Coordinates: 26°31′N 88°44′E / 26.52°N 88.73°E / 26.52; 88.73

జల్పైగురి

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search
Jalpaiguri
From top, left-to-right:
Kanchenjunga from outskirts of Jalpaiguri city,Jalpaiguri Rajbari Gate, Raikat Temple
Jalpaiguri is located in West Bengal
Jalpaiguri
Jalpaiguri
Location in West Bengal, India
Jalpaiguri is located in India
Jalpaiguri
Jalpaiguri
Jalpaiguri (India)
Coordinates: 26°31′N 88°44′E / 26.52°N 88.73°E / 26.52; 88.73
Country India
రాష్ట్రం West Bengal
జిల్లాJalpaiguri
Founded1869
Founded byBritish India
Government
 • TypeMunicipality
 • Body
  • Jalpaiguri Municipality
  • Siliguri Jalpaiguri Development Authority
  • Jalpaiguri Zilla Parishad
 • Chairman of Jalpaiguri MunicipalityPapia Paul
 • Chairman of SJDADr. Sourav Chakraborty
 • Sahakari Sabadhipati of Jalpaiguri Zilla ParishadDulal Debnath
Area
 • City12.95 km2 (5.00 sq mi)
Elevation
89 మీ (292 అ.)
Population
 (2011)[2]
 • City1,07,341
 • Rank19th in West Bengal
 • Density8,300/km2 (21,000/sq mi)
 • Metro1,69,002
Demonym(s)Jalpaigurians, Jalpaiguribashi
Languages
 • OfficialBengali[5][6]
 • Additional officialEnglish[5]
Time zoneUTC+5:30 (భా.ప్రా.కా)
పిన్ కోడ్
735101 - 735 110 (city limits), 735120 - 735134 (suburbs)
Telephone code+913561
Vehicle registrationWB - 71, WB - 72 2
Lok Sabha constituencyJalpaiguri
Vidhan Sabha constituencyJalpaiguri Sadar, Rajganj (SC), Maynaguri, Mal, Fulbari, Dhupguri, Nagrakata
EconomyLabour Participation :

59.61% Decrease Agriculture 16.24% Increase Manufacturing 24.15% Increase Services Nominal Per capita : $1235 Increase (2021)

Ppp per capita : $ 2135 Increase (2021)
Precipitation3,395 mm (134 in)
Avg. annual temperature24.8 °C (77 °F)
1The coordinates given here are in metric system and based upon the Microsoft Encarta Reference Library Map Center 2005 2 The Vehicle Code given here based upon the Jalpaiguri District Court documentations.

జల్పైగురి, భారతదేశం, పశ్చిమ బెంగాల్ రాష్ట్రంలోని ఒక నగరం.[7] ఇది ఉత్తర బెంగాల్‌లోని ఐదు జిల్లాల అధికార పరిధిని కలిగి ఉన్న పశ్చిమ బెంగాల్‌లోని జల్‌పైగురి జిల్లా, జల్‌పైగురి విభాగానికి ప్రధాన కార్యాలయం.[8] ఈ నగరం పశ్చిమ బెంగాల్‌లోని గంగానది తర్వాత, హిమాలయాల దిగువన రెండవ అతిపెద్ద నదియైన తీస్తా నది ఒడ్డున ఉంది.[9] ఈ నగరం కోల్‌కతా ఉన్నత న్యాయస్థానం దిగువ బెంచ్‌కు నిలయంగా ఉంది. మరొక సీటు అండమాన్, నికోబార్ దీవులలోని పోర్ట్ బ్లెయిర్‌లో ఉంది.[3] జల్పైగురిలో జల్పైగురి ప్రభుత్వ ఇంజనీరింగ్ కళాశాల, ఉత్తర బెంగాల్ విశ్వవిద్యాలయం, రెండవ శాఖ, బిస్వా బంగ్లా క్రిరంగన్/జల్పాయిగురి క్రీడా గ్రామం ఉన్నాయి.[10][11] ఇది 35 km (22 mi) విస్తీర్ణంలో దాని జంట నగరానికి తూర్పున, సిలిగురి రెండు నగరాల కలయికతో ఉత్తర బెంగాల్ ప్రాంతంలో అతిపెద్ద మహానగరంగా మారింది.

