ఆర్కిటెక్టు
 ఆర్కిటెక్ట్, 1893. | |
| వృత్తి | |
|---|---|
| పేర్లు | ఆర్కిటెక్ట్ |
వృత్తి రకం | వృత్తి |
కార్యాచరణ రంగములు | ఆర్కిటెక్చర్ సివిల్ ఇంజనీరింగ్ స్ట్రక్చరల్ ఇంజనీరింగ్ నిర్మాణం ప్రాజెక్ట్ నిర్వహణ పట్టణ ప్రణాళిక ఇంటీరియర్ డిజైన్ దృశ్య కళలు |
| వివరణ | |
| సామర్ధ్యాలు | ఇంజనీరింగ్, సాంకేతిక పరిజ్ఞానం, భవన రూపకల్పన, ప్రణాళిక మరియు నిర్వహణ నైపుణ్యాలు |
విద్యార్హత | ప్రొఫెషనల్ అవసరాలు చూడండి |
భవనాల నిర్మాణాన్ని ప్రణాళిక, రూపకల్పన చేసి, పర్యవేక్షించే వ్యక్తిని ఆర్కిటెక్ట్ అంటారు.[1] ఆర్కిటెక్చర్‌ను అభ్యసించడం అంటే భవనాల రూపకల్పన, మానవ నివాసం ఉన్న లేదా వాటి ప్రధాన ఉద్దేశ్యంగా ఉపయోగించే భవనాల చుట్టూ ఉన్న స్థలంలోని స్థలానికి సంబంధించి సేవలను అందించడం.[2] శబ్దవ్యుత్పత్తి ప్రకారం, ఆర్కిటెక్ట్ అనే పదం ఆర్కిటెక్టస్ అనే లాటిన్ పదం నుండి ఉద్భవించింది.[3] ఇది గ్రీకు[4] (ఆర్కి-, చీఫ్ + టెక్టన్, బిల్డర్), అంటే చీఫ్ బిల్డర్ అని అర్థం.[5]
ఆర్కిటెక్ట్‌లకు వృత్తిపరమైన అవసరాలు ఒక ప్రదేశం నుండి మరొక ప్రదేశానికి మారుతూ ఉంటాయి. ఆర్కిటెక్ట్ నిర్ణయాలు ప్రజా భద్రతను ప్రభావితం చేస్తాయి. అందువల్ల ఆర్కిటెక్ట్ ఆర్కిటెక్చర్‌ను అభ్యసించడానికి లైసెన్స్ సంపాదించడానికి ఆచరణాత్మక అనుభవం కోసం అధునాతన విద్య[6], ప్రాక్టికల్ అనుభవం కోసం ప్రాక్టికల్ (లేదా ఇంటర్న్‌షిప్)తో కూడిన ప్రత్యేక శిక్షణ పొందాలి. ఆర్కిటెక్ట్‌గా మారడానికి ఆచరణాత్మక, సాంకేతిక, విద్యా అవసరాలు అధికార పరిధిని బట్టి మారుతూ ఉంటాయి, అయితే విద్యా సంస్థలలో ఆర్కిటెక్చర్ అధికారిక అధ్యయనం వృత్తి అభివృద్ధిలో కీలక పాత్ర పోషించింది.
మూలాలు
[మార్చు]పురాతన, మధ్యయుగ చరిత్ర అంతటా, చాలా నిర్మాణ రూపకల్పన, నిర్మాణాన్ని రాతి మేస్త్రీలు, వడ్రంగులు వంటి కళాకారులు నిర్వహించారు, వారు మాస్టర్ బిల్డర్ల పాత్రకు ఎదిగారు. ఆధునిక కాలం వరకు, ఆర్కిటెక్ట్, ఇంజనీర్ మధ్య స్పష్టమైన వ్యత్యాసం లేదు. ఐరోపాలో, ఆర్కిటెక్ట్, ఇంజనీర్ అనే బిరుదులు ప్రధానంగా ఒకే వ్యక్తిని సూచించే భౌగోళిక వైవిధ్యాలు, వీటిని తరచుగా పరస్పరం మార్చుకుంటారు.[7][8] "ఆర్కిటెక్ట్" అనేది గ్రీకు ἀρχιτέκτων (ఆర్కిటెక్ట్, "మాస్టర్ బిల్డర్", "చీఫ్ టెక్టన్) నుండి ఉద్భవించింది.[5]
సాంకేతికత, గణితంలో వివిధ పరిణామాలు, ఆచరణాత్మక చేతివృత్తులవారి నుండి వేరుగా, ప్రొఫెషనల్ 'జెంటిల్‌మన్' ఆర్కిటెక్ట్ అభివృద్ధి చెందడానికి అనుమతించాయని సూచించబడింది. 15వ శతాబ్దం వరకు యూరప్‌లో కాగితం డ్రాయింగ్ కోసం ఉపయోగించబడలేదు కానీ 1500 తర్వాత ఎక్కువగా అందుబాటులోకి వచ్చింది. 1600 నాటికి డ్రాయింగ్ కోసం పెన్సిళ్లను ఉపయోగించారు. కాగితం, పెన్సిళ్లు రెండింటి లభ్యత వలన నిపుణులు నిర్మాణ పూర్వ డ్రాయింగ్‌లను తయారు చేయడానికి వీలు కల్పించింది.[10] అదే సమయంలో, సరళ దృక్పథం పరిచయం, త్రిమితీయ భవనాన్ని రెండు కోణాలలో వివరించడానికి వేర్వేరు ప్రొజెక్షన్‌లను ఉపయోగించడం వంటి ఆవిష్కరణలు, డైమెన్షనల్ ఖచ్చితత్వంపై పెరిగిన అవగాహనతో పాటు, భవన డిజైనర్లు వారి ఆలోచనలను తెలియజేయడానికి సహాయపడ్డాయి.[10] అయితే, అభివృద్ధి క్రమంగా, నెమ్మదిగా సాగింది. 18వ శతాబ్దం వరకు, ఉన్నత-స్థాయి ప్రాజెక్టులను మినహాయించి, భవనాలను కళాకారులు రూపొందించడం, ఏర్పాటు చేయడం కొనసాగించారు.[10][11]
నిర్మాణం
[మార్చు]చాలా అభివృద్ధి చెందిన దేశాలలో, తగిన లైసెన్స్, సర్టిఫికేషన్ లేదా సంబంధిత సంస్థ (తరచుగా ప్రభుత్వం)తో రిజిస్ట్రేషన్ ఉన్న అర్హత కలిగిన వారు మాత్రమే చట్టబద్ధంగా ఆర్కిటెక్చర్‌ను అభ్యసించవచ్చు. ఇటువంటి లైసెన్స్‌కు సాధారణంగా విశ్వవిద్యాలయ డిగ్రీ, పరీక్షలను విజయవంతంగా పూర్తి చేయడం, శిక్షణా కాలం అవసరం.[12] నిబంధనలు, శీర్షికలను ఉపయోగించడం ద్వారా ఆర్కిటెక్ట్‌గా తనను తాను ప్రాతినిధ్యం వహించడం చట్టం ద్వారా లైసెన్స్ పొందిన వ్యక్తులకు మాత్రమే పరిమితం చేయబడింది, అయితే సాధారణంగా, ఆర్కిటెక్చరల్ డిజైనర్ వంటి ఉత్పన్నాలు చట్టబద్ధంగా రక్షించబడవు.
