Jump to content

కల్మార్ యూనియన్

అక్షాంశ రేఖాంశాలు: 55°40′N 12°34′E / 55.667°N 12.567°E / 55.667; 12.567
వికీపీడియా నుండి
Kalmar Union

Kalmarunionen
1397–1523
The Kalmar Union, సుమారు 1400
The Kalmar Union, సుమారు 1400
స్థాయిPersonal union
రాజధాని
[మూలం అవసరం]
55°40′N 12°34′E / 55.667°N 12.567°E / 55.667; 12.567
సామాన్య భాషలు
ప్రభుత్వంPersonal union
Monarch 
• 1397–1442a
Eric of Pomerania (first)
• 1513–23b
Christian II (last)
శాసనవ్యవస్థRiksråd and Herredag
(one in each kingdom)
చారిత్రిక కాలంLate Middle Ages
• Inception
17 June 1397
1434–1436
November 1520
• Gustav Vasa elected as
King of Sweden
1523
• Denmark-Norway was established.
1523
విస్తీర్ణం
• మొత్తం
2,839,386 కి.మీ2 (1,096,293 చ. మై.)
ద్రవ్యంMark, Örtug, Norwegian penning, Swedish penning
Preceded by		 Succeeded by
Kingdom of Denmark
Kingdom of Norway
Kingdom of Sweden
Denmark–Norway
Kingdom of Sweden
  1. Margaret I ruled Denmark 1387–1412, Norway 1388–1389, and Sweden 1389–1412
  2. Christian II ruled Denmark and Norway 1513–1523; Sweden 1520–1521

కల్మారు యూనియను స్కాండినేవియాలో ఒక వ్యక్తిగత యూనియన్, దీనిని డెన్మార్క్ రాణి మార్గరెట్ రూపొందించిన విధంగా స్వీడన్‌లోని కల్మారు‌లో అంగీకరించారు. 1397 నుండి 1523 వరకు[1] ఇది డెన్మార్కు, స్వీడన్ (అప్పుడు ప్రస్తుత ఫిన్లాండ్‌లో ఎక్కువ భాగం సహా). నార్వే అనే మూడు రాజ్యాలను ఒకే చక్రవర్తి కింద చేర్చింది. నార్వే విదేశీ కాలనీలతో [a] (అప్పుడు ఐస్లాండ్, గ్రీన్‌లాండ్, [b] ఫారో దీవులు, ఓర్క్నీ, షెట్లాండ్, ఉత్తర దీవులు సహా).

యూనియన్ అంతగా నిరంతరంగా లేదు; అనేక చిన్న అంతరాయాలు ఉన్నాయి. చట్టబద్ధంగా దేశాలు ప్రత్యేక సార్వభౌమ రాజ్యాలుగా ఉన్నాయి. కానీ వారి దేశీయ, విదేశాంగ విధానాలు ఒక సాధారణ చక్రవర్తిచే నిర్దేశించబడ్డాయి. 1523 జూన్ 6న స్వీడన్ రాజుగా గుస్తావు వాసా ఎన్నిక కావడం, 11 రోజుల తర్వాత స్టాకు‌హోం‌లోకి ఆయన విజయవంతమైన ప్రవేశం కల్మారు యూనియను నుండి స్వీడన్ విడిపోవడాన్ని గుర్తించింది[2] 1524లో మాల్మో ఒప్పందం ప్రకారం డానిషు రాజు అధికారికంగా స్వీడన్‌ మీద తన అధికారాన్ని త్యజించాడు.

చరిత్ర

[మార్చు]

ప్రారంభం

[మార్చు]

