Coordinates: 21°12′18″N 72°50′24″E / 21.20500°N 72.84000°E / 21.20500; 72.84000

సూరత్

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search
Surat
Suryanagari
From top: Tapi River panorama, Gaurav path, University Road, Swaminarayan Mandir, Pandit Deendayal Upadhyay Indoor Stadium, Vesu Skyline, Science city Surat, Surat Airport
Nickname: 
Diamond City of India[1]
Surat is located in Gujarat
Surat
Surat
Location of Surat in గుజరాత్, India
Surat is located in India
Surat
Surat
Surat (India)
Coordinates: 21°12′18″N 72°50′24″E / 21.20500°N 72.84000°E / 21.20500; 72.84000
Country India
రాష్ట్రంగుజరాత్
జిల్లాSurat
Zone7
Government
 • TypeMayor–Council
 • Body
 • MayorHemali Boghawala (BJP)[2]
 • Municipal CommissionerShri Banchhanidhi Pani, IAS
 • Police CommissionerR. B. Brahmbhatt, IPS[3]
Area
 • Total461.60 km2 (178.22 sq mi)
Elevation
13 మీ (43 అ.)
Population
 (2021)[4][6][7][8]
 • Total69,36,534
 • Rank2nd in Gujarat
 • Density15,000/km2 (39,000/sq mi)
 • Metro rank
9th
 • Demonym
Surati
Time zoneUTC+5:30 (భా.ప్రా.కా)
Pincode(s)
394 XXX, 395 XXX
Area code91-261-XXX-XXXX
Vehicle registrationGJ-05, GJ-19, GJ-28[9]
Sex ratio1.27[10] /
Coastline35 km (22 mi)
LanguageGujarati
Literacy rate86.65%[11]
Gross domestic product$60 billion[12]
Websitehttps://surat.nic.in/

సూరత్,పశ్చిమభారతదేశం,గుజరాత్ రాష్ట్రం,సూరత్ జిల్లా లోని ఒక నగరం.ఇది సూరత్ జిల్లా పరిపాలనా రాజధాని.సూరత్ అనేపదానికి గుజరాతీ, హిందీ భాషలలోముఖం అని అర్ధం.అరేబియాసముద్రంలో సంగమించే ప్రదేశానికి సమీపంలోతపతి నది ఒడ్డున ఉన్నఇది ఒకపెద్దఓడరేవుగా ఉండేది.ఇదిఇప్పుడు దక్షిణ గుజరాత్‌లోవాణిజ్య,ఆర్థికకేంద్రంగా ఉంది.ఇది పశ్చిమభారతదేశంలోని అతిపెద్ద పట్టణ ప్రాంతాలలోఒకటి.ఇది బాగా స్థిరపడిన వజ్రా,వస్త్ర పరిశ్రమలను కలిగి ఉంది. దుస్తులు,ఉపకరణాలకు ప్రధాన సరఫరా కేంద్రం.ప్రపంచంలోనివజ్రాల సరఫరాలోదాదాపు 90% నగరంలోఅవసరమైన రూపుప్రకారంకత్తిరించుట,మెరుగు దిద్దటం చేయబడతాయి.[13][14][15] ఇదిఅహ్మదాబాద్ తర్వాత గుజరాత్‌లో రెండవ అతిపెద్ద నగరం. సూరత్ నగరం,భారతదేశంలో జనాభా ప్రకారం ఎనిమిదవ అతిపెద్ద నగరం ,తొమ్మిదవ అతిపెద్ద పట్టణ సముదాయం.ఈనగరం 284 km (176 mi) లో విస్తరించి ఉంది.రాష్ట్రరాజధాని గాంధీనగర్‌కు దక్షిణాన 265 km (165 mi) అహ్మదాబాద్‌కు దక్షిణాన 289 km (180 mi) ముంబైకి ఉత్తరంగాఉంటుంది.నగరం కేంద్రం అరేబియా సముద్రానికి దగ్గరగా తపతి నదిపై ఉంది.[16]