నిర్మాణ శాస్త్రాన్ని అభ్యసించడం అంటే పర్యవేక్షణ లేకుండా స్వతంత్రంగా సాధన చేసే సామర్థ్యాన్ని సూచిస్తుంది. దీనికి విరుద్ధంగా, భవన రూపకల్పన నిపుణుడు (లేదా డిజైన్ నిపుణుడు) అనే పదం చాలా విస్తృతమైన పదం, ఇందులో ఇంజనీరింగ్ నిపుణులు వంటి ప్రత్యామ్నాయ వృత్తిలో స్వతంత్రంగా సాధన చేసే నిపుణులు లేదా ఇంటర్న్ ఆర్కిటెక్ట్‌ల వంటి లైసెన్స్ పొందిన ఆర్కిటెక్ట్ పర్యవేక్షణలో నిర్మాణ శాస్త్ర సాధనలో సహాయం చేసేవారు ఉన్నారు. చాలా చోట్ల, స్వతంత్ర, లైసెన్స్ లేని వ్యక్తులు ఇళ్ళు లేదా ఇతర చిన్న నిర్మాణాల రూపకల్పన వంటి వృత్తిపరమైన పరిమితుల వెలుపల డిజైన్ సేవలను నిర్వహించవచ్చు.
ఆచరణ
[మార్చు]నిర్మాణ వృత్తిలో, సాంకేతిక, పర్యావరణ పరిజ్ఞానం, డిజైన్, నిర్మాణ నిర్వహణకు వ్యాపారం, డిజైన్ గురించి అవగాహన అవసరం. అయితే, డిజైన్ అనేది ప్రాజెక్ట్ అంతటా, అంతకు మించి చోదక శక్తి. ఒక ఆర్కిటెక్ట్ క్లయింట్ నుండి కమిషన్‌ను స్వీకరిస్తాడు. కమిషన్‌లో సాధ్యాసాధ్యాల నివేదికలను సిద్ధం చేయడం, భవన ఆడిట్‌లు చేయడం, భవనం లేదా అనేక భవనాలు, నిర్మాణాలు, వాటిలోని స్థలాలను రూపొందించడం వంటివి ఉండవచ్చు. భవనంలో క్లయింట్ కోరుకునే అవసరాలను అభివృద్ధి చేయడంలో ఆర్కిటెక్ట్ పాల్గొంటాడు. ప్రాజెక్ట్ అంతటా (ప్లానింగ్ నుండి ఆక్యుపెన్సీ వరకు), ఆర్కిటెక్ట్ డిజైన్ బృందాన్ని సమన్వయం చేస్తాడు. స్ట్రక్చరల్, మెకానికల్, ఎలక్ట్రికల్ ఇంజనీర్‌లను క్లయింట్ లేదా ఆర్కిటెక్ట్ నియమించుకుంటారు, వారు డిజైన్‌ను నిర్మించడానికి పని సమన్వయం చేయబడిందని నిర్ధారించుకోవాలి.
డిజైన్ పాత్ర
[మార్చు]ఒక క్లయింట్ ద్వారా నియమించబడిన తర్వాత, ఆ క్లయింట్ అవసరాలను తీర్చే, అవసరమైన ఉపయోగానికి తగిన సౌకర్యాన్ని అందించే డిజైన్ భావనను రూపొందించడానికి ఆర్కిటెక్ట్ బాధ్యత వహిస్తాడు. ప్రణాళిక చేయబడిన ప్రాజెక్ట్ అన్ని అవసరాలు (లేదా సూక్ష్మ నైపుణ్యాలు) నిర్ధారించుకోవడానికి ఆర్కిటెక్ట్ క్లయింట్‌ను కలవాలి, ప్రశ్నలు అడగాలి.[13]
తరచుగా, పూర్తి బ్రీఫ్ ప్రారంభంలో స్పష్టంగా ఉండదు. ఇది డిజైన్ అండర్‌టేకింగ్‌లో కొంత స్థాయి ప్రమాదాన్ని కలిగి ఉంటుంది. ఆర్కిటెక్ట్ బ్రీఫ్ నిబంధనలను తిరిగి రూపొందించడానికి క్లయింట్‌కు ముందస్తు ప్రతిపాదనలు చేయవచ్చు. యజమాని అన్ని అవసరాలను తీర్చే ప్రాజెక్ట్‌ను రూపొందించడానికి "ప్రోగ్రామ్" (లేదా బ్రీఫ్) చాలా అవసరం. డిజైన్ భావనను సృష్టించడంలో ఇది ఆర్కిటెక్ట్‌కు మార్గదర్శకంగా మారుతుంది.
