Jump to content

టర్క్సు&కైకోసు దీవులు

లంకెలను మార్చు
వికీపీడియా నుండి
Turks and Caicos Islands
British Overseas Territory
Flag of Turks and Caicos Islands
Flag
Official seal of Turks and Caicos Islands
Coat of arms
Anthem: "God Save the King"
National song: "This Land of Ours"[1]
Location of  టర్క్సు&కైకోసు దీవులు  (circled in red)
Sovereign state United Kingdom
Treaty of Paris3 September 1783
Federation3 January 1958
Separate colony31 May 1962
CapitalGrand Turk (Cockburn Town)[2]
Largest cityProvidenciales
Official languagesEnglish
Ethnic groups
88% Afro-Caribbean
8% Euro-Caribbean
4% Mixed or Indo-Caribbeans
Demonym(s)Turks and Caicos Islander, Turks Islander, Caicos Islander
GovernmentDependency under constitutional monarchy
• Monarch
Charles III
• Governor
Dileeni Daniel-Selvaratnam
Anya Williams
• Premier
Washington Misick
LegislatureParliament
Government of the United Kingdom
Stephen Doughty
Area
• Total
948 కి.మీ2 (366 చ. మై.)
• Water (%)
negligible
Highest elevation
48 మీ (157 అ.)
Population
• 2023 estimate
49,309[3] (215th)
• 2012 census
31,458[4]
• Density
121.7[5]/చ.మై. (47.0/చ.కి.)
GDP (nominal)2020 estimate
• Total
US$924,583,000[6]
CurrencyUnited States dollar (US$) (USD)
Time zoneUTC−05:00 (EST)
 • Summer (DST)
UTC−04:00 (EDT)
Date formatdd/mm/yyyy
Driving sideleft
Calling code+1-649
UK postcode
TKCA 1ZZ
ISO 3166 codeTC
Internet TLD.tc

టర్క్సు& కైకోసు దీవులు (సంక్షిప్తంగా టిసిఐ; [7] /ˈtɜːrks/ & /ˈkeɪkəs, -koʊs, -kɒs/) అనేది అట్లాంటికు మహాసముద్రం, ఉత్తర వెస్టిండీసు‌లోని లుకాయను ద్వీపసమూహంలోని రెండు ఉష్ణమండల దీవుల సమూహాలైన పెద్ద కైకోసు దీవులు, చిన్న టర్క్సు దీవులు కలిగి ఉన్న బ్రిటిషు ఓవర్సీస్ టెరిటరీ.[8] ఇవి ప్రధానంగా పర్యాటకానికి, ఆఫ్షోరు ఆర్థిక కేంద్రంగా ప్రసిద్ధి చెందాయి. 2023లో నివాసి జనాభా 59,367గా ది వరల్డు ఫ్యాక్టు‌బుకు అంచనా వేసింది. ఇది జనాభా ప్రకారం బ్రిటిషు ఓవర్సీస్ భూభాగాలలో మూడవ అతిపెద్దదిగా నిలిచింది.[7] అయితే 2022లో గణాంకాల శాఖ అంచనా ప్రకారం జనాభా 47,720. [9]

ఈ దీవులు బహామాస్ ద్వీప గొలుసులోని మాయాగ్వానాకు ఆగ్నేయంగా హిస్పానియోలా ద్వీపానికి (హైతీ, డొమినికన్ రిపబ్లిక్) ఉత్తరాన ఉన్నాయి. 1766 నుండి రాజధానిగా ఉన్న కాక్బర్ను ‌టౌను, గ్రాండు టర్కు [2] లో మయామికి తూర్పు-ఆగ్నేయంలో దాదాపు 1,042 కిలోమీటర్లు (647 మైళ్ళు) దూరంలో ఉంది. వీటి మొత్తం భూభాగ వైశాల్యం 430 చదరపు కిలోమీటర్లు (170 చదరపు మైళ్ళు). [a]

ఈ దీవులను శతాబ్దాలుగా టైనో ప్రజలు నివసించారు. యూరోపియన్లు వీటిని మొదటిసారిగా చూసినట్లు నమోదు చేయబడింది 1512. .[12] తరువాతి శతాబ్దాలలో, వాటిని అనేక యూరోపియను శక్తులు క్లెయిం చేసుకున్నాయి. చివరికి బ్రిటిషు సామ్రాజ్యం నియంత్రణను పొందింది. చాలా సంవత్సరాలు అవి బెర్ముడా, బహామాస్, జమైకా ద్వారా పరోక్షంగా పాలించబడ్డాయి. 1973లో బహామాస్ స్వాతంత్ర్యం పొందినప్పుడు ఈ దీవులు వాటి స్వంత గవర్నరు‌ను పొందాయి. అప్పటి నుండి స్వయంప్రతిపత్తి కలిగిన భూభాగంగా ఉన్నాయి. [7]

పేరువెనుక చరిత్ర

[మార్చు]

కైకో[లు] అనే పేరు లుకాయను కాయా హికో నుండి వచ్చింది. దీని అర్థం 'దీవుల తీగ'.[13][7] టర్క్సు దీవులు టర్క్సు క్యాపు కాక్టసు, మెలోకాక్టసు ఇంటోర్టసు పేరు మీదుగా పేరు పెట్టబడ్డాయి. దీని ఎర్రటి సెఫాలియం చివరి ఒట్టోమన్ సామ్రాజ్యంలో టర్క్సు ధరించిన ఫెజి టోపీని పోలి ఉంటుంది.[13][7]

చరిత్ర

[మార్చు]

ప్రధాన వ్యాసం: టర్క్సు&కైకోసు దీవుల చరిత్ర

కాలనీకి ముందు యుగం

[మార్చు]

ఈ దీవులలో మొదటి నివాసులు అరవాకను మాట్లాడే టైనో ప్రజలు వీరు క్రీ.శ. 500 నుండి 800 వరకు కొంతకాలం హిస్పానియోలా నుండి ఇక్కడికి వచ్చి ఉండవచ్చు. [14]:18  క్యూబా నుండి దక్షిణ బహామాస్‌కు వలస వచ్చిన టైనోతో కలిసి ఈ ప్రజలు లుకాయన్లుగా అభివృద్ధి చెందారు. [8][15]: 80–86 :80–86  1200 ప్రాంతంలో టర్క్సు కైకోసు దీవులను హిస్పానియోలా నుండి క్లాసికలు టైనోలు పునరావాసం కల్పించారు.[16]

యూరోపియను రాక

[మార్చు]

దీవులను చూసిన మొదటి యూరోపియను ఎవరో ఖచ్చితంగా తెలియదు. క్రిస్టోఫరు కొలంబసు 1492లో అమెరికాలకు తన ప్రయాణంలో ఈ దీవులను చూశాడని కొన్ని వర్గాలు చెబుతున్నాయి.[8] అయితే ఇతర వర్గాలు 1512లో టర్క్సు&కైకోసు‌లో స్పానిషు విజేత జువాను పోన్సు డి లియోను మొదటి యూరోపియను అని చెబుతున్నాయి. [12] ఏదేమైనా 1512 నాటికి స్పానిషు వారు టైనో, లుకాయన్లను ఎన్కోమియెండా వ్యవస్థలో కార్మికులుగా పట్టుకోవడం ప్రారంభించారు. హిస్పానియోలాలో ఎక్కువగా క్షీణించిన స్థానిక జనాభాను భర్తీ చేయడానికి.[17]: 92–99 [18]: 159–160, 191 159–160, 191  దీని ఫలితంగా, స్థానిక ప్రజలకు రోగనిరోధక శక్తి లేని వ్యాధుల పరిచయం కారణంగా, దక్షిణ బహామా దీవులు, టర్క్సు&కైకోసు దీవులు దాదాపు 1513 నాటికి పూర్తిగా జనాభా లేకుండా పోయాయి. 17వ శతాబ్దం వరకు అలాగే ఉన్నాయి.[19]: 34–37 [20]: 37–39 [21]

యూరోపియను స్థిరనివాసం

[మార్చు]

ప్రధాన వ్యాసం: జమైకా కాలనీ

ద్వీపాల 1938 తపాలా బిళ్ళ మీద ఉప్పు వేయడం
గ్రాండు టర్కులోని 1852 లైట్‌హౌసు

1600ల మధ్యకాలం నుండి బెర్ముడియను ఉప్పు సేకరించేవారు కాలానుగుణంగా దీవులను సందర్శించడం ప్రారంభించారు. తరువాత వారి ఆఫ్రికను బానిసలతో మరింత శాశ్వతంగా స్థిరపడ్డారు.[8][22]18వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో అనేక దశాబ్దాలుగా ఈ దీవులు ప్రసిద్ధ సముద్రపు దొంగల స్థావరాలుగా మారాయి. [22] ఆంగ్లో-ఫ్రెంచి యుద్ధం (1778–1783) సమయంలో ఫ్రెంచి వారు 1783లో ఈ ద్వీపసమూహాన్ని స్వాధీనం చేసుకున్నారు; అయితే తరువాత పారిసు ఒప్పందం (1783)తో ఇది బ్రిటిషు కాలనీగా నిర్ధారించబడింది. అమెరికను స్వాతంత్ర్య యుద్ధం (1775–1783) తర్వాత చాలా మంది విశ్వాసకులు బ్రిటిషు కరేబియను కాలనీలకు పారిపోయారు. వారితో పాటు ఆఫ్రికను బానిసలను కూడా తీసుకువచ్చారు.[8][22]వారు పత్తిని ఒక ముఖ్యమైన నగదు పంటగా అభివృద్ధి చేశారు. కానీ ఉప్పు పరిశ్రమ అభివృద్ధి ద్వారా దీనిని భర్తీ చేశారు. ఆఫ్రికా లేదా ఇతర కరేబియను దీవుల నుండి కొనుగోలు చేసి రవాణా చేయబడిన బానిసలు, వారి వారసులు శ్రమించారు వారు త్వరలోనే యూరోపియను స్థిరనివాసుల కంటే ఎక్కువగా ఉన్నారు. [8]

1799లో టర్కులు, కైకోసు ద్వీప సమూహాలు రెండింటినీ బహామాసు‌లో భాగంగా బ్రిటను స్వాధీనం చేసుకుంది. [8] సముద్రపు ఉప్పు ప్రాసెసింగు వెస్టిండీసు నుండి చాలా ముఖ్యమైన ఎగుమతి ఉత్పత్తిగా అభివృద్ధి చేయబడింది. పంతొమ్మిదవ శతాబ్దం వరకు ప్రధాన ఎగుమతి ఉత్పత్తిగా కొనసాగింది.

19వ శతాబ్దం

[మార్చు]

1807లో బ్రిటను బానిస వ్యాపారాన్ని నిషేధించింది. 1833లో దాని కాలనీలలో బానిసత్వాన్ని రద్దు చేసింది. [8] బ్రిటిషు నౌకలు కొన్నిసార్లు కరేబియను‌లో బానిస వ్యాపారులను అడ్డుకున్నాయి. కొన్ని నౌకలు ఈ దీవుల తీరంలో ధ్వంసమయ్యాయి. 1837లో పోర్చుగీసు బానిస వ్యాపారి అయిన ఎస్పెరాంకా పెద్ద దీవులలో ఒకటైన తూర్పు కైకోసు సమీపంలో ధ్వంసమైంది. సిబ్బంది, 220 మంది బందీలుగా ఉన్న ఆఫ్రికన్లు ఓడ ప్రమాదం నుండి బయటపడగా ప్రాణాలతో బయటపడిన వారిని నాసావుకు తీసుకెళ్లే ముందు 18 మంది ఆఫ్రికన్లు మరణించారు. ఈ ఓడలోని ఆఫ్రికన్లు 1833 నుండి 1840 వరకు బ్రిటిషు వలసవాదులు టర్క్సు&కైకోసులో స్థిరపడిన 189 మంది విముక్తి పొందిన ఆఫ్రికన్ల ఇక్కడ నివసించి ఉండవచ్చు.[23]: 211 

1841లో ట్రౌవాడోరు అనే అక్రమ స్పానిషు బానిస ఓడ తూర్పు కైకోసు తీరంలో ధ్వంసమైంది. 20 మంది సిబ్బంది, బందీలుగా ఉన్న 192 మంది ఆఫ్రికన్లు మునిగిపోవడం నుండి బయటపడ్డారు. అధికారులు ఆఫ్రికన్లను విడిపించి 168 మందిని గ్రాండు టర్కులోని ద్వీప యజమానులకు ఒక సంవత్సరం పాటు అప్రెంటిసు‌గా నియమించారు. వారు కాలనీలోని చిన్న జనాభాను ఏడు శాతం పెంచారు. [23]: 212   మిగిలిన 24 మందిని బహామాసు‌లోని నస్సౌలో పునరావాసం కల్పించారు. స్పానిషు సిబ్బందిని కూడా అక్కడికి తీసుకెళ్లారు. వారిని క్యూబా కాన్సులు కస్టడీకి అప్పగించి, విచారణ కోసం క్యూబాకు తీసుకెళ్లారు.[24] 1878లో వచ్చిన ఒక లేఖలో "ట్రౌవాడోరు ఆఫ్రికన్లు", వారి వారసులు దీవులలోని "శ్రామిక జనాభా"లో ముఖ్యమైన భాగంగా ఉన్నారని నమోదు చేయబడింది.[23]: 210 2004లో టర్క్సు&కైకోసు నేషనలు మ్యూజియంతో అనుబంధంగా ఉన్న సముద్ర పురావస్తు శాస్త్రవేత్తలు "బ్లాక్ రాక్ షిప్" అని పిలువబడే ఒక శిథిలాన్ని కనుగొన్నారు. ఇది ట్రౌవాడోరు‌కు చెందినది కావచ్చునని తదుపరి పరిశోధనలు సూచించాయి. 2008 నవంబరులో యునైటెడు స్టేట్సు నేషనలు ఓషనోగ్రాఫికు అండు అట్మాస్ఫియరికు అడ్మినిస్ట్రేషను నిధులు సమకూర్చిన సహకార సముద్ర పురావస్తు శాస్త్ర యాత్ర ఇక్కడ లభించిన శిథిలాలలో ట్రౌవాడోరు‌కు సంబంధించిన శైలి, తయారీ తేదీ కలిగిన కళాఖండాలు ఉన్నాయని నిర్ధారించింది.[23][24][25]

1848లో బ్రిటను టర్క్సు&కైకోసు‌లను కౌన్సిలు అధ్యక్షుడి ఆధ్వర్యంలో ప్రత్యేక కాలనీగా నియమించింది. [8] 1873–4లో దీవులను జమైకా కాలనీలో భాగంగా చేశారు; ;[8] 1894లో ప్రధాన వలస అధికారిని కమిషనరు‌గా మార్చారు. 1917లో కెనడా ప్రధాన మంత్రి రాబర్టు బోర్డెను టర్క్సు&కైకోసు కెనడాలో చేరాలని సూచించారు. కానీ ఈ సూచనను బ్రిటిషు ప్రధాన మంత్రి డేవిడు లాయిడు జార్జి తిరస్కరించారు. ఈ దీవులు జమైకా మీద ఆధారపడి ఉన్నాయి.[26]

20వ - 21వ శతాబ్దాలు

[మార్చు]

ప్రధాన వ్యాసాలు: వెస్టిండీసు సమాఖ్య, బ్రిటిషు ఓవర్సీసు టెరిటరీలు, లూకాయను ద్వీపసమూహం

1959 జూలై 4న ఈ దీవులను మళ్ళీ ప్రత్యేక కాలనీగా నియమించారు. చివరి కమిషనరు‌ను తిరిగి నిర్వాహకుడిగా నియమించారు. జమైకా గవర్నరు కూడా దీవులకు గవర్నరు‌గా కొనసాగారు. 1962 ఆగస్టులో జమైకాకు బ్రిటను నుండి స్వాతంత్ర్యం లభించినప్పుడు టర్క్సు&కైకోసు దీవులు క్రౌన్ కాలనీగా మారాయి.[8] 1965 నుండి బహామాసు గవర్నరు టర్క్సు&కైకోసు దీవులకు గవర్నరు‌గా కూడా ఉన్నారు. దీవుల వ్యవహారాలను పర్యవేక్షించారు. [7]

టర్క్సు&కైకోసు మొదటి మహిళా ప్రీమియరు అయిన షార్లీను కార్టు‌రైటు-రాబిన్సను 2016 నుండి 2021 వరకు పనిచేశారు.