ఎకనామిక్ టైమ్స్ నిర్వహించిన ఒకఅధ్యయనం ప్రకారంసూరత్ నగరం 2019 నుండి2035వరకుప్రపంచంలోనేఅత్యంత వేగంగాఅభివృద్ధి చెందుచున్ననగరంగాఆసమయంలోగుర్తించబడింది.[17] 2001 నుండి 2008 మధ్యఆ ఏడుఆర్థికసంవత్సరాల్లో నగర వార్షిక స్థూల దేశీయోత్పత్తి రేటు 11.5% శాతంగానమోదైంది.[18][19] వార్షిక సర్వే ఆఫ్ ఇండియాస్ సిటీ-సిస్టమ్స్ (ఎ.ఎస్.ఐ.సి.ఎస్.) సంస్థ ద్వారా సూరత్ "ఉత్తమ నగరం"గా పురస్కారం పొందింది. మైక్రోసాఫ్ట్ సిటీ నెక్స్ట్ ఇనిషియేటివ్ ఐ.టి. సేవల మేజర్లు టాటా కన్సల్టెన్సీ సర్వీసెస్, విప్రోతో జతకట్టి చేసిన పరిశీలనలో భారతదేశంలో మొట్టమొదటి స్మార్ట్ ఐటి సిటీగా సూరత్ ఎంపిక చేయబడింది.[20] నగరంలో 2.97 లక్షల అంతర్జాల వినియోగదారులు ఉన్నారు,.ఇది నగరం మొత్తం జనాభాలో 65% శాతం మంది ఉన్నారు.[21] ఐ.బి.ఎం. స్మార్టర్ సిటీస్ ఛాలెంజ్ గ్రాంటు కోసం 2015లో సూరత్ నగరం ఎంపికైంది.[22][23] ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోదీ ఫ్లాగ్‌షిప్ స్మార్ట్ సిటీస్ మిషన్ కింద స్మార్ట్ సిటీగా అభివృద్ధి చేయనున్న ఇరవై భారతీయ నగరాల్లో సూరత్ నగరంఒకటిగా ఎంపికైంది.[24]

2020 స్వచ్ఛ సర్వేక్షణ్ ప్రకారం 2020 ఆగష్టు 21 నాటికి సూరత్ భారతదేశంలోని రెండవ అత్యంత పరిశుభ్రమైన నగరంగా ఎంపికైంది.[25][26] ఇదిఒక పెద్ద పైప్‌లైన్ మంటలను ఎదుర్కొంది,దీనివలనకొంత నష్టం జరిగింది.[27]

వజ్రాల కత్తిరింపు, మెరుగు పెట్టటానికి ప్రసిద్ధి చెందిన సూరత్‌ను "భారతదేశ వజ్ర నగరం" పిలుస్తారు.[1] నగరంలో ఎస్సార్, లార్సెన్ అండ్ టూబ్రో, రిలయన్స్ మౌలిక సదుపాయాల సంస్థవంటి వివిధసాంకేతిక పరిశ్రమలు ఇంజనీరింగ్ ప్లాంట్లు ఉన్నాయి .రెసిలెన్స్ విభాగంలోసూరత్ యునెస్కోతో నెట్‌ఎక్స్‌ప్లో స్మార్ట్ సిటీస్ అవార్డు 2019ని గెలుచుకుంది.ఫ్రాన్స్‌లోని పారిస్‌లో జరిగే యునెస్కో హౌస్‌లో సూరత్ మేయర్ ఈ అవార్డును అందుకున్నారు.[28]

చరిత్ర[మార్చు]

వ్యుత్పత్తి శాస్త్రం[మార్చు]