డిజైన్ ప్రతిపాదన(లు) సాధారణంగా ఊహాత్మకంగా, ఆచరణాత్మకంగా ఉంటాయని భావిస్తున్నారు. డిజైన్ జరిగే సమయం, ప్రదేశం, ఆర్థికం, సంస్కృతి, అందుబాటులో ఉన్న చేతిపనులు, సాంకేతికతపై చాలా ఆధారపడి ఉంటుంది. ఈ అంచనాల పరిధి, స్వభావం మారుతూ ఉంటాయి. భవనాలను రూపకల్పన చేసేటప్పుడు దూరదృష్టి ఒక అవసరం ఎందుకంటే ఇది చాలా సంక్లిష్టమైన, డిమాండ్ ఉన్న పని.
ఏదైనా డిజైన్ కాన్సెప్ట్ దాని ఉత్పత్తి ప్రారంభ దశలో అనేక సమస్యలు, వేరియబుల్స్‌ను పరిగణనలోకి తీసుకోవాలి, వాటిలో స్థలం(లు) లక్షణాలు, ఈ ప్రతిపాదిత స్థలాల తుది వినియోగం, జీవిత చక్రం, స్థలాల మధ్య కనెక్షన్లు, సంబంధాలు, అంశాలు, వాటిని ఎలా కలిపి ఉంచారు, తక్షణ, విస్తృత ప్రాంతంపై ప్రతిపాదనల ప్రభావం ఉన్నాయి. ప్రాజెక్ట్‌లో తరువాత సంభవించే అడ్డంకులు (ఊహించిన దానికంటే ఎక్కువ ఖర్చులు వంటివి) లేవని నిర్ధారించుకోవడానికి తగిన పదార్థాలు, సాంకేతికత ఎంపికను డిజైన్‌లో ప్రారంభ దశలోనే పరిగణించాలి, పరీక్షించాలి, సమీక్షించాలి.
ఆ ప్రదేశం, దాని చుట్టుపక్కల వాతావరణం, అలాగే ఆ ప్రదేశం సంస్కృతి, చరిత్ర కూడా డిజైన్‌ను ప్రభావితం చేస్తాయి. డిజైన్ పర్యావరణ స్థిరత్వంతో పెరుగుతున్న ఆందోళనలను కూడా సమతుల్యం చేయాలి. ఆర్కిటెక్ట్ గణితం, వాస్తుశిల్పం అంశాలు, కొత్త లేదా ప్రస్తుత నిర్మాణ సిద్ధాంతం లేదా నిర్మాణ చరిత్రకు సంబంధించిన సూచనలను (ఉద్దేశపూర్వకంగా లేదా కాకపోయినా) ప్రవేశపెట్టవచ్చు.
డిజైన్‌లో కీలకమైన భాగం ఏమిటంటే, ఆర్కిటెక్ట్ తరచుగా డిజైన్ అంతటా ఇంజనీర్లు, సర్వేయర్లు, ఇతర నిపుణులతో సంప్రదించి, స్ట్రక్చరల్ సపోర్ట్‌లు, ఎయిర్ కండిషనింగ్ ఎలిమెంట్స్ వంటి అంశాలు సమన్వయం చేయబడతాయని నిర్ధారించుకోవాలి. నిర్మాణ వ్యయాల నియంత్రణ, ప్రణాళిక కూడా ఈ సంప్రదింపులలో భాగం. వివిధ అంశాల సమన్వయంలో బిల్డింగ్ ఇన్ఫర్మేషన్ మోడలింగ్ (BIM), కంప్యూటర్-ఎయిడెడ్ డిజైన్ (CAD), క్లౌడ్-ఆధారిత టెక్నాలజీలు వంటి అధునాతన కంప్యూటర్ టెక్నాలజీతో సహా అధిక స్థాయి ప్రత్యేక కమ్యూనికేషన్ ఉంటుంది. చివరగా, అన్ని సమయాల్లో, ఆర్కిటెక్ట్ క్లయింట్‌కు తిరిగి నివేదించాలి, వారు రిజర్వేషన్‌లు లేదా సిఫార్సులను కలిగి ఉండవచ్చు, ఇవి డిజైన్‌లో మరిన్ని వేరియబుల్‌లను ప్రవేశపెట్టవచ్చు.
ఆర్కిటెక్ట్‌లు నిబంధనలు, భవన నియమాలకు సంబంధించి స్థానిక, సమాఖ్య అధికార పరిధితో కూడా వ్యవహరిస్తారు. అవసరమైన సెట్‌బ్యాక్‌లు, ఎత్తు పరిమితులు, పార్కింగ్ అవసరాలు, పారదర్శకత అవసరాలు (కిటికీలు), భూ వినియోగం వంటి స్థానిక ప్రణాళిక, జోనింగ్ చట్టాలను ఆర్కిటెక్ట్ పాటించాల్సి రావచ్చు. కొన్ని అధికార పరిధికి డిజైన్, చారిత్రక సంరక్షణ మార్గదర్శకాలకు కట్టుబడి ఉండటం అవసరం. ఆరోగ్యం, భద్రతా ప్రమాదాలు ప్రస్తుత డిజైన్‌లో కీలకమైన భాగంగా ఉన్నాయి, కొన్ని అధికార పరిధిలో, డిజైన్ నివేదికలు, రికార్డులు పదార్థాలు, కలుషితాలు, వ్యర్థాల నిర్వహణ, రీసైక్లింగ్, ట్రాఫిక్ నియంత్రణ, అగ్నిమాపక భద్రత కొనసాగుతున్న పరిగణనలను చేర్చడం అవసరం.
