వెలిగండ్ల (కొనకనమిట్ల)
 | ఈ వ్యాసాన్ని తాజాకరించాలి. |
రెవెన్యూ గ్రామం | |
 | |
| Coordinates: 15°20′31″N 79°20′46″E / 15.342°N 79.346°E | |
| దేశం | భారతదేశం |
| రాష్ట్రం | ఆంధ్రప్రదేశ్ |
| జిల్లా | ప్రకాశం జిల్లా |
| మండలం | కొనకనమిట్ల మండలం |
| Area | |
| • మొత్తం | 14.65 km2 (5.66 sq mi) |
| Population (2011)[1] | |
| • మొత్తం | 1,627 |
| • Density | 110/km2 (290/sq mi) |
| జనగణాంకాలు | |
| • లింగ నిష్పత్తి | 877 |
| Area code | +91 ( 08499  ) |
| పిన్‌కోడ్ | 523241 |
.svg)
వెలిగండ్ల ప్రకాశం జిల్లా, కొనకనమిట్ల మండలంలోని గ్రామం. ఇది మండల కేంద్రమైన కొనకనమిట్ల నుండి 14 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన మార్కాపురం నుండి 43 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 372 ఇళ్లతో, 1627 జనాభాతో 1465 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 867, ఆడవారి సంఖ్య 760. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 608 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 44. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 590928[2].పిన్ కోడ్: 523241.
సమీప గ్రామాలు[మార్చు]
ఆరవల్లిపాడు 5 కి.మీ; ఈగలపాడు 6 కి.మీ; నాగరాజుగుంట 6 కి.మీ; బండివెలిగండ్ల 7 కి.మీ; చింతగుంట 7 కి.మీ.
విద్యా సౌకర్యాలు[మార్చు]
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు రెండు ఉన్నాయి. బాలబడి కొనకనమిట్లలోను, మాధ్యమిక పాఠశాల పొదిలిలోనూ ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల పొదిలిలోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల మార్కాపురంలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల గుంటూరులోను, పాలీటెక్నిక్‌ పొదిలిలోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల ఒంగోలులోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం పొదిలిలోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల ఒంగోలు లోనూ ఉన్నాయి.
జిల్లా పరిషత్తు ఉన్నత పాఠశాల[మార్చు]
ఈ పాఠశాలలో చదువుచున్న పెరుగు మనీషా అను విద్యార్థిని, జాతీయస్థాయి ఖో-ఖో పోటీలకు ఎంపికైనది. 2017,మే-24 నుండి 28 వరకు మాహారాష్ట్ర రాష్ట్రంలోని నాసిక్ పట్టణంలోని ఛత్రపతి శివాజీ స్టేడియంలో నిర్వహించు జాతీయస్థాయి పోటీలలో ఈమె మన రాష్ట్ర జట్టులో పాల్గొంటుంది. ఈ పాఠశాలలో చదువుచున్న 8 మంది విద్యార్థులు, శాప్ ఆధ్వర్యంలో నిర్వహించు ఖో-ఖో శిక్షణలో పాల్గొనుటకు ఎంపికైనారు.
వైద్య సౌకర్యం[మార్చు]
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం[మార్చు]
సమీప ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం[మార్చు]
గ్రామంలోఒక ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ఉంది. డిగ్రీ లేని డాక్టరు ఒకరు ఉన్నారు.
తాగు నీరు[మార్చు]
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం[మార్చు]
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు[మార్చు]
వెలిగండ్లలో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు[మార్చు]
గ్రామంలో ఏటీఎమ్ ఉంది. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. వాణిజ్య బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు[మార్చు]
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు[మార్చు]
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం[మార్చు]
వెలిగండ్లలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
- వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 78 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 41 హెక్టార్లు
- శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 32 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 133 హెక్టార్లు
- సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 100 హెక్టార్లు
- బంజరు భూమి: 20 హెక్టార్లు
- నికరంగా విత్తిన భూమి: 1061 హెక్టార్లు
- నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 1072 హెక్టార్లు
- వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 109 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు[మార్చు]
వెలిగండ్లలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
- బావులు/బోరు బావులు: 109 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి[మార్చు]
వెలిగండ్లలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు[మార్చు]
గ్రామ పంచాయతీ[మార్చు]
- ఈ గ్రామం, గార్లదిన్నె గ్రామ పంచాయతీ పరిధిలోని ఒక శివారు గ్రామం.
- గార్లదిన్నె గ్రామ పంచాయతీ తొలి సర్పంచిగా చినబసిరెడ్డి, 1950 నుండి 1964 వరకు పనిచేశారు. తరువాత ఆయన తమ్ముడు శ్రీరాములురెడ్డి, 1964 నుండి 1970 వరకు సర్పంచిగా పనిచేశారు. తరువాత ఆయన కుమారుడు కృష్ణారెడ్డి 1983 నుండి 1988 వరకు సర్పంచిగా వ్యవహరించారు. తదుపరి 1990 నుండి 1995 వరకు తల్లి శ్రీమతి పాతకోట సాయమ్మ పీఠమెక్కినారు. 2006 ఎన్నికలలో కృష్ణారెడ్డి భార్య రత్తమ్మ గెలుపొంది, 2011 వరకు సేవలందించారు. వీరి హయాలో, పంచాయతీలో రక్షిత పథకాలు, సిమెంటు రహదారులు, మురుగు, నీటి పారుదలను మెరుగు పరచటం మొదలగు పనులు చేశారు.
