టెయిడ్ నేషనల్ పార్క్

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search
టెయిడ్ నేషనల్ పార్క్
IUCN category II (national park)
టెయిడ్ పర్వత శిఖరం
పటంలో టెనెరిఫే స్థానం
ప్రదేశంటెనెరిఫే, స్పెయిన్
విస్తీర్ణం189.9 km2
స్థాపితం1954
సందర్శకులుసంవత్సరానికి 4 మిలియన్లు
రకంసాధారణ
క్రైటేరియాvii, viii
గుర్తించిన తేదీ2007 (31st session)
రిఫరెన్సు సంఖ్య.1258
రాష్ట్రంస్పెయిన్
ప్రాంతంఐరోపాలోని ప్రపంచ వారసత్వ ప్రదేశం, యూరప్, ఉత్తర అమెరికా

టెయిడ్ నేషనల్ పార్క్ స్పెయిన్ దేశంలో టెనెరిఫే (కానరీ దీవులు, స్పెయిన్) ఉన్న ఒక జాతీయ ఉద్యానవనం.టెయిడ్ జాతీయ ఉద్యానవనం స్పెయిన్ దేశంలోని మౌంట్ టెయిడ్ అనే ఎత్తైన పర్వతం (3,718 మీటర్ల ఎత్తు) మీద కేంద్రీకృతమై ఉంది.అట్లాంటిక్ మహాసముద్ర ద్వీపాలలో ఇది ఎత్తైన అగ్నిపర్వతం, సముద్రంలోని దానిఅడుగుభాగం నుండి (7.500 మీటర్ల ఎత్తు) దాని స్థావరం నుండి ప్రపంచంలో మూడవ ఎత్తైన అగ్నిపర్వతం.పికో వీజో జాతీయ ఉద్యానవన పరిధి కూడా ఈ పర్వతశ్రేణిలో ఉంది. ఇది కానరీ ద్వీపాలలో 3,135 మీటర్ల శిఖరంతో రెండవ ఎత్తైన అగ్నిపర్వతం. కానరీ ద్వీపాలలో టెయిడ్ మౌంట్ , పికో వీజో మాత్రమే రెండు శిఖరాలుగా ఉన్నాయి.18,990 హెక్టార్ల వైశాల్యాన్ని ఆక్రమించి, కానరీ ద్వీపంలోని అత్యంత పురాతన, అతిపెద్ద జాతీయ ఉద్యానవనంగా, స్పెయిన్ లోని పురాతనమైన వాటిలో ఒకటి. 2010లో టెయిడ్ ఐరోపాలో అత్యధికంగా సందర్శించబడిన జాతీయ ఉద్యానవనం. ఈ ఉద్యానవనం లా ఒరోటవా మునిసిపాలిటీ పరిధిలో ఉంది.ఇది 18,990 హెక్టార్ల విస్తీర్ణంలో విస్తరించి ఉంది.2007 జూన్ 28న యునెస్కో దీనిని ప్రపంచ వారసత్వ ప్రదేశంగా పేర్కొంది [1] ఇది 2007 చివరి నుండి స్పెయిన్ 12 సంపదలలో ఒకటి. టెయిడ్ తూర్పున ఒక శిఖరంపై, అబ్జర్వేటోరియో డెల్ టెయిడ్ టెలిస్కోపులు ఉన్నాయి.

టెయిడ్ స్పెయిన్లో అత్యధికంగా సందర్శించే జాతీయ ఉద్యానవనం.2015 నాటికి ప్రపంచంలో అత్యధికంగా సందర్శించే వాటిలో ఇది ఎనిమిదవదిగా గుర్తించబడింది.[2] దీనిని సంవత్సరానికి 3 మిలియన్ల మంది సందర్శకులు దర్శిస్తారు.[3] 2016 లో దీనిని 4,079,823 మంది పర్యాటకులు సందర్శించి చారిత్రక రికార్డును చేరుకుంది.[4][5]ఉద్యానవనం దర్శించటానికి దక్షిణాన ఎంచుకున్న ప్రాంతాల నుండి బయలుదేరి  టెనెరిఫే పర్యాటక పట్టణాలకు ఉదయం, మధ్యాహ్నం కోచ్ ప్రయాణాలు ఉన్నాయి.శిఖరం చివరివరకు చేరుకోవటానికి అనుమతి (ఉచిత) అవసరం, అది ముందుగా పొందాలి.[6]

చరిత్ర[మార్చు]

టెయిడ్ జాతీయ ఉద్యానవనం,3డి చిత్రం, టెనెరిఫే

టెయిడ్ జాతీయ ఉద్యానవనం పెద్ద చారిత్రక విలువను కలిగి ఉంది. ఈ ప్రదేశం ఆదిమ గ్వాంచెస్ కు ఒక ముఖ్యమైన ఆధ్యాత్మిక ప్రాముఖ్యతను కలిగి ఉంది. ఉద్యానవనంలో ముఖ్యమైన పురావస్తు ప్రదేశాలు కనుగొనబడ్డాయి. గ్వాంచెస్ టెయిడ్ ప్రార్థనా స్థలం. వారు దానిని నరక ద్వారం (ఎచీడ్) అని వారు భావిస్తారు.[7]

జాతీయ ఉద్యానవనంగా జనవరి 22, 1954 న ప్రకటించబడింది. ఇది స్పెయిన్లో మూడవది. 1981 లో ఈ పార్కును తిరిగి వర్గీకరించారు.ప్రత్యేక చట్టపరమైన పాలనదీనికి స్థాపించారు. 1989 లో కౌన్సిల్ ఆఫ్ యూరప్ దాని అత్యధిక విభాగంలో యూరోపియన్ రక్షణప్రాంతాల స్థానంగా దీనికి గుర్తింపు కల్పించింది. ఈ గుర్తింపు, పరిరక్షణ నిర్వహణ తరువాత 1994, 1999, 2004 లో పునరుద్ధరించబడింది.

జాతీయ ఉద్యానవనంగా రూపాంతరం చెందిన 50 వ వార్షికోత్సవం సందర్భంగా, 2002 లో ఈ పార్కును యునెస్కో ప్రపంచ వారసత్వ ప్రదేశంగా ప్రకటించడానికి వ్రాతపని ప్రారంభమైంది. జూన్ 28, 2007 న, ఐదేళ్ల కృషి తరువాత, న్యూజిలాండ్‌లోని క్రిస్ట్‌చర్చ్‌లో జరిగిన యునెస్కో ప్రపంచ వారసత్వ సదస్సులో టెయిడ్ నేషనల్ పార్క్ ప్రపంచ వారసత్వ ప్రదేశంగా ప్రకటించాలని యునెస్కో నిర్ణయించింది. టెయిడ్ జాతీయ ఉద్యానవనం 2007 చివరి నాటికి స్పెయిన్ 12 సంపదలలో ఇది ఒకటిగా పేర్కొనబడింది.

టెయిడ్ ఉద్యానవనం హవాయి అగ్నిపర్వతాల జాతీయ ఉద్యానవనానికి పరిపూరకం. [8] దీనికి ప్రధాన కారణం వాటిలో ప్రతి ఒక్కటి అగ్నిపర్వత నిర్మాణాలకు ప్రాతినిధ్యం వహించడం, అటువంటి ద్వీపాల (హవాయి) తక్కువ అభివృద్ధి చెందిన మాగ్మాస్, మరింత అభివృద్ధి చెందిన, అంతేకాకుండా, [9] టెయిడ్ జాతీయ ఉద్యానవనం యునైటెడ్ స్టేట్స్లోని అరిజోనాలోని గ్రాండ్ కాన్యన్ నేషనల్ పార్కుతో ఇలాంటి అందమైన లక్షణాలను పంచుకుంటుంది.

ప్రాముఖ్యత[మార్చు]

టెయిడ్ నేషనల్ పార్క్, టెనెరిఫే

వృక్షజాలం, జంతుజాలం[మార్చు]

టెయిడ్ వాతావరణం పార్శ్వాలపై లావా చాలా సన్నగా ఖనిజ సంపన్నమైన మట్టిలోనికి ప్రవహిస్తుంది, కానీ ఇది విభిన్న సంఖ్యలో మొక్కల జాతులకు పోషకాలుగా మద్దతు ఇస్తుంది.వాస్కులర్ వృక్షజాలం 168 రకాల మొక్క జాతులను కలిగి ఉంది.వీటిలో 33 టెనెరిఫే జాతులకు చెదినవి ఉన్నాయి [10]

