Jump to content

డ్వైట్ డి. ఐసెన్‌హోవర్

వికీపీడియా నుండి
డ్వైట్ డి. ఐసెన్‌హోవర్
Official portrait of Dwight D. Eisenhower as president of the United States
Official portrait, 1959
34th President of the United States
In office
January 20, 1953 – January 20, 1961
Vice PresidentRichard Nixon
అంతకు ముందు వారుHarry S. Truman
తరువాత వారుJohn F. Kennedy
1st Supreme Allied Commander Europe
In office
April 2, 1951 – May 30, 1952
అధ్యక్షుడుHarry S. Truman
DeputyBernard Montgomery
అంతకు ముందు వారుPosition established
తరువాత వారుMatthew Ridgway
13th President of Columbia University
In office
June 7, 1948 – January 19, 1953
అంతకు ముందు వారుNicholas Murray Butler
తరువాత వారుGrayson L. Kirk
16th Chief of Staff of the Army
In office
November 19, 1945 – February 6, 1948
అధ్యక్షుడుHarry S. Truman
DeputyJ. Lawton Collins
అంతకు ముందు వారుGeorge C. Marshall
తరువాత వారుOmar Bradley
1st Military Governor of the American-occupied zone of Germany
In office
May 8, 1945 – November 10, 1945
అధ్యక్షుడుHarry S. Truman
అంతకు ముందు వారుPosition established
తరువాత వారుGeorge S. Patton (acting)
Supreme Commander Allied Expeditionary Force
In office
December 24, 1943 – July 14, 1945
Appointed byFranklin D. Roosevelt
DeputyArthur Tedder
అంతకు ముందు వారుPosition established
తరువాత వారుPosition abolished
వ్యక్తిగత వివరాలు
జననం
David Dwight Eisenhower

(1890-10-14)1890 అక్టోబరు 14
Denison, Texas, US
మరణం1969 March 28(1969-03-28) (వయసు: 78)
Washington, D.C., US
సమాధి స్థలంDwight D. Eisenhower Presidential Library, Museum and Boyhood Home
రాజకీయ పార్టీRepublican (from 1952)
ఇతర రాజకీయ
పదవులు
Democratic (1909)[1]
జీవిత భాగస్వామి
(m. 1916)
సంతానం
బంధువులుEisenhower family
చదువుUnited States Military Academy (BS)
వృత్తి
సంతకంCursive signature in ink
మారుపేరు"Ike"[2]
Military service
Branch/serviceUnited States Army
Years of service
  • 1915–1953
  • 1961–1969[3]
RankGeneral of the Army
Battles/wars
See battles
Awards

డ్వైట్ డేవిడ్ "ఇకే" ఐసెన్‌హోవర్'[a] (జననం డేవిడు డ్వైటు ఐసెన్‌హోవరు; 1890 అక్టోబరు 14, – మార్చి 28, 1969) 34వ యునైటెడు స్టేట్సు అధ్యక్షుడుగా 1953 నుండి 1961 వరకు సేవలందించారు. రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం సమయంలో ఆయన యూరపు‌లో అలైడు ఎక్స్‌పెడిషనరీ ఫోర్సు సుప్రీం కమాండరుగా ఉన్నాడు. ఐదు నక్షత్రాల స్థాయిని సాధించాడు జనరలు ఆఫ్ ది ఆర్మీగా ర్యాంకు పొందారు. ఐసెన్‌హోవరు రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం సమయంలో యునైటెడు స్టేట్సు సైనిక చరిత్రలో అత్యంత పర్యవసానంగా జరిగిన రెండు సైనిక ప్రచారాలను ప్లాను చేసి పర్యవేక్షించారు: 1942–1943లో ఉత్తర ఆఫ్రికా ప్రచారంలో ఆపరేషను టార్చు, 1944లో నార్మాండీ దండయాత్ర.

ఐసెన్‌హోవరు డెనిసను, టెక్సాసులో జన్మించారు. అబిలీను కాన్సాసులో పెరిగారు. ఆయన కుటుంబానికి బలమైన మతపరమైన నేపథ్యం ఉంది. అతని తల్లి యెహోవా సాక్షి అయ్యారు. అయితే ఐసెన్‌హోవరు 1952 వరకు ఏ వ్యవస్థీకృత చర్చికి చెందలేదు. ఆయన 1915లో వెస్టు పాయింటు నుండి పట్టభద్రుడయ్యాడు. తరువాత మామీ డౌడును వివాహం చేసుకున్నాడు. ఆమెకు ఇద్దరు కుమారులు ఉన్నారు. మొదటి ప్రపంచ యుద్ధం సమయంలో ఆయన యూరపు‌లో సేవ చేయడానికి అభ్యర్థనను తిరస్కరించాడు. బదులుగా ట్యాంకు సిబ్బందికి శిక్షణ ఇచ్చే యూనిట్‌కు నాయకత్వం వహించాడు. యుద్ధాల మధ్య అతను యుఎస్, ఫిలిప్పీన్సు‌లలో స్టాఫ్ స్థానాల్లో పనిచేశాడు, 1941లో యుఎస్ రెండవ ప్రపంచ యుద్ధంలోకి ప్రవేశించడానికి కొంతకాలం ముందు బ్రిగేడియరు జనరలు స్థాయికి చేరుకున్నాడు. మరింత పదోన్నతి తర్వాత ఐసెన్‌హోవరు ఉత్తర ఆఫ్రికా మీద మిత్రరాజ్యాల దండయాత్రలను, సిసిలీ మీద మిత్రరాజ్యాల దండయాత్రను పర్యవేక్షించాడు. తర్వాత ఫ్రాన్సు జర్మనీ దండయాత్రలను పర్యవేక్షించాడు. యూరపు‌లో యుద్ధం ముగిసిన తర్వాత ఆయన అమెరికా ఆక్రమిత జర్మనీ జోను (1945) సైనిక గవర్నరుగా, యునైటెడు స్టేట్సు ఆర్మీ చీఫ్ ఆఫ్ స్టాఫు (1945–1948) కొలంబియా యూనివర్సిటీ అధ్యక్షుడు (1948–1953), మొదటి నాటో సుప్రీం కమాండరుగా (1951–1952) పనిచేశాడు.

1952లో ఐసెన్‌హోవరు నాటోను వ్యతిరేకించిన సెనేటరు రాబర్టు ఎ. టాఫ్టు ఒంటరివాద విదేశాంగ విధానాలను నిరోధించడానికి రిపబ్లికన్గా అధ్యక్ష పోటీలోకి దిగాడు. ఐసెన్‌హోవరు ఆ సంవత్సరం ఎన్నికల్లో, 1956 ఎన్నికల్లో కొండచరియలు విరిగిపడటంలో గెలిచాడు. రెండు సార్లు అడ్లై స్టీవెన్సను IIను ఓడించాడు. అధికారంలో ఐసెన్‌హోవరు ప్రధాన లక్ష్యాలు కమ్యూనిజం వ్యాప్తిని అరికట్టడం, సమాఖ్య లోటు తగ్గించడం జరిగాయి. 1953లో ఆయన కొరియను యుద్ధాన్ని ముగించడానికి అణ్వాయుధాలను ఉపయోగించాలని భావించాడు. యుద్ధ విరమణ త్వరగా చేరుకోకపోతే అణు దాడి చేస్తానని చైనాను బెదిరించి ఉండవచ్చు. చైనా అంగీకరించింది. యుద్ధ విరమణ ఫలితంగా అది ఇప్పటికీ అమలులో ఉంది. ఖరీదైన ఆర్మీ విభాగాలకు నిధులను తగ్గిస్తూ ఆయన న్యూ లుక్ విధానం అణు నిరోధకం "చవకైన" అణ్వాయుధాలకు ప్రాధాన్యత ఇచ్చింది. తైవాన్ను చైనా, చట్టబద్ధమైన ప్రభుత్వంగా గుర్తించే హ్యారీ ఎస్. ట్రూమాను విధానాన్ని ఆయన కొనసాగించారు. ఫార్మోసా తీర్మానంకు కాంగ్రెసు ఆమోదం పొందారు. మొదటి ఇండోచైనా యుద్ధంలో వియత్నామీసు కమ్యూనిస్టులతో పోరాడటానికి ఫ్రెంచి వారికి సహాయం చేయడానికి ఆయన పరిపాలన సహాయం అందించింది. ఫ్రెంచి వారు వెళ్ళిపోయిన తర్వాత ఆయన దక్షిణ వియత్నాం అనే కొత్త రాష్ట్రానికి బలమైన ఆర్థిక సహాయం అందించారు.

ఇరాన్లో గ్వాటెమాలాలో పాలన మార్పులో యునైటెడు స్టేట్సు ప్రమేయం, గ్వాటెమాలలో ఆయన మద్దతు ఇచ్చారు. 1956 సూయజు సంక్షోభం సమయంలో, ఆయన ఈజిప్టు మీద ఇజ్రాయెల్, బ్రిటిషు, ఫ్రెంచి దండయాత్రను ఖండించాడు. వారిని వెనక్కి వెళ్ళమని బలవంతం చేశాడు. 1956 హంగేరియను విప్లవం సమయంలో సోవియటు దండయాత్రను కూడా ఆయన ఖండించాడు కానీ ఎటువంటి చర్య తీసుకోలేదు. 1958 లెబనాను సంక్షోభం సమయంలో ఆయన 15,000 మంది సైనికులను మోహరించాడు. ఆయన పదవీకాలం ముగిసే సమయానికి, సోవియటు యూనియను ‌మీద యుఎస్ గూఢచారి విమానం కూలిపోయినప్పుడు సోవియటు నాయకురాలు నికితా క్రుష్చెవుతో ఒక శిఖరాగ్ర సమావేశం రద్దు చేయబడింది. ఐసెన్‌హోవరు బే ఆఫ్ పిగ్సు దండయాత్రను ఆమోదించాడు. దానిని అమలు చేయడానికి జాన్ ఎఫ్. కెన్నెడీకి వదిలివేయబడింది.

దేశీయ రంగంలో ఐసెన్‌హోవరు న్యూ డీల్ ఏజెన్సీలను కొనసాగించే సామాజిక భద్రతను విస్తరించే మితవాద సంప్రదాయవాదగా పరిపాలించాడు. ఆయన జోసెఫు మెక్కార్తీ ని రహస్యంగా వ్యతిరేకించాడు. కార్యనిర్వాహక అధికారాన్ని బహిరంగంగా కోరుతూ మెక్కార్తీయిజం ముగింపుకు దోహదపడ్డాడు. ఆయన 1957 పౌర హక్కుల చట్టం మీద సంతకం చేశాడు. ఫెడరలు కోర్టు ఆదేశాలను అమలు చేయడానికి ఆర్మీ దళాలను పంపాడు. ఇది అర్కాన్సాసు‌లోని లిటిలు రాకు‌లోని పాఠశాలలను ఏకీకృతం చేసింది. ఆయన పరిపాలన ఇంటరు‌స్టేటు హైవే సిస్టం అభివృద్ధి. నిర్మాణాన్ని చేపట్టింది. ఇది అమెరికను చరిత్రలో అతిపెద్ద రోడ్డు మార్గాల నిర్మాణంగా మిగిలిపోయింది. 1957లో సోవియటు స్పుత్నిక్ ను ప్రారంభించిన తరువాత ఐసెన్‌హోవరు అమెరికను ప్రతిస్పందనకు నాయకత్వం వహించాడు. ఇందులో నాసా సృష్టి, నేషనలు డిఫెన్సు ఎడ్యుకేషను యాక్టు ద్వారా బలమైన, సైన్సు ఆధారిత విద్యను స్థాపించడం ఉన్నాయి. సోవియటు యూనియను వారి స్వంత అంతరిక్ష కార్యక్రమాన్ని బలోపేతం చేయడం ప్రారంభించింది. అంతరిక్ష పోటీను పెంచింది. 1958లో స్వల్ప మాంద్యం తప్ప అపూర్వమైన ఆర్థిక శ్రేయస్సు ఆయన రెండు పదవీకాలాల్లో కనిపించింది. ఆయన వీడ్కోలు ప్రసంగంలో ఆయన అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాల సైనిక బడ్జెటు, ముఖ్యంగా లోటు వ్యయం ప్రభుత్వ ఒప్పందాలను ప్రైవేటు సైనిక తయారీదారులకు ఇవ్వడం వీటిని ఆయన "సైనిక-పారిశ్రామిక సముదాయం" అని పిలిచడం వలన కలిగే ప్రమాదాల గురించి తన ఆందోళనలను వ్యక్తం చేశారు. ఆయన అధ్యక్ష పదవి చారిత్రక మూల్యాంకనాలు ఆయనను యుఎస్ అధ్యక్షుల ఉన్నత శ్రేణిలో ఉంచాయి.

కుటుంబ నేపథ్యం

[మార్చు]

ఐసెన్‌హౌరు (జర్మనీ‌లో "ఇనుప కోసేవాడు" లేదా "ఇనుప గని కార్మికుడు") కుటుంబం 1741లో కార్ల్సు‌బ్రను అనే జర్మనీ గ్రామం నుండి పెన్సిల్వేనియా ప్రావిన్సుకి వలస వచ్చింది.[4] జర్మనీ పేరు ఐసెను‌హౌరు ఆంగ్లీకరించబడింది అనే దాని మీద ఖాతాలు మారుతూ ఉంటాయి.[5]

ఐసెన్‌హోవరు తండ్రి డేవిడు జాకబు ఐసెన్‌హోవరు కళాశాలలో చదువుకున్న ఇంజనీరు. ఆయనను స్వంత తండ్రి కుటుంబ పొలంలోనే ఉండాలని కోరినప్పటికీ. ఐసెన్‌హోవరు తల్లి, ఇడా ఎలిజబెతు (స్టోవరు) ఐసెన్‌హోవరు, ప్రధానంగా జర్మనీ ప్రొటెస్టంటు వంశానికి చెందినది. వర్జీనియా నుండి కాన్సాసు‌కు వెళ్లింది. ఆమె 1885 సెప్టెంబరు 23న లెకాంప్టను కాన్సాసు లోని వారి ఆల్మా మేటరు, లేన్ యూనివర్సిటీ క్యాంపసు‌లో డేవిడు‌ను వివాహం చేసుకుంది.[6] డేవిడు హోపు, కాన్సాసులో ఒక జనరలు స్టోరు‌ను కలిగి ఉన్నాడు. కానీ ఆర్థిక పరిస్థితుల కారణంగా వ్యాపారం విఫలమైంది, కుటుంబం పేదరికంలో పడింది. ఐసెన్‌హోవర్సు 1889 నుండి 1892 వరకు టెక్సాసు‌లో నివసించారు. తరువాత వారి పేరుకు $24 డాలర్లతో (2024 నాటికి $ 24 డాలర్లు) తో కాన్సాసు‌కు తిరిగి వచ్చారు. డేవిడు ఒక రైల్‌రోడ్డు మెకానికు‌గా తరువాత ఒక క్రీమరీలో పనిచేశాడు.[6] 1898 నాటికి తల్లిదండ్రులు మంచి జీవనం సాగించారు. వారి పెద్ద కుటుంబానికి తగిన ఇంటిని అందించారు.[7]

ప్రారంభ జీవితం - విద్య

[మార్చు]
కాన్సాస్‌లోని అబిలీన్‌లోని ఐసెన్‌హోవర్ కుటుంబ నివాసం

ఐసెన్‌హోవరు టెక్సాసు‌లోని డెనిసను‌లో 1890 అక్టోబరు 14న డేవిడు డ్వైటు ఐసెన్‌హోవరు‌గా జన్మించాడు. ఇడా, డేవిడు దంపతులకు జన్మించిన ఏడుగురు కుమారులలో మూడవవాడు.[8] ఆతన తల్లి ఆతన పుట్టిన తర్వాత రెండు పేర్లు ఉన్నాయనే గందరగోళాన్ని నివారించడానికి త్వరలోనే ఆయన రెండు పూర్వ పేర్లను మార్చింది. కుటుంబంలో డేవిడ్సు.[9] ఆయన సువార్తికుడు డ్వైటు ఎల్. మూడీ పేరు మీదుగా డ్వైటు అని పేరు పెట్టారు.[10] అబ్బాయిలందరికీ "బిగ్ ఐకె" (ఎడ్గారు) "లిటిలు ఐకె" (డ్వైటు) వంటి "ఐకె" అనే మారుపేర్లు పెట్టారు; ఆ మారుపేరు వారి ఇంటిపేరు సంక్షిప్తీకరణగా ఉద్దేశించబడింది.[11] రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం నాటికి, డ్వైటు మాత్రమే ఇప్పటికీ "ఐకే" అని పిలువబడ్డాడు.[4]

1892లో కుటుంబం అబిలీను, కాన్సాసుకి వెళ్లింది. దీనిని ఐసెన్‌హోవరు తన స్వస్థలంగా భావించాడు.[4] చిన్నతనంలో ఆయన ఒక ప్రమాదంలో చిక్కుకున్నాడు. దాని వల్ల ఆయన తమ్ముడు ఎర్లు కన్ను కోల్పోయాడు. దాని కోసం ఆయన తన జీవితాంతం పశ్చాత్తాపపడ్డాడు.[12] ఐసెన్‌హోవరు బహిరంగ ప్రదేశాలను అన్వేషించడంలో తీవ్రమైన, శాశ్వతమైన ఆసక్తిని పెంచుకున్నాడు. స్మోకీ హిల్ నది వద్ద క్యాంపు చేసిన బాబ్ డేవిసు అనే వ్యక్తి నుండి ఆయన వేట, చేపలు పట్టడం, వంట చేయడం, కార్డు ప్లే చేయడం గురించి నేర్చుకున్నాడు.[13][14][15] ఆయన తల్లి యుద్ధానికి వ్యతిరేకంగా ఉన్నప్పటికీ ఆమె చరిత్ర పుస్తకాల సేకరణ ఐసెన్‌హోవరు‌కు సైనిక చరిత్ర మీద ఆసక్తిని రేకెత్తించింది; ఆయన ఈ అంశం మీద విపరీతమైన పాఠకుడిగా మారాడు. ఆయన విద్య ప్రారంభంలో ఇతర ఇష్టమైన అంశాలు అంకగణితం, స్పెల్లింగు.[16]

ఐసెన్‌హోవరు తల్లిదండ్రులు అల్పాహారం, రాత్రి భోజనంలో రోజువారీ కుటుంబ బైబిలు పఠనం కోసం నిర్దిష్ట సమయాలను కేటాయించారు. పిల్లలందరికీ క్రమం తప్పకుండా పనులు కేటాయించబడ్డాయి, మార్చబడ్డాయి. దుష్ప్రవర్తనకు స్పష్టమైన క్రమశిక్షణ ఇవ్వబడింది. సాధారణంగా డేవిడు నుండి.[17] ఆతన తల్లి గతంలో మెన్నోనైటుల రివరు బ్రదర్ను (బ్రెథ్రెను ఇన్ క్రైస్టు చర్చి) శాఖలో (డేవిడ్‌తో) సభ్యురాలు,[18] ఇంటర్నేషనలు బైబిలు స్టూడెంట్సు అసోసియేషనులో చేరింది. తరువాత దీనిని యెహోవా సాక్షులు అని పిలుస్తారు. ఐసెన్‌హోవరు హోం 1896 నుండి 1915 వరకు స్థానిక సమావేశ మందిరంగా పనిచేసింది. అయితే డ్వైటు ఎప్పుడూ చేరలేదు.[19] వెస్టు పాయింటు‌కు హాజరు కావాలనే ఆయన తరువాత నిర్ణయం ఆయన తల్లిని బాధపెట్టింది. యుద్ధం "చాలా దుష్టమైనది" అని ఆమె భావించింది. కానీ ఆమె ఆయన నిర్ణయాన్ని తోసిపుచ్చలేదు.[20] 1948లో తన గురించి మాట్లాడుతూ ఐసెన్‌హోవరు తాను "నాకు తెలిసిన అత్యంత లోతైన మతపరమైన వ్యక్తులలో ఒకడిని" అని చెప్పాడు. అయినప్పటికీ ఏ "శాఖ లేదా సంస్థ"తోనూ సంబంధం లేదు. ఆయన 1953లో ప్రెస్బిటేరియను చర్చిలో బాప్టిజం పొందారు.[18]

ఐసెన్‌హోవరు అబిలీను హై స్కూలులో చదివి 1909లో పట్టభద్రుడయ్యాడు.[21] ఫ్రెషరు‌గా, ఆయన తన మోకాలికి గాయపడ్డాడు. ఆయన గజ్జ వరకు విస్తరించిన కాలు ఇన్ఫెక్షను‌ను అభివృద్ధి చేశాడు. ఇది ప్రాణాంతకమని ఆయన వైద్యుడు నిర్ధారించాడు. కాలును తొలగించాలని డాక్టరు పట్టుబట్టారు కానీ డ్వైటు దానిని అనుమతించడానికి నిరాకరించాడు. ఆశ్చర్యకరంగా కోలుకున్నాడు. అయినప్పటికీ ఆయన తన ఫ్రెషరు సంవత్సరం పునరావృతం చేయాల్సి వచ్చింది.[22] ఆయన సోదరుడు ఎడ్గారు ఇద్దరూ కళాశాలలో చేరాలని కోరుకున్నారు. అయినప్పటికీ వారికి నిధులు లేవు. వారు కళాశాలలో ప్రత్యామ్నాయ సంవత్సరాలు తీసుకోవాలని ఒప్పందం కుదుర్చుకున్నారు. మరొకరు ట్యూషన్లు సంపాదించడానికి పనిచేశారు.[23]

ఎడ్గరు పాఠశాలలో మొదటి వంతు తీసుకున్నాడు. డ్వైటు బెల్లె స్ప్రింగ్సు క్రీమరీలో నైటు సూపర్‌వైజరు‌గా నియమించబడ్డాడు.[24] ఎడ్గారు రెండవ సంవత్సరం కోసం అడిగినప్పుడు, డ్వైటు అంగీకరించాడు. ఆ సమయంలో ఎడ్వర్డు "స్వీడను" హాజ్లెటు అనే స్నేహితుడు నావలు అకాడమీకి దరఖాస్తు చేసుకుంటున్నాడు. ట్యూషను అవసరం లేనందున దరఖాస్తు చేసుకోవాలని డ్వైటు‌ను కోరాడు. ఐసెన్‌హోవరు తన సెనేటరు జోసెఫు ఎల్. బ్రిస్టోతో అన్నాపోలిసు లేదా వెస్టు పాయింటు కోసం పరిశీలనను అభ్యర్థించాడు. ప్రవేశ పరీక్ష పోటీ విజేతలలో ఐసెన్‌హోవరు ఉన్నప్పటికీ ఆయన నావల్ అకాడమీకి వయోపరిమితిని దాటిపోయాడు.[25] ఆయన 1911లో వెస్టు పాయింటు‌కు అపాయింట్మెంటుకు‌ను అంగీకరించాడు.[25]

వెస్టు పాయింటు‌లో, ఐసెన్‌హోవరు సంప్రదాయాలు, క్రీడల మీద ప్రాధాన్యతను ఆస్వాదించాడు. కానీ హేజింగు పట్ల తక్కువ ఉత్సాహం చూపాడు. అయినప్పటికీ ఆయన దానిని ఒక అభ్యర్ధనగా ఇష్టపూర్వకంగా అంగీకరించాడు. ఆయన మరింత వివరణాత్మక నిబంధనలను క్రమం తప్పకుండా ఉల్లంఘించేవాడు. తక్కువ అద్భుతమైన క్రమశిక్షణా రేటింగు‌తో పాఠశాలను పూర్తి చేశాడు. విద్యాపరంగా, ఐసెన్‌హోవరు ఇప్పటివరకు ఉత్తమ సబ్జెక్టు ఇంగ్లీషు. లేకపోతే, ఆయన ప్రదర్శన సగటుగానే ఉంది. అయినప్పటికీ ఆయన సైన్సు, గణితం మీద ఇంజనీరింగు విలక్షణమైన ప్రాధాన్యతను పూర్తిగా ఆస్వాదించాడు.[26]

