కొలోరెక్టల్ క్యాన్సర్

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search
కొలోరెక్టల్ క్యాన్సర్
పర్యాయపదాలుColon cancer, rectal cancer, bowel cancer
Diagram of the lower gastrointestinal tract
ప్రత్యేకతOncology
లక్షణాలుLower gastrointestinal bleeding
కారణాలుOld age, lifestyle factors, genetic disorders[1][2] [2]
ప్రమాద కారకాలుDiet, obesity, smoking, lack of physical activity, alcohol use[1][3]
రోగనిర్ధారణ పద్ధతిTissue biopsy during a sigmoidoscopy or colonoscopy[4]
నివారణCancer screening
చికిత్సSurgery, radiation therapy, chemotherapy, targeted therapy[5]
రోగ నిరూపణFive-year survival rate 65% (USA)[6]
తరచుదనం9.4 మిల్లియన్ (2015)[7]
మరణాలు832,000 (2015)[8]

కొలోరెక్టల్ క్యాన్సర్ (Colorectal cancer) లేదా బొవెల్ క్యాన్సర్ పెద్దపేగు లో అభివృద్ధి చెందే క్యాన్సర్ .కణాల అసామాన్య పెరుగుదలతో ఇతర అంగాలను దాడిచేయటాన్ని క్యాన్సర్ అంటారు .మలములో రక్తం పడుట, పేగు కదలికలో మార్పులు, బరువు తగ్గుట, తరుచువుగా అలుపుచెందటం అనేవి సహజ లక్షణాలు.
చాలావరకు ఈ క్యాన్సర్ వృద్దాప్యం లేదా జీవనాశైలి వలన సంభవిస్తుంది. వంశపరంపర అవ్యవస్థ వలన సంభవించే విద్యమానములు చాలా తక్కువ. నియతాహారం, లావెక్కటం, ధూమపానం, శారీరక క్రియాశీలత లేకపోవటం హాని కారకాలు. ఎరుపు మాంసం,ప్రాసెస్ చేసిన మాంసం, మద్యం సేవించడం వంటి ఆహార కారకాలు ఈ వ్యాధి వ్యాపించడానికి పాల్పడతాయి. తాపజనక ప్రేగు వ్యాధి అనే మరొక హాని కారకం క్రోన్స్ డిసీస్(Crohn's disease), (ulcerative colitis) అల్సరేటివ్ కొలైటిస్ వ్యాధులను సంఘటిస్తుంది. వంశ పారంపర్యంగా వచ్చే జన్యు లోపాలు ఫ్యామిలియల్ అడెనోమాటస్ పాలిపోసిస్, వంశపారంపర్య నాన్పోయోపోసిస్ కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్, కాలొరెక్టల్ కాన్సర్ రావటానికి కారణాలు; కానీ ఇవి కేవలం 5% ప్రాతినిధ్యం వహిస్థాయి. సహజంగా ఇది ఒక బెనిన్ గ్రంధి గా మొదలయ్యి, పాలిప్ రూపంగా మారి, కాలక్రమంగా అది కాన్సర్ గా మారుతుంది.
బొవెల్ కాన్సర్ రోగం కాలోనోస్కోపీ చేస్తప్పుడు ప్రేగు కు జీవాణుపరీక్ష చేయటం వలన కనిపెట్టవచ్చు. దీని తర్వాత మెడికల్ ఇమేజింగ్ ప్రక్రియ ద్వారా వ్యాధి వ్యాపించిందో లేదో తెలుస్తుంది. చిత్రీకరణ ద్వారా కాలొరెక్టల్ క్యాన్సర్ వలన సంభవించే మరణాలను నివారించవచ్చు లేదా తగ్గించవచ్చు. చిత్రీకరణ 50 నుండి 755 మధ్య వయస్సుగల వాళ్లకు మాత్రమే సిఫార్సు చేయబడుతుంది. కాలోనోస్కోపీ చేసే సమయములో, చిన్న పాలిప్స్ కనపడితే అవి తీసివేయబడతాయి. ఒకవేళ పెద్ద పాలిప్ కనపడితే, బయాప్సీ ద్వారా అది క్యాన్సర్ సంభంధితమైనదో కాదో నిశ్చయిస్తారు. ఆస్ప్రిన్, ఇతర శోథ నిరోధక ఔషదాలు ఈ వ్యాధి నుండి వచ్చే హానిని తగ్గిస్తాయి. కానీ దీని దుష్ప్రభావాలు వలన సహజంగా సిఫార్సు చేయబడవు.
కాలొరెక్టల్ క్యాన్సర్ చికిత్సకు శస్త్ర వైద్యం, రేడియోధార్మిక చికిత్స, కీమోథెరపీ, లక్ష్య చికిత్స లాంటివి ఉపయోగించబడతాయి . ప్రేగు పరిమితమై క్యాంక్ర్స్ శాస్త్ర చికిత్స తో నిరోధించవచ్చు, కానీ అధికముగా వ్యాపించిన క్యాన్సర్ నివారించ బడదు. ప్రపంచవ్యాప్తంగా, కాలొరెక్టల్ క్యాన్సర్ అనేది 3వ అత్యంత సహజ క్యాన్సర్, 10% క్యాన్సర్ కేసులు. 2012 లో 1.4 మిల్లియన్ కేసులు, 694,000 మరణాలు సంభవించాయి. అభివృద్ధి చెందే దేశాలలో 65% కన్నా ఎక్కువ కేసులు నమోదయ్యాయి. ఈ వ్యాధి పురుషులకన్నా, స్త్రీలలో ఎక్కువ సహజంగా కనపడుతుంది.

లక్షణాలు[మార్చు]

కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్ లక్షణాలు ప్రేగు లోని గ్రంధి యొక్క స్థానం మీద, శరీరంలో ఎక్కడైనా వ్యాపించి ఉందో, దాని మీద ఆధారపడి ఉంటుంది. కొన్ని ముఖ్యమైన లక్షణాలు : చెడ్డ మలబద్ధకం, మలము లో రక్తం, మలము మందము తగ్గుట, ఆకలి లేకపోవుట, బరువు తగ్గుట, 50 ఏళ్ళు పైబడిన వారిలో వికారం లేదా వాంతులు. 50 ఏళ్లు పైబడిన వారిలో రక్తస్రావం, రక్తహీనత సహజ హాని కారకాలుగా చెప్పబడినా, కొందరు బరువు తగ్గటం, మలము లో మార్పు సాధారణంగా రక్తం తో కూడినప్పుడు మాత్రమే హానికరం అని అంటారు.

రెండు ఉదాహరణ కలోరెటికల్ కణితుల యొక్క స్థానం, ప్రదర్శన

కారణం[మార్చు]

75-95% కన్నా ఎక్కువ కాలొరెక్టల్ క్యాన్సర్ తక్కువ లేదా అసలు జన్యు హాని లేని వారిలో సంభవిస్తుంది. పెద్ద వయస్సు, పురుష లింగం, అధిక కొవ్వు తీసుకోవడం, మద్యం, ఎర్ర మాంసం, ప్రాసెస్ చేసిన మాంసాలు, ఊబకాయం, ధూమపానం, శారీరక వ్యాయామం లేకపోవడం ప్రమాద కారకాలు. దాదాపు 10% కేసులు తగినంత కార్యాచరణ లేకపోవటంతో ముడిపడివున్నాయి. రోజుకు ఒకటి కన్నా ఎక్కువ సార్లు తాగినందు వలన ప్రామాద కారకంగా మారుతుంది. రోజుకు 5 గ్లాసుల నీళ్లు తాగితేయ్ కాలొక్ట్రాల్ కాన్సర్, అడెనోమాటస్ పాలిప్స్ నుండి ప్రమాదం తగ్గుతుంది. స్ట్రెప్టోకాకస్ గాలోలిటికస్ కాలొరెక్టల్ క్యాన్సర్ కి సంబంధితము. సురక్షితంగా ఉండటం కోసం ప్రతీ రోజు కొన్ని కోట్ల జనాలు తీసుకోవడం స్ట్రెప్టోకాకస్ బోవిస్/ స్ట్రెప్టోకోకస్ ఎక్వినుస్ వి కొన్ని జాతులు తీసుకుంటున్నారు.స్ట్రెప్టోకాకస్ బోవిస్/ గల్ఫోలిటికస్ బ్యాక్టీమిరియా ఉన్న 25 నుండి 80 శాతం మందికి వ్యాపక కొలొరెక్టల్ కణితులు ఉంటాయి. స్ట్రెప్టోకాకస్ బోవిస్/గల్ఫోలిటికస్ ప్రాబల్యం అధిక ప్రమాద జనాభాలో అంతర్లీన ప్రేగు గాయం యొక్క పూర్వ అంచనా కోసం అభ్యర్థి ఆచరణ గుర్తుగా పరిగణించబడింది. స్ట్రెప్టోకాకస్ బోవిస్ యాంటిజెన్లకు ప్రతిరోధకాలను కలిగి ఉన్నా లేదా రక్తప్రవాహంలో రక్షకపదార్థ జనకం పెద్దప్రేగులో క్యాన్సర్ కారకాలకు గుర్తుల వలె పని చేయవచ్చు.

