డెన్మార్కు - నార్వే - హోల్స్టెయిను సంస్కరణ
సంస్కరణ సమయంలో డానిషు-ఆధారిత ఓల్డెన్‌బర్గ్ హౌసు పాలించిన భూభాగాలు కాథలిక్కుల నుండి లూథరనిజంగా మారాయి. 1521/1523లో కల్మారు యూనియను విడిపోయిన తర్వాత ఈ రాజ్యాలలో డెన్మార్కు రాజ్యాలు (స్కేన్లాండు‌లోని పూర్వపు తూర్పు డానిషు ప్రావిన్సులతో) నార్వే (ఐస్లాండ్, గ్రీన్‌లాండ్ ఫారో దీవులు)తో, డచీసు ఆఫ్ ష్లెస్విగు (ఒక డానిషు దోపిడి) హోల్స్టెయిను (ఒక జర్మనీ దోపిడి) ఉన్నాయి. దీని ద్వారా డెన్మార్క్ నేటి గోటు‌ల్యాండు (ఇప్పుడు స్వీడన్ లో భాగం) ఎస్టోనియాలోని ఓసెలు మీద కూడా విస్తరించింది.
సంస్కరణ 1520లలో హోల్స్టెయిను, డెన్మార్కు‌కు చేరుకుంది. "డెన్మార్కు లూథరు" అని పిలువబడే హాన్స్ టౌసెను వంటి లూథరను వ్యక్తులు జనాభాలో, రాజు 2వ క్రిస్టియను నుండి గణనీయమైన మద్దతును పొందారు. ఆయన వారసుడు 1వ ఫ్రెడరికు అధికారికంగా సంస్కరణ ఆలోచనలను ఖండించినప్పటికీ ఆయన వాటి వ్యాప్తిని సహించాడు. ఆయన కుమారుడు 3వ క్రిస్టియను 1528లో అధికారికంగా లూథరనిజాన్ని తన ఆస్తులలోకి ప్రవేశపెట్టాడు ఆయన కౌంటు యుద్ధం తర్వాత 1536/1537లో ఆయన రాజు అయిన తర్వాత డెన్మార్కు-నార్వే అంతటా లూథరనిజాన్ని అధికారికంగా మార్చాడు. కాథలికు బిషపు‌లను తొలగించి అరెస్టు చేశారు. 1537 (డెన్మార్కు-నార్వే), 1542 (హోల్స్టెయిను) లలో లూథరను స్నేహితుడు జోహన్నెసు బుగెన్‌హాగెను ఆధ్వర్యంలో రూపొందించబడిన లూథరను చర్చి ఆదేశాల ఆధారంగా చర్చిని పునర్వ్యవస్థీకరించారు.
ప్రొటెస్టంటు సంస్కరణ సమయంలో స్థాపించబడిన లూథరను క్రమం డెన్మార్కు చర్చి, నార్వే చర్చి, ఐస్లాండ్ చర్చి, ఫారో దీవులు చర్చిలకు సాధారణ మూలం. దాదాపు ఒక శతాబ్దం తరువాత కాథలికు లీగు ప్రతి-సంస్కరణకు వ్యతిరేకంగా ప్రొటెస్టంటు సంకీర్ణాన్ని రక్షించడానికి నాయకత్వం వహించిన 4వ క్రిస్టియను ఆధ్వర్యంలో ముప్పై సంవత్సరాల యుద్ధంలో డెన్మార్కు-నార్వేసు విఫలమైంది.
నేపథ్యం-గుస్టాఫు ట్రోలు-నిషేధం పనిచేసే చర్చి అవసరం
[మార్చు]ప్రధాన వ్యాసం: గుస్టాఫు ట్రోలు
స్వీడన్‌లోని ఉప్ప్సల కాథలికు ఆర్చ్ బిషపు, గుస్టాఫు ట్రోల్, పోపు 10వ లియో మద్దతుతో 1518లో పార్లమెంటు ఆర్చ్ బిషపు అల్మారే-స్టేకెటు కోటను కూల్చివేసిన కారణంగా స్వీడన్ రీజెంటు స్టెను స్టూరు ది యంగరు, స్వీడను పార్లమెంటు రిక్సు‌డాగు‌తో వివాదంలో పడ్డాడు. ట్రోలు యూనియను‌కు అనుకూలంగా (కల్మార్ యూనియన్)లో ఉన్నాడు. 1520 శరదృతువులో స్వీడను‌ను యూనియను‌ను ఆక్రమించిన 2వ క్రిస్టియనుతో పొత్తు పెట్టుకున్నాడు. ట్రోలు‌ను ఆర్చ్ బిషపు‌గా తిరిగి నియమించారు. స్టాక్‌హోం బ్లడ్‌బాత్ నిర్వహించారు.[1][2][3]
