ఘంటెవాలా

ఢిల్లీలోని చాందినీ చౌక్‌లో 1790 సిఇ లో స్థాపించబడిన ఘంటెవాలా హల్వాయి (ఘంటేవాలా హల్వాయి) భారతదేశంలోని పురాతన హల్వాయిలలో (సాంప్రదాయ స్వీట్ షాప్ ) ఒకటి.^[1]

ఇది నెహ్రూ నుండి ఆయన మనవడు రాజీవ్ గాంధీ వరకు మొఘల్ చక్రవర్తులు, భారత అధ్యక్షులు, ప్రధానమంత్రులకు సేవలు అందించింది. ^[1] సంవత్సరాలుగా, ఇది పాత ఢిల్లీ ప్రాంతంలో ఒక ప్రసిద్ధ సందర్శకుల ఆకర్షణగా నిలిచింది, దాని సోహన్ హల్వాకు ప్రసిద్ధి చెందింది.

జూలై 2015లో, అమ్మకాలు తగ్గడం, ఢిల్లీ కాలుష్య నియంత్రణ కమిటీతో చట్టపరమైన సమస్యల కారణంగా దుకాణం మూసివేయబడింది.

చరిత్ర

సింధియా మొఘల్ చక్రవర్తి రెండవ షా ఆలం (r. 1759 - 1806) పునరుద్ధరించిన కొన్ని సంవత్సరాల తర్వాత, భారతదేశంలోని అంబర్ నుండి ఢిల్లీకి వచ్చిన లాలా సుఖ్ లాల్ జైన్ దీనిని స్థాపించారు . తరువాత ఈ దుకాణాన్ని అతని వారసులు ఏడు తరాల పాటు నడిపారు.

దీనికి "ఘంటెవాలా" అనే పేరు ఎలా వచ్చిందనే దానిపై కొన్ని సిద్ధాంతాలు ఉన్నాయి.^[2] ఒకరి ప్రకారం, దీనికి మొఘల్ చక్రవర్తి రెండవ షా ఆలం స్వయంగా ఈ పేరు పెట్టారు, అతను తన సేవకులను ఘంటె కి నీచే వాలీ డుకాన్ (బెల్ దుకాణం క్రింద ఉన్న దుకాణం) నుండి స్వీట్లు తీసుకురమ్మని కోరాడు, ఇది కాలక్రమేణా కేవలం ఘంటెవాలా అని కుదించబడింది. ఆ రోజుల్లో ఈ ప్రాంతంలో జనసాంద్రత తక్కువగా ఉండేది, ఎర్రకోటలో నివసించే చక్రవర్తి దుకాణానికి సమీపంలో ఉన్న పాఠశాల కోసం గంట యొక్క టోల్ వినగలిగేవాడు.^[1]^[3]^[4]

దీనికి "ఘంటేవాలా" అని పేరు పెట్టడానికి గల మరో సిద్ధాంతం ఏమిటంటే, స్థాపకుడు లాలా సుఖ్ లాల్ జైన్ తన స్వీట్లు అమ్మడానికి వీధి నుండి వీధికి నడిచి, దృష్టిని ఆకర్షించడానికి గంట మోగించేవాడు. అతను ప్రజాదరణ పొందే కొద్దీ, ప్రజలు అతన్ని "ఘంటేవాలా" అని పిలవడం ప్రారంభించారు - ఇది ఘంటే-మ్యాన్ అనే హిందీ భాషా పదం. తరువాత అతను ఒక దుకాణాన్ని స్థాపించినప్పుడు, దానికి "ఘంటేవాలా" అని పేరు పెట్టాడు.^[5]

1857 భారత తిరుగుబాటు (గదర్) కి ముందే ఘంటేవాలా స్వీట్లు ప్రసిద్ధి చెందాయి . 1857 ఆగస్టు 23 నాటి 'దిహ్లీ ఉర్దూ అఖ్బర్' వార్తాపత్రిక, ఇతర ప్రాంతాల నుండి వచ్చిన తిరుగుబాటుదారులు రాజ రాజధాని యొక్క విలాసాలను కనుగొన్న తర్వాత వారు మృదువుగా మారారని నివేదించింది:

.. అని.వారు చాందిని చౌక్ రౌండ్ చేసిన క్షణం... ఘంటావాలా యొక్క స్వీట్లను ఆస్వాదించండి, వారు శత్రువుతో పోరాడటానికి, చంపడానికి అన్ని కోరికలను కోల్పోతారు.

రాజస్థానీ స్పెషాలిటీ అయిన మిశ్రీ మావాను అమ్మడం ద్వారా లాలా ప్రారంభమైంది . 2015 లో, వారు దాదాపు 40 నుండి 50 రకాల స్వీట్లను కలిగి ఉన్నారు, వాటిని సీజన్ లేదా పండుగల ప్రకారం మారుస్తూనే ఉన్నారు, ఏడవ తరం వారసుడు సుశాంత్ జైన్ ప్రకారం. కొన్ని దశాబ్దాల క్రితం కుటుంబం విడిపోయింది, మరొక శాఖలో ఫౌంటెన్ సమీపంలో ఒక దుకాణం ఉంది. ఒక దుకాణం మూసివేయబడింది, మరొక దుకాణం దాని వారసుడు నిర్మల్ జైన్ నడుపుతున్న ఘంటేవాలా కన్ఫెక్షనర్స్ గా పేరు మార్చుకుంది. ఇది చాందిని చౌక్‌లోని గలి పరంతే వాలికి సమీపంలో ఉంది .^[6]