రూపకల్పన సాధనాలు
[మార్చు]గతంలో, ఆర్కిటెక్ట్‌లు డిజైన్ ప్రతిపాదనలను వివరించడానికి, రూపొందించడానికి డ్రాయింగ్‌లను[10] ఉపయోగించారు. కాన్సెప్టివ్ స్కెచ్‌లు ఇప్పటికీ ఆర్కిటెక్ట్‌లు విస్తృతంగా ఉపయోగిస్తున్నప్పటికీ,[14] కంప్యూటర్ టెక్నాలజీ ఇప్పుడు పరిశ్రమ ప్రమాణంగా మారింది.[15] ఇంకా, డిజైన్ ఉత్పత్తిలో ఫోటోలు, కోల్లెజ్‌లు, ప్రింట్లు, లినోకట్‌లు, 3D స్కానింగ్ టెక్నాలజీ, ఇతర మాధ్యమాల ఉపయోగం డిజైన్‌లో ఉండవచ్చు. కంప్యూటర్ సాఫ్ట్‌వేర్ ఆర్కిటెక్ట్‌లు ఎలా పని చేస్తారో ఎక్కువగా రూపొందిస్తోంది. భవనం రూపకల్పన, నిర్మాణం, నిర్వహణ జీవిత చక్రం అంతటా డిజైన్, భవన సమాచారాన్ని పంచుకోవడానికి సమాచార డేటాబేస్‌గా పనిచేసే వర్చువల్ భవనాన్ని సృష్టించడానికి BIM టెక్నాలజీ అనుమతిస్తుంది.[16] దృక్కోణం నుండి నిర్మాణాత్మక డిజైన్లు, అంతర్గత స్థలాలను దృశ్యమానం చేయడానికి వర్చువల్ రియాలిటీ (VR) ప్రెజెంటేషన్‌లు సర్వసాధారణంగా మారుతున్నాయి.
పర్యావరణ పాత్ర
[మార్చు]ఆధునిక భవనాలు వాతావరణంలోకి కార్బన్‌ను విడుదల చేస్తాయని తెలిసినందున, ఉద్గారాలను తగ్గించడానికి, శక్తి సామర్థ్యాన్ని పెంచడానికి, పునరుత్పాదక ఇంధన వనరులను ఉపయోగించుకోవడానికి భవనాలు, సంబంధిత సాంకేతికతపై పెరుగుతున్న నియంత్రణలు ఉంచబడుతున్నాయి. స్థానిక లేదా జాతీయ పునరుత్పాదక ఇంధన ప్రదాతలు ప్రతిపాదిత భవనంలో పునరుత్పాదక ఇంధన వనరులను రూపొందించవచ్చు. ఫలితంగా, ఆర్కిటెక్ట్ నిరంతరం నవీకరించబడుతున్న ప్రస్తుత నిబంధనలకు అనుగుణంగా ఉండాలి. కొన్ని కొత్త పరిణామాలు చాలా తక్కువ శక్తి వినియోగం లేదా నిష్క్రియాత్మక సౌర భవన రూపకల్పనను ప్రదర్శిస్తాయి.[17] అయితే, ఆర్కిటెక్ట్ విస్తృత పర్యావరణ కోణంలో చొరవలను అందించాల్సిన అవసరం కూడా పెరుగుతోంది. దీనికి ఉదాహరణలు తక్కువ-శక్తి రవాణా కోసం నిబంధనలు చేయడం, కృత్రిమ లైటింగ్‌కు బదులుగా సహజ పగటి వెలుతురు, ఎయిర్ కండిషనింగ్‌కు బదులుగా సహజ వెంటిలేషన్, కాలుష్యం, వ్యర్థాల నిర్వహణ, రీసైకిల్ చేయబడిన పదార్థాల వాడకం, సులభంగా రీసైకిల్ చేయగల పదార్థాల ఉపాధి.
నిర్మాణ పాత్ర
[మార్చు]డిజైన్ మరింత అధునాతనంగా, వివరణాత్మకంగా మారుతున్న కొద్దీ, భవనం అన్ని అంశాలు, భాగాలతో స్పెసిఫికేషన్లు, వివరాల డిజైన్లు తయారు చేయబడతాయి. భవనం ఉత్పత్తిలో సాంకేతికతలు నిరంతరం అభివృద్ధి చెందుతున్నాయి, దీని వలన వాస్తుశిల్పి ఈ పురోగతులతో తాజాగా ఉండేలా చూసుకోవాల్సిన అవసరం ఉంది.
క్లయింట్ అవసరాలు, అధికార పరిధి అవసరాలను బట్టి, ప్రతి నిర్మాణ దశలో ఆర్కిటెక్ట్ సేవల స్పెక్ట్రం విస్తృతంగా ఉండవచ్చు (వివరణాత్మక పత్రాల తయారీ, నిర్మాణ సమీక్ష) లేదా తక్కువ ప్రమేయం కలిగి ఉండవచ్చు (కాంట్రాక్టర్ గణనీయమైన డిజైన్-నిర్మాణ విధులను నిర్వర్తించడానికి అనుమతించడం వంటివి).
