అమీర్బాయి కర్నాటకి
అమీర్బాయి కర్ణాటకి ( c. 1906 – 3 మార్చి 1965) ప్రారంభ హిందీ సినిమా యొక్క ప్రసిద్ధ నటి/గాయని, నేపథ్య గాయని, కన్నడ కోకిలగా ప్రసిద్ధి చెందారు . మహాత్మా గాంధీ ఆమె పాట వైష్ణవ్ జన్ తో యొక్క వీరాభిమాని.[1][2]
ప్రారంభ జీవితం
[మార్చు]అమీర్బాయి కర్ణాటకి కర్ణాటకలోని బీజాపూర్ జిల్లాలోని బిల్గి పట్టణంలో ఒక మధ్యతరగతి కుటుంబంలో జన్మించారు . ఆమె ఐదుగురు సోదరీమణులలో, అమీర్బాయి, ఆమె అక్క గౌహర్బాయి కీర్తి, సంపదను సంపాదించారు. అమీర్బాయి తన మెట్రిక్యులేషన్ పూర్తి చేసి 1931లో 25 సంవత్సరాల వయసులో బొంబాయికి వెళ్ళింది.[1][2][3]
కెరీర్
[మార్చు]అమీర్బాయి ఒక ప్రతిభావంతులైన గాయని, నటి, ఆమె కన్నడ (మాతృభాష), గుజరాతీ భాషలలో నిష్ణాతులు . "మహ్రే తే గామ్దే ఏక్ వార్ ఆవ్జో" అనేది సంగీత స్వరకర్త అవినాష్ వ్యాస్ తో కలిసి పాడిన రణక్ దేవి (1946) చిత్రంలోని ఆమె ప్రసిద్ధ గుజరాతీ పాటలలో ఒకటి . HMV లేబుల్ మ్యూజిక్ కంపెనీ ప్రతినిధి ఆమె గాన ప్రతిభకు ఎంతగానో ఆకర్షితురాలై, ఆమెను కవ్వాలి పాడించారు, అది చాలా ప్రజాదరణ పొందింది. ఈ కవ్వాలి పాటను సినీ నిర్మాత-దర్శకుడు షౌకత్ హుస్సేన్ రిజ్వి జీనత్ (1945) చిత్రం కోసం పాడారు . ఆమె లతా మంగేష్కర్ తో కలిసి తన అత్యంత ప్రసిద్ధ యుగళగీతమైన "గోరే గోరే ఓ బాంకే చోరే" పాడింది చిత్రం: సమాధి. ఆమె అక్క గౌహెర్బాయి ఒక నటి, 1934లో విష్ణు భక్తి చిత్రంలో అమీర్బాయికి పాత్ర పొందడానికి సహాయం చేసింది.[2]
మొదట్లో, అమీర్బాయి చిత్రాలలో పాటలు పాడారు, కానీ అవి ఆమె కోరుకున్న విజయాన్ని సాధించలేకపోయాయి. 1943లో, బొంబాయి టాకీస్ కిస్మత్ (1943 చిత్రం) విడుదలతో ఆమె ప్రజాదరణ పొందిందిః కిస్మత్ పాటలు బాగా ప్రాచుర్యం పొందాయి, అమీర్ బాయి ప్రసిద్ధి చెందింది.[1] ఈ విజయం వెనుక ఉన్న వ్యక్తి స్వరకర్త అనిల్ బిశ్వాస్. ఆమె మొదట్లో గాయనిగా ప్రసిద్ధి చెందింది, కానీ ఆమె కెరీర్ క్షీణించినప్పుడు, ఆమె నేపథ్య గాయనిగా మారింది. 1947 నాటికి ఆమె తన వృత్తి జీవిత శిఖరానికి చేరుకుంది.[2]
1947 తరువాత, లతా మంగేష్కర్ ఒక ప్రముఖ నటిగా ఎదిగారు, కాబట్టి మరోసారి అమీర్బాయి నటనకు మారారు.[1] ఆమె చివరి సంవత్సరాల్లో, ఆమె ఎక్కువగా క్యారెక్టర్ పాత్రలు పోషించింది. అమీర్బాయి వహాబ్ పిక్చర్స్ చిత్రం షెహ్నాజ్ (1948) కు కూడా సంగీతం సమకూర్చింది. అదే సంవత్సరం ఆమె గుజరాతీ, మార్వాడీ చిత్రాల కోసం హిందీ సినిమాను దాదాపుగా వదిలివేసింది. ప్రసిద్ధ చలనచిత్ర పత్రికలలో ఒకటైన "ఫిల్మ్ ఇండియా" తన వ్యాసంలో 20వ శతాబ్దంలో, ఇతర గాయకులు ఒక పాట పాడటానికి రూ. 500 తీసుకునేటప్పుడు, అమీర్బాయి రికార్డింగ్‌కు రూ. 1000 తీసుకునేవారని పేర్కొంది.[2]
వ్యక్తిగత జీవితం