వ్యుత్పత్తి శాస్త్రం[మార్చు]

"జల్పైగురి" అనే పేరు "జల్పై" అనే పదం నుండి వచ్చింది, అంటే ఆలివ్, ఇది నగరం ప్రక్కనే ఉన్న ప్రాంతాలలో పెరిగింది. "గురి" అంటే ఒక ప్రదేశం.[12]

భౌగోళికం[మార్చు]

జల్పైగురి జల్పైగురి జిల్లాకు జిల్లాకేంద్రం.ఇది సముద్ర మట్టం నుండి 89 మీ (292 అడుగులు) సగటు ఎత్తులో ఉంది.ఈ నగరం హిమాలయాలకు చాలా దగ్గరగా, తీస్తా నది ఎడమ ఒడ్డున ఉంది.కార్లా నది జల్పైగురిలోని మరొక ప్రధాన నది.ఇది నగరం గుండా ప్రవహిస్తుంది.

జనాభా గణాంకాలు[మార్చు]

2011 భారత జనాభా లెక్కల ప్రకారం, జల్పాయిగురిలో 107,341 మంది జనాభా ఉన్నారు. వారిలో 53,708 పురుషులు కాగా, 53,633 మంది స్త్రీలు ఉన్నారు. అయితే నగరపాలిక ప్రాంతంలో 169,002 మంది జనాభా అందులో 85,226 పురుషులు, 83,787 మంది స్త్రీలు ఉన్నారు. 0-6 సంవత్సరాల వయస్సు గల పిల్లల జనాభా 14,522. 7+ సంవత్సరాల వయస్సు గల వ్యక్తుల ప్రభావవంతమైన అక్షరాస్యత రేటు 86.43 శాతంగా ఉంది.[4]

పౌర పరిపాలన[మార్చు]

కోల్‌కతా, హౌరా, బెర్హంపూర్, బుర్ద్వాన్, సియురి తర్వాత పశ్చిమ బెంగాల్‌లో ఆరవ పురాతనమైన జల్‌పైగురి పురపాలక సంఘం పౌర పరిపాలన బాధ్యత వహిస్తుంది.[13] 1885లో ఏర్పాటైన ఇది నగరవాసులచే ఎన్నుకోబడిన ఛైర్మన్‌చే నాయకత్వం వహిస్తుంది. ఇందులో వార్డు కౌన్సిలర్లను ఎన్నుకునే 25 వార్డులు ఉన్నాయి. ఈ పురపాలికలో ఆల్ ఇండియా తృణమూల్ కాంగ్రెస్ అధికారంలో ఉంది. పురపాలక సంఘం చైర్‌పర్సన్‌ పాపయ్య పాల్‌.[14] తాగునీరు, పారిశుధ్యం వంటి ప్రాథమిక సేవలను అందించడం పురపాలక సంఘం బాధ్యత. మునిసిపల్ అధికారులు దాని భూగర్భజల వనరులను ఉపయోగించి నీటిని సరఫరా చేస్తారు.నగర ప్రాంతంలోని దాదాపు అన్ని గృహాలు ఈ వ్యవస్థ ద్వారా అనుసంధానించబడి ఉన్నాయి.[15]

ఆర్థిక వ్యవస్థ[మార్చు]

జల్పాయిగురికి దాని స్వంత బ్యాంకు ఉంది. జల్పైగురి సెంట్రల్ కో-ఆపరేటివ్ బ్యాంక్,దీని ప్రధాన కార్యాలయం నగరంలోని దేవాలయ బజారులో1919లో స్థాపించబడిన ఇది జిల్లావ్యాప్తంగా ఎటిఎమ్ లతో 20కి పైగా శాఖలను కలిగి ఉంది.[16]

రవాణా సౌకర్యాలు[మార్చు]

రైలు[మార్చు]

  • జల్పైగురి టౌన్ ఈ ప్రాంతంలోని పురాతన స్టేషన్.
  • జల్పైగురి రోడ్ 1944లో ప్రారంభించబడింది , ఇది నగరంలో ప్రధానంగా కీలకమైన రైల్వే స్టేషన్.
  • మోహిత్‌నగర్ హల్దీబారి-న్యూ జల్‌పైగురి లైన్‌లో మోహిత్‌నగర్‌లో ఉంది.
  • రాణినగర్ జల్పైగురి జంక్షన్ నగర పశ్చిమ భాగంలో ఉంది. ఈ రైల్వే స్టేషన్ జల్పైగురి, రాణినగర్, ఇతర సమీప ప్రాంతాలకు సేవలు అందిస్తుంది.