సాంప్రదాయక కథనం ప్రకారం, సూరత్ సా.శ.1500 సంవత్సరంలో గోపి అనే సంపన్న హిందూ వ్యాపారిచే నిర్మించబడింది. మొదట, పట్టణానికి పేరు లేదు. దానిని "కొత్త ప్రదేశం"అనిపిలిచేవారు.గోపి జ్యోతిష్కులను సంప్రదించాడు. వారు "సూరజ్" లేదా "సూర్యపూర్" లేదా "సూర్యుని నగరం" అనే పేరునుసూచించారు.గోపి గుజరాత్‌లోని పేరులేని రాజుకు ఈ కొత్త పట్టణం పేరు పెట్టమనిఅభ్యర్థన పంపాడు.కానీ ముస్లిం రాజు కోసం హిందూమత పేరు దానిలోచాలా ఎక్కువగా ఉంది, కాబట్టి అతను దానిని ఖురాన్ అధ్యాయాల పేరును,సూరా అనే దానిని సూరత్‌గా మార్చాడు. ఏది ఏమైనప్పటికీ,సూర్యాపూర్,సూరత్ అనేపేర్లు రెండూ సా.శ. 1500కి ముందుమూలాలలో ప్రస్తావించబడ్డాయి.కాబట్టి పట్టణం,పేరు రెండూ గోపి కాలం కంటేముందేఉన్నాయని తెలుస్తుంది.[29] : 82–4 

డువార్టే బార్బోసా సూరత్‌ను సూరత్త్ గా అభివర్ణించాడు. జాకబ్ పీటర్స్ సూరత్‌ పేరును డచ్ భాషలో,సౌరట్టె అని పిలిచారు.[30] చరిత్రలో సూరత్‌కు అనేక ఇతర పేర్లు ఉన్నాయి.కొన్ని సాహిత్యంలో సూరత్‌ను సూరత్, సూరట్ లేదా సూరత్ అని వ్యవహరించారు.[31]

1690లో సూరత్
సూరత్ డచ్-అర్మేనియన్ స్మశానవాటిక

మొఘల్ సామ్రాజ్యానికి ముందు సూరత్[మార్చు]

1500లలో సూరత్ అభివృద్ధి చెందడానికి ముందు, సమీపంలోని రాండర్ పట్టణంఈ ప్రాంతంలోప్రధానవాణిజ్య కేంద్రంగా ఉండేది.రాండర్ బర్మా, చైనా,మలయా,సుమత్రావంటిప్రాంతాలతో విదేశీ వాణిజ్యంలో పాల్గొన్న ప్రముఖ అరబ్ వ్యాపారిసమాజంతోకలిగి ఉన్నాడు.సా.శ.1500లలో, పోర్చుగీస్ దాడులకారణంగారాండర్ తిరస్కరించాడు. అదే సమయంలో సూరత్ ఒకముఖ్యమైనఓడరేవునగరంగామారింది.రాండర్ వ్యాపారి జనాభాలో కొంతమందిఆర్థిక అవకాశంకోసంసూరత్‌కుతరలివెళ్లారు.[29] : 82–3 

సూరత్‌కు సంబంధించిన ప్రారంభ సూచనలు సా.శ. 10వ శతాబ్దం నాటికి కనిపించాయి.అయితే అవి ఏ రకమైన స్థిరనివాసం అనే దానిపై కొంచెం మాత్రమో వెలుగులోకి వచ్చాయి.సూర్యాపూర్‌గా, ఇది భరూచ్‌తో పాటు సా.శ. 990లో లతా పాలకుడిపై దాడిచేయడానికి అన్హిల్వారా నుండి సైన్యం ఈ ప్రాంతం గుండా వెళ్ళిన ప్రదేశంగా పేర్కొనబడింది.సా.శ.10వ శతాబ్దపు అరబిక్ భౌగోళిక శాస్త్రవేత్త ఇస్తాఖ్రీ పేర్కొన్న "సురబయ" అని పిలిచే ఓడరేవు ఖంభాట్‌కు దక్షిణంగా నాలుగు రోజులు,సంజన్‌కు ఉత్తరాన ఐదు రోజులు సూర్యాపూర్ ఉంది అని కూడా వ్యవహరించారు.ఇతర అరబిక్ రచయితలు ఈ పేరును "సుబారా" లేదా "సుఫారా" అనివ్రాసారు.అయితే సూరత్‌తో ఈ స్థలాన్ని గుర్తించడం అనిశ్చితంగా ఉంది.ఏ సందర్భంలోనైనా సూర్యాపూర్ లేదా సురబయ, ఈ ప్రారంభ ప్రస్తావనలుఇదిఒక పెద్ద పట్టణమా లేదా కేవలం చిన్న కుగ్రామమా అనే విషయాన్ని సూచించలేదు.[29] : 82–3 