ఈ యూనియను స్కాండినేవియను కులీనుల పని. వారు బాల్టికు, ఉత్తర సముద్రాల చుట్టూ కేంద్రీకృతమై ఉన్న ఉత్తర జర్మనీ వాణిజ్య లీగు అయిన హాన్సియాటికు లీగు ప్రభావాన్ని ఎదుర్కోవడానికి ప్రయత్నించారు. ముఖ్యంగా డెన్మార్కు లీగు‌తో అధికార పోరాటంలో ఉంది. ఇటీవల డానిషు-హాన్సియాటికు యుద్ధంలో (1361-1370) అవమానకరమైన ఓటమిని చవిచూసింది. ఇది లీగు మరింత శక్తివంతం కావడానికి వీలు కల్పించింది. వ్యక్తిగత స్థాయిలో ఈ యూనియను‌ను డెన్మార్కు రాణి 1వ మార్గరెట్టు (1353–1412) ద్వారా సాధించబడింది. ఆమె డెన్మార్కు రాజు 4వ వాల్డెమారు 4 వ కుమార్తె నార్వే, స్వీడన్‌లకు చెందిన రాజు 4వ హాకోను వివాహం చేసుకుంది. ఆయన స్వీడన్, నార్వే, స్కానియా రాజు 4వ మాగ్నసు కుమారుడు. అలా మార్గరెటు ఆమెను, హాకోను కుమారుడు ఓలాఫు‌ను డెన్మార్కు సింహాసనానికి వారసుడిగా గుర్తించడంలో విజయం సాధించింది. 1376లో ఓలాఫు తన తల్లితండ్రుల నుండి కింగ్ 2వ ఓలాఫుగా డెన్మార్కు కిరీటాన్ని వారసత్వంగా పొందాడు. ఆయన తల్లి సంరక్షకురాలిగా ఉంది; 4వ హాకోను 1380లో మరణించినప్పుడు. ఓలాఫు కూడా నార్వే కిరీటాన్ని వారసత్వంగా పొందాడు.[3]

1387లో ఓలాఫు మరణించినప్పుడు మార్గరెటు డెన్మార్కు, నార్వేలకు రీజెంటు అయింది. ఆమెకు వారసుడు లేకుండా పోయింది.[4] అదే సంవత్సరం ఆమె తన మేనల్లుడు ఎరికు ఆఫ్ పోమెరేనియాను దత్తత తీసుకుంది.[5] 1388లో స్వీడిషు ప్రభువులు కింగ్ ఆల్బర్టు‌కు వ్యతిరేకంగా ఆమె సహాయం కోరారు.[6] మార్గరెటు 1389లో ఆల్బర్టు‌ను ఓడించిన తర్వాత ఆమె వారసుడు ఎరికు‌ను నార్వే రాజుగా ప్రకటించారు.[4] ఎరికు తరువాత 1396లో హౌస్ ఆఫ్ గ్రిఫిన్ బ్యానరు కింద డెన్మార్కు, స్వీడను‌లకు రాజుగా ఎన్నికయ్యాడు.[4] ఆయన పట్టాభిషేకం 1397 జూన్ 17న కల్మారు‌లో జరిగింది. [7]

బాల్టికు ప్రాంతంలోకి ఉత్తరం వైపు జర్మనీ విస్తరణను నిరోధించడం యూనియను ఏర్పాటుకు ప్రధాన ప్రేరణగా ఉంది. బలమైన ఏకీకృత రాజ్యాన్ని కోరుకునే చక్రవర్తికి స్వీడిషు, డానిషు ప్రభువులకు మధ్య నిరంతర పోరాటం దాని మనుగడలో వైఫల్యానికి ప్రధాన కారణం అయింది.[8]

1468లో స్కాట్లాండు‌కు చెందిన 3వ జేమ్సుకి నిశ్చితార్థం చేసుకున్న తన కుమార్తె మార్గరెటు కట్నం చెల్లింపుకు భద్రతగా నార్వే రాజు హోదాలో 1వ క్రిస్టియను ఓర్క్నీ, షెటు‌ల్యాండు‌లను అప్పగిస్తానని వాగ్దానం చేసినకారణంగా యూనియను భూభాగాన్ని కోల్పోయింది.[9] డబ్బు ఎప్పుడూ చెల్లించబడలేదు కాబట్టి 1472లో స్కాట్లాండు రాజ్యం దీవులను స్వాధీనం చేసుకుంది.[10]

అంతర్గత సంఘర్షణ

[మార్చు]