1520 నవంబరు 7 - 9 మధ్య స్టాక్‌హోం‌లో జరిగిన విచారణలు 84 మందికి వెంటనే ఉరిశిక్షలు అమలులోకి వచ్చాయి. వారిలో పద్నాలుగు మంది గొప్ప వ్యక్తులు, ముగ్గురు బర్గోమాస్టర్లు, పద్నాలుగు మంది పట్టణ కౌన్సిలర్లు, స్టాక్‌హోం‌లోని ఇరవై మంది సాధారణ పౌరులు ఉరితీయబడడం, శిరచ్ఛేదం చేయబడ్డారు. వారిలో చాలామంది ఎంపీలు. కాథలిక్కు చర్చి నుండి కానను చట్టం ద్వారా పార్లమెంటును బహిష్కరించడానికి, మతవిశ్వాసులుగా వారిని ఉరితీయడానికి పోపు ట్రోలు‌కు లిఖితపూర్వకంగా హక్కును ఇచ్చాడు. వారికి వ్యతిరేకంగా నిషేధం (చర్చి సమ్మె) ప్రకటించబడింది. [4][5][6]
1521లో స్వీడిషు విముక్తి యుద్ధం సమయంలో ట్రోలు డెన్మార్కు‌కు పారిపోవలసి వచ్చింది. ఆ సమయంలో గుస్తావు వాసా బహిష్కరించబడిన పార్లమెంటు మద్దతుతో స్వీడను‌లో అధికారంలోకి వచ్చాడు. ట్రోలు స్థానం పోపు నుండి ఆయన మద్దతు ఉన్నప్పటికీ గుస్తావు వాసా ఆయనను ఆర్చ్ బిషపు‌గా గుర్తించడానికి నిరాకరించాడు. ట్రోలు‌ను దేశద్రోహిగా తిరస్కరించాడు. గుస్తావు వాసా వాటికను‌తో సంబంధాన్ని తిరిగి స్థాపించకపోవడానికి, స్వీడను‌లో సంస్కరణను ప్రారంభించడం ద్వారా ప్రొటెస్టంటిజాన్ని ప్రవేశపెట్టడానికి రోమ్ నుండి వచ్చిన ఒత్తిడి ఒక కారణమైంది.
డెన్మార్కు‌లో ఉన్నప్పుడు ట్రోలు రాజకీయ సంఘర్షణలో ఓడిపోయాడు. ఆ సమయంలో డెన్మార్కు‌కు చెందిన 1వ ఫ్రెడరికు ఫ్రెడరికు వారసుడు 3వ క్రిస్టియను చేత తొలగించబడి రాజుగా నియమించబడ్డాడు. 2వ క్రిస్టియను ట్రోలు శత్రువులుగా, 1వ ఫ్రెడరికు తరువాత 3వ క్రిస్టియను కూడా కాథలికు 2వ క్రిస్టియనుకు మద్దతు ఇచ్చిన పాపసీతో ఉద్రిక్త సంబంధాన్ని కలిగి ఉన్నారు. కౌంటు ఫ్యూడు 1534–1536లో పాపసీ, ట్రోలు క్రైస్తవ అనుకూల 2వ వర్గానికి మద్దతు ఇవ్వడం ద్వారా ఓడిపోయిన పక్షానికి మళ్ళీ మద్దతు ఇచ్చారు. 1536లో యుద్ధం ముగింపులో 3వ క్రిస్టియను కోపెను‌హాగను‌లోకి ప్రవేశించినప్పుడు ఆర్చ్ బిషపు టోర్బెను బిల్లేతో పాటు ఆ సమయంలో నగరంలో ఉన్న మరో ఇద్దరు బిషపు‌లను అరెస్టు చేశారు. రాజ్యంలోని ఇతర బిషపు‌లను దేశవ్యాప్తంగా అరెస్టు చేశారు.
ప్రభువులు అధికారాన్ని చేజిక్కించుకున్నారు. రాజు 1536 అక్టోబరు 20న కోపెను‌హాగను‌లో లార్డ్సు డేకు పిలుపునిచ్చారు. ఈ సమయంలో బిషపు‌లను పదవీచ్యుతులను చేసి, వారి ఎస్టేటు‌లను కిరీటం జప్తు చేయాలని నిర్ణయించారు. కేథడ్రలు చాప్టరు‌లు, మఠాలు సంస్కరించబడే వరకు వారి కార్యకలాపాలను కొనసాగించడానికి అనుమతించబడ్డాయి. మఠాల సన్యాసులు మఠాల నుండి బయటకు వెళ్ళడానికి అనుమతించబడ్డారు. కానీ వారు అక్కడే ఉండాలని ఎంచుకుంటే వారు లూథరను గ్రంథాలను ప్రకటిస్తారు. భవిష్యత్తులో ఏ బిషపు డెన్మార్కు‌లో లౌకిక అధికారాన్ని వినియోగించడానికి అనుమతించబడరని కౌన్సిలర్లు హామీ ఇవ్వాలని 3వ క్రిస్టియను పట్టుబట్టాడు.