అథ్లెటిక్సు‌లో, ఐసెన్‌హోవరు తరువాత ఇలా అన్నాడు, "వెస్టు పాయింటు‌లో బేస్‌బాలు జట్టులో స్థానం సంపాదించకపోవడం నా జీవితంలోని గొప్ప నిరాశలలో ఒకటి, బహుశా నా గొప్పతనం."[27] ఆయన యూనివర్సిటీ ఫుట్‌బాలు జట్టు[28][29] 1912లో కార్లిస్లే ఇండియన్సు లెజెండరీ జిం థోర్పును ఎదుర్కోవడానికి ప్రయత్నించినప్పుడు కార్లైలు ఇండియన్సు.[30] ఐసెన్‌హోవరు తదుపరి ఆటలో టాకిలు చేస్తున్నప్పుడు మోకాలికి గాయం అయింది. అదే ఆయన ఆడిన చివరి ఆట; ఆయన గుర్రం మీద బాక్సింగు రింగు‌లో తన మోకాలికి తిరిగి గాయమైంది.[4][13][31] కాబట్టి ఆయన ఫెన్సింగు, జిమ్నాస్టిక్సు వైపు మొగ్గు చూపాడు.[4]

వెస్ట్ పాయింట్ ఇయర్‌బుక్ ఫోటో, 1915

ఐసెన్‌హోవరు తరువాత జూనియరు వర్సిటీ ఫుట్బాలు కోచు, చీర్‌లీడరు‌గా పనిచేశాడు. ఇది జనరలు ఫ్రెడరికు ఫన్‌స్టను దృష్టిని ఆకర్షించింది.[32] ఆయన 1915 తరగతి మధ్యలో వెస్టు పాయింటు నుండి పట్టభద్రుడయ్యాడు.[33] ఇది "నక్షత్రాలు పడిపోయిన తరగతి"గా ప్రసిద్ధి చెందింది. ఎందుకంటే 59 మంది సభ్యులు చివరికి జనరలు ఆఫీసరు లుగా మారారు. 1915లో గ్రాడ్యుయేషను తర్వాత. సెకండు లెఫ్టినెంటు ఐసెన్‌హోవరు ఫిలిప్పీన్సు‌లో ఒక నియామకాన్ని అభ్యర్థించారు. అది తిరస్కరించబడింది; కొనసాగుతున్న మెక్సికను విప్లవం కారణంగా ఆయన జనరలు ఫన్‌స్టను ఆధ్వర్యంలో టెక్సాసు‌లోని శాన్ ఆంటోనియో లోని ఫోర్టు సాం హూస్టనుకు నియమించబడ్డాడు. 1916లో ఫోర్టు సాం హూస్టను‌లో ఉన్నప్పుడు. ఫన్‌స్టను ఆయన పీకాకు మిలిటరీ అకాడమీకి ఫుట్బాలు కోచు‌గా ఒప్పించాడు;[32] తరువాత ఆయన సెయింటు లూయిసు కాలేజీలో కోచు అయ్యాడు. ఇప్పుడు సెయింటు. మేరీసు యూనివర్సిటీ.[34] అక్కడ సిగ్మా బీటా చి సోదరభావంలో గౌరవ సభ్యురాలు.[35]

వ్యక్తిగత జీవితం

[మార్చు]

ఐసెన్‌హోవరు టెక్సాసు‌లో ఉన్నప్పుడు ఆయన బూన్, ఐయోవాకి చెందిన మామీ డౌడ్‌ను కలిశాడు.[4] వారిని వెంటనే ఒకరితో ఒకరు తీసుకెళ్లారు. 1916లో ప్రేమికుల దినోత్సవం నాడు ఆయన ఆమెకు ప్రపోజు చేశాడు.[36] మొదటి ప్రపంచ యుద్ధంలోకి అమెరికా ప్రవేశం జరగనున్న కారణంగా కొలరాడోలోని డెన్వరులో నవంబరు వివాహ తేదీని జూలై 1కి మార్చారు; ఫన్‌స్టను వారి వివాహానికి 10 రోజుల సెలవును ఆమోదించారు.[37] ఐసెన్‌హోవర్సు వారి మొదటి 35 సంవత్సరాల వివాహ జీవితంలో చాలాసార్లు మారారు.[38]

ఐసెన్‌హోవర్సు‌కు ఇద్దరు కుమారులు ఉన్నారు. 1917 చివరల ఆయన జార్జియా లోని ఫోర్టు ఓగ్లెథోర్పులో శిక్షణ బాధ్యతలు నిర్వహిస్తున్నప్పుడు. ఆయన భార్య మామీ వారి మొదటి కుమారుడు డౌడ్ డ్వైటు "ఇక్కీ" ఐసెన్‌హోవరుకు జన్మనిచ్చింది. ఆయన మూడు సంవత్సరాల వయస్సులో స్కార్లెటు జ్వరంతో మరణించాడు.[39] ఐసెన్‌హోవరు తన మరణం గురించి చర్చించడానికి ఎక్కువగా ఇష్టపడలేదు.[40] వారి రెండవ కుమారుడు జాన్ ఐసెన్‌హోవరు డెన్వరు‌లో జన్మించాడు.[41] జాన్ యునైటెడు స్టేట్సు ఆర్మీలో పనిచేశాడు, పదవీ విరమణ చేశాడు బ్రిగేడియరు జనరలు, రచయిత అయ్యాడు. 1969 నుండి 1971 వరకు బెల్జియంకు రాయబారిగా పనిచేశాడు. ఆయన బార్బరా జీన్ థాంప్సను‌ను వివాహం చేసుకున్నాడు. నలుగురు పిల్లలు ఉన్నారు: డేవిడు, బార్బరా ఆన్, సుసాను ఎలైను మేరీ జీను. క్యాంపు డేవిడు పేరు మీద ఆయన తన కుమారుడికి డేవిడు అని పేరు పెట్టారు.[42] డేవిడు 1968 లో రిచర్డ్ నిక్సన్ కుమార్తె జూలీ నిక్సనును వివాహం చేసుకున్నారు.

మామీ ఐసెన్‌హోవర్, 1953లో థామస్ E. స్టీఫెన్స్ చిత్రించాడు

ఐసెన్‌హోవరు తన జీవితంలో తరువాత గోల్ఫు ఔత్సాహికుడు ఆయన 1948లో అగస్టా నేషనలు గోల్ఫు క్లబ్బులో చేరాడు.[43] ఆయన తన అధ్యక్ష పదవిలో, ఆ తర్వాత తరచుగా గోల్ఫు ఆడేవాడు, ఆట పట్ల తనకున్న మక్కువలో నిరాడంబరంగా ఉండేవాడు. శీతాకాలంలో గోల్ఫు ఆడే స్థాయికి; ఆయన తన గోల్ఫు బంతులను మంచులో బాగా చూడగలిగేలా నల్ల రంగు వేయమని ఆదేశించాడు. క్యాంపు డేవిడు‌లో ఒక ప్రాథమిక గోల్ఫు సౌకర్యాన్ని ఏర్పాటు చేసుకున్నాడు. ఆయను ఆగస్టా నేషనలు చైర్మను క్లిఫోర్డు రాబర్ట్సుతో సన్నిహిత స్నేహం ఏర్పరుచుకున్నాడు. రాబర్టును వైటు హౌసులో బస చేయడానికి అనేక సందర్భాలలో ఆహ్వానించాడు.[44] పెట్టుబడి బ్రోకరు అయిన రాబర్ట్సు, ఐసెన్‌హోవరు కుటుంబం పెట్టుబడులను కూడా నిర్వహించాడు.[45] ఆయన కొలంబియా విశ్వవిద్యాలయంలో ఉన్నప్పుడు. థామసు E. స్టీఫెన్సు, మామీ చిత్రపటాన్ని చిత్రించిన తర్వాత ఆయిలు పెయింటింగు ప్రారంభించాడు. ఐసెన్‌హోవరు తన జీవితంలోని చివరి 20 సంవత్సరాలలో దాదాపు 260 నూనెలను చిత్రించాడు. ఆ చిత్రాలు ఎక్కువగా ప్రకృతి దృశ్యాలు, కానీ మామీ, వారి మనవరాళ్ళు, ఫీల్డు మార్షలు బెర్నార్డు మోంట్‌గోమెరీ, జార్జి వాషింగ్టను, అబ్రహం లింకను వంటి వ్యక్తుల చిత్రాలు కూడా.[46] వెండీ బెకెటు ఐసెన్‌హోవరు చిత్రాలు, "సరళమైనవి, గంభీరమైనవి", ఆమెను "ఈ నిరాడంబరమైన అధ్యక్షుడి దాగి ఉన్న లోతులను చూసి ఆశ్చర్యపోయేలా చేశాయి" అని పేర్కొంది. కళ, రాజకీయాలు రెండింటిలోనూ సంప్రదాయవాది అయిన ఐసెన్‌హోవరు 1962 ప్రసంగంలో ఆధునిక కళను "విరిగిన టిన్ లిజ్జీ లాగా కనిపించే, పెయింటు‌తో నిండిన కాన్వాసు ముక్క, దానిపైకి నడపబడింది" అని ఖండించారు.[47]

ఏంజెల్సు ఇన్ ది అవుట్‌ఫీల్డు అనేది ఐసెన్‌హోవర్‌కు ఇష్టమైన చిత్రం.[48] విశ్రాంతి కోసం ఆయనకు ఇష్టమైన పఠన సామగ్రి జేన్ గ్రే పాశ్చాత్య నవలలు.[49] తన అద్భుతమైన జ్ఞాపకశక్తి, దృష్టి కేంద్రీకరించే సామర్థ్యంతో, ఐసెన్‌హోవరు కార్డులలో నైపుణ్యం కలిగి ఉన్నాడు. ఆయన అబిలీను‌లో తన "ఇష్టమైన ఇండోరు క్రీడ" అని పిలిచే పోకరు నేర్చుకున్నాడు. ఐసెన్‌హోవరు గ్రాడ్యుయేషను తర్వాత చెల్లింపు కోసం వెస్టు పాయింటు క్లాస్‌మేట్సు పోకరు నష్టాలను నమోదు చేశాడు. తరువాత ఆయన ప్రత్యర్థులు ఆయన డబ్బు చెల్లించాల్సి రావడం పట్ల అసంతృప్తి చెందడంతో ఆడటం మానేశాడు. వెస్టు పాయింటు‌లో కాంట్రాక్టు బ్రిడ్జి ఆడటం నేర్చుకున్న తర్వాత, ఐసెన్‌హోవరు వారానికి ఆరు రాత్రులు ఐదు నెలల పాటు ఆ ఆట ఆడాడని ఒక స్నేహితుడు నివేదించాడు.[50] ఐసెన్‌హోవరు తన సైనిక కెరీరు అంతటా బ్రిడ్జి ఆడటం కొనసాగించాడు. ఫిలిప్పీన్సు‌లో ఉన్నప్పుడు. ఆయన అధ్యక్షుడు మాన్యుయేలు క్యూజోనుతో క్రమం తప్పకుండా ఆడేవాడు. దీని వలన ఆయనకు "బ్రిడ్జి విజార్డు ఆఫ్ మనీలా" అనే మారుపేరు వచ్చింది.[51] రెండవ ప్రపంచ యుద్ధంలో ఐసెన్‌హోవరు సిబ్బందికి అధికారి నియామకానికి ఒక అలిఖిత అర్హత బ్రిడ్జి ఆడగల సామర్థ్యం. డి-డే ల్యాండింగు‌లకు ముందు ఒత్తిడితో కూడిన వారాలలో కూడా ఆయన ఆడాడు. ఆయన అభిమాన భాగస్వామి జనరలు ఆల్ఫ్రెడు గ్రుయెంథరు, ఆయన యుఎస్ సైన్యంలో ఉత్తమ ఆటగాడిగా పరిగణించబడ్డాడు; గ్రుంథరు‌కు బ్రిడ్జి‌లో ఉన్న నైపుణ్యం కారణంగా ఆయన నాటోలో తన సెకండు-ఇన్-కమాండు‌గా నియమించారు. వైటు హౌసు‌లో శనివారం రాత్రి బ్రిడ్జి గేమ్సు ఆయన అధ్యక్ష పదవిలో ఒక లక్షణం. ఆధునిక ప్రమాణాల ప్రకారం నిపుణుడు కాకపోయినా ఆయన బలమైన ఆటగాడు. గొప్ప బ్రిడ్జి ప్లేయరు. ప్రజాదరణ పొందిన ఎలీ కల్బర్టు‌సను ఆయన ఆటను "ప్రకాశవంతమైన మెరుపులు" కలిగిన క్లాసికు సౌండు‌గా అభివర్ణించారు. "ఒక వ్యక్తి కార్డులు ఆడే విధానాన్ని బట్టి ఆయన పాత్రను మీరు ఎల్లప్పుడూ అంచనా వేయవచ్చు" అని అన్నారు. ఐసెన్‌హోవరు ప్రశాంతంగా, సంయమనంతో కూడిన ఆటగాడు, తన నష్టాలకు ఎప్పుడూ విలపించడు. ఆయన విజయంలో తెలివైనవాడు కానీ బ్రిడ్జి ప్లేయరు గెలిచినప్పుడు ఆనందించడం అనే చెత్త నేరానికి ఎప్పుడూ పాల్పడడు." బ్రిడ్జి నిపుణుడు ఓస్వాల్డు జాకోబీ తరచుగా వైటు హౌసు ఆటలలో పాల్గొంటూ, "అధ్యక్షుడు గోల్ఫు కంటే బాగా బ్రిడ్జి ఆడుతాడు. ఆయన గోల్ఫు‌లో 90ని బ్రేకు చేయడానికి ప్రయత్నిస్తాడు. బ్రిడ్జి‌లో ఆయన 70లలో ఆడుతాడని మీరు చెబుతారు."[52]

మొదటి ప్రపంచ యుద్ధం (1914–1918)

[మార్చు]

ఐసెన్‌హోవరు మొదట లాజిస్టిక్సు‌లో తరువాత 1918 వరకు టెక్సాసు, జార్జియాలోని వివిధ శిబిరాలలో పదాతిదళంలో పనిచేశాడు. యుఎస్ మొదటి ప్రపంచ యుద్ధంలోకి ప్రవేశించినప్పుడు. ఆయన వెంటనే విదేశీ నియామకాన్ని అభ్యర్థించి తిరస్కరించబడ్డాడు.తరువాత ఆయన ఫోర్టు లీవెన్‌వర్తు కాన్సాసుకి నియమించబడ్డాడు.[53] 1918 ఫిబ్రవరిలో ఆయన 65వ ఇంజనీర్సుతో మేరీల్యాండు లోని క్యాంపు మీడుకి బదిలీ చేయబడ్డాడు. తరువాత ఆయన యూనిటు‌ను ఫ్రాన్సు‌కు పంపించారు. కానీ ఆయన నిరాశకు గురిచేస్తూ ఆయన కొత్త ట్యాంకు కార్ప్సు కోసం ఆర్డరు‌లను అందుకున్నాడు. అక్కడ ఆయన నేషనలు ఆర్మీలో బ్రెవెటు లెఫ్టినెంటు కల్నలుగా పదోన్నతి పొందాడు.[54] ఆయన క్యాంపు కోల్టు;– వద్ద ట్యాంక్ సిబ్బందికి శిక్షణ ఇచ్చే యూనిటు‌కు నాయకత్వం వహించాడు. ఐసెన్‌హోవరు, ఆయన ట్యాంకు సిబ్బంది ఎప్పుడూ పోరాటాన్ని చూడకపోయినా ఆయన అద్భుతమైన సంస్థాగత నైపుణ్యాలను అలాగే జూనియరు అధికారుల బలాలను ఖచ్చితంగా అంచనా వేయగల సిబ్బందిని సరైన స్థానాల్లో ఉంచగల సామర్థ్యాన్ని ప్రదర్శించాడు.[55]

అతని ఆధ్వర్యంలోని యూనిట్ ఫ్రాన్స్‌కు విదేశాలకు ఆర్డర్‌లను అందుకున్నప్పుడు అతని ఉత్సాహం పెరిగింది. ఈసారి 1918 నవంబరు 11 యుద్ధ విరమణ మీద ఆయన నిష్క్రమణ తేదీకి వారం ముందు సంతకం చేయడంతో ఆయన కోరికలు నెరవేరలేదు.[56] యుద్ధ రంగంలో పూర్తిగా లేకపోవడం వల్ల కొంతకాలం పాటు ఆయన నిరాశకు గురయ్యారు. తీవ్ర అసంతృప్తికి గురయ్యారు. అయితే ఇంట్లో ఆయన చేసిన పనికి విశిష్ట సేవా పతకం లభించింది.[57] రెండవ ప్రపంచ యుద్ధంలో (జనరల్ బెర్నార్డు మోంటు‌గోమెరీ నేతృత్వంలో) మహా యుద్ధంలో పోరాట సేవ చేసిన ప్రత్యర్థులు ఆయనను కించపరిచారు. వేలాది మంది సైనికులకు ఒక శిబిరాన్ని స్థాపించడంలో, పూర్తి పోరాట శిక్షణా షెడ్యూలు‌ను అభివృద్ధి చేయడంలో రాష్ట్ర అనుభవం ఉన్నప్పటికీ. ఐసెన్‌హోవరు గతంలో తన పోరాట విధి లేకపోవడం కోసం.[58]

యుద్ధాల మధ్య (1918–1939)

[మార్చు]

జనరల్సు సేవలో

[మార్చు]
ఐసెన్‌హోవర్ (కుడివైపున) 1919లో స్నేహితులు విలియం స్టూహ్లర్, మేజరు బ్రెటు పాల్ వి. రాబిన్సను‌లతో, వెస్టు పాయింటు వద్ద యునైటెడు స్టేట్సు మిలిటరీ అకాడమీ నుండి పట్టభద్రుడైన నాలుగు సంవత్సరాల తర్వాత

యుద్ధం తర్వాత ఐసెన్‌హోవరు తన సాధారణ ర్యాంకు కెప్టెనుకి తిరిగి వచ్చాడు. కొన్ని రోజుల తర్వాత మేజరుగా పదోన్నతి పొందాడు. ఈ హోదా ఆయన 16 సంవత్సరాలు కొనసాగింది.[59] మేజరు‌ను నియమించారు 1919లో ట్రాన్సు కాంటినెంటలు ఆర్మీ కాన్వాయికు వాహనాలను పరీక్షించడానికి, మెరుగైన రోడ్ల అవసరాన్ని నాటకీయంగా చూపించడానికి. నిజానికి, వాషింగ్టను, డి.సి. నుండి శాన్ ఫ్రాన్సిస్కో వరకు కాన్వాయి సగటున 5 మైళ్లు (8 కి.మీ) మాత్రమే ఉంది; తరువాత హైవేల మెరుగుదల ఐసెన్‌హోవరు అధ్యక్షుడిగా ఒక సంతకం సమస్యగా మారింది.[60]

ఆయన మేరీల్యాండు‌లోని క్యాంపు మీడు వద్ద మళ్ళీ విధులను స్వీకరించాడు. ట్యాంకుల బెటాలియను‌కు నాయకత్వం వహించాడు. అక్కడ ఆయన 1922 వరకు ఉన్నాడు. ఆయన పాఠశాల విద్య కొనసాగింది. తదుపరి యుద్ధం స్వభావం, ట్యాంకు పాత్ర మీద దృష్టి పెట్టింది. ట్యాంకు వార్‌ఫేరులో ఆయన కొత్త నైపుణ్యం జార్జి ఎస్. పాటను, సెరెనో ఇ. బ్రెటు, ఇతర సీనియరు ట్యాంకు నాయకులతో సన్నిహిత సహకారం ద్వారా బలపడింది. వేగ-ఆధారిత దాడి ట్యాంకు యుద్ధం వారి ప్రముఖ ఆలోచనలను ఉన్నతాధికారులు తీవ్రంగా నిరుత్సాహపరిచారు, వారు కొత్త విధానాన్ని చాలా తీవ్రంగా భావించారు. పదాతిదళానికి ఖచ్చితంగా సహాయక పాత్రలో ట్యాంకులను ఉపయోగించడం కొనసాగించడానికి ఇష్టపడ్డారు. ట్యాంకు విస్తరణ ఈ ప్రతిపాదిత పద్ధతులను నిరంతరం ప్రచురించినందుకు ఐసెన్‌హోవరు‌ను కోర్టు-మార్షలుతో బెదిరించారు. ఆయన అంగీకరించాడు.[61][62]

1920 నుండి ఐసెన్‌హోవరు ప్రతిభావంతులైన జనరల్సు;– ఫాక్సు కానరు, జాన్ జె. పెర్షింగు, డగ్లసు మాక్‌ఆర్థరు, జార్జి మార్షలుల క్రింద పనిచేశాడు. ఆయన మొదట పనామా కెనాలు జోనులో జనరలు కానరు‌కు ఎగ్జిక్యూటివు ఆఫీసరు అయ్యాడు. అక్కడ మామీతో కలిసి 1924 వరకు పనిచేశాడు. కానరు శిక్షణలో ఆయన సైనిక చరిత్ర, సిద్ధాంతాన్ని (కార్లు వాన్ క్లాజ్విట్జు ఆన్ వారుతో సహా) అధ్యయనం చేశాడు. తరువాత కానరు తన సైనిక ఆలోచనపై చూపిన అపారమైన ప్రభావాన్ని ఉదహరించాడు, 1962లో "ఫాక్సు కానరు నాకు తెలిసిన అత్యంత సమర్థుడైన వ్యక్తి" అని చెప్పాడు. ఐసెన్‌హోవరు గురించి కానరు వ్యాఖ్య ఏమిటంటే, "[ఆయన] నేను ఇప్పటివరకు కలిసిన అత్యంత సమర్థుడు, నమ్మకమైన అధికారులలో ఒకరు."[63] కానరు సిఫార్సు మేరకు 1925–1926లో ఆయన కాన్సాసు‌లోని ఫోర్టు లీవెన్‌వర్తు లోని కమాండు అండ్ జనరలు స్టాఫు కాలేజీలో చదివాడు. అక్కడ ఆయన 245 మంది అధికారుల తరగతిలో మొదటి స్థానంలో పట్టభద్రుడయ్యాడు.[64][65]

1920ల చివరలో, 1930ల ప్రారంభంలో సైనిక ప్రాధాన్యతలు తగ్గడంతో ఐసెన్‌హోవరు కెరీరు కొంతవరకు నిలిచిపోయింది;ఆయన స్నేహితులు చాలా మంది అధిక జీతం ఇచ్చే వ్యాపార ఉద్యోగాలకు రాజీనామా చేశారు. జనరలు పెర్షింగు దర్శకత్వం వహించిన అమెరికను బాటిలు మాన్యుమెంట్సు కమిషనుకు ఆయనను నియమించారు. వ్యవసాయ శాఖలో అప్పటి జర్నలిస్టు అయిన తన సోదరుడు మిల్టను ఐసెన్‌హోవరు సహాయంతో ఆయన యూరపు‌లోని అమెరికను యుద్ధభూమిలకు ఒక గైడు‌ను రూపొందించారు.[66] తరువాత ఆయనను ఆర్మీ వార్ కాలేజుకు నియమించారు. 1928లో పట్టభద్రులయ్యారు. ఫ్రాన్సు‌లో ఒక సంవత్సరం పాటు పనిచేసిన తర్వాత, ఐసెన్‌హోవరు జనరలు జార్జి వి. మోస్లీ, యునైటెడు స్టేట్సు అసిస్టెంటు సెక్రటరీ ఆఫ్ వార్‌కు ఎగ్జిక్యూటివు ఆఫీసరు‌గా పనిచేశారు. 1929 నుండి ఫిబ్రవరి 1933 వరకు.[67] మేజరు ఐసెన్‌హోవరు 1933లో ఆర్మీ ఇండస్ట్రియలు కాలేజు నుండి పట్టభద్రుడయ్యాడు. తరువాత అధ్యాపకుడిగా పనిచేశాడు (తరువాత దీనిని ఇండస్ట్రియలు కాలేజు ఆఫ్ ది ఆర్మ్డు సర్వీసెసు‌గా విస్తరించారు. ఇప్పుడు దీనిని డ్వైటు డి. ఐసెన్‌హోవరు స్కూలు ఫర్ నేషనలు సెక్యూరిటీ అండ్ రిసోర్సు స్ట్రాటజీగా పిలుస్తారు).[68][69]