[మార్చు]అమీర్బాయి వైవాహిక జీవితం ఒడిదుడుకులతో నిండి ఉంది. ఆమె మొదటి వివాహం సినీ నటుడు హిమాల్యవాలా (అకా అఫ్జల్ ఖురేషి)తో జరిగింది. అతను సినిమాల్లో విలన్ పాత్రలు పోషించడం ద్వారా ప్రసిద్ధి చెందాడు. వారి వివాహం తర్వాత అతను తరచుగా అమీర్‌బాయిని కొట్టేవాడు, ఆమె సంపాదనలో ఎక్కువ భాగాన్ని తన వ్యక్తిగత విశ్రాంతి కోసం ఖర్చు చేసేవాడు. నటిగా నటిస్తున్నప్పుడు, స్టూడియోలలో పాడుతున్నప్పుడు కూడా అమీర్బాయి తన ముఖంలో నకిలీ చిరునవ్వును ఉంచుకోవలసి వచ్చింది. ప్రముఖ గుజరాతీ రచయిత భాయ్ రంజన్ కుమార్ పాండయ అమీర్బాయి వైవాహిక జీవితాన్ని వివరంగా వివరించారు. న్యాయం కోసం ఆరాటపడుతున్న అమీర్బాయి అక్క అహల్యా బాయి ఒక రాత్రి ప్రముఖ గుజరాతీ న్యాయవాది చెల్శంకర్ వ్యాస్ వద్దకు వెళ్లిందని ఆయన చెప్పారు. విడాకుల కోసం హిమాలయవాలా ఒక అందమైన మొత్తాన్ని, అమీర్బాయి కారును తీసుకున్నాడని ఆమె వ్యాస్‌తో చెప్పింది. మరుసటి రోజు, అతను ఆమెను రికార్డింగ్ స్టూడియో నుండి బహిరంగంగా కిడ్నాప్ చేశాడు. అతను ఆమెను ఒక గదిలో బంధించి పదే పదే కొట్టాడు. పోలీసులు కూడా హిమాలయవాలా వైపు నిలిచారు. ఈ ఆరోపణలన్నింటినీ పరిగణనలోకి తీసుకున్న చెల్శంకర్ వ్యాస్ ఆమెకు సహాయం చేయాలని నిర్ణయించుకున్నాడు. అతను తన సామాజిక హోదా, న్యాయపరమైన అవగాహనను ఉపయోగించి చివరకు అమీర్బాయికి విడాకులు ఇప్పించాడు.
1947లో, భారతదేశం భారతదేశం, పాకిస్తాన్‌లుగా విభజించబడినప్పుడు , హిమాలయవాలా పాకిస్తాన్‌కు వెళ్లి ప్రతిభావంతులైన నటుడిగా మంచి పేరు సంపాదించాడు. భారతదేశంలో, అమీర్బాయి పరాస్ ఎడిటర్ బద్రి కాంచ్‌వాలాను రెండవసారి వివాహం చేసుకున్నాడు అతను మంచి భర్త.[1][2]
ఎంపిక చేసిన పాటలు
[మార్చు]- "ఓ 'జానే వాలే బాలమ్వా లౌత్ కే ఆ, లౌత్ కే అ" అమీర్బాయి కర్నాటకి, శ్యామ్ కుమార్ పాడారు, డి. ఎన్. మధోక్ సాహిత్యం, రతన్ చిత్రంలో నౌషాద్ అలీ సంగీతం అందించారు (1944) [2]
- "ధీరే ధీరే ఆ రే, బాదల్", కిస్మత్ చిత్రం నుండి (1943 చిత్రం).[1][2]
- అమీర్బాయి పాడిన కన్నడ పాట "ప్రియా మధువనాడలి" నేటికీ కర్ణాటక అంతటా ప్రాచుర్యం పొందింది [2]
మరణం
[మార్చు]1965లో ఆమెకు పక్షవాతం వచ్చింది, కేవలం నాలుగు రోజుల తరువాత ఆమె మరణించింది.[2] ఆమె స్వస్థలం లో ఖననం చేశారు. ఆమె కుటుంబం విజయపుర (బీజాపూర్) నగరంలో ఇప్పటికీ "అమీర్ టాకీస్" పేరుతో ఒక సినిమా హాల్ను నడుపుతోంది.[2]
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 Ganesh, Deepa (27 February 2015). "She was the love song". The Hindu newspaper (in Indian English). ISSN 0971-751X. Archived from the original on 1 November 2023. Retrieved 15 April 2024.
- ↑ 2.00 2.01 2.02 2.03 2.04 2.05 2.06 2.07 2.08 2.09 2.10 "Amirbai Karnataki (singer) - profile". Cinemaazi.com website. Archived from the original on 7 December 2021. Retrieved 15 April 2024.
- ↑ Bukhary, Aaliya (2024-07-03). "Amirbai Karnataki: Echoes Of The Singer's Legacy In Indian Cinema | #IndianWomenInHistory". Feminism in India (in బ్రిటిష్ ఇంగ్లీష్). Retrieved 2024-12-28.
బాహ్య లింకులు
[మార్చు]- లో అమీర్బాయి కర్నాటకి, అమీర్బాయి కర్ణాటక యొక్క ఫిల్మోగ్రఫీ