తాపజనక ప్రేగు వ్యాధి[మార్చు]

తాపజనక ప్రేగు వ్యాధి(ulcerative colitis and Crohn's disease) ఉన్న వారికి పెద్దప్రేగు కాన్సర్ నుండి ఎక్కువ ప్రమాదం ఉంది. ఈ అధిక ప్రమాదం సమూహాలలో, ఆస్ప్రిన్, రెగ్యులర్ కొలోనోస్కోపీలు రెండింటినీ నిరోధించడం సిఫార్సు చేయబడింది. శోథ ప్రేగు వ్యాధి కలిగిన వ్యక్తులు 2 శాతం కన్నా తక్కువ కోలన్ క్యాన్సర్ తో బాధపడుతున్నారు. క్రోన్'స్ వ్యాధి ఉన్న వారిలో, 2% వారికి 10 సంవత్సరాలు తర్వాత కాలొరెక్టల్ క్యాన్సర్ వస్తుంది, 8% మందికి 20 ఏళ్ల తర్వాత, 18% వారికి 30 ఏళ్ల తర్వాత వస్తుంది. వ్రణోత్పత్తి పెద్దప్రేగు ఉన్నవారికి దాదాపు 16% మందిలో 30 ఏళ్ళకి క్యాన్సర్ పూర్వగామి లేదా పెద్దప్రేగు యొక్క క్యాన్సర్ అభివృద్ధి చెందుతుంది.

జన్యుశాస్త్రం[మార్చు]

రెండు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ మొదటి-స్థాయి బంధువులు కుటుంబ చరిత్ర కలిగిన వారు రెండు నుంచి మూడు రెట్లు ఎక్కువగా వ్యాధి ప్రమాదం ఉంది , ఈ సమూహం వారిలో అన్ని సందర్భాల్లో సుమారు 20% వరకు ఉంటుంది. అనేక జన్యు సంలక్షణాలు కూడా కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్ యొక్క అధిక రేట్లతో ముడిపడివున్నాయి. వీటిలో చాలా సాధారణమైనది వంశపారంపర్యమైన నాన్ పోలీపోసిస్ కాలొరెక్టల్ క్యాన్సర్, ఇది సుమారు 3% మంది కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్ప్ర ఉన్న జలలో ఉంది. గార్డనర్ సిండ్రోమ్, కుటుంబ ఆడంబరమైన పాలిపోసిస్ కాలొరెక్టల్ క్యాన్సర్ తీవ్రంగా సంబంధం ఉన్న ఇతర సిండ్రోమ్స్. ఈ వ్యాధి ఉన్నవారికి, క్యాన్సర్ దాదాపు ఎల్లప్పుడూ జరుగుతుంది, కేన్సర్ కేసుల్లో 1% ఉంటుంది. ప్రాణాంతక ప్రమాదం కారణంగా FAP తో ఉన్న నివారణా చర్యగా మొత్తం ప్రోక్కోఎలెక్టోమీను సిఫారసు చేయబడుతుంది. పురీషనాళం మిగిలి ఉంటే,మలక్యావరణం, పెద్దప్రేగు యొక్క తొలగింపు, పురీషనాళాల క్యాన్సర్ ప్రమాదం కారణంగా నివారణ చర్యగా సరిపోదు.

పెద్దప్రేగు క్యాన్సర్ కారణంగా మరణాలు చాలామందికి రోగ సంబంధ వ్యాధికి సంబంధించినవి. మెటాస్టాటిక్ వ్యాధి, సంభవించే క్యాన్సర్ క్యాన్సర్ 1 (MACC1) తో సంబంధం ఉన్న మెటాస్టేసిస్కు సంభావ్యతను అందించే ఒక జన్యువును వేరుచేయబడింది. ఇది హెపటోసైట్ పెరుగుదల కారకం యొక్క వ్యక్తీకరణను ప్రభావితం చేసే ప్రతిలేఖన కారకం. ఈ జన్యువు, కణ వర్ధనంలో పెద్దప్రేగు కాన్సర్ కణాల విస్తరణ, దండన, విచ్ఛిన్నతతో సంబంధం కలిగి ఉంటుంది, ఎలుకలలో కణితి పెరుగుదల, మెటాస్టేసిస్. MACC1 క్యాన్సర్ జోక్యానికి సంభావ్య లక్ష్యంగా ఉండవచ్చు, కానీ ఈ అవకాశం క్లినికల్ స్టడీస్ తో ధృవీకరించబడాలి.

అసాధారణమైన DNA మిథైలేషన్ వంటి కణితి అణిచివేత ప్రమోటర్ల వంటి కొలెస్ట్రాల్ క్యాన్సర్ అభివృద్ధిలో పాత్ర పోషిస్తుంది.

రోగవికాసం[మార్చు]

కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్ అనేది జీర్ణశయాంతర ప్రేగుల యొక్క పెద్దప్రేగు లేదా పురీషనాళానికి సంబంధించిన ఎపిథెలియల్ కణాల నుండి పుట్టిన వ్యాధి, చాలా తరచుగా సిగ్నలింగ్ కార్యాచరణను పెంచే Wnt సిగ్నలింగ్ పాత్వేలో ఉత్పరివర్తనలు ఫలితం. ఉత్పరివర్తనాలు వారసత్వంగా లేదా కొనుగోలు చేయబడినాయి, బహుశా పేగు గూడు మూల కణంలో సంభవిస్తాయి. అన్ని కాలొరెక్టల్ క్యాన్సర్లో అత్యంత సాధారణంగా పరివర్తన చెందిన జన్యువు APC జన్యువు, ఇది APC ప్రొటీన్ ను ఉత్పత్తి చేస్తుంది. APC ప్రోటీన్ β-catenin ప్రోటీన్ చేరడాన్ని నిరోధిస్తుంది. APC లేకుండా, β-catenin కేంద్రకంలోకి అధిక స్థాయిలకు, ట్రాన్స్పోర్టేషన్స్ (కదలికలు) కు చేరుకుంటుంది, DNA కి బంధిస్తుంది, ప్రోటో-ఆన్కోజెనిస్ యొక్క ట్రాన్స్క్రిప్షన్ను సక్రియం చేస్తుంది. ఈ జన్యువులు సాధారణంగా మూల కణ పునరుద్ధరణ, భేదం కోసం ముఖ్యమైనవి, కానీ అధిక స్థాయిలలో అసంబద్ధంగా వ్యక్తం చేసినప్పుడు, క్యాన్సర్ కారకానికి పాల్పడుతుంది. చాలా పెద్దప్రేగు క్యాన్సర్లలో APC పరివర్తనం చెందగా, β- కాటేనిన్ (CTNNB1) లోని ఉత్పరివర్తనాల కారణంగా కొన్ని క్యాన్సర్ లు పెరిగి, దాని స్వంత పతనాన్ని నిరోధించాయి లేదా AXIN1, AXIN2, TCF7L2 వంటి APC లాంటి ఇతర జన్యువులలో ఉత్పరివర్తనలు ఉన్నాయి, లేదా NKD1.

Wnt సిగ్నలింగ్ మార్గంలో లోపాల వెనక, ఇతర మ్యుటేషన్స్ కణాలకు క్యాన్సర్ కావడానికి సంభవిస్తాయి. TP53 జన్యువు ఉత్పత్తి చేసిన p53 ప్రోటీన్, సాధారణంగా కణ విభజనను పర్యవేక్షిస్తుంది, అవి Wnt పాత్వే లోపాలు ఉన్నట్లయితే కణాలను చంపుతాయి. చివరికి, కణ గీత TP53 జన్యువులో మ్యుటేషన్ పొందుతుంది, ఒక హానికర ఎపిథీలియల్ ట్యూమర్ నుండి కణజాలంను ఒక హానికర ఎపిథీలియల్ సెల్ క్యాన్సర్గా మారుస్తుంది. కొన్నిసార్లు జన్యు ఎన్కోడింగ్ p53 పరివర్తనం చెందదు, కానీ BAX పేరుతో మరొక రక్షణ ప్రోటీన్ బదులుగా పరివర్తనం చెందుతుంది.

కోలోరెటికల్ క్యాన్సర్లలో సాధారణంగా క్రియారహితం చేయబడిన ప్రోగ్రాండ్ సెల్ మరణానికి బాధ్యత వహిస్తున్న ఇతర ప్రోటీన్లు TGF-β, డిసిసి(Deleted in Colorectal Cancer). కనీసం సగం కాలొరెక్టల్ క్యాన్సర్లలో TGF-β colorectal సగం ఒక క్రియారహితం మ్యుటేషన్ కలిగి ఉంటుంది. కొన్నిసార్లు TGF-β క్రియారహితం కాదు, కానీ SMAD అనే దిగువ-ప్రోటీన్ క్రియారహితం చేయబడింది. DCC సాధారణంగా కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్లో క్రోమోజోమ్ యొక్క తొలగించిన విభాగాన్ని కలిగి ఉంది.

అన్ని మానవ జన్యువులలో దాదాపు 70% మంది కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్లో వ్యక్తీకరించబడ్డారు, ఇతర కేన్సర్ క్యాన్సర్తో పోల్చినప్పుడు కొలోరెటికల్ క్యాన్సర్లో వ్యక్తీకరణ పెరిగిన 1% మాత్రమే. కొన్ని జన్యువులు ఆన్కోజెన్లు: ఇవి కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్లో అధికంగా ఉంటాయి.ఉదాహరణకు, వృద్ధి కారకాలకు ప్రతిస్పందనగా విభజించడానికి సెల్ ను ప్రేరేపించే KRAS, RAF, PI3K ప్రోటీన్లను ఎన్కోడింగ్ చేసే జన్యువులు, కణాల విస్తరణకు అధిక-క్రియాశీలతను కలిగించే ఉత్పరివర్తనాలను పొందవచ్చు. పరివర్తన యొక్క కాలక్రమానుసారం కొన్నిసార్లు ముఖ్యమైనది. ఒక మునుపటి APC పరివర్తన సంభవించినట్లయితే, ఒక ప్రాథమిక KRAS పరివర్తన తరచుగా స్వీయ-పరిమిత హైపర్ప్లాస్టిక్ లేదా సరిహద్దు గాయం కంటే క్యాన్సర్కు చేరుకుంటుంది. PTEN, ఒక కణితి అణిచివేత, సాధారణంగా PI3K ని నిరోధిస్తుంది, కానీ కొన్నిసార్లు పరివర్తనం, క్రియారహితం అవుతుంది.

సమగ్రమైన, జన్యు-స్థాయి విశ్లేషణలో కొలొరెక్టల్ కార్సినోమాలను హైపర్మోటేటేడ్, హైపర్మోటేటేడ్ ట్యూమర్ రకాలుగా వర్గీకరించవచ్చు. పైన జన్యువులకు వివరించిన ఆన్కోజెనిక్, క్రియారహితమైన ఉత్పరివర్తనాలతో పాటు, హైపర్మోటేటెడ్ నమూనాలు కూడా పరివర్తనం చెందిన CTNNB1, FAM123B, SOX9, ATM, ARID1A. ప్రత్యేకమైన జన్యుపరమైన సంఘటనల ద్వారా ప్రోగ్రెస్సింగ్, హైపర్మోటేటెడ్ కణితులు ACVR2A, TGFBR2, MSH3, MSH6, SLC9A9, TCF7L2, BRAF యొక్క పరివర్తన చెందిన రూపాలను ప్రదర్శిస్తాయి. ఈ జన్యువులలో సాధారణ ఇతివృత్తం, కణితి రకాలు రెండింటిలోనూ, WNT, TGF-β సిగ్నలింగ్ మార్గాల్లో వారి ప్రమేయం ఉంటుంది, దీని ఫలితంగా కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్లో MYC పెరుగుతుంది.

ఫీల్డ్ లోపాలు[మార్చు]

"ఫీల్డ్ క్యాన్సర్కరణ" అనే పదం మొట్టమొదటిగా 1953 లో ఉపరితలం యొక్క ఒక ప్రాంతం లేదా "క్షేత్రం" ను వర్ణించడానికి ఉపయోగించబడింది, ఇది క్యాన్సర్ అభివృద్ధికి ముందుగా సిద్ధంచేయడానికి నిర్ణయించబడింది. అప్పటినుండి, "కాన్సర్ కాన్సరైసెషన్ ", "ఫీల్డ్ కార్సినోజెనిసిస్", "ఫీల్డ్స్ డిఫెక్ట్", "ఫీల్డ్ ఎఫెక్ట్" అనేవి కొత్త క్యాన్సర్లు ఉత్పన్నమయ్యే ముందస్తు ప్రాణనష్టం లేదా పూర్వ-నియోప్లాస్టిక్ కణజాలాన్ని వివరించడానికి ఉపయోగించబడ్డాయి.

పెద్దప్రేగు క్యాన్సర్ పురోగమనంలో క్షేత్ర లోపాలు చాలా ముఖ్యమైనవి.

క్యాన్సర్ పరిశోధనలో చాలామంది అధ్యయనాలు వివోలో బాగా నిర్వచించబడిన కణితులపై లేదా విట్రోలోని వివిక్త నియోప్లాస్టిక్ ఫోకై మీద జరిగాయి. అంతేకాకుండా, కమ్యూటర్ ఫెనోప్ప్లో మానవ కలోరెక్టల్ కణితుల్లో కనిపించే సోమాటిక్ మ్యుటేషన్లలో 80% కంటే ఎక్కువగా టెర్మినల్ క్లోనల్ ఎక్స్పాన్షన్.

దీర్ఘకాలికంగా క్యాన్సర్, నాలుగు పాలీప్స్ చూపిస్తున్న తాజాగా రెక్టడ్ కోలన్ సెగ్మెంట్ను తెరిచింది. ఈ కోలన్ సెగ్మెంట్లో అవకాశం ఉన్న క్షేత్ర లోపం (ముందరి, క్యాన్సర్ అభివృద్ధికి ముందుగానే కణజాలం ఉన్న ప్రాంతం) సూచించే ఒక సాధారణ రేఖాచిత్రం. కణితులకు ముందస్తుగా ఉండే ఉప-క్లోన్, ఉప-ఉప-క్లోన్స్ ఈ రేఖాచిత్రం సూచిస్తుంది

క్షేత్ర ప్రభావం యొక్క విస్తరణ దృక్పథం "ఇథియోలాజికల్ ఫీల్డ్ ఎఫ్ఫెక్ట్" అని పిలువబడింది, ఇది పూర్వ-నియోప్లాస్టిక్ కణాలలో పరమాణు, రోగనిర్మాణ మార్పులను మాత్రమే కాక, బహిర్గత పర్యావరణ కారకాల ప్రభావాలను, కణజాల ప్రవాహం నుండి నియోప్లాస్టిక్ పరిణామంపై స్థానిక సూక్ష్మజీవ పరిణామంలోని పరమాణు మార్పుల ప్రభావం కూడా కలిగి ఉంది.

ఎపిజెనెటిక్స్[మార్చు]

జన్యు (ఉత్పరివర్తన) మార్పుల కంటే పెద్దప్రేగులలో మార్పులు తరచుగా పెద్దప్రేగు క్యాన్సర్లో ఉంటాయి. వోల్జేస్టెయిన్ వివరించినట్టు., పెద్దప్రేగు యొక్క సగటు క్యాన్సర్ కేవలం 1 లేదా 2 అంగుళన్ మ్యుటేషన్లు, 1 నుండి 5 కణితి నిరోధక ఉత్పరివర్తనలు (కలిసి "డ్రైవర్ మ్యుటేషన్స్" అని పిలుస్తారు), ఇంకా 60 మంది "ప్రయాణీకుల" ఉత్పరివర్తనలు ఉన్నాయి. ఆన్కోజీన్లు, కణితి అణిచివేత జన్యువులు బాగా అధ్యయనం చేయబడ్డాయి, పాథోజెనిసిస్ క్రింద పైన వివరించబడ్డాయి

అయితే, పోలిక ద్వారా, పెద్దప్రేగు కాన్సర్లలో బాహ్యజన్యు మార్పులు తరచుగా వందల జన్యువులను ప్రభావితం చేస్తాయి. ఉదాహరణకు, మైక్రో ఆర్ఎన్ఎన్ అని పిలిచే చిన్న RNA ల రకాలు 22 న్యూక్లియోటైడ్ల పొడవు ఉంటాయి. ఈ మిఆర్ఎన్ఎన్ల వ్యక్తీకరణ బాహ్యజన్యుపరంగా మార్చబడుతుంది. ఒక ఉదాహరణగా, MR-137 యొక్క DNA సీక్వెన్స్ ఎన్కోడింగ్ CpG ద్వీపం మిథైలేషన్ కలిగి ఉన్న బాహ్యజన్యు మార్పులు దాని వ్యక్తీకరణను తగ్గిస్తాయి. ఇది కాలొరెక్టల్ కార్సినోజెనెసిస్ లో తరచుగా ప్రారంభ ఎపిజెనెటిక్ సంఘటన, ఇది 81% పెద్దప్రేగు కాన్సర్లలో, క్యాన్సర్కు సమీపంలో ఉన్న సాధారణ శ్లేష్మా శ్లేష్మంలో 14% లో సంభవిస్తుంది. ఈ క్యాన్సర్తో సంబంధం ఉన్న ప్రక్కనే ఉండే కణజాలాలని క్షేత్ర లోపాలు అంటారు. MiR-137 యొక్క సైలెన్సింగ్ దాదాపు 500 జన్యువుల యొక్క వ్యక్తీకరణను ప్రభావితం చేస్తుంది.
లక్ష్య జన్యువుల యొక్క mRR-137 వ్యక్తీకరణ యొక్క మార్పులో మార్పులు 2 నుండి 20-రెట్లు, సంబంధిత, అయితే చిన్నవి అయినప్పటికీ, జన్యువుల ప్రోటీన్ ఉత్పత్తుల వ్యక్తీకరణలో మార్పులు ఉంటాయి. లక్ష్య జన్యువుల పోల్చదగిన సంఖ్యలతో కూడిన ఇతర మైక్రోఆర్ఎన్ లు, తరచుగా ఎపిజెనెటికల్గా కొలొనిక్ క్షేత్ర లోపాలు, వాటి నుండి ఉత్పన్నమయ్యే పెద్దప్రేగు క్యాన్సర్లలో మార్పు చెందుతాయి.వీటిలో 99%, 93%, 86% రేట్లు వద్ద ప్రాధమిక కణితుల్లో వారి ఎన్కోడింగ్ DNA శ్రేణుల యొక్క CpG ద్వీప మిథైలేషన్ ద్వారా నిశ్శబ్దం చేస్తున్న మిఆర్ఆర్-124a, మిఇఆర్ -34 బి / సి, మిఇఆర్ -342, ప్రక్కన సాధారణ కనిపించే శ్లేష్మం లో 59%, 26%, 56% రేట్లు ఉంటుంది.

DNA రిపేర్ ఎన్జైమ్ ఎక్స్ప్రెషన్ యొక్క ప్రారంభ బాహ్యజన్యు కారకపు తగ్గింపులు క్యాన్సర్ జన్యుపరమైన, ఎపిజెనోమిక్ అస్థిరత లక్షణానికి కారణమవుతాయని ఇటీవలి ఆధారాలు సూచిస్తున్నాయి.
వ్యాసాలలో సంక్షేపించుచినట్లు కార్సినోజెనెసిస్, నియోప్లాజమ్, సాధారణంగా చెల్లాచెదరు క్యాన్సర్లకు, DNA మరమ్మత్తులో ఒక లోపం అనేది మరమ్మతు జన్యువులో ఒక పరివర్తన కారణంగా అప్పుడప్పుడూ ఉంటుంది, కానీ DNA మరమ్మత్తు జన్యువుల వ్యక్తీకరణను తగ్గించడం లేదా నిశ్శబ్దం కలిగించే బాహ్యజన్యు మార్పులు కారణంగా చాలా తరచుగా జరుగుతుంది.

రోగ నిర్ధారణ[మార్చు]

పెద్దప్రేగు క్యాన్సర్ రోగ నిర్ధారణ సాధ్యమయ్యే కణితి అభివృద్ధికి అనుమానాస్పదంగా ఉన్న పెద్దప్రేగు యొక్క ప్రాంతాల మాదిరి ద్వారా జరుగుతుంది, సాధారణంగా కోలొనోస్కోపీ లేదా సిగ్మయోడోస్కోపీ సమయంలో, గాయం యొక్క స్థానాన్ని బట్టి ఉంటుంది. వ్యాధి వ్యాప్తి సాధారణంగా ఛాతీ, ఉదరం, కటి CT స్కాన్ ద్వారా నిర్ణయించబడుతుంది.

రేడియాలజీ, పాథాలజీ ఆధారంగా కోలన్ క్యాన్సర్ స్టేజింగ్ తదుపరి జరుగుతుంది. అన్ని ఇతర క్యాన్సర్ రూపాల కొరకు, కణితి స్టేజింగ్ TNM వ్యవస్థపై ఆధారపడినది, ఇది ప్రారంభ కణితి వ్యాప్తి చెందిందని భావించేది, ఇది ప్రారంభ కణితి ఎంత వ్యాప్తి చెందుతుందో భావించింది, శోషరస నోడ్ మెటాస్టాసిస్ ఉన్నట్లయితే, మరింత సుదూర అవయవాలు, సాధారణంగా కాలేయంలో మెటాస్టేసులు ఉంటే.

గడ్డ యొక్క సూక్ష్మదర్శిని సెల్యులార్ లక్షణాలు బయాప్సీ లేదా శస్త్రచికిత్స నుండి తీసుకోబడిన కణజాల విశ్లేషణ నుండి నివేదించబడ్డాయి. ఒక రోగనిర్ధారణ నివేదిక కణితి కణజాలం యొక్క సూక్ష్మదర్శిని లక్షణాల వివరణను కలిగి ఉంటుంది, కణితి కణాలు, కణితి ఆరోగ్యకరమైన కణజాలాలలోకి ఎలా ముడిపడి ఉంటుంది, చివరికి కణితి పూర్తిగా తొలగించబడినట్లు కనిపిస్తుంది. పెద్దప్రేగు కాన్సర్ యొక్క సాధారణ రూపం అడేనోకార్కినోమా( adenocarcinoma). అరుదైన రకాలు లింఫోమా, అడినోస్క్వామస్ (adenosquamous), పొలుసుల కణ క్యాన్సర్ ఉన్నాయి. కొన్ని ఉపరకాలు మరింత దూకుడుగా కనిపిస్తాయి.

పెద్దప్రేగు క్యాన్సర్ కాలేయానికి విస్తృతమైన వ్యావహారికతలతో

స్థూల శాస్త్రం[మార్చు]

పెద్ద ప్రేగు యొక్క కుడి వైపున క్యాన్సర్లు (ఆరోహణ పెద్దప్రేగు, సెగమ్) ఎక్సోపిటిక్(exophytic). అంటే, ప్రేగు గోడలో ఒక స్థానం నుండి కణితి పెరుగుతుంది.ఈ చాలా అరుదుగా మలం అడ్డుపడటానికి కారణమవుతుంది, అనీమియా వంటి లక్షణాలను అందిస్తుంది. ఎడమ వైపు ఉన్న కణితులు వృత్తాకారంగా ఉంటాయి, ప్రేగు లవణాన్ని అడ్డుకుంటాయి, ఒక రుమాలు రింగ్ వంటిది, దీని మూలంగా సన్నని క్యాలిబర్ మలము వస్తుంది.

సూక్ష్మదర్శిని[మార్చు]

ఎడెనోక్యార్సినోమా అనేది ప్రాణాంతక ఎపిథీలియల్ (epithelial) కణితి, పెద్దప్రేగు గ్రంధి ఉపరితల కణాల నుంచి పుట్టుకొచ్చింది. ఇది కండర శ్లేష్మ పొరను చొరబాటుతుంది, సుబ్ముకోస, ఆపై కండరాలిస్ ప్రొపిరియా. కణితి కణాలు సక్రమంగా గొట్టపు నిర్మాణాలను వివరిస్తాయి, ప్లూరి స్ట్రాటిఫికేషన్, బహుళ లౌమన్స్, తగ్గిన స్త్రోమము. కొన్నిసార్లు, కణిత కణాలు వికారమైనవి, శ్లేష్మం స్రవిస్తాయి ఇది శ్లేష్మం యొక్క పెద్ద కొలనులను ఉత్పత్తి చేస్తుంది. గ్రాండ్యులర్ నిర్మాణంపై ఆధారపడి, సెల్యులార్ ప్లోమోమార్ఫిజం, ప్రధాన నమూనా యొక్క శ్లేష్మం, ఎడెనోక్యార్సినోమా మూడు డిగ్రీలు భేదం కలిగి ఉండవచ్చు: బాగా, మధ్యస్తంగా, పేలవంగా వేరుగా.

వ్యాధి అధ్యయన శాస్త్రము[మార్చు]

కాలొరెక్టల్ క్యాన్సర్ నుండి ఒక మెటాస్టాసిస్ (metastasis) అనుమానం ఉన్న సందర్భాల్లో, ఇమ్యునోహిస్టోకెమిస్ట్రీ సరైన నిర్ధారణను నిర్ధారించడానికి ఉపయోగించబడుతుంది. కొలెస్ట్రాల్ క్యాన్సర్లో ప్రత్యేకించి ప్రోటీన్లు వ్యక్తీకరించబడతాయి, డయాగ్నస్టిక్ మార్కర్లుగా ఉపయోగించవచ్చు. అవి: సైటోకెరాటిన్ 20, CDX2, SATB2, CDH17. చాలా(50%) వర్ణరహిత అడెనోమాలు, (80-90%) కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్ కణితులు ఎక్కువుగా సైక్లోజోజనిజేస్ -2 (COX-2) ఎంజైమ్ విడుదల చేస్తాయి. ఈ ఎంజైమ్ సాధారణంగా ఆరోగ్యకరమైన పెద్దప్రేగు కణజాలంలో కనుగొనబడలేదు, కాని అసాధారణమైన కణ పెరుగుదలని ఇంధనంగా భావిస్తుంది.

స్థూల శాస్త్రం[మార్చు]

మైక్రోగ్రాఫ్స్[మార్చు]

రోగ పరిస్థితి[మార్చు]

కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్ అత్యంత సాధారణ మెటాస్టాసిస్ సైట్లు కాలేయం, ఊపిరితిత్తుల, ఉదరకుహరాన్ని ఆవరించి ఉండేపొర ఉన్నాయి.[10]

శీర్షిక పాఠ్యం[మార్చు]

కొలొరెక్టల్క్యా న్సర్ లో గడ్డ పెద్దది కావటం అనేది కణాల యొక్క చిన్న కణాలు, కార్సినోమాల యొక్క ముందరి భాగంలో చిన్న సమూహాలు ఉండటం ద్వారా నిర్వచించబడింది. ఇది ఒక ఎపిథీలియల్-మెసెంచిమల్ పరివర్తనను సూచించడానికి ప్రతిపాదించబడింది (EMT). [11]

నివారణ[మార్చు]

కొలరెక్టల్ క్యాన్సర్ కేసుల్లో సగం మంది జీవిత జీవన కారణాల వల్లనే అని అంచనా వేస్తున్నారు, అన్ని కేసుల్లో నాలుగింట ఒకవంతు నివారించవచ్చు.[12]పర్యవేక్షణ పెంచటం, శారీరక శ్రమలో పాల్గొనడం, ఫైబర్ ఎక్కువ ఆహారం తీసుకోవడం, ధూమపానం, మద్యపానం తగ్గించడం ప్రమాదాన్ని తగ్గిస్తుంది.[13][14]

జీవన శైలి[మార్చు]

కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్ను నివారించడానికి ప్రస్తుత ఆహార సిఫార్సులు, ఎక్కువ తృణధాన్యాలు, పండ్లు, కూరగాయల వినియోగం, ఎరుపు మాంసం, ప్రాసెస్ మాంసాలు తినటం మానివేయుట. [15][16]అధిక శారీరక శ్రమ కూడా సిఫార్సు చేయబడింది.[15][17] శారీరక వ్యాయామం పెద్దప్రేగులో నిరాడంబరమైన తగ్గింపుతో సంబంధం కలిగి ఉంటుంది, కాని మల క్యాన్సర్ ప్రమాదంతో కాదు. [18][19] అధిక స్థాయి శారీరక శ్రమ వలన పెద్దప్రేగు కాన్సర్ ప్రమాదం 21% తగ్గుతుంది. [20] దీర్ఘకాలం పాటు క్రమంగా కూర్చుని పెద్దప్రేగు కాన్సర్ నుండి అధిక మరణాలతో ముడిపడి ఉంటుంది. క్రమం తప్పకుండా వ్యాయామం ద్వారా ఇది తగ్గినప్పటికీ, ప్రమాదం నిరాకరించబడదు. .[21]సాధారణ శరీర బరువును నిర్వహించడం ద్వారా పెద్దప్రేగు కాన్సర్ ప్రమాదాన్ని తగ్గించవచ్చు. [22] ఫైబర్, పండ్లు, కూరగాయలు ఇచ్చిన ఏ రక్షిత ప్రభావానికి ఆధారాలు ఏమైనప్పటికీ, అది చాలా తక్కువ. [15][23]

ఔషధ ప్రయోగం[మార్చు]

ఆస్పిరిన్, సెలేకోక్స్బ్ అధిక ప్రమాదావస్థలో ఉన్న వారిలో కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్ ప్రమాదాన్ని తగ్గించడానికి ప్రయత్నిస్తాయి.[24][25]ఆస్పిరిన్ 50 నుండి 60 సంవత్సరాల వయస్సు ఉన్నవారిలో సిఫారసు చేయబడుతుంది, రక్తస్రావం ఎక్కువైతే ప్రమాదం లేదు, హృదయ కండరాల వ్యాధినుండి ప్రమాదం ఉన్నవారికి కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్ నివారించడానికి. [26]ఇది సగటు ప్రమాదం ఉన్నవారిలో సిఫారసు చేయబడలేదు. [27] కాల్షియం అనుబంధం కోసం తాత్కాలిక సాక్ష్యాలు ఉన్నాయి, కానీ సిఫార్సు చేయటానికి ఇది సరిపోదు. [28] విటమిన్ D తీసుకోవడం, రక్త స్థాయిలలో పెద్దప్రేగు కాన్సర్ తక్కువ ప్రమాదానికి కారణమవుతాయి. [29][30]

ఎక్స్‌రే పరీక్ష[మార్చు]

అడెనోమాటస్ పాలిప్స్ నుండి 80% కంటే ఎక్కువ కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్ తలెత్తుతాయి, ఈ క్యాన్సర్ కోసం పరీక్షలు ముందుగా గుర్తించటానికి, నివారణకు సమర్థవంతంగా పనిచేస్తాయి. [31][32] కనుగొనబడిన ఏదైనా పాలిప్స్ను సాధారణంగా కొలోన్స్కోపీ లేదా సిగ్మాయిడోస్కోపీ ద్వారా తొలగించవచ్చు, ఆ విధంగా వాటిని క్యాన్సర్గా మార్చకుండా నిరోధించవచ్చు. స్క్రీనింగ్ ద్వారా కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్ మరణాలను 60% తగ్గించవచ్చు.

మూడు ప్రధాన పరీక్షలు కొలోన్స్కోపీ, ఫెక్కల్ క్షుద్ర రక్తం పరీక్ష, వశ్యమైన సిగ్మాయిడోస్కోపీ. [33] మూడిటిలో, ఎక్కడైతేయ్ 42% క్యాన్సర్లు కనుగొనబడతాయో సిగ్మోయిడోస్కోపీ మాత్రమే కుడివైపు ఉన్న కోలన్ ను గ్రహించలేదు. [34] అయితే ఫ్లెక్సిబుల్ సిగ్మాయిడోస్కోపీ, మరణానికి వచ్చే ప్రమాదాన్ని తగ్గిస్తుందని చెప్పడానికి అత్యుత్తమ ఆధారాలు ఉన్నాయి. [35]

మలం యొక్క ఫీకల్ క్షుద్ర రక్త పరీక్ష (FOBT) సాధారణంగా ప్రతి రెండు సంవత్సరాలకు సిఫార్సు చేయబడింది, స్టూల్ గయానాక్ టెస్ట్ లేదా ఇమ్మ్యూనో కెమిస్ట్రీ. [31] అసాధారణమైన FOBT ఫలితాలు కనుగొనబడితే, పాల్గొనేవారు సాధారణంగా ఫాలో-అప్ కాలనస్కోపీ పరీక్షకు సూచించబడతారు. సంవత్సరానికి లేదా ప్రతి రెండు సంవత్సరాలలో FOBT స్క్రీనింగ్ కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్ మరణాలను 16% తగ్గిస్తుంది, కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్ మరణాల పరీక్షలో పాల్గొనే వారిలో 23% వరకు తగ్గించవచ్చు, అయినప్పటికీ ఇది అన్ని-కారణాల మరణాలను తగ్గించటానికి నిరూపించబడలేదు. [36] వ్యాధి నిరోధక పరీక్షలు ఖచ్చితమైనవి, పరీక్షించడానికి ముందు ఆహార లేదా ఔషధ మార్పులకు అవసరం లేదు. [37]

ఇతర ఎంపికలు: వర్చువల్ కాలొనోస్కోపీ, స్టూల్ DNA స్క్రీనింగ్ టెస్టింగ్ (FIT-DNA). [33] CT స్కాన్ ద్వారా వర్చువల్ కోలొనోస్కోపీ క్యాన్సర్లను గుర్తించడానికి ప్రామాణిక కొలనస్కోపీ వలె మంచిది, పెద్ద అడెనోమాలు ఖరీదైనవి, రేడియేషన్ ఎక్స్పోజర్ కి సంబంధించినవి, ప్రామాణిక కొలోనోస్కోపీ వంటి ఏవైనా అసాధారణ అసాధారణ పెరుగుదలలను తొలగించలేము. [31] ఒక అనుకూల ఫలితం తర్వాత కోలొనోస్కోపీ చేయాలి. FIT-DNA, FIT కన్నా తప్పుడు పాజిటివ్లను కలిగి ఉంది, తద్వారా ఇది మరింత ప్రతికూల ప్రభావాలకు దారితీస్తుంది. [9] మూడు సంవత్సరాల స్క్రీనింగ్ విరామం సరైనదేనా అని నిర్ణయించడానికి 2016 నాటికి తదుపరి అధ్యయనం అవసరం. [9]

సిప్ఫార్సులు[మార్చు]