3వ క్రిస్టియను రోమ్‌లోని పాపసీ కాథలికు చర్చి నుండి స్వతంత్రంగా ఉన్న రాచరిక జాతీయ చర్చిని నిర్వహించడానికి పనిచేశాడు. 1537లో రాజు ఆదేశం ప్రకారం కొత్త చర్చి ఆదేశాన్ని రూపొందించారు. 1539లో తుది రూపంలో అమలు చేయవచ్చు. బిషపు‌లను సూపరింటెండెంటు‌లు డియోసెసను చీఫు‌లుగా మార్చారు. ఈ బిరుదు స్వల్పకాలికంగా మారింది. త్వరలో బిషపు అనే పేరుకు తిరిగి వచ్చింది. వీరిని రాజు నియమిస్తాడు. వారు ఎటువంటి పెద్ద ఆదాయాన్ని సంపాదించడానికి అనుమతించబడరు. పారిషు పూజారులు సువార్తను ప్రకటించమని ఆదేశించబడ్డారు. సమాజాన్ని సువార్త సిద్ధాంతంలో పెంచాలి. పిల్లల కోసం లూథరను కేటకిజం ప్రవేశపెట్టబడింది. అందువలన సంస్కరణ డెన్మార్కు‌లో పూర్తిగా అమలు చేయబడింది. [7]
సంస్కరణ ఆలోచనల వ్యాప్తి
[మార్చు]
1525లోనే ఆంట్వోర్స్కోవు మఠం నుండి వచ్చిన నైటు హాస్పిటలరు అయిన హాన్సు టౌసెను, వైబోర్గు‌లో లూథరను సిద్ధాంతాలను బోధించడం ప్రారంభించాడు. తరువాతి సంవత్సరాల్లో లూథరను ఉద్యమం దేశవ్యాప్తంగా వ్యాపించడం ప్రారంభించింది. రాజు 1వ ఫ్రెడరికు తన హాండు‌ఫెస్ట్నింగు ('చార్టర్')లో లూథరనిజానికి వ్యతిరేకంగా పోరాడతానని ప్రతిజ్ఞ చేసినప్పటికీ ఆయనకు 1526లో వైబోర్గు పౌరులకు ఒక శాసనం జారీ చేశాడు. వారు హాన్సు టౌసెను‌ను రక్షించాలని నిర్బంధించాడు. [8]
సువార్తిక ఉద్యమం జర్మనీలో ఉద్భవించింది. అక్కడ మార్టిను లూథరు 1517లో తన తొంభై-ఐదు సిద్ధాంతాలను పోస్టు చేశాడు. పౌలు హెల్గెసెను వంటి మానవతావాదులు లూథరన్లు చేసినట్లుగా కాథలికు చర్చిలో సంస్కరణ ఉద్యమాన్ని పూర్తిగా రద్దు చేయడానికి బదులుగా దానిని కొనసాగించడానికి చాలా కాలం ప్రయత్నించినప్పటికీ ఈ ఉద్యమం డెన్మార్కు‌లో త్వరగా గొప్ప ప్రభావాన్ని పొందింది.
1530ల ప్రారంభంలో రాజు నిష్క్రియాత్మకత ప్రజలను మఠాలు, చర్చిల మీద దాడి చేయడానికి ప్రోత్సహించింది. 1526 నుండి ప్రవాసంలో నివసించిన మాజీ రాజు 2వ క్రిస్టియను అశాంతిని ఆసరాగా చేసుకుని తన కోసం కొత్త లూథరను సిద్ధాంతం కోసం ఆందోళన చేస్తూ ప్రచార రచనలు జారీ చేశాడు. 1533లో 1వ ఫ్రెడరికు మరణించినప్పుడు కొత్త రాజు ఎవరు కావాలనే దాని మీద కౌన్సిలు ఆఫ్ ది రియల్ము ఒక ఒప్పందానికి రాలేకపోయింది. కాథలికు మెజారిటీ ఫ్రెడరికు 12 ఏళ్ల కుమారుడు హాన్సు ది ఎల్డరు ఆఫ్ ష్లెస్విగు-హోల్స్టెయిను-హాడర్స్లెవు‌ను ఇష్టపడగా మైనారిటీ హాన్సు సవతి సోదరుడు క్రిస్టియను‌ను సమర్థించింది. ఆయన స్లెస్విగు, హోల్స్టను డ్యూకు‌గా 1520లలో అక్కడ లూథరనిజాన్ని ప్రవేశపెట్టాడు.
విభేదాల కారణంగా కొత్త రాజు ఎన్నిక ఒక సంవత్సరం పాటు వాయిదా పడింది. ఈలోగా కౌన్సిలు ఆఫ్ ది రియల్ము దేశాన్ని పరిపాలించింది. బిషపు‌లు తమ తమ డియోసెసు‌లలో ఏమి బోధించవచ్చో నిర్ణయించుకునేలా చేసింది. హాన్సు టౌసెను మతవిశ్వాశాల ఆరోపణకు గురై జిలాండు నుండి బహిష్కరించబడ్డాడు. కానీ రోస్కిల్డే బిషపు ఒక నెల తర్వాత ఆయనను తిరిగి పిలిచాడు. కౌన్సిలు ద్వారా దేశాన్ని ప్రభువులు తమ ఆధీనంలోకి తీసుకోవడం పట్ల అసంతృప్తి చెంది, మాల్మో, కోపెను‌హాగను పౌరులు, ముఖ్యంగా ఉత్తర జట్లాండు నుండి వచ్చిన రైతులు బహిష్కరించబడిన 2వ క్రిస్టియను చుట్టూ ర్యాలీ చేశారు.
