క్రింజెను యుద్ధం

Battle of Kringen
	the Kalmar Warలో భాగము
	; Painting of the battle by Georg Nielsen Strømdal
తేదీ	26 August 1612
ప్రదేశం	Otta, Norway
ఫలితం	Norwegian victory
ప్రత్యర్థులు
Denmark-Norway	Kingdom of Sweden Scottish mercenaries; ;
సేనాపతులు, నాయకులు
Lars Gunnarson Hågå	Alexander Ramsay ; George Sinclair † ; George Hay ; Sir Henry Bruce
బలం
398	315
ప్రాణ నష్టం, నష్టాలు
6 killed ; 12 wounded	180 killed ; 134 captured

కల్మారు క్రిస్టియానోపెలు 1వ ఓలాండు గులు‌బర్గ్ కోట విట్స్‌ఉజో అల్వుబొర్గు కొల్లెరిడు 2వ ఓలాండు క్రింగెను వల్లడా స్టాకు‌హోం ద్వీపసమూహం క్రింగెను యుద్ధం (నార్వేజియను: స్లాగెటు వేద్ క్రింగెను) కల్మారు యుద్ధం కోసం స్వీడిషు సైన్యంలో చేరడానికి వెళ్తున్న స్కాటిషు కిరాయి సైనికుల నార్వేజియను రైతు మిలీషియా చేసిన ఆకస్మిక దాడిలో పాల్గొన్నాడు.^[2] అప్పటి నుండి ఈ యుద్ధం నార్వేలోని జానపద కథలలో ఒక భాగంగా మారింది, ఒట్టడలెను లోయలోని స్థానిక ప్రదేశాలకు పేర్లు పెట్టింది.

నేపథ్యం

స్కాటిషు కిరాయి సైనికులను పాక్షికంగా నియమించుకున్నారు. పాక్షికంగా సర్ జేమ్సు స్పెన్సు బలవంతంగా సేవలోకి తీసుకున్నారు. స్పష్టంగా యుద్ధంలో డానిషు-నార్వేజియను వైపు మొగ్గు చూపిన 6వ జేమ్సు ప్రాధాన్యతలకు వ్యతిరేకంగా. ఆగస్టు ప్రారంభంలో డండీ, కైత్నెసు నుండి రెండు నౌకలు ప్రయాణించి ఓర్క్నీ దీవులలో కలుసుకుని నార్వే ప్రయాణించాయి. ^[3]

కల్మారు యుద్ధం లో డానో-నార్వేజియన్ దళాలు సముద్ర మార్గాలను నిరోధించినందున. స్కాట్సు ఇతర స్కాటిషు, డచ్ దళాలు విజయవంతంగా ఉపయోగించిన స్వీడన్ ‌కు భూ మార్గాన్ని అనుసరించాలని నిర్ణయించుకున్నారు. ఆగస్టు 20న ఓడలు రోమ్సు‌డాలు‌లోని ఇస్ఫ్‌జోర్డెను‌లో దిగాయి. అయితే పైలటు స్పష్టంగా దళాలను కఠినమైన భూభాగంలో ఒడ్డుకు చేర్చాడు. సైనికులు రోమ్సు‌డాలెను లోయ పైకి కవాతు చేసి గుడ్‌బ్రాండ్సు‌డాలు‌లోకి దిగారు. ^[4]

జూలై ప్రారంభంలో న్యా లోడోసు‌లో నార్వేజియను నిర్బంధ సైనిక దళాల ఊచకోత, మోన్నిచు‌హోవెను కవాతు (మోన్నిచు‌హోవెను-మార్సు‌జెను) సంఘటనల వల్ల రెచ్చిపోయి, వాగా, లెస్జా, లోమ్, డోవ్రే, ఫ్రాన్, రింగేబు నుండి రైతులు, రైతులు శత్రువును ఎదుర్కోవడానికి సమీకరించబడ్డారు. పురాణాల ప్రకారం ఆ ప్రాంత షెరీఫు, లార్సు గున్నార్సను హాగా (c. 1580 – c. 1645), ^[5] డోవ్రేలోని చర్చిలోకి యుద్ధ గొడ్డలితో వచ్చి, దానిని మూడుసార్లు నేల మీద కొట్టి, "శత్రువు మన భూమికి వచ్చాడని తెలియజేయండి!" అని అరిచాడు (గ్జెవు ల్జోడు - ఫియెండెను హర్ కోం టిల్ లాండెటు!). ^[6]