దేవాలయాలు[మార్చు]
శ్రీ లక్ష్మీ అలివేలుమంగా సమేత శ్రీ వేంకటేశ్వరస్వామివారి ఆలయం[మార్చు]
గార్లదిన్నె పంచాయతీలోగల వెలుగొండ క్షేత్రంలో కొలువుదీరిన శ్రీ లక్ష్మీ సమేత శ్రీ వేంకటేశ్వర (వెలుగొండరాయ) స్వామి వారి బ్రహ్మోత్సవాలు ఫాల్గుణమాసంలో శుద్ధ చతుర్దశి నుండి 8 రోజులు వైభవంగా నిర్వహిస్తారు.[3] తిరుమల వేంకటేశ్వరుని ఆలయం వరకూ వెళ్ళి దర్శించుకోలేని భక్తులు వెలుగొండ వేంకటేశ్వరుణ్ణి చూసినా చాలనుకొంటారు. స్వామివారి బ్రహ్మోత్సవాలలో పాల్గొనుటకు భక్తులు కొనకనమిట్ల మండలంతోపాటు, పలు ప్రాంతాలనుండి తరలివచ్చెదరు. బ్రహ్మోత్సవంలో భాగంగా స్వామివారికి రథోత్సం నిర్వహించెదరు. ఈ కార్యక్రమాలకు విచ్చేసిన భక్తులు, కొండమీద పీఠమీద నెలకొన్న లక్ష్మమ్మ ఆలయాన్ని గూడా దర్సించుకుని పూజలుచేస్తారు. బ్రహ్మోత్సవాలకు విచ్చేసిన భక్తులకు వివిధ కుల సంఘాల సత్రాలలో విస్తృతంగా అన్నదాన కార్యక్రమాలు నిర్వహించెదరు. ఈ ఉత్సవాలకు పొదిలి, మార్కాపురం, కనిగిరి డిపోలనుండి ఆర్.టి.సి. ప్రత్యేక బస్సులను ఏర్పాటు చేసెదరు. విద్యుత్తు ప్రభలు ఈ ఉత్సవాలలో ఒక ప్రత్యేక ఆకర్షణగా నిలుస్తవి. ఈ ఉత్సవాలలో భక్తుల కొరకు సాంస్కృతిక కార్యకలాపాలు గూడా నిర్వహించెదరు. ఈ కార్యక్రమాలలో భాగంగా, గ్రామంలో రాష్ట్రస్థాయి కోడెల బలప్రదర్శన నిర్వహించి, గెలుపొందిన కోడెల యజమానులకు బహుమతులు అందజేస్తారు. [3]
తిరుమలలోని వేంకటేశ్వరస్వామి వారికి వెలుగొండ వేంకటేశ్వరుడు ప్రతిరూపమని భక్తుల నమ్మిక. విజయనగర సామ్రాట్టు శ్రీకృష్ణదేవరాయలతో ముడిపడ్డ చరిత్ర, శ్రీకృష్ణుడు, ముచికుంద మహర్షి వంటివారితో ముడిపడ్డ పౌరాణికత ఈ ఆలయానికి ఉన్నాయి. చుట్టుపక్కల జిల్లాల భక్తులు కూడా స్వామివారి మహాత్మ్యం గురించి వివిధ కథలు చెప్పుకుంటూంటారు.
పౌరాణిక గాథలు[మార్చు]
కాలయవనుడు అనే రాక్షసుడు తాపసులను, అమాయక ప్రజలను తీవ్రంగా హింసిస్తూంటారు.
ప్రధాన పంటలు[మార్చు]
ప్రధాన వృత్తులు[మార్చు]
వ్యవసాయం, వ్యవసాయాధారిత వృత్తులు
గణాంకాలు[మార్చు]
2001 వ.సంవత్సరం జనాభా లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 1,695. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 888, మహిళల సంఖ్య 807, గ్రామంలో నివాస గృహాలు 421 ఉన్నాయి. గ్రామ విస్తీర్ణం 1,465 హెక్టారులు.
మూలాలు[మార్చు]
- ↑ 1.0 1.1 2011 ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జనగణన డేటా - గ్రామాలు దత్తాంశ సమితి (in ఇంగ్లీష్), భారత రిజిస్ట్రార్ జనరల్, జనగణన కమిషనరు కార్యాలయం, Wikidata Q42501043, archived from the original on 11 July 2017
- ↑ "Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011".
- ↑ ఈనాడు ప్రకాశం; 2014,మార్చ్-16/17,18