సాధారణంగా ఆర్కిటెక్ట్‌లు తమ క్లయింట్ల తరపున ప్రాజెక్టులను టెండర్‌కు పంపుతారు, ప్రాజెక్ట్‌ను జనరల్ కాంట్రాక్టర్‌కు అప్పగించడం గురించి వారికి సలహా ఇస్తారు, క్లయింట్, కాంట్రాక్టర్ మధ్య తరచుగా జరిగే ఒప్పంద ఒప్పందాన్ని సులభతరం చేస్తారు, నిర్వహిస్తారు. ఈ ఒప్పందం చట్టబద్ధంగా కట్టుబడి ఉంటుంది, అన్ని వాటాదారుల భీమా, నిబద్ధతలు, డిజైన్ పత్రాల స్థితి, ఆర్కిటెక్ట్ యాక్సెస్ కోసం నిబంధనలు, పనులు కొనసాగుతున్నప్పుడు వాటి నియంత్రణ కోసం విధానాలు వంటి విస్తృత శ్రేణి అంశాలను కవర్ చేస్తుంది. ఉపయోగించిన కాంట్రాక్ట్ రకాన్ని బట్టి, తదుపరి ఉప-కాంట్రాక్ట్ టెండర్లకు నిబంధనలు అవసరం కావచ్చు. ఆర్కిటెక్ట్ కొన్ని అంశాలను వారంటీ ద్వారా కవర్ చేయాలని కోరవచ్చు, ఇది పదార్థం, ఉత్పత్తి లేదా పని అంచనా జీవితకాలం, ఇతర అంశాలను పేర్కొంటుంది.
చాలా అధికార పరిధులలో ప్రాజెక్ట్ ప్రారంభానికి ముందు సంబంధిత అధికారికి ముందస్తు నోటిఫికేషన్ ఇవ్వాలి, స్వతంత్ర తనిఖీలు నిర్వహించమని స్థానిక అధికారికి నోటీసు ఇవ్వాలి. ఆ తర్వాత ఆర్కిటెక్ట్ స్థానిక అధికారితో సమన్వయంతో పని పురోగతిని సమీక్షించి తనిఖీ చేస్తారు.
ఆర్కిటెక్ట్ సాధారణంగా కాంట్రాక్టర్ షాప్ డ్రాయింగ్‌లు, ఇతర సమర్పణలను సమీక్షిస్తాడు, సైట్ సూచనలను సిద్ధం చేసి జారీ చేస్తాడు, కాంట్రాక్టర్‌కు చెల్లింపు కోసం సర్టిఫికెట్‌లను అందిస్తాడు (డిజైన్-బిడ్-బిల్డ్ కూడా చూడండి) ఇది చేసిన పనితో పాటు భవిష్యత్తులో కొనుగోలు చేసిన లేదా అద్దెకు తీసుకున్న ఏవైనా పదార్థాలు, ఇతర వస్తువులపై ఆధారపడి ఉంటుంది. యునైటెడ్ కింగ్‌డమ్, ఇతర దేశాలలో, ఖర్చు కన్సల్టింగ్ అందించడానికి తరచుగా పరిమాణ సర్వేయర్ బృందంలో భాగంగా ఉంటాడు. పెద్ద, సంక్లిష్టమైన ప్రాజెక్టులతో, నిర్మాణం రూపకల్పన, నిర్వహణలో సహాయం చేయడానికి కొన్నిసార్లు స్వతంత్ర నిర్మాణ నిర్వాహకుడిని నియమిస్తారు.
అనేక అధికార పరిధులలో పూర్తయిన పని లేదా పనిలో కొంత భాగానికి తప్పనిసరి ధృవీకరణ లేదా హామీ అవసరం. ఈ ధృవీకరణ డిమాండ్ అధిక స్థాయిలో ప్రమాదాన్ని కలిగిస్తుంది; అందువల్ల, డిజైన్ స్వయంగా సమ్మతితో ఉందని, అన్ని సంబంధిత చట్టాలు, అనుమతులను అనుసరిస్తుందని నిర్ధారించుకోవడానికి పని సైట్‌లో కొనసాగుతున్నప్పుడు క్రమం తప్పకుండా తనిఖీలు చేయడం అవసరం.
ప్రత్యామ్నాయ అభ్యాసం, ప్రత్యేకతలు
[మార్చు]ఇటీవలి దశాబ్దాల్లో ఈ వృత్తిలో ప్రత్యేకతలు పెరుగుతున్నాయి. చాలా మంది ఆర్కిటెక్ట్‌లు, ఆర్కిటెక్చరల్ సంస్థలు కొన్ని రకాల ప్రాజెక్ట్‌లు (ఉదా. హెల్త్‌కేర్, రిటైల్, పబ్లిక్ హౌసింగ్, ఈవెంట్ మేనేజ్‌మెంట్), సాంకేతిక నైపుణ్యం లేదా ప్రాజెక్ట్ డెలివరీ పద్ధతులపై దృష్టి సారిస్తాయి. కొంతమంది ఆర్కిటెక్ట్‌లు బిల్డింగ్ కోడ్, బిల్డింగ్ ఎన్వలప్, సస్టైనబుల్ డిజైన్, టెక్నికల్ రైటింగ్, హిస్టారికల్ ప్రిజర్వేషన్ (US) లేదా కన్జర్వేషన్ (UK), యాక్సెసిబిలిటీలో ప్రత్యేకత కలిగి ఉన్నారు.
చాలా మంది ఆర్కిటెక్ట్‌లు రియల్ ఎస్టేట్ (ఆస్తి) అభివృద్ధి, కార్పొరేట్ సౌకర్యాల ప్రణాళిక, ప్రాజెక్ట్ నిర్వహణ, నిర్మాణ నిర్వహణ, చీఫ్ సస్టైనబిలిటీ ఆఫీసర్స్ ఇంటీరియర్ డిజైన్, నగర ప్రణాళిక, వినియోగదారు అనుభవ రూపకల్పన, డిజైన్ పరిశోధనలలోకి మారడానికి ఎంచుకుంటారు.