త్రోవ మార్గం[మార్చు]

ఆసియా రహదారి 2, జాతీయ రహదారి 3ఐడి [ఎన్ఎచ్ 27 (కొత్త సంఖ్య)] నగరం గుండా వెళుతూ దేశంలోని మిగిలిన ప్రాంతాలతో కలుపుతుంది.

ఉత్తర బెంగాల్ రాష్ట్ట్ర రోడ్డు రవాణ సంస్థ బస్ టెర్మినల్ పక్కనే ఉన్న నేతాజీ సుభాష్ చంద్రబోస్ సెంట్రల్ బస్ టెర్మినస్ ప్రాంతంలోని చాలా ప్రైవేట్,ప్రభుత్వ యాజమాన్యంలోని బస్సులకు ప్రధాన స్టాప్.భూటాన్ రాయల్ గవర్నమెంట్, జల్పైగురి నుండి దాని సరిహద్దు పట్టణమైన జైగావ్ - ఫుయంత్‌షోలింగ్, భూటాన్‌కు బస్సులను నడుపుతోంది. ఎయిర్ కండిషన్డ్ స్లీపర్ కోచ్ బస్ సర్వీస్ జల్పాయిగురి నుండి కోల్‌కతాకు (బంగ్లాశ్రీ ఎక్స్‌ప్రెస్) అందుబాటులో ఉంది.[17] జల్పైగురిలో అనేక బస్ స్టాండ్‌లు [18] ఉన్నాయి.

  • ఉత్తర బెంగాల్ రాష్ట్ట్ర రోడ్డు రవాణ సంస్థ డిపో: ఇక్కడ నుండి ప్రభుత్వ బస్సులు అందుబాటులో ఉన్నాయి.
  • కడమతల బస్ టెర్మినస్: ఇక్కడి నుండి సిలిగురి, ఇస్లాంపూర్ లకు ప్రైవేట్ బస్సులు అందుబాటులో ఉన్నాయి.
  • జల్పైగురి రైల్వే స్టేషన్ సమీపంలోని సూపర్ బస్ స్టాండ్ - సిలిగురికి సూపర్ (లేదా నాన్-స్టాప్) బస్సు సర్వీసులు ఇక్కడ నుండి అందుబాటులో ఉన్నాయి.
  • నేతాజీ సుభాస్ చంద్రబోస్ ప్రైవేట్ బస్ టెర్మినస్: డోర్స్ ప్రాంతానికి, అంటే, మల్బజార్, బిర్పారా, ఇక్కడి నుండి బస్సులు అందుబాటులో ఉన్నాయి.
  • బౌబజార్ బస్ స్టాండ్: హల్దీబరీకి ఇక్కడ నుండి బస్సు సేవలు అందుబాటులో ఉన్నాయి.

చదువు[మార్చు]

జల్పైగురి పాఠశాలలు రాష్ట్ర ప్రభుత్వ, ప్రైవేట్ సంస్థలచే నిర్వహించబడుతున్నాయి, వీటిలో చాలా మతపరమైనవి. బెంగాలీ, ఇంగ్లీష్ బోధన ప్రాథమిక భాషలు. నేపాలీ, హిందీ కూడా భోధిస్తారు.[19][20] జల్పాయిగురిలోని పాఠశాలలు "10+2+3" ప్రణాళికను అనుసరిస్తాయి. వారి మాధ్యమిక విద్యను పూర్తి చేసిన తర్వాత, విద్యార్థులు సాధారణంగా ఉన్నత మాధ్యమిక సదుపాయం ఉన్న పాఠశాలల్లో చేరతారు. పశ్చిమ బెంగాల్ కౌన్సిల్ ఆఫ్ హయ్యర్ సెకండరీ ఎడ్యుకేషన్, ఇండియన్ సర్టిఫికేట్ ఆఫ్ సెకండరీ ఎడ్యుకేషన్ (ఐ.సి.ఎస్.సి) లేదా సెంట్రల్ బోర్డ్ ఆఫ్ సెకండరీ ఎడ్యుకేషన్ (సి.బి.ఎస్.ఇ)తో అనుబంధం కలిగి ఉంటారు [19] వారు సాధారణంగా ఉదార కళలు, వ్యాపారం లేదా సైన్స్‌పై దృష్టి పెడతారు.వృత్తి విద్యా కార్యక్రమాలు అందుబాటులో ఉన్నాయి.[19] 2012లో ప్రభుత్వం పహర్‌పూర్ శివారులో వైద్య కళాశాలను ప్రతిపాదించింది.[21]