మహా మాంద్యం మధ్యలో అత్యంత కష్టతరమైన తదుపరి యుద్ధానికి ప్రణాళిక వేయడం ఆయన ప్రాథమిక విధి.[70] తరువాత అతను ఆర్మీ చీఫ్ ఆఫ్ స్టాఫ్ జనరలు డగ్లసు మాక్‌ఆర్థరు‌కు ప్రధాన సైనిక సహాయకుడిగా నియమించబడ్డాడు. 1932లో వాషింగ్టను, డి.సి. లోని బోనసు మార్చి శిబిరాన్ని తొలగించడంలో ఆయన పాల్గొన్నారు. మాజీ సైనికుల మీద తీసుకున్న చర్యలను ఆయన వ్యతిరేకించినప్పటికీ అందులో ప్రజా పాత్ర పోషించవద్దని మాక్‌ఆర్థరు‌కు గట్టిగా సలహా ఇచ్చినప్పటికీ తరువాత మాక్‌ఆర్థరు ప్రవర్తనను సమర్థిస్తూ ఆర్మీ అధికారిక సంఘటన నివేదికను రాశాడు.[71][72]

ఫిలిప్పీను పదవీకాలం (1935–1939)

[మార్చు]

1935లో ఐసెన్‌హోవరు మాక్‌ఆర్థర్‌తో కలిసి ఫిలిప్పీన్సు‌కు వెళ్లాడు. అక్కడ ఆయన ఫిలిప్పీను ప్రభుత్వానికి వారి సైన్యాన్ని అభివృద్ధి చేయడంలో సహాయ సైనిక సలహాదారుగా పనిచేశాడు. ఈ మిషను‌కు దోహదపడతారని తాను భావించే అధికారిని ఐసెన్‌హోవరు‌కు మాక్‌ఆర్థరు అనుమతి ఇచ్చాడు. అందువల్ల ఆయన వెస్టు పాయింటు‌లో తన క్లాస్‌మేటు అయిన జేమ్సు ఆర్డుని ఎంచుకున్నాడు. మెక్సికోలో పెరిగిన ఆర్డు, మెక్సికో, ఫిలిప్పీన్సు రెండింటినీ ప్రభావితం చేసిన స్పానిషు సంస్కృతిని అతనిలో నాటాడు. ఈ ఉద్యోగానికి ఆర్డు సరైన ఎంపికగా పరిగణించబడ్డాడు. ఫిలిప్పీను ఆర్మీ పాత్ర, ఒక అమెరికను ఆర్మీ అధికారి తన కింది అధికారులలో ప్రదర్శించాల్సిన, అభివృద్ధి చేయాల్సిన నాయకత్వ లక్షణాల గురించి ఐసెన్‌హోవరు‌కు మాక్‌ఆర్థర్‌తో బలమైన తాత్విక విభేదాలు ఉన్నాయి. ఐసెన్‌హోవరు, మాక్‌ఆర్థరు మధ్య ఉన్న వైరం వారి జీవితాంతం కొనసాగింది.[73]

రెండవ ప్రపంచ యుద్ధంలో విన్స్టన్ చర్చిల్, జార్జ్ ఎస్. పాటన్, జార్జి మార్షలు, బెర్నార్డు మోంట్‌గోమెరీ వంటి సవాలుతో కూడిన వ్యక్తిత్వాలను నిర్వహించడానికి ఈ నియామకం విలువైన తయారీని అందించిందని చరిత్రకారులు నిర్ధారించారు. మాక్‌ఆర్థర్‌తో విభేదాలు చాలా ఎక్కువగా జరిగాయని, సానుకూల సంబంధం కొనసాగిందని ఐసెన్‌హోవరు తరువాత నొక్కి చెప్పాడు.[74] మనీలాలో ఉన్నప్పుడు, మామీ ప్రాణాంతక కడుపు వ్యాధితో బాధపడింది కానీ పూర్తిగా కోలుకుంది. 1936లో ఐసెన్‌హోవరు శాశ్వత లెఫ్టినెంటు కల్నలు హోదాకు పదోన్నతి పొందాడు. ఆయన కెప్టెను జీససు విల్లామోరు ఆధ్వర్యంలో ఫిలిప్పీను ఆర్మీ ఎయిర్ కార్ప్సు లోని జాబ్లాన్ ఎయిర్‌ఫీల్డు‌లో ఫిలిప్పీను ఆర్మీ ఎయిర్ కార్ప్సుతో ఎగరడం నేర్చుకున్నాడు. 1937లో ఫిలిప్పీన్సు మీదుగా సోలో ఫ్లైటు చేశాడు. 1939లో ఫోర్టు లూయిసులో తన ప్రైవేటు పైలటు లైసెన్సు పొందాడు.[75][76][77] ఈ సమయంలోనే ఫిలిప్పీను కామన్వెల్తు ప్రభుత్వం, అప్పటి ఫిలిప్పీను అధ్యక్షుడు మాన్యుయేలు ఎల్. క్యూజోను, మాక్‌ఆర్థర్ సిఫార్సుల మేరకు, ఇప్పుడు క్వెజోను సిటీ అని పేరు పెట్టబడుతున్న కొత్త రాజధానికి పోలీసు చీఫు‌గా పదవిని ఆఫరు చేశారు. కానీ ఆయన ఆ ప్రతిపాదనను తిరస్కరించారు.[78]

రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం (1939–1945)

[మార్చు]
1942లో వార్ ప్లాన్స్ డివిజన్, వార్ డిపార్ట్‌మెంట్ జనరల్ స్టాఫ్ సమావేశం

ఐసెన్‌హోవరు 1939 డిసెంబరులో యునైటెడు స్టేట్సు‌కు తిరిగి వచ్చాడు. వాషింగ్టను‌లోని ఫోర్టు లూయిసులో 1వ బెటాలియను, 15వ ఇన్‌ఫాంట్రీ రెజిమెంటు, కమాండింగు ఆఫీసరుగా నియమించబడ్డాడు. తరువాత రెజిమెంటలు ఎగ్జిక్యూటివు ఆఫీసరు అయ్యాడు. 1941 మార్చిలో ఆయన కల్నలు‌గా పదోన్నతి పొందాడు, మేజరు జనరలు కెన్యను జాయిసు ఆధ్వర్యంలో కొత్తగా సక్రియం చేయబడిన IX కార్ప్సు చీఫు ఆఫ్ స్టాఫు‌గా నియమించబడ్డాడు. 1941 జూన్‌లో ఆయన టెక్సాసు‌లోని శాన్ ఆంటోనియోలోని ఫోర్టు సాం హ్యూస్టను‌లో థర్డు ఆర్మీ కమాండరు జనరలు వాల్టరు క్రూగెరుకి చీఫు ఆఫ్ స్టాఫు‌గా నియమించబడ్డాడు. లూసియానా యుక్తిలో విజయవంతంగా పాల్గొన్న తర్వాత ఆయన 1941 అక్టోబరు 3న బ్రిగేడియరు జనరలు‌గా పదోన్నతి పొందాడు.[79][80]

పెర్లు హార్బరు ‌జపనీసు దాడి తర్వాత, ఐసెన్‌హోవరు‌ను వాషింగ్టనులోని జనరలు స్టాఫు‌కు నియమించారు. అక్కడ జపాన్, జర్మనీలను ఓడించడానికి ప్రధాన యుద్ధ ప్రణాళికలను రూపొందించే బాధ్యతతో 1942 జూన్ వరకు పనిచేశారు. ఆయన చీఫ్ ఆఫ్ వార్ ప్లాన్సు డివిజను (డబల్యూపిడి) జనరలు లియోనార్డు టి. గెరో కింద పసిఫికు డిఫెన్సు‌లకు డిప్యూటీ చీఫ్ ఇన్‌ఛార్జు‌గా నియమించబడ్డారు. ఆపై గెరో తర్వాత వార్ ప్లాన్సు డివిజను చీఫు‌గా నియమితులయ్యారు. తరువాత ఆయన చీఫు ఆఫ్ స్టాఫు జనరలు జార్జ్ సి. మార్షలు ఆధ్వర్యంలో కొత్త ఆపరేషన్సు డివిజను (ఇది డబల్యూపిడి స్థానంలో ఉంది)కి అసిస్టెంటు చీఫు ఆఫ్ స్టాఫు‌గా నియమితులయ్యారు. ఆయన ప్రతిభను గుర్తించి తదనుగుణంగా పదోన్నతి పొందారు.[81]

1942 మే చివరిలో ఐసెన్‌హోవరు ఆర్మీ ఎయిర్ ఫోర్సెసు కమాండింగు జనరలు లెఫ్టినెంటు జనరలు హెన్రీ హెచ్. ఆర్నాల్డుతో కలిసి ఇంగ్లాండ్‌లోని థియేటరు కమాండరు మేజరు జనరలు జేమ్సు ఇ. చానీ ప్రభావాన్ని అంచనా వేయడానికి లండన్‌కు వెళ్లారు.[82] చానీ,ఆయన సిబ్బంది గురించి తనకు "అసౌకర్య భావన" ఉందని పేర్కొంటూ నిరాశావాద అంచనాతో జూన్ 3న వాషింగ్టను‌కు తిరిగి వచ్చాడు. 1942 జూన్ 23న ఆయన యూరోపియను థియేటరు ఆఫ్ ఆపరేషన్సు (ఇటిఒయుఎస్‌ఎ) కమాండింగు జనరలు‌గా లండన్‌కు తిరిగి వచ్చాడు. లండన్‌లో కూంబే, కింగ్‌స్టను అపాను థేమ్సులో ఆయనకు ఒక ఇల్లు ఉంది.[83] చానీ నుండి ఇటిఒయుఎస్‌ఎ కమాండు‌ను స్వీకరించాడు.[84] జూలై 7న ఆయన లెఫ్టినెంటు జనరలు‌గా పదోన్నతి పొందారు.

ఆపరేషన్సు టార్చి, హిమపాతం

[మార్చు]
ఐసెన్‌హోవరు మేజర్ జనరలు, 1942

1942 నవంబరులో ఐసెన్‌హోవరు‌ను కొత్త ఆపరేషనలు హెడ్‌క్వార్టర్సు అలైడు (ఎక్స్‌పెడిషనరీ) ఫోర్సు హెడ్‌క్వార్టర్సు (ఎ(ఇ )ఎఫ్‌హెచ్‌క్యూ) ద్వారా నార్తు ఆఫ్రికను థియేటరు ఆఫ్ ఆపరేషన్సు (నాటోయుఎస్‌ఎ) సుప్రీం కమాండరు అలైడు ఎక్స్‌పెడిషనరీ ఫోర్సుగా నియమించారు. భద్రతా కారణాల దృష్ట్యా ఆయన నియామకం తర్వాత "యాత్ర" అనే పదాన్ని తొలగించారు. 2016 జూలై ఉత్తర ఆఫ్రికాలో ఈ పోరాటానికి ఆపరేషను టార్చి అని పేరు పెట్టారు. రాక్ ఆఫ్ జిబ్రాల్టరు లోపల భూగర్భ ప్రధాన కార్యాలయంలో ప్రణాళిక చేయబడింది. 200 సంవత్సరాలలో జిబ్రాల్టరుకు నాయకత్వం వహించిన మొదటి బ్రిటిషు కాని వ్యక్తి ఐసెన్‌హోవరు.[85]

ఫ్రెంచి సహకారం పోరాటానికి అవసరమని భావించారు. ఐసెన్‌హోవరు ఫ్రాన్సు‌లోని బహుళ ప్రత్యర్థి వర్గాలతో "అనాలోచిత పరిస్థితిని" ఎదుర్కొన్నాడు 2019 మార్చి. ట్యునీషియాలోకి సైన్యాన్ని విజయవంతంగా తరలించడమే ఆయన ప్రాథమిక లక్ష్యం, ఆ లక్ష్యాన్ని సులభతరం చేయాలనే ఉద్దేశ్యంతో, విచి ఫ్రాన్సులో డార్లాను మునుపటి ఉన్నత కార్యాలయాలు, ఫ్రెంచి సాయుధ దళాల కమాండరు-ఇన్-చీఫు‌గా ఆయన కొనసాగినప్పటికీ, ఉత్తర ఆఫ్రికాలో హై కమిషనరు‌గా ఫ్రాంకోయిసు డార్లానుకు తన మద్దతును అందించాడు. రాజకీయ దృక్కోణం నుండి మిత్రరాజ్యాల నాయకులు దీనితో "పిడుగుపాటుకు గురయ్యారు", అయితే ఆపరేషను‌ను ప్లాను చేయడంలో సమస్య మీద ఎవరూ ఐసెన్‌హోవరు మార్గదర్శకత్వం అందించలేదు. ఈ చర్యకు ఐసెన్‌హోవరు‌ను తీవ్రంగా విమర్శించారు. డిసెంబరు 24న ఫ్రెంచి ఫాసిస్టు వ్యతిరేక రాచరికవాది ఫెర్నాండు బోనియరు డి లా చాపెల్లె డార్లాను‌ను హత్య చేశాడు.[86] ఐసెన్‌హోవరు తరువాత హై కమిషనరు జనరలు హెన్రీ గిరాడుగా నియమితుడయ్యాడు. ఆయనను మిత్రరాజ్యాలు డార్లాను కమాండరు-ఇన్-చీఫు‌గా నియమించాయి.[87]

ఆపరేషను టార్చి ఐసెన్‌హోవరు పోరాట కమాండు నైపుణ్యాలకు విలువైన శిక్షణా స్థలంగా కూడా పనిచేసింది; జనరలు ‌ఫెల్డు‌మార్షలు ఎర్విను రోమెలు కాస్సేరిను పాసు లోకి ప్రవేశించిన ప్రారంభ దశలో ఐసెను‌హోవరు తన అధీనుల యుద్ధ ప్రణాళికల అమలులో జోక్యం చేసుకోవడం ద్వారా శ్రేణుల్లో కొంత గందరగోళాన్ని సృష్టించాడు. లాయిడు ఫ్రెడెండాలును తొలగించడంలో కూడా ఆయన మొదట్లో సందేహాస్పదంగా ఉన్నాడు, II కార్ప్సుకు నాయకత్వం వహించాడు. తరువాతి యుద్ధాలలో ఆయన అలాంటి విషయాలలో మరింత నైపుణ్యం సాధించాడు.[88] 1943 ఫిబ్రవరిలో జనరలు సర్ బెర్నార్డు మోంట్‌గోమెరీ నేతృత్వంలోని బ్రిటిషు ఎనిమిదవ సైన్యంను చేర్చడానికి ఎ ఎఫ్‌హెచ్‌క్యూ కమాండరు‌గా ఆయన అధికారాన్ని విస్తరించారు. ఎనిమిదవ సైన్యం తూర్పు నుండి పశ్చిమ ఎడారి ప్రచారం ప్రారంభానికి సిద్ధంగా ఉంది.

ఉత్తర ఆఫ్రికాలో యాక్సిసు దళాలు లొంగిపోయిన తర్వాత ఐసెన్‌హోవరు సిసిలీ మీద దండయాత్రను పర్యవేక్షించాడు. ఇటాలియను నాయకుడు అయిన ముస్సోలినీ ఇటలీలో పతనమైన తర్వాత మిత్రరాజ్యాలు ఆపరేషను అవలాంచుతో ప్రధాన భూభాగం వైపు దృష్టి సారించాయి. కానీ ఇటాలియన్లకు సహాయం చేయడానికి బదులుగా బేషరతుగా లొంగిపోవాలని పట్టుబట్టిన అధ్యక్షుడు రూజ్‌వెల్టు, బ్రిటిషు ప్రధాన మంత్రి చర్చిలు‌తో ఐసెన్‌హోవరు వాదించగా జర్మన్లు ​​దేశంలో దూకుడుగా బలగాలను పెంచారు. జర్మన్లు ​​19 విభాగాలను జోడించడం ద్వారా, ప్రారంభంలో మిత్రరాజ్యాల దళాల సంఖ్యను 2 నుండి 1కి మించి ఉంచడం ద్వారా ఇప్పటికే కఠినమైన యుద్ధాన్ని మరింత కష్టతరం చేశారు.[89]

సుప్రీం అలైడు కమాండరు - ఆపరేషను ఓవర్‌లార్డు

[మార్చు]
డి-డేకి ముందు రోజు, జూన్ 5, 1944న జనరల్ ఐసెన్‌హోవర్ తన ఆర్డర్ ఆఫ్ ది డేని చదువుతున్నారు.

1943 డిసెంబరులో అధ్యక్షుడు రూజ్‌వెల్టు ఐసెన్‌హోవరు - మార్షలు కాదు - యూరపు‌లో సుప్రీం అలైడు కమాండరు‌గా ఉంటారని నిర్ణయించారు. మరుసటి నెలలో ఆయన ఇటిఒయుఎస్‌ఎ కమాండు‌ను తిరిగి ప్రారంభించాడు. ఆ తర్వాత నెలలో అధికారికంగా సుప్రీం అలైడు కమాండరు ఆఫ్ ది అలైడ్ ఎక్స్‌పెడిషనరీ ఫోర్సు (ఎస్‌హెచ్‌ఎఇఎఫ్) గా నియమించబడ్డాడు. 1945 మేలో యూరపు‌లో శత్రుత్వాలు ముగిసే వరకు ద్వంద్వ పాత్రలో పనిచేశాడు.[90] ఈ స్థానాల్లో ఆయన ఆపరేషను ఓవర్లార్డు, పశ్చిమ ఐరోపా విముక్తి, జర్మనీ దండయాత్ర అనే కోడ్ పేరుతో 1944 జూన్‌లో మిత్రరాజ్యాల నార్మాండీ తీరంలో దాడి ప్రణాళిక నిర్వహణ బాధ్యతను అప్పగించాడు.[91]

ఐసెన్‌హోవరు 1944 జూన్ 5న, D-డే దండయాత్రకు ముందు రోజు, 101వ "స్క్రీమింగు ఈగల్స్" ఎయిర్‌బోర్ను డివిజనులో భాగమైన 502వ పారాచూటు ఇన్‌ఫాంట్రీ రెజిమెంటు (PIR) వ్యక్తులతో మాట్లాడుతున్నారు. ఐసెన్‌హోవరు మాట్లాడుతున్న అధికారి ఫస్ట్ లెఫ్టినెంటు వాలెసు స్ట్రోబెలు

ఐసెన్‌హోవరు అలాగే ఆయన కింద ఉన్న అధికారులు, దళాలు, వారి మునుపటి కార్యకలాపాలలో విలువైన పాఠాలు నేర్చుకున్నారు. జర్మనీ‌లకు వ్యతిరేకంగా తదుపరి అత్యంత కష్టతరమైన ప్రచారానికి సన్నాహకంగా వారి నైపుణ్యాలన్నీ బలపడ్డాయి - బీచు ల్యాండింగు దాడి. అయితే ఆయన మొదటి పోరాటాలు నార్మాండీ దండయాత్ర విజయానికి కీలకమైన విషయాల మీద మిత్రరాజ్యాల నాయకులు, అధికారులతో ఉన్నాయి; ఆపరేషను ఓవర్లా‌ర్డు‌కు ముందు జర్మనీ‌లకు వ్యతిరేకంగా రహస్య కార్యకలాపాలలో ఫ్రెంచి ప్రతిఘటన దళాలను ఉపయోగించేందుకు డి గల్లెతో ఒక ముఖ్యమైన ఒప్పందం మీద ఆయన రూజ్‌వెల్టు‌తో వాదించాడు.[92] పసిఫికు నుండి అదనపు ల్యాండింగు క్రాఫ్టు‌లను అందించడానికి కింగు నిరాకరించడంతో అడ్మిరలు ఎర్నెస్టు జె. కింగ్ ఐసెన్‌హోవరు‌తో పోరాడాడు.[93] ఓవర్లా‌ర్డు‌‌ను సులభతరం చేయడానికి బ్రిటిషు వారు అన్ని వ్యూహాత్మక వైమానిక దళాలు మీద ప్రత్యేక ఆదేశాన్ని ఇవ్వాలని ఐసెన్‌హోవరు పట్టుబట్టాడు. చర్చిలు విరమించుకోకపోతే రాజీనామా చేస్తానని బెదిరించే స్థాయికి చేరుకున్నాడు. ఆయన దానిని చేశాడు.[94] ఐసెన్‌హోవరు తర్వాత బాంబు దాడి ప్రణాళికను రూపొందించాడు. ఫ్రాన్సు‌లో ఓవర్లా‌ర్డు కంటే ముందుగానే చర్చిలు‌తో వాదించాడు. పౌర మరణాల మీద చర్చిలు ఆందోళన గురించి వాదించాడు; మరణాలు సమర్థనీయమని డి గల్లె జోక్యం చేసుకున్నాడు, ఐసెన్‌హోవరు విజయం సాధించాడు.[95] పాటను గతంలో ఒక సబార్డినేటు‌ను చెంపదెబ్బ కొట్టినప్పుడు ఆ మీద యుద్ధానంతర విధానం గురించి అనుచిత వ్యాఖ్యలు చేసిన పాటను ప్రసంగం చేసినప్పుడు. తరచుగా వికృతంగా ఉండే జార్జి ఎస్. పాటను సేవలను నిలుపుకోవడంలో ఆయన నైపుణ్యంగా నిర్వహించాల్సి వచ్చింది.[96]

1944 జూన్ 6న జరిగిన డి-డే నార్మాండీ ల్యాండింగు‌లు ఖరీదైనవి కానీ విజయవంతమయ్యాయి. రెండు నెలల తరువాత (ఆగస్టు 15), దక్షిణ ఫ్రాన్సు మీద దండయాత్ర జరిగింది. దక్షిణ దండయాత్రలో దళాల నియంత్రణ ఎఫ్‌హెచ్‌క్యూ నుండి ఎస్‌హెచ్‌ఎఇఎఫ్ కి వెళ్ళింది. వేసవి చివరి నాటికి ఐరోపాలో విజయం వస్తుందని చాలామంది భావించారు, కానీ జర్మన్లు ​​దాదాపు ఒక సంవత్సరం పాటు లొంగిపోలేదు. అప్పటి నుండి మే 8, 1945న యూరప్‌లో యుద్ధం ముగింపు వరకు ఐసెన్‌హోవరు, ఎస్‌హెచ్‌ఎఇఎఫ్ ద్వారా అన్ని మిత్రరాజ్యాల దళాలకు నాయకత్వం వహించాడు.ఆయన ఇటిఒయుఎస్‌ఎ కమాండు ద్వారా ఆల్ప్సుకి ఉత్తరాన ఉన్న వెస్ట్రను ఫ్రంటులోని అన్ని యుఎస్ దళాలకు పరిపాలనా ఆదేశం ఇచ్చాడు. తన నాయకత్వంలోని దళాలు, వారి కుటుంబాలు అనుభవించే అనివార్యమైన ప్రాణనష్టం, బాధల గురించి అతను ఎల్లప్పుడూ గుర్తుంచుకున్నాడు. దీని వలన ఆయన దండయాత్రలో పాల్గొన్న ప్రతి విభాగాన్ని సందర్శించాలని నిర్ణయించుకున్నాడు.[97] దండయాత్ర విఫలమైతే జారీ చేయవలసిన ప్రకటన ముసాయిదా ద్వారా ఐసెన్‌హోవరు బాధ్యతా భావం నొక్కి చెప్పబడింది. దీనిని చరిత్ర గొప్ప ప్రసంగాలలో ఒకటిగా పిలుస్తారు:

చెర్‌బోర్గు-హావ్రే ప్రాంతంలో మా ల్యాండింగు‌లు సంతృప్తికరంగా స్థిరపడలేకపోయాయి. నేను దళాలను ఉపసంహరించుకున్నాను. ఈ సమయంలో ప్రదేశంలో దాడి చేయాలనే నా నిర్ణయం అందుబాటులో ఉన్న ఉత్తమ సమాచారం ఆధారంగా ఉంది. దళాలు, వాయుసేన, నావికాదళం ధైర్యం, విధి పట్ల అంకితభావంతో చేయగలిగినదంతా చేశాయి. ఈ ప్రయత్నంలో ఏదైనా నింద లేదా తప్పు ఉంటే అది నాది మాత్రమే.[98]

ఫ్రాన్సు విముక్తి - యూరపు‌లో విజయం

[మార్చు]
రీమ్సు వద్ద జర్మన్ లొంగిపోయే ఒప్పందం మీద సంతకం చేసిన తర్వాత మిత్రరాజ్యాల కమాండర్లతో ఐసెన్‌హోవరు
ప్రతి గ్రౌండ్ కమాండర్ వినాశన యుద్ధాన్ని కోరుకుంటాడు; పరిస్థితులు అనుమతించినంత వరకు అయన ఆధునిక యుద్ధంలో క్లాసికు ఉదాహరణను నకిలీ చేయడానికి ప్రయత్నిస్తాడు.

