ఆర్డర్ ఆఫ్ ది ఇండియన్ ఎంపైర్

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search
మోస్ట్ ఎమినెంట్ ఆర్డర్ ఆఫ్ ది ఇండియన్ ఎంపైర్
Badge of the Order of the Indian Empire
నైట్ కమాండర్ ఆఫ్ ది ఇండియన్ ఎంపైర్ (KCIE) చిహ్నం
Awarded by బ్రిటిష్ సామ్రాజ్యం
Typeధైర్య్ సాహసాలకు ఇచ్చే ఆర్డర్
Established1878
Mottoరాణి కరుణ
Awarded forAt the monarch's pleasure
Status1947తరువాత ఇవ్వలేదు
2010 తరువాత ఎవరూ లేరు
Founderవిక్టోరియా రాణి
సార్వభౌమఎలిజబెత్ 2
Gradesనైట్ గ్రాండ్ కమాండర్ (GCIE)
నైట్ కమాండర్ (KCIE)
కంపానియన్ (CIE)
Precedence
Next (higher)ఆర్డర్ ఆఫ్ సెంట్ మైకెల్ అండ్ సెట్ జార్జి
Next (lower)రాయల్ విక్టోరియన్ ఆర్డర్

రిబ్బను పట్టీ

1878 జనవరి 1 న క్వీన్ విక్టోరియా స్థాపించిన ధైర్య సహసాల కిచ్చే పురస్కారం, ఆర్డర్‌ ఆఫ్ ది ఇండియన్ ఎంపైర్. ఈ ఆర్డర్‌లో మూడు తరగతులున్నాయి:

  • నైట్ గ్రాండ్ కమాండర్ ( GCIE )
  • నైట్ కమాండర్ ( KCIE )
  • కంపానియన్( CIE )

1947 లో స్వాతంత్ర్యం పొందిన తరువాత నుండి ఈ ఆర్డర్లలో ఎటువంటి నియామకాలు జరగలేదు. 2010 లో ధ్రంగాధ్రా మహారాజా మేఘరాజ్‌జీ III మరణించిన తరువాత, ఈ ఆర్డరు నిద్రాణమైపోయింది.

ఆర్డర్ నినాదంగా, భారతదేశపు మొదటి సామ్రాజ్ఞి అయిన క్వీన్ విక్టోరియాను సూచిస్తూ ఇంపరాట్రైసిస్ అస్సిసీస్, ( లాటిన్లో "రాణి కరుణతో" అని అర్థం) అని చేర్చారు. బ్రిటిష్ భారతదేశంతో ముడిపడి ఉన్న ఆర్డర్లలో ఇది చిన్నది; దీనికంటే పై స్థాయిలో ఉండే ఆర్డరు ఆర్డర్ ఆఫ్ ది స్టార్ ఆఫ్ ఇండియా.

చరిత్ర[మార్చు]

బ్రిటిష్ భారతదేశంలో పనిచేసిన బ్రిటిష్ అధికారులకు, స్థానిక అధికారులకూ ఇచ్చేందుకు 1878 లో ఈ ఆర్డరును స్థాపించారు. తొలుత ఈ ఆర్డర్‌లో ఒకటే తరగతి (కంపానియన్) ఉండేది. 1887 లో మరొక తరగతిని చేర్చారు. [1] ఆర్డర్ ఆఫ్ ది ఇండియన్ ఎంపైర్, 1861 లో స్థాపించిన ఆర్డర్ ఆఫ్ ది స్టార్ ఆఫ్ ఇండియా కంటే తక్కువ స్థాయిలో ఉండాలని బ్రిటిషు అధికారులు భావించారు; [2] దాంతో, ఈ ఆర్డరుకు చాలా ఎక్కువ ప్రదానాలు జరిగాయి.

1887 ఫిబ్రవరి 15 న, ఆర్డర్ ఆఫ్ ది ఇండియన్ ఎంపైర్ పేరును అధికారికంగా "ది మోస్ట్ ఎమినెంట్ ఆర్డర్ ఆఫ్ ది ఇండియన్ ఎంపైర్" అని మార్చారు. అలాగే దీన్ని నైట్స్ కమాండర్, కంపానియన్స్ అనే రెండు తరగతులుగా విభజించారు. [3]

1905 వరకు నైట్స్ కమాండర్ పురస్కారం పొందిన వారు: [4]