కళాశాలలలో ఆనంద చంద్ర కాలేజ్ ఆఫ్ కామర్స్, పిడి మహిళా కళాశాల, సెయింట్ జేవియర్ కళాశాల ఉన్నాయి. ఇవన్నీ ఉత్తర బెంగాల్ విశ్వవిద్యాలయానికి అనుబంధంగా ఉన్నాయి.అలాగే, 2011 నుండి, అదే పేరుతో ఉన్న విశ్వవిద్యాలయ రెండవ క్యాంపస్ ఆర్ట్స్, సైన్సెస్, వాణిజ్యంలో మాస్టర్స్ డిగ్రీలను అందిస్తుంది.[22] జల్పాయిగురి పాలిటెక్నిక్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ 3 సం. (10+) సివిల్, ఎలక్ట్రికల్, మెకానికల్ & ఆటోమొబైల్ ఇంజినీరింగ్ 2 సం.(12+) ప్రభుత్వ డిప్లొమా స్థాయి సంస్థ, బెంగాల్ స్టేట్ కౌన్సిల్ ఆఫ్ టెక్నికల్ ఎడ్యుకేషన్, కోల్‌కతా నగరంలో ఉన్నాయి. పారిశ్రామిక శిక్షణా సంస్థ నగరంలో ఉంది.[23][24] జల్పాయిగురి న్యాయ కళాశాల నగరంలోని న్యాయ కళాశాల. నగరంలోని పహర్‌పూర్ శివారులో కొత్త వైద్య కళాశాల నిర్మాణం త్వరలో ప్రారంభమైంది.

జల్‌పైగురి ప్రభుత్వ ఇంజనీరింగ్ కళాశాల పశ్చిమ బెంగాల్ ప్రభుత్వానికి చెందిన స్వయంప్రతిపత్త సంస్థ,ఇది ప్రమోడ్ ఆర్. బందోపాధ్యాయ వంటి శాస్త్రవేత్తలకు ప్రసిద్ధి చెందిన జల్‌పైగురిలో ఉన్న ప్రధాన సాంకేతిక సంస్థలలో ఒకటి.ఇది జాతీయ రహదారి 27 (పశ్చిమ బెంగాల్ రాష్ట్ర రహదారి 12ఎ) సమీపంలో డెంగ్యూజార్,జల్పైగురి వద్ద ఉంది.[25] ఈ సంస్థ రాష్ట్రంలోని పురాతన ఇంజనీరింగ్ సంస్థలలో ఒకటి.

ప్రముఖ వ్యక్తులు[మార్చు]

  • ప్రమోడ్ ఆర్. బందోపాధ్యాయ, భారతీయ సంతతికి చెందిన అమెరికన్ ఆవిష్కర్త, పరిశోధన శాస్త్రవేత్త, నేవల్ అండర్ సీ వార్‌ఫేర్ సెంటర్, న్యూ పోర్ట్, రోడ్ ఐలాండ్, యుఎస్ఎ లో టెక్నికల్ ప్రోగ్రామ్ మేనేజర్
  • పికె బెనర్జీ, భారత ఫుట్‌బాల్ క్రీడాకారుడు, అంతర్జాతీయ స్థాయిలో భారతదేశానికి ప్రాతినిధ్యం వహించిన కోచ్.
  • హెప్టాథ్లెట్ స్వప్నా బర్మన్ ఇక్కడే జన్మించాడు.[26]
  • రతన్ లాల్ బసు, ఆంగ్లంలో ఒక కల్పిత రచయిత.
  • మౌషుమి భౌమిక్, ప్రముఖ గాయని-గేయరచయిత ఇక్కడే జన్మించింది.
  • మిమీ చక్రవర్తి, టాలీవుడ్ నటి, జాదవ్‌పూర్ నియోజకవర్గం నుండి పార్లమెంటు సభ్యురాలు .
  • సుకల్యాణ్ ఘోష్ దస్తిదార్, 1970ల నాటి భారత ఫుట్‌బాల్ క్రీడాకారుడు
  • బప్పి లాహిరి, భారతీయ గాయకుడు.
  • సమరేష్ మజుందార్, ఉత్తరాధికార్, కల్పురుష్, కాల్బేలా వంటి నవలల బెంగాలీ రచయిత .
  • ఖలీదా జియా, 1991 నుండి 1996 & 2001 నుండి 2006 వరకు బంగ్లాదేశ్ మాజీ ప్రధాన మంత్రి, బంగ్లాదేశ్ నేషనలిస్ట్ పార్టీ నాయకురాలు.