1973లో బహామాసు స్వాతంత్ర్యం పొందినప్పుడు టర్క్సు&కైకోసు వారి స్వంత గవర్నరు‌ను పొందారు (చివరి నిర్వాహకుడిని తిరిగి నియమించారు).[8] 1974లో, కెనడియన్ న్యూ డెమోక్రటిక్ పార్టీ ఎంపి మాక్సు సాల్ట్సు‌మన్ తన ప్రైవేటు మెంబరు బిల్లు సి-249లో, "కెనడా కరేబియను టర్క్సు&కైకోసు దీవుల మధ్య ప్రతిపాదిత అనుబంధాన్ని గౌరవించే చట్టం"లో కెనడా టర్క్సు&కైకోసు దీవులతో అనుబంధాన్ని ఏర్పరచాలని ప్రతిపాదించారు; అయితే అది ఎప్పుడూ ఓటింగు‌కు సమర్పించబడలేదు.[27] 1976 ఆగస్టు నుండి దీవులకు ముఖ్యమంత్రి (ఇప్పుడు ప్రధాన మంత్రి) నేతృత్వంలోని వారి స్వంత ప్రభుత్వం ఉంది. వారిలో మొదటి వ్యక్తి జె.ఎ.జి.ఎస్. మె‌కార్ట్నీ. 1980ల ప్రారంభంలో స్వాతంత్ర్యం వైపు కదలికలు 1980లో స్వాతంత్ర్య వ్యతిరేక పార్టీ ఎన్నికతో నిలిచిపోయాయి. అప్పటి నుండి దీవులు బ్రిటిషు భూభాగంగానే ఉన్నాయి. [8]

మాదకద్రవ్యాల అక్రమ రవాణాలో ప్రభుత్వ ప్రమేయం ఉందనే ఆరోపణతో 1986 నుండి 1988 వరకు స్థానిక ప్రభుత్వం సస్పెండు చేయబడింది. దీని ఫలితంగా ముఖ్యమంత్రి నార్మను సాండర్సు అరెస్టు చేయబడ్డారు. [8][28]: 495–6 

2002లో ఈ దీవులను బ్రిటిషు ఓవర్సీసు టెరిటరీగా తిరిగి నియమించారు. ద్వీపవాసులు పూర్తి బ్రిటిషు పౌరసత్వం పొందారు. [8] 2006లో కొత్త రాజ్యాంగం ప్రకటించబడింది; అయితే 2009లో ప్రోగ్రెసివు నేషనలు పార్టీ (పిఎన్‌పి)కి చెందిన ప్రీమియరు మైఖేలు మిసికు అవినీతి ఆరోపణల నేపథ్యంలో రాజీనామా చేశారు. యునైటెడు కింగ్‌డం ప్రభుత్వం మీద ప్రత్యక్ష నియంత్రణను చేపట్టింది. [29][8]

బ్రిటిషు ప్రత్యక్ష పాలన ఈ కాలంలో 2010లో బహామాసు, టర్క్సు&కైకోసు దీవుల నాయకులు సమాఖ్యను ఏర్పాటు చేసే అవకాశాన్ని చర్చించారు.[8]

2012 అక్టోబరులో కొత్త రాజ్యాంగం ప్రకటించబడింది. 2012 నవంబరు ఎన్నికల తర్వాత ప్రభుత్వం పూర్తి స్థానిక పరిపాలనకు తిరిగి వచ్చింది. [30]: 56  పిఎన్‌పి చెందిన రూఫసు ఎవింగు కొత్త పునరుద్ధరించబడిన ప్రీమియరు‌గా ఎన్నికయ్యారు.[31][32]

2003లో డెరెకు హ్యూ టేలరు ప్రభుత్వాన్ని భర్తీ చేసిన తర్వాత 2016 ఎన్నికలలో పిఎన్‌పి మొదటిసారి ఓడిపోయింది. పీపుల్సు డెమోక్రటికు మూవ్మెంటు ‌(పిడిఎం) షార్లీను కార్టు‌రైటు-రాబిన్సను ప్రీమియరు‌గా అధికారంలోకి వచ్చింది.[33][8] 2021 సార్వత్రిక ఎన్నికలలో గెలిచిన తర్వాత పిఎన్‌పి తిరిగి అధికారంలోకి వచ్చిన తర్వాత ఆమె స్థానంలో వాషింగ్టను మిసికు నియమితులయ్యారు.[34]

భౌగోళిక శాస్త్రం - పర్యావరణం

[మార్చు]
టర్క్సు&కైకోసు దీవుల పటం

రెండు ద్వీప సమూహాలు ఉత్తర అట్లాంటికు మహాసముద్రంలో హిస్పానియోలాకు ఉత్తరాన 160 కిలోమీటర్లు (99 మైళ్ళు), యునైటెడు స్టేట్సు‌లోని మయామి నుండి దాదాపు 1,000 కిలోమీటర్లు (620 మైళ్ళు) దూరంలో 21°43′ఉ 71°33′ప వద్ద ఉన్నాయి. ఈ భూభాగం భౌగోళికంగా బహామాసు‌కు ఆనుకొని ఉంది. రెండూ లుకాయను ద్వీపసమూహాన్ని కలిగి ఉన్నాయి. కానీ రాజకీయంగా ఒక ప్రత్యేక సంస్థ. కైకోసు దీవులు కైకోసు పాసేజు ద్వారా సమీప బహమియను దీవులు మాయాగువానా గ్రేట్ ఇనాగువా నుండి వేరు చేయబడ్డాయి. టర్క్సు&కైకోసు దీవుల నుండి సమీప విదేశీ భూభాగం బహామియను ద్వీపం లిటిల్ ఇనాగువా, ఇది పశ్చిమ కైకోసు నుండి దాదాపు 30 మైళ్ళు (48 కిమీ) దూరంలో ఉంది.

ఎనిమిది ప్రధాన ద్వీపాలు, 22 కంటే ఎక్కువ చిన్న ద్వీపాలు మొత్తం 616.3 చదరపు కిలోమీటర్లు (238.0 చదరపు మైళ్ళు) భూభాగాన్ని కలిగి ఉన్నాయి. ,[a] ప్రధానంగా తక్కువ చదునైన సున్నపురాయిని విస్తృతమైన చిత్తడి నేలలు, మడ చిత్తడి నేలలు, 332 చదరపు కిలోమీటర్లు (128 చదరపు మైళ్ళు) బీచు ఫ్రంట్‌తో కలిగి ఉంటాయి. దీవులలో ఎత్తైన శిఖరాలు ప్రావిడెన్సియల్సు‌లోని బ్లూ హిల్సు, తూర్పు కైకోసు‌లోని ఫ్లెమింగో హిలు, రెండూ 48 మీటర్ల ఎత్తులో ఉన్నాయి. [7] వాతావరణం సాధారణంగా ఎండగా ఉంటుంది (సాధారణంగా ఈ ద్వీపాలు ప్రతి సంవత్సరం 350 రోజులు ఎండను పొందుతాయని భావిస్తారు.[35]) [36]) . సాపేక్షంగా పొడిగా ఉంటుంది, కానీ తరచుగా తుఫానులకు గురవుతాయి.[7] దీవులలో పరిమితమైన సహజ మంచినీటి వనరులు ఉన్నాయి; ప్రైవేట్ సిస్టెర్న్లు త్రాగడానికి వర్షపునీటిని సేకరిస్తాయి. ప్రాథమిక సహజ వనరులు స్పైనీ లాబు‌స్టర్ను, శంఖం, ఇతర షెల్ఫిషు. టర్క్సు&కైకోసు‌లో మూడు భూసంబంధమైన పర్యావరణ ప్రాంతాలు ఉన్నాయి: బహామియను పొడి అడవులు, [36] బహామియను పైను‌యార్డు‌లు, బహామియను-యాంటిలియను మడ అడవులు.[37]రెండు విభిన్న ద్వీప సమూహాలను టర్క్సు ఐలాండు పాసేజు వేరు చేస్తుంది. [8]

టర్క్సు దీవులు

[మార్చు]

టర్క్సు దీవులు కైకోసు దీవుల నుండి టర్క్సు ఐలాండు పాసేజు ద్వారా వేరు చేయబడ్డాయి. ఇది 2,200 మీ (7,200 అడుగులు) కంటే ఎక్కువ లోతులో ఉంది.[38] ఈ దీవులు ఉత్తరం-దక్షిణం వరకు విస్తరించి ఉన్న గొలుసును ఏర్పరుస్తాయి. 2012 జనాభా లెక్కల ప్రకారం రెండు ప్రధాన దీవులలో 4,939 మంది జనాభా ఉన్నారు. ఈ సమూహంలోని ఏకైక నివాస ద్వీపాలు:

  • గ్రాండు టర్క్సు (భూభాగంలో రాజధాని ఉంది. వైశాల్యం 17.39 కిమీ2 (6.71 చదరపు మైళ్ళు),[11] జనాభా 4,831)
  • సాల్టు కే (వైశాల్యం 6.74 కిమీ2 (2.60 చదరపు మైళ్ళు),[11] జనాభా 108)

సమీప ద్వీపాలతో కలిపి అన్నీ టర్క్సు బ్యాంకు‌లో ఆ రెండు ప్రధాన ద్వీపాలు టర్క్సు దీవుల పరిధిలోకి వచ్చే భూభాగంలోని రెండు పరిపాలనా జిల్లాలను (మొత్తం ఆరులో) ఏర్పరుస్తాయి. కైకోసు బ్యాంకు కంటే చిన్నదిగా ఉన్న టర్క్సు బ్యాంకు మొత్తం వైశాల్యం దాదాపు 324 చ.కిమీ (125 చదరపు మైళ్ళు).[39]: 149 :

ప్రధాన జనావాసాలు లేని దీవులు:

  • బిగ్ సాండు కే
  • కాటను కే
  • తూర్పు కే
  • ఎండిమియను రాక్
  • గిబ్సు కే
  • పియరు కే

మౌచోయిరు బ్యాంకు

[మార్చు]

టర్క్సు దీవులకు తూర్పున 25 కిలోమీటర్లు (16 మైళ్ళు), వాటి నుండి మౌచోయిరు పాసేజు ద్వారా వేరు చేయబడినది మౌచోయిరు తీరం. దీనికి ఎటువంటి ఉద్భవిస్తున్న చిరుద్వీపాలు లేనప్పటికీ కొన్ని భాగాలు చాలా నిస్సారంగా ఉంటాయి. వాటి మీద నీరు విరిగిపోతుంది. మౌచోయిరు తీరం టర్క్సు&కైకోసు దీవులలో భాగంగా ఉంది.ఇది దాని ప్రత్యేక ఆర్థిక మండలంలోకి వస్తుంది. ఇది 958 చదరపు కిలోమీటర్లు (370 చదరపు మైళ్ళు) విస్తీర్ణంలో ఉంది. .[40]: 127   తూర్పున ఉన్న రెండు తీరాలు; సిల్వరు తీరం, నావిడాడు తీరం. భౌగోళికంగా కొనసాగింపుగా ఉన్నాయి. కానీ రాజకీయంగా డొమినికను రిపబ్లిక్‌కు చెందినవి.

