ఛాంబర్ ఆఫ్ ప్రిన్సెస్
బ్రిటిష్ ఇండియా వలస ప్రభుత్వానికి తమ అవసరాలు, ఆకాంక్షలను తెలియజేయడానికి భారతదేశంలోని సంస్థానాల పాలకులు ఒక వేదికను అందించడానికి 1920లో కింగ్-చక్రవర్తి జార్జ్ V రాజ ప్రకటన ద్వారా ఛాంబర్ ఆఫ్ ప్రిన్సెస్ (నరేంద్ర మండల్) స్థాపించబడింది.ఇది 1947లో బ్రిటిష్ రాజ్ పరిపాలన ముగిసేవరకు కొనసాగింది.[1]
సారాంశం
[మార్చు]భారత ప్రభుత్వ చట్టం 1919 రాజ అనుమతి లభించిన తరువాత,1919 డిసెంబరు 23న రాజు-చక్రవర్తి జార్జ్ V చేసిన ప్రకటన ద్వారా 1920లో ఛాంబర్ ఆఫ్ ప్రిన్సెస్ ఏర్పడింది. భారతీయ పాలకులను ఒకరి నుండి మరొకరు,ప్రపంచంలోని ఇతర ప్రాంతాల నుండి వేరుచేసే దీర్ఘకాల విధానాన్నిబ్రిటిష్ వారు విడిచిపెట్టినతరువాతఈసభను ఏర్పాటు చేశారు.[2]
ఈ సభ మొదటిసారిగా 1921 ఫిబ్రవరి 8న సమావేశమై, ప్రారంభంలో 120 మంది సభ్యులతో కూడి ఉండేది.వాటిలో, 108 ఎక్కువ ముఖ్యమైన రాష్ట్రాల నుండి వారి స్వంత హక్కులో సభ్యులు కాగా, మిగిలిన పన్నెండు సీట్లు మరో 127 రాష్ట్రాల ప్రాతినిధ్యం కోసం ఉన్నాయి. దానితో 327 చిన్న రాష్ట్రాలు ప్రాతినిధ్యం లేకుండా మిగిలిపోయాయి. అలాగే, మరాఠా పాలిత రాష్ట్రాలు బరోడా రాష్ట్రం, గ్వాలియర్ రాష్ట్రం, హోల్కర్ రాష్ట్రం వంటి కొన్ని ముఖ్యమైన పాలకులు ఇందులో చేరడానికి నిరాకరించారు.[3]ఛాంబర్ ఆఫ్ ప్రిన్సెస్ సాధారణంగా సంవత్సరానికి ఒకసారి మాత్రమే సమావేశమవుతారు. ఆ సమావేశానికి భారత వైస్రాయ్ అధ్యక్షత వహిస్తారు. అయితే ఇది తరచుగా సమావేశమయ్యే స్టాండింగ్ కమిటీని నియమించింది. స్టాండింగ్ కమిటీకి అధ్యక్షత వహించే ఛాన్సలర్‌ను శాశ్వత అధికారిగా నియమించిన పూర్తి ఛాంబర్ దాని రాచరిక స్థాయి నుండి ఎన్నుకుంది.
పార్లమెంటు భవనంలో ఛాంబర్ సమావేశాలు జరిగేవి. నేడు ఈ హాలును పార్లమెంటు లైబ్రరీగా ఉపయోగిస్తున్నారు.
స్వాతంత్య్రానంతర రాజ్యాంగం గురించి ఆందోళనలు
[మార్చు]
1940 మార్చి 12న, ఛాంబర్ పరిష్కరించింది:
ఛాన్సలర్లు
[మార్చు]
| పేరు | శీర్షిక | సంవత్సరాలు |
|---|---|---|
| మేజర్ జనరల్ హిస్ హైనెస్ సర్ గంగా సింగ్ | బికనీర్ మహారాజు | 1921–1926 |
| అధిరాజ్ మేజర్ జనరల్ హిస్ హైనెస్ సర్ భూపిందర్ సింగ్ | పాటియాలా మహారాజు | 1926–1931 |
| కల్నల్ హిస్ హైనెస్ సర్ KS రంజిత్‌సిన్హ్జీ | నవనగర్ మహారాజు | 1931–1933 |
| కల్నల్ హిస్ హైనెస్ సర్ KS దిగ్విజయ్ సిన్హ్జీ | నవనగర్ మహారాజు | 1933–1943 |
| యాదవీంద్ర సింగ్ | పాటియాలా మహారాజు | 1943-1944 |
| మేజర్ జనరల్ హిస్ హైనెస్ సర్ హమీదుల్లా ఖాన్ | భోపాల్ నవాబ్ | 1944–1947 |
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ Vapal Pangunni Menon (1956) The Story of the Integration of the Indian States, Macmillan Co., pp. 17-19.
- ↑ Barbara N. Ramusack, The Princes of India in the Twilight of Empire: Dissolution of a Patron-client System, 1914–1939 (Ohio State University Press, 1978) p. xix
- ↑ John Allan, Wolseley Haig, Henry Dodwell, The Cambridge Shorter History of India (1969), p. 1065