ఇండియన్ ఫారెస్ట్ సర్వీస్
| సర్వీస్ అవలోకనం | |
 నినాదం: अरण्यः ते पृथ्वी स्योनमस्तु (సంస్కృతం) "ది ఫారెస్ట్ ఈజ్ ఎర్త్ డిలైట్" | |
| సంక్షిప్తీకరణ | ఐఎఫ్ఎస్ |
|---|---|
| స్థాపన తేదీ | 1864 (ఇంపీరియల్ ఫారెస్ట్ సర్వీస్) 1966 (ఇండియన్ ఫారెస్ట్ సర్వీస్) |
| దేశం |  భారతదేశం |
| స్టాఫ్ కాలేజీ | ఇందిరా గాంధీ నేషనల్ ఫారెస్ట్ అకాడమీ, డెహ్రాడూన్, ఉత్తరాఖండ్ |
| కేడర్ నియంత్రణ అధికారం | భారత పర్యావరణ, అటవీ, వాతావరణ మంత్రిత్వ శాఖ |
| బాధ్యతాయుతమైన మంత్రి | భూపేంద్ర యాదవ్, పర్యావరణం, అటవీ & వాతావరణ మార్పుల మంత్రి |
| సాధారణ స్వభావం | ప్రభుత్వ , సహజ వనరులు |
| క్యాడర్ బలం | 3131 (2182 డైరెక్ట్ రిక్రూట్‌లు మరియు 949 ప్రమోషన్ పోస్టులు) |
| Service Chief | |
| అటవీ డైరెక్టర్ జనరల్ | సుశీల్ కుమార్ అవస్థి, ఐఎఫ్ఎస్ |
| Head of the All India Services | |
| క్యాబినెట్ కార్యదర్శి | టీవీ సోమనాథన్ , ఐఏఎస్ |
ఇండియన్ ఫారెస్ట్ సర్వీస్ (ఐఎఫ్ఎస్) భారతదేశంలోని ప్రధాన అటవీ సేవ.[1][2][3] ఐఎఫ్ఎస్ అనేది ఇండియన్ అడ్మినిస్ట్రేటివ్ సర్వీస్ (ఐఏఎస్) & ఇండియన్ పోలీస్ సర్వీస్ (ఐపీఎస్) లతో పాటు మూడు ఆల్ ఇండియా సర్వీసులలో ఒకటి. ఇది 1966 సంవత్సరంలో ఆల్ ఇండియా సర్వీసెస్ చట్టం, 1951 ప్రకారం స్థాపించబడింది .
సహజ వనరుల రక్షణ, భాగస్వామ్య స్థిరమైన నిర్వహణ ద్వారా దేశం పర్యావరణ స్థిరత్వాన్ని నిర్ధారించడానికి ఈ సేవ జాతీయ అటవీ విధానాన్ని అమలు చేస్తుంది.[4] ఈ సేవ సభ్యులు జాతీయ ఉద్యానవనాలు, టైగర్ రిజర్వ్, వన్యప్రాణుల అభయారణ్యాలు, దేశంలోని ఇతర రక్షిత ప్రాంతాలను కూడా నిర్వహిస్తారు. అటవీ సేవా అధికారి జిల్లా పరిపాలన నుండి పూర్తిగా స్వతంత్రంగా ఉంటారు, వారి స్వంత డొమైన్‌లో పరిపాలనా, న్యాయ, ఆర్థిక అధికారాలను నిర్వహిస్తారు. జిల్లా/డివిజనల్ ఫారెస్ట్ ఆఫీసర్ (డిఎఫ్ఓ), అటవీ సంరక్షణాధికారి, అటవీ ప్రధాన సంరక్షణాధికారి, అటవీ ప్రధాన సంరక్షణాధికారి వంటి రాష్ట్ర అటవీ శాఖలోని పదవులను కొన్నిసార్లు ఇండియన్ ఫారెస్ట్ సర్వీస్ అధికారులు నిర్వహిస్తారు. ప్రతి రాష్ట్రంలో అత్యున్నత స్థాయి అటవీ సేవా అధికారి అటవీ దళాల అధిపతి. అటవీ సేవా అధికారి రాష్ట్ర కాలుష్య నియంత్రణ బోర్డులలో ఛైర్మన్ & సభ్య కార్యదర్శి పదవులను కూడా కలిగి ఉంటారు.
భారతదేశంలో అంతకుముందు బ్రిటిష్ ప్రభుత్వం 1867లో ఇంపీరియల్ ఫారెస్ట్ సర్వీస్‌ను ఏర్పాటు చేసింది, ఇది భారత ప్రభుత్వ చట్టం 1935 ఆమోదించబడి బాధ్యతను ప్రావిన్సులకు బదిలీ చేసే వరకు సమాఖ్య ప్రభుత్వం కింద పనిచేసింది .
ఈ సేవ నిర్వహణ పర్యావరణం, అటవీ & వాతావరణ మార్పుల మంత్రిత్వ శాఖ బాధ్యత.
నియామకాలు
[మార్చు]యూపీఎస్సీ నిర్వహించే బహిరంగ పోటీ పరీక్ష ద్వారా అధికారులను నియమిస్తారు,[5] తరువాత కేంద్ర ప్రభుత్వం ఇందిరా గాంధీ నేషనల్ ఫారెస్ట్ అకాడమీలో సుమారు రెండు సంవత్సరాలు శిక్షణ ఇస్తుంది. వారి సేవలు వివిధ రాష్ట్ర కేడర్లు, ఉమ్మడి కేడర్ల క్రింద ఉంచబడతాయి, ఇది అఖిల భారత సేవ కావడంతో వారు రాష్ట్ర, కేంద్ర ప్రభుత్వాల క్రింద సేవ చేయడానికి అధికారం కలిగి ఉంటారు.[6]
వారు తమ సహచరులైన ఐఏఎస్ & ఐపీఎస్ అధికారులుగా రాష్ట్ర, కేంద్ర డిప్యుటేషన్లకు అర్హులు. కేంద్ర ప్రభుత్వానికి అటవీ సేవా అధికారుల డిప్యుటేషన్‌లో కేంద్ర మంత్రిత్వ శాఖలలో డిప్యూటీ సెక్రటరీ, డైరెక్టర్, జాయింట్ సెక్రటరీ, అదనపు కార్యదర్శి మొదలైన పదవులలో నియామకాలు; వివిధ ప్రభుత్వ రంగ యూనిట్లు, సంస్థలు & అకాడమీలలో చీఫ్ విజిలెన్స్ ఆఫీసర్, ప్రాంతీయ పాస్‌పోర్ట్ అధికారులు, మేనేజింగ్ డైరెక్టర్లు, ఇన్స్పెక్టర్ జనరల్, డైరెక్టర్ జనరల్ మొదలైన పదవులలో నియామకాలు ఉంటాయి.
శిక్షణ
[మార్చు]అటవీ సేవలో చేరిన కొత్తవారికి ప్రొబేషనరీ పీరియడ్ (ఆఫీసర్ ట్రైనీలు అని పిలుస్తారు) ఉంటుంది. ముస్సోరీలోని లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి నేషనల్ అకాడమీ ఆఫ్ అడ్మినిస్ట్రేషన్‌లో శిక్షణ ప్రారంభమవుతుంది, ఇక్కడ అనేక సివిల్ సర్వీసుల సభ్యులకు 15 వారాల పాటు శిక్షణ ఇస్తారు.
దీని తరువాత వారు డెహ్రాడూన్‌లోని ఇందిరా గాంధీ నేషనల్ ఫారెస్ట్ అకాడమీకి వెళతారు, అటవీశాస్త్రం, వన్యప్రాణుల నిర్వహణ, జీవవైవిధ్యం, పర్యావరణ పరిరక్షణ , వాతావరణ మార్పు , అటవీ విధానాలు మరియు చట్టాలు, రిమోట్ సెన్సింగ్, GIS, అటవీ నివాసులు & షెడ్యూల్డ్ తెగలకు ముఖ్యమైన అనేక విషయాలలో మరింత ఇంటెన్సివ్ శిక్షణ కోసం. వారి శిక్షణ పూర్తయిన తర్వాత, అధికారులకు అటవీ పరిశోధన సంస్థ సైన్స్ (ఫారెస్ట్రీ)లో మాస్టర్స్ డిగ్రీని ప్రదానం చేస్తారు. అధికారులకు లైఫ్ సైన్సెస్ 56 కంటే ఎక్కువ విషయాలను బోధిస్తారు. అధికారులు 13 నెలల ఫేజ్ 1 శిక్షణ పొందుతారు, తరువాత 4 నెలల వారి సంబంధిత కేడర్‌లో ఉద్యోగ శిక్షణ తర్వాత, చివరికి అకాడమీలో 3 నెలల ఫేజ్ 2 శిక్షణను పూర్తి చేస్తారు.[7][8][9]
వారికి ఆయుధాల నిర్వహణ, గుర్రపు స్వారీ, మోటారు వాహన శిక్షణ, ఈత, అటవీ మరియు వన్యప్రాణుల నేరాలను గుర్తించడం కూడా నేర్పుతారు. వారు ఇండియన్ మిలిటరీ అకాడమీ, సర్దార్ వల్లభాయ్ పటేల్ నేషనల్ పోలీస్ అకాడమీ, వైల్డ్ లైఫ్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఇండియా, బాంబే నేచురల్ హిస్టరీ సొసైటీ వంటి వివిధ ప్రభుత్వ సంస్థలు, సంస్థలతో అనుబంధాలు ఏర్పరుచుకుంటారు. వారు భారతదేశంలో విస్తృతమైన పర్యటనలు, విదేశాలలో ఒక చిన్న పర్యటన కూడా చేస్తారు.
డెహ్రాడూన్‌లోని అటవీ పరిశోధన సంస్థ
[మార్చు]అకాడమీలో శిక్షణ పూర్తి చేసిన తర్వాత, అభ్యర్థులు అతను లేదా ఆమె నియమించబడిన రాష్ట్రంలో ఒక సంవత్సరం పాటు ఉద్యోగ రంగంలో శిక్షణ పొందుతారు, ఈ కాలంలో వారిని అసిస్టెంట్ కన్జర్వేటర్స్ ఆఫ్ ఫారెస్ట్/ అసిస్టెంట్ డిప్యూటీ కన్జర్వేటర్స్ ఆఫ్ ఫారెస్ట్ లేదా డిప్యూటీ కన్జర్వేటర్స్ ఆఫ్ ఫారెస్ట్‌గా నియమిస్తారు.
రాష్ట్ర కేడర్లు
[మార్చు]కేడర్ కేటాయింపు విధానం
[మార్చు]కేంద్ర ప్రభుత్వం ఆగస్టు 2017లో అఖిల భారత సర్వీసులకు కొత్త కేడర్ కేటాయింపు విధానాన్ని ప్రకటించింది.[10][11][12][13][14][15][16]
కొత్త విధానం ప్రకారం, అభ్యర్థి ఐదు జోన్‌లను ప్రాధాన్యత క్రమంలో ర్యాంక్ చేయాలి. తదనంతరం, అభ్యర్థి ప్రతి ప్రాధాన్యత జోన్ నుండి ఒక ప్రాధాన్యత కేడర్‌ను సూచించాలి. అభ్యర్థి ప్రతి ప్రాధాన్యత జోన్‌కు వారి రెండవ కేడర్ ప్రాధాన్యతను సూచిస్తారు. అభ్యర్థి అన్ని కేడర్‌లకు ప్రాధాన్యతను సూచించే వరకు ఈ ప్రక్రియ కొనసాగుతుంది.[16]
అధికారులు భారత ప్రభుత్వానికి కేటాయించబడిన లేదా నియమించబడిన కేడర్‌లోనే పని చేస్తూనే ఉంటారు.[17]
| జోన్ | రాష్ట్రాలు |
|---|---|
| జోన్-I | AGMUT ( అరుణాచల్ ప్రదేశ్ - గోవా - మిజోరం & పూర్వ జమ్మూ కాశ్మీర్ రాష్ట్రంతో సహా కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు ), హిమాచల్ ప్రదేశ్ , ఉత్తరాఖండ్ , పంజాబ్ , రాజస్థాన్ & హర్యానా . |
| జోన్-II | ఉత్తరప్రదేశ్ , బీహార్ , జార్ఖండ్ & ఒడిశా |
| జోన్-III | గుజరాత్ , మహారాష్ట్ర , మధ్యప్రదేశ్ , ఛత్తీస్ గఢ్ |
| జోన్-IV | పశ్చిమ బెంగాల్ , సిక్కిం , అస్సాం - మేఘాలయ , మణిపూర్ , త్రిపుర & నాగాలాండ్ |
| జోన్-V | తెలంగాణ , ఆంధ్రప్రదేశ్ , కర్ణాటక , తమిళనాడు & కేరళ |
కెరీర్ పురోగతి
[మార్చు]ఇండియన్ ఫారెస్ట్ సర్వీస్ జీత నిర్మాణం
| పే మ్యాట్రిక్స్‌లో గ్రేడ్/స్థాయి | రాష్ట్ర ప్రభుత్వం(లు)లో స్థానం | భారత ప్రభుత్వం (GOI) లో ఇతర పదవులు లేదా హోదాలు | మూల జీతం (నెలవారీ) |
|---|---|---|---|
| అపెక్స్ స్కేల్ (పే లెవల్ 17) | ప్రిన్సిపల్ చీఫ్ కన్జర్వేటర్ ఆఫ్ ఫారెస్ట్
( రాష్ట్ర అటవీ దళ అధిపతి ) |
|
₹225,000 (US$2,818) |
| HAG+ స్కేల్ (పే లెవల్ 16) | ప్రిన్సిపల్ చీఫ్ కన్జర్వేటర్ ఆఫ్ ఫారెస్ట్స్
(పిసిసిఎఫ్) |
|
₹ 205,400 (US$2,600)— ₹ 224,400 (US$2,800) |
| HAG స్కేల్ (పే లెవల్ 15) | అదనపు ప్రిన్సిపల్ చీఫ్ కన్జర్వేటర్ ఆఫ్ ఫారెస్ట్ (APCCF) |
|
₹ 182,200 (US$2,300)— ₹ 224,100 (US$2,800) |
| సీనియర్ అడ్మినిస్ట్రేటివ్ గ్రేడ్ (పే లెవల్ 14) | ముఖ్య అటవీ సంరక్షణాధికారి (CCF) |
|
₹ 144,200 (US$1,800)— ₹ 218,200 (US$2,700) |
| సూపర్ టైమ్ స్కేల్ (DIG/కన్జర్వేటర్ గ్రేడ్) (పే లెవల్ 13A) | అటవీ సంరక్షణాధికారి (CF) |
|
₹ 131,100 (US$1,600)— ₹ 216,600 (US$2,700) |
| ఎంపిక గ్రేడ్ (పే లెవల్ 13) | అటవీ సంరక్షణాధికారి (CF) |
|
₹ 118,500 (US$1,500)— ₹ 214,100 (US$2,700) |
| జూనియర్ అడ్మినిస్ట్రేటివ్ గ్రేడ్ (పే లెవల్ 12) | డిప్యూటీ కన్జర్వేటర్ ఆఫ్ ఫారెస్ట్ (DCF)/
డివిజనల్ ఫారెస్ట్ ఆఫీసర్ (DFO) |
|
₹ 78,800 (US$990)— ₹ 191,500 (US$2,400) |
| సీనియర్ టైమ్ స్కేల్ (జీత స్థాయి 11) | డిప్యూటీ కన్జర్వేటర్ ఆఫ్ ఫారెస్ట్ (DCF)/
డివిజనల్ ఫారెస్ట్ ఆఫీసర్ (DFO) |
|
₹ 67,700 (US$850)— ₹ 160,000 (US$2,000) |
| జూనియర్ టైమ్ స్కేల్ (పే లెవల్ 10) | అసిస్టెంట్ కన్జర్వేటర్ ఆఫ్ ఫారెస్ట్ (ACF)/ అసిస్టెంట్ డిప్యూటీ కన్జర్వేటర్ ఆఫ్ ఫారెస్ట్ (ADCF) | అసిస్టెంట్ ఇన్స్పెక్టర్ జనరల్ ఆఫ్ ఫారెస్ట్స్ | ₹ 56,100 (US$700)— ₹ 132,000 (US$1,700) |
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ "Public Service". Official website of Government of India.
- ↑ "rti". Upsc.gov.in. 31 December 1997. Archived from the original on 19 December 2015. Retrieved 27 December 2015.
- ↑ "Indira Gandhi National Forest Academy : Indian Forest Service". Archived from the original on 11 January 2016. Retrieved 27 December 2015.
- ↑ "NFP 1988" (PDF). Envfor.nic.in. Archived from the original (PDF) on 7 October 2013. Retrieved 27 December 2015.
- ↑ from www.ifs.nic.in Direct Recruits: 66.33 percent of the cadre strength of the service is filled by Direct Recruitment done through the Union Public Service Commission (UPSC) by conducting an all India level competitive examination open to graduates with a science background. After qualifying for the written examination, the candidates have to appear for a personality test, a walking test, and a standard medical fitness test.
- ↑ "IFS Diaries". Ifsdiaries.blogspot.in. 1 March 2015. Archived from the original on 5 జనవరి 2016. Retrieved 27 December 2015.
- ↑ "IFS PROBATIONERS' TRAINING COURSE". Indira Gandhi National Forest Academy. Retrieved 19 January 2018.
- ↑ "The Training". Indira Gandhi National Forest Academy. Retrieved 19 January 2018.
- ↑ Training Course, IFS probationers. "Indian Forest Service (Probationers' Training and Evaluation) Rules, 2023".
- ↑ Dutta, Amrita Nayak (21 August 2017). "New cadre Policy which focuses on National Integration of All India Services". Daily News and Analysis. Retrieved 21 August 2017.
- ↑ "New cadre policy for IAS, IPS". The Indian Express. 24 August 2017. Retrieved 24 August 2017.
- ↑ Bhaskar, Utpal (24 August 2017). "Govt's proposed cadre policy for IAS, IPS officers draws ire". Live Mint. HT Media Ltd. Retrieved 19 September 2017.
- ↑ Shrivastava, Ashwini, ed. (23 August 2017). "Govt finalises new cadre policy for IAS, IPS officers". India Today. Retrieved 10 September 2017.
- ↑ "IAS, IPS allocation policy rejigged for 'national integration of bureaucracy'". Hindustan Times. 23 August 2017. Retrieved 10 September 2017.
- ↑ "Central government finalises new cadre policy for IAS, IPS officers". Deccan Chronicle. 24 August 2017. Retrieved 10 September 2017.
- ↑ 16.0 16.1 "Cadre Allocation Policy for the All India Services-IAS/IPS/IFS — Reg" (PDF). Department of Personnel and Training, Government of India. 5 September 2017. Retrieved 10 September 2017.
- ↑ "Consolidated Deputation Guidelines for All India Services" (PDF). Department of Personnel and Training, Government of India (in ఇంగ్లీష్). 28 November 2007. Archived from the original (PDF) on 18 September 2017. Retrieved 13 August 2017.