కానరీ ఐలాండ్ పైన్ (పినస్ కానరియన్సిస్) అడవులు 1000–2100 నుండి మైళ్ల వరకు విస్తరించి ఉన్నాయి.ఈవిధంగా అగ్నిపర్వతం మధ్య వాలులను కవర్ చేస్తుంది. ఆల్పైన్ కలప 1000 మైళ్ల విస్తీర్ణం వరకు విస్తరించి ఉంది.ఇది సారూప్య అక్షాంశ ఖండాంతర పర్వతాల కంటే తక్కువ.[11] అధిక ఎత్తులో, లాస్ కానాడాస్ కాల్డెరా కానరీ ఐలాండ్ సెడార్ (జునిపెరస్ సెడ్రస్ ) కానరీ ఐలాండ్ పైన్ ( పినస్ కానరియన్సిస్) పెరగడానికి మరింత పెళుసైన జాతులకు తగిన ఆశ్రయం కల్పిస్తుంది. [12]

టెయిడ్ ఉద్యానవనంలో అత్యంత ప్రాబల్యమైన మొక్కల జాతులు టెయిడ్ వైట్ చీపురు పొదల కలిగి, (స్పార్టోసైటిసస్ సుప్రానుబియస్ ), వీటిలో తెలుపు, గులాబీ పువ్వులు ఉన్నాయి. కానరీ ఐలాండ్ వాల్ ఫ్లవర్ (ఎరిసిమమ్ స్కోపారియం ), దీనిలో తెలుపు, వైలెట్ పువ్వులు ఉన్నాయి. టెయిడ్బగ్లోస్ (ఎచియం వైల్డ్‌ప్రెటి), దీని ఎర్రటి పువ్వులు 3 మీటర్ల ఎత్తు వరకు పిరమిడ్‌ను ఏర్పరుస్తాయి. [13] సముద్ర మట్టానికి 3,600 మీటర్ల ఎత్తులో ఉన్న టెయిడ డైసీ (అర్గిరాంతెమమ్ టెనెరిఫే) ను చూడవచ్చు. టెయిడ్ వైలెట్ (వియోలా చెరంటిఫోలియా) అగ్నిపర్వతం శిఖరం వరకు చూడవచ్చు, ఇది స్పెయిన్లో ఎత్తైన పుష్పించే మొక్కగా నిలిచింది. [14]

శాస్త్రీయ మైలురాయి[మార్చు]

టెయిడ్ నేషనల్ పార్క్ మార్స్ గ్రహం లోని పర్యావరణ, భౌగోళిక పరిస్థితుల మధ్య సారూప్యత ఈ ప్రదేశాన్ని ఎర్ర గ్రహానికి సంబంధించిన అధ్యయనాల కోసం అగ్నిపర్వత సూచన కేంద్రంగా మార్చింది. [15]టెయిడ్ నేషనల్ పార్క్ మార్స్ గ్రహం పర్యావరణ, భౌగోళిక పరిస్థితుల మధ్య సారూప్యత ఈ పార్కును అంగారక గ్రహానికి ప్రయాణించి, అంగారక గ్రహంపై గత లేదా ప్రస్తుత జీవితాన్ని బహిర్గతం చేసే పరీక్షా పరికరాలకు అనువైన ప్రదేశంగా మార్చింది. 2010 లో లాస్ కానాడాస్ డెల్ టెయిడ్ రామన్ వాయిద్యంలో ఒక పరిశోధనా బృందం దీనిని మార్స్కు ఇఎస్ఎ-నాసా ఎక్సోమార్స్ యాత్రలో ఉపయోగించటానికి పరీక్షించబడింది. [16]

చిత్రీకరణ , ఉత్సుకత[మార్చు]