తీరప్రాంత దాడి విజయవంతం అయిన తర్వాత, ఐసెన్‌హోవరు భూ యుద్ధ వ్యూహం మీద వ్యక్తిగత నియంత్రణను నిలుపుకోవాలని పట్టుబట్టాడు ఫ్రాన్సు ద్వారా జర్మనీ బహుళ దాడుల కమాండు సరఫరాలో మునిగిపోయాడు. ఫీల్డు మార్షలు మోంట్‌గోమెరీ తన 21వ ఆర్మీ గ్రూపు ఉత్తరాన దాడి చేయడానికి ప్రాధాన్యత ఇవ్వాలని పట్టుబట్టగా జనరల్సు బ్రాడ్లీ (12వ యుఎస్ ఆర్మీ గ్రూపు), డెవర్సు (ఆరవ యుఎస్ ఆర్మీ గ్రూపు) ముందు భాగంలో మధ్యలో మరియు దక్షిణాన (వరుసగా) ప్రాధాన్యత ఇవ్వాలని పట్టుబట్టారు. మిత్రరాజ్యాల దళాలను ఆప్టిమైజు చేయడానికి ప్రత్యర్థి కమాండర్ల డిమాండ్లను పరిష్కరించడానికి ఐసెన్‌హోవరు అవిశ్రాంతంగా పనిచేశాడు. తరచుగా వారికి వ్యూహాత్మక అక్షాంశాన్ని ఇవ్వడం ద్వారా; ఇది ఐరోపాలో మిత్రరాజ్యాల విజయాన్ని ఆలస్యం చేసిందని చాలా మంది చరిత్రకారులు తేల్చారు. అయితే ఐసెన్‌హోవరు పట్టుదల కారణంగా ఆంట్వె‌ర్పు వద్ద కీలకమైన సరఫరా నౌకాశ్రయం విజయవంతంగా జరిగింది. అయితే ఆలస్యంగా 1944 చివరిలో ప్రారంభించబడింది.[100]

1944 డిసెంబరు 20న మిత్రరాజ్యాల కమాండు‌లో ఆయన సీనియరు పదవికి గుర్తింపుగా ఆయన జనరలు ఆఫ్ ది ఆర్మీగా పదోన్నతి పొందాడు. ఇది చాలా యూరోపియను సైన్యాలలో ఫీల్డ్ మార్షల్ హోదాకు సమానం. ఈ, ఆయన నిర్వహించిన మునుపటి హైకమాండు‌లలో, ఐసెన్‌హోవరు నాయకత్వం, దౌత్యం కోసం తన గొప్ప ప్రతిభను చూపించాడు. ఆయన ఎప్పుడూ చర్యను చూడనప్పటికీ, ఆయన ఫ్రంటు-లైన్ కమాండర్ల గౌరవాన్ని పొందాడు. ఆయన విన్స్టన్ చర్చిల్, ఫీల్డు మార్షలు బెర్నార్డు మోంట్గోమెరీ, జనరలు చార్లెసు డి గల్లె వంటి మిత్రులతో సమర్ధవంతంగా సంభాషించాడు. వ్యూహాత్మక అంశాల మీద చర్చిలు మోంట్గోమెరీతో ఆయనకు తీవ్రమైన విభేదాలు ఉన్నాయి. కానీ ఇవి వారితో ఆయన సంబంధాలను అరుదుగా దెబ్బతీశాయి. ఆయన తన రష్యను ప్రతిరూపమైన సోవియటు మార్షలు జుకోవుతో వ్యవహరించారు. వారు మంచి స్నేహితులు అయ్యారు.[101]

ఓర్డ్రుఫు కాన్సంట్రేషను క్యాంపు నుండి బయటపడినవారు శిబిరంలో ఉపయోగించిన హింస పద్ధతులను ప్రదర్శిస్తున్నారు

1944 డిసెంబరులో జర్మన్లు ​​బాటిలు ఆఫ్ ది బల్గే అనే ఆశ్చర్యకరమైన ప్రతిదాడిని ప్రారంభించారు. ఐసెన్‌హోవరు తన సైన్యాలను తిరిగి ఏర్పాటు చేసిన తర్వాత మెరుగైన వాతావరణం ఆర్మీ ఎయిర్ ఫోర్సు పాల్గొనడానికి అనుమతించిన తర్వాత 1945 ప్రారంభంలో మిత్రరాజ్యాలు దీనిని విజయవంతంగా తిప్పికొట్టాయి.[102] రెడ్ ఆర్మీ వెస్ట్రను ఫ్రంటుతో తూర్పు ఫ్రంటు రెండింటిలోనూ జర్మనీ రక్షణలు క్షీణించడం కొనసాగింది. బ్రిటిషు వారు బెర్లిను‌ను స్వాధీనం చేసుకోవాలనుకున్నారు. కానీ ఐసెన్‌హోవరు బెర్లిన్ మీద దాడి చేయడం సైనిక తప్పిదమని నిర్ణయించుకున్నాడు. ఆ మేరకు ఆదేశాలు స్పష్టంగా ఉండాలని చెప్పాడు. బ్రిటిషు వారు వెనక్కి తగ్గారు కానీ రాజకీయ కారణాల వల్ల ఐసెన్‌హోవరు చెకోస్లోవేకియాలోకి వెళ్లాలని కోరుకున్నారు. మాస్కోకు వ్యతిరేకంగా రాజకీయ విన్యాసాల కోసం ఐసెన్‌హోవరు సైన్యాన్ని ఉపయోగించాలనే చర్చిలు ప్రణాళికకు వాషింగ్టను మద్దతు ఇవ్వడానికి నిరాకరించింది. జర్మనీ వాస్తవ విభజన రూజ్‌వెల్టు, చర్చిలు, స్టాలిను గతంలో అంగీకరించిన విధానాలను అనుసరించింది. సోవియటు ఎర్ర సైన్యం చాలా పెద్ద ఎత్తున రక్తపాతంతో యుద్ధంలో బెర్లిన్‌ను స్వాధీనం చేసుకుంది. జర్మన్లు ​​చివరకు 1945 మే 7న లొంగిపోయారు.[103]

1945 అంతటా మిత్రరాజ్యాల సైన్యాలు యూరపు అంతటా అనేక నాజీ నిర్బంధ శిబిరాలను విముక్తి చేశాయి. హోలోకాస్ట్ పూర్తి స్థాయిని మిత్రదేశాలు తెలుసుకున్నప్పుడు, భవిష్యత్తులో, నాజీ నేరాలను పోరాటంగా (హోలోకాస్టు తిరస్కరణ)గా తిరిగి వర్ణించే ప్రయత్నాలు జరుగుతాయని ఐసెన్‌హోవరు ఊహించాడు. నాజీ నిర్మూలన శిబిరంల విస్తృతమైన ఫోటో, ఫిల్ము డాక్యుమెంటేషను‌ను డిమాండు చేయడం ద్వారా దానికి వ్యతిరేకంగా చర్యలు తీసుకున్నాడు.[104]

రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం తర్వాత (1945–1953)

[మార్చు]

అమెరికా ఆక్రమిత జర్మనీ జోన్ సైనిక గవర్నరు

[మార్చు]
జనరలు ఐసెన్‌హోవరు మే నుండి 1945 నవంబరు వరకు మిత్రరాజ్యాల ఆక్రమిత జర్మనీలో అమెరికను జోన్ (హైలైటు చేయబడింది) సైనిక గవర్నరు‌గా పనిచేశారు.
ఐసెన్‌హోవరు జుకోవు, మోంటు‌గోమెరీ, ఇతర మిత్రరాజ్యాల అధికారులతో కలిసి 1945 జూన్‌లో ఒక టోస్టు పంచుకున్నారు

జర్మనీ బేషరతుగా లొంగిపోయిన తరువాత ఐసెన్‌హోవరు ప్రధానంగా దక్షిణ జర్మనీలో ఉన్న జర్మనీలోని అమెరికను ఆక్రమిత జోన్‌కు, ఫ్రాంక్ఫర్టు ఆం మెయినులో ప్రధాన కార్యాలయంకు సైనిక గవర్నరు‌గా నియమించబడ్డాడు. నాజీ నిర్బంధ శిబిరాలను కనుగొన్న తర్వాత నురెంబర్గు ట్రయల్సులో ఉపయోగించడానికి ఆధారాలను నమోదు చేయమని ఆయన కెమెరా సిబ్బందిని ఆదేశించాడు. ఆయన యుఎస్ నిర్బంధంలో ఉన్న జర్మనీ యుద్ధ ఖైదీలు (పిఒడబల్యూ లు) నిరాయుధ శత్రు దళాలు (డిఇఎఫ్‌లు)గా తిరిగి వర్గీకరించాడు, వారు ఇక మీద జెనీవా సమావేశం పరిధిలోకి లేరు. ఐసెన్‌హోవరు జాయింటు చీఫ్సు ఆఫ్ స్టాఫు (జెసిఎస్) ఆదేశాలను జెసిఎస్ 1067 ఆదేశంగా పాటించాడు. కానీ పౌరులకు 400,000 టన్నుల ఆహారాన్ని తీసుకురావడం ద్వారా, మరింత సోదరభావనను అనుమతించడం ద్వారా వాటిని మృదువుగా చేశాడు.[105][106][107] జర్మనీలో ఆహార కొరత, శరణార్థుల ప్రవాహంతో సహా వినాశనానికి ప్రతిస్పందనగా, ఆయన అమెరికను ఆహారం, వైద్య పరికరాల పంపిణీని ఏర్పాటు చేశాడు.[108] అతని చర్యలు జర్మనీ ప్రజల నాజీ బాధితులుగా కాకుండా విలను‌లుగా వారి కొత్త అమెరికను వైఖరిని ప్రతిబింబిస్తాయి. అదే సమయంలో మాజీ నాజీలను దూకుడుగా ప్రక్షాళన చేస్తాయి.[109][110]

ఆర్మీ చీఫు ఆఫ్ స్టాఫు

[మార్చు]

1945 నవంబరు‌లో ఐసెన్‌హోవరు మార్షలు స్థానంలో ఆర్మీ చీఫు ఆఫ్ స్టాఫుగా వాషింగ్టను‌కు తిరిగి వచ్చాడు. ఆయన ప్రధాన పాత్ర లక్షలాది మంది సైనికులను వేగంగా నిర్వీర్యం చేయడం ఇది షిప్పింగు లేకపోవడం వల్ల ఆలస్యం అయింది. సోవియటు యూనియను యుద్ధాన్ని కోరుకోవడం లేదని, స్నేహపూర్వక సంబంధాలను కొనసాగించవచ్చని ఐసెన్‌హోవరు 1946లో నమ్మాడు; ఆయన కొత్త ఐక్యరాజ్యసమితికి గట్టిగా మద్దతు ఇచ్చాడు. అణు బాంబుల నియంత్రణలో దాని ప్రమేయానికి అనుకూలంగా ఉన్నాడు. అయితే అణు బాంబు సోవియటు‌లతో సంబంధాలకు సంబంధించిన విధానాలను రూపొందించడంలో, ట్రూమాను విదేశాంగ శాఖ మార్గదర్శకత్వం వహించాడు. ఐసెన్‌హోవరు, పెంటగానును విస్మరించాడు. నిజానికి ఐసెన్‌హోవరు జపనీయులకు వ్యతిరేకంగా అణు బాంబు ప్రయోగాన్ని వ్యతిరేకిస్తూ, "మొదట, జపనీయులు లొంగిపోవడానికి సిద్ధంగా ఉన్నారు. ఆ భయంకరమైన విషయంతో వారిని కొట్టాల్సిన అవసరం లేదు. రెండవది, మన దేశం అటువంటి ఆయుధాన్ని మొదట ఉపయోగించడం నాకు అసహ్యంగా ఉంది."[111] అనే ప్రొఫైలు‌ను ఉటంకిస్తూ ప్రారంభంలో ఐసెన్‌హోవరు సోవియటు‌లతో సహకారం కోసం ఆశించాడు.[112] ఆయన 1945లో వార్సాను కూడా సందర్శించాడు. బోలెస్లా బిరుటు ఆహ్వానించబడ్డాడు. అత్యున్నత సైనిక అలంకరణతో అలంకరించబడ్డాడు. ఆయన విధ్వంసం స్థాయిని చూసి ఆశ్చర్యపోయాడు నగరం.[113] అయితే 1947 మధ్య నాటికి జర్మనీలో ఆర్థిక పునరుద్ధరణ మీద తూర్పు-పడమర ఉద్రిక్తతలు గ్రీకు అంతర్యుద్ధం తీవ్రంకావడానికి దారితీసింది. సోవియటు విస్తరణను ఆపడానికి ఐసెన్‌హోవరు నియంత్రణ విధానంతో అంగీకరించారు.[114]

1948 అధ్యక్ష ఎన్నికలు

[మార్చు]

1943 జూన్ లో ఒక సందర్శక రాజకీయ నాయకుడు యుద్ధం తర్వాత తాను అధ్యక్షుడయ్యే అవకాశం ఉందని ఐసెన్‌హోవరు‌కు సూచించాడు. ఒక జనరలు రాజకీయాల్లో పాల్గొనకూడదని నమ్ముతూ, మెర్లో జె. పుసే "అలంకారికంగా చెప్పాలంటే, [ఐసెన్‌హోవర్] తన రాజకీయ దృక్పథం ఉన్న సందర్శకుడిని తన కార్యాలయం నుండి వెళ్ళగొట్టాడు" అని రాశాడు. ఇతరులు ఆయన రాజకీయ భవిష్యత్తు గురించి అడిగినప్పుడు, ఐసెన్‌హోవరు ఒకరితో "డాగ్‌క్యాచరు నుండి గ్రాండు హై సుప్రీం కింగ్ ఆఫ్ ది యూనివర్సు" వరకు ఏదైనా రాజకీయ ఉద్యోగానికి పరిగణించబడాలని తాను ఊహించలేనని, మరొకరు తనకు రాజకీయ ఆశయాలు ఉన్నాయని ఇతరులు విశ్వసిస్తే తాను ఆర్మీ చీఫ్ ఆఫ్ స్టాఫు‌గా పనిచేయలేనని చెప్పాడు. 1945లో ట్రూమాను పోట్సు‌డ్యాం కాన్ఫరెన్సు సందర్భంగా ఐసెన్‌హోవరు‌తో మాట్లాడుతూ కావాలనుకుంటే అధ్యక్షుడు జనరలు 1948 ఎన్నికలు గెలవడానికి సహాయం చేస్తాడని చెప్పాడు,[115] మరియు 1947లో మాక్‌ఆర్థర్ రిపబ్లికను నామినేషను గెలిస్తే డెమోక్రటికు టికెట్టు ‌మీద ఐసెన్‌హోవరు రన్నింగు మేటు‌గా పోటీ చేయడానికి ఆయన ముందుకొచ్చాడు.[116]

ఎన్నికలు సమీపిస్తున్న కొద్దీ, రెండు పార్టీలకు చెందిన ఇతర ప్రముఖ పౌరులు, రాజకీయ నాయకులు ఐసెన్‌హోవరు‌ను పోటీ చేయమని కోరారు. 1948 జనవరిలో న్యూ హాంప్షైరులో రాబోయే రిపబ్లికను నేషనలు కన్వెన్షను కోసం తనకు మద్దతు ఇచ్చే ప్రతినిధులను ఎన్నుకునే ప్రణాళికల గురించి తెలుసుకున్న తర్వాత ఐసెన్‌హోవరు సైన్యం ద్వారా "తాను ఉన్నత రాజకీయ పదవికి అందుబాటులో లేనని నామినేషను‌ను అంగీకరించలేనని" ప్రకటించాడు; "జీవితకాలిక వృత్తిపరమైన సైనికులు", "కొన్ని స్పష్టమైన, ప్రధాన కారణం లేనప్పుడు, ఉన్నత రాజకీయ పదవిని కోరకుండా ఉండాలి" అని ఆయన రాశారు.[115] ఈ సమయంలో ఐసెన్‌హోవరు ఎటువంటి రాజకీయ పార్టీ అనుబంధాన్ని కొనసాగించలేదు. రిపబ్లికను థామసు ఇ. డ్యూయీగా అధ్యక్షుడిగా తనకు ఉన్న ఏకైక అవకాశాన్ని ఆయన వదులుకుంటున్నారని చాలామంది నమ్మారు. సంభావ్య విజేతగా పరిగణించబడ్డాడు. బహుశా రెండు పర్యాయాలు ఆయన పదవిలో కొనసాగుతారు. అంటే 1956లో 66 సంవత్సరాల వయస్సులో ఐసెన్‌హోవరు పోటీ చేయడానికి చాలా పెద్దవాడవుతాడు.[117]

కొలంబియా విశ్వవిద్యాలయంలో అధ్యక్షుడు - నాటో సుప్రీం కమాండరు

[మార్చు]
ఐసెన్‌హోవర్ కొలంబియా విశ్వవిద్యాలయం యూల్ లాగ్‌ను వెలిగించడం, 1949
1953లో కొలంబియాలో అల్మా మేటరు ముందు ఐసెన్‌హోవరు పోజులివ్వడం
కొలంబియా అధ్యక్షుడుగా, ఐసెన్‌హోవరు జవహర్‌లాల్ నెహ్రూకి గౌరవ డిగ్రీని ప్రదానం చేస్తున్నారు.

1948లో ఐసెన్‌హోవరు న్యూయార్కు నగరంలోని ఐవీ లీగు విశ్వవిద్యాలయం కొలంబియా విశ్వవిద్యాలయం అధ్యక్షుడయ్యాడు. అక్కడ ఆయన ఫై బీటా కప్పాలో చేరాడు.[118] ఈ ఎంపిక తరువాత రెండు పార్టీలకు సరిపోదని వర్ణించబడింది.[119] ఆ సంవత్సరంలో, ఐసెన్‌హోవరు జ్ఞాపకాల పుస్తకం, యూరోపు‌లో క్రూసేడు ప్రచురించబడింది.[120] ఇది ఒక పెద్ద ఆర్థిక విజయం.[121] దీని పన్ను చిక్కుల గురించి ఐసెన్‌హోవరు అగస్టా నేషనలు‌కు చెందిన రాబర్ట్సు సలహాను కోరాడు.[121] కాలక్రమేణా ఐసెన్‌హోవరు పుస్తకం మీద లాభానికి రచయిత డేవిడు పీట్రుస్జా డిపార్టు‌మెంటు ఆఫ్ ట్రెజరీ "పూర్వమూర్తులు లేని తీర్పు" అని పిలిచే దాని ద్వారా గణనీయంగా సహాయపడింది. ఐసెన్‌హోవరు ఒక ప్రొఫెషనలు రచయిత కాదని, బదులుగా తన అనుభవాల జీవితకాల ఆస్తిని మార్కెటింగు చేస్తున్నాడని అందువలన ఆయన తన $635,000 అడ్వాన్సు‌ మీద కేవలం మూలధన లాభాల పన్ను చెల్లించాల్సి ఉంటుందని వ్యక్తిగత పన్ను రేటు చాలా ఎక్కువగా ఉందని ఇది పేర్కొంది. ఈ తీర్పు ఐసెన్‌హోవరు‌కు దాదాపు $400,000 ఆదా చేసింది.[122]

కొలంబియా అధ్యక్షుడిగా ఐసెన్‌హోవరు పనిలో మార్షలు ప్లాను, ది అమెరికను అసెంబ్లీ, రాజకీయ, సైనిక చిక్కులకు సంబంధించి ఆయన నాయకత్వం వహించిన కౌన్సిలు ఆన్ ఫారిను రిలేషన్సు అనే అధ్యయన బృందంలో ఆయన కార్యకలాపాలు నిలిచిపోయాయి, వ్యాపార, వృత్తిపరమైన, ప్రభుత్వ నాయకులు ఎప్పటికప్పుడు సమావేశమై సామాజిక, రాజకీయ స్వభావం గల సమస్యల గురించి చర్చించి తీర్మానాలు చేరుకోగల గొప్ప సాంస్కృతిక కేంద్రం గురించి ఐసెన్‌హోవరు దృష్టి.[123] ఆయన జీవిత చరిత్ర రచయిత బ్లాంచె వైసెను కుక్ ఈ కాలం ఆయన "రాజకీయ విద్య"కి ఉపయోగపడిందని సూచించారు. ఎందుకంటే ఆయన విశ్వవిద్యాలయం కోసం విస్తృత శ్రేణి విద్యా, పరిపాలనా, ఆర్థిక డిమాండ్లకు ప్రాధాన్యత ఇవ్వవలసి వచ్చింది.[124] కౌన్సిలు ఆన్ ఫారిను రిలేషన్సు‌లో ఆయన పాల్గొనడం ద్వారా ఆయన ఆర్థిక విశ్లేషణకు కూడా పరిచయం పొందారు. ఇది ఆర్థిక విధానంలో ఆయన అవగాహనకు పునాదిగా మారింది. "జనరలు ఐసెన్‌హోవరు‌కు ఆర్థిక శాస్త్రం గురించి తెలిసినవన్నీ, ఆయన అధ్యయన సమూహ సమావేశాలలో నేర్చుకున్నాడు" అని ఎయిడు టు యూరపు సభ్యుడు ఒకరు పేర్కొన్నారు.[125]

విద్య ద్వారా "అమెరికను ప్రజాస్వామ్య రూపాన్ని" ప్రోత్సహించే తన సామర్థ్యాన్ని విస్తరించడానికి ఐసెన్‌హోవరు విశ్వవిద్యాలయ అధ్యక్ష పదవిని అంగీకరించారు.[126] శోధన కమిటీలోని ట్రస్టీలకు ఈ విషయంలో ఆయన స్పష్టంగా ఉన్నారు. "ప్రజాస్వామ్యంలో విద్య ప్రాథమిక భావనలను ప్రోత్సహించడం" తన ప్రధాన ఉద్దేశ్యం అని ఆయన వారికి తెలియజేశారు.[126] ఫలితంగా ఆయన అమెరికను అసెంబ్లీ ఆలోచనకు "దాదాపుగా నిరంతరం" అంకితభావంతో ఉన్నాడు. ఈ భావనను ఆయన 1950 చివరి నాటికి ఒక సంస్థగా అభివృద్ధి చేశాడు.[123]

విశ్వవిద్యాలయ అధ్యక్షుడైన కొన్ని నెలల్లోనే ఐసెన్‌హోవరు సాయుధ సేవల ఏకీకరణ మీద రక్షణ కార్యదర్శి జేమ్సు ఫారెస్టలుకి సలహా ఇవ్వమని అభ్యర్థించారు.[127] తన నియామకం తర్వాత దాదాపు ఆరు నెలల తర్వాత, అతను అనధికారిక జాయింటు చీఫ్సు ఆఫ్ స్టాఫు చైర్మను అయ్యాడు వాషింగ్టను.[128] రెండు నెలల తర్వాత ఆయన తీవ్రమైన గ్యాస్ట్రోఎంటెరిటిసు‌తో అనారోగ్యానికి గురయ్యాడు. అగస్టా నేషనలు గోల్ఫు క్లబ్బులో కోలుకోవడానికి ఒక నెలకు పైగా గడిపాడు.[129] ఆయన మే మధ్యలో న్యూయార్కు‌లోని తన పదవికి తిరిగి వచ్చాడు. 1949 జూలై లో రాష్ట్రం వెలుపల రెండు నెలల సెలవు తీసుకున్నాడు.[130] అమెరికను అసెంబ్లీ రూపుదిద్దుకోవడం ప్రారంభించినందున ఆయన 1950 వేసవి శరదృతువులో దేశవ్యాప్తంగా పర్యటించాడు. కొలంబియా అసోసియేట్సు నుండి ఆర్థిక సహాయాన్ని నిర్మించాడు. ఇటీవల సృష్టించబడిన పూర్వ విద్యార్థులు, దాతృత్వ సంస్థ, దీని కోసం ఆయన నియామకాలకు సహాయం చేశాడు. సభ్యులు.[131]

