Jump to content

డుమా (ఇతిహాసం)

వికీపీడియా నుండి

డుమా (ఉక్రేనియన్: బహువచన డుమీ) అనేది ఒక మౌఖిక ఇతిహాస కావ్యం, ఇది పదహారవ శతాబ్దంలో హెట్మానేట్ యుగంలో ఉక్రెయిన్లో ఉద్భవించింది, బహుశా మునుపటి కైవాన్ ఇతిహాస రూపాలపై ఆధారపడి ఉంటుంది. చారిత్రాత్మకంగా, కొబ్జారీ అని పిలువబడే కోసాక్ సంగీత విద్వాంసులు తమతో పాటు ఒక కొబ్జా లేదా టోర్బన్ మీద తమను తాము ప్రదర్శించుకున్నారు, కాని రష్యాకు చెందిన రెండవ కేథరిన్ చేత హెట్మానేట్ రద్దు చేయబడిన తరువాత ఇతిహాస గానం (అంధ) సంగీతకారుల డొమైన్ గా మారింది, వారు కోబ్జార్ బిరుదును నిలుపుకున్నారు, బందురా (అరుదుగా కోబ్జా) లేదా ఒక రెటా / లిరా (ఉక్రేనియన్ రకం హుర్డీ-గుర్డీ) వాయించడం ద్వారా వారి గానంతో పాటు వచ్చారు. డ్యూమాలను "డ్యూమా మోడ్" అని పిలువబడే పారాయణంలో పాడతారు, డోరియన్ మోడ్ వివిధ రకాలైన నాల్గవ డిగ్రీని పెంచారు.

డుమా చారిత్రాత్మక సంఘటనల చుట్టూ నిర్మించబడిన పాటలు, అనేకం సైనిక చర్యను కొన్ని రూపాల్లో వివరిస్తాయి.[1] ఈ చారిత్రక సంఘటనలలో మతపరమైన, నైతిక అంశాలు పొందుపరచబడ్డాయి. వివిధ మతాల శత్రువులకు వ్యతిరేకంగా కొసాక్ లు చేసిన పోరాటం లేదా మతపరమైన విందు రోజులలో జరిగే సంఘటనల ఇతివృత్తాలు ఉన్నాయి. డుమా కథనాలు ప్రధానంగా యుద్ధం చుట్టూ తిరుగుతున్నప్పటికీ, డుమాలు యుద్ధంలో ధైర్యాన్ని పెంపొందించవు. కుటుంబం, సమాజం, సంఘ సంబంధాలలో తనను తాను ఎలా సక్రమంగా నడుచుకోవాలో డుమా ఒక నైతిక సందేశాన్ని అందిస్తుంది. అయితే, కొబ్జారీ కేవలం మతపరమైన పాటలు, డమ్మీలను మాత్రమే ప్లే చేయలేదు. వారు "వ్యంగ్య గీతాలు (కొన్నిసార్లు బహిరంగంగా స్కాబ్రస్) కూడా ప్లే చేశారు; డాన్స్ మెలోడీస్; మాటలతో లేదా లేకుండా; లిరిక్ సాంగ్స్; చారిత్రాత్మక పాటలు".[2]

మొదలు

[మార్చు]

16-17 వ శతాబ్దపు కొసాక్ కాలంలో జరిగిన సంఘటనల గురించి జానపద మూలానికి చెందిన లిరికో-ఇతిహాస రచనలు. డ్యూమాలు ఇతర గేయ-ఇతిహాస, చారిత్రక కవిత్వం నుండి వాటి రూపం, వాటిని ప్రదర్శించే విధానం ద్వారా భిన్నంగా ఉంటాయి. అవి ఒక నిర్దిష్ట నిర్మాణాన్ని కలిగి ఉండవు, కానీ అసమాన కాలాలను కలిగి ఉంటాయి, ఇవి కథ ఆవిర్భావాన్ని నియంత్రిస్తాయి. ప్రతి కాలమూ ఒక సంపూర్ణమైన, వాక్యనిర్మాణాత్మకమైన మొత్తాన్ని ఏర్పరుస్తుంది, ఒక సంపూర్ణ ఆలోచనను తెలియజేస్తుంది. ఈ కవితలోని పంక్తులు 4 నుండి 40 అక్షరాల పొడవులో ఉంటాయి. రైమ్ కీలక పాత్ర పోషించింది. సాధారణంగా క్రియలు ప్రాసను తీసుకువెళతాయి, ఈ విధంగా అనేక పంక్తులను ఒకదానితో ఒకటి బంధించాయి. డ్యూమాలు పాడబడలేదు, కానీ బందురా, కొబ్జా లేదా లిరాతో కలిసి పారాయణం చేయబడ్డాయి. అంతిమ సంస్కారాల విలపాలతో ఈ జపం చాలా సారూప్యత కలిగి ఉంది. డ్యూమా కవితాశాస్త్రం కొన్ని విధాలుగా సెర్బియన్ ఇతిహాస కవిత్వంతో సమానంగా ఉంది. పర్యాయపద జతలు (ప్లాచే-రైడే, బిజిట్-పిడ్బిహై), ప్రామాణిక పదాలు (బుయిన్యి విటర్, సినీ మోర్, సివా జోజులియా) తరచుగా ఉపయోగించబడ్డాయి.

1648లో జరిగిన కొసాక్ తిరుగుబాటులో డుమాతో సైన్యానికి, మతానికి మధ్య సంబంధం ఏర్పడింది. ఉక్రెయిన్ కాథలిక్ పోలిష్-లిథువేనియన్ కామన్వెల్త్ నియంత్రణలోకి వచ్చింది, ఇది తూర్పు ఆర్థోడాక్స్ చర్చిపై వివక్షాపూరిత చర్యలను విధించింది. ఈ తిరుగుబాటు తరువాత "ఉక్రేనియన్ భూభాగాలు, ఉక్రేనియన్ చర్చి విభజన, చివరికి లొంగుబాటు జరిగింది. మతపరమైన అణచివేతకు వ్యతిరేకంగా కొసాక్ లు తిరుగుబాటు చేశారు, వారి భూములు చివరికి పీడకుడి చేతిలో కోల్పోయాయి. ఇది చర్చిలో ఒక పెద్ద సందిగ్ధతకు కారణమవుతుంది, ఎందుకంటే కొసాక్ లు విశ్వాసాన్ని పరిరక్షిస్తారు, వారు ఓడిపోయారు, విశ్వాసం తప్పుకాదు కాబట్టి, కొసాక్ లు స్వయంగా ఏదో పాపం చేసి ఉంటారు.అందుకే ఒక డ్యూమాకు గొప్ప మతపరమైన అండర్ టోన్ ఉంది, ఇది విజయాన్ని గురించి కాకుండా మరణం, ఓటమిని చెప్పే పాట. పావ్లో జైటెట్స్కీ డ్యూమాస్ శైలి జానపద, విద్యావంతుల సంస్కృతుల ప్రత్యేక కలయికగా అభివృద్ధి చెందిందని సూచించాడు.

మూలాలు

[మార్చు]
  1. "Duma". Encyclopedia of Jewish History and Culture Online. Retrieved 2025-02-26.
  2. Kononenko, Natalie K. (1991). "The Influence of the Orthodox Church on Ukrainian Dumy". Slavic Review. 50 (3): 566–575. doi:10.2307/2499853. ISSN 0037-6779.