కౌన్సిలు సమావేశంలో మేయరు జుర్గెను వుల్లెను‌వెవరు ప్రాతినిధ్యం వహించిన లూబెకు‌కు బదులుగా నెదర్లాండికు-స్లెస్విజియను-హోల్సేషియను కూటమిలో చేరాలని కౌన్సిలు నిర్ణయించింది.
3వ క్రిస్టియను ఎన్నిక - కౌంటు వైరం
[మార్చు]
1534 జనవరిలో మేయరు జోర్గెను కాకు నేతృత్వంలోని మాల్మో నగర ప్రభుత్వం లూథరను బోధకులను బహిష్కరించాలని లండు బిషపు ఇచ్చిన ఆదేశాన్ని పాటించడానికి నిరాకరించింది. మాల్మో ఇప్పటికే చాలా కాలంగా సువార్త కార్యకలాపాలకు కేంద్రంగా ఉంది. మాల్మో కోటను ఆక్రమించి అధిపతిని అరెస్టు చేయడం ద్వారా ఆ ఆదేశానికి ప్రతిస్పందించింది. మేలో ఈ తిరుగుబాటు తర్వాత ఓల్డెను‌బర్గ్‌కు చెందిన జర్మనీ కౌంటు క్రిస్టోఫరు హోల్స్టెను మీద దాడి చేశాడు. 2వ క్రిస్టియను పునరుద్ధరించడానికి అధికారికంగా డెన్మార్కు‌ను జయించడానికి మాల్మోకు చెందిన కాక్, లూబెకు‌కు చెందిన వుల్లెను‌వెవరు ఆయనను నియమించారు. తరువాతి రెండు సంవత్సరాల అంతర్యుద్ధంలో క్రిస్టోఫరు పాల్గొనడం దీనికి కౌంటు ఫ్యూడు అని పేరు పెట్టింది. కౌంటు ప్రధాన లక్ష్యం హోల్స్టెను కాదు, జిలాండు, అక్కడ ఆయన ప్రయాణించాడు. ఆయన త్వరగా గ్రేటు బెల్టు‌కు తూర్పున ఉన్న మొత్తం డానిషు భూభాగాన్ని నియంత్రించాడు.
1534 జూలై 4న జట్లాండికు ప్రభువుల ప్రతినిధులు, కౌన్సిలర్లు తూర్పు జట్లాండు‌లోని రైలో సమావేశమయ్యారు. ఇక్కడ తక్కువ ప్రభువులు లూథరను క్రైస్తవుడు, డ్యూకు ఆఫ్ స్లెస్విగు, హోల్‌స్టెను‌లను రాజ్యానికి నామినేటు చేయమని బిషపు‌లను బలవంతం చేశారు. ఫ్యూనెను ప్రభువులు వారితో చేరినప్పుడు, క్రిస్టియను అంగీకరించి, ఆ సంవత్సరం ఆగస్టు 18న హార్సెన్సు‌లో ఆయనకు రాజు 3వ క్రిస్టియనుగా నివాళులర్పించారు. ఫ్యూనెను, జుట్లాండు ఇద్దరూ తిరుగుబాటు చేసిన తర్వాత, స్వీడను, ప్రుస్సియా స్కానియాలో యుద్ధంలో పాల్గొన్న తర్వాత, లూబెకు 1536 జనవరిలో పోరాటం నుండి వైదొలిగి ఏప్రిల్ 6న మాల్మో లొంగిపోయాడు. అయితే అధికారాలను లేదా సువార్తిక సిద్ధాంతాన్ని కోల్పోలేదు. జనాభా నెలల తరబడి ఆకలితో అలమటించిన తర్వాత. కోపెను‌హాగను లొంగిపోయింది. మేయరు అంబ్రోసియసు బోగు‌బైండరు ఆత్మహత్య చేసుకున్నాడు. మాల్మో లాగానే, కోపెన్‌హాగను కూడా దాని హక్కులను కోల్పోలేదు. తిరుగుబాటుదారులకు క్షమాభిక్ష మంజూరు చేయబడింది.
డెన్మార్కు‌లో సంస్కరణ
[మార్చు]_-_Johannes_Bugenhagen.jpg)
3వ క్రిస్టియను 1536 ఆగస్టు 6న కోపెన్‌హాగను‌లోకి ప్రవేశించాడు. ఆరు రోజుల తర్వాత ఆయన ఒక తిరుగుబాటు చేశాడు. కోపెన్‌హాగన్‌లో నివసించిన ముగ్గురు బిషపు‌లను అరెస్టు చేశారు మిగిలిన వారిని వెతికి పట్టుకుని అరెస్టు చేశారు. అధికారిక కారణం ఏమిటంటే క్రైస్తవుడిని రాజుగా ఎన్నుకోవడానికి వారు సంకోచించడం ఇతర నేరపూరిత చర్యలు. అసలు కారణం ఏమిటంటే క్రిస్టియను ఒకే దెబ్బకు రెండు పిట్టలను చంపాలని కోరుకున్నాడు: లూథరను సంస్కరణను అమలు చేయడం, బిషపు‌ల ఆస్తులను జప్తు చేయడం (వాటి నుండి వచ్చే లాభాలు ఇటీవల ముగిసిన అంతర్యుద్ధం ఖర్చులను భరించడానికి అవసరం).