ఐసెన్‌హోవరు తెలియకుండానే కొలంబియా విశ్వవిద్యాలయ అధ్యాపకులు, సిబ్బందిలో ఒక గైర్హాజరు అధ్యక్షుడిగా, తన సొంత ప్రయోజనాల కోసం విశ్వవిద్యాలయాన్ని ఉపయోగిస్తున్నందున ఆగ్రహం, ఖ్యాతిని పెంచుకున్నాడు. కెరీరు సైనికుడిగా ఆయనకు సహజంగానే విద్యావేత్తలతో చాలా తక్కువ సారూప్యత ఉంది.[132] విశ్వవిద్యాలయం అమెరికను అసెంబ్లీ నిధుల సేకరణ కార్యకలాపాల ద్వారా పొందిన పరిచయాలు తరువాత రిపబ్లికను పార్టీ నామినేషను అధ్యక్ష పదవి కోసం ఐసెన్‌హోవరు బిడు‌లో ముఖ్యమైన మద్దతుదారులుగా మారాయి. ఇంతలో కొలంబియా విశ్వవిద్యాలయం ఉదారవాద అధ్యాపక సభ్యులు విశ్వవిద్యాలయ అధ్యక్షుడికి చమురు వ్యాపారులు, వ్యాపారవేత్తలతో ఉన్న సంబంధాలతో నిరాశ చెందారు.[మూలం అవసరం]

ఆయన కొలంబియాలో కొన్ని విజయాలు సాధించాడు. "యుద్ధం కారణాలు, ప్రవర్తన పరిణామాల నిరంతర అధ్యయనాన్ని" ఏ అమెరికను విశ్వవిద్యాలయం ఎందుకు చేపట్టలేదో తెలియక, ఐసెన్‌హోవరు ఇన్‌స్టిట్యూటు ఆఫ్ వార్ అండ్ పీసు స్టడీసు ఏర్పాటును చేపట్టాడు. ఇది "యుద్ధాన్ని ఒక విషాదకరమైన సామాజిక దృగ్విషయంగా అధ్యయనం చేయడానికి" ఒక పరిశోధనా కేంద్రం.[133] ఐసెన్‌హోవరు తన సంపన్న స్నేహితులు, పరిచయస్తుల నెట్వర్క్‌ఉను ఉపయోగించి దాని కోసం ప్రారంభ నిధులను పొందగలిగాడు.[134] దాని వ్యవస్థాపక డైరెక్టరు అంతర్జాతీయ సంబంధాల పండితుడు విలియం టి. ఆర్. ఫాక్సు ఆధ్వర్యంలో ఈ సంస్థ 1951లో ప్రారంభమైంది. అంతర్జాతీయ భద్రతా అధ్యయనాలలో మార్గదర్శకుడిగా మారింది. ఇది యునైటెడు స్టేట్సు, బ్రిటను‌లోని ఇతర సంస్థలచే అనుకరించబడుతుంది. దశాబ్దం తరువాత.[135] ఆ విధంగా ఇన్స్టిట్యూటు ఆఫ్ వార్ అండ్ పీస్ స్టడీసు ఐసెన్‌హోవరు కొలంబియాకు తన "ప్రత్యేక సహకారం"గా భావించిన ప్రాజెక్టులలో ఒకటిగా మారింది.[133] కొలంబియా అధ్యక్షుడిగా ఐసెన్‌హోవరు అమెరికను ప్రజాస్వామ్యం ఆధిపత్యం ఇబ్బందుల గురించి తన అభిప్రాయాలకు స్వరం ఇచ్చారు. ఆయన పదవీకాలం సైనిక నుండి పౌర నాయకత్వానికి అతని పరివర్తనను గుర్తించింది. కొలంబియా అధ్యాపకుల పరాయీకరణ చాలా సంవత్సరాలుగా ఆయన మీద పదునైన మేధో విమర్శలకు దోహదపడిందని ఆయన జీవిత చరిత్ర రచయిత ట్రావిసు బీల్ జాకబ్సు కూడా సూచించారు.[136]

నార్తు అట్లాంటికు ట్రీటీ ఆర్గనైజేషను (నాటో ) సుప్రీం కమాండరు‌గా ఉండటానికి విశ్వవిద్యాలయం నుండి పొడిగించిన సెలవు తీసుకున్నప్పుడు, 1950 డిసెంబరులో రాజీనామా చేయాలనే ఐసెన్‌హోవరు ప్రతిపాదనను కొలంబియా విశ్వవిద్యాలయ ట్రస్టీలు అంగీకరించడానికి నిరాకరించారు. ఆయనకు యూరపు‌లోని నాటో దళాల ఆపరేషనలు కమాండు ఇవ్వబడింది.[137] ఐసెన్‌హోవరు 1952 జూన్ 3న ఆర్మీ జనరలు‌గా క్రియాశీల సేవ నుండి పదవీ విరమణ చేశారు.[138] ఆయన కొలంబియా అధ్యక్ష పదవిని తిరిగి ప్రారంభించారు. ఇంతలో ఐసెన్‌హోవరు యునైటెడు స్టేట్సు అధ్యక్ష పదవికి రిపబ్లికను పార్టీ నామినీ అయ్యాడు. నవంబరు 4న ఈ పోటీలో ఆయన గెలిచాడు. ఐసెన్‌హోవరు 1952 నవంబరు 15న విశ్వవిద్యాలయ అధ్యక్ష పదవికి రాజీనామా చేశాడు. ఇది తన పదవీ బాధ్యతలు స్వీకరించడానికి ముందు రోజు 1953 జనవరి 19 నుండి అమలులోకి వస్తుంది.[139]

స్వదేశంలో ట్రూమాను పరిపాలన కంటే కాంగ్రెసు‌లో నాటో కోసం వాదనను వినిపించడంలో ఐసెన్‌హోవరు మరింత ప్రభావవంతంగా ఉన్నాడు. 1951 మధ్య నాటికి అమెరికను, యూరోపియను మద్దతుతో, నాటో నిజమైన సైనిక శక్తిగా మారింది. అయినప్పటికీ నాటో నిజమైన యూరోపియను కూటమిగా మారుతుందని ఐసెన్‌హోవరు భావించాడు. అమెరికను, కెనడియను నిబద్ధతలు దాదాపు పదేళ్ల తర్వాత ముగిశాయి.[140]

1952 అధ్యక్ష ఎన్నికల ప్రచారం

[మార్చు]
1952 ప్రచారం నుండి ఐసెన్‌హోవరు బటన్

అధ్యక్షుడు ట్రూమాను ఐసెన్‌హోవరు అభ్యర్థిత్వం కోసం విస్తృత-ఆధారిత కోరికను గ్రహించాడు. 1951లో డెమొక్రాటు‌గా పదవికి పోటీ చేయమని మళ్ళీ ఆయన మీద ఒత్తిడి తెచ్చాడు. కానీ ఐసెన్‌హోవరు డెమొక్రాట్లుతో తన విభేదాలను వ్యక్తం చేశాడు. తనను తాను రిపబ్లికను‌గా ప్రకటించుకున్నాడు.[141] రిపబ్లికను పార్టీలో "డ్రాఫ్టు ఐసెన్‌హోవరు" ఉద్యమం 1952 అధ్యక్ష ఎన్నికలలో తన అభ్యర్థిత్వాన్ని ప్రకటించమని ఆయనను ఒప్పించింది. జోక్యం చేసుకోని సెనేటరు రాబర్టు ఎ. టాఫ్టు అభ్యర్థిత్వం. ఈ ప్రయత్నం చాలా కాలం పాటు సాగింది; రాజకీయ పరిస్థితులు తనను తాను అభ్యర్థిగా సమర్పించుకోవడానికి నిజమైన విధిని సృష్టించాయని, ప్రజలు తనకు అధ్యక్షుడిగా ఉండాలని కోరుకుంటున్నారని ఐసెన్‌హోవరు‌ను ఒప్పించాల్సి వచ్చింది. హెన్రీ కాబోటు లాడ్జు జూనియరు ఇతరులు ఆయనను ఒప్పించడంలో విజయం సాధించారు. పూర్తి సమయం ప్రచారం చేయడానికి 1952 జూన్ లో ఆయన నాటోలో తన కమాండు‌కు రాజీనామా చేశాడు.[142]

"ఐ లైక్ ఐక్" టెలివిజను ప్రచార ప్రకటన, 1952

టెక్సాసు నుండి కీలకమైన డెలిగేటు ఓట్లను గెలుచుకున్న ఐసెన్‌హోవరు నామినేషను కోసం టాఫ్టు‌ను ఓడించాడు. ఆయన ప్రచారం "ఐ లైక్ ఐక్" అనే సాధారణ నినాదానికి ప్రసిద్ధి చెందింది. యాల్టా సమావేశంలో రూజ్‌వెల్టు విధానానికి, కొరియా, చైనాలో ట్రూమాను విధానాలకు ఐసెన్‌హోవరు వ్యతిరేకత వ్యక్తం చేయడం ఆయన విజయానికి చాలా అవసరం - ఈ విషయాలలో ఆయన ఒకప్పుడు పాల్గొన్నాడు.[143][144] నామినేషను కోసం టాఫ్టు‌ను ఓడించడంలో, ఐసెన్‌హోవరు రిపబ్లికను పార్టీ కుడి-వింగ్ ఓల్డ్ గార్డు‌ను శాంతింపజేయడం అవసరమైంది; టికెట్టు‌లో వైస్-ప్రెసిడెంటు‌గా రిచర్డు నిక్సను‌ను ఎంపిక చేయడం కొంతవరకు ఆ ప్రయోజనం కోసమే రూపొందించబడింది. నిక్సను బలమైన కమ్యూనిస్టు వ్యతిరేకత ఖ్యాతిని, అలాగే ఐసెన్‌హోవరు మరింత అధునాతన వయస్సును ఎదుర్కోవడానికి యువతను అందించాడు.[145]

1952 ఎన్నికల ఓటు ఫలితాలు

ఐసెన్‌హోవరు తన ప్రచార బృందం సలహాకు విరుద్ధంగా, దక్షిణలో సార్వత్రిక ఎన్నికల ప్రచారం చేయాలని పట్టుబట్టాడు. ఆ ప్రాంతాన్ని డెమొక్రాట్లకు అప్పగించడానికి నిరాకరించాడు. ప్రచార వ్యూహాన్ని "కె1సి2” అని పిలిచారు. కొరియను యుద్ధం, కమ్యూనిజం, అవినీతి అనే మూడు వైఫల్యాల మీద ట్రూమాన్ పరిపాలన మీద దాడి చేయడం మీద దృష్టి పెట్టడానికి ఉద్దేశించబడింది.[146]

రెండు వివాదాలు అతన్ని, ఆయనను సిబ్బందిని పరీక్షించాయి. కానీ అవి ప్రచారాన్ని దెబ్బతీయలేదు. ఒకటి నిక్సను ఒక రహస్య ట్రస్టు నుండి అక్రమంగా నిధులు అందుకున్నాడని నివేదిక ఉంది. సంభావ్య నష్టాన్ని నివారించడానికి నిక్సన్ చాకచక్యంగా మాట్లాడాడు కానీ ఈ విషయం ఇద్దరు అభ్యర్థులను శాశ్వతంగా దూరం చేసింది. రెండవ అంశం ఐసెన్‌హోవరు విస్కాన్సిను‌లో తన స్వస్థలంలో జోసెఫు మెక్‌కార్తీ తీసుకున్న వివాదాస్పద పద్ధతులను ఎదుర్కోవాలనే నిర్ణయం తీసుకోవడం మీద కేంద్రీకృతమై ఉంది.[147] ఐసెన్‌హోవరు "ప్రభుత్వంలో దుష్టత్వాన్ని" ఖండించారు. ఇది మెక్‌కార్తీయిజం సమయంలో కమ్యూనిజంతో ముడిపడి ఉన్న స్వలింగ సంపర్కులైన ప్రభుత్వ ఉద్యోగులను సూచిస్తుంది.[148]

ఐసెన్‌హోవరు డెమొక్రాటికు అభ్యర్థి అడ్లై స్టీవెన్సను IIను 442 నుండి 89 ఎన్నికల ఆధిక్యంతో ఓడించి, శ్వేతజాతీయులకు మొదటి రిపబ్లికను తిరిగి రావడాన్ని సూచిస్తుంది. 20 సంవత్సరాలలో హౌసు.[144] ఆయన హౌసు‌లో ఎనిమిది ఓట్ల తేడాతో రిపబ్లికను మెజారిటీని తెచ్చిపెట్టాడు. సెనేటు‌లో కూడా వైసు ప్రెసిడెంటు నిక్సను రిపబ్లికన్లకు మెజారిటీని అందించడంతో సమానంగా విభజించబడింది.[149]

ఐసెన్‌హోవరు 19వ శతాబ్దంలో జన్మించిన చివరి అధ్యక్షుడు 1856లో జేమ్స్ బుకానన్ నుండి 62 సంవత్సరాల వయస్సులో ఎన్నికైన అతి పెద్ద అధ్యక్షుడు.[150] జార్జి వాషింగ్టన్, యులిస్సెస్ ఎస్. గ్రాంటు తర్వాత అధ్యక్షుడిగా పనిచేసిన ఆర్మీకి మూడవ కమాండింగు జనరలు, జనవరిలో డోనాల్డ్ ట్రంప్ పదవీ బాధ్యతలు స్వీకరించే వరకు అధ్యక్షుడిగా పనిచేయని చివరి వ్యక్తి. 2017.[151]

1956 ఎన్నిక

[మార్చు]
1956 ఎన్నికల ఓట్ల ఫలితాలు

1956 యునైటెడు స్టేట్సు అధ్యక్ష ఎన్నికల్లో ప్రజాదరణ పొందిన ఐసెన్‌హోవరు తిరిగి ఎన్నికయ్యారు. ఈ ఎన్నిక 1952 నాటి పోటీ ఎందుకంటే 1956లో ఆయన ప్రత్యర్థి మాజీ ఇల్లినాయిసు గవర్నరు స్టీవెన్సను, ఆయనను ఐసెన్‌హోవరు నాలుగు సంవత్సరాల క్రితం ఓడించారు. 1952 ఎన్నికలతో పోలిస్తే, ఐసెన్‌హోవరు స్టీవెన్‌సను నుండి కెంటకీ, లూసియానా, వెస్ట్ వర్జీనియా లను గెలుచుకున్నాడు, మిస్సౌరీను ఓడిపోయాడు. ఆయన ఓటర్లు అతని నాయకత్వ రికార్డును ప్రస్తావించే అవకాశం తక్కువ. బదులుగా ఈసారి "వ్యక్తిగత లక్షణాలకు ప్రతిస్పందన - ఆయన నిజాయితీ, ఆయన సమగ్రత, విధి భావం, కుటుంబ వ్యక్తిగా అతని సద్గుణం, ఆయన మతపరమైన భక్తి, ఆయన పూర్తి అనుకూలతకు."[152]

అధ్యక్ష పదవి (1953–1961)

[మార్చు]

ట్రూమాన్ మరియు ఐసెన్‌హోవర్ ప్రచారాల ఫలితంగా వారి మధ్య పూర్తిగా విభేదాలు తలెత్తినందున పరిపాలనల పరివర్తన గురించి చాలా తక్కువ చర్చలు మాత్రమే జరిగాయి.[153] ఐసెన్‌హోవరు జోసెఫు ఎం. డాడ్జిను తన బడ్జెటు డైరెక్టరు‌గా ఎన్నుకున్నాడు, ఆపై హెర్బర్టు బ్రౌనెలు జూనియరు లూసియసు డి. క్లేలను తన క్యాబినెటు నియామకాలకు సిఫార్సులు చేయమని కోరాడు. అతను వారి సిఫార్సులను మినహాయింపు లేకుండా అంగీకరించాడు; వాటిలో జాన్ ఫోస్టర్ డల్లెసు జార్జి ఎం. హంఫ్రీ ఉన్నారు. వీరితో అతను తన సన్నిహిత సంబంధాలను పెంచుకున్నాడు, అలాగే ఓవెటా కల్ప్ హాబీ కూడా ఉన్నారు. ఆయన మంత్రివర్గంలో అనేక మంది కార్పొరేట్ కార్యనిర్వాహకులు మరియు ఒక కార్మిక నాయకుడు ఉన్నారు. ఒక జర్నలిస్టు దీనిని "ఎనిమిది మంది లక్షాధికారులు మరియు ఒక ప్లంబర్" అని పిలిచారు.[154] ఈ మంత్రివర్గం వ్యక్తిగత స్నేహితులు, కార్యాలయ ఉద్యోగార్థులు లేదా అనుభవజ్ఞులైన ప్రభుత్వ నిర్వాహకులు లేకపోవడానికి ప్రసిద్ధి చెందింది. ఆయన జాతీయ భద్రతా మండలి పాత్రను కూడా మెరుగుపరిచారు.[155]

తన పదవీ బాధ్యతలు స్వీకరించడానికి ముందు, ఐసెన్‌హోవరు పెర్లు హార్బరులో సలహాదారుల సమావేశానికి నాయకత్వం వహించాడు. అక్కడ వారు తన మొదటి పదవీకాలానికి లక్ష్యాలను నిర్దేశించుకున్నారు: బడ్జెటు‌ను సమతుల్యం చేయడం, కొరియా యుద్ధాన్ని ముగించడం, అణు నిరోధకత ద్వారా తక్కువ ఖర్చుతో కీలకమైన ప్రయోజనాలను రక్షించడం, ధర, వేతన నియంత్రణలను ముగించడం.[156] 1952 చివరలో చరిత్రలో మొట్టమొదటి ప్రారంభోత్సవానికి ముందు క్యాబినెట్ సమావేశాన్ని కూడా ఆయన నిర్వహించారు; ఆయన ఈ సమావేశాన్ని ఉపయోగించి తన కమ్యూనిస్టు వ్యతిరేక రష్యా విధానాన్ని వ్యక్తపరిచారు. ఆయన ప్రారంభోపన్యాసం ప్రత్యేకంగా విదేశాంగ విధానానికి అంకితం చేయబడింది. ఇదే తత్వశాస్త్రంతో పాటు విదేశీ వాణిజ్యం ఆయన ఐక్యరాజ్యసమితి పట్ల నిబద్ధతను కూడా కలిగి ఉంది.[157]

ఫిబ్రవరి 1959 వైట్ హౌస్ పోర్ట్రెయిట్

ఐసెన్‌హోవరు మునుపటి ఏ అధ్యక్షుడి కంటే ఎక్కువగా ప్రెస్ కాన్ఫరెన్సు‌లను ఉపయోగించుకున్నాడు. తన రెండు పదవీకాలంలో దాదాపు 200 సార్లు నిర్వహించాడు. ప్రెస్‌తో మంచి సంబంధాన్ని కొనసాగించడం వల్ల కలిగే ప్రయోజనాన్ని ఆయన చూశాడు. అమెరికను ప్రజలతో ప్రత్యక్ష సంభాషణకు ఒక మార్గంగా వాటిలో విలువను చూశాడు.[158]

తన అధ్యక్ష పదవి అంతటా, ఐసెన్‌హోవరు డైనమికు కన్జర్వేటిజం రాజకీయ తత్వశాస్త్రానికి కట్టుబడి ఉన్నాడు.[159] ఆయన తనను తాను "ప్రగతిశీల సంప్రదాయవాదం"గా అభివర్ణించుకున్నాడు[160], ఆయన విధానాన్ని వివరించడానికి "ప్రగతిశీల మితవాదం", "డైనమికు సంప్రదాయవాదం" వంటి పదాలను ఉపయోగించాడు.[161] ఆయన ఇప్పటికీ అమలులో ఉన్న అన్ని ప్రధాన న్యూ డీలు కార్యక్రమాలను, ముఖ్యంగా సామాజిక భద్రత కొనసాగించాడు. ఆయన దాని కార్యక్రమాలను విస్తరించాడు వాటిని ఆరోగ్య, విద్య, సంక్షేమ శాఖ కొత్త క్యాబినెటు-స్థాయి ఏజెన్సీలోకి ప్రవేశపెట్టాడు. అదే సమయంలో అదనంగా పది మిలియన్ల మంది కార్మికులకు ప్రయోజనాలను విస్తరించాడు. ఆయన రెండు సంవత్సరాలలో సాయుధ సేవలలో జాతి ఏకీకరణను అమలు చేశాడు. ఇది ట్రూమాను హయాంలో పూర్తి కాలేదు.[162]

ఒక ప్రైవేట్ లేఖలో ఐసెన్‌హోవరు ఇలా వ్రాశాడు:

ఏదైనా పార్టీ సామాజిక భద్రతను రద్దు చేయడానికి కార్మిక చట్టాలను, వ్యవసాయ కార్యక్రమాలను తొలగించడానికి ప్రయత్నిస్తే మీరు మన రాజకీయ చరిత్రలో ఆ పార్టీ గురించి మళ్ళీ వినలేరు. మీరు ఈ పనులు చేయగలరని నమ్మే ఒక చిన్న చీలిక సమూహం ఉంది [...] వారి సంఖ్య చాలా తక్కువ. వారు తెలివితక్కువవారు.[163]

1954 కాంగ్రెసు ఎన్నికలు సమీపిస్తున్నప్పుడు, రిపబ్లికన్లు రెండు సభలలో తమ స్వల్ప మెజారిటీని కోల్పోయే ప్రమాదం ఉందని స్పష్టమైంది. నష్టాలకు ఓల్డు గార్డు‌ను నిందించిన వారిలో ఐసెన్‌హోవరు కూడా ఉన్నాడు. జిఒపిని నియంత్రించడానికి కుడి వింగు చేసే అనుమానిత ప్రయత్నాలను ఆపడానికి ఆయన బాధ్యతను చేపట్టాడు. తరువాత ఆయన ఒక మితవాద, ప్రగతిశీల రిపబ్లికను‌గా తన వైఖరిని ఇలా స్పష్టం చేశారు: "నాకు ఒకే ఒక ఉద్దేశ్యం ఉంది... అది ఈ దేశంలో బలమైన ప్రగతిశీల రిపబ్లికను పార్టీని నిర్మించడం. కుడి పక్షం పోరాటం కోరుకుంటే వారు దానిని సాధిస్తారు... నేను ముగిసేలోపు, ఈ రిపబ్లికను పార్టీ ప్రగతిశీలతను ప్రతిబింబిస్తుంది లేదా నేను ఇక మీద వారితో ఉండను."[164]

1953లో హెవీవైటు ఛాంపియను రాకీ మార్సియానో, వరల్డు సిరీసు ఛాంపియను జో డిమాగియోతో ఐసెన్‌హోవరు