వృత్తిపరమైన అవసరాలు
[మార్చు]ప్రతి ప్రదేశంలో వైవిధ్యాలు ఉన్నప్పటికీ, ప్రపంచంలోని చాలా మంది వాస్తుశిల్పులు తగిన అధికార పరిధిలో నమోదు చేసుకోవాలి. వాస్తుశిల్పులు సాధారణంగా మూడు సాధారణ అవసరాలను తీర్చాలి: విద్య, అనుభవం, పరీక్ష.
ప్రాథమిక విద్యా అర్హత సాధారణంగా ఆర్కిటెక్చర్‌లో విశ్వవిద్యాలయంగా ఉంటుంది. డిగ్రీ అభ్యర్థులకు అనుభవ అర్హత సాధారణంగా ప్రాక్టికల్ లేదా ఇంటర్న్‌షిప్ (సాధారణంగా రెండు నుండి మూడు సంవత్సరాలు) ద్వారా తీర్చబడుతుంది. చివరగా, లైసెన్స్ పొందే ముందు రిజిస్ట్రేషన్ పరీక్ష లేదా వరుస పరీక్షలు అవసరం.
19వ శతాబ్దం చివరి వరకు నిర్మాణ ప్రాజెక్టుల రూపకల్పన, పర్యవేక్షణలో నిమగ్నమైన నిపుణులు తప్పనిసరిగా విద్యాపరమైన నేపధ్యంలో ప్రత్యేక నిర్మాణ కార్యక్రమంలో శిక్షణ పొందలేదు. బదులుగా, వారు తరచుగా స్థిరపడిన వాస్తుశిల్పుల క్రింద శిక్షణ పొందేవారు. ఆధునిక కాలానికి ముందు, వాస్తుశిల్పులు, ఇంజనీర్ల మధ్య ఎటువంటి వ్యత్యాసం లేదు, ఉపయోగించిన శీర్షిక భౌగోళిక స్థానాన్ని బట్టి మారుతూ ఉంటుంది. వారు తరచుగా మాస్టర్ బిల్డర్ [18][19] లేదా సర్వేయర్ అనే బిరుదును కలిగి ఉంటారు, అప్రెంటిస్‌గా (సర్ క్రిస్టోఫర్ రెన్ వంటివి) అనేక సంవత్సరాలు పనిచేసిన తర్వాత. విద్యాసంస్థలలో ఆర్కిటెక్చర్ అధికారిక అధ్యయనం మొత్తం వృత్తి అభివృద్ధిలో కీలక పాత్ర పోషించింది, నిర్మాణ సాంకేతికత, సిద్ధాంతంలో పురోగతికి కేంద్ర బిందువుగా పనిచేసింది. "ఆర్కిటెక్ట్" లేదా "ఆర్." వంటి సంక్షిప్తీకరణలను ఒక వ్యక్తి పేరుకు జోడించడం కొన్ని దేశాలలో చట్టం ద్వారా నియంత్రించబడుతుంది.
ఫీజులు
[మార్చు]ఆర్కిటెక్ట్‌ల రుసుము నిర్మాణం సాధారణంగా నిర్మాణ విలువలో ఒక శాతాన్ని బట్టి ఉంటుంది, ప్రతిపాదిత నిర్మాణం యూనిట్ ప్రాంతానికి రేటు, గంటకు రేట్లు లేదా స్థిర మొత్తం రుసుము. ఈ నిర్మాణాల కలయిక కూడా సాధారణం. స్థిర రుసుములు సాధారణంగా ప్రాజెక్ట్ కేటాయించిన నిర్మాణ వ్యయంపై ఆధారపడి ఉంటాయి, ప్రాజెక్ట్ పరిమాణం, సంక్లిష్టతను బట్టి వాణిజ్య, సంస్థాగత ప్రాజెక్టులకు కొత్త నిర్మాణ వ్యయంలో 4, 12% మధ్య ఉండవచ్చు. నివాస ప్రాజెక్టులు 12 నుండి 20% వరకు ఉంటాయి. పునరుద్ధరణ ప్రాజెక్టులు సాధారణంగా 15–20% వంటి అధిక శాతాన్ని ఆదేశిస్తాయి.[20]
ఆర్కిటెక్చరల్ సంస్థల మొత్తం బిల్లింగ్‌లు వాటి స్థానం, ఆర్థిక వాతావరణం ఆధారంగా విస్తృతంగా ఉంటాయి. బిల్లింగ్‌లు సాంప్రదాయకంగా స్థానిక ఆర్థిక పరిస్థితులపై ఆధారపడి ఉంటాయి, కానీ వేగవంతమైన ప్రపంచీకరణతో, పెద్ద అంతర్జాతీయ సంస్థలకు ఇది తక్కువ కారకంగా మారుతోంది. అనుభవం, సంస్థలోని స్థానం (అంటే ఆర్కిటెక్ట్ సిబ్బంది, భాగస్వామి లేదా వాటాదారు మొదలైనవి), సంస్థ పరిమాణం, స్థానాన్ని బట్టి జీతాలు కూడా మారవచ్చు.
వృత్తిపరమైన సంస్థలు
[మార్చు]ఆర్కిటెక్చర్‌లో కెరీర్, వ్యాపార అభివృద్ధిని ప్రోత్సహించడానికి అనేక జాతీయ వృత్తిపరమైన సంస్థలు ఉన్నాయి.