కౌంటు వైరం తర్వాత 3వ క్రిస్టియను డెన్మార్కు-నార్వే అంతటా అధికారంలోకి రాకముందు ఆయన ఇప్పటికే 1524లో దక్షిణ జట్లాండు‌లోని రెండు డొమైను‌లను పొందిన హాడర్స్లెవు (హాడర్స్లెబెను), టోర్నింగు (టోర్నింగ్లెను, టోర్నింగ్లెను).[9] తన రాజ్యాలలో సంస్కరణను అమలు చేశాడు. [9] 1521లో డైట్ ఆఫ్ వార్మ్సు వద్ద లూథరు‌ను కలిసినప్పటి నుండి నమ్మకమైన లూథరను అయిన 3వ క్రిస్టియను 1528లో తన రాజ్యాలలో లూథరను చర్చి క్రమాన్ని ప్రవేశపెట్టాడు. ఇది ఇరవై రెండు హాడర్సులెవు వ్యాసాలలో పేర్కొనబడింది.[10]
1536లో ఆయన మొత్తం రాజ్యానికి ఇలాంటి క్రమాన్ని అమలు చేయాలనుకున్నాడు.[11][10] హాడర్సులెవు వ్యాసాలు ఇప్పటికే సూపరింటెండెంటు కార్యాలయాన్ని ప్రవేశపెట్టాయి. ఆయన ఎన్నికకు మద్దతు ఇవ్వని ఆయన యుద్ధ ఖర్చులను భరించడానికి సిద్ధంగా లేని బిషపు‌ల అరెస్టు డెన్మార్కు-నార్వే అంతటా లూథరను సూపరింటెండెంట్ల నియామకానికి దారితీసింది.[10]
తిరుగుబాటు తర్వాత 3వ క్రిస్టియను మార్టిను లూథరు, జోహన్నెసు బుగెను‌హాగెను‌లను సంప్రదించాడు. వీరిని ఆయన 1529లో మొదటిసారి కలిసాడు. ఇద్దరూ రాజును అభినందించారు.[10] మెలాంచ్థాను లేదా బుగెను‌హాగెను‌ను వెంటనే డెన్మార్కు‌కు పంపమని సాక్సోనీ ఎలక్టరు‌కు ఆయన చేసిన తదుపరి అభ్యర్థన తిరస్కరించబడింది. కానీ డానిషు వేదాంతవేత్తలు డానిషు లూథరను చర్చి క్రమం కఠినమైన ముసాయిదాను అందించిన తర్వాత ఎలక్టరు అలా చేయడానికి సిద్ధంగా ఉన్నాడు.[10] 3వ క్రిస్టియను తద్వారా విట్టెను‌బర్గ్ విశ్వవిద్యాలయంలో చదువుకున్న సమర్థులైన డానిషు లూథరన్ల సమూహం మీద ఆధారపడవచ్చు. వారిలో పెడరు పల్లాడియసు, జోర్గెను సాడోలిను, హాన్సు టౌసెను, ఫ్రాన్సు వోర్మోర్డ్‌సెను ఉన్నారు.[11]
ఓడెన్సు‌లో ఒక సైనోడు జరిగింది. అక్కడ ముసాయిదా ప్రారంభమైంది. ఆ తర్వాత పని హాడర్సు‌లెవు‌లో కొనసాగింది. [10] మొదటి డ్రాఫ్టు ప్రధానంగా హాడర్సులెవు వ్యాసాల మీద సాక్సను లిపి అన్‌టెర్రిచ్టు డెరు విజిటాటోరెను ("సందర్శకుల పాఠాలు"), బుగెను‌హాగెను వాను మెనిఘర్లీ క్రిస్ట్లికెను సాకెను ("అనేక క్రైస్తవ విషయాల గురించి"), లూథరు, డానిషు లిటర్జికలు రచనల ఆధారంగా రూపొందించబడింది.[12] 1537 ఏప్రిలులో ఆ ముసాయిదాను ఆమోదం కోసం విట్టెను‌బర్గ్‌కు పంపారు. ఆ తర్వాత ఎలక్టరు బుగెను‌హాగెను‌ను డెన్మార్కు‌కు వెళ్లడానికి అనుమతించారు.[13]
| 1537లో డానిషు స్థాపించిన సూపరింటెండెంసీసు | ||
|---|---|---|
| ప్రాంతం | సీ | సూపరింటెండెంటు |
| జీలాండు[11] | రోకిల్డే[11] | పెడరు పల్లాడియసు[14] |
| ఫునెను-లోలాండ—ఫాల్స్టరు [11] | ఒడెంసె[11] | జార్జి విబర్గు[14] |
| జట్లాండు (పార్ట్) | వెండెల్బొ/అల్బోఒర్గు[11] | పెడరు థోం[14] |
| జత్లాండు(పార్టు)[11] | అర్హసు[11] | మత్థిహాసు లాంగు[14] |
| జత్లాండు(పార్టు)[11] | రిబె[11] | జొహను వండలు[14] |
| జట్లాండు(పార్టు)[11] | వైబోర్గు[11] | జాకబు స్కానింగు[14] |
| స్కానియా[11] | లాండు[11] | ఫ్రాంసు వొర్మార్డ్సను [14] |
బుగెను‌హాగను చిత్తుప్రతిని సవరించి, సవరించిన తర్వాత, అది లాటిను నుండి డానిషు‌లోకి అనువదించబడింది. రిగు‌స్రాడెటు‌కు సమర్పించబడింది.[13] బుగెను‌హాగెను చేసిన రెండవ సవరణ తర్వాత చర్చి ఆదేశాన్ని 3వ క్రిస్టియను 1537 సెప్టెంబరు 2న ఆర్డినేషియో ఎక్లెసియాస్టికా రెగ్నోరం డానియా ఎట్ నార్వేజియే ఎట్ డుకాటుయం స్లెస్విసెన్సిసు, హోల్టు‌సాటియే మొదలైన వాటిగా పూర్తి చేసి సంతకం చేశారు. ("డెన్మార్కు, నార్వే రాజ్యాల చర్చి క్రమం మరియు ష్లెస్విగు హోల్స్టెయిను మొదలైన డచీలు."). [13] డెన్మార్కు‌లో, మాజీ బిషపు‌రికు‌లను భర్తీ చేస్తూ ఏడు సూపరింటెండెన్సీలు స్థాపించబడ్డాయి.[11]
సూపరింటెండెంట్లు సినోడు‌లలో రాజుతో, ఉన్నత మతాధికారులు ల్యాండు‌మోడరు‌లలో సూపరింటెండెంటు‌లతో, దిగువ మతాధికారులు కలెంటరు‌లలో ఉన్నత మతాధికారులతో సమావేశమవ్వాలి. సూపరింటెండెంటు‌లను ఆమోదించడం తప్ప రాజుకు వేదాంత అధికారం ఉండకూడదు. సూపరింటెండెంట్లు ఫైఫు‌లు లేదా లౌకిక కార్యాలయాలను కలిగి ఉండకూడదు - ఈ నియమం ఖచ్చితంగా పాటించబడలేదు.[15] అదేవిధంగా 3వ క్రిస్టియను తరచుగా చర్చి వ్యవహారాల్లో జోక్యం చేసుకునేవాడు.[16]
చర్చి ఆదేశం సాధువులను పూజించడం, ఉపవాస దినాలు, బ్రహ్మచర్యం, పాపిస్టికు మూర్ఖత్వంగా భావించే ప్రతిదానికీ వ్యతిరేకంగా మారింది. బదులుగా చర్చి సేవలను డానిషు భాషలో నిర్వహించాలని ఆదేశించింది. బూడిద రంగు సన్యాసులు తప్ప చాలా మంది సన్యాసులు, సన్యాసినులు వారి మఠాలు, కాన్వెంట్లలో ఉండటానికి అనుమతించబడ్డారు.
పూజారులు చనిపోయే వరకు వారి చర్చిలను ఉంచడానికి అనుమతించబడ్డారు. చివరి సన్యాసి లేదా సన్యాసిని మరణించినప్పుడు మాత్రమే ఒక మఠం క్రౌను ఆస్తికి జోడించబడుతుంది. అందువలన ముఖ్యంగా జిలాండు‌లో బిషపు పెడరు పల్లాడియసు అనుసరించిన కఠినమైన విధానాలు ఉన్నప్పటికీ, సంస్కరణ డెన్మార్కు‌లో రక్తరహిత వ్యవహారంగా పురోగమించింది.