1190లలో, ముహమ్మద్ ఘూరి జనరల్ కుతుబ్ ఉద్-దిన్ ఐబక్, చౌళుక్య రాజు భీముడు IIని యుద్ధంలో ఓడించిన తర్వాత, సూరత్ గురించి మరొక ప్రారంభ ప్రస్తావన ఉంది.బక్షి మియాన్ వాలాద్ షా అహ్మద్, మున్షీ గులాం మోహి ఉద్-దిన్ స్థానిక చరిత్రల ప్రకారం, ఐబక్ దక్షిణాన రాండర్, సూరత్ వరకు వెళ్ళింది.సూరత్‌ను సమీపంలోని కమ్రెజ్‌లో ఉన్న ఒక హిందూ అధిపతి పాలించాడు.ఈ పాలకుడు మొదట్లో సూరత్‌లోని ఒక తోటలో ఆశ్రయం పొందేందుకు ప్రయత్నించాడు,కానీ ఆ తర్వాత ఐబాక్ దళాలను ఎదిరించే అవకాశం లేదని నిర్ణయించుకుని తన సమర్పణను అందించాడు. ఐబాక్, అతనిని కమ్రెజ్ పాలకుడిగా ధృవీకరించాడు.[29] : 82–3 

1297 నుండి, గుజరాత్‌ను క్రమంగా ఉత్తర భారతదేశంలోని ప్రధాన రాష్ట్రమైన ఢిల్లీ సుల్తానేట్ పాలకుడు అల్లావుద్దీన్ ఖిల్జీ స్వాధీనం చేసుకున్నాడు.ఢిల్లీ సుల్తానేట్ గుజరాత్‌ను నియంత్రించడానికి గవర్నర్‌లను నియమించింది. సా.శ. 1347లో ముహమ్మద్ బిన్ తుగ్లక్ సూరత్‌ను ఇతర నగరాలతోపాటు కొల్లగొట్టినప్పుడు ముఖ్యంగా ఈ చర్య సూరత్ నగరంపై బలవంతంగా అమలు జరపవలసి వచ్చింది.[32] ఫిరోజ్ షా తుగ్లక్ తర్వాత సా.శ.1373లో సూరత్‌లో కోటను నిర్మించాడు.బక్షి మియాన్ కథనం ప్రకారం, జాఫర్ ఖాన్ సా.శ. 1391లో గుజరాత్ గవర్నర్‌గా నియమించబడినప్పుడు, అతను తన కుమారుడు మస్తీ ఖాన్‌ను రాండర్, సూరత్‌లను పరిపాలించడానికి నియమించాడు.అయితే ఈ సమయంలో సూరత్ పెద్దగా జనాభా లేనినగరం అని బక్షి మియాన్ జోడించాడు.[29] : 82–3 

సా.శ.14వ శతాబ్దం చివరలో ఢిల్లీ సుల్తానేట్ నుండి నియంత్రణ క్షీణించడంతో, స్వతంత్ర గుజరాత్ కోసం ఒత్తిడి పెరిగింది.సా.శ.1407లో జాఫర్ ఖాన్ స్వాతంత్ర్యం ప్రకటించడంతో పరాకాష్టకుచేరుకుంది.సూరత్ నేరుగా గుజరాత్ సుల్తానులు లేదా దక్కన్ సుల్తానుల క్రిందపడిపోయిన బగ్లానా రాజపుత్ర రాజ్యం ప్రభువులచే నియంత్రించబడింది.ఏది ఏమైనప్పటికీ,1538లో గుజరాత్ సుల్తానేట్ పతనంతరువాత,సూరత్,బ్రోచ్, బరోడా,చంపానేర్‌లపై సంపూర్ణ అధికారాన్నిపొందిన చెంగిజ్ ఖాన్‌తో ప్రారంభించి మరింత మంది స్థానిక ప్రభువులచే నియంత్రించబడింది.[33] అయితే1637లో, ఔరంగజేబు బగ్లానానుపూర్తిగా మొఘల్ సామ్రాజ్యంలోకి చేర్చాడు.[34]