- ఇంటర్నేషనల్ యూనియన్ ఆఫ్ ఆర్కిటెక్ట్స్ (UIA)
- అమెరికన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఆర్కిటెక్ట్స్ (AIA) US
- రాయల్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ బ్రిటిష్ ఆర్కిటెక్ట్స్ (RIBA) UK
- ఆర్కిటెక్ట్స్ రిజిస్ట్రేషన్ బోర్డ్ (ARB) UK
- ఆస్ట్రేలియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఆర్కిటెక్ట్స్ (AIA) ఆస్ట్రేలియా
- దక్షిణాఫ్రికా ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఆర్కిటెక్ట్స్ (SAIA) దక్షిణాఫ్రికా
- అసోసియేషన్ ఆఫ్ కన్సల్టెంట్ ఆర్కిటెక్ట్స్ (ACA) UK [21]
- లైసెన్స్డ్ ఆర్కిటెక్ట్స్ అసోసియేషన్ (ALA) US
- ది కాన్సెజో ప్రొఫెషనల్ డి ఆర్కిటెక్చురా వై అర్బనిస్మో (CPAU) అర్జెంటీనా
- ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఆర్కిటెక్ట్స్ (IIA) & కౌన్సిల్ ఆఫ్ ఆర్కిటెక్చర్ (COA) ఇండియా
- జమైకన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఆర్కిటెక్ట్స్ (JIA)
- నేషనల్ ఆర్గనైజేషన్ ఆఫ్ మైనారిటీ ఆర్కిటెక్ట్స్ (NOMA) US [22]
బహుమతులు, అవార్డులు
[మార్చు]
జాతీయ వృత్తిపరమైన సంఘాలు, ఇతర సంస్థలు నిష్ణాతులైన వాస్తుశిల్పులను, వారి భవనాలను, నిర్మాణాలను, వృత్తిపరమైన వృత్తులను గుర్తించి అనేక రకాల బహుమతులను ప్రదానం చేస్తాయి.
ఒక ఆర్కిటెక్ట్ పొందగలిగే అత్యంత లాభదాయకమైన అవార్డు ప్రిట్జ్కర్ ఆర్కిటెక్చర్ బహుమతి, దీనిని కొన్నిసార్లు "ఆర్కిటెక్చర్‌కు నోబెల్ బహుమతి" అని పిలుస్తారు. తొలి ప్రిట్జ్కర్ బహుమతి విజేత ఫిలిప్ జాన్సన్, "50 సంవత్సరాల ఊహ, శక్తి అసంఖ్యాక మ్యూజియంలు, థియేటర్లు, లైబ్రరీలు, ఇళ్ళు తోటలు, కార్పొరేట్ నిర్మాణాలలో మూర్తీభవించినట్లు" పేర్కొనబడ్డాడు. ప్రిట్జ్కర్ బహుమతిని అంతరాయం లేకుండా వరుసగా నలభై రెండు ఎడిషన్లకు ప్రదానం చేశారు, ఇప్పుడు కనీసం ఒక విజేత ఆర్కిటెక్ట్‌తో 22 దేశాలు ఉన్నాయి. ఇతర ప్రతిష్టాత్మక ఆర్కిటెక్చరల్ అవార్డులు రాయల్ గోల్డ్ మెడల్, AIA గోల్డ్ మెడల్ (US), AIA గోల్డ్ మెడల్ (ఆస్ట్రేలియా), ప్రీమియం ఇంపీరియల్.[23]
డిజైన్ ఎక్సలెన్స్ లేదా ఆర్కిటెక్చరల్ విద్య ద్వారా వృత్తికి తోడ్పడిన లేదా మరేదైనా విధంగా వృత్తిని అభివృద్ధి చేసిన UKలోని ఆర్కిటెక్ట్‌లు 1971 వరకు రాయల్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ బ్రిటిష్ ఆర్కిటెక్ట్స్‌కు ఫెలోలుగా ఎన్నికయ్యే అవకాశం ఉంది, వారు అలా భావిస్తే వారి పేరు తర్వాత FRIBA అని వ్రాయవచ్చు. 1971 తర్వాత RIBA చార్టర్డ్ సభ్యత్వానికి ఎన్నికైన వారు RIBA అనే ఇనీషియల్స్‌ను ఉపయోగించవచ్చు కానీ పాత ARIBA, FRIBA అని ఉపయోగించలేరు. గౌరవ ఫెలో Hon. FRIBA అనే ఇనీషియల్స్‌ను ఉపయోగించవచ్చు, అంతర్జాతీయ ఫెలో Int. FRIBA అనే ఇనీషియల్స్‌ను ఉపయోగించవచ్చు. డిజైన్ ఎక్సలెన్స్ లేదా ఆర్కిటెక్చరల్ విద్య ద్వారా వృత్తికి కృషి చేసిన లేదా మరేదైనా విధంగా వృత్తిని అభివృద్ధి చేసిన USలోని ఆర్కిటెక్ట్‌లు అమెరికన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఆర్కిటెక్ట్స్‌కు ఫెలోలుగా ఎన్నికవుతారు, వారి పేరు తర్వాత FAIA అని వ్రాయవచ్చు. కెనడాలో లేదా మరెక్కడా ఆర్కిటెక్చర్ మంచికి పరిశోధన, స్కాలర్‌షిప్, ప్రజా సేవ లేదా వృత్తిపరమైన స్థితికి తోడ్పడటం ద్వారా వృత్తికి అత్యుత్తమ కృషి చేసిన కెనడాలోని ఆర్కిటెక్ట్‌లను రాయల్ ఆర్కిటెక్చరల్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ కెనడా ఫెలోలుగా గుర్తించవచ్చు, వారి పేరు తర్వాత FRAIC అని వ్రాయవచ్చు. హాంకాంగ్‌లో, చార్టర్డ్ సభ్యత్వానికి ఎన్నికైనవారు ప్రారంభ HKIAని ఉపయోగించవచ్చు, హాంకాంగ్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఆర్కిటెక్ట్స్ (HKIA) నామినేషన్, ఎన్నికల తర్వాత ప్రత్యేక సహకారం అందించిన వారు HKIA సహ సభ్యులుగా ఎన్నుకోబడవచ్చు, వారి పేరు తర్వాత FHKIAని ఉపయోగించవచ్చు.