ఐసెన్‌హోవరు ప్రారంభంలో ఒకే ఒక పదవీకాలం మాత్రమే పనిచేయాలని అనుకున్నాడు. కానీ ప్రముఖ రిపబ్లికన్లు తనను మళ్ళీ పోటీ చేయాలని కోరుకుంటే అతను సరళంగా ఉన్నాడు. 1955 సెప్టెంబరు చివరిలో గుండెపోటు నుండి కోలుకుంటున్నప్పుడు. జిఒపి సంభావ్య అభ్యర్థులను అంచనా వేయడానికి తన సన్నిహిత సలహాదారులను కలిశాడు; రెండవసారి అధ్యక్ష పదవికి పోటీ చేయడం మంచిదని ఆ బృందం తేల్చి చెప్పింది. ఆయన 1956 ఫిబ్రవరిలో మళ్ళీ పోటీ చేస్తానని ప్రకటించాడు.[165][166] నిక్సను‌ను ఉపాధ్యక్షుడిగా తన టికెట్టు‌లో ఉంచుకోవడం గురించి ఐసెన్‌హోవరు బహిరంగంగా నిశ్చింతగా ఉన్నాడు; ఆయన గుండె పరిస్థితి దృష్ట్యా ఈ ప్రశ్న చాలా ముఖ్యమైనది. ఆయన వ్యక్తిగతంగా రాబర్టు బి. ఆండర్సను అనే డెమొక్రాటు పార్టీని ఇష్టపడ్డాడు. ఆయన తన ప్రతిపాదనను తిరస్కరించాడు. కాబట్టి ఐసెన్‌హోవరు ఈ విషయాన్ని పార్టీ చేతుల్లో వదిలివేయాలని నిర్ణయించుకున్నాడు. అది నిక్సను‌ను దాదాపు ఏకగ్రీవంగా ఎంచుకుంది.[167] 1956లో ఐసెన్‌హోవరు మళ్ళీ అడ్లై స్టీవెన్సను‌ను ఎదుర్కొని 531 ఎలక్టోరలు ఓట్లలో 457, ప్రజాదరణ పొందిన ఓట్లలో 57.6 శాతంతో మరింత పెద్ద మెజారిటీతో గెలిచాడు. ఆరోగ్య కారణాల వల్ల ఆయన ప్రచారం తగ్గిపోయింది.[168]

ఐసెన్‌హోవరు తన వాలెటు, డ్రైవరు సెక్రటేరియలు మద్దతును పూర్తిగా ఉపయోగించుకున్నాడు; ఆయన అరుదుగా కారును నడిపాడు లేదా ఫోన్ నంబరు‌కు డయలు చేశాడు. ఆయన ఆసక్తిగల మత్స్యకారుడు, గోల్ఫు క్రీడాకారుడు, చిత్రకారుడు వంతెన ఆటగాడు.[169] 1959 ఆగస్టు 26 ఆయన అధ్యక్ష విమానంగా కొలంబైను స్థానంలో వచ్చిన ఎయిర్ ఫోర్సు వన్ తొలి విమానంలో ప్రయాణించాడు.[170]

శాంతి కోసం

[మార్చు]

ఐసెన్‌హోవరు 1953 డిసెంబరు 8న యునైటెడు నేషన్సు జనరలు అసెంబ్లీలో శాంతి కోసం అణుశక్తి ప్రసంగం చేశారు. విద్యుత్తు శక్తి, అణు వైద్యం కోసం అణు ఆయుధ పోటీ వ్యాప్తి బదులుగా అణు విచ్ఛిత్తి నిర్మాణాత్మక ఉపయోగం కోసం వాదించారు. ఈ ప్రసంగం 1954 అణుశక్తి చట్టంకు దారితీసింది, ఇది పౌర ప్రపంచం శాంతియుత మరియు సంపన్న ప్రయోజనాల కోసం అణు విచ్ఛిత్తి సాంకేతికతను అభివృద్ధి చేయడానికి అనుమతించింది.[171][172]

అంతర్రాష్ట్ర రహదారి వ్యవస్థ

[మార్చు]

1956లో ఇంటర్‌స్టేటు హైవే సిస్టంను ఆమోదించిన బిల్లును ఐసెన్‌హోవరు సమర్థించి సంతకం చేశారు.[173] ప్రచ్ఛన్న యుద్ధం సమయంలో అమెరికను భద్రతకు ఇది చాలా అవసరమని 1956 నాటి ఫెడరలు ఎయిడ్ హైవే చట్టం ద్వారా ఆయన ఈ ప్రాజెక్టును సమర్థించారు.

మెరుగైన హైవేలను సృష్టించాలనే ఐసెన్‌హోవరు లక్ష్యం 1919లో సైన్యం ట్రాన్స్‌కాంటినెంటలు మోటారు కాన్వాయిలో ఆయన పాల్గొనడం ద్వారా ప్రభావితమైంది. ఆయన ఈ మిషన్ కు పరిశీలకుడిగా నియమించబడ్డాడు. ఇందులో ఆర్మీ వాహనాల కాన్వాయి ని తీరానికి పంపడం జరిగింది.[174][175] జర్మనీ ఆటోబాను‌తో ఆయన తదుపరి అనుభవం ఆయనను అంతర్రాష్ట్ర రహదారి వ్యవస్థ ప్రయోజనాలను ఒప్పించింది. ఈ వ్యవస్థను విమానాలకు రన్వేగా కూడా ఉపయోగించవచ్చు. ఇది యుద్ధ ప్రయత్నాలకు ప్రయోజనకరంగా ఉంటుంది. ఫ్రాంక్లిన్ డి. రూజ్‌వెల్టు ఈ వ్యవస్థను ఫెడరలు-ఎయిడ్ హైవే చట్టం 1944 ద్వారా అమలులోకి తెచ్చాడు. అంతర్రాష్ట్ర రహదారి వ్యవస్థ సైనిక కార్యకలాపాలకు ప్రయోజనకరంగా ఉంటుందని. నిరంతర ఆర్థిక వృద్ధికి తోడ్పడుతుందని ఆయన భావించారు.[176] ఈ ప్రాజెక్టుకు ఆర్థిక సహాయం చేయడానికి బాండ్ల జారీ మీద కాంగ్రెసు‌లో చట్టం మొదట నిలిచిపోయింది. కానీ శాసనసభ ప్రయత్నం పునరుద్ధరించబడింది. ఐసెన్‌హోవరు చట్టం మీద సంతకం చేశారు (1956 జూన్) .[177]

ఏఆర్‌పిఎ

[మార్చు]

సోవియటు యూనియను స్పుత్నిక్ 1 నుండి మొదటి కక్ష్య ఉపగ్రహం విజయవంతంగా ప్రయోగించినందుకు ప్రతిస్పందనగా 1958 ప్రారంభంలో అడ్వాన్సు‌డు రీసెర్చి ప్రాజెక్ట్సు ఏజెన్సీ (ఏఆర్‌పిఎ )ను ఐసెన్‌హోవరు ఆయన సైన్సు అడ్వైజరీ కమిటీ కలిసి ఏర్పాటు చేశాయి. ఏఆర్‌పిఎ చివరికి ఇంటర్నెట్కు ముందున్న ఏఆర్‌పిఎ నెటు‌ను సృష్టించింది.[178][179]

విదేశాంగ విధానం

[మార్చు]
సెప్టెంబర్ 1960లో న్యూయార్క్‌లో నాజర్ ఐక్యరాజ్యసమితి పర్యటన సందర్భంగా ఈజిప్టు అధ్యక్షుడు గమలు అబ్దేలు నాసరుతో ఐసెన్‌హోవరు
భారత ప్రధాన మంత్రి జవహర్‌లాల్ నెహ్రూతో ఐసెన్‌హోవరు
యు.ఎస్. ప్రెసిడెంటు ఐసెన్‌హోవరు తైవాను‌ని సందర్శించారు కై-షేక్ తైపీలో.

1953 నుండి 1961 వరకు డ్వైట్ డి. ఐసెన్‌హోవరు పరిపాలన యునైటెడు స్టేట్సు విదేశాంగ విధానం సోవియటు యూనియను, దాని ఉపగ్రహాలతో జరిగిన శీతల యుద్ధం మీద దృష్టి పెట్టింది. ఖరీదైన ఆర్మీ పోరాట యూనిట్లను తగ్గించుకుంటూ, సైనిక ముప్పులను అరికట్టడానికి, డబ్బు ఆదా చేయడానికి యునైటెడు స్టేట్సు అణ్వాయుధాలు, అణు సరఫరా వ్యవస్థల నిల్వను నిర్మించింది. 1956లో హంగేరిలో ఒక పెద్ద తిరుగుబాటు చెలరేగింది; ఐసెన్‌హోవరు పరిపాలన ప్రత్యక్షంగా పాల్గొనలేదు. కానీ సోవియటు యూనియను సైనిక దండయాత్రను ఖండించింది. ఐసెన్‌హోవరు సోవియటు యూనియను‌తో అణు పరీక్ష నిషేధ ఒప్పందాన్ని కుదుర్చుకోవడానికి ప్రయత్నించాడు. కానీ 1960 యు-2 సంఘటన తర్వాత క్రెమ్లిను పారిసు‌లో జరగాల్సిన శిఖరాగ్ర సమావేశాన్ని రద్దు చేసింది.

ఆయన వాగ్దానం చేసినట్లుగా ఐసెన్‌హోవరు కొరియాలో పోరాటాన్ని త్వరగా ముగించాడు. అది ఉత్తర, దక్షిణ ప్రాంతాలను విభజించింది. ఉత్తర కొరియాను అరికట్టడానికి అప్పటి నుండి అమెరికా అక్కడ ప్రధాన దళాలను ఉంచింది. 1954లో బ్రికరు సవరణను సెనేటు ఓడించడంలో ఆయన కీలక పాత్ర పోషించారు. ఇది అధ్యక్షుడి ఒప్పందాన్ని రూపొందించే అధికారాన్ని, విదేశీ నాయకులతో కార్యనిర్వాహక ఒప్పందాలు కుదుర్చుకునే సామర్థ్యాన్ని పరిమితం చేస్తుంది. ఐసెన్‌హోవరు పరిపాలన ప్రచారం, రహస్య చర్యలను విస్తృతంగా ఉపయోగించింది. సెంట్రలు ఇంటెలిజెన్సు ఏజెన్సీ (సిఐఎ) రెండు సైనిక తిరుగుబాట్లకు మద్దతు ఇచ్చింది: 1953 ఇరానియను తిరుగుబాటు, 1954 గ్వాటెమాలను తిరుగుబాటు. 1954 జెనీవా సమావేశంలో వియత్నాం విభజనను పరిపాలన ఆమోదించలేదు. దక్షిణ వియత్నాంకు ఆర్థిక, సైనిక సహాయం, సలహాలను అందించింది. ఆగ్నేయాసియాలోని కమ్యూనిస్టు వ్యతిరేక రాష్ట్రాల కూటమిగా ఆగ్నేయాసియా ఒప్పంద సంస్థ స్థాపనకు వాషింగ్టను నాయకత్వం వహించింది. ఇది తైవాన్‌ మీద చైనాతో రెండు సంక్షోభాలను ముగించింది. 1956లో ఈజిప్టు అధ్యక్షుడు గమలు అబ్దేలు నాజరు సూయజు కాలువను జాతీయం చేసింది. దీనితో సూయజు సంక్షోభం ఏర్పడింది. దీనిలో ఫ్రాన్సు, బ్రిటను, ఇజ్రాయెలు సంకీర్ణం ఈజిప్టు ‌మీద దాడి చేసింది. దండయాత్ర, ఆర్థిక మరియు రాజకీయ ప్రభావాల గురించి ఆందోళన చెందిన ఐసెన్‌హోవరు అటువంటి చర్యకు వ్యతిరేకంగా ముగ్గురిని హెచ్చరించాడు. వారు ఏ విధంగానైనా దాడి చేసినప్పుడు, ఆయన భారీ ఆర్థిక, దౌత్య ఒత్తిళ్లను ఉపయోగించి ఉపసంహరణను బలవంతం చేశాడు. సంక్షోభం తరువాత, ఐసెన్‌హోవరు “ ఐసెన్‌హోవరు సిద్ధాంతాన్ని” ప్రకటించాడు. దీని ప్రకారం మధ్యప్రాచ్యంలోని ఏ దేశమైనా అమెరికను ఆర్థిక సహాయం లేదా అమెరికను సైనిక దళాల నుండి సహాయం కోరవచ్చు.

ఐసెన్‌హోవరు రెండవ పదవీకాలంలో క్యూబన్ విప్లవం చెలరేగింది. ఫలితంగా అమెరికా అనుకూల సైనిక నియంత ఫుల్జెన్సియో బాటిస్టా స్థానంలో ఫిడేలు కాస్ట్రో నియమితులయ్యారు. విప్లవానికి ప్రతిస్పందనగా ఐసెన్‌హోవరు పరిపాలన క్యూబాతో సంబంధాలను తెంచుకుంది. ఐసెన్‌హోవరు ఉగ్రవాద దాడులు, విధ్వంసాల ప్రచారాన్ని నిర్వహించడానికి, పౌరులను చంపడానికి, ఆర్థిక నష్టాన్ని కలిగించడానికి సిఐఎ ఆపరేషను‌ను ఆమోదించింది. పౌర వైమానిక స్థావరాల మీద బాంబు దాడి చేయడానికి సిఐఎ పైలట్లకు ‌ శిక్షణ ఇచ్చింది. ఆదేశించింది. క్యూబా ప్రవాసులు క్యూబా మీద దండయాత్రకు సిఐఎ సన్నాహాలు ప్రారంభించింది. చివరికి ఐసెన్‌హోవరు పదవిని విడిచిపెట్టిన తర్వాత బే ఆఫ్ పిగ్సు దండయాత్ర విఫలమైంది.

స్పేస్ రేస్

[మార్చు]
1970లలో ఐసెన్‌హోవరు డాలరు రివర్సు అమెరికా మూన్ ల్యాండింగు‌లను జరుపుకుంది. ఇది 11 సంవత్సరాల తర్వాత ప్రారంభమైంది. ఐసెన్‌హోవరు అధ్యక్షుడిగా ఉన్నప్పుడు నాసా సృష్టించబడింది.

ఐసెన్‌హోవరు సిఐఎ కనీసం జనవరి 1957 నుండి, స్పుత్నిక్ కి తొమ్మిది నెలల ముందు నుండి, రష్యా ఒక చిన్న పేలోడు‌ను కక్ష్యలోకి ప్రవేశపెట్టగల సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉందని ఒక సంవత్సరం లోపల అలా చేసే అవకాశం ఉందని తెలుసుకున్నాయి.[180]

1957లో సోవియటు స్పుత్నిక్ను ప్రారంభించే వరకు దేశం నవజాత అంతరిక్ష కార్యక్రమంకు ఐసెన్‌హోవరు మద్దతు అధికారికంగా నిరాడంబరంగా ఉంది. ఇది కోల్డు వార్ శత్రువు అపారమైన ప్రతిష్టను పొందింది. తరువాత ఆయన అంతరిక్ష పరిశోధనకు మాత్రమే కాకుండా సైన్సు, ఉన్నత విద్యను బలోపేతం చేయడానికి నిధులు సమకూర్చే జాతీయ ప్రచారాన్ని ప్రారంభించాడు. ఐసెన్‌హోవరు పరిపాలన "ఏ రాష్ట్ర అంతరిక్ష నౌకలు అన్ని రాష్ట్రాలను అధిగమించడానికి, సైనిక భంగిమలు లేని ప్రాంతం, అంతరిక్షాన్ని అన్వేషించడానికి భూమి ఉపగ్రహాలను ప్రయోగించడానికి" అనుమతించే దూకుడు లేని విధానాన్ని అవలంబించాలని నిర్ణయించుకుంది.[181] ఆయన ఓపెను స్కైసు విధానం చట్టవిరుద్ధమైన లాక్‌హీడు యు-2 ఫ్లైఓవరు‌లు, ప్రాజెక్టు జెనెట్రిక్సును చట్టబద్ధం చేయడానికి ప్రయత్నించింది. అదే సమయంలో గూఢచారి ఉపగ్రహ సాంకేతికత సార్వభౌమ భూభాగం మీద కక్ష్యలోకి రావడానికి మార్గం సుగమం చేసింది.[182] కానీ నికోలాయి బుల్గానిను, నికితా క్రుష్చెవు 1955 జూలైలో జెనీవా సమావేశంలో ఐసెన్‌హోవరు ప్రతిపాదనను తిరస్కరించారు.[183] 1957 అక్టోబరు‌లో స్పుత్నికు ప్రారంభించబడినందుకు ప్రతిస్పందనగా. ఐసెన్‌హోవరు 1958 అక్టోబరులో పౌర అంతరిక్ష సంస్థగా నాసాను సృష్టించాడు. ఒక మైలురాయి సైన్సు విద్యా చట్టం మీద సంతకం చేశాడు. అమెరికను శాస్త్రవేత్తలతో సంబంధాలను మెరుగుపరిచాడు.[184]

సోవియటు యూనియను దాడి చేసి కమ్యూనిజంను వ్యాప్తి చేస్తుందనే భయం యునైటెడు స్టేట్సు అంతటా వ్యాపించింది, కాబట్టి ఐసెన్‌హోవరు ఏదైనా ముప్పులను గుర్తించడానికి నిఘా ఉపగ్రహంను మాత్రమే కాకుండా యునైటెడు స్టేట్సు‌ను రక్షించే బాలిస్టిక్ క్షిపణిలను కూడా సృష్టించాలనుకున్నాడు. వ్యూహాత్మక పరంగా, వ్యూహాత్మక బాంబరులు, భూమి ఆధారిత ఖండాంతర బాలిస్టిక్ క్షిపణిలు (ఐసిబిఎంలు), జలాంతర్గామి-ప్రయోగించబడిన బాలిస్టికు క్షిపణిలు (ఎస్‌ఎల్‌బిఎంలు) ట్రైయాడు ఆధారంగా న్యూక్లియరు డిటరెన్సు అమెరికను ప్రాథమిక వ్యూహాన్ని ఐసెన్‌హోవరు రూపొందించాడు.[185]

మానవ అంతరిక్ష విమానం అంతరిక్ష పోటీలో యునైటెడు స్టేట్సు‌ను ముందుకు లాగుతుందని నాసా ప్లానర్లు అంచనా వేశారు; అయితే 1960లో మ్యాన్-ఇన్-స్పేసు‌ మీద ఒక అడ్ హాక్ ప్యానెలు "మ్యాన్-ఇన్-స్పేస్ ‌మీద అడ్ హాక్ ప్యానెలు నివేదిక" అని తేల్చింది.[186]."[187] ఐసెన్‌హోవరు తరువాత అంతరిక్ష కార్యక్రమం, దాని భారీ ధర ట్యాగు మీద ఆగ్రహం వ్యక్తం చేశాడు - "జాతీయ ప్రతిష్ట కోసం చంద్రునిపైకి పరుగెత్తే రేసులో $40 బిలియన్లు ఖర్చు చేసే ఎవరైనా పిచ్చివాళ్ళు" అని ఆయన చెప్పినట్లు ఉటంకించబడింది.[188]

కొరియను యుద్ధం, స్వేచ్ఛా చైనా - ఎర్ర చైనా
[మార్చు]

1952 చివరలో ఐసెన్‌హోవరు కొరియాకు వెళ్లి సైనిక మరియు రాజకీయ ప్రతిష్టంభనను కనుగొన్నాడు. అధికారంలో ఉన్న తర్వాత, చైనీసు పీపుల్సు వాలంటీరు ఆర్మీ కేసోంగు అభయారణ్యంలో సైన్యాన్ని నిర్మించడం ప్రారంభించినప్పుడు. యుద్ధ విరమణ కుదరకపోతే అణ్వాయుధాలను ఉపయోగించాలని ఆయన భావించారు. అణుశక్తి సామర్థ్యం గురించి చైనాకు సమాచారం అందించబడిందా లేదా అనేది తెలియదు.[189] యూరపు‌లో ఆయన మునుపటి సైనిక ఖ్యాతి చైనీయులతో ప్రభావవంతంగా ఉంది. కమ్యూనిస్టులు.[190] జాతీయ భద్రతా మండలి, జాయింటు చీఫ్సు ఆఫ్ స్టాఫు, స్ట్రాటజికు ఎయిర్ కమాండు (ఎస్‌ఎసి) రెడ్ చైనాకు వ్యతిరేకంగా అణు యుద్ధం కోసం వివరణాత్మక ప్రణాళికలను రూపొందించాయి.[191] మార్చిలో స్టాలిను మరణంతో 1953లో చైనా కమ్యూనిస్టు తీవ్రవాదానికి రష్యా మద్దతు బలహీనపడింది. చైనా ఖైదీల సమస్య మీద రాజీ పడాలని నిర్ణయించుకుంది.[192]

కొరియాలో జనరలు చుంగ్ ఇల్-క్వాను, బైక్ సియోను-యుపుతో ఐసెన్‌హోవరు, 1952

1953 జూలైలో కొరియాను 1950లో ఉన్న సరిహద్దు వెంబడి విభజించి యుద్ధ విరమణ అమలులోకి వచ్చింది. యుద్ధ విరమణ, సరిహద్దు నేటికీ అమలులో ఉన్నాయి. కార్యదర్శి డల్లెసు, దక్షిణ కొరియా అధ్యక్షుడు సింగ్మాను రీ, ఐసెన్‌హోవరు పార్టీ నుండి కూడా వ్యతిరేకత ఉన్నప్పటికీ ముగిసిన యుద్ధ విరమణను జీవిత చరిత్ర రచయిత స్టీఫెను ఇ. ఆంబ్రోసు పరిపాలన గొప్ప విజయంగా అభివర్ణించారు. అణు యుగంలో అపరిమిత యుద్ధం ఊహించలేనిది. పరిమిత యుద్ధం గెలవలేనిది అని గ్రహించే అంతర్దృష్టి ఐసెన్‌హోవరు‌కు ఉంది.[192]

ఐసెన్‌హోవరు ప్రచారంలో నొక్కిచెప్పాల్సిన అంశం ఏమిటంటే నియంత్రణ విధానానికి విరుద్ధంగా కమ్యూనిజం నుండి విముక్తి విధానాన్ని ఆయన ఆమోదించడం. కొరియాతో యుద్ధ విరమణ ఉన్నప్పటికీ ఇది ఆయన ప్రాధాన్యతగానే ఉంది.[193] తన పదవీకాలంలో ఐసెన్‌హోవరు చైనా పట్ల కఠిన వైఖరిని అనుసరించాడు. సంప్రదాయవాద రిపబ్లికన్లు డిమాండు చేసినట్లుగా చైనా, సోవియటు యూనియను మధ్య చీలికను తీసుకురావాలనే లక్ష్యంతో.[194] చైనా గణతంత్రం (తైవాను) చట్టబద్ధమైనదిగా గుర్తించే ట్రూమాను విధానాన్ని ఐసెన్‌హోవరు కొనసాగించాడు. చైనా ప్రభుత్వం, పెకింగు (బీజింగు) పాలన కాదు. 1954 సెప్టెంబరు‌లో పీపులు లిబరేషను ఆర్మీ క్వెమోయి. మాట్సు దీవుల మీద కాల్పులు ప్రారంభించినప్పుడు స్థానికంగా అల్లర్లు జరిగాయి. ఐసెన్‌హోవరు ప్రతి స్పందన వైవిధ్యాన్ని స్వీకరించే సిఫార్సులను అందుకున్నాడు; సంక్షోభం బయటపడుతున్న కొద్దీ తనకు అందుబాటులో ఉన్న ప్రతి ఎంపికను కలిగి ఉండటం అవసరమని ఆయన భావించాడు.[195]

చైనా రిపబ్లికు‌తో సైనో-అమెరికను మ్యూచువలు డిఫెన్సు ట్రీటీ డిసెంబరు 1954లో సంతకం చేయబడింది. జనవరి 1955లో ఆయన కాంగ్రెసు నుండి వారి "ఫ్రీ చైనా రిజల్యూషను"ను అభ్యర్థించి పొందాడు. ఇది ఫ్రీ చైనా, పెస్కడోర్సు రక్షణలో ఏ స్థాయిలోనైనా సైనిక బలాన్ని ఉపయోగించేందుకు ఐసెన్‌హోవరు‌కు అపూర్వమైన శక్తిని ముందుగానే ఇచ్చింది. ఈ తీర్మానం చైనా జాతీయవాదుల ధైర్యాన్ని పెంచింది. అమెరికా ఆ రేఖను పట్టుకోవడానికి కట్టుబడి ఉందని బీజింగు‌కు సంకేతాలను ఇచ్చింది.[195]