సా.శ.1514లో పోర్చుగీస్ యాత్రికుడు డువార్టే బార్బోసా సూరత్‌ను ఒక ముఖ్యమైన ఓడరేవుగా అభివర్ణించాడు. మలబార్ , ప్రపంచంలోని వివిధ ప్రాంతాల నుండి అనేక ఓడలు తరచూ వస్తుంటాయి.సా.శ. 1520 నాటికి, నగరం పేరు సూరత్‌గా మారింది. దీనిని పోర్చుగీస్ వారు (1512 - 1530) దహనం చేశారు. మొఘలులు సా.శ. 1573లో స్వాధీనం చేసుకున్నారు. మరాఠా రాజు శివాజీ సా.శ.17వ శతాబ్దంలో ఈ ప్రాంతపై రెండుసార్లు దాడి చేశాడు.[35]

మొఘల్ సామ్రాజ్య కాలం[మార్చు]

ఇది మొఘల్ సామ్రాజ్యంలో అత్యంత సంపన్నమైన ఓడరేవు పట్టణం.[36] ధనిక నగరం అయినప్పటికీ, సూరత్ బురద, వెదురుతో కూడిన నివాసాలు, వంకర వీధులతో ఒక సాధారణ వ్యాపారుల ఇరుకు పట్టణం వలె ఉండేది. అయినప్పటికీ నది ఒడ్డున స్థానిక వ్యాపారులకు, యువరాజులకు చెందిన కొన్ని భవనాలు, గిడ్డంగులు, టర్కిష్, అర్మేనియన్ స్థాపనలు ఉన్నాయి., ఇంగ్లీష్, ఫ్రెంచ్, డచ్ వ్యాపారులు, ఆవులు, గుర్రాలు, కీటకాల కోసం జైనులు నడిపే ఆసుపత్రులు ప్రయాణికులను అబ్బురపరిచాయి.[36] కొన్ని వీధులు ఇరుకైనవి అయితే మరికొన్ని తగినంత వెడల్పుతో ఉన్నాయి. సాయంత్రం, ముఖ్యంగా వ్యాపారలావాదేవీల బజారు సమీపంలో వీధులు, ప్రజలు, వ్యాపారులతో తమ వస్తువులను అమ్ముకోవడంతో రద్దీగా ఉండేవి. మొఘల్ యుగంలో సూరత్ ఒక జనాభా కలిగిన నగరం, కానీ పెద్ద సంఖ్యలో అస్థిరమైన జనాభా కూడా ఉండేది. వర్షాకాలంలో, ఓడరేవుల నుండి ప్రమాదం లేకుండా ఓడలు వచ్చి వెళ్లగలిగినప్పుడు, నగర జనాభా పెరుగుతూ ఉంటుంది.[36] 1612లో ఇంగ్లండ్ తన మొదటి భారతీయ వ్యాపార కర్మాగారాన్ని సూరత్‌లో స్థాపించింది.[35] ఈ నగరంపై మరాఠా రాజు శివాజీ రెండుసార్లు దాడిచేసాడు.1664లో మొదటిసారి కొల్లగొట్టడం జరిగింది.[35] శివాజీ దాడులు వ్యాపారాన్ని భయపెట్టి నగరాన్ని నాశనం చేశాయి.[36]