ఇవి కూడా చూడండి
[మార్చు]- ఆర్కిటెక్చరల్ డిజైనర్
- ఆర్కిటెక్చరల్ డ్రాయింగ్
- ఆర్కిటెక్చరల్ ఇంజనీరింగ్
- ఆర్కిటెక్చరల్ టెక్నాలజిస్ట్
- భవన అధికారులు
- చార్టర్డ్ ఆర్కిటెక్ట్
- సివిల్ ఇంజనీర్
- నిర్మాణ ఇంజనీరింగ్
- నిర్మాణ నిర్వాహకుడు
- డ్రాఫ్టర్
- వ్యక్తీకరణ (ఆర్కిటెక్చర్)
- ఇండస్ట్రియల్ ఆర్కిటెక్చర్
- ల్యాండ్‌స్కేప్ ఆర్కిటెక్ట్
- ఆర్కిటెక్ట్‌ల జాబితా
- స్టార్‌కిటెక్ట్
- స్టేట్ ఆర్కిటెక్ట్
- స్ట్రక్చరల్ ఇంజనీరింగ్
- అర్బన్ డిజైనర్
- అర్బన్ ప్లానర్
- ఆర్కిటెక్చర్‌లో మహిళలు
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ "What's the difference between an architect and a building designer?". BUILD (in ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 2021-03-02. Retrieved 2021-03-03.
- ↑ "The Nova Scotia Legislature". Office of the Legislative Counsel. Nova Scotia House of Assembly. 2006. Archived from the original on July 21, 2011. Retrieved 8 March 2019.
- ↑ "Etymology in Architecture: Tracing the Language of Design to its Roots". ArchDaily (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). 2018-07-30. Archived from the original on 2021-05-26. Retrieved 2021-03-03.
- ↑ "The Meaning of the Word Architect | The History of Design-Build". New England Design & Construction (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). 2019-10-24. Archived from the original on 2021-05-26. Retrieved 2021-03-03.
- ↑ 5.0 5.1 Harper, Douglas. "architect". Online Etymology Dictionary (in ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 5 December 2022. Retrieved 5 December 2022.
- ↑ Czcibor-Piotrowski, Andrzej (2000). "The Profession and Discipline of Architecture: Practice and Education". Discipline of Architecture. University of Minnesota Press. p. 293. ISBN 978-0-8166-3665-5. JSTOR 10.5749/j.cttttqm2.18.
- ↑ Murray, Peter (1986). Burckhardt, Jacob (ed.). The Architecture of the Italian Renaissance. Knopf Doubleday Publishing Group. p. 242. ISBN 0-8052-1082-2.
- ↑ "Civil Engineering Defined - Civil Engineering Definitions and History". SMW Engineering Group, Inc. Archived from the original on 25 April 2012. Retrieved 8 March 2019.
- ↑ "Filippo Brunelleschi". Totally History. 11 October 2012. Archived from the original on 4 July 2017. Retrieved 8 March 2019.
- ↑ 10.0 10.1 10.2 10.3 Pacey, Arnold (2007). Medieval Architectural Drawing: English Craftsmen's Methods and Their Later Persistence (c.1200–1700). Stroud: Tempus Publishing. pp. 225–227. ISBN 978-0-7524-4404-8. Archived from the original on 2023-12-10. Retrieved 2019-08-20.
- ↑ Vardhan, Harsh. "Different types of work by architects". Archibuddy. Archived from the original on 17 March 2018. Retrieved 17 March 2018.
- ↑ "The Basics". NCARB – National Council of Architectural Registration Boards (in ఇంగ్లీష్). 2017-01-23. Archived from the original on 2020-05-01. Retrieved 2020-04-29.
- ↑ "Architects – What do Architects do?". StudentScholarships.org (in ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 2020-05-13. Retrieved 2020-04-29.
- ↑ Rosenfield, Karissa (5 June 2015). "17 Napkin Sketches by Famous Architects". ArchDaily. ISSN 0719-8884. Archived from the original on 5 March 2019. Retrieved 8 March 2019.
- ↑ Rybczynski, Witold (30 March 2011). "Think Before You Build". Slate. The Slate Group. Archived from the original on 14 June 2018. Retrieved 8 December 2015 – via Graham Holdings Company.
- ↑ "Frequently Asked Questions About the National BIM Standard-United States". National BIM Standard. National Institute of Building Sciences. Archived from the original on 16 October 2014. Retrieved 17 October 2014.
- ↑ "What is a Passive House?". passipedia.org. Archived from the original on 2015-12-08. Retrieved 2015-12-08.
- ↑ Routman, Marcus. Master Builders of Byzantium.[full citation needed]
- ↑ Boero, Dina (Spring 2022). "Who Built Qal'at Sim'ān?". Journal of Late Antiquity. 15 (1): 231–276. doi:10.1353/jla.2022.0007. మూస:ProQuest.
- ↑ "RIBA". Archived from the original on 2023-08-10. Retrieved 2023-08-09.
- ↑ "Association of Consultant Architects". Archived from the original on 2020-04-11. Retrieved 2020-04-11.
- ↑ "National Organization of Minority Architects". Archived from the original on 2021-10-20. Retrieved 2021-10-20.
- ↑ "5 Highly Prestigious Awards in Architecture That You Should Know". Arch2O.com (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). 2016-11-07. Archived from the original on 2019-12-10. Retrieved 2020-04-30.