కైకోసు దీవులు

[మార్చు]

కైకోసు ద్వీపసమూహంలో అతిపెద్ద ద్వీపం తక్కువ జనాభా కలిగిన మిడిల్ కైకోసు. ఇది 144 చదరపు కిలోమీటర్లు (56 చదరపు మైళ్ళు) విస్తీర్ణంలో ఉంది. కానీ 2012 జనాభా లెక్కల ప్రకారం జనాభా 168 మాత్రమే. అత్యధిక జనాభా కలిగిన ద్వీపం ప్రావిడెన్సియల్సు, 2012లో 23,769 మంది నివాసితులు ఉన్నారు. ఇది 122 చదరపు కిలోమీటర్లు (47 చదరపు మైళ్ళు) విస్తీర్ణంలో ఉంది. ఉత్తర కైకోసు (116 చదరపు కిలోమీటర్లు (45 చదరపు మైళ్ళు) విస్తీర్ణంలో) 1,312 మంది నివాసితులు ఉన్నారు. దక్షిణ కైకోసు (21 చదరపు కిలోమీటర్లు (8.1 చదరపు మైళ్ళు) విస్తీర్ణంలో) 1,139 మంది నివాసితులు ఉన్నారు. పారటు కే (6 చదరపు కిలోమీటర్లు (2.3 చదరపు మైళ్ళు) విస్తీర్ణంలో) 131 మంది నివాసితులు ఉన్నారు. తూర్పు కైకోసు (ఇది దక్షిణ కైకోసు జిల్లాలో భాగంగా నిర్వహించబడుతుంది) జనావాసాలు లేనిది. అయితే పశ్చిమ కైకోసు (ప్రావిడెన్సియల్సు జిల్లాలో భాగంగా నిర్వహించబడుతుంది) ఏకైక శాశ్వత నివాసితుల రిసార్టు సిబ్బంది. [41]

కైకోసు దీవులు ఈ క్రింది ప్రధాన దీవులను కలిగి ఉన్నాయి:

  • అంబెర్గ్రిసు కేసు
  • బిగు అంబరు‌గ్రిసు కే
  • లిటిల్ అంబరు‌గ్రిసు కే
  • బే కే
  • డెల్లిసు కే
  • డోన్నా కే
  • డోవు కే
  • ఈస్టు బే కే
  • ఈస్టు కైకోసు
  • ఫిషు కేసు
  • ఫైవు కేసు
  • ఫైవ్ లిటిల్ కేసు
  • ఫోర్టి జార్జి కే
  • ఫ్రెంచి కే
  • లిటిల్ వాటరు కే
  • లాంగు కే
  • మాంగ్రోవు కే
  • మిడిలు కైకోసు
  • మిడిల్టను కే
  • నార్తు కైకోసు
  • పారోటు కే
  • పైన్ కే
  • ప్లాండను కే
  • ప్రావిడెన్షియల్సు
  • సీలు కేసు
  • సిక్సు హిల్ కేసు
  • సౌతు కైకోసు
  • స్టబ్సు కే
  • వాటరు కే
  • వెస్టు కైకోసు
  • వెస్టు సాండు స్పిటు

వాతావరణం

[మార్చు]

టర్క్సు&కైకోసు దీవులు ఉష్ణమండల సవన్నా వాతావరణాన్ని (ఎడబల్యూ) కలిగి ఉంటాయి. ఏడాది పొడవునా సాపేక్షంగా స్థిరమైన ఉష్ణోగ్రతలు ఉంటాయి.[7] వేసవి ఉష్ణోగ్రతలు అరుదుగా 33 °సెం(91 °ఫా) కంటే ఎక్కువగా ఉంటాయి. శీతాకాలపు రాత్రి ఉష్ణోగ్రతలు అరుదుగా 18 °సెం(64 °ఫా)కంటే తక్కువగా ఉంటాయి. వేసవిలో నీటి ఉష్ణోగ్రత 82 నుండి 84 డిగ్రీలు (28–29 డిగ్రీల సెల్సియస్) మరియు శీతాకాలంలో 74 నుండి 78 డిగ్రీల సెల్సియస్ (23–26 డిగ్రీల సెల్సియస్) ఉంటుంది. స్థిరమైన వాణిజ్య గాలి వాతావరణాన్ని చాలా సౌకర్యవంతమైన స్థాయిలో ఉంచుతుంది. [42]

జీవవైవిధ్యం

[మార్చు]
ప్రొవిడెన్షియల్సు‌లోని ప్రిన్సెసు అలెగ్జాండ్రా ల్యాండు అండు సీ నేషనలు పార్కు‌లో బ్లూ టాంగు, స్క్విరెలు ఫిషు
దక్షిణ కైకోసు‌ను దాటుతున్న హంపు‌బ్యాకు తిమింగలం

టర్క్సు&కైకోసు దీవులు జీవవైవిధ్య హాటు‌స్పాటు. కరేబియను‌లో పురాతనంగా స్థాపించబడిన ఉప్పు-పాను అభివృద్ధి ద్వారా సృష్టించబడిన పరిస్థితుల కారణంగా ఈ దీవులలో అనేక స్థానిక జాతులు, అంతర్జాతీయ ప్రాముఖ్యత కలిగిన ఇతర జాతులు ఉన్నాయి. జాతుల వైవిధ్యంలో అనేక స్థానిక జాతులకు చెందిన బల్లులు, పాములు, కీటకాలు, మొక్కలు, సముద్ర జీవులు ఉన్నాయి; ఈ దీవులు సముద్ర పక్షులకు ముఖ్యమైన సంతానోత్పత్తి ప్రాంతంగా ఉంది. [43]

యుకె, టర్క్సు&కైకోసు దీవుల ప్రభుత్వాలు అంతర్జాతీయ పర్యావరణ సమావేశాల కింద బాధ్యతలను నెరవేర్చడానికి పరిరక్షణ, సంరక్షణకు ఉమ్మడి బాధ్యతను కలిగి ఉన్నాయి.[44]

ఈ ప్రాముఖ్యత కారణంగా ఈ దీవులు భవిష్యత్తులో యునెస్కో ప్రపంచ వారసత్వ ప్రదేశాల కోసం యునైటెడు కింగ్‌డం తాత్కాలిక జాబితాలో ఉన్నాయి. [45]

రాజకీయాలు

[మార్చు]

ప్రధాన వ్యాసం: టర్క్సు&కైకోసు దీవుల రాజకీయాలు

టర్క్సు&కైకోసు దీవుల రాజధాని కాకు‌బర్ను టౌను‌లోని ఒక వీధి

టర్క్సు&కైకోసు దీవులు బ్రిటిషు ఓవర్సీసు టెరిటరీ.[46]) బ్రిటిషు భూభాగంగా, దాని సార్వభౌమాధికారం యునైటెడు కింగ్డం ‌రాజు 3వ చార్లెసుకు ఉంటుంది. విదేశాంగ కార్యాలయం సలహా మేరకు చక్రవర్తి నియమించిన గవర్నరు ప్రాతినిధ్యం వహిస్తాడు.[7] భూభాగం మొదటి ముఖ్యమంత్రి జె.ఎ.జి.ఎస్. మెకర్నీ ‌ఎన్నికతో దీవులు మొదట 1976 ఆగస్టు30న ఒక రాజ్యాంగాన్ని ఆమోదించాయి. ఏటా ఆగస్టు 30న జాతీయ సెలవుదినం, రాజ్యాంగ దినోత్సవం జరుపుకుంటారు.[47]

ఈ భూభాగం న్యాయ వ్యవస్థ ఇంగ్లీషు సాధారణ చట్టం మీద ఆధారపడి ఉంటుంది. జమైకా, బహామాసు నుండి తక్కువ సంఖ్యలో చట్టాలు స్వీకరించబడ్డాయి. 18 ఏళ్లు పైబడిన వారికి ఓటు హక్కు సార్వత్రికం. ఇంగ్లీషు అధికారిక భాషగా ఉంది. టర్క్సు&కైకోసు దీవుల పరిపాలనా, రాజకీయ రాజధానిగా గ్రాండు టర్కులోని కాకుబర్ను ‌టౌను 1766 నుండి ప్రభుత్వ స్థానంగా ఉంది.

టర్క్సు&కైకోసు దీవులు కరేబియను డెవలపు‌మెంటు బ్యాంకు‌లో పాల్గొంటాయి. ఇది కాతికోంలో అసోసియేటు, యూనివర్సలు పోస్టలు యూనియను సభ్యత్వం కలిగి ఉంది. ఇంటరుపోలు సబ్-బ్యూరోను నిర్వహిస్తాయి. ఐక్యరాజ్యసమితి ప్రత్యేక కమిటీ ఆన్ డీకాలనైజేషను‌లో ఐక్యరాజ్యసమితి స్వయం పాలన లేని భూభాగాల జాబితాలోని భూభాగం ఉంది.

2012 అక్టోబరులో అమల్లోకి వచ్చిన కొత్త రాజ్యాంగం ప్రకారం శాసనసభ అధికారాన్ని ఏకసభ్య అసెంబ్లీ నిర్వహిస్తుంది. ఇందులో 19 సీట్లు ఉంటాయి. వీరిలో 15 మంది ఎన్నికైనవారు ఉంటారు. నలుగురుని గవర్నరు నియమిస్తారు; ఎన్నికైన సభ్యులలో ఐదుగురు పెద్ద సంఖ్యలో, 10 మంది సింగిలు-మెంబరు జిల్లాల నుండి నాలుగు సంవత్సరాల కాలానికి ఎన్నికవుతారు.[37]

2021 ఎన్నికలలో ప్రోగ్రెసివు నేషనలు పార్టీ భారీ మెజారిటీతో గెలిచింది. వాషింగ్టను మిసికు ప్రీమియరు అయ్యాడు. [8]

పరిపాలనా విభాగాలు

[మార్చు]

ప్రధాన వ్యాసం: తు జిల్లాలు

పరిపాలనా విభాగాలు

[మార్చు]

ప్రధాన వ్యాసం: టర్క్సు&కైకోసు దీవుల జిల్లాలు

టర్క్సు&కైకోసుదీవులు ఆరు పరిపాలనా జిల్లాలుగా విభజించబడ్డాయి (టర్క్సు దీవులలో రెండు, కైకోసు దీవులలో నాలుగు). జిల్లా కమిషనర్లు నాయకత్వం వహిస్తారు. హౌసు ఆఫ్ అసెంబ్లీ కోసం, టర్క్సు&కైకోసు దీవులు 15 ఎన్నికల జిల్లాలుగా విభజించబడ్డాయి. (టర్క్సు దీవులలో నాలుగు, కైకోసు దీవులలో పదకొండు).

న్యాయవ్యవస్థ

[మార్చు]

ప్రభుత్వ న్యాయ శాఖకు సుప్రీంకోర్టు నాయకత్వం వహిస్తుంది; అప్పీళ్లను కోర్టు ఆఫ్ అప్పీలు, తుది అప్పీళ్లను యునైటెడు కింగ్‌డం జ్యుడీషియలు కమిటీ ఆఫ్ ది ప్రివీ కౌన్సిలు విచారిస్తుంది. [7] సుప్రీంకోర్టులో ముగ్గురు న్యాయమూర్తులు, ఒక ప్రధాన న్యాయమూర్తి, ఇద్దరు ఇతరులు ఉంటారు. అప్పీలు కోర్టులో ఒక అధ్యక్షుడు, కనీసం ఇద్దరు న్యాయమూర్తులు ఉంటారు.

మేజిస్ట్రేటు కోర్టులు దిగువ కోర్టులు, మేజిస్ట్రేటు కోర్టుల నుండి అప్పీళ్లను సుప్రీంకోర్టుకు పంపుతారు. 2020 ఏప్రిల్ నాటికి ప్రధాన న్యాయమూర్తి జస్టిసు మాబెలు అగ్యేమాంగు ఉన్నారు. [48]

ప్రధాన న్యాయమూర్తుల జాబితా; ప్రధాన పేజీ: వర్గం: టర్క్సు&కైకోసు దీవుల ప్రధాన న్యాయమూర్తులు

  • 1985–1987: జాన్ చార్లెసు రోవెలు ఫీల్డు‌సెండు
  • 1987–1990: ఫ్రెడరికు స్మితు
  • 1998–2004: రిచర్డు విలియం గ్రౌండు
  • 2004–2007: క్రిస్టోఫరు జేమ్సు ఎల్లిసు గార్డ్నరు
  • 2008–2012: ఫ్రెడరికు గోర్డాను రాయ్ వార్డు
  • 2014–2020: మార్గరెటు రామ్సే-హేలు
  • 2020–ప్రస్తుతం: మాబెలు మామే అగ్యేమాంగు

ప్రజా భద్రత

[మార్చు]

పోలీసింగు ప్రధానంగా రాయలు టర్క్సు&కైకోసు దీవుల పోలీసు దళం బాధ్యత. కస్టమ్సు, సరిహద్దు అమలు బోర్డరు ఫోర్సు బాధ్యత. కొన్నిసార్లు వీటికి టర్క్సు&కైకోసు దీవుల రెజిమెంటు మద్దతు ఇవ్వవచ్చు.

సైన్యం - రక్షణ వ్యవస్థ

[మార్చు]

టర్క్సు&కైకోసు దీవుల రక్షణ యునైటెడు కింగ్‌డం బాధ్యత. రాయలు నేవీ కరేబియను‌లో శాశ్వత స్థావరంలో “ హెచ్‌ఎంఎస్ మెడ్వే “ అనే ఓడను కలిగి ఉంది. ఎప్పటికప్పుడు అట్లాంటికు పెట్రోలు (నార్తు) టాస్కింగు‌లో భాగంగా మరొక రాయలు నేవీ లేదా రాయలు ఫ్లీటు ఆక్సిలరీ షిప్పు‌ను పంపవచ్చు. ఈ ప్రాంతంలో ఈ నౌకల ప్రధాన లక్ష్యం విదేశీ భూభాగాలకు బ్రిటిషు సార్వభౌమత్వాన్ని కాపాడుకోవడం. ఈ ప్రాంతంలో సాధారణంగా కనిపించే తుఫానుల వంటి విపత్తుల సమయంలో మానవతా సహాయం, విపత్తు సహాయాన్ని అందించడం, మాదకద్రవ్య నిరోధక కార్యకలాపాలను నిర్వహించడం. [7][49] 2022 శరదృతువులో వైల్డు‌క్యాటు హెలికాప్టరు‌తో బయలుదేరి ఆరెఫ్‌ఎ టైడు‌ఫోర్సు, వైల్డు‌క్యాటు హెలికాప్టరు‌తో, దీవులకు నిఘా మద్దతును అందించడానికి మోహరించబడింది. ఇది భూభాగంలో పెరుగుతున్న ముఠా హింసను ఎదుర్కొంది. [50]

టర్క్సు&కైకోసు దీవుల రెజిమెంటు

[మార్చు]

టర్క్సు&కైకోసు తమ సొంత రక్షణ రెజిమెంటు, టర్క్సు&కైకోసు ఐలాండ్సు రెజిమెంటు‌ను యుకె రక్షణ మంత్రిత్వ శాఖ సహాయంతో నిర్మిస్తుందని, ఇది రాయలు బెర్ముడా రెజిమెంటు, కేమను ఐలాండ్సు రెజిమెంటు మాదిరిగానే ఉంటుందని గవర్నరు నిగెలు డాకిను 2019 డిసెంబరు ప్రారంభంలో ప్రకటించారు. టర్క్సు&కైకోసు ఐలాండ్సు రెజిమెంటు, బెర్ముడా, కేమన్ దీవులు‌లోని రెజిమెంటు‌ల మాదిరిగానే, దేశ భద్రతను పెంచడం మీద దృష్టి పెడుతుంది, ప్రకృతి వైపరీత్యాల సమయాల్లో, రెజిమెంట్‌కు ఇంజనీరింగ్ మరియు కమ్యూనికేషన్లలో శిక్షణ ఇవ్వబడుతుంది. 2019 డిసెంబరు మధ్యలో, యుకె రక్షణ మంత్రిత్వ శాఖ నుండి ఒక బృందం టర్క్సు&కైకోసు‌లో రెజిమెంటు నిర్మాణాన్ని ప్రారంభించడానికి వెళ్లింది. టర్క్సు&కైకోసు రెజిమెంటు 2020 మూడవ త్రైమాసికంలోపు పనిచేయడం ప్రారంభిస్తుందని అంచనా వేయబడింది. ఇది కేమను రెజిమెంటు తర్వాత దాదాపు అర్ధ సంవత్సరం తర్వాత.[51]