తరువాత, సూరత్ బంగారం, వస్త్రాన్ని ఎగుమతి చేస్తూ భారతదేశం వాణిజ్యభండాగారం అయింది. దీని ప్రధాన పరిశ్రమలు నౌకానిర్మాణం, వస్త్ర తయారీ.[35] తప్తి నది తీరం, అథ్వాలిన్స్ నుండి డుమాస్ వరకు, సాధారణంగా రాస్సీలుగా ఉండే నౌకానిర్మాణదారుల కోసం ప్రత్యేకంగా ఉద్దేశించబడింది.బొంబాయి (ప్రస్తుత ముంబై ) ఆవిర్భవించే వరకు నగరం సుసంపన్నంగా కొనసాగింది. తరువాత, సూరత్ నౌకానిర్మాణ పరిశ్రమ క్షీణించింది. సా.శ. 18వ శతాబ్దంలో సూరత్ క్రమంగా క్షీణించింది.[35] 1790-1791 సమయంలో సూరత్‌లో ఒక అంటువ్యాధి ప్రబలించి సుమారు 1,00,000 మంది గుజరాతీలను బలితీసుకుంది.[37] బ్రిటీష్, డచ్ వారు ఇద్దరూ నగరంపై నియంత్రణను కలిగి ఉన్నారు. కానీ 1800లో బ్రిటిష్ వారు సూరత్‌ను తమ ఆధీనంలోకి తీసుకున్నారు.[35] 1837లో జరిగిన అగ్నిప్రమాదంలో 500 మందికి పైగా మరణించారు. నగరం చాలా భాగం నాశనమైంది.[38]

19వ శతాబ్దం మధ్య నాటికి, సూరత్ దాదాపు 80,000 మంది జనాభాతో స్తబ్దుగా ఉన్న నగరంగా మారింది. భారతదేశం రైల్వేలు తెరవబడినప్పుడు, నగరం మళ్లీ సుసంపన్నంగా మారడం ప్రారంభించింది. సూరత్ నుండి పట్టులు, పత్తి, జరీ, బంగారం, వెండి వస్తువులు వ్యాపారం బాగా ప్రసిద్ధి చెందింది. చక్కటి సూక్ష్మ వస్త్ర తయారీ పురాతన కళ పునరుద్ధరించబడింది.[35]

ఆధునిక కాలం[మార్చు]

స్వాతంత్ర్యం తరువాత[మార్చు]

1947 ఆగస్టు 15న భారతదేశం స్వాతంత్ర్యం పొందిన తరువాత, సూరత్ భారతదేశంలో భాగమైంది. అప్పట్లో అది బొంబాయి రాష్ట్రంలో భాగంగా ఉండేది. తరువాత అది గుజరాత్ రాష్ట్రంలో భాగమైంది. ముంబై, అహ్మదాబాద్, పూణే, నాగ్‌పూర్, వడోదరతో పాటు, సూరత్ పశ్చిమ భారతదేశంలో వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న నగరాలు, ప్రధాన వాణిజ్య, పారిశ్రామిక కేంద్రాలలో ఒకటిగా మారింది. స్వాతంత్య్రానంతర కాలంలో, సూరత్ పారిశ్రామిక కార్యకలాపాలలో ముఖ్యంగా వస్త్రాలు, రసాయనాలతో పాటు వాణిజ్య కార్యకలాపాలలో గణనీయమైన వృద్ధిని సాధించింది.2007 అక్టోబరు 2న సూరత్ జిల్లా పునర్వ్యవస్థీకరణ చట్టం 2007 ప్రకారం కొత్త తాపీ జిల్లాను ఏర్పాటు చేయడం ద్వారా సూరత్ జిల్లా రెండుగా విభజించబడింది.

భౌగోళికం[మార్చు]

సూరత్ తాపీ నది ఒడ్డున ఉన్న ఓడరేవు నగరం. తాపీ అసలు ఓడరేవు సౌకర్యాలు మూసివేయడానికి కారణమైంది.సమీప ఓడరేవు ఇప్పుడు సూరత్ మహానగరం ప్రాంతంలోని మగదల్లా, హజీరా ప్రాంతంలో ఉంది. ఇది నగరం వద్ద ఉన్న హజీరా 'డుమాస్ బీచ్' అనే ప్రసిద్ధ సముద్రతీరాన్ని కలిగి ఉంది.