మొదటి తైవాన్ జలసంధి సంక్షోభం సమయంలో ఫుజియానులోని పిఆర్‌సి సైనిక లక్ష్యాల మీద అణ్వాయుధాలను ప్రయోగిస్తానని ఐసెన్‌హోవరు బెదిరించాడు.[196]: 89  ఈ బెదిరింపులు మావో జెడాంగు‌ను చైనా అణ్వాయుధాలను ప్రయోగించడానికి ప్రేరేపించాయి.[196]: 89–90  ఆయన ఆపరేషను టీపాటు అని లేబులు చేయబడిన వరుస బాంబు పరీక్షలకు అధికారం ఇచ్చాడు. అయినప్పటికీ ఆయన తన అణు ప్రతిస్పందన ఖచ్చితమైన స్వభావాన్ని చైనా కమ్యూనిస్టులు ఊహించకుండా వదిలేశాడు. దీని వలన ఐసెన్‌హోవరు తన లక్ష్యాలన్నింటినీ సాధించగలిగాడు - ఈ కమ్యూనిస్టు ఆక్రమణను అంతం చేయడం, చైనా జాతీయవాదులు దీవులను నిలుపుకోవడం నిరంతర శాంతి.[197] దండయాత్ర నుండి చైనా రిపబ్లికు‌ను రక్షించడం అనేది అమెరికను ప్రధాన విధానంగా మిగిలిపోయింది.[198]

1956లో చైనా కొంతమంది అమెరికను రిపోర్టర్లను చైనాకు ఆహ్వానించింది, గతంలో పిఆర్‌సి స్థాపించిన తర్వాత అమెరికను రిపోర్టర్లను బహిష్కరించింది.[199]: 115–116  ఐసెన్‌హోవరు చైనాకు యుఎస్ ప్రయాణ నిషేధాన్ని సమర్థించారు.[199]: 116  ది న్యూయార్కు టైమ్సు,ది వాషింగ్టను పోస్టుతో సహా యుఎస్ వార్తాపత్రికలు ఐసెన్‌హోవరు పరిపాలన నిర్ణయం స్వేచ్ఛా పత్రికా స్వేచ్ఛకు విరుద్ధంగా ఉంది.[199]: 116 

ఆగ్నేయాసియా

[మార్చు]
ఐసెన్‌హోవర్ మరియు విదేశాంగ కార్యదర్శి జాన్ ఫోస్టరు డల్లెసు దక్షిణ వియత్నామీస్ అధ్యక్షుడు ఎన్‌గో దిన్హ్ డైంతో 1957 మే

1953 ప్రారంభంలో ఫ్రెంచి ఐసెన్‌హోవరు‌ను ఫ్రెంచి ఇండోచైనాలో కమ్యూనిస్టులకు వ్యతిరేకంగా సహాయం కోరింది. చైనా నుండి సరఫరా చేయబడిన, మొదటి ఇండోచైనా యుద్ధంతో పోరాడుతున్నారు. ఐసన్‌హోవరు అక్కడి ఫ్రెంచి దళాలను అంచనా వేయడానికి లెఫ్టినెంటు జనరలు జాన్ డబ్ల్యూ. ఓ'డానియలు‌ను వియత్నాంకు పంపారు.[200] చీఫు ఆఫ్ స్టాఫు మాథ్యూ రిడ్గ్వే అధ్యక్షుడిని జోక్యం చేసుకోకుండా నిరోధించింది. ఇది అవసరమైన భారీ సైనిక విస్తరణ సమగ్ర అంచనాను ప్రదర్శించారు. ఐసన్‌హోవరు ప్రవచనాత్మకంగా "ఈ యుద్ధం మన దళాలను విభాగాల ద్వారా గ్రహిస్తుంది" అని ప్రవచనాత్మకంగా పేర్కొన్నాడు.[201]

ఐసెన్‌హోవరు ఫ్రాన్సు‌కు బాంబర్లు, యుద్ధేతర సిబ్బందిని అందించాడు. కొన్ని నెలలు ఫ్రెంచి విజయం సాధించకపోవడంతో క్లియరింగు ప్రయోజనాల కోసం నాపాంను దింపడానికి ఆయన ఇతర విమానాలను జోడించాడు. ఫ్రెంచి వారి నుండి సహాయం కోసం మరిన్ని అభ్యర్థనలకు అంగీకరించారు. కానీ ఐసెన్‌హోవరు‌కు తెలిసిన షరతుల మీద మాత్రమే - మిత్రరాజ్యాల భాగస్వామ్యం, కాంగ్రెసు ఆమోదం.[202] డియిన్ బెయిన్ ఫూ ఫ్రెంచి కోట 1954 మేలో వియత్నామీసు కమ్యూనిస్టుల చేతికి చిక్కుకున్నప్పుడు, జాయింటు చీఫ్సు ఛైర్మను, వైసు ప్రెసిడెంటు, ఎన్‌సిఎస్ అధిపతి కోరినప్పటికీ ఐసెన్‌హోవరు జోక్యం చేసుకోవడానికి నిరాకరించారు.[203]

కమ్యూనిజానికి వ్యతిరేకంగా వియత్నాంను రక్షించడానికి యుకె, ఫ్రాన్సు, న్యూజిలాండ్, ఆస్ట్రేలియాతో సీటో (ఆగ్నేయాసియా ఒప్పంద సంస్థ) కూటమిని ఏర్పాటు చేయడం ద్వారా ఐసెన్‌హోవరు ఫ్రెంచి ఓటమికి ప్రతిస్పందించాడు. ఆ సమయంలో ఫ్రెంచి, చైనీయులు జెనీవా శాంతి చర్చలను తిరిగి ఏర్పాటు చేశారు; ఐసెన్‌హోవరు యుఎస్ పరిశీలకుడిగా మాత్రమే పాల్గొంటుందని అంగీకరించారు. ఫ్రాన్సు, కమ్యూనిస్టులు వియత్నాం విభజనకు అంగీకరించిన తర్వాత, ఐసెన్‌హోవరు ఒప్పందాన్ని తిరస్కరించి, దక్షిణ వియత్నాంకు సైనిక, ఆర్థిక సహాయం అందించాడు.[204] ఐసెన్‌హోవరు జెనీవా ఒప్పందంలో పాల్గొనకపోవడం ద్వారా, అమెరికాను వియత్నాం నుండి దూరంగా ఉంచాడని అంబ్రోసు వాదించాడు; అయినప్పటికీ, సీటో ఏర్పడటంతో ఆయన అమెరికాను తిరిగి సంఘర్షణలోకి నెట్టాడు.[205]

1954 చివరలో జనరలు జె. లాటన్ కాలిన్సు "ఫ్రీ వియత్నాం"కు రాయబారిగా నియమించబడ్డాడు. ఇది దేశాన్ని సార్వభౌమ హోదాకు సమర్థవంతంగా పెంచింది. కమ్యూనిజాన్ని కూలదోయడంలో నాయకుడు ఎన్గో దిన్హ్ డైంకి మద్దతు ఇవ్వాలని కాలిన్సు సూచనలు ఇచ్చాడు. సైన్యాన్ని నిర్మించడానికి, సైనిక ప్రచారాన్ని నిర్వహించడానికి ఆయనకు సహాయం చేయడం ద్వారా.[206] 1955 ఫిబ్రవరిలో ఐసెన్‌హోవరు మొదటి అమెరికను సైనికులను డైం సైన్యానికి సైనిక సలహాదారులుగా వియత్నాంకు పంపాడు. అక్టోబరు‌లో దక్షిణ వియత్నాం అని పిలుస్తారు) రిపబ్లికు ఆఫ్ వియత్నాం ఏర్పాటును డైం ప్రకటించిన తర్వాత, ఐసెన్‌హోవరు వెంటనే కొత్త రాష్ట్రాన్ని గుర్తించి సైనిక, ఆర్థిక, సాంకేతిక సహాయాన్ని అందించాడు.[207]

తరువాతి సంవత్సరాలలో ఐసెన్‌హోవరు దక్షిణ వియత్నాంలో యుఎస్ సైనిక సలహాదారుల సంఖ్యను 900కి పెంచాడు.[208] ఇది ఉత్తర వియత్నాం దక్షిణాన "తిరుగుబాట్లకు" మద్దతు ఇవ్వడం, దేశం పడిపోతుందనే ఆందోళన కారణంగా జరిగింది.[204] 1957 మేలోలో అప్పటి దక్షిణ వియత్నాం అధ్యక్షుడు, న్గో దిన్హ్ దియం అధ్యక్ష పర్యటన యునైటెడు స్టేట్సు‌కు రాష్ట్ర పర్యటన చేశారు. ఐసెన్‌హోవరు తన మద్దతును కొనసాగిస్తానని ప్రతిజ్ఞ చేశాడు. న్యూయార్కు నగరంలో డియం గౌరవార్థం ఒక కవాతు జరిగింది. డియాన్ని బహిరంగంగా ప్రశంసించినప్పటికీ మెరుగైన ప్రత్యామ్నాయాలు లేనందున డియాన్ని ఎంపిక చేసినట్లు విదేశాంగ కార్యదర్శి జాన్ ఫోస్టరు డల్లెసు అంగీకరించారు.[209]

1960 నవంబరు ఎన్నికల తర్వాత ఐసెన్‌హోవరు జాన్ ఎఫ్ కెనడి ఒక బ్రీఫింగు‌లో తదుపరి పరిపాలనలో ప్రాధాన్యత అవసరమని ఆగ్నేయాసియాలో కమ్యూనిస్టు ముప్పును ఎత్తి చూపారు. ప్రాంతీయ ముప్పు విషయంలో లావోసు‌ను "సీసాలోని కార్కు"గా తాను భావిస్తున్నానని ఐసెన్‌హోవరు కెనడీతో చెప్పాడు.[210]

ఫ్రాంకోయిస్టు స్పెయిను చట్టబద్ధత

[మార్చు]
స్పానిషు నియంత ఫ్రాన్సిస్కో ఫ్రాంకో ఐసెన్‌హోవర్ 1959లో మాడ్రిడులో

1953 సెప్టెంబరు 23న ఫ్రాంకోయిస్టు స్పెయిను యునైటెడు స్టేట్సు సంతకం చేసిన మాడ్రిడు ఒప్పందం, 1953 ఒప్పందంతో కలిసి స్పెయిన్ అంతర్జాతీయ ఒంటరితనాన్ని విచ్ఛిన్నం చేయడానికి ఒక ముఖ్యమైన ప్రయత్నం. ఈ పరిణామం ఇతర విజయవంతమైన మిత్రదేశాలు, ప్రపంచంలోని చాలా భాగం 1946 ఐక్యరాజ్యసమితి ఖండనకు వ్యతిరేకంగా ఉన్న సమయంలో జరిగింది[211] ఫ్రాంకోయిస్టు పాలన, "స్పానిషు ప్రశ్న" చూడండి ఫాసిస్టు పాలనకు సానుభూతితో అక్షం శక్తులు, నాజీ సహాయంతో స్థాపించబడింది. ఈ ఒప్పందం మూడు వేర్వేరు కార్యనిర్వాహక ఒప్పందాల రూపాన్ని తీసుకుంది. ఇది యునైటెడు స్టేట్సు స్పెయిను‌కు ఆర్థిక, సైనిక సహాయం అందించడ ప్రతిజ్ఞ చేసింది.

మధ్యప్రాచ్యం - ఐసెన్‌హోవరు సిద్ధాంతం

[మార్చు]
ఇరాన్ షాతో ఐసెన్‌హోవర్, మొహమ్మద్ రెజా పహ్లావి (1959)

పదవీ బాధ్యతలు స్వీకరించడానికి ముందే ఇరాన్ షా (మొహమ్మదు రెజా పహ్లావి)ని తిరిగి అధికారంలోకి తీసుకురావాలని బ్రిటిషు ప్రభుత్వం చేసిన ఐసెన్‌హోవరు అభ్యర్థనను అంగీకరించాడు. అందువలన ఆయన ప్రధాన మంత్రి మొహమ్మదు మొసాద్దెగు‌ను పడగొట్టడానికి సిఐఎకి అధికారం ఇచ్చాడు.[212] దీని ఫలితంగా అమెరికను, బ్రిటిషు కంపెనీలు ఇరానియను చమురు మీద వ్యూహాత్మక నియంత్రణ పెరిగింది.[213]

1956 నవంబరులో సూయజు సంక్షోభానికి ప్రతిస్పందనగా ఐసెన్‌హోవరు ఈజిప్టు మీద బ్రిటిషు, ఫ్రెంచి, ఇజ్రాయెలు దండయాత్రను ముగించాలని బలవంతం చేశాడు. ఈజిప్టు అధ్యక్షుడు గమలు అబ్దేలు నాసరు ప్రశంసలు అందుకున్నాడు. అదే సమయంలో హంగేరీ మీద క్రూరమైన సోవియటు దండయాత్రను ఆయన ఖండించాడు హంగేరియను విప్లవానికి ప్రతిస్పందనగా. ఆయన ఐక్యరాజ్యసమితిలో తన మిత్రదేశాలను బహిరంగంగా తిరస్కరించాడు. ఆర్థిక, దౌత్యపరమైన ఒత్తిడిని ఉపయోగించి వారిని ఈజిప్ట్ నుండి ఉపసంహరించుకునేలా చేశాడు.[214] ఐసెన్‌హోవరు 1965లో ప్రచురించబడిన తన జ్ఞాపకాలలో బ్రిటను, ఫ్రాన్సు తన బలమైన స్థానాన్ని స్పష్టంగా సమర్థించుకున్నాడు.[215]

సూయజు సంక్షోభం తర్వాత యునైటెడు స్టేట్సు "ఐసెన్‌హోవరు సిద్ధాంతం" ద్వారా మధ్యప్రాచ్యంలో అస్థిర స్నేహపూర్వక ప్రభుత్వాలకు రక్షకుడిగా మారింది.[216] సెక్రటరీ ఆఫ్ స్టేటు డల్లెసు రూపొందించిన ఇది. యుఎస్ "అంతర్జాతీయ కమ్యూనిజం నియంత్రణలో ఉన్న ఏ దేశం నుండి అయినా దురాక్రమణను ఎదుర్కోవడానికి సాయుధ బలగాలను ఉపయోగించేందుకు సిద్ధంగా ఉంటుంది" అని పేర్కొంది. ఇంకా అమెరికా ఆర్థిక, సైనిక సహాయాన్ని అందిస్తుంది. అవసరమైతే మధ్యప్రాచ్యంలో కమ్యూనిజం వ్యాప్తిని ఆపడానికి సైనిక శక్తిని ఉపయోగిస్తుంది.[217]

ఐసెన్‌హోవర్ మరియు ఉపాధ్యక్షుడు రిచర్డ్ నిక్సన్ 1957లో మేఫ్లవరు హోటలులో సౌదీ అరేబియా రాజు సౌద్‌తో

ఐసెన్‌హోవరు 1957–1958లో జోర్డాను‌కు ఆర్థిక సహాయం అందించడం ద్వారా, సిరియా పొరుగువారు దానికి వ్యతిరేకంగా సైనిక కార్యకలాపాలను పరిగణించమని ప్రోత్సహించడం ద్వారా ఈ సిద్ధాంతాన్ని వర్తింపజేశారు. మరింత నాటకీయంగా 1958 జూలైలో ఆయన 15,000 మెరైన్సు, సైనికులను లెబనాన్కు ఆపరేషను బ్లూ బ్యాటులో భాగంగా పంపాడు. ఇది పాశ్చాత్య అనుకూల ప్రభుత్వాన్ని స్థిరీకరించడానికి రాడికలు విప్లవాన్ని నిరోధించడానికి ఒక పోరాటేతర శాంతి పరిరక్షక మిషను.[218] మెరైన్సు మూడు నెలల తర్వాత బయలుదేరారు. వాషింగ్టను సైనిక జోక్యం విజయవంతమైందని భావించింది. ఎందుకంటే ఇది ప్రాంతీయ స్థిరత్వాన్ని తీసుకువచ్చింది. సోవియటు ప్రభావాన్ని బలహీనపరిచింది. సూయజు సంక్షోభం తర్వాత పశ్చిమ వ్యతిరేక రాజకీయ స్థానం గట్టిపడిన ఈజిప్టు, సిరియను ప్రభుత్వాలను బెదిరించింది.[219] "జియోనిస్టు సామ్రాజ్యవాదం" నిజమైన ప్రమాదంగా భావించినందున చాలా అరబ్ దేశాలు "ఐసెన్‌హోవరు సిద్ధాంతం" గురించి సందేహించాయి. అయితే వారు ఈ అవకాశాన్ని ఉపయోగించుకుని ఉచిత డబ్బు, ఆయుధాలను పొందారు. సోవియటు యూనియను మద్దతుతో ఈజిప్టు సిరియా ఈ చొరవను బహిరంగంగా వ్యతిరేకించాయి. అయితే 1967లో ఆరు రోజుల యుద్ధం వరకు ఈజిప్టు అమెరికను సహాయం అందుకుంది.[220]

చల్లని యుద్ధం తీవ్రమవుతున్న కొద్దీ, డల్లెసు సోవియటు యూనియను‌కు వ్యతిరేకంగా ప్రాంతీయ పొత్తులను నిర్మించడం ద్వారా దానిని ఒంటరిగా చేయడానికి ప్రయత్నించాడు. విమర్శకులు కొన్నిసార్లు దీనిని "పాక్టో-మానియా" అని పిలిచారు.[221]

1960 యు -2 సంఘటన

[మార్చు]
మాస్కోలోని సెంట్రలు ఆర్మ్డు ఫోర్సెసు మ్యూజియంలో ప్రదర్శనలో ఉన్న 65 సంవత్సరాల క్రితం జరిగిన కాల్పులలో అమెరికను లాక్‌హీడు యు-2 డ్రాగను లేడీ శిథిలాలు.

1960 మే 1న సోవియటు భూభాగంలో ఫోటోగ్రాఫికు వైమానిక నిఘా నిర్వహిస్తుండగా సోవియటు వైమానిక రక్షణ దళాలు యునైటెడు స్టేట్సు యు -2 గూఢచారి విమానాన్ని కూల్చివేసాయి. అమెరికను పైలటు ఫ్రాన్సిసు గ్యారీ పవర్సు ఈ విమానంలో ప్రయాణించి, పాకిస్తాన్‌లోని పెషావరు నుండి బయలుదేరి, ఉపరితలం నుండి గగనతలానికి క్షిపణిని ఢీకొట్టిన తర్వాత స్వర్డ్లోవ్స్కు (ప్రస్తుత యెకాటెరిను‌బర్గు) సమీపంలో కూలిపోయింది. పవర్సు నేలపైకి పారాచూటు చేసి బంధించబడ్డారు. ప్రారంభంలో ఈ సంఘటనలో నాసా నిర్వహించే పౌర వాతావరణ పరిశోధన విమానం కోల్పోయిందని అమెరికను అధికారులు పేర్కొన్నారు కానీ సోవియటు ప్రభుత్వం స్వాధీనం చేసుకున్న పైలటు, యు -2 నిఘా పరికరాల భాగాలను, సోవియటు సైనిక స్థావరాల ఛాయాచిత్రాలను ఉత్పత్తి చేసిన తర్వాత కొన్ని రోజుల తర్వాత మిషను నిజమైన ఉద్దేశ్యాన్ని అంగీకరించవలసి వచ్చింది. ఈ సంఘటన అమెరికా అధ్యక్షుడు డ్వైట్ డి. ఐసెన్‌హోవరు, సోవియటు నాయకురాలు నికితా క్రుష్చెవు పదవీకాలంలో, ఫ్రాన్సు‌లోని పారిసు‌లో తూర్పు-పశ్చిమ శిఖరాగ్ర సమావేశం ప్రారంభానికి రెండు వారాల ముందు జరిగింది. క్రుష్చెవు, ఐసెన్‌హోవరు 1959 సెప్టెంబరులో మేరీల్యాండు‌లోని క్యాంపు డేవిడు‌లో ముఖాముఖి కలుసుకున్నారు. అమెరికా-సోవియటు సంబంధాలలో కరిగిపోవడం ప్రపంచవ్యాప్తంగా శీతల యుద్ధానికి శాంతియుత పరిష్కారం కోసం ఆశలను రేకెత్తించింది. యు-2 సంఘటన ఎనిమిది నెలలుగా కొనసాగిన స్నేహపూర్వక "క్యాంపు డేవిడు స్ఫూర్తి"ని బద్దలు కొట్టింది, పారిసు‌లో జరిగిన శిఖరాగ్ర సమావేశాన్ని రద్దు చేయడానికి, అంతర్జాతీయ వేదిక మీద అమెరికాను ఇబ్బంది పెట్టడానికి దారితీసింది. ఈ మిషను‌లో తన పాత్రకు పాకిస్తాన్ ప్రభుత్వం సోవియటు యూనియను‌కు అధికారికంగా క్షమాపణలు చెప్పింది. ఆయన పట్టుబడిన తర్వాత, పవర్సు గూఢచర్యం కేసులో దోషిగా నిర్ధారించబడ్డాడు. మూడు సంవత్సరాల జైలు శిక్షతో పాటు ఏడు సంవత్సరాల కఠిన శ్రమ విధించబడ్డాడు; రెండు సంవత్సరాల తరువాత 1962 ఫిబ్రవరిలో సోవియటు ఇంటెలిజెన్సు అధికారి రుడాల్ఫు అబెలు‌కు బదులుగా ఖైదీ మార్పిడిలో ఆయన విడుదలయ్యాడు.