2020 వసంతకాలంలో యునైటెడు కింగ్‌డం రక్షణ మంత్రిత్వ శాఖ నుండి భద్రతా, సహాయ బృందం టర్క్సు&కైకోసు‌కు చేరుకుంది. ఇది కోవిడ్-19 మహమ్మారి 2020 అట్లాంటికు హరికేను సీజను‌లో సహాయం చేయడానికి కొత్త టర్క్సు&కైకోసు రెజిమెంటు‌ను నిర్మించడంలో సహాయపడటానికి వచ్చింది.[52]

2020 జూన్ ప్రారంభంలో లెఫ్టినెంటు కల్నలు ఎన్నిసు గ్రాంటు‌ను కొత్త టర్క్సు&కైకోసు రెజిమెంటు‌కు కమాండింగు ఆఫీసరు‌గా నియమించారు.[53]

గణాంకాలు

[మార్చు]

జనాభా

[మార్చు]
చారిత్రికంగా జనాభా
సంవత్సరంజనాభా±%
19115,615—    
19215,522−1.7%
19436,138+11.2%
19605,668−7.7%
19705,558−1.9%
19807,413+33.4%
199011,465+54.7%
200020,014+74.6%
201231,458+57.2%
Sources:[4][54]

ఈ భూభాగంలోని ముప్పై ద్వీపాలలో ఎనిమిది ద్వీపాలలో జనావాసాలు ఉన్నాయి. 2012 జనవరి 25 ( 2012 ఆగస్టు12న విడుదల చేయబడింది) జనాభా లెక్కల ప్రాథమిక ఫలితాల నుండి మొత్తం జనాభా 31,458 మందిగా అంచనా వేయబడింది. జనాభా 58.2% పెరుగుదల జరుగిందని భావిస్తున్నారు. 2001 జనాభా లెక్కల ప్రకారం 19,886 మంది జనాభా నమోదయ్యారు.[4] 2021 జూలై అంచనాల ప్రకారం జనాభా 57,196. [7] జనాభాలో మూడింట ఒక వంతు మంది 15 సంవత్సరాల కంటే తక్కువ వయస్సు గలవారు ఉన్నారు. 4% మంది మాత్రమే 65 లేదా అంతకంటే ఎక్కువ వయస్సు గలవారు. 2000లో జనాభా సంవత్సరానికి 3.55% చొప్పున పెరుగుతోంది. శిశు మరణాల రేటు 1,000 సజీవ జననాలకు 18.66 మరణాలు. జనన సమయంలో ఆయుర్దాయం 73.28 సంవత్సరాలు (పురుషులకు 71.15 సంవత్సరాలు, స్త్రీలకు 75.51 సంవత్సరాలు). మొత్తం సంతానోత్పత్తి రేటు స్త్రీకి 3.25 పిల్లలు జన్మించారు. వార్షిక జనాభా పెరుగుదల రేటు 2.82%.

సిఐఎ వరల్డు ఫ్యాక్టు‌బుకు ద్వీపవాసుల జాతిని ఆఫ్రికను 87%, యూరోపియను 7.9%, మిశ్రమ 2.5.%, తూర్పు భారతీయులు 1.3% ఇతరులు 0.7%గా విభజించింది.[7] ఈ దీవులలో ఒక చిన్న డొమినికను, హైతియను సమాజం ఉంది. [7][8]

దీవులవారీగా జనసంఖ్య

[మార్చు]
దీవి రాజధాని ప్రాంతం (చ.కిమీ) జనసంఖ్య[b] స్థానిక టైనొ పేరు వివరణ
కైకోసు దీవులు
దక్షిణ కైకోసు కాక్బర్ను హార్బరు 21.2 2,013 కసిబా
పశ్చిమ కైకోసు న్యూ అరీనా 28 10 మకోబిసా రిసార్టు సిబ్బంది మాత్రమే
ప్రావిడెన్షియలు డౌనుటౌను ప్రావిడెన్షియలు 122 33,253 యుకనక యానికన
పైను కే దక్షిణ బే విలేజి 3.2 30 బుయానా రిసార్టు సిబ్బంది మాత్రమే
పారట్ కే పారట్ కే విలేజి 5 90 సగం మంది రిసార్టు సిబ్బంది, సగం మంది నివాసితులు
ఉత్తర కైకోసు బాటిల్ క్రీక్ 116.4 2,066 కైకో
కోంచు బారు 136 522 అనియానా
అంబరుగ్రిసు కే’స్ బిగ్ అంబరుగ్రిసు కే’స్ 10.9 50
ఇతర కైకోసు దీవులు తూర్పు కైకోసు 146.5 0 వానా
టర్క్సు దీవులు
గ్రాండు టర్కు కాక్బర్ను టౌను 17.6 8,051 అముయానా
సాల్టు కే బాల్ఫరు టౌను 7.1 315 కనామని కనోమని
ఇతర టర్కు దీవులు కాటను కే 2.4 0 మాకరికే
టర్కులు &కైకోసు దీవులు కాక్బర్ను టౌను 616.3 49000[7]

జనాభా నిర్మాణం

[మార్చు]
లింగ, సమూహాల ఆధారిత జనాభా గణాంకాలు (2017 ఆగస్టు 1 )[55]
వయసు పురుషులు మహిళలు మొత్తం %
మొత్తం 20296 19496 39792 100
0–4 1426 1398 2824 7.10
5–9 1270 1229 2499 6.28
10–14 1146 1157 2303 5.79
15–19 1111 1155 2266 5.69
20–24 1306 1365 2671 6.71
25–29 1582 1650 3232 8.12
30–34 1889 1885 3774 9.48
35–39 2248 2140 4388 11.03
40–44 2162 2010 4172 10.48
45–49 1948 1770 3718 9.34
50–54 1553 1396 2949 7.41
55–59 1050 933 1983 4.98
60–64 730 636 1366 3.43
65-69 445 375 820 2.06
70-74 258 213 471 1.18
75-79 112 94 206 0.52
80+ 60 90 150 0.38
వయసు పురుషులు మహిళలు మొత్తం శాతం
0–14 3842 3784 7626 19.16
15–64 15579 14940 30519 76.70
65+ 875 772 1647 4.14

భాష

[మార్చు]

ఈ దీవుల అధికారిక భాష ఇంగ్లీషు, కానీ జనాభా టర్క్సు&కైకోసు దీవుల క్రియోలు‌ను కూడా మాట్లాడుతుంది.[56] క్యూబా, హిస్పానియోలాకు సమీపంలో ఉండటం వలన హైతియను క్రియోలు మాట్లాడే హైతీ స్పానిషు మాట్లాడే క్యూబా, డొమినికన్ రిపబ్లిక్ నుండి చట్టబద్ధమైన, చట్టవిరుద్ధమైన వలసల కారణంగా ఈ భూభాగంలో పెద్ద హైతియను క్రియోలు, స్పానిషు మాట్లాడే సమాజాలు అభివృద్ధి చెందాయి. [56]

సెయింటు మేరీసు కేథడ్రలు, గ్రాండు టర్కు

మతం

[మార్చు]

ప్రధాన వ్యాసం: టర్క్సు&కైకోసు దీవులలో మతం

టర్క్సు&కైకోసు జనాభాలో 86% మంది క్రైస్తవులు (బాప్టిస్టులు 35.8%, చర్చి ఆఫ్ గాడ్ 11.7%, రోమను కాథలిక్కులు 11.4%, ఆంగ్లికన్లు 10%, మెథడిస్టులు 9.3%, సెవెంత్-డే అడ్వెంటిస్టులు 6%, యెహోవాసాక్షులు 1.8%), మిగిలిన 14% మంది ఇతర విశ్వాసాలు ఉన్నారు. [7]

1984లో అప్పటి నసావు డియోసెసు నుండి తీసుకున్న భూభాగంతో నిర్మించబడిన మిషను సుయి యూరిసు ఫర్ టర్క్సు, కైకోసు ద్వారా కాథలిక్కులు సేవ చేస్తున్నారు. [57]

సంస్కృతి

[మార్చు]

ఇవి కూడా చూడండి: టర్క్సు&కైకోసు దీవుల సంగీతం

గ్రాండు టర్కులోని టర్క్సు&కైకోసు జాతీయ మ్యూజియం

టర్క్సు&కైకోసు దీవులు బహుశా సంగీతపరంగా రిప్సా సంగీతానికి ప్రసిద్ధి చెందాయి. ఈ శైలి దీవులలో ఉద్భవించింది.[58]: 34  టర్క్సు&కైకోసు దీవులు వారి వార్షిక సంగీత, సాంస్కృతిక ఉత్సవానికి ప్రసిద్ధి చెందాయి. ఇక్కడ కళాకారులు అనేక స్థానిక ప్రతిభను ప్రదర్శిస్తాయి. కరేబియను యునైటెడు స్టేట్సు చుట్టూ ఉన్న అనేక మంది సంగీత ప్రముఖుల ఇతర డైనమికు ప్రదర్శనలు.

మహిళలు పెద్ద కైకోసు దీవులలో బుట్టలు, టోపీలను తయారు చేయడానికి గడ్డిని ఉపయోగించే సాంప్రదాయ చేతిపనులను కొనసాగిస్తున్నారు. ఈ నిరంతర సంప్రదాయం 1830లు - 1841లో ఆఫ్రికా నుండి నేరుగా జనాభాలో చేరిన విముక్తి పొందిన ఆఫ్రికన్లకు సంబంధించినది కావచ్చు అని భావిస్తునారు. వారు ధ్వంసమైన ఓడ నుండి వచ్చిన బానిసలు; వారు తమతో పాటు సాంస్కృతిక చేతిపనుల నైపుణ్యాలను తీసుకువచ్చారు. [23]: 216 

ఈ ద్వీపంలో అత్యంత ప్రజాదరణ పొందిన క్రీడలు చేపలలో పట్టడం, సెయిలింగు, ఫుట్‌బాలు (సాకరు), క్రికెట్టు (ఇది జాతీయ క్రీడ). .[59]

టర్క్సు&కైకోసు వంటకాలు ప్రధానంగా సముద్రపు ఆహారం, ముఖ్యంగా శంఖం చుట్టూ ఆధారపడి ఉంటాయి.[60] రెండు సాధారణ స్థానిక వంటకాలు శంఖం వడలు, శంఖం సలాడు ముఖ్యమైనవి. [61]

పౌరసత్వం

[మార్చు]

ఇవి కూడా చూడండి: బ్రిటిషు ఓవర్సీసు టెరిటరీసు పౌరుడు § బ్రిటిషు పౌరసత్వానికి ప్రాప్యత

టర్క్సు&కైకోసు ఒక బ్రిటిష్ ఓవర్సీస్ టెరిటరీ స్వతంత్ర దేశం కాదు కాబట్టి దాని జాతీయత చట్టాలు పాక్షికంగా బ్రిటిషు జాతీయత చట్టం దాని చరిత్ర ద్వారా నిర్ణయించబడతాయి. బ్రిటను ఓవర్సీసు టెరిటరీలతో సన్నిహిత సంబంధాలు ఉన్న వ్యక్తులందరూ ఒకే జాతీయతను కలిగి ఉన్నారు: బ్రిటిష్ ఓవర్సీస్ టెరిటరీస్ పౌరసత్వం (బిఒటిసి), మొదట బ్రిటిషు జాతీయత చట్టం 1981 ద్వారా బ్రిటిషు డిపెండెంటు టెరిటరీసు పౌరసత్వంగా నిర్వచించబడింది.[62]: 213–214  అయితే బిఒటిసి ఏ బ్రిటిషు ఓవర్సీసు టెరిటరీలో నివసించే హక్కును ఇవ్వదు. అది ఉద్భవించిన భూభాగంతో సహా. బదులుగా పౌరసత్వంతో ముడిపడి ఉన్న హక్కులు సాధారణంగా బిలోంజరు హోదా అని పిలువబడే దాని నుండి ఉద్భవించాయి. ద్వీప స్థానికులు లేదా స్థానికుల నుండి వచ్చిన వారిని బిలోంజరు‌లుగా చెబుతారు. టర్క్సు&కైకోసు ప్రభుత్వం 2021లో దాని వలస చట్టాన్ని సవరించింది. బిలోంజరు స్టేటసు‌ను "బిలోంజరు‌తో పది సంవత్సరాలు వివాహం చేసుకోవడం (వివాహం ద్వారా బిలోంజరు కాకుండా), లేదా వివాహం ద్వారా బిలోంజరు‌గా మారిన వ్యక్తి ఈద ఆధారపడిన బిడ్డగా ఉండటం ద్వారా" ప్రత్యేకంగా మంజూరు చేసింది.[63]

"ప్రావిడెన్షియల్సు లేదా వెస్టు కైకోసు‌లో $5,00,000 డాలర్లు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ లేదా గ్రాండు టర్కు లేదా కుటుంబ దీవులలో $2,50,000 డలర్లు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ పెట్టుబడి పెట్టిన వ్యక్తికి, పదేళ్ల వరకు నివాస అనుమతిని పొందడం" కూడా సాధ్యమైంది. [63]

2002లో బ్రిటిషు ఓవర్సీసు టెరిటరీసు చట్టం టర్క్సు&కైకోసు‌తో సహా బ్రిటిషు ఓవర్సీసు టెరిటరీల పౌరులందరికీ పూర్తి బ్రిటిషు పౌరసత్వ హోదాను పునరుద్ధరించింది.

విద్యరంగం

[మార్చు]

టర్క్సు&కైకోసు‌లలో గ్రంథాలయ సేవల మంత్రిత్వ శాఖ విద్య, యువత, క్రీడలను పర్యవేక్షిస్తుంది. ప్రభుత్వ విద్యకు పన్నుల మద్దతు ఉంది. ఐదు నుండి పదహారేళ్ల వయస్సు గల పిల్లలకు ఇది నిర్బంధ విద్య అమలులో ఉంది. ప్రాథమిక విద్య ఆరు సంవత్సరాలు, మాధ్యమిక విద్య ఐదు సంవత్సరాలు ఉంటుంది.[64] 1990లలో ప్రాథమిక పాఠశాల ఉపాధ్యాయుల నైపుణ్యాలను పెంచే ప్రయత్నంలో ప్రాథమిక ఇన్-సర్వీసు టీచరు ఎడ్యుకేషను ప్రాజెక్టు (పిన్స్టెప్) ప్రారంభించబడింది. వీరిలో దాదాపు పావువంతు మంది అర్హత లేనివారు ఉంటారు. టర్క్సు&కైకోసు దాని ప్రాథమిక పాఠశాలలను పునరుద్ధరించడానికి, పాఠ్యపుస్తకాల ఖర్చులను తగ్గించడానికి, పాఠశాలలకు ఇచ్చే పరికరాలు, సామాగ్రిని పెంచడానికి కూడా పనిచేసింది. ఉదాహరణకు 1993 సెప్టెంబరులో ప్రతి ప్రాథమిక పాఠశాలకు ఉపాధ్యాయులు తరగతి గదులను ఏర్పాటు చేసుకోవడానికి తగినంత పుస్తకాలు ఇవ్వబడ్డాయి. 2001లో ప్రాథమిక స్థాయిలో విద్యార్థి-ఉపాధ్యాయ నిష్పత్తి దాదాపు 15:1గా ఉంది.

ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాలల్లో ఇవి ఉన్నాయి: [65]

  • హెచ్‌జె రాబిన్సను హై స్కూలు (గ్రాండు టర్కు)
  • క్లెమెంటు హోవెలు హై స్కూల్ (ప్రావిడెన్షియల్సు)
  • లాంగు బే హై స్కూలు (ప్రావిడెన్షియల్సు)
  • రేమండు గార్డినరు హై స్కూలు (నార్తు కైకోసు)
  • మార్జోరీ బాస్డెను హై స్కూలు (సౌతు కైకోసు)

ప్రీస్కూలు‌కు ఆరవ తరగతి వరకు సేవలందించే ప్రైవేటు పాఠశాల అయిన ఇంటర్నేషనలు స్కూలు ఆఫ్ ది టర్క్సు&కైకోసు ఐలాండ్సు, లీవార్డు, ప్రావిడెన్షియల్సు‌లో ఉంది. 2014లో దీనికి 106 మంది విద్యార్థులు ఉన్నారు. దీనిని 2014 వరకు ది ఆష్‌క్రాఫ్టు స్కూలు అని పిలిచేవారు. .[66]

టర్క్సు&కైకోసు ఐలాండ్సు కమ్యూనిటీ కాలేజి వారి మాధ్యమిక విద్యను విజయవంతంగా పూర్తి చేసిన విద్యార్థులకు ఉచిత ఉన్నత విద్యను అందిస్తుంది. కమ్యూనిటీ కళాశాల వయోజన అక్షరాస్యత కార్యక్రమాన్ని కూడా పర్యవేక్షిస్తుంది. టర్క్సు&కైకోసు ఐలాండ్సు కమ్యూనిటీ కాలేజీలో ఒక విద్యార్థి తన విద్యను పూర్తి చేసిన తర్వాత వారు యునైటెడు స్టేట్సు, కెనడా లేదా యునైటెడు కింగ్‌డంలోని విశ్వవిద్యాలయంలో ఉచితంగా తమ విద్యను కొనసాగించడానికి అనుమతించబడతారు. ఈ అదనపు విద్యను పొందడానికి వారు టర్క్సు&కైకోసు దీవులలో నాలుగు సంవత్సరాలు పనిచేయడానికి కట్టుబడి ఉండాలి.

చరిష్మా విశ్వవిద్యాలయం అనేది దీవుల విద్య, యువత, క్రీడలు, లైబ్రరీ సర్వీసెసు మంత్రిత్వ శాఖచే గుర్తించబడిన లాభాపేక్షలేని ప్రైవేటు విశ్వవిద్యాలయం [67][68]. ఇది గుర్తింపు పొందిన అండరు గ్రాడ్యుయేటు, గ్రాడ్యుయేటు, పోస్టు-గ్రాడ్యుయేటు డిగ్రీ ప్రోగ్రాం‌లతో పాటు 100 మందికి పైగా అధ్యాపక సభ్యులు బోధించే వివిధ విభాగాలలో సర్టిఫికేటు ప్రోగ్రాం‌లను అందిస్తుంది.

పబ్లికు యూనివర్సిటీ ఆఫ్ ది వెస్టు ఇండీసు ఓపెను క్యాంపసు ఈ ప్రాంతంలో ఒక సైటు‌ను కలిగి ఉంది. [69]

ఆరోగ్య సంరక్షణ

[మార్చు]

టర్క్సు&కైకోసు 2010లో జాతీయ ఆరోగ్య బీమా పథకాన్ని స్థాపించారు.[70]: 231   జీతంలో తగ్గింపుచేసి, నామమాత్రపు వినియోగదారు రుసుముల ద్వారా నివాసితులు జాతీయ ఆరోగ్య బీమా పథకానికి తోడ్పడతారు. ఇంటరు‌హెల్తు కెనడా నిర్వహించే ప్రైవేటు-పబ్లికు-భాగస్వామ్య ఆసుపత్రులు, ప్రావిడెన్సియల్సు‌లోని ఒక ఆసుపత్రి, గ్రాండు టర్కులోని ఒక ఆసుపత్రి ద్వారా ఎక్కువ సంరక్షణ అందించబడుతుంది. అదనంగా అనేక ప్రభుత్వ క్లినికులు, ప్రైవేటు క్లినికు‌లు ఉన్నాయి. ఈ ఆసుపత్రులు 2010లో ప్రారంభించబడ్డాయి. 2012 నుండి అక్రిడిటేషను కెనడా ద్వారా గుర్తింపు పొందాయి. .[71]

ఆర్థిక వ్యవస్థ

[మార్చు]
గ్రాండు టర్కులోని క్రూయిజు టెర్మినలు

టర్క్సు&కైకోసు ఆర్థిక వ్యవస్థ పర్యాటకం, ఆఫ్షోరు ఫైనాన్సు, ఫిషింగు ద్వారా ఆధిపత్యం చెలాయిస్తుంది.[7][8] దీవులలో ఉపయోగించే ప్రధాన కరెన్సీ యుఎస్ డాలరు.

చారిత్రాత్మకంగా ఉప్పు పరిశ్రమ, చిన్న స్పాంజి, జనపనార ఎగుమతులతో టర్క్సు, కైకోసు దీవులను నిలబెట్టింది (అయితే చాలా తక్కువ జనాభా పెరుగుదల ఉంది. ఆర్థిక వ్యవస్థ స్తబ్దుగా ఉంది). 1960లలో అమెరికను పెట్టుబడిదారులు దీవులకు వచ్చి ప్రావిడెన్సియల్సు‌లో ఎయిరు‌స్ట్రిపు నిర్మాణానికి నిధులు సమకూర్చి ద్వీపసమూహం మొదటి హోటలు "ది థర్డు టర్టిలు"ను నిర్మించినప్పుడు ఆర్థిక వ్యవస్థ వృద్ధి చెందింది. [72] ఉప్పు ఆధారిత ఆర్థిక వ్యవస్థకు అనుబంధంగా కొద్దికొద్దిగా పర్యాటకులు రావడం ప్రారంభించారు. క్లబు మెడు త్వరలోనే గ్రేసు బే వద్ద ఒక రిసార్టు‌ను ఏర్పాటు చేసింది. 1980లలో క్లబు మెడ్ పెద్ద విమానాలను అనుమతించడానికి ఎయిర్‌స్ట్రిపు, అప్‌గ్రేడు‌కు నిధులు సమకూర్చింది. అప్పటి నుండి పర్యాటకం క్రమంగా పెరుగుతోంది. [8]

2009లో జిడిపి సహకారాలు ఈ క్రింది విధంగా ఉన్నాయి:[73] హోటళ్ళు & రెస్టారెంట్లు 34.67%, ఆర్థిక సేవలు 13.12%, నిర్మాణం 7.83%, రవాణా, నిల్వ & కమ్యూనికేషన్ 9.90%, రియలు ఎస్టేటు, అద్దె & వ్యాపార కార్యకలాపాలు 9.56%.గృహ వినియోగం కోసం చాలా మూలధన వస్తువులు, ఆహారం దిగుమతి చేసుకుంటారు. [7]

2010/2011లో ప్రభుత్వ ఆదాయానికి ప్రధాన వనరులు దిగుమతి సుంకాలు (43.31%), భూమి లావాదేవీ మీద స్టాంపు డ్యూటీ (8.82%), వర్కు పర్మిట్లు, నివాస రుసుములు (10.03%), వసతి పన్ను (24.95%). 2009 చివరి నాటికి ఈ ప్రాంతం, స్థూల దేశీయ ఉత్పత్తి సుమారు యుఎస్$795 మిలియన్ల డాలర్లు (తలసరి $24,273). [73]

2008లో మొత్తం శ్రామిక శక్తి 27,595 మంది కార్మికులు. 2006లో శ్రామిక శక్తి పంపిణీ ఈ క్రింది విధంగా ఉంది:

నైపుణ్య స్థాయి శాతం
నైపుణ్యం లేనివారు/మాన్యువలు 53%
సెమీ-స్కిల్డు 12%
స్కిల్డ్యు 20%
ప్రొఫెషనలు 15%

2008లో నిరుద్యోగిత రేటు 8.3%. 2007–2008లో, ఈ ప్రాంతం $235.85 మిలియన్ల డాలర్ల ఖర్చులకు వ్యతిరేకంగా $206.79 మిలియన్ల డలర్ల ఆదాయాన్ని పొందింది. 1995లో ఈ ద్వీపం $5.7 మిలియన్ల విలువైన ఆర్థిక సహాయాన్ని పొందింది. ఈ ప్రాంతం కరెన్సీ యునైటెడు స్టేట్సు డాలరు. కొన్ని ప్రభుత్వ జరిమానాలు (విమానాశ్రయ ఉల్లంఘనలు వంటివి) పౌండ్సు స్టెర్లింగు‌లో చెల్లించబడతాయి. చాలా స్మారక నాణేల జారీలు కిరీటాలలో సూచించబడతాయి.[74]

ప్రాథమిక వ్యవసాయ ఉత్పత్తులలో పరిమిత మొత్తంలో మొక్కజొన్న, బీన్సు, కాసావా (టాపియోకా), సిట్రసు పండ్లు ఉన్నాయి. చేపలు, శంఖం మాత్రమే ముఖ్యంగా ఎగుమతి చేయబడుతున్నాయి. 2000 సంవత్సరంలో దాదాపు $169.2 మిలియన్ల డాలర్లు ఎండ్రకాయలు, ఎండిన, తాజా శంఖం, శంఖం పెంకులు ఎగుమతి చేయబడ్డాయి. ప్రధానంగా యునైటెడు కింగ్‌డం యునైటెడు స్టేట్సు‌కు అధికంగా ఎహుమతి చేయబడుతుంటాయి. అయితే ఇటీవలి సంవత్సరాలలో వేట తగ్గుతోంది. ఈ ప్రాంతం యునైటెడు స్టేట్సు‌కు ఉద్దేశించిన దక్షిణ అమెరికా మాదకద్రవ్యాలకు ముఖ్యమైన ట్రాన్సు‌షిప్మెంటు పాయింటు‌గా ఉండేది. కానీ అమెరికను, బహామియను, టర్క్సు కైకోసు కృషి నిరంతర ఒత్తిడి కారణంగా ఈ వ్యాపారం బాగా తగ్గింది.

ఈ ద్వీపాలు ఆహారం, పానీయాలు, పొగాకు, దుస్తులు, తయారీ, నిర్మాణ సామగ్రిని దిగుమతి చేసుకుంటాయి. ప్రధానంగా యునైటెడు స్టేట్సు, యునైటెడ్ కింగ్‌డం నుండి. 2007లో దిగుమతులు మొత్తం $581 మిలియన్ల డాలర్లు ఉంటాయి.

ఈ ద్వీపాలు సంవత్సరానికి 236.5 గిగావాట్లు విద్యుత్తు‌ను ఉత్పత్తి చేసి వినియోగిస్తాయి. ఇవన్నీ శిలాజ ఇంధనాల నుండి వస్తాయి.[75]

పర్యాటకం

[మార్చు]

ఈ దీవులకు పర్యాటకం అతిపెద్ద ఆదాయ వనరులలో ఒకటిగా ఉంది. ఎక్కువ మంది సందర్శకులు అమెరికా నుండి ఓడల ద్వారా వస్తున్నారు. [7] 2007లో పర్యాటకుల రాక 264,887కి - 2009 నాటికి 351 498కి పెరిగింది. 2010లో మొత్తం 245 క్రూయిజు షిప్పు‌లు గ్రాండు టర్కు క్రూయిజు టెర్మినలు‌కు చేరుకున్నాయి. మొత్తం 617,863 మంది సందర్శకులను తీసుకెళ్లాయి.[76]

టర్క్సు&కైకోసు సూర్యాస్తమయం
గ్రాండు టర్కు వద్ద నైరుతి బీచు దృశ్యం

పర్యాటకాన్ని పెంచడానికి ప్రభుత్వం రెండు వైపుల వ్యూహాన్ని అనుసరిస్తోంది. అప్‌మార్కెటు రిసార్టు‌లు ధనవంతులను లక్ష్యంగా చేసుకుంటాయి. అయితే గ్రాండు టర్కు‌ను సందర్శించే ప్రజల కోసం ఒక పెద్ద కొత్త క్రూయిజు-షిప్పు పోర్టు, వినోద కేంద్రం నిర్మించబడ్డాయి. టర్క్సు&కైకోసు దీవులలో ప్రపంచంలోనే అతి పొడవైన పగడపు దిబ్బలలో ఒకటి ఉంది.[77][78]. ప్రపంచంలోని ఏకైక శంఖం ఫాం. .[79]

ఫ్రెంచి వెకేషను విలేజి కంపెనీ క్లబ్బు మెడినానీ (క్లబ్బు మెడ్) ప్రావిడెన్సియల్సు‌లో 'టర్కోయిసు' అనే అడల్టు రిసార్టు‌ను కలిగి ఉంది.