యునైటెడ్ స్టేట్స్లో, 50 నుండి 75 ఏళ్ల వయస్సులోనే స్క్రీనింగ్ను సాధారణంగా సిఫార్సు చేస్తారు. [9] అమెరికన్ క్యాన్సర్ సొసైటీ 45 ఏళ్ల వయస్సులోనే ప్రారంబించవచ్చని సిఫార్సు చేస్తుంది. [38] 76, 85 ఏళ్ళ మధ్య వయస్సు వారికి, స్క్రీనింగ్పై నిర్ణయం వ్యక్తిగతీకరించబడాలి. [9] ప్రతి 3 సంవత్సరాలకు స్టూల్ ఆధారిత పరీక్షలు, సిగ్మాయిడోస్కోపీ ప్రతి 5 సంవత్సరాలకు, కోలొనోస్కోపీ ప్రతి పదేళ్లపాటు వంటి అనేక స్క్రీనింగ్ పద్ధతులను ఉపయోగించవచ్చు. అధిక ప్రమాదం ఉన్నవారికి, స్క్రీనింగ్ సాధారణంగా సుమారు 40 ఏళ్లకి ప్రారంభమవుతాయి. [31][39] పెద్దప్రేగు శోథము పెద్దప్రేగు యొక్క మొదటి భాగంలో ఎక్కువ క్యాన్సర్లను కనుగొనవచ్చు, కానీ ఎక్కువ ఖర్చుతో, మరిన్ని సమస్యలతో సంబంధం కలిగి ఉంటుంది. [40][41][42]75 సంవత్సరాలు లేదా 10 సంవత్సరాలు కంటే తక్కువ వయస్సు గల వ్యక్తుల కోసం, స్క్రీనింగ్ సిఫారసు చేయబడదు. [43] 1000 మంది వ్యక్తుల్లో ఒకరికి ప్రయోజనం పొందేందుకు 10 సంవత్సరాలు పడుతుంది. .[44] USPSTF స్క్రీనింగ్ కోసం ఏడు సంభావ్య వ్యూహాలు జాబితాను రూపొందించింది, అందులో అత్యంత ముఖ్యమైన విషయం ఈ వ్యూహాలలో కనీసం ఒకటి అయినా ఉపయోగించటం.[9] కెనడాలో, సాధారణ ప్రమాదం కలిగి ఉన్న 50 శాతం 75 సంవత్సరాల వయస్సు మధ్యలో వారికి ఇమ్యునో కెమికల్ పరీక్ష లేదా FOBT ప్రతి రెండు సంవత్సరాలకు సిగ్మీడియోస్కోపీ ప్రతి 10 సంవత్సరాలకు సిఫార్సు చేయబడింది. కొలోనోస్కోపీకి తక్కువ ప్రాధాన్యతనిస్తుంది.[45] కొన్ని దేశాలలో, ఒక నిర్దిష్ట వయస్సులో ఉన్న అందరు పెద్దలకు FOBT స్క్రీనింగ్ను అందించే జాతీయ కొలోరెటికల్ స్క్రీనింగ్ కార్యక్రమాలు ఉంటాయి, సాధారణంగా 50 నుండి 60ఏళ్ల వయస్సు వారికి మధ్య ప్రారంభమవుతాయి. యునైటెడ్ కింగ్డం, ఆస్ట్రేలియా, నెదర్లాండ్స్లో వ్యవస్థీకృత స్క్రీనింగ్ జరుగుతుంది. [46][47][48]

చికిత్స[మార్చు]

కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్ చికిత్స నివారణ లేదా పాలియేషన్ లక్ష్యంగా చేయవచ్చు. ఏ లక్షణాన్ని స్వీకరించాలి అనే నిర్ణయం చాల వేరు వేరు కారకాల మీద ఆధారపడి ఉంటుంది, వ్యక్తి యొక్క ఆరోగ్యం, ప్రాధాన్యతలతో సహా, అలాగే కణితి యొక్క దశ మీద కూడా. [49] కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్ ప్రారంభ దశ లో ఉన్నప్పుడే సరిగ్గా పరీక్షిస్తే, శస్త్రచికిత్స నివారణ చేయవచ్చు. అయినప్పటికీ, తరువాతి దశలలో (మెటాస్టాసిస్ ఉండేవి) కనుగొనబడినప్పుడు, ఇది చాలా తక్కువగా ఉంటుంది, కణితి వలన వచ్చే లక్షణాలను ఉపశమనం చేయడానికి, వీలైనంత సౌకర్యవంతమైన వ్యక్తిగా ఉంచడానికి చికిత్స తరచుగా పాలియేషన్ వద్దకు వస్తుంది. [31]

శాస్త్ర చికిత్స[మార్చు]

ప్రారంభ దశలో పెద్దప్రేగు కాన్సర్ యొక్క స్థానిక విచ్ఛేదన యొక్క రేఖాచిత్రం
మల క్యాన్సర్ కోసం స్థానిక శస్త్రచికిత్స యొక్క రేఖాచిత్రం

ఒకవేళ క్యాన్సర్ చాల ప్రారంభ దశలో కనుగొనబడితే, కాలోనోస్కోపీ ద్వారా తీసివేయొచ్చు. [5] స్థానిక క్యాన్సర్ కలిగిన వ్యక్తులకు, చికిత్సను సాధించే ప్రయత్నంతో, తగినంత మార్జిన్లతో సంపూర్ణ శస్త్రచికిత్స తొలగింపు అనేది ప్రాధాన్యం. ఇది ఒక బహిరంగ లాపరోటోమీ లేదా కొన్నిసార్లు లాపరోస్కోపిక్ ద్వారా చేయబడుతుంది. [31] అప్పుడు పెద్దప్రేగుతో అనుసంధానించబడి ఉండవచ్చు లేదా ఒక వ్యక్తికి కొలాస్టోమి ఉండవచ్చు.

కాలేయ లేదా ఊపిరితిత్తులలో కొన్ని మెటాలజీలు మాత్రమే ఉంటే అవి కూడా తొలగించబడతాయి. కొన్నిసార్లు కెమోథెరపీ క్యాన్సర్ను తగ్గించడానికి శస్త్రచికిత్సకు ముందుగా ఉపయోగించబడుతుంది. కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్ పునరావృతమయ్యే రెండు అత్యంత సాధారణ సైట్లు కాలేయం, ఊపిరితిత్తులు.[31]

రసాయనికచికిత్స[మార్చు]

References[మార్చు]

