కాంగో పీపుల్సు రిపబ్లికు
People's Republic of the Congo République populaire du Congo (French) | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1969–1992 | |||||||||
 జండా
 Emblem
| |||||||||
నినాదం: "Travail, Démocratie, Paix" (French) "Work, Democracy, Peace" | |||||||||
గీతం: "Les Trois Glorieuses" | |||||||||
.svg) | |||||||||
| రాజధాని | Brazzaville | ||||||||
| సామాన్య భాషలు | French, Kituba, Lingala | ||||||||
| మతం | State atheism | ||||||||
| ప్రభుత్వం | Unitary Marxist–Leninist state[1][2] under a military regime[3] | ||||||||
| Head of State | |||||||||
• 1970–1977 | Marien Ngouabi | ||||||||
• 1977 | Joachim Yhombi-Opango (Military Committee of the Congolese Party of Labour) (acting) | ||||||||
• 1977–1979 | Joachim Yhombi-Opango | ||||||||
• 1979 | Jean-Pierre Thystère Tchicaya (Presidium of the Central Committee of the Congolese Party of Labour) (acting) | ||||||||
• 1979–1992 | Denis Sassou-Nguesso | ||||||||
| Prime Minister | |||||||||
• 1973–1975 | Henri Lopes (first) | ||||||||
• 1991–1992 | André Milongo (last) | ||||||||
| చారిత్రిక కాలం | Cold War | ||||||||
• స్థాపన | 31 December 1969 | ||||||||
• పతనం | 15 March 1992 | ||||||||
| ద్రవ్యం | CFA franc (XAF) | ||||||||
| ఫోన్ కోడ్ | 242 | ||||||||
| ISO 3166 code | CG | ||||||||
| |||||||||
| Today part of | Republic of the Congo | ||||||||
కాంగో పీపుల్సు రిపబ్లికు (ఫ్రెంచి: రిపబ్లిక్యూ పాపులైరె డూ కాంగో) అనేది 1969 నుండి 1992 వరకు కాంగో రిపబ్లికు‌లో ఉన్న ఒక మార్క్సిస్టు-లెనినిస్టు సోషలిస్టు రాజ్యం.
1968 సెప్టెంబరు‌లో జరిగిన తిరుగుబాటులో ఆల్ఫోన్సు మస్సాంబా-డెబాటు ప్రభుత్వం కూలదోయబడిన మూడు నెలల తర్వాత ఆఫ్రికాలో మొట్టమొదటి మార్క్సిస్టు-లెనినిస్టు రాజ్యంగా కాంగో పీపుల్సు రిపబ్లికు 1969 డిసెంబరులో స్థాపించబడింది. పాలక కాంగోలీసు పార్టీ ఆఫ్ లేబరు (ఫ్రెంచి: పార్టీ కాంగోలియాసు డూ ట్రావియలు పిసిటి) మారియను న్గౌబిని అధ్యక్షురాలిగా నియమించింది. ఆయన కాంగోను సోవియటు యూనియనుతో జతకట్టిన ఏక-పార్టీ కమ్యూనిస్టు ప్రభుత్వంగా స్థాపించాడు. 1977లో న్గౌబి హత్యకు గురయ్యాడు. 1979లో ఆయన పదవీచ్యుతుడయ్యే వరకు జోచిం యోంబి-ఒపాంగో ఆయన స్థానంలో వచ్చాడు. డెనిసు సాసౌ న్గ్యూస్సో యోంబి-ఒపాంగో స్థానంలో వచ్చాడు. కొత్త రాజ్యాంగంతో కాంగోలో పిసిటి పాలనను ధృవీకరించాడు ఫ్రాన్సు‌తో సన్నిహిత సంబంధాలను ఏర్పరచుకున్నాడు. దేశంలో ఎక్కువ విదేశీ పెట్టుబడులను అనుమతించాడు. 1991లో సోవియటు యూనియను రద్దు తర్వాత కాంగో పీపుల్సు రిపబ్లికు బహుళ-పార్టీ వ్యవస్థగా మారింది. దేశం మునుపటి పేరు, జెండాను పునరుద్ధరించింది. 1992 మార్చి నాటికి ఉనికిలో లేదు. ఆండ్రీ మిలోంగో తాత్కాలిక ప్రధానమంత్రిగా నియమితులయ్యారు. సాసౌ అధ్యక్షుడిగా కొనసాగారు.