లాటిను ఆర్డినేషియో ఎక్లెసియాస్టికా డానిషు అనువాదాన్ని 1539లో రిగ్సు‌రాడెటు చట్టంగా ఆమోదించింది.[13] అదే సంవత్సరం బుగెను‌హాగను డెన్మార్కు‌ను విడిచిపెట్టాడు. అక్కడ చర్చి ఆదేశం అమలును ఆలస్యం చేసిన హోల్స్టెయిను పెద్దమనుషులతో చర్చలకు మధ్యవర్తిత్వం వహించడానికి 1542లో తిరిగి వచ్చాడు.[13] 1542 మార్చి 9న బుగెను‌హాగను చేసిన పునర్విమర్శ తర్వాత రెండ్సు‌బర్గ్‌లోని ల్యాండు‌ట్యాగు ద్వారా ష్లెసు‌విగు-హోలు‌స్టెనిస్చే కిర్చెనోర్డుసుంగు ("చర్చ్ ఆర్డరు ఆఫ్ ష్లెసు‌విగ్-హోలు‌స్టెయిను") ఆమోదించబడింది.[13] నార్వేలో చర్చి ఆదేశాన్ని అమలు చేయడం మరింత కష్టతరమని నిరూపించబడింది. ఐస్లాండ్లో ఇంకా ఎక్కువగా ఉంది. ఇక్కడ 1550లో బిషపు జాన్ అరసను ఉరితీయబడిన తర్వాత 1552లో దీనిని అమలు చేశారు. పదిహేడవ శతాబ్దం వరకు స్థానిక జనాభా దీనిని వ్యతిరేకించింది.[17]
డానిషు చర్చి ఆదేశం మీద పనిచేయడంతో పాటు, బుగెను‌హాగెను 1537 ఆగస్టు 12న రాజు ముప్పై నాలుగవ పుట్టినరోజు రోమను కాథలిక్కు బిషపు‌ల అరెస్టు మొదటి వార్షికోత్సవం సందర్భంగా లూథరను కర్మతో 3వ క్రిస్టియను, ఆయన భార్య డోరోథియాకు పట్టాభిషేకం చేశారు.[11] సూపరింటెండెంట్ల పట్టాభిషేకం పదవీ స్వీకారం కూడా బుగెను‌హాగెను చేత నిర్వహించబడ్డాయి. దీనిని కోపెను‌హాగెను‌లోని అవరు లేడీసు చర్చిలో జరిగింది.[18] అలాగే 1537లో కౌంటు యుద్ధం నుండి మూసివేయబడిన కోపెను‌హాగెను విశ్వవిద్యాలయం, విట్టెను‌బర్గు[19] లూథరను విశ్వవిద్యాలయంగా తిరిగి ప్రారంభించబడిన తర్వాత బుగెన్‌హాగెన్ చేత నమూనా చేయబడింది.[18]1550లో "3వ క్రిస్టియను బైబిల్" మొదట ముద్రించబడింది. ఇది 3వ క్రిస్టియను తరపున క్రిస్టియను పెడెర్సను రాసిన లూథరు బైబిలు అనువాదం.[20] 1556లో పెడరు పల్లాడియసు లూథరను ప్రార్థనా విధానం సంకలనం అయిన "ఆల్టరు బుక్"ను ప్రచురించాడు. ఇది డెన్మార్కు అంతటా బైండింగు కాలేదు. [20]
నార్వేలో సంస్కరణ
[మార్చు]నార్వేలో సంస్కరణ 1537లో బలవంతంగా జరిగింది. 3వ క్రిస్టియను లూథరనిజాన్ని నార్వే అధికారిక మతంగా ప్రకటించాడు. కాథలికు ఆర్చ్ బిషపు ఓలావు ఎంగెల్బ్రెక్ట్సను‌ను నెదర్లాండ్సు‌లోని లియరు‌కు బహిష్కరించాడు. ఇప్పుడు బెల్జియంలో ఉన్నాడు. కాథలికు పూజారులు, బిషపు‌లు హింసించబడ్డారు. సన్యాసుల ఆదేశాలు అణచివేయబడ్డాయి. క్రౌన్ చర్చి ఆస్తిని స్వాధీనం చేసుకుని కొన్ని చర్చిలను దోచుకున్నారు, కొన్నింటిని నిర్గతిగా వదిలివేసారు, కొన్నింటిని నాశనం చేశారు కూడా.
ప్రారంభంలో సూపరింటెండెంటు‌లు అని పిలువబడే బిషపు‌లను రాజు నియమించాడు. మొదటి సూపరింటెండెంటు గ్జెబులు పెడెర్సను, 1537 నుండి 1557 వరకు బ్జోర్గ్విను సూపరింటెండెంటు‌గా పనిచేశాడు. 1541లో స్టావాంజరు, ఓస్లో వారి మొదటి సూపరింటెండెంటు‌లు 1537 లో, జాంహట్టర్సను,హాన్సు రెవు‌లు పొందారు. 1546లో టోర్బ్జోర్ను బ్రాటు ట్రోండు‌హీం‌లో మొదటి సూపరింటెండెంటు అయ్యాడు.3వ్స్ క్రిస్టియను నార్వేను డెన్మార్కు‌తో నిజమైన యూనియను‌లో వారసత్వ రాజ్యంగా మార్చాడు. ఇది 1814 వరకు కొనసాగింది. 4వ ఫెడరికు నార్వేను స్వీడను‌కు చెందిన 13వ చార్లెసుకు అప్పగించాడు.[21]
ఐస్లాండ్లో సంస్కరణ
[మార్చు]ప్రధాన వ్యాసం: ఐస్లాండిక్ సంస్కరణ
ఐస్లాండిక్ సంస్కరణ 1539 నుండి 1550 వరకు జరిగింది. ఈ సమయంలో ఐస్లాండు డెన్మార్కు-నార్వే పాలించిన భూభాగం 3వ క్రిస్టియను ద్వారా ఐస్లాండికు వాసుల మీద లూథరను మత సంస్కరణ విధించబడింది. 1550లో హోలారు కాథలికు బిషపు జాన్ అరసను, ఆయన ఇద్దరు కుమారులను ఉరితీయడంతో ఐస్లాండికు సంస్కరణ ముగిసింది. ఆ తర్వాత దేశం లూథరనిజాన్ని స్వీకరించింది.[22]