  • బ్రియాన్ 1971 శరదృతువులో, తన గ్రాడ్ థీసిస్‌లో పనిచేస్తున్నప్పుడు, ఇజానా (7,770 అడుగుల ఎత్తు) వద్ద ఉన్న అబ్జర్వేటోరియో డెల్ టీడ్ వద్ద క్వీన్ పాట " టై యువర్ మదర్ డౌన్ " రాశారు. [17]
  • ఈ నాటకీయ దృశ్యం వన్ మిలియన్ ఇయర్స్ బిసి (1966), ఇంటాక్టో (2002), క్లాష్ ఆఫ్ ది టైటాన్స్ (2010) , ఆగ్రహం టైటాన్స్ (2012) వంటి చిత్రాలలో ప్రదర్శించబడింది. [18]
  • వన్ మిలియన్ ఇయర్స్ బిసి రాక్వెల్ వెల్చ్ పోస్టర్ 1994 చిత్రం ది షావ్‌శాంక్ రిడంప్షన్‌లో ముఖ్యమైన పాత్ర పోషిస్తుంది.
  • మైక్ ఓల్డ్‌ఫీల్డ్ తన సంకలనంలో ది కంప్లీట్ ఫెల్ ఆఫ్ 1985, మౌంట్ టీడ్ పాట టెనెరిఫే నుండి వచ్చిన ఈ ప్రసిద్ధ అగ్నిపర్వతం కోసం అంకితం చేయబడింది.
  • డిసెంబర్ 8, 2008 న, కానరీ ద్వీపాల యూదు సమాజం చొరవ తరువాత, ఇజ్రాయెల్ జెండాను టెయిడ్ పర్వతం శిఖరం దగ్గర ఉంచారు. [19]
  • ఈ పార్కులో వర్జెన్ డి లాస్ నీవ్స్ కు అంకితం చేయబడిన ఒక చిన్న ప్రార్థనా మందిరం ఉంది, ఇది స్పెయిన్ లోని ఎత్తైన క్రైస్తవ చర్చి.

మూలాలు[మార్చు]

  1. "Teide National Park". World Heritage List. UNESCO. Retrieved 2009-01-18.
  2. En las entrañas del volcán|El Español
  3. "Parque Nacional del Teide. Ascenso, Fauna, Flora..." Retrieved March 21, 2016.
  4. El Teide bate récord de visitantes y supera los cuatro millones
  5. El Teide bate su récord de visitantes en 2016, con más de cuatro millones
  6. "Mount Teide Cable Car Prices and Timetable | Volcano Teide". www.volcanoteide.com. Retrieved 2018-06-20.
  7. Carracedo, Juan Carlos; Troll, Valentin R., eds. (2013). Teide Volcano: Geology and Eruptions of a Highly Differentiated Oceanic Stratovolcano. Active Volcanoes of the World. Berlin Heidelberg: Springer-Verlag. ISBN 978-3-642-25892-3.
  8. Carracedo, J. C. (Juan Carlos). The geology of the Canary Islands. Troll, V. R. Amsterdam, Netherlands. ISBN 978-0-12-809664-2. OCLC 951031503.
  9. "El Parque Nacional del Teide, Patrimonio Mundial: Valores geológicos determinantes" (PDF). Acceda.ulpgc.es. Retrieved 20 September 2014.
  10. Dupont, Yoko L., Dennis M., Olesen, Jens M., Structure of a plant-flower-visitor network in the high altitude sub-alpine desert of Tenerife, Canary Islands, Ecography. 26(3), 2003, pp. 301–310.
  11. Gieger, Thomas and Leuschner, Christoph, Altitudinal change in needle water relations of the Canary pine (Pinus Canariensis) and possible evidence of a drought-induced alpine timberline on Mt. Teide, Tenerife, Flora - Morphology, Distribution, Functional Ecology of Plants, 199(2), 2004, Pages 100-109y
  12. J.M. Fernandez-Palacios, Climatic response of plant species on Tenerife, the Canary islands, J. Veg. Sci. 3, 1992, pp. 595–602
  13. "Tenerife National Park - Flora". Tenerife Tourism Corporation. Archived from the original on 2008-06-14. Retrieved 2007-12-12.
  14. J.M. Fernandez-Palacios and J.P de Nicolas, Altitudinal pattern of vegetation variation on Tenerife, J. Veg. Sci. 6, 1995, pp. 183–190
  15. "Tenerife se convierte en un laboratorio marciano". Elmundo.es. 3 November 2010. Retrieved 20 September 2014.
  16. "Tenerife se convierte en un laboratorio marciano". Elmundo.es. 3 November 2010. Retrieved 20 September 2014.
  17. "Brian May". Answers.com. Retrieved 20 September 2014.
  18. Montgomery, Jack (22 February 2011). "Clash of the Titans 2 & Los Cristianos Carnival in Tenerife News of the Week". Tenerife Magazine. Archived from the original on 3 September 2014. Retrieved 3 September 2014.
  19. "La bandera de Israel ondea en el Teide (Islas Canarias)". Israelgrafico.tyepad.com. Retrieved 20 September 2014.

బాహ్య లింకులు[మార్చు]

వికీమీడియా కామన్స్‌లో కి సంబంధించిన మీడియా ఉంది.