పౌర హక్కులు

[మార్చు]

అధ్యక్షుడు ట్రూమాను 1948 కార్యనిర్వాహక ఉత్తర్వు 9981 సాయుధ దళాలను వేరు చేయడం ప్రక్రియను ప్రారంభించినప్పటికీ వాస్తవ అమలు నెమ్మదిగా ఉంది. 1953 ఫిబ్రవరిలో తన మొదటి స్టేటు ఆఫ్ ది యూనియను ప్రసంగంలో ఐసెన్‌హోవరు తన వైఖరిని స్పష్టం చేస్తూ, "ఫెడరలు ప్రభుత్వం, సాయుధ దళాలలో ఏదైనా విభజనతో సహా కొలంబియా జిల్లాలో విభజనను అంతం చేయడానికి అధ్యక్షుడి కార్యాలయంలో ఉన్న ఏ అధికారాన్ని అయినా ఉపయోగించాలని నేను ప్రతిపాదిస్తున్నాను" అని అన్నారు.[222] ఆయన సేవల నుండి వ్యతిరేకతను ఎదుర్కొన్నప్పుడు ఆయన మార్పును బలవంతం చేయడానికి సైనిక ఖర్చు మీద ప్రభుత్వ నియంత్రణను ఉపయోగించాడని పేర్కొన్నాడు. "ఫెడరలు నిధులు ఎక్కడ ఖర్చు చేయబడినా..., ఆ నిధుల ఖర్చులో వివక్షతను ఏ అమెరికను అయినా ఎలా సమర్థించగలడో నాకు అర్థం కావడం లేదు".[223] రాబర్టు బి. ఆండర్సను, ఐసెన్‌హోవర్సు "మన దేశంలోని కొన్ని భౌగోళిక ప్రాంతాలలో ఉన్న ఆచారాలు, ఉపయోగాలను, నేవీ సృష్టించడంలో దాని పాత్ర లేదని" యుఎస్ నేవీ గుర్తించాలని మొదటి నేవీ కార్యదర్శి వాదించారు. ఐసెన్‌హోవరు ఆయనను తోసిపుచ్చారు: "మేము ఒక్క అడుగు కూడా వెనక్కి తీసుకోలేదు. మనం ఒక్క అడుగు కూడా వెనక్కి తీసుకోకూడదు. ఈ దేశంలో రెండవ తరగతి పౌరులు ఉండకూడదు."[224]

పరిపాలన జాతి వివక్షతను ప్రకటించింది జాతీయ భద్రతా సమస్య, ప్రపంచవ్యాప్తంగా కమ్యూనిస్టులు యుఎస్‌లో జాతి వివక్ష, హింస చరిత్రను ప్రచార దాడిగా ఉపయోగించారు.[225]

నల్లజాతి, తెల్లజాతి ప్రభుత్వ పాఠశాల పిల్లలను ఏకీకృతం చేయడంలో నగరాన్ని దేశంలోని మిగిలిన ప్రాంతాలకు ఒక నమూనాగా మార్చాలని ఐసెన్‌హోవరు వాషింగ్టన్, డి.సి. అధికారులకు చెప్పారు.[226][227] ఆయన కాంగ్రెసు‌కు 1957 పౌర హక్కుల చట్టాలు, 1960లను ప్రతిపాదించారు. ఆ చట్టాలను చట్టంగా సంతకం చేశారు. 1957 చట్టం మొదటిసారిగా జస్టిసు డిపార్ట్మెంటు లోపల శాశ్వత పౌర హక్కుల కార్యాలయాన్ని, ఓటింగు హక్కుల దుర్వినియోగం గురించి సాక్ష్యాలను వినడానికి పౌర హక్కుల కమిషనును ఏర్పాటు చేసింది. రెండు చట్టాలు తరువాతి పౌర హక్కుల చట్టాల కంటే చాలా బలహీనంగా ఉన్నప్పటికీ అవి మొదటి ముఖ్యమైన పౌర హక్కుల చట్టాలను 1875 నుండిగా ఏర్పడ్డాయి.[228]

1957లో ఆర్కనాసు బ్రౌను నిర్ణయం నుండి ఉద్భవించిన వారి ప్రభుత్వ పాఠశాల వ్యవస్థను ఏకీకృతం చేయాలనే సమాఖ్య కోర్టు ఆదేశాన్ని గౌరవించడానికి నిరాకరించింది. అర్కాన్సాసు గవర్నరు ఓర్వాలు ఫాబసు కోర్టు ఆదేశాన్ని పాటించాలని ఐసెన్‌హోవరు డిమాండు చేశాడు. ఫాబసు దీనికి అంగీకరించకపోవడంతో, అధ్యక్షుడు అర్కాన్సాసు నేషనలు గార్డును సమాఖ్య నియంత్రణలో ఉంచి 101వ ఎయిర్‌బోర్ను డివిజనులోకి పంపాడు. తొమ్మిది మంది నల్లజాతి విద్యార్థులు లిటిలు రాక్ సెంట్రలు హై స్కూలు అనే పూర్తి తెల్లజాతి ప్రభుత్వ పాఠశాలలోకి ప్రవేశించకుండా వారు రక్షించారు. పునర్నిర్మాణ యుగం తర్వాత ఫెడరలు ప్రభుత్వం దక్షిణాదిలో ఫెడరలు దళాలను ఉపయోగించి రాజ్యాంగాన్ని అమలు చేయడం ఇదే మొదటిసారి.[229]: 191  మార్టిను లూథరు కింగ్ జూనియరు ఐసెన్‌హోవరు చర్యలకు కృతజ్ఞతలు తెలుపుతూ ఆయనకు రాశాడు. "చట్టాన్ని పునరుద్ధరించడానికి మీరు తీసుకున్న నిర్ణయాత్మక చర్యకు దక్షిణాది వాసులు, నీగ్రోలు, శ్వేతజాతీయులు, అధిక సంఖ్యలో దృఢంగా ఉన్నారు" అని రాశారు. లిటిలు రాక్"లో క్రమం.[229]: 206 

ఎల్‌జిబిటిక్యూ హక్కులు

[మార్చు]

ఐసెన్‌హోవరు పరిపాలన గే వ్యతిరేకత మెక్‌కార్తీయిస్టు లావెండరు స్కేరు[230][231] 1953లో తన మొదటి సంవత్సరంలో ఐసెన్‌హోవరు ఎగ్జిక్యూటివు ఆర్డరు 10450 జారీ చేశారు.[232] ఈ ఉత్తర్వు అన్ని సమాఖ్య ఉద్యోగులను వారి స్నేహితులు, కుటుంబ సభ్యుల లోతైన దర్యాప్తులు, ఇంటర్వ్యూలకు గురిచేసి లెస్బియను, గే, బైసెక్సువలు సమాఖ్య ఉద్యోగులను తొలగించింది. ఐసెన్‌హోవరు తన ఆదేశాన్ని తీవ్రంగా అమలు చేయడం పట్ల చూపిన ఉదాసీనత సమాఖ్య సంస్థలలోని క్వీరు వ్యక్తులను సామూహికంగా హింసించడానికి దారితీసింది. దీని ఫలితంగా వేలాది మంది ఉద్యోగాలు కోల్పోవడం, లైంగిక ధోరణి ప్రజా విహారయాత్ర, కొంతమంది ఆత్మహత్యలు జరిగాయి.[230] ఐసెన్‌హోవరు రెండు అధ్యక్ష పదవీకాలంలో వేలాది మంది దరఖాస్తుదారులను సమాఖ్య ఉద్యోగాల నుండి నిషేధించారు. 5,000 నుండి 10,000 మందికి పైగా సమాఖ్య ఉద్యోగులను స్వలింగ సంపర్కులు అనే అనుమానంతో తొలగించారు.[230][233][234] 1947 నుండి 1961 వరకు లైంగిక ధోరణి ఆధారంగా జరిగిన తొలగింపుల సంఖ్య కమ్యూనిస్టు పార్టీలో సభ్యత్వం కంటే చాలా ఎక్కువగా ఉంది.[233] ప్రభుత్వ అధికారులు ఉద్దేశపూర్వకంగా "స్వలింగ సంపర్కం" అనే పదాన్ని "కమ్యూనిస్టు ద్రోహి"కి పర్యాయపదంగా చేయడానికి ప్రచారం చేశారు. తద్వారా భిన్న లింగం కాని వ్యక్తులను జాతీయ భద్రతా ముప్పుగా పరిగణించారు.[235]

కాంగ్రెసు‌తో సంబంధాలు

[మార్చు]
ఐసెన్‌హోవరు అధికారిక వైటు హౌసు చిత్రం,

ఐసెన్‌హోవరు తన మొదటి రెండు సంవత్సరాలు మాత్రమే రిపబ్లికను కాంగ్రెసు‌ను కలిగి ఉన్నారు; సెనేటు‌లో, రిపబ్లికన్లు ఒక ఓటు తేడాతో మెజారిటీని కలిగి ఉన్నారు. 1952 రిపబ్లికను అధ్యక్ష నామినేషను‌కు ఐసెన్‌హోవరు రాజకీయ ప్రత్యర్థి అయినప్పటికీ సెనేటరు మెజారిటీ నాయకుడు రాబర్టు ఎ. టాఫ్టు "ఓల్డు గార్డు" రిపబ్లికను సెనేటర్లలో అధ్యక్షుడి ప్రతిపాదనలను ప్రచారం చేయడం ద్వారా ఐసెన్‌హోవరు‌కు చాలా సహాయం చేశాడు.1953 జూలైలో టాఫ్టు మరణం - ఐసెన్‌హోవరు అధ్యక్ష పదవికి ఆరు నెలల తర్వాత - ఐసెన్‌హోవరు‌ను వ్యక్తిగతంగా, వృత్తిపరంగా ప్రభావితం చేసింది. టాఫ్టు మరణంతో తాను "ప్రియమైన స్నేహితుడిని" కోల్పోయానని అధ్యక్షుడు గుర్తించారు. టాఫ్టు వారసుడు, మెజారిటీ లీడరు‌గా సెనేటరు విలియం నోలాండును ఐసెన్‌హోవరు ఇష్టపడలేదు. ఇద్దరి మధ్య సంబంధం సెనేటు, వైటు హౌసు మధ్య ఉద్రిక్తతకు దారితీసింది.[236]

ఇది ఐసెన్‌హోవరు కమ్యూనిజానికి వ్యతిరేకంగా జోసెఫు మెక్‌కార్తీ తీవ్ర విమర్శలకు గురైన పద్ధతులను బహిరంగంగా ఖండించకుండా నిరోధించింది. కాంగ్రెసు‌తో సంబంధాలను సులభతరం చేయడానికి, ఐసెన్‌హోవరు మెక్‌కార్తీ వివాదాలను విస్మరించాలని, తద్వారా వైటు హౌసు ప్రమేయం నుండి వారికి ఎక్కువ శక్తిని కోల్పోవాలని నిర్ణయించుకున్నాడు. ఈ స్థానం అనేక మూలల నుండి విమర్శలను ఎదుర్కొంది.[237] 1953 చివరలో మెక్‌కార్తీ జాతీయ టెలివిజను‌లో ప్రభుత్వంలో కమ్యూనిస్టుల ఉపాధి ఒక ముప్పు అని, 1954 సెనేటు ఎన్నికలులో కీలకమైన సమస్య అవుతుందని ప్రకటించాడు. ఐసెన్‌హోవరు నేరుగా స్పందించి. కమ్యూనిస్టుల ప్రభుత్వాన్ని ప్రక్షాళన చేయడానికి తాను తీసుకున్న వివిధ చర్యలను పేర్కొనాలని కోరారు.[238]

మెక్‌కార్తీని నేరుగా ఎదుర్కోకపోవడం ఐసెన్‌హోవరు లక్ష్యాలలో ఒకటి. మెక్‌కార్తీ అటామికు ఎనర్జీ కమిషను (ఎఇసి)ని మెక్‌కార్తీ మంత్రగత్తె వేటలోకి లాగకుండా నిరోధించడం, ఇది హైడ్రోజను బాంబులు, ఇతర ఆయుధ కార్యక్రమాల మీద ఎఇసి పనికి ఆటంకం కలిగించవచ్చు.[239][240] 1953 డిసెంబరులో ఐసెన్‌హోవరు ఆ అణు శాస్త్రవేత్త జె. రాబర్టు ఓపెన్హీమరు సోవియటు యూనియనుకు గూఢచారి అని ఆరోపించబడ్డాడు.[241] ఐసెన్హోవరు ఈ ఆరోపణలను నిజంగా ఎప్పుడూ నమ్మకపోయినా[242] 1954 జనవరిలో ఆయన ఓపెన్హీమరు అన్ని రక్షణ సంబంధిత కార్యకలాపాల మధ్య "ఖాళీ గోడ" వేయాలని ఆదేశించాడు.[243] ఆ సంవత్సరం తరువాత ఓపెన్హీమరు భద్రతా విచారణ ఫలితంగా భౌతిక శాస్త్రవేత్త తన భద్రతా అనుమతిని కోల్పోయాడు.[244] ఆ విషయం ఆ సమయంలో వివాదాస్పదమైంది. తరువాతి సంవత్సరాల్లో అలాగే ఉంది. ఓపెన్హీమరు సాధించాడు ఒక నిర్దిష్ట బలిదానం.[240] ఈ కేసు ఐసెన్‌హోవరు‌ను చెడుగా ప్రతిబింబిస్తుంది. కానీ అధ్యక్షుడు దానిని ఎప్పుడూ వివరంగా పరిశీలించలేదు. బదులుగా తన కింది అధికారుల సలహా మీద ముఖ్యంగా ఎఇసి చైర్మను లూయిసు స్ట్రాసు సలహా మీద ఎక్కువగా ఆధారపడ్డాడు.[245] 1959లో సెనేటు‌లో వాణిజ్య కార్యదర్శిగా స్ట్రాసు‌ను నామినేటు చేయడం విఫలమైనప్పుడు ఐసెన్‌హోవరు తరువాత పెద్ద రాజకీయ ఓటమిని చవిచూశాడు. దీనికి కొంతవరకు ఓపెన్‌హీమరు విషయంలో స్ట్రాసు పాత్ర కారణం.[246]

1954 మేలో మెక్‌కార్తీ వైటు హౌసు సిబ్బందికి సమన్లు ​​జారీ చేస్తానని బెదిరించాడు. ఐసెన్‌హోవరు కోపంగా ఉన్నాడు. ఈ క్రింది విధంగా ఒక ఉత్తర్వు జారీ చేశాడు: "ఎగ్జిక్యూటివు బ్రాంచి ఉద్యోగులు అధికారిక విషయాల మీద ఒకరికొకరు సలహా ఇవ్వడంలో పూర్తిగా నిజాయితీగా ఉండే స్థితిలో ఉండటం సమర్థవంతమైన, ప్రభావవంతమైన పరిపాలనకు చాలా అవసరం... వారి సంభాషణలు లేదా కమ్యూనికేషను‌లు లేదా అటువంటి సలహాకు సంబంధించిన ఏదైనా పత్రాలు లేదా పునరుత్పత్తిని బహిర్గతం చేయడం ప్రజా ప్రయోజనంలో లేదు." ఇది క్యాబినెటు సమావేశం పరిమితులకు మించి కమ్యూనికేషను‌ను రక్షించడానికి ఐసెన్‌హోవరు తీసుకున్న అపూర్వమైన చర్య. త్వరలోనే కార్యనిర్వాహక హక్కు అని పిలువబడే సంప్రదాయంగా మారింది. మెక్‌కార్తీ తన సిబ్బందితో మాట్లాడటానికి అనుమతి లేదని ఐసెన్‌హోవరు నిరాకరించడంతో మెక్‌కార్తీ విచారణలు చిన్న చిన్న విషయాల గురించి వాగ్వాదాలకు దిగి ఆయన అంతిమ పతనానికి దారితీశాయి.[247]

1954 ప్రారంభంలో ఓల్డు గార్డు యాల్టా ఒప్పందం వంటి చీఫు ఎగ్జిక్యూటివు అంతర్జాతీయ ఒప్పందాలను తగ్గించే బ్రికరు సవరణ అనే రాజ్యాంగ సవరణను ప్రతిపాదించింది. ఐసెన్‌హోవరు ఈ చర్యను వ్యతిరేకించారు.[248] డెమొక్రాట్లు వ్యతిరేకించిన ప్రైవేటు సంస్థల అణు రియాక్టర్ల అభివృద్ధి, యాజమాన్యం మీద ఓల్డు గార్డు ఐసెన్‌హోవరు‌తో ఏకీభవించారు. ఎఇసి ద్వారా అణు విద్యుత్తు ప్లాంట్లకు లైసెన్సు వ్యవస్థను రూపొందించే చట్టాన్ని తీసుకురావడంలో అధ్యక్షుడు విజయం సాధించారు.[249]

1954 ఎన్నికలలో డెమొక్రాట్లు రెండు సభలలో మెజారిటీని సాధించారు.[250] ఐసెన్‌హోవరు సెనేటు‌లో డెమొక్రాటికు మెజారిటీ నాయకుడు లిండను బి. జాన్సను (తరువాత యుఎస్ అధ్యక్షుడు), సభలో స్పీకరు సాం రేబర్నుతో కలిసి పనిచేయవలసి వచ్చింది. 1947 నుండి 1949 వరకు మళ్ళీ 1953 నుండి 1955 వరకు రిపబ్లికను స్పీకరు‌గా పనిచేసిన జో మార్టిను, ఐసెన్‌హోవరు "వృత్తిపరమైన నైపుణ్యంతో రాజకీయ సమస్యలను పరిష్కరించగల సహాయకులతో ఎప్పుడూ తనను తాను చుట్టుముట్టలేదు. మినహాయింపులు ఉన్నాయి. లియోనార్డు డబ్ల్యూ. హాలు, ఉదాహరణకు, రిపబ్లికను నేషనలు కమిటీ ఛైర్మను‌గా పరిపాలన కళ్ళు జీవిత రాజకీయ వాస్తవాలకు తెరవడానికి ప్రయత్నించారు. అప్పుడప్పుడు విజయం సాధించారు. అయితే ఈ మినహాయింపులు సమతుల్యతను సరిచేయడానికి సరిపోలేదు."[251]

ఐసెన్‌హోవరు కాంగ్రెసు‌తో వ్యవహరించడంలో సబార్డినేటు‌ల ద్వారా ఎక్కువగా పనిచేశాడని స్పీకరు మార్టిను తేల్చిచెప్పారు. ఫలితాలు "తరచుగా ఆయన కోరుకున్న దానికి విరుద్ధంగా ఉంటాయి" ఎందుకంటే కాంగ్రెసు సభ్యులు, "వైటు హౌసు చేత తీసుకోబడిన కొంతమంది యువకులను స్వయంగా పదవికి ఎన్నుకోకుండానే వచ్చి 'చీఫు దీన్ని కోరుకుంటున్నారు' అని చెప్పడం పట్ల అసంతృప్తి చెందారు. పరిపాలన అనేక మంది రిపబ్లికన్లను ఎప్పుడూ ఉపయోగించుకోలేదు. వారి సేవలు ఏదో ఒక రూపంలో అడిగేవారికి అందుబాటులో ఉండేవి."[251]

ఐసెన్‌హోవరు శాసన సభ వీటోలుతో సాపేక్షంగా చురుకుగా ఉన్నాడు. 181 వీటోలు వాటిలో రెండు మాత్రమే ఓవరు‌రైడు చేయబడ్డాయి.[252]

న్యాయ నియామకాలు

[మార్చు]

సుప్రీంకోర్టు

[మార్చు]

ఐసెన్‌హోవరు ఈ క్రింది న్యాయమూర్తులు యునైటెడు స్టేట్సు సుప్రీంకోర్టుకి నియమించారు:

  • ఎర్ల్ వారెను, 1953 (చీఫు జస్టిసు)
  • జాన్ మార్షలు హర్లాను II, 1954
  • విలియం జె. బ్రెన్నాను, 1956
  • చార్లెసు ఎవాన్సు విట్టేకరు, 1957
  • పోటరు స్టీవర్టు, 1958

ఐసెన్‌హోవరు అధ్యక్ష పదవి ముగిసిన తర్వాత విట్టేకరు ఆ పదవికి అనర్హుడయ్యాడు. 1962లో పదవీ విరమణ చేశాడు. స్టీవర్టు, హర్లాను సంప్రదాయవాద రిపబ్లికన్లు, బ్రెన్నాను ఒక డెమొక్రాటు, ఆయన ఉదారవాదానికి ప్రముఖ గొంతుకగా నిలిచాడు.[253] చీఫ్ జస్టిసు‌ను ఎంపిక చేయడంలో, ఐసెన్‌హోవరు పార్టీలోని ఉదారవాదులను, లా -అండ్-ఆర్డర్ సంప్రదాయవాదులను ఆకర్షించగల అనుభవజ్ఞుడైన న్యాయనిపుణుడి కోసం వెతికాడు, వారెను "సుప్రీం కోర్టులో మనకు అవసరమైన రాజకీయ, ఆర్థిక, సామాజిక ఆలోచనలను సూచిస్తాడు... న్యాయస్థానంలో మనకు అవసరమైన సమగ్రత, నిజాయితీ, ధైర్యానికి ఆయనకు జాతీయ పేరు ఉంది" అని ప్రైవేటు‌గా పేర్కొన్నాడు.[254]

యూనియను‌లో చేరిన రాష్ట్రాలు

[మార్చు]

ఐసెన్‌హోవరు అధ్యక్ష పదవిలో రెండు రాష్ట్రాలు యూనియను‌లో చేరినవి.

ఆరోగ్య సమస్యలు

[మార్చు]

ఐసెన్‌హోవరు వెస్టు పాయింటు‌లో సిగరెట్లను చైను స్మోకింగు ప్రారంభించాడు. తరచుగా రోజుకు మూడు లేదా నాలుగు ప్యాకు‌లు. 1949లో కోల్డు టర్కీ మానేయమని తాను "[తనకు తాను] ఒక ఆర్డరు ఇచ్చానని" ఆయన చమత్కరించాడు. అయితే ఇవాను థామసు నిజమైన కథ మరింత సంక్లిష్టంగా ఉందని చెప్పాడు. మొదట ఆయన సిగరెట్లు, యాష్‌ట్రేలను తీసివేసాడు. కానీ అది పని చేయలేదు. ఆయన ఒక స్నేహితుడితో ఇలా అన్నాడు:

నేను మొత్తం వ్యాపారాన్ని ఒక ఆటలాగా చేసుకుని, కొంత ఉన్నతమైన అనుభూతిని సాధించడానికి ప్రయత్నించాలని నిర్ణయించుకున్నాను... కాబట్టి నేను ప్రతి జేబులో సిగరెట్లను నింపి, నా ఆఫీసు చుట్టూ డెస్క్‌పై ఉంచాను... [మరియు] లోపలికి వచ్చిన ఎవరికైనా సిగరెట్ అందించడం అలవాటు చేసుకున్నాను... నేను కూర్చున్నప్పుడు నన్ను నేను మానసికంగా గుర్తు చేసుకుంటూ, "ఆ పేదవాడు చేసేది నేను చేయనవసరం లేదు."[255]

ఆయన పదవిలో ఉన్నప్పుడు తన ఆరోగ్యం, వైద్య రికార్డుల గురించి సమాచారాన్ని విడుదల చేసిన మొదటి అధ్యక్షుడు కానీ ఆయన చుట్టూ ఉన్న వ్యక్తులు ఉద్దేశపూర్వకంగా ప్రజలను తన ఆరోగ్యం గురించి తప్పుదారి పట్టించాడు. 1955 సెప్టెంబరు 24న, కొలరాడోలో సెలవుల్లో ఉన్నప్పుడు ఆయనకు తీవ్రమైన గుండెపోటు వచ్చింది. ఫిట్జు‌సిమోన్సు ఆర్మీ మెడికలు సెంటరులో ఐసెన్‌హోవరు కోలుకున్నప్పుడు,[256] హోవార్డు మెక్‌క్రం స్నైడరు, ఆయన వ్యక్తిగత వైద్యుడు, లక్షణాలను అజీర్ణంగా తప్పుగా నిర్ధారించాడు. అత్యవసరంగా అవసరమైన సహాయాన్ని కోరడంలో విఫలమయ్యాడు. తరువాత స్నైడరు తన తప్పును కప్పిపుచ్చుకోవడానికిం ఐసెన్‌హోవరు తన పనిని చేయడానికి తగినంత ఆరోగ్యంగా ఉన్నాడని సూచించడానికి తన సొంత రికార్డులను తప్పుగా చూపించాడు.[257][258][259]

గుండెపోటుకు ఆరు వారాల పాటు ఆసుపత్రిలో చేరాల్సి వచ్చింది, ఈ సమయంలో నిక్సను, డల్లెసు, వైటు హౌసు చీఫు ఆఫ్ స్టాఫు షెర్మాను ఆడమ్సు పరిపాలనా విధులను చేపట్టారు. అధ్యక్షుడితో కమ్యూనికేషను అందించారు.[260] ఆయనకు జాతీయ ఖ్యాతి గడించిన కార్డియాలజిస్ట్ పాల్ డడ్లీ వైటు చికిత్స అందించారు. ఆయన అధ్యక్షుడి పురోగతి గురించి పత్రికలకు క్రమం తప్పకుండా తెలియజేస్తారు. స్నైడరు తన కోలుకోవడానికి రెండవ అధ్యక్ష పదవీకాలాన్ని సిఫార్సు చేశాడు.[261]

గుండెపోటు ఫలితంగా ఐసెన్‌హోవరు ఎడమ జఠరిక అనూరిజాన్ని అభివృద్ధి చేసుకున్నాడు దీని వలన 1957 నవంబరు 25న జరిగిన క్యాబినెటు సమావేశంలో ఐసెన్‌హోవరు అకస్మాత్తుగా తన కుడి చేతిని కదపలేకపోయాడు లేదా మాట్లాడలేకపోయాడు. అధ్యక్షుడు కూడా క్రోన్సు వ్యాధితో బాధపడ్డాడు,[262][263] 1956 జూన్ 9న ప్రేగు అవరోధానికి శస్త్రచికిత్స అవసరమైంది.[264] పేగు బ్లాక్‌కు చికిత్స చేయడానికి, సర్జన్లు ఆయన చిన్న ప్రేగులో దాదాపు పది అంగుళాలు బైపాసు చేశారు.[265] ఆరోగ్యసమస్యల కారణంగా భారత ప్రధాన మంత్రి ఆయనకు జవహర్‌లాల్ నెహ్రూతో జరగాల్సిన సమావేశం వాయిదా పడింది. తద్వారా ఆయన తన పొలంలో విశ్రాంతి తీసుకుని కోలుకున్నారు.[266] సూయజు సంక్షోభం సమయంలో ఆయన ఈ ఆపరేషను నుండి ఇంకా కోలుకుంటున్నారు. ఐసెన్‌హోవరు ఆరోగ్య సమస్యల కారణంగా ధూమపానం మానేయాల్సి వచ్చింది. ