జమ్నాలాల్ బజాజ్ అవార్డు
| జమ్నాలాల్ బజాజ్ అవార్డు | |
|---|---|
 2018లో ఉపరాష్ట్రపతి ఎం.వెంకయ్యనాయుడు ద్వారా అవార్డును స్వీకరిస్తున్న డా.క్లేబోర్న్ కార్సన్ | |
| Date | 1978 |
| దేశం | భారతదేశం |
| అందజేసినవారు | జమ్నాలాల్ బజాజ్ ఫౌండేషన్ |
జమ్నాలాల్ బజాజ్ అవార్డు గాంధేయ విలువలు, సమాజ సేవ, సామాజిక అభివృద్ధి రంగాలలో ప్రోత్సహించేందుకు ప్రదానం చేసే ఒక భారతీయ పురస్కారం. 1978లో బజాజ్ గ్రూప్‌కు చెందిన జమ్నాలాల్ బజాజ్ ఫౌండేషన్ ద్వారా స్థాపించబడిన ఈ అవార్డు ఏటా నాలుగు విభాగాలలో ఇస్తారు. సాధారణంగా భారత రాష్ట్రపతి, ఉపరాష్ట్రపతి, ప్రధాన మంత్రి లేదా ఒక ప్రముఖ వ్యక్తి చేతుల మీదుగా ఈ పురస్కారాన్ని ప్రదానం చేస్తారు.[1] ప్రస్తుతం రాహుల్ బజాజ్ నేతృత్వంలో ఉన్న ఫౌండేషన్, 1977లో బజాజ్ గ్రూప్ వ్యవస్థాపకుడు, దాత, మహాత్మా గాంధీ సన్నిహితుడు జమ్నాలాల్ బజాజ్ జ్ఞాపకార్థం సృష్టించబడింది. ఈ అవార్డు ప్రదానోత్సవం ఆయన జన్మదినోత్సవం, నవంబర్ 4న జరుగుతుంది.
పురస్కారాలు
[మార్చు]ఈ అవార్డుక్రింద ఒక ప్రశంసా పత్రం, ఒక ట్రోఫీ, ఒక్కొక్కరికి పది లక్షల రూపాయల చెక్కు ఇస్తారు. దీనిని నాలుగు విభాగాలలో ఇస్తారు. అవి:
- నిర్మాణాత్మక కృషి, 1978లో స్థాపించబడింది.
- గ్రామీణాభివృద్ధికి సైన్స్ & టెక్నాలజీ అనువర్తనం, 1978లో స్థాపించబడింది.
- మహిళా శిశు అభివృద్ధి, సంక్షేమాలకు అత్యుత్తమ సహకారం, జానకీ దేవి బజాజ్ జ్ఞాపకార్థం 1980లో స్థాపించబడింది.
- భారతదేశం వెలుపల గాంధీ విలువలను ప్రోత్సహించినందుకు అంతర్జాతీయ అవార్డు, ఇది 1988లో జమ్నాలాల్ బజాజ్ జన్మ శతాబ్ది సందర్భంగా స్థాపించబడింది.
జమ్నాలాల్ బజాజ్ శతజయంతి జ్ఞాపకార్థం, ఫౌండేషన్ 1990లో నెల్సన్ మండేలాకు ఒక ప్రత్యేక అవార్డును ప్రదానం చేసింది.