  1. 1.0 1.1 World Cancer Report 2014. World Health Organization. 2014. pp. Chapter 5.5. ISBN 9283204298.
  2. 2.0 2.1 ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని <ref> ట్యాగు; NCI2014Pre అనే పేరుగల ref లలో పాఠ్యమేమీ ఇవ్వలేదు
  3. Theodoratou, E; Timofeeva, M; Li, X; Meng, X; Ioannidis, JPA (August 2017). "నేచర్, నర్చర్, అండ్ క్యాన్సర్ రిస్క్స్: జెనెటిక్ అండ్ న్యూట్రిషనల్ కాంట్రిబ్యూషన్స్ టు క్యాన్సర్". Annual Review of Nutrition (Review). 37: 293–320. doi:10.1146/annurev-nutr-071715-051004. PMID 28826375.
  4. 4.0 4.1 ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని <ref> ట్యాగు; NCI2014Pt అనే పేరుగల ref లలో పాఠ్యమేమీ ఇవ్వలేదు
  5. 5.0 5.1 ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని <ref> ట్యాగు; NCI2014PtTx అనే పేరుగల ref లలో పాఠ్యమేమీ ఇవ్వలేదు
  6. ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని <ref> ట్యాగు; SEER2014 అనే పేరుగల ref లలో పాఠ్యమేమీ ఇవ్వలేదు
  7. GBD 2015 Disease and Injury Incidence and Prevalence, వివిధ రచయితలు (8 October 2016). "గ్లోబల్, రీజనల్ అండ్ నేషనల్ ఇన్సిడెన్స్, ప్రేవులన్స్ అండ్ ఇయర్స్ లివ్డ్ విత్ డిసెబిలిటీస్ ఫర్ ౩10 డీసీసెస్ అండ్ ఇంజ్యూరీస్, 1990-2015: ఏ సిస్టమాటిక్ ఎనాలిసిస్ ఫర్ ది గ్లోబల్ బర్డెన్ అఫ్ డిసీస్ స్టడీ 2015". Lancet. 388 (10053): 1545–1602. doi:10.1016/S0140-6736(16)31678-6. PMC 5055577. PMID 27733282.{{cite journal}}: CS1 maint: numeric names: authors list (link)
  8. GBD 2015 Mortality and Causes of Death, వివిధ రచయితలు (8 October 2016). "Global, regional, and national life expectancy, all-cause mortality, and cause-specific mortality for 249 causes of death, 1980–2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015". Lancet. 388 (10053): 1459–1544. doi:10.1016/s0140-6736(16)31012-1. PMC 5388903. PMID 27733281.{{cite journal}}: CS1 maint: numeric names: authors list (link)
  9. 9.0 9.1 9.2 9.3 9.4 9.5 ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని <ref> ట్యాగు; USPSTF2016 అనే పేరుగల ref లలో పాఠ్యమేమీ ఇవ్వలేదు
  10. "మెటాస్టాటిక్ క్యాన్సర్". National Cancer Institute. ఫిబ్రవరి 6, 2017. Archived from the original on ఏప్రిల్ 4, 2017. Retrieved ఏప్రిల్ 5, 2017.
  11. Mitrovic, B.; Schaeffer, D. F.; Riddell, R. H.; Kirsch, R. (2012). "ట్యూమర్ బడ్డింగ్ ఇన్ కాలొరెక్టల్ కార్సినోమా: టైమ్ టు టేక్ నోటీస్". Modern Pathology. 25 (10): 1315–25. doi:10.1038/modpathol.2012.94. PMID 22790014.
  12. Parkin, D. M.; Boyd, L.; Walker, L. C. (డిసెంబరు 6, 2011). "16.ది ఫ్రాక్షన్ అఫ్ క్యాన్సర్ ఆస్ట్రిబూటబుల్ టు లైఫ్స్టైల్ అండ్ ఎన్విరాన్మెంటల్ ఫాక్టర్స్ ఇన్ ది యూకే ఇన్ 2010". British Journal of Cancer (in ఇంగ్లీష్). 105 (S2): S77–S81. doi:10.1038/bjc.2011.489. ISSN 0007-0920. PMC 3252065. PMID 22158327. Archived from the original on ఏప్రిల్ 9, 2016.
  13. Searke, David (2006). క్యాన్సర్ ఎపిడెమియాలోజి అండ్ ప్రివెన్షన్ (3 ed.). Oxford University Press. p. 809. ISBN 9780199747979. Archived from the original on సెప్టెంబరు 28, 2015.
  14. Rennert, Gad (2007). క్యాన్సర్ ప్రివెన్షన్. Springer. p. 179. ISBN 9783540376965. Archived from the original on అక్టోబరు 3, 2015.
  15. 15.0 15.1 15.2 ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని <ref> ట్యాగు; WCRF2011 అనే పేరుగల ref లలో పాఠ్యమేమీ ఇవ్వలేదు
  16. Campos FG, Logullo Waitzberg AG, Kiss DR, Waitzberg DL, Habr-Gama A, Gama-Rodrigues J (2005). "డైట్ అండ్ కాలొరెక్టల్ క్యాన్సర్: కరెంటు ఎవిడెన్స్ ఫర్ ఏటిలోజి అండ్ ప్రివెన్షన్". Nutricion Hospitalaria. 20 (1): 18–25. PMID 15762416.
  17. Pérez-Cueto, Federico J. A.; Verbeke, Wim (2012-04-01). "కన్స్యూమర్ ఇంప్లికేషన్స్ అఫ్ ది WCR'స్ పెర్మనెంట్ అప్డేట్ ఆన్ కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్". Meat Science. 90 (4): 977–978. doi:10.1016/j.meatsci.2011.11.032. ISSN 1873-4138. PMID 22196090.
  18. Harriss DJ, Atkinson G, Batterham A, George K, Cable NT, Reilly T, Haboubi N, Renehan AG (September 2009). "లైఫ్స్టయిల్ ఫాక్టర్స్ అండ్ కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్ రిస్క్ (2): ఏ సిస్టమాటిక్ రివ్యూ అండ్ మెటా-అనాలిసిస్ అఫ్ అసోసియేషన్స్ విత్ లీషర్ టైమ్ ఫిసికల్ ఆక్టివిటీ". Colorectal Disease : the Official Journal of the Association of Coloproctology of Great Britain and Ireland. 11 (7): 689–701. doi:10.1111/j.1463-1318.2009.01767.x. PMID 19207713.
  19. Robsahm TE, Aagnes B, Hjartåker A, Langseth H, Bray FI, Larsen IK (November 2013). "బాడీ మాస్ ఇండెక్స్, ఫిసికల్ ఆక్టివిటీ, అండ్ కొలొరెక్టల్ కాన్సర్ బై అనటోమికల్ సబ్సైట్స్: ఏ సిస్టమాటిక్ రివ్యూ అండ్ మెటా-అనాలిసిస్ అఫ్ కోహోర్ట్ స్టడీస్". Eur. J. Cancer Prev. 22 (6): 492–505. doi:10.1097/CEJ.0b013e328360f434. PMID 23591454.
  20. Kyu, Hmwe H; Bachman, Victoria F; Alexander, Lily T; Mumford, John Everett; Afshin, Ashkan; Estep, Kara; Veerman, J Lennert; Delwiche, Kristen; Iannarone, Marissa L; Moyer, Madeline L; Cercy, Kelly; Vos, Theo; Murray, Christopher J L; Forouzanfar, Mohammad H (9 August 2016). "ఫిజికల్ ఆక్టివిటీ అండ్ రిస్క్ అఫ్ బ్రెస్ట్ క్యాన్సర్, కోలన్ క్యాన్సర్, డయాబెటిస్, ఇసకేమిక్ హార్ట్ డిసీస్, అండ్ స్ట్రోక్ ఈవెంట్స్: సిస్టమాటిక్ రివ్యూ అండ్ డోస్-రెస్పాన్స్ మెటా-ఎనాలిసిస్ ఫర్ ది గ్లోబల్ బర్డెన్ అఫ్ డిసీస్ స్టడీ 2013". BMJ. 354: i3857. doi:10.1136/bmj.i3857. PMC 4979358. PMID 27510511.
  21. Biswas A, Oh PI, Faulkner GE, Bajaj RR, Silver MA, Mitchell MS, Alter DA (2015). "సెడెంటరీ టైమ్ అండ్ ఇట్స్ అసోసియేషన్ విత్ రిస్క్ ఫర్ డిసీస్ ఇన్సిడెన్స్, మోర్టాలిటీ, అండ్ హాస్పిటలైసెషన్ ఇన్ అడల్ట్స్: ఏ సిస్టమాటిక్ రివ్యూ అండ్ మెటా-ఎనాలిసిస్". Annals of Internal Medicine. 162 (2): 123–32. doi:10.7326/M14-1651. PMID 25599350.
  22. Lauby-Secretan, B; Scoccianti, C; Loomis, D; Grosse, Y; Bianchini, F; Straif, K; International Agency for Research on Cancer Handbook Working, Group (25 August 2016). "బాడీ ఫిట్నెస్ అండ్ క్యాన్సర్ - వ్యూ పాయింట్ అఫ్ ది IARC వర్కింగ్ గ్రూప్" (PDF). The New England Journal of Medicine. 375 (8): 794–798. doi:10.1056/nejmsr1606602. PMID 27557308. Archived from the original (PDF) on 23 సెప్టెంబరు 2017. Retrieved 15 అక్టోబరు 2018.
  23. Doyle VC (2007). "న్యూట్రిషన్ అండ్ కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్ రిస్క్: ఏ లిటరేచర్ రివ్యూ". Gastroenterology Nursing. 30 (3): 178–82, quiz 182–3. doi:10.1097/01.SGA.0000278165.05435.c0. PMID 17568255.
  24. name="pmid20594533">Cooper K, Squires H, Carroll C, Papaioannou D, Booth A, Logan RF, Maguire C, Hind D, Tappenden P (June 2010). "కిమోప్రివెన్షన్ అఫ్ కోలాసీతల్ క్యాన్సర్: ఏ సిస్టమాటిక్ రివ్యూ అండ్ ఏకోనోమిక్ ఎవాల్యూయేషన్". Health Technology Assessment (Winchester, England). 14 (32): 1–206. doi:10.3310/hta14320. PMID 20594533.
  25. Emilsson, L; Holme, Ø; Bretthauer, M; Cook, NR; Buring, JE; Løberg, M; Adami, HO; Sesso, HD; Gaziano, MJ; Kalager, M (January 2017). "సిస్టమాటిక్ రివ్యూ విత్ మెటా-ఎనాలిసిస్: ది కంపరేటివ్ ఎఫక్టీవ్న్స్ అఫ్ ఆస్ప్రిన్ వర్సెస్ స్క్రీనింగ్ అఫ్ కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర ప్రివెన్షన్". Alimentary Pharmacology & Therapeutics. 45 (2): 193–204. doi:10.1111/apt.13857. PMID 27859394.
  26. Bibbins-Domingo, Kirsten (12 April 2016). "ఆస్ప్రిన్ యూస్ ఫర్ ది ప్రైమరీ ప్రివెన్షన్ అఫ్ కార్డియోవాస్క్యూలర్ డిసీస్ అండ్ కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్: యూ. ఎస్ ప్రివెంటివ్ సర్వీసెస్ టాస్క్ ఫోర్స్ రికమండేషన్ స్టేట్మెంట్". Annals of Internal Medicine. 164: 836–45. doi:10.7326/M16-0577. PMID 27064677.