మూలాలు[మార్చు]

  1. "History of Municipality". jalpaigurimunicipality.org. Archived from the original on 12 జనవరి 2021. Retrieved 25 November 2020.
  2. "Jalpaiguri Metropolitan Region". Jalpaiguri City Census 2011 data. Census 2011. Retrieved 1 January 2016.
  3. 3.0 3.1 "Urban Agglomerations/Cities having population 1 lakh and above" (PDF). Provisional Population Totals, Census of India 2011. Census India. Retrieved 10 October 2011.
  4. 4.0 4.1 "Urban Agglomerations/Cities having population 1 lakh and above" (PDF). Provisional Population Totals, Census of India 2011. censusindia.gov. Retrieved 21 October 2011.
  5. 5.0 5.1 "Fact and Figures". Wb.gov.in. Retrieved 10 March 2019.
  6. "52nd Report of the Commissioner for Linguistic Minorities in India" (PDF). Nclm.nic.in. Ministry of Minority Affairs. p. 85. Archived from the original (PDF) on 25 May 2017. Retrieved 10 March 2019.
  7. "Jalpaiguri: সিলিংয়ের দিকে তাকাতেই শরীরে হিমস্রোত জলপাইগুড়ির বিডিও কর্মীর! শুয়ে বিরাট এক ……". The Bengali Chronicle. 5 July 2022. Archived from the original on 10 ఆగస్టు 2022. Retrieved 10 August 2022.
  8. "Official Website of Jalpaiguri". jalpaiguri.gov.in. Retrieved 10 November 2018.
  9. "Official Website of Jalpaiguri". jalpaiguri.gov.in. Retrieved 10 November 2018.
  10. "Sports Village for Jalpaiguri". aitcofficial.org. Archived from the original on 26 February 2020. Retrieved 5 December 2015.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link)
  11. "Biswa Bangla Krirangan in Jalpaiguri". m.telegraphindia.com. Retrieved 3 December 2015.
  12. Raha, Manis Kumar (1989). Matriliny to Patriliny: A Study of the Rabha Society. Gian Publishing House. p. 22.
  13. "Suri Municipality". Archived from the original on 2020-10-21. Retrieved 2023-04-24.
  14. "Press Note, Delimitation Commission" (PDF). Assembly Constituencies in West Bengal. Delimitation Commission. pp. 4, 23. Retrieved 18 April 2009.
  15. Guha, Kamal (11 June 2019). "গরমে শহরবাসীকে বাড়তি পানীয় জল সরবরাহ জলপাইগুড়ি পুরসভার". One India (in Bengali). Retrieved 20 September 2020.
  16. "The Jalpaiguri Central Cooperative Bank". jalpaiguriccb.com. Archived from the original on 5 మార్చి 2021. Retrieved 21 September 2020.
  17. "Ac Volvo bus will ply in 20 new routes | Kolkata - News18 Bangla, Today's Latest Bengali News". bengali.news18.com (in Bengali). 18 July 2018. Retrieved 20 September 2020.
  18. "Bus Services in Jalpaiguri, Jalpaiguri Bus Services". jalpaigurionline.in. Retrieved 20 September 2020.
  19. 19.0 19.1 19.2 "Annual Report 2007–2008". Department of School Education, Government of West Bengal. p. 69. Archived from the original (PDF) on 7 January 2019. Retrieved 10 December 2011.
  20. "List of most reputed schools in West Bengal". West Bengal Board of Secondary Education. Archived from the original on 7 జనవరి 2019. Retrieved 10 December 2011.
  21. Ganguly, Arnab (12 July 2012). "Medical college for Indian cities". The Telegraph. Archived from the original on 17 July 2012. Retrieved 27 October 2012.
  22. EOI, Correspondence. "NBDD minister inaugurates multiple projects". Archived from the original on 14 January 2015.
  23. "Private education Bill passed amidst Opposition walkout". The Statesman. 6 July 2012. Archived from the original on 20 December 2012. Retrieved 7 July 2012.
  24. "Bill passed to set up private varsity". Asian Age. 7 July 2012. Archived from the original on 11 December 2017. Retrieved 7 July 2012.
  25. "Google Maps". Google Maps (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 8 August 2018.
  26. "Could never afford nutritious food required by athlete, Asian gold-medallist Swapna Barman's father". The Indian Express (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). 11 July 2017. Retrieved 17 July 2017.

వెలుపలి లంకెలు[మార్చు]