పురస్కార గ్రహీతలు
[మార్చు]| సంవత్సరం | నిర్మాణాత్మక కృషి | సైన్స్ & టెక్నాలజీ | స్త్రీ & శిశు సంక్షేమం | అంతర్జాతీయం |
|---|---|---|---|---|
| 1978 | జగత్‌రామ్ దావే | సతీష్ చంద్ర దాస్ గుప్త | ||
| 1979 | సరళాదేవి & మురళీధర్ దేవదాస్ ఆమ్టే (బాబా ఆమ్టే) | జయంత్ శ్యామ్‌రావ్ పాటిల్ | ||
| 1980 | గాంధీ నికేతన్ ఆశ్రమం | అనిల్ సద్గోపాల్ | జయశ్రీ రైజి & కమలాబాయి హొస్పేట్ | |
| 1981 | అమల్ ప్రవా దాస్ | ఎ.ఎం.ఎం.మురుగప్ప చెట్టియార్ | రమాదేవి చౌదరి | |
| 1982 | గోకుల్ బాయి భట్ | ప్రేమ్‌భాయ్ | తారాబెన్ మష్రూవాలా | |
| 1983 | తగడూరు రామచంద్రరావు | మణిభాయ్ దేశాయ్ | పుష్పాబెన్ మెహతా | |
| 1984 | పోపట్‌లాల్ రామచంద్ర షా | మోహన్ నరహరి పారిఖ్ | గౌరా దేవి | |
| 1985 | టి.ఎస్.అవినాషలింగం | సంజిత్ రాయ్ | అనుతాయి వాఘ్ | |
| 1986 | సుందర్‌లాల్ బహుగుణ | విలాస్ బి.సాలుంకె | వాసంతి ఎస్.రాయ్ | |
| 1987 | నట్వర్ ఠక్కర్ | సునీత్ ధనజి బొండే | అన్నాప్రగడ సి కృష్ణ రావు | |
| 1988 | శంకరలింగం జగన్నాథన్ & కృష్ణమ్మాళ్ | ఈశ్వర్‌భాయ్ పటేల్ | మాలతీదేవి చౌదరి | పియరీ పరొడి |
| 1989 | కె.జనార్దనన్ పిళ్లై | టి. జి. కె. మీనన్ | ఇందిరాబాయి హల్బే | డేనిలో డొల్చి |
| 1990 | తీరథ్ రామ్ | ఎస్.ఎ.దాభోల్కర్ | రతన్ శాస్త్రి | ఎ.టి.అరియరత్నె |
| 1991 | ద్వారకో సుందరాని | ఎస్.కృష్ణమూర్తి మిర్మిర | రాధా భట్ | ఛార్లెస్ వాకర్ |
| 1992 | ఠాకూర్‌దాస్ బంగ్ | కె.విశ్వనాథన్ | షాలినీ మోఘే | హోమర్ ఎ. జాక్ |
| 1993 | విచిత్ర నారాయణ్ శర్మ | దినకర్‌రావ్ జి. పవార్ | కాంతాబెన్ & హరివిలాస్ బెన్ షా | జోహాన్ గాల్టుంగ్ |
| 1994 | ఎల్.ఎన్.గోపాలస్వామి | వి.ఎస్.అగర్వాల్ | శాంతి దేవి | గెడాంగ్ బగుస్ ఓకా |
| 1995 | కాశీనాథ్ త్రివేది | జి. మునిరత్నం నాయుడు | విమలా బహుగుణ | కమల |
| 1996 | మనుభాయ్ పంచోలి | శ్రీనాథ్ శేషగిరి కల్బాగ్ | ఇందుమతి పారిఖ్ | అడాల్ఫో డి ఒబైటా |
| 1997 | ఆర్.కె.పాటిల్ | ఎస్.ఎస్.కాటగిహళ్ళిమఠ్ | వినోబా నికేతన్ | యంగ్ సీక్ ఛౌ |
| 1998 | ఆచార్య రామమూర్తి | దేవేంద్ర కుమార్ | రాజమ్మాళ్ పి. దేవదాస్ | కుమారి ఝర్ణ ధార చౌధురి |
| 1999 | నారాయణదేశాయ్ | అజయ్ కుమార్ బసు | సరస్వతీ గోరా | జోసెఫ్ రాట్‌బ్లాట్ |
| 2000 | సోమదత్ వేదాలంకర్ | భాస్కర్ సావె | విద్యాదేవి | డెస్మండ్ టుటు |
| 2001 | సిసిర్ సన్యాల్ | అనిల్ కె.రాజవంశి | రహ్మత్ సుల్తాన్ ఫజెల్‌భాయ్ | సతీష్ కుమార్ |
| 2002 | సిద్ధరాజ్ ధడ్డ | అరుణ్ కుమార్ దావె | చిత్రా నాయక్ | జార్జ్ విల్లోఘ్బి |
| 2003 | రబీంద్రనాథ్ ఉపాధ్యాయ్ | వినాయక్ పాటిల్ | అలీస్ గర్గ్ | మేరీ ఇ. కింగ్ |
| 2004 | రాధాకృష్ణ బజాజ్ | ప్రభాకర్ శంకర్ ఠాకూర్ | సరోజినీ వరదప్పన్ | మేరీ థోజర్ |