యుద్ధ క్రమం

రామ్సే జార్జి సింక్లైరు, జార్జి హే, సర్ హెన్రీ బ్రూసు కెప్టెను‌లుగా ఉన్నారు. స్కాటిషు దళాలు దక్షిణం వైపుకు సాగుతున్నప్పుడు వారిని నార్వేజియను స్కౌటు‌లు అనుసరించారని నివేదించబడింది. స్కాటిషు దళాలలో జార్జి సింక్లైరు, రామ్సే నేతృత్వంలో రెండు కంపెనీలు కాలినడకన వచ్చాయి. ఇటీవలి సంవత్సరాలలో స్కాట్సు సాధారణంగా నిరాయుధంగా ఉన్నారని వాదించబడింది. నార్వేజియన్లు కత్తులు, ఈటెలు, గొడ్డలి, కొడవళ్లు, కొన్ని మస్కెట్లు, కొన్ని క్రాస్‌బౌలతో ఆయుధాలు కలిగి ఉన్నారు.^[7]

జానపద కథల ప్రకారం స్కాటిషు దళాల బలం 900 - 1,100 లేదా అంతకంటే ఎక్కువ మధ్య ఉంది. కానీ చరిత్రకారులు సాధారణంగా అంచనాను తోసిపుచ్చుతారు. సంభావ్య బలాన్ని 300 కంటే తక్కువగా ఉంచుతారు. నార్వేజియను మిలీషియా దళాల బలం 500 కంటే ఎక్కువ ఉండదని అంచనా వేయబడింది. ^[8]

యుద్ధం

యుద్ధం గురించి పూర్తిగా నమ్మదగిన కథనాలు చాలా తక్కువగా ఉన్నాయి. కానీ మౌఖిక చరిత్రలో ఇద్దరు నార్వేజియన్లు స్కాటిషు దళాలను గుర్రం మీద అనుసరిస్తున్నారు. బహుశా లోయకు అవతలి వైపున ఉన్నారు. ఒకరు గురి అనే మహిళ, ప్రిల్లర్-గురి అని పిలువబడ్డారు; మరొకరు పేరులేని వ్యక్తి. ఆ వ్యక్తి తన గుర్రాన్ని వెనుకకు తిరిగి ఎక్కి, కవాతు చేస్తున్న దళాలకు అంతరాయం కలిగించాడు. స్కాట్సు క్రింగెను వద్ద గుడు‌బ్రాండ్సు‌డాలు ఇరుకైన విభాగానికి చేరుకున్నప్పుడు, గురి తన హారను‌ను ఊదింది. ఆకస్మిక దాడిని సూచిస్తుంది.^[9] దాడి చేయడానికి ఎంచుకున్న ప్రదేశం చాలా నిటారుగా ఉంది. నది ఆ సమయంలో ప్రయాణించదగిన ఏకైక రహదారిగా పరిగణించబడే దానికి దగ్గరగా ప్రవహిస్తుంది. అందువలన స్కాట్సు నది, పర్వత వైపు మధ్య చిక్కుకుపోతారు. దానిని వారు ఎక్కలేరు.^[10]

జానపద కథల ప్రకారం నార్వేజియను దళాలు లోయలోకి దుంగలు, రాళ్లను విసిరి, కవాతు చేస్తున్న స్కాటిషు సైనికులను చితకబాదారు, కానీ ఇది ధృవీకరించబడలేదు. అయితే వారు స్కాటిషు సైనికుల మీద క్రాసు‌బౌలు మస్కెటు‌లతో కాల్పులు జరిపారని తెలిసింది. పడిపోయిన మొదటి వారిలో జార్జి సింక్లైరు ఉన్నాడు. స్పష్టంగా బెర్డాను సెజెలు‌స్టాడు అనే మిలీషియా వ్యక్తి కాల్చి చంపాడు. ఆయన పేరు యుద్ధంతో ఎక్కువగా ముడిపడి ఉంది. సింక్లైరు ఎర్ల్ ఆఫ్ కైత్నెసు మేనల్లుడు క్లాను సింక్లైరు‌లో ఒక చారిత్రక వ్యక్తి.^[11]

దగ్గరి పోరాటం జరిగింది. మిలిటెంట్లు కత్తులు, గొడ్డళ్లు, కొడవళ్లు, బహుశా ఇతర అధునాతన ఆయుధాలతో పోరాడుతున్నారు. యుద్ధ సమయంలో స్కాటిషు దళాలలో సగానికి పైగా చంపబడ్డారు. కొందరు తప్పించుకుని ఉండవచ్చు, కానీ మరికొందరు పట్టుబడ్డారు.^[12] దాదాపు 300 మందిలో 14 మందిని తప్ప మిగిలిన వారందరినీ ^[13] ఇప్పుడు నార్డు-ఫ్రాను అని పిలువబడే క్వాము‌లో ఉరితీశారు. ప్రాణాలతో బయటపడిన వారిని జైలు శిక్ష కోసం క్రిస్టియానియాకు పంపారు. చంపబడిన వారిని స్కాటిషు బార్ను (స్కోటెలావెను) ఉత్తరాన ఉన్న స్థానిక స్మశానవాటికలో సామూహిక సమాధిలోకి విసిరివేశారు, దీనిలో బంధించబడిన సైనికులు ఉంచబడ్డారు; దీనిని తరువాత స్కోట్టెహాగెను (స్కాటిషు బారో) అని పిలిచారు. ప్రాణాలతో బయటపడిన వారిలో అధికారులు అలెగ్జాండరు రామ్సే, సర్ హెన్రీ బ్రూసు, జేమ్సు మనీపెన్నీ, జేమ్సు స్కాటు ఉన్నారు. వీరిని చివరికి స్వదేశానికి పంపించారు.

పర్యవసానాలు - వారసత్వం

Scottish barn *Skottelåven*
at Klomstad, Kvam in Oppland county, Norway

స్కాటిషు బార్ను స్కోటెలావెను నార్వేలోని ఒప్లాండు కౌంటీలోని క్వాం‌లోని క్లోం‌స్టాడు వద్ద

యుద్ధ స్థలం మీద ఒట్టాలోని స్మారక చిహ్నం

నార్వేలోని ఒట్టా కమ్యూనిటీలో ప్రిల్లరు-గురిని వర్ణించే విగ్రహం ఉంది. ఆమె నిలబడి ఉన్నట్లు చెప్పబడుతున్న శిఖరం నేటికీ ఆమె పేరును కలిగి ఉంది. స్థానిక ప్రసార యాంటెన్నా పైభాగంలో ప్రతీకాత్మకంగా ఏర్పాటు చేయబడింది.^[14]ముఖ్యంగా మార్గంలో స్కాటిషు దండయాత్ర తర్వాత అనేక ప్రదేశాలకు పేరు పెట్టారు. నార్వేజియను పోరాటంలో క్వాం కోసం జరిగిన యుద్ధంలో ఫిరంగి కాల్పుల ద్వారా బార్ను ధ్వంసమైంది. ^[15]

యుద్ధాన్ని జ్ఞాపకార్థం క్వాంలోని గుడు‌బ్రాండ్సు‌డాలు వార్ మ్యూజియంలో (గుడు‌బ్రాండ్సు‌డాలు క్రిగ్స్మిన్నెసామ్లింగు ఐ క్వాం) ప్రదర్శనలో ఉంచారు. ప్రదర్శనలో కైతు‌నెసు స్కాట్సు‌లో ఒకరి నమూనా కూడా ఉంది.^[16]

కొంతమంది స్కాట్సు నార్వేలో స్థిరపడ్డారని ఆధారాలు ఉన్నాయి. ఉపొలాల పేర్లు దానిని ధృవీకరించవచ్చు. ఒట్టాలో "సింక్లెయిర్సు క్లబు" ఉంది. యుద్ధం పునఃనిర్మాణాలు తరచుగా జరుగుతాయి. సింక్లెయిరు సమాధి ఇప్పుడు స్థానిక మైలురాయిగా ఉంది. అయితే ఆ సమయంలో నార్వేజియన్లు చర్చి గోడల వెలుపల ఆయనను పాతిపెట్టడం ద్వారా ఆయన జ్ఞాపకశక్తిని అపవిత్రం చేయడానికి ప్రయత్నించారు.^[17] ఈ ప్రాంతం కోసం బునాడు డిజైను‌లో కొంత భాగం - రుటాలివు అని పిలుస్తారు - సింక్లెయిరు రెడ్ టార్టాను‌ను గుర్తుకు తెస్తుంది.^[18]

ప్రసిద్ధ సంస్కృతిలో

నార్వేజియను కవి ఎడ్వర్డు స్టార్ము యుద్ధం కథను చెప్పే కవితను రాశారు. జింక్లర్విసా ("సింక్లెయిర్సు బల్లాడు"). హెన్రికు వెర్జి‌ల్యాండు సింక్లర్సు డోడు (ది డెత్ ఆఫ్ సింక్లెయిరు) అనే చారిత్రక విషాదాన్ని రాశాడు. కథాంశం సింక్లెయిరు, ఆయన లేడీకి సంబంధించినది. క్రింగెను‌లో విషాద మరణాలకు దారితీసిన ప్రాణాంతక ఎంపికల గురించి చెబుతుంది. నార్వేజియను జానపద-రాక్ బ్యాండు ఫోల్కు పాట "సింక్లెయిరు‌వైజి" స్టార్ము కవితను ఉపయోగించుకుంది.^[19] నార్వేజియను స్వరకర్త ఎడ్వర్డు గ్రిగు తన నాలుగు నార్వేజియను నృత్యాలలో ఒకటైన సింక్లెయిర్సు మార్చు‌ను యుద్ధ అధికారులలో ఒకరైన జార్జి సింక్లెయిరు గౌరవార్థం స్వరపరిచారు.

ఫారోసు మెటలు గ్రూపు టైరు ఈ పాట ఒక వెర్షను‌ను వారి 2008 ఆల్బం ల్యాండు‌లో "సింక్లర్సు వీసా"లో చేర్చారు. ఈ బల్లాడు‌ను ఇప్పటికీ ఫారో దీవులలో సాంప్రదాయ గొలుసు నృత్యంతో పాటు సంగీత వాయిద్యాలను ఉపయోగించకుండా పాడుతున్నారు.^[20] 2009లో నార్వేజియను రాక్ బ్యాండు స్ట్రీటు లీగలు వారి బైటు ది బుల్లెటు అనే ఆల్బం‌లో "ది బ్యాటిలు ఆఫ్ క్రింగెను" అనే వాయిద్య పాటను విడుదల చేసింది.^[21]

ఇవికూడా చూడండి

మూలాలు

↑ Flacke, Monica (ed.). 1998. Mythen der Nationen: Ein europäisches Panorama". Berlin: Deutsches Historisches Museum.
↑ "Slaget i Kringen, 26. august 1612 (Kulturnett Norge)". Archived from the original on 7 April 2017. Retrieved 31 December 2010.
↑ Magnus A. Mardal; Erik Opsahl. "Skottetoget". Store norske leksikon. Retrieved 24 November 2015.
↑ "Skottetoget". lokalhistoriewiki.no. Retrieved 24 November 2015.
↑ Magnus A. Mardal; Erik Opsahl (25 November 2024). "Lars Gunnarson Hågå". Store norske leksikon. Retrieved 23 January 2025.
↑ Angell, Henrik (1912). Skottetoget : et 300 aars minde : 1612-1912. Kristiania: Aschehoug. p. 49.
↑ Scottish Expedition In Norway IX 1612 (John Beveridge, M.B.E., B.D., F.S.A. Scot.)
↑ The Battle of Kringen, 26th August 1612 (Sinclair's Club of Otta) Archived 8 డిసెంబరు 2008 at the Wayback Machine
↑ Prillar Guri (Daughters of Norway) Archived 17 జూలై 2011 at the Wayback Machine
↑ Lars Løberg (31 October 2003). "Prillarguri og slektskretsen hennes". Norsk Slektshistorisk Forening. Archived from the original on 1 June 2016. Retrieved 24 November 2015.
↑ The Scottish Expedition in Norway in 1612 (Articles on Scottish History)
↑ "Den første rapporten om Skottetoget - Arkivverket". 2012-10-14. Archived from the original on 14 October 2012. Retrieved 2020-12-03.
↑ Lasse Midttun (4 December 2014). "Skottelåven og holocaust". Morgenbladet. p. 48.
↑ Sverre Stølen. "Pillarguri statue by Arne Mæland". Images of Norway. Archived from the original on 12 జూలై 2016. Retrieved 24 November 2015.
↑ "Skottelåven, eit krigsminne til ettertanke". Digitalt fortalt. Retrieved 24 November 2015.
↑ The Battle of Kringen, 1612
↑ "Sinclair's Club of Otta". Archived from the original on 23 ఫిబ్రవరి 2011. Retrieved 31 డిసెంబరు 2010.
↑ "Råndastakk med Rutaliv". Norsk Flid Husfliden. Archived from the original on 19 December 2015. Retrieved 24 November 2015.
↑ "Sinclair's ballad". Saint Clair Sinclair. Retrieved 24 November 2015.
↑ Herr Sinklar on YouTube, sung and dance by Havnar Dansifelag, the Faroese dance association of Tórshavn
↑ Petter Flaten Eilertsen; Bjørn Boge. "Reviews of Bite The Bullet". Street Legal. Archived from the original on 4 March 2016. Retrieved 24 November 2015.

