ఉషా ఉతుప్
| ఉషా ఉతుప్ | |
|---|---|
 తోషాలి నేషనల్ క్రాఫ్ట్స్ మేళాలో ఉషా ఉతుప్, భువనేశ్వర్, ఒరిస్సా, 2012 | |
| వ్యక్తిగత సమాచారం | |
| జన్మ నామం | ఉషా |
| ఇతర పేర్లు | దీది |
| జననం | 1947 నవంబరు 7 బొంబాయి, బొంబాయి రాష్ట్రం, భారతదేశం (ప్రస్తుతం మహారాష్ట్ర) |
| సంగీత శైలి | భారతీయ పాప్, సినిమా సంగీతం, జాజ్ సంగీతం, ఆర్ అండ్ బి,[1] భారతీయ సాంప్రదాయ సంగీతం, పాశ్చాత్య సంగీతం |
| వృత్తి |
|
| వాయిద్యాలు | స్వరకర్త |
| క్రియాశీల కాలం | 1966 – ప్రస్తుతం |
ఉషా ఉతుప్ (అసలు పేరు ఉషా అయ్యర్) ఒక భారతీయ పాప్ గాయని, సినీ నటి. ఈమె అత్యంత ప్రజాదరణ పొందిన కొన్ని హిట్ పాటలకు ప్రసిద్ధి చెందినది. ఆమె హస్కీ వాయిస్, దేశ, విదేశాలలో కూడా ఆమె తన లైవ్ ప్రోగ్రామ్‌లన్నింటికీ ధరించే ఆమె కాంచీపురం చీరలు, పెద్ద బొట్టు, పూలు అమెకు భారతీయ పాప్ సంగీతంలో ప్రత్యేక స్థానమిచ్చాయి.[2]
ప్రారంభ జీవితం
[మార్చు]ఉషా 1947 నవంబరు 8న ముంబైలో ఒక తమిళ కుటుంబంలో జన్మించింది. అతని తండ్రి చెన్నై వాసి అయిన వైద్యనాథ్ సోమేశ్వర సామి. ఆయన తరువాత బొంబాయి పోలీస్ కమీషనర్ అయ్యాడు. ఆరుగురు సంతానంలో ఐదవ సంతానమైన ఉషకు ముగ్గురు సోదరీమణులు, ఇద్దరు సోదరులు ఉన్నారు. సోదరీమణులు ఉమా పోచా, ఇందిరా శ్రీనివాసన్, మాయా సామి గాయకులు. చిన్నతనంలో, ఆమె బొంబాయిలోని బైకుల్లాలోని లవ్‌లేన్‌లోని పోలీస్ క్వార్టర్‌లో నివసించింది. ఆమె బైకుల్లాలోని సెయింట్ ఆగ్నెస్ ఉన్నత పాఠశాలలో చదువుకుంది. ఆమె పాఠశాలలో ఉన్నప్పుడు ఆమె స్వరం సంగీతానికి సరిపోనందున ఆమెను సంగీత తరగతి నుండి తొలగించారు. కానీ ఆమె సంగీత ఉపాధ్యాయుడు అతనిలో కొంత సంగీతం ఉందని గుర్తించాడు. శాస్త్రీయంగా సంగీతాన్ని అభ్యసించనప్పటికీ ఉష సంగీత వాతావరణంలో పెరినది. ఆమె తల్లిదండ్రులు రేడియోలో కిషోరి అమోంకర్, బడే గులాం అలీ ఖాన్లతో సహా వెస్ట్రన్ క్లాసికల్ నుండి హిందుస్తానీ, కర్నాటిక్ వరకు విస్తృత శ్రేణిని వినేవారు. వారి ఇంటి పక్కనే ఉన్న ఎస్.ఎం.ఎ. పఠాన్, అప్పుడు డిప్యూటీ కమిషనర్ ఆఫ్ పోలీస్ గా పనిచేసేవాడు. అతని కుమార్తె జమీలా ఉషను హిందీ నేర్చుకోవడానికి, సల్వార్ కమీజ్ ధరించడానికి, భారతీయ శాస్త్రీయ సంగీతం నేర్చుకోవడానికి ప్రేరేపించింది. ఈ ఫ్యూజన్ విధానం 1970లలో తన ప్రత్యేకమైన భారతీయ పాప్ బ్రాండ్‌కు మార్గదర్శకత్వం వహించడానికి ఆమెకు సహాయపడింది.