| 2005 | పి.గోపీనాథన్ నాయర్ | రాజేంద్ర సింగ్ | అరుణాబెన్ శంకరప్రసాద్ దేశాయ్ | డైసాకు ఇకెడ |
| 2006 | సేలం నంజుండయ్య సుబ్బారావు[2] | అనిల్ ప్రకాష్ జోషి | రాణి ఆభయ్ బాంగ్ | [ఇస్మాయిల్ సెరాగెల్డిన్ |
| 2007 | యశ్‌పాల్ ఎం.మిట్టల్ | ఆనంద్ దినకర్ కార్వే | అశోక గుప్తా | మిఛెల్ నాగ్లర్ |
| 2008 | బిశ్వనాథ్ పట్నాయక్ | తుషార్ కంజీలాల్ | ఫూల్‌బసన్ యాదవ్ | లూయిస్ కంపాన |
| 2009 | గోపరాజు లవణం[3] | అయ్యప్ప మసగి | జయ అరుణాచలం | ఛార్లెస్ పీటర్ డౌగెర్టి |
| 2010 | చునీలాల్ వైద్య | చెవంగ్ నోర్ఫెల్ | శకుంతలా చౌదరి | లియా డిస్కిన్[1] |
| 2011 | రమేష్ భయ్యా & విమలా బెహన్ | అనుపం మిశ్రా | శోభన రనాడే | ఆగస్ ఇంద్ర ఉదయన |
| 2012 | జయంత్ మత్కర్[4] | కళ్యాణ్ పాల్ | గ్లెన్ డి. పైజ్ | నిఘట్ షఫీ |
| 2013 | జి.వి.సుబ్బారావు | స్నేహలతా నాథ్[5] | విద్యా దాస్ | జీన్ మేరీ ముల్లర్ |
| 2014 | సురేంద్ర కౌలగి | రామ్ కుమార్ సింగ్ | చెన్నుపాటి విద్య | సులక్ శివరక్ష |
| 2015 | మాన్ సింగ్ రావత్ | పెరుమాళ్ వివేకానందన్ | అన్నా ఫెర్రర్ | మినోరు కసయ్ |
| 2016 | మోహన్ హీరాబాయ్ హీరాలాల్ | బి.వి.నింబ్కర్ | ఎన్. మంగాదేవి | రాచెడ్ ఘన్నౌచి |
| 2017 | శశి త్యాగి | జన్ స్వాస్థ్య సహయోగ్ | ప్రవీణ్ నాయర్ | జియాద్ మెడౌఖ్ |
| 2018 | ధూమ్ సింగ్ నెగి | రూపల్ దేశాయ్ | ప్రసన్న భండారి | క్లేబోర్న్ కార్సన్ |
| 2019 | భవానీ శంకర్ కుసుమ్ | మొహమ్మద్ ఇమ్రాన్ ఖాన్ మేవాటి | షహీన్ మిస్త్రి | సోనియా డెఒట్టో |
| 2020[6] | కరోనా కారణంగా రద్దు చేయబడింది | |||
| 2021 | ధరంపాల్ సైని | లాల్ సింగ్ | లూసీ కురియన్ | డేవిడ్ హెచ్.ఆల్బర్ట్ |
| 2022 | నీలేష్ దేశాయి | మన్‌సుఖ్‌భాయ్ ప్రజాపతి | సోఫియా షేక్ | ఒగారిట్ యూనన్, వాలిద్ స్లయ్బి |
| 2023 | రెగీ జార్జ్ & లలితా రెగీ | రామలక్ష్మి దత్త | సుధా వర్గీస్ | రహ నబా కుమార్ |
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ 1.0 1.1 "Nonagenarians among four Jamnalal Bajaj awardees". The Hindu. 29 October 2010.
- ↑ "Jamnalal Bajaj awards presented". The Hindu. 7 Nov 2006. Archived from the original on 10 February 2007.
- ↑ "Jamnalal Bajaj awards announced". The Times of India. 8 Oct 2009. Archived from the original on 7 July 2012.
- ↑ "Jamnalal Bajaj awards presented". Indian Express. 21 Dec 2012.
- ↑ "Snehlata Nath, Jamnalal Bajaj Awards 2013, Outstanding Contribution in Application of Science and Technology for Rural Development". Jamnalal Bajaj Foundation. Retrieved 2020-04-27.
- ↑ "Home". jamnalalbajajawards.org.