గణాంకాలు
[మార్చు]1988లో కాంగో పీపుల్సు రిపబ్లిక్‌లో 21,53,685 మంది నివాసితులు ఉన్నారు. 15 జాతి సమూహాలు ఉన్నాయి. అయినప్పటికీ ఎక్కువ మంది ప్రజలు కాంగో, సంఘ, ఎంబోచి లేదా టెకే. 8,500 మంది యూరోపియన్లు కూడా ఉన్నారు. ఎక్కువగా ఫ్రెంచి జాతికి చెందినవారు. ఫ్రెంచి అధికారిక భాష, కానీ ఇతర గుర్తింపు పొందిన భాషలలో కితుబా, లింగాల ఉన్నాయి. జనాభాలో ఎక్కువ మంది బ్రజ్జావిల్లే వంటి పట్టణ ప్రాంతాలలో కేంద్రీకృతమై ఉన్నారు. అక్షరాస్యత 80% కానీ శిశు మరణాలు కూడా ఎక్కువగా ఉన్నాయి.
చరిత్ర
[మార్చు]నేపథ్యం
[మార్చు]1963లో కాంగో రిపబ్లికు అధ్యక్షుడైన ఆల్ఫోన్సు మస్సాంబా-డెబాటు, తనను తాను బహిరంగంగా మార్క్సిజం అని ప్రకటించుకున్న మొదటి ఆఫ్రికను దేశాధినేత. ఆయన 1964లో తన సొంత రాజకీయ సమూహం జాతీయ విప్లవ ఉద్యమం (మూవ్మెంటు నేషనలు డి లా రివల్యూషను) చుట్టూ ఏక-పార్టీ వ్యవస్థను స్థాపించాడు. మస్సాంబా-డెబాటు జాతీయ విప్లవ ఉద్యమానికి సెక్రటరీ జనరలు‌గా ఎన్నికయ్యారు. ఆంబ్రోయిసు నౌమజలాయే దాని మొదటి కార్యదర్శి అయ్యారు. కాంగో సింగిలు పార్టీకి ఆంజు దియావారా నేతృత్వంలోని బాగా సాయుధమైన ప్రముఖ మిలీషియా, డిఫెన్సు సివిలే మద్దతు ఇచ్చింది. అయితే 1968 నాటికి తీవ్ర నిరసనలు మస్సాంబా-డెబాటు దాని నాయకులలో ఒకరైన కెప్టెను మారియను న్గౌబిను జైలులో పెట్టడానికి దారితీశాయి.[4]
ప్రకటన
[మార్చు]మిలిటెంటు ఎడమ ప్రతిపక్షం వదులుకోలేదని చూసి మస్సాంబా-డెబాటు చివరికి లొంగిపోయి క్షమాభిక్ష ప్రకటించాడు. 1968 మధ్యలో ఇతర రాజకీయ ఖైదీలలో మరియను న్గౌబిని విడుదల చేశాడు. క్షమాభిక్ష తర్వాత మస్సాంబా-డెబాటు సెప్టెంబరు‌లో తన అధికారాన్ని వదులుకుని అస్థిరతకు దారితీసింది. చివరికి 1968 డిసెంబరు 31న మరియను న్గౌబి దేశాధినేత అయ్యాడు. కొత్త నాయకుడు 1969 డిసెంబరు 31న "పాపులరు రిపబ్లికు" రూపంలో సోషలిస్టు-ఆధారిత రాజ్యాన్ని అధికారికంగా ప్రకటించారు.[5] బ్రాజావిల్లెలో పరిపాలన బలంగా కేంద్రీకృతమైంది. ప్రధాన ప్రభుత్వ పదవులను కాంగోలీసు వర్కర్సు పార్టీ—పార్టీ కాంగోలైసు డు ట్రావైలు (పిసిటి)— మునుపటి రిపబ్లికు జాతీయ అసెంబ్లీని రద్దు చేసిన తర్వాత క్యాడర్లు స్వాధీనం చేసుకున్నారు. మార్క్సిజం–లెనినిజం పిసిటి 1969 డిసెంబరు 29 నుండి 31 వరకు రాజధానిలో ఒక రాజ్యాంగ కాంగ్రెసు‌ను నిర్వహించి కొత్త రాష్ట్రానికి ఏకైక పార్టీగా అవతరించింది. తరువాతి సంవత్సరాల్లో మారియను న్గౌబి ఉత్పత్తి మార్గాలను జాతీయం చేయడం వంటి అనేక కమ్యూనిస్టు విధానాలను ప్రవేశపెట్టింది. 1977లో నగౌబి హత్యకు గురయ్యాడు. ఆయన స్థానంలో కల్నలు జోచిం యోంబి-ఒపాంగో వచ్చాడు. ఆయన 1979 ఫిబ్రవరి వరకు పాలించాడు. ఆ సమయంలో డెనిసు సాసౌ-న్గుస్సో అధికారంలోకి వచ్చాడు.[4]
కోల్డు వారు శకంలోని ఇతర ఆఫ్రికను కమ్యూనిస్టు రాష్ట్రాల మాదిరిగానే కాంగో పీపుల్సు రిపబ్లికు సోవియటు యూనియనుతో సన్నిహిత సంబంధాలను పంచుకుంది.[6] 1977లో నగౌబి హత్య తర్వాత ఈ సంబంధం బలంగా ఉంది. అయితే పిసిటి ప్రభుత్వం దాని ఉనికి అంతటా ఫ్రాన్స్తో సన్నిహిత సంబంధాన్ని కొనసాగించింది.[7]
పరివర్తన
[మార్చు]1991 మధ్యలో, సార్వభౌమ జాతీయ సమావేశం దేశం, అధికారిక పేరు నుండి పాపులైరు ("ప్రజలు") అనే పదాన్ని తొలగించింది. అదే సమయంలో పిసిటి ప్రభుత్వంలో ఉపయోగించిన జెండా, గీతాన్ని కూడా భర్తీ చేసింది. సార్వభౌమ జాతీయ సమావేశం పిసిటి ప్రభుత్వాన్ని ముగించింది. కార్యనిర్వాహక అధికారాలతో కూడిన పరివర్తన ప్రధాన మంత్రి ఆండ్రే మిలోంగోను నియమించింది. అధ్యక్షుడు డెనిసు సాస్సౌ న్గుస్సో పరివర్తన కాలంలో ఒక ఉత్సవ సామర్థ్యంలో పదవిలో ఉండటానికి అనుమతించబడ్డారు.[8]