విభిన్న ఆసక్తులు (ముఖ్యంగా డెన్మార్కు, హోలు‌స్టెయిను పోషించిన ఆధిపత్య పాత్ర పట్ల స్వీడిషు ప్రభువుల అసంతృప్తి) 1430ల నుండి అనేక విరామాలలో యూనియను‌కు ఆటంకం కలిగించే సంఘర్షణకు దారితీశాయి. 1434లో ప్రారంభమైన ఎంగెలు‌బ్రెక్టు తిరుగుబాటు రాజు ఎరికు (1439లో డెన్మార్కు, స్వీడనుల‌లో అలాగే 1442లో నార్వేలో) పదవీచ్యుతికి దారితీసింది.[11] కులీనులు తిరుగుబాటుదారుల పక్షాన నిలిచారు.[11]

రాజు ఎరికు విదేశాంగ విధానం, ముఖ్యంగా హాన్సియాటికు లీగు‌తో ఆయన వివాదం, ఎక్కువ పన్నులు, సంక్లిష్టమైన ఇనుము ఎగుమతులను తప్పనిసరి చేసింది. ఇది తిరుగుబాటుకు దారితీసి ఉండవచ్చు. [11] ఎరికు పాలన స్వభావం పట్ల అసంతృప్తి కూడా తిరుగుబాటుకు ప్రేరేపించే కారకంగా పేర్కొనబడింది. [11] ఎరికు‌కు స్థిరమైన సైన్యం లేకపోవడం, పరిమిత పన్ను ఆదాయాలు ఉండడం ఇందుకు కారణాలుగా ఉన్నాయి.[11]

1448లో బవేరియాకు చెందిన క్రిస్టోఫరు (వారసులు లేరు) మరణంతో మూడు స్కాండినేవియను రాజ్యాలు చాలా కాలం పాటు నిరంతరాయంగా ఐక్యంగా ఉన్న కాలం ముగిసింది. .[11] కార్లు నట్సన్ బోండే స్వీడను (1448–1457, 1464–1465, 1467–1470) నార్వే (1449-1450) రాజుగా పరిపాలించాడు. ఓల్డెను‌బర్గ్‌కు చెందిన క్రిస్టియను డెన్మార్కు (1448–1481), నార్వే (1450–1481), స్వీడన్ (1457–1464) రాజు. కార్లు, క్రిస్టియన్ స్వీడన్, నార్వే, డెన్మార్కుల మీద నియంత్రణ కోసం పోరాడారు. దీని ఫలితంగా 1457 నుండి 1464 వరకు క్రిస్టియను స్వీడను‌ను స్వాధీనం చేసుకున్నాడు. తరువాత తిరుగుబాటు కారణంగా కార్లు మళ్ళీ స్వీడను రాజు అయ్యాడు. [11] 1470లో కార్లు మరణించినప్పుడు క్రిస్టియను మళ్ళీ స్వీడను రాజు కావడానికి ప్రయత్నించాడు కానీ 1471లో స్టాకు‌హోం వెలుపల జరిగిన బ్రంకెబర్గు యుద్ధంలో స్టెను స్టూరు ది ఎల్డరు చేతిలో ఓడిపోయాడు.[11]

కార్లు మరణం తరువాత స్వీడను‌ను ఎక్కువగా "రాజ్య రక్షకులు" (రిక్స్‌ఫోర్‌స్టాండరె) పాలించారు. డానిషు రాజులు నియంత్రణను కాపాడుకోవడానికి ప్రయత్నించారు. ఈ రక్షకులలో మొదటివాడు స్టెను స్టూరు. ఆయన 1497 వరకు స్వీడను‌ను తన నియంత్రణలో ఉంచుకున్నాడు. ఆ సమయంలో స్వీడిషు ప్రభువులు ఆయనను పదవీచ్యుతుని చేశారు. ఒక రైతు తిరుగుబాటు 1501లో స్టూరు‌ను మళ్ళీ స్వీడను‌కు రీజెంటు‌గా మార్చింది. ఆయన మరణం తరువాత స్వీడను‌ను స్వాంటే నిల్సను (1504–1512), తరువాత స్వంటే కుమారుడు స్టెను స్టూరు ది యంగరు (1512–1520) పాలించారు. .[11] 1520లో బోగెసుండు యుద్ధంలో డానిషు రాజు 2వ క్రిస్టియను పెద్ద సైన్యంతో స్వీడన్‌ మీద దాడి చేసినప్పుడు స్టెను స్టూరు ది యంగరు చంపబడ్డాడు. .[11] తదనంతరం 2వ క్రిస్టియను స్వీడన్ రాజుగా పట్టాభిషేకం చేయబడ్డాడు. స్టెను స్టూరు మద్దతుదారులను స్టాకు‌హోం బ్లడు‌బాత్‌లో సామూహికంగా ఉరితీశారు. [11]