ఇవికూడా చూడండి
[మార్చు]- మొదటి స్వీడిష్–నార్వేజియన్ యూనియన్
- కల్మార్ యూనియన్
- నార్వేజియన్ రాచరికం చరిత్ర
- నార్వే అంతర్యుద్ధం
- నార్వే ఏకీకరణ
- గ్రేట్ నార్తర్ను యుద్ధసమయంలో నార్వే
- స్వీడిషు–నార్వేజియను యుద్ధం
- గన్‌బోట్ యుద్ధం
- సిల్డా యుద్ధం
- పీటరు వెస్సెలు
- డెన్మార్కు - నార్వే - హోల్స్టెయిను సంస్కరణ
- నార్వేలో కాథలిక్ వ్యతిరేకత
- రాజ్యాంగ దినోత్సవం (నార్వే)
- టోరు‌స్టెన్సను యుద్ధం
- క్రిస్టియను‌షోం కోట
- ఉత్తర నార్వే జాయింటు రెస్క్యూ కోఆర్డినేషను సెంటరు
- నార్వేజియను ఎయిర్ అంబులెన్సూ
- నార్వేలో విమానయానం
- నార్వేలో ఎన్నికలు
- నార్వేజియను మున్సిపలు ఎన్నికలు
- దక్షిణ నార్వే జాయింటు రెస్క్యూ కోఆర్డినేషను సెంటరు
- నార్వేజియను సాయుధ దళాలు
- రాయలు ప్యాలెసు ఓస్లో
- బైగ్డోయ్ రాయల్ ఎస్టేట్
- అకేర్షసు కోట
- టోన్సుబర్గు కోట
- హాఫ్ర్స్‌ఫ్జోర్డు యుద్ధం
- స్టాంఫోర్డు బ్రిడ్జి యుద్ధం
- స్కాటిషు–నార్వేజియను యుద్ధం
- ఫుల్ఫోర్డు యుద్ధం
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ https://www.svd.se/var-stockholms-blodbad-en-korstagshandling by Dick Harrison
- ↑ Lars-Olof Larsson (historian) Kalmarunionens tid: från drottning Margareta till Kristian II utgåva=2. uppl. 2003 ISBN 91-518-4217-3 pages 425–426
- ↑ Harrison, Dick (2019). Stockholms blodbad. Lund: Historiska Media. Libris länk.
- ↑ https://www.svd.se/var-stockholms-blodbad-en-korstagshandling by Dick Harrison
- ↑ Lars-Olof Larsson (historian) Kalmarunionens tid: från drottning Margareta till Kristian II utgåva=2. uppl. 2003 ISBN 91-518-4217-3 pages 425–426
- ↑ Harrison, Dick (2019). Stockholms blodbad. Lund: Historiska Media. Libris länk.
- ↑ Johannesson, Gösta (1984), Skåne, Halland och Blekinge. Om Skånelandskapens historia. Stockholm: P.A. Norstedt & Söner. ISBN 91-1-843282-4 page 122
- ↑ Dreyer, RHC 2013, ' An Apologia for Luther: The myth of the Danish Luther: Danish reformer Hans Tausen and 'A short answer' (1528/29). '. i P Obitz (red.), The Myth of The Reformation, Refo500 Academic Studies vol. 9, Vandenhoeck & Ruprecht, p. 211-232.
- ↑ 9.0 9.1 Lorentzen (2008), p. 37
- ↑ 10.0 10.1 10.2 10.3 10.4 10.5 Lorentzen (2008), p. 38
- ↑ 11.00 11.01 11.02 11.03 11.04 11.05 11.06 11.07 11.08 11.09 11.10 11.11 11.12 11.13 11.14 11.15 11.16 ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని
<ref>ట్యాగు;Lockhart64అనే పేరుగల ref లలో పాఠ్యమేమీ ఇవ్వలేదు - ↑ Lorentzen (2008), pp. 38–39
- ↑ 13.0 13.1 13.2 13.3 13.4 13.5 Lorentzen (2008), p. 39
- ↑ 14.0 14.1 14.2 14.3 14.4 14.5 14.6 Wylie (2002), p. 724
- ↑ Lockhart (2007), p. 65
- ↑ Grell (1995), p. 5
- ↑ Lorentzen (2008), p. 40
- ↑ 18.0 18.1 Grell (1995), p. 32
- ↑ Grell (1995), p. 38
- ↑ 20.0 20.1 Lockhart (2007), p. 66
- ↑ reformasjonen Archived 18 ఏప్రిల్ 2020 at the Wayback Machine, in Store norske leksikon
- ↑ Jón R. Hjálmarsson, History of Iceland: From the Settlement to the Present Day, (Iceland Review, 1993), p. 68.