ఈ దీవులు వివిధ ప్రముఖులతో ప్రసిద్ధి చెందాయి. డికు క్లార్కు [80], బ్రూసు విల్లిస్‌తో సహా అనేక మంది హాలీవుడు తారలు టర్క్సు, కైకోసు‌లలో ఇళ్లను కలిగి ఉన్నారు.[81] బెను అఫ్లెకు, జెన్నిఫరు గార్నరు 2005లో పారోటు కేలో వివాహం చేసుకున్నారు. నటి ఎవా లాంగోరియా, ఆమె మాజీ భర్త టోనీ పార్కరు జూలై 2007లో తమ హనీమూను కోసం దీవులకు వెళ్లారు. సంగీతకారుడు నైలు రోడ్జర్సు‌కు ద్వీపంలో వెకేషను హోం ఉంది. [82]

వేసవి చివరిలో కరేబియను తక్కువ సీజను‌లో పర్యాటకాన్ని పెంచడానికి 2003 నుండి టర్క్సు&కైకోసు టూరిస్టు బోర్డు ఈ సీజను‌లో టర్క్సు&కైకోసు మ్యూజికు అండు కల్చరలు ఫెస్టివలు అని పిలువబడే వార్షిక కచేరీల శ్రేణిని నిర్వహించింది.[83] ప్రొవిడెన్షియల్స్‌లోని ది బైటు‌లోని ది టర్టిలు కోవ్ మెరీనాలో తాత్కాలికంగా ఏర్పాటు చేయబడిన ఈ ఉత్సవం దాదాపు ఒక వారం పాటు కొనసాగుతుంది. లియోనెలు రిచీ, LL కూలు J, అనితా బేకరు, బిల్లీ ఓషను, అలిసియా కీస్, జాన్ లెజెండు, కెన్నీ రోజర్సు, మైఖేలు బోల్టను, లుడాక్రిసు, చకా ఖాను, 2వ బాయ్జు మెన్ వంటి అనేక మంది ప్రముఖ అంతర్జాతీయ రికార్డింగు కళాకారులు ఇందులో పాల్గొన్నారు. .[84] ఏటా 10,000 మందికి పైగా హాజరవుతారు.[84] 2024లో అనేక మంది అమెరికను పర్యాటకులు చిన్న ఆయుధ మందుగుండు సామగ్రిని కలిగి ఉన్నందుకు అరెస్టు చేయబడ్డారు. ప్రతి ఒక్కరికి 12 సంవత్సరాల తప్పనిసరి జైలు శిక్ష విధించబడింది. [85]

  • రిసార్టు‌లు
  • గ్రేసు బే క్లబ్బు [86]
  • గ్రేసు బేలోని సోమరు‌సెటు [87]
  • బీచు‌లు రిసార్టు‌లు – టర్క్స్ & కైకోసు [88]
  • సెవెను స్టార్సు రిసార్టు [89]
  • అలెగ్జాండ్రా రిసార్టు [90]
  • వెస్టు బే క్లబ్బు [91]

నేరాలు

[మార్చు]

యునైటెడు నేషన్సు ఆఫీసు ఆన్ డ్రగ్సు అండు క్రైం ప్రకారం, టర్క్సు&కైకోసు దీవులు ఏ దేశం లేదా ఆధారపడిన ప్రాంతంలో కంటే అత్యధిక ఉద్దేశపూర్వక హత్య రేటును కలిగి ఉన్నాయి ప్రతి 1,00,000 మంది నివాసితులకు 76.5 హత్యలు జరుగుతున్నాయి.[92][93][94]

2025 మార్చి 6న, యుఎస్ స్టేటు డిపార్టు‌మెంటు లెవలు 2 ట్రావెలు అడ్వైజరీని జారీ చేసిందని ఇక్కడ నేరాల కారణంగా ఇక్కడ సందర్శించేటప్పుడు ప్రయాణికులు జాగ్రత్తగా ఉండాలని హెచ్చరిస్తున్నట్లు ప్రకటించబడింది. ఈ అడ్వైజరీ అంటే ప్రయాణం నిరుత్సాహపరచబడిందని కాదు కానీ సందర్శకులు మరింత జాగ్రత్తగా ఉండాలి.[95][96]

రవాణా

[మార్చు]

టర్క్సు&కైకోసు దీవులకు ప్రావిడెన్సియల్సు అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం ప్రధాన ప్రవేశ ద్వారం.

సౌతు కైకోసు‌లోని నార్మను బి. సాండర్సు సీనియరు అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం ప్రత్యక్ష అంతర్జాతీయ సేవలను అందిస్తుంది. అమెరికను ఎయిర్‌లైన్సు మయామి, సౌతు కైకోసు మధ్య విమానాలను నడుపుతుంది (ఫ్లైటు AA 3815),[97] అలాగే ప్రావిడెన్సియల్సు, గ్రాండు టర్కు‌లకు దేశీయ విమానాలను నడుపుతుంది.

జాగ్సు మెక్‌కార్ట్నీ అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం గ్రాండు టర్కు‌లోని రాజధాని కాక్బర్ను టౌను‌కు సేవలు అందిస్తుంది. మొత్తంగా జనావాస ద్వీపాలలో ప్రతిదానిలో ఏడు విమానాశ్రయాలు ఉన్నాయి. ఐదు తారు వేసిన రన్వేలను కలిగి ఉన్నాయి (వీటిలో మూడు సుమారు 2,000 మీ (6,600 అడుగులు) పొడవు, ఒకటి సుమారు 1,000 మీ (3,300 అడుగులు) పొడవు), మిగిలిన రెండు తారు వేయని రన్వేలను కలిగి ఉన్నాయి. (వీటిలో ఒకటి సుమారు 1,000 మీ (3,300 అడుగులు) పొడవు, మరొకటి గణనీయంగా తక్కువగా ఉంటుంది).[98]

ఈ దీవులలో 121 కిలోమీటర్లు (75 మైళ్ళు) హైవే, 24 కి.మీ (15 మైళ్ళు) తారు వేయబడినవి, 97 కి.మీ (60 మైళ్ళు) తారు వేయబడినవి ఉన్నాయి. యునైటెడు స్టేట్సు వర్జిను దీవులు, బ్రిటిషు వర్జిను దీవుల మాదిరిగానే, టర్క్సు&కైకోసు దీవులు ఎడమ వైపున నడుస్తాయి. .[99][100]

ఈ భూభాగం ప్రధాన అంతర్జాతీయ ఓడరేవులు, నౌకాశ్రయాలు గ్రాండు టర్కు, ప్రావిడెన్సియల్సు, సౌతు కైకోసు‌లలో ఉన్నాయి..[101] ఈ దీవులకు ముఖ్యమైన రైల్వేలు లేవు. ఇరవయ్యవ శతాబ్దం ప్రారంభంలో తూర్పు కైకోసు తోటల నుండి ఓడరేవుకు సిసలు‌ను రవాణా చేయడానికి గుర్రపు రైలును నిర్వహించింది. సిసలు వ్యాపారం ఆగిపోయిన తర్వాత 14 కిలోమీటర్ల (8.7-మైలు) మార్గాన్ని తొలగించారు.[102]

అంతరిక్ష విమానం

[మార్చు]
గ్రాండు టర్కు విమానాశ్రయంలో ఫ్రెండు‌షిపు 7 ప్రతిరూపం

1950 నుండి 1981 వరకు యునైటెడు స్టేట్సు గ్రాండు టర్కు‌లో క్షిపణి ట్రాకింగు స్టేషను‌ను కలిగి ఉంది. అమెరికను అంతరిక్ష కార్యక్రమం ప్రారంభ రోజుల్లో నాసా దీనిని ఉపయోగించింది. 1962లో తన మూడు భూమి కక్ష్యల తర్వాత అమెరికను వ్యోమగామి జాన్ గ్లెను సమీపంలోని సముద్రంలో విజయవంతంగా దిగి గ్రాండు టర్కు‌కు తిరిగి ఒడ్డుకు తీసుకురాబడ్డాడు.[103][104]

తపాలా వ్యవస్థ

[మార్చు]

టర్క్సు&కైకోసు‌లో పోస్టల్ డెలివరీ లేదు; ప్రధాన ద్వీపాలలోని ప్రతి నాలుగు పోస్టాఫీసులలో ఒకదానిలో మెయిలు తీసుకోబడుతుంది.[105] గమ్యస్థానాన్ని బట్టి మెయిలు వారానికి మూడు లేదా ఏడు సార్లు రవాణా చేయబడుతుంది. [106] పోస్టు ఆఫీసు ఆ ప్రాంత ప్రభుత్వంలో భాగం, ప్రభుత్వ మంత్రికి నివేదిస్తుంది బ్రిటిషు మద్దతు సేవలు[107]

మాధ్యమం

[మార్చు]

ఇవి కూడా చూడండి: టర్క్సు&కైకోసు దీవులలో టెలికమ్యూనికేషన్సు

మొబైలు ఫోను సేవను కేబులు & వైరు‌లెసు కమ్యూనికేషన్సు, దాని ఫ్లో బ్రాండు ద్వారా, జిఎసెం 850 - టిడిఎంఎ ఉపయోగించి, డిజిసెలు, జిఎస్‌ఎం 900 - 1900 ఉపయోగించి ఐలాండు‌కాం వైర్‌లెసు, 3జి 850 ఉపయోగించి అందిస్తుంది. కేబులు & వైర్‌లెసు ప్రొవిడెన్షియల్సు, గ్రాండు టర్క్సు‌లలో సిడిఎంఎ మొబైలు ఫోను సేవను అందిస్తుంది. ఈ వ్యవస్థ రెండు జలాంతర్గామి కేబుల్సు, ఇంటెల్‌సాటు ఎర్తు స్టేషను ద్వారా ప్రధాన భూభాగానికి అనుసంధానించబడి ఉంది. 1998లో మూడు ఎ ఎం రేడియో స్టేషన్లు (ఒకటి క్రియారహితం), ఆరు ఎఫ్‌ఎం స్టేషన్లు (షార్టు‌వేవు లేదు) ఉన్నాయి. అత్యంత ప్రజాదరణ పొందిన స్టేషను పవరు 92.5 ఎఫ్‌ఎం ఇది టాపు 100 హిట్‌లను ప్లే చేస్తుంది. 8000 కంటే ఎక్కువ రేడియో రిసీవర్లు భూభాగం అంతటా స్వంతం.

వెస్టు ఇండీసు వీడియో (డబల్యూఐవి) రెండు దశాబ్దాలకు పైగా టర్క్సు&కైకోసు దీవులకు ఏకైక కేబులు టెలివిజను ప్రొవైడరు‌గా ఉంది [as of?], డబల్యూఐవి4 (డబల్యూఐవి అనుబంధ సంస్థ) 15 సంవత్సరాలకు పైగా దీవులలోని ఏకైక ప్రసార స్టేషను [as of?]; బహామాసు నుండి ప్రసారాలను కూడా స్వీకరించవచ్చు. ఈ భూభాగంలో రెండు ఇంటర్నెటు సర్వీసు ప్రొవైడర్లు ఉన్నారు. దాని కంట్రీ కోడు టాపు-లెవలు డొమైను (సిసిటిఎల్‌డి) "టిసి" అమెచ్యూరు రేడియో కాలు‌సైను‌లు "విపిఎస్"తో ప్రారంభమవుతాయి. సందర్శించే ఆపరేటర్లు తరచుగా దీవుల నుండి పని చేస్తారు.

టర్క్సు&కైకోసు ఎఆర్సిఒఎస్-1 [108] జలాంతర్గామి కేబులు ద్వారా సేవలను అందిస్తోంది. ఇది భూభాగాన్న దక్షిణాన డొమినికను రిపబ్లికు‌కు, ఉత్తరాన బహామాసు‌కు, యుఎస్ఎ, మధ్య అమెరికాలోని దేశాలకు కలుపుతుంది.

డబల్యూఐవి 2002లో దేశవ్యాప్తంగా స్థానిక వార్తలు, ఇన్ఫోటైను‌మెంటు కార్యక్రమాలను ప్రసారం చేస్తూ ఛానలు 4 న్యూసు‌ను ప్రవేశపెట్టింది. ఛానలు 2007 నవంబరు4 లో డబల్యూఐవి4గా తిరిగి ప్రారంభించబడింది.

2013లో 4న్యూసు గ్రేసు బే, ప్రావిడెన్షియల్సు‌లో టెలివిజను స్టూడియోలతో దీవుల మొట్టమొదటి హై-డెఫినిషను కేబులు న్యూసు సర్వీసు‌గా మారింది. డిజిసెలు‌ప్లే స్థానిక కేబులు ప్రొవైడరు.

టర్క్సు&కైకోసు వార్తాపత్రికలలో టర్క్సు&కైకోసు వీక్లీ న్యూసు, టర్క్సు&కైకోసు సన్[109]టర్క్సు&కైకోసు ఫ్రీ ప్రెసు ఉన్నాయి. [110] ఈ మూడు ప్రచురణలు వారపత్రికలు. ది వీక్లీ న్యూసు, ది సన్ రెండింటిలోనూ అనుబంధ పత్రికలు ఉన్నాయి. ఇతర స్థానిక పత్రికలు టైమ్సు ఆఫ్ ది ఐలాండ్సు,[111] ఎస్3 మ్యాగజైను,[112] రియలు లైఫు మ్యాగజైను, బాలరు మ్యాగజైను, అన్లీషెడు మ్యాగజైను ఉన్నాయి.

క్రీడలు

[మార్చు]

క్రికెటు దీవుల జాతీయ క్రీడ.[113] జాతీయ జట్టు ఐసిసి అమెరికాసు ఛాంపియన్షి‌పు‌లో ప్రాంతీయ టోర్నమెంటు‌లలో పాల్గొంటుంది.[114] అలాగే 2008 స్టాండు‌ఫోర్డు 20/20లో భాగంగా ఒక ట్వంటీ20 మ్యాచి ఆడింది.[115] రెండు దేశీయ లీగు‌లు ఉన్నాయి. ఒకటి గ్రాండు టర్కు‌లో మూడు జట్లతో మరొకటి ప్రావిడెన్షియల్సు‌లో ఉన్నాయి.[113]

2020 డిసెంబరు నాటికి టర్క్సు&కైకోసు దీవుల ఫుట్‌బాలు జట్టు ఎఫ్‌ఐఎఫ్‌ఎ ప్రపంచ ర్యాంకింగ్సు‌లో 210 జట్లలో 203వ స్థానంలో ఉంది. దాని అత్యున్నత ర్యాంకింగు 158వది ఇది 2008లో సాధించబడింది.[116]

ఈ ప్రాంతాన్ని అంతర్జాతీయ ఒలింపికు కమిటీ గుర్తించనందున టర్క్సు&కైకోసు దీవుల వాసులు ఒలింపికు క్రీడలలో గ్రేటు బ్రిటను తరపున పోటీ పడుతున్నారు.[117]

ప్రముఖులు

[మార్చు]