[1] Flacke, Monica (ed.). 1998. Mythen der Nationen: Ein europäisches Panorama". Berlin: Deutsches Historisches Museum.

[2] "Slaget i Kringen, 26. august 1612 (Kulturnett Norge)". Archived from the original on 7 April 2017. Retrieved 31 December 2010.

[3] Magnus A. Mardal; Erik Opsahl. "Skottetoget". Store norske leksikon. Retrieved 24 November 2015.

[4] "Skottetoget". lokalhistoriewiki.no. Retrieved 24 November 2015.

[5] Magnus A. Mardal; Erik Opsahl (25 November 2024). "Lars Gunnarson Hågå". Store norske leksikon. Retrieved 23 January 2025.

[6] Angell, Henrik (1912). Skottetoget : et 300 aars minde : 1612-1912. Kristiania: Aschehoug. p. 49.

[Expedition-7] Scottish Expedition In Norway IX 1612 (John Beveridge, M.B.E., B.D., F.S.A. Scot.)

[8] The Battle of Kringen, 26th August 1612 (Sinclair's Club of Otta) Archived 8 డిసెంబరు 2008 at the Wayback Machine

[9] Prillar Guri (Daughters of Norway) Archived 17 జూలై 2011 at the Wayback Machine

[10] Lars Løberg (31 October 2003). "Prillarguri og slektskretsen hennes". Norsk Slektshistorisk Forening. Archived from the original on 1 June 2016. Retrieved 24 November 2015.

[11] The Scottish Expedition in Norway in 1612 (Articles on Scottish History)

[12] "Den første rapporten om Skottetoget - Arkivverket". 2012-10-14. Archived from the original on 14 October 2012. Retrieved 2020-12-03.

[Skottelåven-13] Lasse Midttun (4 December 2014). "Skottelåven og holocaust". Morgenbladet. p. 48.

[14] Sverre Stølen. "Pillarguri statue by Arne Mæland". Images of Norway. Archived from the original on 12 జూలై 2016. Retrieved 24 November 2015.

[15] "Skottelåven, eit krigsminne til ettertanke". Digitalt fortalt. Retrieved 24 November 2015.

[16] The Battle of Kringen, 1612

[17] "Sinclair's Club of Otta". Archived from the original on 23 ఫిబ్రవరి 2011. Retrieved 31 డిసెంబరు 2010.

[18] "Råndastakk med Rutaliv". Norsk Flid Husfliden. Archived from the original on 19 December 2015. Retrieved 24 November 2015.

[19] "Sinclair's ballad". Saint Clair Sinclair. Retrieved 24 November 2015.

[20] Herr Sinklar on YouTube, sung and dance by Havnar Dansifelag, the Faroese dance association of Tórshavn

[21] Petter Flaten Eilertsen; Bjørn Boge. "Reviews of Bite The Bullet". Street Legal. Archived from the original on 4 March 2016. Retrieved 24 November 2015.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]