ఉత్పత్తులు

యజమాని సుశాంత్ జైన్ ప్రకారం, ' సోహన్ హల్వా ' గల్ఫ్ వంటి దూర ప్రాంతాల నుండి వచ్చిన కస్టమర్లకు చాలా ఇష్టమైనది. ^[4] పిస్తా బర్ఫీ, నిత్య ఇష్టమైన ' మోతీచూర్ కి లడూ ', కలాకంద్, కరాచీ హల్వా, మక్కన్ చూరా వంటి స్నాక్స్ కూడా పోషకులలో ప్రసిద్ధి చెందాయి. ^[7] మూతపడటానికి ముందు, ఇది హోలీ సందర్భంగా గుజియాస్ వంటి పండుగ స్వీట్లతో పాటు, నమ్కీన్, సమోసా, కచోరి వంటి సాంప్రదాయ భారతీయ చిరుతిళ్లను విక్రయించేది. ^[4]

ప్రజాదరణ పొందిన సంస్కృతిలో

చలనచిత్ర నిర్మాత బి.ఆర్. చోప్రా తన హాస్య హిందీ చిత్రం చాందినీ చౌక్ (1954) ను తీసినప్పుడు, ఆ దుకాణం యొక్క ప్రతిరూపాన్ని తన సెట్‌లో చేర్చాలని చూసుకున్నాడు. అతను ఇలా అన్నాడు: " ఘంటేవాలా లేకుండా చాందినీ చౌక్ ? ఊహించలేము." సినిమా ముగింపులో, నాటకీయ ముగింపు ఘంటేవాలా కౌంటర్ ముందు జరుగుతుంది, మొఘల్ చక్రవర్తులతో దుకాణం యొక్క అనుబంధాన్ని ప్రకటించే ఒక బోర్డు ఇంగ్లీష్, ఉర్దూలో ఉంటుంది.

మూసివేత

ఇది జూలై 2015లో మూసివేయబడింది. మూసివేతకు విస్తృత స్పందన వచ్చింది. ఇండియన్ ఎక్స్‌ప్రెస్ ఇలా పేర్కొంది: "ఓల్డ్ ఢిల్లీలోని సందడిగా ఉండే చాందినీ చౌక్ మార్కెట్‌లోని 200 సంవత్సరాలకు పైగా పురాతనమైన మిఠాయి దుకాణం ఘంటేవాలా చివరకు దాని షట్టర్‌లను మూసివేసింది, ఇది ఆహార ప్రియులు, మిఠాయి ప్రియులు, ఇతర సందర్శకులలో షాక్, నష్ట భావనను రేకెత్తించింది." ది హిందూ ఇలా రాసింది: "బయట ఉన్న దృశ్యం, డిస్ప్లే యూనిట్లను స్క్రాప్‌గా అమ్ముతున్నట్లు చూస్తున్న వారి ముఖాల్లో అవిశ్వాసం ఏమి జరిగిందో అడిగినప్పటికీ వారు అంత్యక్రియల సేవను గుర్తుకు తెస్తుంది. వారసత్వ ప్రేమికులకు, దుకాణ అభిమానులకు, ఇది నగర చిహ్నాలలో ఒకరి మరణం - ప్రస్తుత తరంతో ఇప్పటికీ సంబంధం కలిగి ఉన్న గతాన్ని గుర్తు చేస్తుంది."^[8]

అభిరుచులలో మార్పు (చాక్లెట్ అమ్మకాలు 2008, 2011 మధ్య $857 మిలియన్లకు రెట్టింపు అయ్యాయి ), చట్టపరమైన, లైసెన్సింగ్ సమస్యల వల్ల ఇది జరిగిందని చెప్పబడింది. లాలా సుఖ్ లాల్ జైన్ యొక్క ఏడవ తరం వారసుడు 39 ఏళ్ల సుశాంత్ జైన్ ఇలా విలపించాడు: "నేను దీన్ని చేయలేనని నాకు తెలుసు. ఈ వ్యవస్థ నన్ను ఓడించింది. నేను ఘంటేవాలాను మూసివేయవలసి వచ్చింది. ఇది నా కుటుంబానికి హృదయ విదారకంగా ఉంది. మేము రోజంతా ఏడ్చాము. ఎవరైనా ఘంటేవాలా ఫ్రాంచైజీని తీసుకోవాలనుకుంటే, నేను ఆ ఆలోచనకు సిద్ధంగా ఉన్నాను". ఆయన ఇంకా ఇలా వివరించారు: "మా దుకాణాన్ని 2000లో సీలు చేశారు. అప్పటి నుండి నేను నెలకు రెండుసార్లు కోర్టు విచారణలకు వెళ్తున్నాను. 15 సంవత్సరాలు అయింది. ఢిల్లీ కాలుష్య నియంత్రణ కమిటీ మా వర్క్‌షాప్‌ను మా పూర్వీకుల ఇంటి నుండి వేరే చోటికి తరలించాలని కోరుకుంటోంది. నాకు ఆర్థిక వనరులు లేదా దానిని చేయడానికి బలం లేదు." ప్రస్తుత తరం ఆఫ్‌లైన్, ఆన్‌లైన్ రెండింటిలోనూ ఉత్పత్తి చేయబడిన బ్రాండ్ విలువను ఉపయోగించుకోలేకపోయింది. ఆ దుకాణంపై బిబిసి ఒక డాక్యుమెంటరీని రూపొందించింది.