స్వీడిషు స్వతంత్ర పోరాటం

[మార్చు]

స్టాక్‌హోమ్ రక్తపాతం తర్వాత గుస్తావ్ వాసా (ఆయన తండ్రి ఎరిక్ జోహన్సన్ ఉరితీయబడ్డాడు) డలార్నాకు ప్రయాణించాడు. అక్కడ ఆయన 2వ క్రిస్టియనుకు వ్యతిరేకంగా తిరుగుబాటును నిర్వహించాడు. [11] వాసా లుబెకు‌తో పొత్తు పెట్టుకుని స్వీడను‌లో ఎక్కువ భాగాన్ని విజయవంతంగా జయించాడు.[11] ఆయన 1523లో స్వీడను రాజుగా ఎన్నికయ్యాడు. కల్మారు యూనియను‌ను సమర్థవంతంగా ముగించాడు. [11] ఉత్తర ఏడు సంవత్సరాల యుద్ధం తర్వాత స్టెటిను ఒప్పందం (1570) ప్రకారం 2వ ఫ్రెడరికు స్వీడను‌ మీద ఉన్న అన్ని వాదనలను త్యజించాడు.[12]

ముగింపు - తరువాత కాలం

[మార్చు]

1536/1537 వరకు యూనియను చివరి నిర్మాణాలలో ఒకటి కొనసాగింది. కౌంట్ ఫ్యూడు తరువాత డానిషు ప్రివీ కౌన్సిలు ఏకపక్షంగా నార్వేను డానిషు ప్రావిన్సు‌గా ప్రకటించింది. ఇది జరగలేదు. బదులుగా నార్వే డెన్మార్కు‌తో నిజమైన యూనియను‌లో వంశపారంపర్య రాజ్యంగా మారింది. [13][14]నార్వే దాదాపు మూడు శతాబ్దాల పాటు ఓల్డెను‌బర్గ్ రాజవంశం కింద డెన్మార్కు-నార్వే రాజ్యంలో భాగంగా ఉంది. అది 1814లో స్వీడన్‌కు బదిలీ చేయబడింది. స్వీడన్ మరియు నార్వే మధ్య తదుపరి యూనియన్ 1905 వరకు కొనసాగింది. డెన్మార్కు ప్రస్తుత రాజు స్వీడన్ దివంగత రాజు ఇద్దరి మనవడు అయిన డెన్మార్కు యువరాజు కార్లు నార్వే రాజుగా ఎన్నికయ్యే వరకు యూనియను కొనసాగింది.[15]

చరిత్రకారుడు స్వెర్రే బాగ్గే ప్రకారం కల్మారు యూనియను అనేక కారణాల వల్ల అస్థిరంగా ఉంది: s:[9]

  • జాతీయ కులీనుల శక్తి.
  • మూడు రాజ్యాల మీద కల్మారు యూనియను విదేశాంగ విధానం వైవిధ్యమైన ప్రభావాలు. ఉదాహరణకు ఉత్తర జర్మనీలోకి విస్తరణ ప్రయత్నాలు డానిషు ప్రయోజనాలకు ఉపయోగపడి ఉండవచ్చు. కానీ స్వీడన్లకు ఇది ఖరీదైనదిగా ఉంది. ఎందుకంటే వారు అధిక పన్నులు చెల్లించాల్సి వచ్చింది. హాన్సియాటికు లీగు‌కు ఇనుమును ఎగుమతి చేయలేకపోయారు.
  • తిరుగుబాటు జరిగినప్పుడు భౌగోళికం యూనియను నియంత్రణను క్లిష్టతరం చేసింది.
  • యూనియను పెద్ద ప్రాదేశిక పరిమాణం నియంత్రణను క్లిష్టతరం చేసింది.
  • నార్వే, స్వీడన్‌లను యూనియను‌లో ఉండమని బలవంతం చేసేంత బలంగా డెన్మార్కు లేదు.