  • డైట్రిచ్ బ్రాండిస్ (1887)
  • సర్ అలెగ్జాండర్ మెడోస్ రెండెల్
  • డోనాల్డ్ కాంప్‌బెల్ మక్నాబ్
  • జార్జ్ క్రిస్టోఫర్ మోల్స్‌వర్త్ బర్డ్‌వుడ్
  • సర్జన్ జనరల్ బెంజమిన్ సింప్సన్
  • ఆల్బర్ట్ జేమ్స్ లెప్పోక్ కాపెల్
  • డోనాల్డ్ మెకెంజీ వాలెస్
  • ఆల్ఫ్రెడ్ వుడ్లీ క్రాఫ్ట్
  • బ్రాడ్‌ఫోర్డ్ లెస్లీ
  • జస్వంత్సింగ్జీ ఫతేసింగ్బ్జీ, లిమ్రికి చెందిన ఠాకూర్ సాహిబ్
  • విలియం గెరాల్డ్ సేమౌర్ వేసే-ఫిట్జ్‌గెరాల్డ్
  • చార్లెస్ ఆర్థర్ టర్నర్ (1888)
  • ఆర్థర్ నికల్సన్, 1 వ బారన్ కార్నాక్
  • రేమండ్ వెస్ట్
  • గిల్‌ఫోర్డ్ లిండ్సే మోల్స్‌వర్త్
  • ఫ్రెడరిక్ రస్సెల్ హాగ్
  • సిరదార్ నౌరోజ్ ఖాన్, ఖరన్
  • వెంకటగిరికి చెందిన రాజగోపాల కృష్ణ యాచేంద్ర
  • హెన్రీ మోర్టిమర్ దురాండ్ (1889)
  • ఆర్థర్ జార్జ్ మాక్‌ఫెర్సన్
  • విలియం మార్క్బీ
  • హెచ్‌ఎస్ కన్నింగ్‌హామ్
  • మహారాణా శ్రీ వఖత్ సింగ్ దలీల్ సింగ్, లునావాడ రాజా.
  • రోపర్ లెత్‌బ్రిడ్జ్ (1890)
  • ఎడ్వర్డ్ చార్లెస్ కేల్ ఒల్లివంత్ (1892)
  • చార్లెస్ పాంటిఫెక్స్
  • హెన్రీ హోయిల్ హోవర్త్ MP
  • హెన్రీ సేమౌర్ కింగ్
  • లెఫ్టినెంట్-కల్నల్ విలియం బ్రెరెటన్ హడ్సన్ (1893)
  • లెఫ్టినెంట్-జనరల్ థామస్ ఎడ్వర్డ్ గోర్డాన్
  • లెఫ్టినెంట్-జనరల్ ఎడ్వర్డ్ చార్లెస్ స్పార్షాట్ విలియమ్స్
  • జాన్ లాంబెర్ట్
  • కల్నల్ జాన్ చార్లెస్ అర్డాగ్ (1894)
  • జేమ్స్ లైల్ మాకే
  • హెన్రీ రావెన్షా తుయిలియర్ (1895)
  • నవాబ్ సిది అహ్మద్ ఖాన్ జంజీరా యొక్క సిడి ఇబ్రహీం ఖాన్
  • సిర్దార్ కృష్ణారావు బాపు సాహెబ్ జాదు
  • బొబ్బిలికి చెందిన రాజా శ్రీ వేంకటస్వేత చలపతి రంగారావు బహదూర్
  • సర్ విలియం రాబర్ట్ బ్రూక్ (డైరెక్టర్ జనరల్ ఆఫ్ టెలిగ్రాఫ్స్, ఇండియా [5])
  • ఆయుధ మహారాజు ప్రతాప్ నారాయణ్ సింగ్
  • మహారాజా రావణేశ్వర్ ప్రసాద్ సింగ్, గిధౌర్ యొక్క బహదూర్
  • లెఫ్టినెంట్. అడాల్బర్ట్ సిసిల్ టాల్‌బోట్
  • మేజర్-జనరల్. థామస్ డెన్నెహీ (1896)
  • హిజెస్ మహారాజా సవాయ్ రంజోర్ సింగ్ బహదూర్, అజైగఢ్ (1897)
  • హెన్రీ విలియం బ్లిస్
  • నవాబ్ అమీర్-ఉద్దీన్ అహ్మద్ ఖాన్ బహదూర్, లోహారు అధిపతి.
  • కల్నల్ విలియం సింక్లెయిర్ స్మిత్ బిసెట్