ఇది సగటున సముద్ర మట్టానికి 13 మీటర్ల ఎత్తులో ఉంది. సూరత్ జిల్లా చుట్టూ భరూచ్, నర్మద, నవ్సారి, పశ్చిమాన గల్ఫ్ ఆఫ్ కాంబే, చుట్టుపక్కల జిల్లాలు ఉన్నాయి. వాతావరణం ఉష్ణమండలంగా ఉంటుంది.రుతుపవన వర్షపాతం సమృద్ధిగా ఉంటుంది (సంవత్సరానికి సుమారు 2,500 మిమీ). బ్యూరో ఆఫ్ ఇండియన్ స్టాండర్డ్స్ ప్రకారం, పట్టణం I నుండి V వరకు (భూకంపాలకు హానిని పెంచే క్రమంలో) సిస్మిక్ జోన్-III కిందకు వస్తుంది.

ప్రముఖులు[మార్చు]

చారిత్రికంగా జనాభా
సంవత్సరంజనాభా±%
181073,000—    
18711,07,100+46.7%
18811,09,800+2.5%
18911,09,200−0.5%
19011,19,300+9.2%
19111,14,900−3.7%
19211,17,400+2.2%
193198,900−15.8%
19411,71,400+73.3%
19512,23,200+30.2%
19612,88,000+29.0%
19683,68,900+28.1%
19714,92,700+33.6%
19819,12,600+85.2%
199115,19,000+66.4%
200128,11,614+85.1%
201145,91,246+63.3%
201353,00,000+15.4%

మూలాలు[మార్చు]