  27. Agency for Healthcare Research and Quality. "ఆస్ప్రిన్ ఓర నాన్-స్టెరాయిడల్ ఆంటి-ఇన్ఫలమథోరి డ్రగ్స్ ఫర్ ది ప్రైమరీ ప్రివెన్షన్ అఫ్ కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్". United States Department of Health & Human Services. Archived from the original on జనవరి 5, 2016. Retrieved అక్టోబరు 15, 2018. 2010/2011
  28. Weingarten MA, Zalmanovici A, Yaphe J (January 2008). "డైటరీ కాల్షియమ్ సుప్ప్లీమెంటేషన్ ఫర్ ప్రెవెంతింగ్ కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్ అండ్ అడినోమాటోస్ పాలిప్స్". The Cochrane Database of Systematic Reviews (1): CD003548. doi:10.1002/14651858.CD003548.pub4. PMID 18254022.
  29. Ma Y, Zhang P, Wang F, Yang J, Liu Z, Qin H (October 2011). "అసోసియేషన్ బిట్వీన్ విటమిన్ D అండ్ కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్: ఏ సిస్టమాటిక్ రివ్యూ ఓ ప్రోస్పెక్టీవ్ స్టడీస్". Journal of Clinical Oncology. 29 (28): 3775–82. doi:10.1200/JCO.2011.35.7566. PMID 21876081.
  30. Yin L, Grandi N, Raum E, Haug U, Arndt V, Brenner H (2011). "Meta-analysis: Serum vitamin D and colorectal adenoma risk". Preventive Medicine. 53 (1–2): 10–6. doi:10.1016/j.ypmed.2011.05.013. PMID 21672549.
  31. 31.0 31.1 31.2 31.3 31.4 31.5 31.6 ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని <ref> ట్యాగు; Lancet10 అనే పేరుగల ref లలో పాఠ్యమేమీ ఇవ్వలేదు
  32. "వాట్ కెన్ ఐ డు టు రెడ్యూస్ మై రిస్క్ అఫ్ కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్?". Centers for Disease Control and Prevention. ఏప్రిల్ 2, 2014. Archived from the original on ఫిబ్రవరి 26, 2015. Retrieved మార్చి 5, 2015. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)
  33. 33.0 33.1 "కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్ స్క్రీనింగ్". www.dynamed.com. Archived from the original on మార్చి 25, 2017. Retrieved అక్టోబరు 15, 2018.
  34. Siegel RL, Ward EM, Jemal A (మార్చి 2012). "ట్రెండ్స్ ఇన్ కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్ ఇన్సిడెన్స్ రేట్స్ ఇన్ ది యూనైటడ్ స్టేట్స్ బై ట్యూమర్ లొకేషన్ అండ్ స్టేజ్, 1992-2008". Cancer Epidemiology, Biomarkers & Prevention. 21 (3): 411–6. doi:10.1158/1055-9965.EPI-11-1020. PMID 22219318. Archived from the original on జనవరి 29, 2013. Retrieved సెప్టెంబరు 16, 2012.
  35. Swartz, AW; Eberth, JM; Josey, MJ; Strayer, SM (22 August 2017). "రి-ఎనాలిసిస్ అఫ్ ఆల్-కాస్ మోర్టాలిటీ ఇన్ ది యూ.ఎస్ ప్రివెంటివ్ సర్వీసెస్ టాస్క్ ఫోన్ 2016 ఎవిడెన్స్ రిపోర్ట్ ఆన్ కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్ స్క్రీనింగ్". Annals of Internal Medicine. 167: 602–603. doi:10.7326/M17-0859. PMID 28828493.
  36. Hewitson, P; Glasziou, P; Watson, E; Towler, B; Irwig, L (June 2008). "కొక్రేన్ సిస్టమాటిక్ రివ్యూ అఫ్ కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్ స్క్రీనింగ్ యూసింగ్ ది ఫీచర్ ఒకల్ట్ బ్లడ్ టెస్ట్: ఆన్ అప్డేట్". The American Journal of Gastroenterology. 103 (6): 1541–9. doi:10.1111/j.1572-0241.2008.01875.x. PMID 18479499.
  37. Lee, Jeffrey K.; Liles, Elizabeth G.; Bent, Stephen; Levin, Theodore R.; Corley, Douglas A. (4 February 2014). "ఆక్యురసీ ఆఫ్ ఫీకల్ ఇమ్మ్యూనోకెమికల్ టెస్ట్స్ ఫర్ కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్". Annals of Internal Medicine. 160 (3): 171–181. doi:10.7326/M13-1484. PMC 4189821.
  38. Wolf, Andrew M. D.; Fontham, Elizabeth T. H.; Church, Timothy R.; Flowers, Christopher R.; Guerra, Carmen E.; LaMonte, Samuel J.; Etzioni, Ruth; McKenna, Matthew T.; Oeffinger, Kevin C.; Shih, Ya-Chen Tina; Walter, Louise C.; Andrews, Kimberly S.; Brawley, Otis W.; Brooks, Durado; Fedewa, Stacey A.; Manassaram-Baptiste, Deana; Siegel, Rebecca L.; Wender, Richard C.; Smith, Robert A. (30 May 2018). "కొలొరెక్టల్ కాన్సర్ స్క్రీనింగ్ ఫర్ యావరేజ్-రిస్క్ అడల్ట్స్: 2018 గైడ్లైన్ అప్డేట్ ఫ్రొం ది అమెరికన్ క్యాన్సర్ సొసయిటీ". CA: A Cancer Journal for Clinicians. doi:10.3322/caac.21457.
  39. "స్క్రీనింగ్ ఫర్ కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్". U.S. Preventive Services Task Force. 2008. Archived from the original on ఫిబ్రవరి 7, 2015. Retrieved అక్టోబరు 15, 2018.
  40. Brenner, H.; Stock, C.; Hoffmeister, M. (9 April 2014). "ఎఫెక్ట్ అఫ్ స్క్రీనింగ్ షిగ్మోఇడోస్కోపి అండ్ స్క్రీనింగ్ కోలోనోస్కోపీ ఆన్ కొలొరెక్టల్ కాన్సర్ ఇన్సిడెన్స్ అండ్ మోర్టాలిటీ: సిస్టమాటిక్ రివ్యూ అండ్ మెటా-స్టేసిస్ అఫ్ రండోమైజ్డ్ కంట్రోల్డ్ ట్రయల్స్ అండ్ అబ్సర్వేషనల్ స్టడీస్". BMJ. 348 (apr09 1): g2467–g2467. doi:10.1136/bmj.g2467.
  41. American Gastroenterological Association. "Five Things Physicians and Patients Should Question" (PDF). Choosing Wisely: an initiative of the ABIM Foundation. American Gastroenterological Association. Archived from the original (PDF) on August 9, 2012. Retrieved August 17, 2012.
  42. Winawer, S; Fletcher, R; Rex, D; Bond, J; Burt, R; Ferrucci, J; Ganiats, T; Levin, T; Woolf, S; Johnson, D; Kirk, L; Litin, S; Simmang, C; Gastrointestinal Consortium, Panel (February 2003). "కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్ స్క్రీనింగ్ అండ్ సర్వేఇల్లాన్స్". Gastroenterology. 124 (2): 544–60. doi:10.1053/gast.2003.50044. PMID 12557158.
  43. Qaseem A, Denberg TD, Hopkins RH Jr, et al. (2012). "స్క్రీనింగ్ ఫర్ కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్ : ఏ గైడ్ స్టేట్మెంట్ ఫ్రొం ది అమెరికన్ కాలేజ్ అఫ్ ఫిసిషన్స్". Annals of Internal Medicine. 156 (5): 378–386. doi:10.7326/0003-4819-156-5-201203060-00010. PMID 22393133. Archived from the original on అక్టోబరు 1, 2012. Retrieved అక్టోబరు 15, 2018.
  44. Tang, V; Boscardin, WJ; Stijacic-Cenzer, I; Lee, SJ (16 April 2015). "టైమ్ టు బెనెఫిట్ ఫర్ కొలొరెక్టల్ స్క్రీనింగ్; సర్వైవల్ మెటా-ఎనాలిసిస్ అఫ్ ఫ్లెక్సిబుల్ షిగ్మోఇడోస్కోపి ట్రైల్స్". BMJ. 350: h1662. doi:10.1136/bmj.h1662. PMC 4399600. PMID 25881903.
  45. Bacchus, CM; Dunfield, L; Connor Gorber, S; Holmes, NM; Birtwhistle, R; Dickinson, JA; Lewin, G; Singh, H; Klarenbach, S; Mai, V; Tonelli, M; Canadian Task Force on Preventive Health, Care (22 February 2016). "రెకమెండేషన్స్ ఆన్ స్క్రీనింగ్ ఫర్ కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్ ఇన్ ప్రైమరీ కేర్". CMAJ : Canadian Medical Association Journal. 188: 340–8. doi:10.1503/cmaj.151125. PMC 4786388. PMID 26903355.
  46. "NHS Bowel Cancer Screening Programme". cancerscreening.nhs.uk. Archived from the original on నవంబరు 29, 2014. Retrieved అక్టోబరు 15, 2018.
  47. "హోమ్-బౌల్ క్యాన్సర్ -ఆస్ట్రేలియా". bowelcanceraustralia.org. Archived from the original on 2014-12-24. Retrieved 2018-10-15.
  48. "జనాభా పరీక్షా పెద్దప్రేగు కాన్సర్". rivm.nl. Archived from the original on డిసెంబరు 17, 2014. Retrieved అక్టోబరు 15, 2018.
  49. Stein A, Atanackovic D, Bokemeyer C (September 2011). "కరెంట్ స్టాండర్డ్స్ అండ్ న్యూ ట్రెండ్స్ ఇన్ ది ప్రైమరీ ట్రీట్మెంట్ అఫ్ కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్(ఆక్సఫర్, ఇంగ్లాండ్: 1990)". 47 Suppl 3: S312–4. doi:10.1016/S0959-8049(11)70183-6. PMID 21943995. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)

External links[మార్చు]