  • జనరల్ ఎడ్వర్డ్ స్టెడ్‌మన్
  • జాన్ జార్డిన్
  • వెనుక అడ్మిరల్ జాన్ హెక్స్ట్
  • మంచర్జీ మెర్వాంజీ భవనగ్రి
  • కల్నల్ థామస్ హంగర్‌ఫోర్డ్ హోల్డిచ్
  • బాబా ఖేమ్ సింగ్ బేడీ, కల్లార్ (1898)
  • బ్రిగేడ్-సర్జన్-లెఫ్టినెంట్-కల్నల్ జార్జ్ కింగ్, CIE, MB
  • సర్ ఆర్థర్ విల్సన్,
  • ఫ్రాన్సిస్ విలియం మెక్లీన్
  • సర్ ఆండ్రూ వింగేట్ W.C.
  • కున్వర్ హర్నామ్ సింగ్, అహ్లువాలియా
  • మేజర్-జనరల్. సర్ జెరాల్డ్ డి కోర్సీ మోర్టన్
  • జనరల్ సర్ జార్జ్ కొర్రీ బర్డ్
  • S. సుబ్రమణ్య అయ్యర్, CIE, దివాన్ బహదూర్ (1900)
  • అలెగ్జాండర్ ఫ్రెడరిక్ డగ్లస్ కన్నిన్గ్‌హామ్ (1901)
  • హెన్రీ ఇవాన్ ముర్చిసన్ జేమ్స్
  • బికనీర్ మహారాజ్ గంగా సింగ్
  • షాబాజ్ ఖాన్ బుగ్తీ
  • జేమ్స్ జార్జ్ స్కాట్
  • మహారాజా ధీరాజ్ మిల్క్‌మన్ సైన్ ఈహదూర్ (1902)
  • మహారాజా రామేశ్వర సింగ్ బహదూర్
  • సర్ థామస్ హిఘమ్
  • కల్నల్ సర్ శామ్యూల్ స్వింటన్ జాకబ్
  • లెఫ్టినెంట్. సర్ విలియం హట్ కర్జన్ విల్లీ
  • సర్ లారెన్స్ హ్యూ జెంకిన్స్ (1903)
  • సర్ హెర్బర్ట్ తిర్కెల్ వైట్
  • సర్ చార్లెస్ లూయిస్ టప్పర్, CSI
  • సర్జన్ జనరల్ బెంజమిన్ ఫ్రాంక్లిన్, CIE,
  • సర్ ఫ్రెడరిక్ అగస్టస్ నికల్సన్, CSI
  • సర్ ఆర్థర్ అప్టన్ ఫ్యాన్‌షావే, ఎస్క్, CSI,
  • సర్ వాల్టర్ రోపర్ లారెన్స్, ఎస్క్, CIE,
  • సర్ జాన్ ఎలియట్, ఎస్క్, CIE,
  • రాజా ధీరాజ్ నహర్ సింగ్, షాపురా,
  • గంగాధర్ రావు గణేష్, అలియాస్ బాలా సాహిబ్ పట్వర్-ధన్, మీరాజ్ చీఫ్
  • సర్దార్ గౌస్ బక్ష్, రైసాని,
  • మహారాజా హర్బల్లభ్ నారాయణ్ సింగ్ బహదూర్, సోన్‌బర్సా,
  • మహారాజా పేష్కర్ కిషన్ పర్షద్,
  • ప్యూమా నరసింగరావు కృష్ణ మూర్తి, CIE,
  • మేజర్-జనరల్. సర్ ఎడ్మండ్ రోచె ఎల్లెస్ (1904)
  • సర్ హెన్రీ థోబీ ప్రిన్సప్
  • ఫెరోజెషా మెర్వాంజి మెహతా
  • కల్నల్ సర్ బుకానన్ స్కాట్
  • కల్నల్ సర్ జాన్ వాల్టర్ ఒట్లీ
  • రాజా జస్వంత్ సింగ్, సైలానా
  • మేజర్ సర్ ఫ్రాన్సిస్ ఎడ్వర్డ్ మీ భర్త
  • Bt.-Col. సర్ జేమ్స్ ఆర్. ఎల్. మెక్‌డొనాల్డ్
  • శ్రీ ఉగెన్ వాంగ్‌చుక్, భూటాన్‌కు చెందిన టోంగ్సా పెన్లోప్
  • సర్ ఫ్రెడరిక్ స్టైల్స్ ఫిల్పిన్ లేలీ (1905)