  1. 1.0 1.1 "Surat: India's 'Diamond City' finds ways to keep its sparkle". May 2017. Archived from the original on 2 August 2018. Retrieved 1 August 2018.
  2. "Ashmita Shiroya is Surat's New Mayor". tv9gujarati. 12 February 2016. Archived from the original on 25 December 2015. Retrieved 15 December 2015.
  3. "પોલીસ કમિશનરશ્રીની કચેરી, સુરત". Archived from the original on 5 మార్చి 2016. Retrieved 10 ఫిబ్రవరి 2016.
  4. 4.0 4.1 "Surat City Expansion". The Times of India. 19 June 2020. Archived from the original on 1 January 2021. Retrieved 19 November 2020.
  5. "Statistics for Surat Municipal Corporation". Official website of Surat Municipal Corporation. Archived from the original on 15 September 2015. Retrieved 4 June 2015.
  6. "District Census Handbook – Surat" (PDF). Census of India. p. 40. Archived (PDF) from the original on 13 November 2015. Retrieved 10 February 2016.
  7. "World urban areas" (PDF). Archived (PDF) from the original on 5 August 2011. Retrieved 21 April 2019.
  8. "Population of Surat City". Archived from the original on 6 August 2022. Retrieved 19 August 2022.
  9. "SURAT GETS ADDL GJ-5 & GJ-28 SERIES FOR VEHICLE REGISTRATION". dnaindia.com. Archived from the original on 14 May 2016. Retrieved 12 February 2016.
  10. "Distribution of Population, Decadal Growth Rate, Sex-Ratio and Population Density". 2011 census of India. Government of India. Archived from the original on 13 November 2011. Retrieved 12 February 2016.
  11. "Literacy Rates by Sext for State and District". 2011 census of India. Government of India. Archived from the original on 13 November 2011. Retrieved 25 June 2012.
  12. "Surat Sparkles, but pace lags for want of wings, wheels". TimesofIndia.com.
  13. "Surat, The City That Cuts 90% Of The World's Diamonds". Israeli Diamond Industry Journal. Archived from the original on 18 December 2021. Retrieved 2021-12-18.
  14. "For the last 15 years Surat's diamond polishing Industry has evolved at jet speed. Here are the reasons why". Business Insider. Archived from the original on 18 December 2021. Retrieved 2021-12-18.
  15. "Surat Diamond Bourse to start operations from September | Surat News - Times of India". The Times of India. 29 January 2021. Archived from the original on 18 December 2021. Retrieved 2021-12-18. Surat manufactures more than 90% of the diamonds in the world
  16. "History of Surat". Archived from the original on 5 January 2012.
  17. "Fastest growing city in world". The Economic Times. Archived from the original on 25 November 2010. Retrieved 6 February 2016.
  18. Agencies (29 January 2008). "GDP growth: Surat fastest, Mumbai largest". The Financial Express. Archived from the original on 24 September 2014. Retrieved 27 July 2015.
  19. "Best City in India". The Times of India. Archived from the original on 17 June 2013. Retrieved 17 February 2014.
  20. "Microsoft CityNext initiative set to the launch First smart IT city in India". Archived from the original on 17 October 2015. Retrieved 27 July 2015.
  21. "Mumbai has highest number of Internet users in India: Study". 4 November 2014. Archived from the original on 15 June 2016. Retrieved 4 November 2014.
  22. "City of Surat to Improve Citizen Services with IBM Smarter Cities Program – India". IBM News room. 12 February 2016. Archived from the original on 2 February 2017. Retrieved 21 January 2017.
  23. "Surat, India 2015 challenge". IBM Smarter Cities. IBM. Archived from the original on 2 February 2017. Retrieved 21 January 2017.
  24. "Government releases list of 20 smart cities – Times of India". The Times of India. 28 January 2016. Archived from the original on 2 February 2016. Retrieved 6 February 2016.
  25. "India's cleanest cities 2020 list: Madhya Pradesh's Indore emerges as cleanest city; check top 10". The Financial Express. 20 August 2020. Archived from the original on 31 August 2020. Retrieved 21 August 2020.
  26. "Swachh Survekshan 2020: Full rankings, check here to see if your city is on the list". India Today. August 20, 2020. Archived from the original on 22 August 2020. Retrieved 21 August 2020.
  27. "India explosion : Massive fire at ONGC plant in Gujarat - Sep. 24, 2020". Archived from the original on 14 October 2020. Retrieved 24 September 2020.
  28. "World Cities Day: Innovation at the heart of the city and the list of smart cities for 2020". UNESCO. 31 October 2019. Archived from the original on 6 October 2020. Retrieved 26 September 2020.
  29. 29.0 29.1 29.2 29.3 29.4 Palande, M.R. (1962). Gujarat State Gazetteers: Surat District. Ahmedabad: Directorate of Government Printing, Stationery, and Publications. Retrieved 2 May 2023.
  30. "PEETERS, Jacob. Description des principales villes, havres et isles du golfe de Venise du coté oriental. Comme aussi des villes et forteresses de la Moree, et quelques places de la Grèce..., Αμβέρσα, Sur le marché des vieux Souliers, [1690?]. - ME TO BΛΕΜΜΑ ΤΩΝ ΠΕΡΙΗΓΗΤΩΝ - Τόποι - Μνημεία - Άνθρωποι - Νοτιοανατολική Ευρώπη - Ανατολική Μεσόγειος - Ελλάδα - Μικρά Ασία - Νότιος Ιταλία, 15ος - 20ός αιώνας". el.travelogues.gr. Archived from the original on 7 August 2020. Retrieved 11 April 2020.
  31. "surat". www.columbia.edu. Archived from the original on 1 March 2021. Retrieved 22 March 2021.
  32. Campbell 1896.
  33. . "Pre-Annexation Sultanate: Administration Under Gujarat Sultans".
  34. "Baglana - mughal empire". amp.ww.en.freejournal.org. Archived from the original on 2021-07-16.
  35. 35.0 35.1 35.2 35.3 35.4 35.5 35.6 "Surat". Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica, inc. 6 August 2014. Archived from the original on 10 January 2018. Retrieved 9 January 2018.
  36. 36.0 36.1 36.2 36.3 Abraham Eraly (2007). The Mughal World: Life in India's Last Golden Age. Penguin Books India. pp. 13–14. ISBN 978-0143102625.
  37. Ghulam A. Nadri (2009). Eighteenth-Century Gujarat: The Dynamics of Its Political Economy, 1750–1800. p. 193. ISBN 978-9004172029. Archived from the original on 14 October 2017. Retrieved 14 October 2017.
  38. The Annual Register: World Events 1837-1838. 1838. pp. 82–83. Archived from the original on 24 April 2023. Retrieved 24 April 2023.

వెలుపలి లంకెలు[మార్చు]

"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=సూరత్&oldid=4069557" నుండి వెలికితీశారు