రాజకీయాలు

[మార్చు]
  • నథానియలు ఫ్రాన్సిసు (1912 – 2004 టర్క్సు&కైకోసు దీవులలో) ఒక రాజకీయ నాయకుడు, ఆయన మార్చి 28, 1985 నుండి జూలై 25, 1986 వరకు ద్వీప భూభాగం తాత్కాలిక ముఖ్యమంత్రిగా పనిచేశాడు. అవినీతి, పోషణ ఆరోపణలు అతని మీద మోపబడిన తర్వాత ఆయన రాజీనామా చేయవలసి వచ్చింది.
  • క్లెమెంటు హోవెలు (1935 బ్లూ హిల్సు, ప్రావిడెన్షియల్సు - 1987 నసావు, బహామాసు సమీపంలో) 1986 జూలై నుండి ప్రారంభమైన నలుగురు సభ్యుల తాత్కాలిక సలహా మండలిలో పనిచేసిన రాజకీయ నాయకుడు
  • జేమ్సు అలెగ్జాండరు జార్జి స్మితు మెక్కార్ట్నీ (1945 గ్రాండు టర్కీ - 1980 న్యూజెర్సీలో) "జాగ్సు" అని కూడా పిలువబడే మెక్కార్ట్నీ ఒక రాజకీయ నాయకుడు. ఆయన 1976 ఆగస్టు నుండి 1980 మే 9, వరకు న్యూజెర్సీ మీద జరిగిన విమాన ప్రమాదంలో మరణించే వరకు ద్వీప భూభాగం, మొదటి ముఖ్యమంత్రిగా పనిచేశాడు.
  • ఏరియలు మిసికు (జననం 1951) మాజీ అభివృద్ధి, వాణిజ్య మంత్రి. ఆయన 1986 జూలై నుండి 1988 మార్చి 3 వరకు నలుగురు సభ్యుల తాత్కాలిక సలహా మండలిలో పనిచేశారు
  • మైఖేలు మిసికు (జననం 1966 ఉత్తర కైకోసు‌లోని బాటిలు క్రీక్‌లో) 2003 ఆగస్టు 25 నుండి 2006 ఆగస్టు 9 వరకు మాజీ ముఖ్యమంత్రి 2006 ఆగస్టు 9 నుండి 2009 మార్చి 23 వరకు మొదటి ప్రీమియరు‌గా ఉన్నారు. లంచాలు తీసుకోవడానికి కుట్ర, ప్రభుత్వాన్ని మోసం చేయడానికి కుట్ర, మనీలాండరింగు ఆరోపణల మీద ఆయన విచారణలో ఉన్నారు.
  • వాషింగ్టను మిసికు (జననం 1950 టర్క్సు&కైకోసు దీవులలో) ప్రస్తుత ప్రీమియరు‌గా, గతంలో ముఖ్యమంత్రిగా 1991 ఏప్రిల్ నుండి జనవరి 31 వరకు పనిచేశారు.
  • నార్మన్ బి. సాండర్స్ (జననం 1943 టర్క్సు&కైకోసు దీవులు) ఒక మాజీ రాజకీయ నాయకుడు 1985 మార్చి 1995 వరకు ద్వీప భూభాగం ముఖ్యమంత్రిగా పనిచేశారు. ఆ తర్వాత ఆయన మయామిలో అరెస్టు చేయబడ్డారు. 1985 జూలైలో మాదకద్రవ్యాల అక్రమ రవాణాకు సంబంధించిన కుట్ర ఆరోపణల మీద ఆయనకు ఎనిమిది సంవత్సరాల జైలు శిక్ష విధించబడింది.
  • ఓస్వాల్డు స్కిప్పింగ్సు (1953 జననం టర్క్సు&కైకోసు దీవులు) ఒక రాజకీయ నాయకుడు.ఆయన 1980 జూన్ 29 నుండి 1980 నవంబరు వరకు, మళ్ళీ 1988 మార్చి 3 నుండి 1991 ఏప్రిల్ వరకు ద్వీప భూభాగానికి ముఖ్యమంత్రిగా పనిచేశాడు.

క్రీడలు

[మార్చు]
  • ట్రెవరు అరిజా (1985 జననం మయామిలో) ఒక అమెరికను ప్రొఫెషనలు బాస్కెటు‌బాలు క్రీడాకారిణి. ఆయన టర్క్సు&కైకోసు దీవులు, డొమినికను సంతతికి చెందినవాడు ఆయన తల్లిదండ్రులు గ్రాండు టర్కు‌కు చెందిన లోలిటా అరిజా, ట్రెవరు సాండర్సు ద్వారా.
  • క్రిస్టోఫరు బ్రయాను (1960 జననం టర్క్సు&కైకోసు దీవులు) మాజీ అసోసియేషను ఫుటు‌బాలు ఆటగాడు. 2006లో ఆయన టర్క్సు&కైకోసు దీవుల ఫుట్‌బాల్ అసోసియేషను అధ్యక్షుడయ్యాడు.
  • ఎరియను చార్లెసు (జననం 1965 సెయింటు విన్సెంటు‌లో) టర్క్సు&కైకోసు దీవులకు చెందిన క్రీడాకారుడు, ఆయన అసోసియేషను ఫుటు‌బాలు క్రికెటు రెండింటిలోనూ తన దేశానికి ప్రాతినిధ్యం వహించాడు.
  • బిల్లీ ఫోర్బ్సు (జననం 1990 ప్రొవిడెన్సియల్స్‌లో) ప్రస్తుతం వాలరు ఎఫ్‌సి తరపున ఆడుతున్న అసోసియేషన్ ఫుట్‌బాల్ ఆటగాడు. జాతీయ జట్టు తరపున అత్యధిక గోల్సు చేసిన రికార్డును ఆయన కలిగి ఉన్నారు.
  • గావిను గ్లింటను (జననం 1979 గ్రాండు టర్కు‌లో) చివరిగా నాం దిన్హు ఎఫ్‌సి తరపున ఆడిన ఫుట్‌బాలు క్రీడాకారుడు
  • డెలానో విలియమ్సు (జననం 1993 గ్రాండు టర్క్సు‌లో) బ్రిటిషు స్ప్రింటరు. ఆయన జమైకాలోని రేసర్సు ట్రాకు క్లబ్బుతో శిక్షణ పొందుతున్నారు

సెలబ్రిటీలు

[మార్చు]
  • లిసారే మెక్కాయు (జననం 1967 చికాగో ఇల్లినాయిసు‌లో) ఒక అమెరికను నటి టర్క్సు కైకోసు దీవుల మాజీ ప్రథమ మహిళ. మెక్కాయు ఏప్రిలు 2006లో మాజీ చీఫు, ప్రీమియరు అయిన మైఖేలు మిసికు‌ను వివాహం చేసుకున్నాడు. 2008లో లిసా రే ప్రభుత్వ నిధుల అవినీతి. అవిశ్వాసం, లంచం కారణంగా తాను, ప్రీమియరు విడాకులు తీసుకుంటున్నట్లు ఒక ప్రకటన విడుదల చేశారు. 2010లో విడాకులు ఖరారు చేయబడ్డాయి. ఆమె హిప్-హాప్ రాపరు డా బ్రాటు సవతి సోదరి కూడా.