అయితే, 1887 జూన్ 21 న, ఆర్డరును రెండు తరగతుల నుండి మూడుకి విస్తరిస్తూ మరొక ప్రకటన చేసారు. దాంతో నైట్ గ్రాండ్ కమాండర్, నైట్ కమాండర్, కంపానియన్ అనే 3 తరగతులు ఎర్పడ్డాయి. ఏడుగురికి నైట్స్ గ్రాండ్ కమాండర్ పురస్కారం ఇచ్చారు. అవి:

  • వేల్స్ యువరాజు
  • ది డ్యూక్ ఆఫ్ ఎడిన్బర్గ్
  • డ్యూక్ ఆఫ్ కానాట్, స్ట్రాథర్న్
  • డ్యూక్ ఆఫ్ కేంబ్రిడ్జ్
  • లార్డ్ రే, బొంబాయి గవర్నరు
  • లార్డ్ కొన్నేమారా, మద్రాస్ గవర్నరు
  • జనరల్ సర్ ఫ్రెడరిక్ స్లీగ్ రాబర్ట్స్ (నైట్ కమాండర్ నుండి పదోన్నతి పొందారు)

1897 నుండి, ముగ్గురిని గౌరవ నైట్స్ కమాండర్లుగా చేసారు. లియోన్ ఎమిలే క్లెమెంట్-థామస్ (1897), కల్నల్. సర్ ఎడ్వర్డో అగస్టో రోడ్రిక్స్ గల్హార్డో (1901 జనవరి), సర్ హుస్సీన్ కులీ ఖాన్ మోఖ్‌బర్-ఎద్-దౌలత్ (1902 జూన్).

ముగింపు[మార్చు]

1947 ఆగస్టు 14 తర్వాత రెండు ఆర్డర్‌ల నియామకాలు నిలిచిపోయాయి. చిట్టచివరి గ్రాండ్ మాస్టర్ ఆఫ్ ఆర్డర్‌గా ఉన్న ఎర్ల్ మౌంట్‌బాటన్, 1977 లో క్వీన్స్ సిల్వర్ జూబ్లీ వేడుకల సందర్భంగా, రెండు ఆర్డర్‌ల నైట్ గ్రాండ్ కమాండర్ నక్షత్రాలను ధరించిన చివరి వ్యక్తి కూడా అతడే. [5] ఈ ఆర్డర్లను అధికారికంగా ఎన్నడూ రద్దు చేయలేదు. ఆర్డర్‌ల సార్వభౌమత్వం క్వీన్ ఎలిజబెత్ II తోనే ఉండిపోయింది. ఆర్డర్‌లు పొందినవారిలో జీవించి ఉన్నవారెవరూ లేరు. [6]

  • చివరి గ్రాండ్ మాస్టర్ ఆఫ్ ది ఆర్డర్, రియర్ అడ్మిరల్ ది 1 వ విస్కౌంట్ భారతదేశపు చివరి వైస్రాయ్, మౌంట్‌బాటెన్. 1979 ఆగష్టు 27 న కౌంటీ స్లిగోలో జరిగిన IRA బాంబు దాడిలో లార్డ్ మౌంట్ బాటెన్ మరణించాడు.
  • చివరిగా జీవించి ఉన్న GCIE, మహారాజా సర్ చితిర తిరునాల్ బలరామ వర్మ (1912-1991), ట్రావెన్‌కోర్ మహారాజు, 1991 జూలై 19 న త్రివేండ్రంలో మరణించాడు. [5]
  • చిట్ట చివరి KCIE, మహారాజా సర్ ధ్రంగాధ్రా మహారాజు (1923-2010), 2010 ఆగస్టు 1 న మరణించాడు [7]
  • చిట్ట చివరి CIE, సర్ ఇయాన్ డిక్సన్ స్కాట్ (1909-2002), 2002 మార్చి 3 న మరణించాడు. [6]

కల్పిత పాత్రలు పురూన్ దాస్ (రుడ్యార్డ్ కిప్లింగ్ కల్పించినది), హ్యారీ పేగెట్ ఫ్లాష్‌మన్ (జార్జ్ మెక్‌డొనాల్డ్ ఫ్రేజర్ కల్పించినది) రెండూ KCIE గ్రహీతలే; కిప్లింగ్ రాసిన ది డేస్ వర్క్ (1908) లో ఇంజినీర్ ఫైండ్‌లేసన్, CIE పొందాలని ఆశిస్తాడు. 

మూలాలు[మార్చు]

  1. Buckland, C. E. (1901). Bengal Under the Lieutenant-Governors: Being a Narrative of the Principal Events and Public Measures During Their Periods of Office, from 1854 to 1898, p. 699. Calcutta: S. K. Lahiri & Co.
  2. Orders Associated with the Indian Empire, Debretts.com; accessed 1 July 2017.
  3. "No. 25673". The London Gazette. 15 February 1887. p. 787.
  4. Great Britain. India Office The India List and India Office List for 1905, p. 145, గూగుల్ బుక్స్ వద్ద
  5. 5.0 5.1 Vickers, Hugo (1994). Royal Orders. Great Britain: Boxtree Limited. p. 141. ISBN 1852835109. ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని <ref> ట్యాగు; "Vickers_orders" అనే పేరును విభిన్న కంటెంటుతో అనేక సార్లు నిర్వచించారు
  6. 6.0 6.1 Obituary for Sir Ian Dixon Scott, Telegraph.co.uk, 11 March 2002.
  7. Obituary of The Maharaja of Dhrangadhra-Halvad, Telegraph.co.uk, 2 September 2010