చిహ్నాలు - సంఘటనలు
[మార్చు]-
రొమేనియా నాయకురాలు నికోలే సియుసెస్కుతో అధ్యక్షురాలు మారియన్ న్గౌబి (1972) -
తూర్పు జర్మనీకి అధికారిక పర్యటన సందర్భంగా పిఆర్ కాంగో ప్రతినిధి బృందం (1982) -
పిఆర్ కాంగో సైన్యం జెండా (1970–1992) -
పిఆర్‌సి వైమానిక దళం రౌండు (1970–1992)
.svg)
.svg)
మూలాలు
[మార్చు]మూలాలు
[మార్చు]- ↑ Country Reports on Human Rights Practices For 1989 (Report). US: Department of State. February 1990. Retrieved 2025-05-20.
- ↑ "AFRICAN MARXIST MILITARY REGIMES, RISE AND FALL: INTERNAL CONDITIONERS AND INTERNATIONAL DIMENSIONS" (in ఇంగ్లీష్). Brazilian Journal of African Studies. 2020. Retrieved 2025-02-10.
…Military Coups of a new type, which introduced revolutionary regimes self-declared Marxist-Leninist. This is the case of Somalia (1969) and Ethiopia (1974), the most emblematic case, but also of four french-speaking countries: Congo-Brazzaville (1968), Daomey/Benin (1972-74), Madagascar (1975) and Alto Volta/Burkina Faso (1983).
- ↑ "AFRICAN MARXIST MILITARY REGIMES, RISE AND FALL: INTERNAL CONDITIONERS AND INTERNATIONAL DIMENSIONS" (in ఇంగ్లీష్). Brazilian Journal of African Studies. 2020. Retrieved 2025-03-05.
In contrast to Angola and Mozambique, where the Marxist component was associated with National Liberation Movements, those in Ethiopia and Somalia, as well as the four Francophone States, had Marxist Military Revolutions/Regimes after more than a decade of independence. […] In Somalia and Ethiopia, military coups in 1969 and 1974, respectively, evolved into socialist-oriented Marxist Military Regimes, which did not prevent the outbreak of a war between both states in 1977-78. In Somalia, the conflict complicated the strategy of socialist transformation, but in Ethiopia the opposite happened, with its deepening. In parallel, Congo-Brazzaville, Benin, Madagascar and Alto Volta (Burkina Faso), four former French colo-nies, suftered military coups that took the same path.
- ↑ 4.0 4.1 ఆల్బర్ట్ ఎమ్'పాకా, డెమోక్రటీ ఎట్ అడ్మినిస్ట్రేషన్ ఆ కాంగో-బ్రాజావిల్లే, ఎల్'హర్మట్టన్, 2005, పేజీలు 181–182
- ↑ "ORDONNANCE N° 40–69 du 31 decembre 1969, portant promulgation de la constitution de la République Populaire du Cong" (PDF). 31 December 1969. Retrieved 2 November 2020. (in French)
- ↑ టైమ్‌లైన్: రిపబ్లిక్ ఆఫ్ ది కాంగో
- ↑ జాన్ F. క్లార్క్, "కాంగో: ట్రాన్సిషన్ అండ్ ది స్ట్రగుల్ టు కన్సాలిడేట్", ఇన్ పొలిటికల్ రిఫార్మ్ ఇన్ ఫ్రాంకోఫోన్ ఆఫ్రికా (1997), సం. జాన్ ఎఫ్. క్లార్క్ మరియు డేవిడ్ ఇ. గార్డినియర్, పేజీ 65.
- ↑ క్లార్క్, "కాంగో: పరివర్తన మరియు సంఘటిత పోరాటం", పేజీ 69.