వ్యక్తిగత జీవితం
[మార్చు]ఆమె కొట్టాయంలోని మానర్‌కాడ్ పైనుంకల్ కుటుంబానికి చెందిన జానీ చాకో ఉతుప్ (మ.2024 జులై 8)[3]ను వివాహం చేసుకుంది. అంతకు మునుపు దివంగత రాముతో వివాహం జరిగింది. జానీ చాకో ఊతుప్, ఉషా ఊతుప్ దంపతులకు ఇద్దరు సంతానం కుమారుడు సన్నీ, కుమార్తె అంజలి.[4]
సంగీత వృత్తి
[మార్చు]ఉష తొమ్మిదేళ్ల వయసులో తొలిసారిగా బహిరంగ ప్రదర్శన ఇచ్చింది. ఆమె సోదరీమణులు సంగీతాన్ని జీవనోపాధిగా ఎంచుకుంటే, సంగీతకారుడు అమీన్ సయానీ ఒక రేడియో ఛానెల్‌లో పాడటానికి ఉషకు అవకాశం ఇచ్చాడు. ఆ తర్వాత ఆమెకు చాలా అవకాశాలు వచ్చాయి. తర్వాత చెన్నైలోని మౌంట్ రోడ్‌లోని నైన్ జెమ్స్ నైట్‌క్లబ్‌లో గాయనిగా మారింది. అక్కడ వారి నుండి చాలా అభినందనలు వచ్చాయి. ఉష కోల్‌కతాలోని నైట్‌క్లబ్‌లలో కూడా పాడింది. ఆ తర్వాత ఢిల్లీ వెళ్లి అక్కడ ఒబెరాయ్ హోటల్‌లో సింగర్‌గా చేరింది. ఆ సమయంలోనే శశికపూర్‌తో సహా చిత్రబృందం హోటల్‌కి వెళ్లి తన పాట వినిపించింది. ఈ బృందానికి ఉష గానం నచ్చి సినిమాలో అవకాశం కల్పించింది. అలా ఆమె సినిమా నేపథ్య సంగీత జీవితం హరే రామ హరే కృష్ణ సినిమాలో బాలీవుడ్‌లో పాడటం ప్రారంభించింది.[5] ఈ సినిమాలో దమ్ మారో దమ్ అనే పాటలోని ఆంగ్ల భాగాన్ని ఉష పాడారు.
1968లో ఉష తన ఆంగ్ల ఆల్బమ్‌లను విడుదల చేసింది. ఈ ఆల్బమ్‌లు భారతదేశంలో బాగా ప్రాచుర్యం పొందాయి. అదే సమయంలో, ఉష కొన్ని లండన్ పర్యటనలు చేసింది. రేడియోలో కొన్ని ఇంటర్వ్యూలు కూడా ఇచ్చింది. 1970లు, 1980లలో సంగీత దర్శకులు ఎ.డి. బర్మన్, బప్పీ లహరి కోసం ఉష చాలా పాటలు పాడింది.
ఆమె బెంగాలీ, హిందీ, ఇంగ్లీష్, పంజాబీ, అస్సామీ, ఒరియా, గుజరాతీ, మరాఠీ, కొంకణి, మలయాళం, కన్నడ, తమిళం, తెలుగుతో సహా 15 భారతీయ భాషలలో పాడింది. ఇంకా డచ్, ఫ్రెంచ్, జర్మన్, ఇటాలియన్, సింహళ, స్వాహిలీ, రష్యన్, నేపాలీస్, అరబిక్, క్రియోల్, జులు, స్పానిష్ తో సహా అనేక విదేశీ భాషలలో కూడా పాడింది.[6]
అవార్డులు , నామినేషన్లు
[మార్చు]పౌర పురస్కారాలు
[మార్చు]
చలనచిత్ర అవార్డులు
[మార్చు]| సంవత్సరం | అవార్డు | వర్గం | నామినేటెడ్ పాట | సినిమా | ఫలితం | Ref. |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1979 | ఫిల్మ్‌ఫేర్ అవార్డులు | ఉత్తమ నేపథ్య గాయని | "వన్ టు చా చా" | షాలిమార్ | నామినేట్ చేయబడింది | |
| 1981 | "హరి ఓం హరి" | ప్యారా దుష్మన్ | నామినేట్ చేయబడింది | |||
| 1982 | "రంభ హో" | అర్మాన్ | నామినేట్ చేయబడింది | |||
| 2011 | "డార్లింగ్" | 7 ఖూన్ మాఫ్ | గెలిచింది | |||
| 2012 | IIFA అవార్డులు | ఉత్తమ నేపథ్య గాయని | "డార్లింగ్" | 7 ఖూన్ మాఫ్ | నామినేట్ చేయబడింది | |
| 2012 | స్క్రీన్ అవార్డులు | ఉత్తమ నేపథ్య గాయని | నామినేట్ చేయబడింది | |||
| 2012 | మిర్చి మ్యూజిక్ అవార్డ్స్ | మహిళా గాయని ఆఫ్ ది ఇయర్ | నామినేట్ చేయబడింది | |||
| 2017 | లైఫ్‌టైమ్ అచీవ్‌మెంట్ అవార్డు | N/A | N/A | గెలిచింది | ||
| 2006 | ఏషియానెట్ ఫిల్మ్ అవార్డ్స్ | ఉత్తమ పాత్ర నటి | N/A | పోతన్ వావా | నామినేట్ చేయబడింది | |
| 1999 | కళాకర్ అవార్డులు | ఉత్తమ ఆడియో ఆల్బమ్ (బంగ్లా) | "డార్లింగ్" | N/A | గెలిచింది | |
| 2002 | చై సిల్పిర్ సమ్మాన్ | N/A | గెలిచింది | |||
| 2004 | చిత్రానికి ఉత్తమ నేపథ్య గాయని | "కభీ పా లియా తో కభీ ఖో దియా" | జాగర్స్ పార్క్ | గెలిచింది | ||
| 2013 | "రంబా మే సాంబ" | షిరిన్ ఫర్హాద్ కీ తో నికల్ పాడి | గెలిచింది |
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ Sundar, Pavitra (2020). "Usha Uthup and Her Husky, Heavy Voice". In Brueck, Laura; Smith, Jacob; Verma, Neil (eds.). Indian Sound Cultures, Indian Sound Citizenship. University of Michigan Press. p. 140. ISBN 978-0-472-07434-1.
- ↑ "Usha Uthup: Happy that I didn't start my career as a playback singer". The Indian Express (in ఇంగ్లీష్). 19 సెప్టెంబరు 2019. Retrieved 8 నవంబరు 2021.
- ↑ "Usha Uthup | ప్రముఖ గాయని ఉషా ఉతుప్ ఇంట తీవ్ర విషాదం.. గుండెపోటుతో ఆమె భర్త కన్నుమూత-Namasthe Telangana". web.archive.org. 9 జూలై 2024. Archived from the original on 9 జూలై 2024. Retrieved 9 జూలై 2024.
{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ "Contact Usha Uthup - Indian pop singer". www.ushauthup.com. Archived from the original on 7 నవంబరు 2021. Retrieved 8 నవంబరు 2021.
- ↑ Telugu, TV9 (8 నవంబరు 2021). "Usha Uthup Birthday: పాటల పూదోటలో ఆమె ఓ అరవిరిసిన మందారం.. ఉషా ఉతుప్ బర్త్ డే." TV9 Telugu. Retrieved 8 నవంబరు 2021.
{{cite web}}: CS1 maint: numeric names: authors list (link) - ↑ "Exclusive biography of #UshaUthup and on her life". FilmiBeat (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 8 నవంబరు 2021.
- ↑ "Usha Uthup, Girish Kasaravalli to get Padma Shri". Deccan Herald (in ఇంగ్లీష్). 25 జనవరి 2011. Retrieved 8 నవంబరు 2021.
- ↑ Andhrajyothy (26 జనవరి 2024). "కృషికి తగ్గ ప్రతిఫలం.. ప్రతిభకు పట్టం". Archived from the original on 26 జనవరి 2024. Retrieved 26 జనవరి 2024.