మూలాలు

[మార్చు]
  1. ↑ "Turks and Caicos Islands". nationalanthems.info. May 2013. Archived from the original on 17 March 2017. Retrieved 22 March 2017.
  2. ↑ 2.0 2.1 "United Kingdom Overseas Territories - Toponymic Information" (PDF). Archived (PDF) from the original on 11 May 2022. Retrieved 12 April 2022.
  3. ↑ "Statistics Department | Government of the Turks and Caicos Islands". www.gov.tc. Archived from the original on 27 February 2019. Retrieved 2024-03-05.
  4. ↑ 4.0 4.1 4.2 "Year Book of Statistics 2001–2017". Department of Statistics. www.gov.tc. Turks & Caicos Islands Government. 2018. p. 140. Archived from the original on 6 March 2022. Retrieved 2022-03-05.
  5. ↑ "Vital Statistics Report 2020". Department of Statistics. www.gov.tc. Turks & Caicos Islands Government. 2021. p. 20. Archived from the original on 6 March 2022. Retrieved 2022-03-05.
  6. ↑ "Turks and Caicos Islands | Data". World Bank Open Data. Archived from the original on 10 August 2021. Retrieved 2021-08-10.
  7. ↑ 7.00 7.01 7.02 7.03 7.04 7.05 7.06 7.07 7.08 7.09 7.10 7.11 7.12 7.13 7.14 7.15 7.16 7.17 7.18 7.19 7.20 "Turks and Caicos Islands". The World Factbook. Central Intelligence Agency. Archived from the original on 13 January 2021. Retrieved 5 November 2023.
  8. ↑ 8.00 8.01 8.02 8.03 8.04 8.05 8.06 8.07 8.08 8.09 8.10 8.11 8.12 8.13 8.14 8.15 8.16 8.17 8.18 8.19 8.20 8.21 8.22 8.23 Ferguson, James A.; Bounds, John H. "Turks and Caicos Islands". Encyclopædia Britannica. Archived from the original on 11 October 2008. Retrieved 2022-03-05.
  9. ↑ "Population of the Turks and Caicos". Visit Turks and Caicos Islands (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2023-10-23.
  10. ↑ "EU Relations with Turks and Caicos Islands". Archived from the original on 28 September 2008. Retrieved 11 December 2008.
  11. ↑ 11.0 11.1 11.2 "Physical Characteristics" (PDF). Department of Statistics. Turks & Caicos Islands Government. 25 July 2011. Archived from the original on 27 September 2007. Retrieved 22 March 2017.
  12. ↑ 12.0 12.1 "Turks and Caicos Islands". World Directory of Minorities and Indigenous Peoples. Minority Rights Group International. 2007. Archived from the original on 2018-02-10 – via Refworld.
  13. ↑ 13.0 13.1 "About Turks and Caicos". Turks and Caicos Islands. Turks and Caicos Tourist Board. Archived from the original on 2021-12-11. Retrieved 2022-03-04.
  14. ↑ Craton, Michael; Saunders, Gail (1999) [1992]. Islanders in the Stream: A History of the Bahamian People. Vol. 1 (Paperback ed.). Athens: University of Georgia Press. ISBN 9780820342733. Archived from the original on 15 January 2023. Retrieved 2022-03-05 – via Google Books.
  15. ↑ Granberry, Julian; Vescelius, Gary S. (1992). Languages of the Pre-Columbian Antilles. Tuscaloosa: University of Alabama Press. ISBN 9780817351236 – via Google Books.
  16. ↑ Granberry, Julian; Vescelius, Gary S. (2004). Languages of the Pre-Columbian Antilles. The University of Alabama Press. pp. 80–86. ISBN 0-8173-5123-X.
  17. ↑ Stone, Erin Woodruff (May 2014). Indian Harvest: The Rise of the Indigenous Slave Trade and Diaspora from Española to the Circum-Caribbean, 1492-1542 (PhD). Vanderbilt University. hdl:1803/10737. OCLC 873593348. Archived from the original on 15 January 2023. Retrieved 2022-03-04.
  18. ↑ Sauer, Carl Ortwin (1966). The Early Spanish Main. Berkeley & Los Angeles: University of California Press. LCCN 66015004. OCLC 485687. Retrieved 2022-03-05 – via the Internet Archive.
  19. ↑ Albury, Paul (1975). The Story of the Bahamas. Macmillan Caribbean. ISBN 9780333171318. Retrieved 2022-03-05 – via the Internet Archive.
  20. ↑ Craton, Michael (1986). A History of the Bahamas (3rd ed.). Waterloo, ON: San Salvador Press. ISBN 9780969256809. Retrieved 2022-03-05 – via the Internet Archive.
  21. ↑ William F. Keegan (1992). The People Who Discovered Columbus: The Prehistory of the Bahamas. University Press of Florida. ISBN 0-8130-1137-X pp. 25, 48–62, 86, 170–173, 212–213, 220–223
  22. ↑ 22.0 22.1 22.2 "Turks & Caicos History Timeline". Turks and Caicos Museum. Archived from the original on 2021-12-11. Retrieved 20 July 2019.
  23. ↑ 23.0 23.1 23.2 23.3 23.4 Sadler, Nigel (2008). "The Sinking of the Slave Ship Trouvadore: Linking the Past to the Present". In Leshikar-Denton, Margaret E.; Erreguerena, Pilar Luna (eds.). Underwater and Maritime Archaeology in Latin America and the Caribbean. One World Archaeology. Vol. 56. Walnut Creek, CA: Left Coast Press. pp. 209–220. ISBN 9781598742626.
  24. ↑ 24.0 24.1 Sutton, Jane (25 November 2008). Trott, Bill (ed.). "Shipwreck may hold key to Turks and Caicos' lineage". Reuters. Archived from the original on 2015-10-16.
  25. ↑ Schmid, Randolph E. (26 November 2008). "Researchers find wreck of slave ship". Telegram & Gazette. Associated Press. Archived from the original on 2022-03-04.
  26. ↑ Kersell, John E. (1988). "Government administration in a very small microstate: Developing the Turks and Caicos Islands". Public Administration and Development. 8 (2): 169–181. doi:10.1002/pad.4230080206.
  27. ↑ Allen, Glen (16 February 1974). "Carpet-baggers ready to pull the rug on paradise; An island in search of a place in the sun". The Gazette. pp. 1 & 3. Archived from the original on 8 March 2021. Retrieved 2022-03-05 – via Google News Archive.
  28. ↑ Griffith, Ivelaw L. (Spring 1997). "Illicit Arms Trafficking, Corruption, and Governance in the Caribbean". Dickinson Journal of International Law. Vol. 15, no. 3. pp. 487–508. Archived from the original on 6 March 2022. Retrieved 6 March 2022.
  29. ↑ "A major step in clean up of public life in Turks and Caicos". Foreign Office of the United Kingdom. 14 August 2009. Archived from the original on 10 October 2012.
  30. ↑ Tyson, Vivian (2010). "Bahamas wants federation talks with TCI". Turks and Caicos Sun. Archived from the original on 2011-10-04.
  31. ↑ http://suntci.com/pnp-wins-seats-pdm-p435-108.htm[permanent dead link]
  32. ↑ Foreign Secretary statement announces elections in the Turks and Caicos Islands Foreign & Commonwealth Office
  33. ↑ "Turks and Caicos: Where women hold the top jobs". BBC News. 29 January 2017. Archived from the original on 8 September 2017. Retrieved 21 July 2018.
  34. ↑ Rose, Olivia (24 February 2021). "Charles Washington Misick becomes two-time leader". Turks and Caicos Weekly News. Archived from the original on 2021-11-15.
  35. ↑ "Turks and Caicos In Numbers". Beach House TCI. Archived from the original on 4 September 2015. Retrieved 1 August 2015.
  36. ↑ "Tropical and subtropical dry broadleaf forests: Caribbean Islands: Bahamas". World Wildlife Fund. 2021. Archived from the original on 27 September 2020. Retrieved November 14, 2021.
  37. ↑ 37.0 37.1 Dinerstein, Eric; et al. (2017). "An Ecoregion-Based Approach to Protecting Half the Terrestrial Realm". BioScience. 67 (6): 534–545. doi:10.1093/biosci/bix014. ISSN 0006-3568. PMC 5451287. PMID 28608869. See Supplementary appendix S1 and interactive map at "Ecoregions". 2017. Archived from the original on 25 October 2021..
  38. ↑ "STS-100 Shuttle Mission Imagery". NASA. 1 May 2001. Archived from the original on 27 August 2001. Retrieved 31 July 2011.
  39. ↑ Rudd, Murray A. (2003). "Fisheries landings and trade of the Turks and Caicos Islands". Fisheries Centre Research Reports. 11 (6). Fisheries Centre, University of British Columbia: 149–161. doi:10.14288/1.0074792. ISSN 1198-6727.
  40. ↑ Clerveaux, Wesley; Fisher, Tatum (2006). "Consideration of socio-economic and demographic concerns in fisheries and coastal area management and planning in the Turks and Caicos Islands". In Tietze, Uwe; Haughton, Milton; Siar, Susana V. (eds.). Socio-economic indicators in integrated coastal zone and community-based fisheries management: Case studies from the Caribbean (PDF). FAO Fisheries Technical Paper. Vol. 491. Rome: Food and Agriculture Organization of the United Nations. pp. 125–139. ISSN 0429-9345. S2CID 126582556. Archived (PDF) from the original on 2022-03-04.
  41. ↑ "Frequently Asked Questions". Aquamarine Concierge. Archived from the original on 11 April 2020. Retrieved 11 April 2020.
  42. ↑ "Turks and Caicos Weather". Turks and Caicos Tourism.
  43. ↑ "Science: UK Overseas Territories – Turks and Caicos Islands". Kew. Archived from the original on 8 November 2012. Retrieved 29 December 2012.
  44. ↑ "Science: UK Overseas Territories: Biodiversity". Kew. Archived from the original on 2 May 2013. Retrieved 29 December 2012.
  45. ↑ "Turks and Caicos Islands – UNESCO World Heritage Centre". Whc.unesco.org. 27 January 2012. Archived from the original on 18 June 2013. Retrieved 29 December 2012.
  46. ↑ "Turks and Caicos In Numbers". Beach House TCI. Archived from the original on 4 September 2015. Retrieved 1 August 2015.
  47. ↑ "Tropical and subtropical dry broadleaf forests: Caribbean Islands: Bahamas". World Wildlife Fund. 2021. Archived from the original on 27 September 2020. Retrieved November 14, 2021.
  48. ↑ Isles, Delana (4 April 2020). "New chief justice takes the bench". Turks and Caicos Weekly News. Archived from the original on 2021-12-16.
  49. ↑ "HMS Medway sets sail for the Caribbean". Royal Navy. 20 January 2020. Archived from the original on 10 May 2022. Retrieved 18 October 2022.
  50. ↑ "Royal Navy Deploys to Help Fight Gang Violence in Turks & Caicos". Archived from the original on 4 November 2022. Retrieved 4 November 2022.
  51. ↑ "TCI to build its own military regiment". tcweeklynews.com. Archived from the original on 16 December 2019. Retrieved 17 December 2019.
  52. ↑ "Arrival Of A Security Assistance Team In TCI From The Uk". 23 April 2020. Archived from the original on 8 July 2020. Retrieved 8 August 2020.
  53. ↑ "TCI Regiment gets its first commanding officer". tcweeklynews.com. Archived from the original on 22 August 2020. Retrieved 7 July 2020.
  54. ↑ Narine, Vanessa (6 May 2013). "Non-Belongers account for 57.5 per cent of adult population - Population growth in sync with TCI's development, Forbes". Turks and Caicos Weekly News. Archived from the original on 6 May 2013.
  55. ↑ "Demographic and Social Statistics". UNSD. Retrieved 2023-05-10.
  56. ↑ "History". Roman Catholic Mission Sui Iuris of Turks and Caicos. Archived from the original on 2020-08-12. Retrieved 2022-03-04.
  57. ↑ "History". Roman Catholic Mission Sui Iuris of Turks and Caicos. Archived from the original on 2020-08-12. Retrieved 2022-03-04.
  58. ↑ Rellie, Annalisa; Hayne, Tricia (2008). Turks & Caicos Islands: The Bradt Travel Guide. Chalfont St Peter, England: Bradt Travel Guides. ISBN 978-1-84162-268-2 – via Google Books.
  59. ↑ icc. "Turks and Caicos Islands". www.icc-cricket.com (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2024-10-27.
  60. ↑ "The Food and Cuisine of Turks and Caicos". Thesandstc.com. 2 December 2015. Archived from the original on 13 June 2017. Retrieved 22 March 2017.
  61. ↑ "Turks and Caicos Food and Cuisine". 11 February 2022. Archived from the original on 2021-12-13. Retrieved 2022-03-05.
  62. ↑ Hansen, Randall (2000). Citizenship and Immigration in Post-war Britain: The Institutional Origins of a Multicultural Nation. Oxford & New York: Oxford University Press. ISBN 9780191583018. Archived from the original on 6 March 2022. Retrieved 2022-03-05.
  63. ↑ 63.0 63.1 "New Immigration law changes criteria to become a TCI Belonger". suntci.com. Archived from the original on 10 August 2022. Retrieved 2022-08-10.
  64. ↑ Administrator (2023-08-03). "Ministry of Education, Youth, Sports and Social Services - Turks and Caicos Islands". Ministry of Education, Youth, Sports and Social Services - Turks and Caicos Islands (in బ్రిటిష్ ఇంగ్లీష్). Retrieved 2024-10-27.
  65. ↑ "Government". Government of the Turks and Caicos. Archived from the original on 3 August 2020. Retrieved 19 January 2020.
  66. ↑ Tyson, Vivian (15 September 2014). "Ashcroft School is Now International School of the TCI". The Sun. Archived from the original on 18 January 2020. Retrieved 18 January 2020.
  67. ↑ "Education System". Turks and Caicos Islands Ministry of Education, Youth, Sports and Library Services. Archived from the original on 27 October 2020. Retrieved 23 October 2020.
  68. ↑ "Schools". TCI Mall. Archived from the original on 23 January 2021. Retrieved 23 October 2020.
  69. ↑ "The Open Campus in Turks & Caicos". Open Campus. Archived from the original on 12 June 2018. Retrieved 11 June 2018.
  70. ↑ Health in the Americas+, 2017 Edition. Summary: Regional Outlook and Country Profiles. Washington, D.C.: IRIS Pan American Health Organization. 2017. ISBN 9789275119662. Archived from the original on 2022-01-22.
  71. ↑ "Our History". TCI Hospital. Archived from the original on 22 October 2020. Retrieved 27 December 2020.
  72. ↑ "Turks and Caicos History". Visit Turks and Caicos Islands (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2024-10-27.
  73. ↑ 73.0 73.1 "TCI Stats Box". Department of Economic Planning and Statistics. February 25, 2010. Archived from the original on 13 September 2014. Retrieved 13 July 2014.
  74. ↑ "Coins from Turks and Caicos Islands", Numista. Archived 22 ఆగస్టు 2019 at the Wayback Machine. Retrieved on 22 August 2019.
  75. ↑ "Turks & Caicos: Energy Snapshot" (PDF). Energy Transition Initiative. U.S. Department of Energy. May 2020. Archived (PDF) from the original on 6 July 2022. Retrieved 21 March 2022.
  76. ↑ "TCI Stats Box". Department of Economic Planning and Statistics. Archived from the original on 13 November 2009. Retrieved 15 August 2009.
  77. ↑ Stuart, Gloria (26 February 2019). "The World's Third-Largest Coral System Awaits At Turks And Caicos". Jupiter Magazine (in ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 12 August 2019. Retrieved 12 August 2019.
  78. ↑ "Interesting Facts about the Turks and Caicos Islands". Archived from the original on 5 April 2016. Retrieved 14 September 2016.
  79. ↑ "Tourism in Turks & Caicos". Caribbean Days. Archived from the original on 21 February 2015. Retrieved 20 February 2015.
  80. ↑ "Celebrities and Famous People in the Turks and Caicos". Visit Turks and Caicos Islands (in ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 25 April 2019. Retrieved 10 October 2019.
  81. ↑ Clarke, Katherine (August 2019). "Bruce Willis Sells Turks and Caicos Compound for $27 Million". The Wall Street Journal (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 10 October 2019. Retrieved 10 October 2019.
  82. ↑ Alleyne, Mike (October 2007). "Interview With Nile Rodgers". Journal on the Art of Record Production (2). Archived from the original on 8 August 2021. Retrieved 8 August 2021.
  83. ↑ "The Turks and Caicos Music & Cultural Festival". 21 April 2008. Archived from the original on 12 June 2008. Retrieved 7 August 2008.
  84. ↑ 84.0 84.1 "The Turks and Caicos Music & Cultural Festival News Release". 21 April 2008. Archived from the original on 4 August 2008. Retrieved 7 August 2008.
  85. ↑ Ebrahimji, Alisha (28 May 2024). "What we know about the Americans arrested for bringing ammo to Turks and Caicos". CNN. Retrieved 4 June 2024.
  86. ↑ "Grace Bay Club". Grace Bay Resorts. Archived from the original on 2022-01-26. Retrieved 2022-03-05.
  87. ↑ "The Somerset on Grace Bay". www.thesomerset.com. Archived from the original on 2021-12-04. Retrieved 22 March 2017.
  88. ↑ "Beaches Turks & Caicos". Beaches Resorts. Archived from the original on 2022-02-16. Retrieved 2022-03-05.
  89. ↑ "Seven Stars Resort & Spa". www.sevenstarsgracebay.com. Archived from the original on 2022-02-28. Retrieved 22 March 2017.
  90. ↑ "Alexandra Resort". www.alexandraresort.com. Archived from the original on 2022-01-30. Retrieved 11 June 2015.
  91. ↑ "West Bay Club". Grace Bay Resorts. Archived from the original on 2021-12-25. Retrieved 2022-03-05.
  92. ↑ "Intentional Homicide". dataunodc.un.org. United Nations Office on Drugs and Crime (UNODC). Table by country. Latest available year varies by country. Some have 2023 data. Can select for few or many countries, regions, years. You can shrink the width of the table to see all the options, and all the years you selected. To do so drag the zoom bar button at the bottom of the page. There is a dataset link to download all the data. Table last fully updated from dataset retrieved 24 June 2024. Individual countries updated since then.
  93. ↑ "Victims of Intentional Homicide: 2018". UNODC. United Nations Office on Drugs and Crime. Map and table of rates and counts. Pick a country (or countries) in the sidebar "Country" dropdown menu. Then pick a year (1990-2018). Click that country on the map to see a timeline graph of homicide rates. Below the map see a timeline table of the rates and counts for that country or countries. There is a "Bulk data download" link at top right (hover to see name). May need to click twice to download.
  94. ↑ "Homicide rate | dataUNODC". United Nations Office on Drugs and Crime. Timeline graph of "Victims of intentional homicide 1990-2018". Can select a country and a region. Table below graph shows data 1990-2018. Download link icon below table offers multiple formats just for selected country and region. Click "bulk data download" link icon twice at top of page to get Excel file that covers years 1990-2018 for all countries.
  95. ↑ Koch, Alexandra (2025-03-06). "Travel warning issued for popular spring break tropical destination over crime concerns". Fox News (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Retrieved 2025-03-07.
  96. ↑ "Turks and Caicos Islands International Travel Information". travel.state.gov (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2025-03-07.
  97. ↑ "American Airlines now flies direct from Miami to South Caicos". Visit Turks and Caicos Islands (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2025-04-27.
  98. ↑ "Providenciales International Airport, Turks and Caicos Islands, United Kingdom". airport-technology.com. Archived from the original on 5 July 2014. Retrieved 9 August 2014.
  99. ↑ "Driving in the Turks and Caicos Islands". Visit Turks and Caicos Islands. 1 January 2022. Archived from the original on 2021-10-29.
  100. ↑ Turks and Caicos, Bradt Travel Guides, Annalisa Rellie, Tricia Hayne, 2008, page 50
  101. ↑ "Turks and Caicos Islands: Getting Around". frommers.com. Archived from the original on 10 August 2014. Retrieved 9 August 2014.
  102. ↑ "Railways in the United Kingdom". Sinfin.net. Archived from the original on 2 February 2016. Retrieved 31 July 2011.
  103. ↑ "History of the Turks and Caicos Islands". Visit Turks and Caicos Islands. Archived from the original on 12 February 2015. Retrieved 20 February 2015.
  104. ↑ Frasketi, Joseph J. Jr. "The Grand Turk Connection with the Project Mercury/Glenn Flight". Joe Frasketi's Space and other Topical Covers. Archived from the original on 21 February 2015. Retrieved 20 February 2015.
  105. ↑ "Practical Information (Know Before You Go)". Archived from the original on 12 February 2015. Retrieved 11 June 2015.
  106. ↑ "Turks & Caicos Postal Services, Mail, post offices | TCI Online". Archived from the original on 13 June 2015. Retrieved 11 June 2015.
  107. ↑ "Government – Turks and Caicos Information – TCI Mall". Tcimall.tc. Archived from the original on 30 April 2017. Retrieved 22 March 2017.
  108. ↑ "Submarine Cable Map - ARCOS". Submarine Cable Map. Retrieved 14 July 2023.
  109. ↑ "About Turks and Caicos Sun". Turks and Caicos Sun. Archived from the original on 2021-10-15. Retrieved 2022-03-05.
  110. ↑ "Archived copy". Archived from the original on 11 December 2011. Retrieved 25 November 2011.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)
  111. ↑ "Times of the Islands". Archived from the original on 5 December 2011. Retrieved 25 November 2011.
  112. ↑ "S3 Magazine". s3magazine.com. Archived from the original on 4 October 2011. Retrieved 25 November 2011.
  113. ↑ 113.0 113.1 "ICC Members: Turks and Caicos Islands". International Cricket Council. Archived from the original on 7 November 2012. Retrieved 7 October 2012.
  114. ↑ "Other Matches played by Turks and Caicos Islands". CricketArchive. Archived from the original on 12 October 2013. Retrieved 7 October 2012.
  115. ↑ "Twenty20 Matches played by Turks and Caicos Islands". CricketArchive. Archived from the original on 12 October 2013. Retrieved 7 October 2012.
  116. ↑ "The FIFA/Coca-Cola World Ranking - Associations - Turks and Caicos Islands". FIFA.com. Archived from the original on 7 December 2020. Retrieved 24 December 2020.
  117. ↑ "About the Turks and Caicos Government". Visit Turks and Caicos Islands. Archived from the original on 2 February 2017. Retrieved 27 January 2017.


ఉల్లేఖన లోపం: "lower-alpha" అనే గ్రూపులో <ref> ట్యాగులు ఉన్నాయి గానీ, దానికి సంబంధించిన <references group="lower-alpha"/> ట్యాగు కనబడలేదు

"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=టర్క్సు%26కైకోసు_దీవులు&oldid=4564405" నుండి వెలికితీశారు