చిత్రమాలిక

[మార్చు]

కల్మార్ యూనియన్ చక్రవర్తులు:

  • మార్గరేటు రాణి
    మార్గరేటు రాణి
  • ఎరిక్ రాజు
    ఎరిక్ రాజు
  • క్రిస్టోఫర్ రాజు
    క్రిస్టోఫర్ రాజు
  • 1వ క్రిస్టియన్ రాజు
    1వ క్రిస్టియన్ రాజు
  • జాన్ రాజు(హాంస్)
    జాన్ రాజు(హాంస్)
  • 2వ క్రిస్టియన్ రాజు
    2వ క్రిస్టియన్ రాజు

ఇవికూడా చూడండి

[మార్చు]

మూలాలు

[మార్చు]
  1. ↑ Gustafsson, Harald (September 2006). "A STATE THAT FAILED?: On the Union of Kalmar, Especially its Dissolution". Scandinavian Journal of History (in ఇంగ్లీష్). 31 (3–4): 205–220. doi:10.1080/03468750600930720. ISSN 0346-8755.
  2. ↑ Sampson, Anastacia. "Swedish Monarchy – Gustav Vasa". sweden.org.za o. Archived from the original on 14 August 2018. Retrieved 1 August 2018.
  3. ↑ Karlsson, Gunnar (2000). The History of Iceland. p. 102.
  4. ↑ 4.0 4.1 4.2 "Margaret I | queen of Denmark, Norway, and Sweden". Encyclopedia Britannica (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 5 June 2017.
  5. ↑ "Erik VII | king of Denmark, Norway, and Sweden". Encyclopedia Britannica (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 5 June 2017.
  6. ↑ "Sweden – Code of law | history – geography". Encyclopedia Britannica (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 5 June 2017.
  7. ↑ "Kalmar Union | Scandinavian history". Encyclopedia Britannica (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 5 June 2017.
  8. ↑ For a somewhat different view see "The Union Of Calmar —Nordic Great Power Or Northern German Outpost?". Politics and reformations: communities, polities, nations, and empires essays in honor of Thomas A. Brady, Jr. Studies in Medieval and Reformation traditions. Leiden: Brill. 2007. pp. 471–472. ISBN 978-90-04-16173-3.
  9. ↑ 9.0 9.1 Bagge, Sverre (2014). Cross and Scepter: The Rise of the Scandinavian Kingdoms from the Vikings to the Reformation (in ఇంగ్లీష్). Princeton University Press. pp. 260–268. ISBN 978-1-4008-5010-5.
  10. ↑ Nicolson (1972) p. 45
  11. ↑ 11.00 11.01 11.02 11.03 11.04 11.05 11.06 11.07 11.08 11.09 11.10 11.11 11.12 11.13 Bagge, Sverre (2014). Cross and Scepter: The Rise of the Scandinavian Kingdoms from the Vikings to the Reformation (in ఇంగ్లీష్). Princeton University Press. pp. 251–259. ISBN 978-1-4008-5010-5.
  12. ↑ Bain, Robert Nisbet (1905). Scandinavia: A Political Historyof Denmark, Norway and Sweden from 1513 to 1960 (in ఇంగ్లీష్). Adegi Graphics LLC. p. 83. ISBN 978-0-543-93900-5. {{cite book}}: ISBN / Date incompatibility (help)
  13. ↑ Moseng, Ole Georg (2003). Norges historie 1537–1814. Universietsforlaget AS. p. 27. ISBN 978-82-15-00102-9.
  14. ↑ Nordstrom, Byron (2000). Scandinavia since 1500. University of Minnesota Press. p. 147. ISBN 0-8166-2098-9.
  15. ↑ "Jubilee". Time. 8 December 1930. p. 1. Archived from the original on 13 August 2009. Retrieved 17 December 2008.


ఉల్లేఖన లోపం: "lower-alpha" అనే గ్రూపులో <ref> ట్యాగులు ఉన్నాయి గానీ, దానికి సంబంధించిన <references group="lower-alpha"/> ట్యాగు కనబడలేదు

"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=కల్మార్_యూనియన్&oldid=4558720" నుండి వెలికితీశారు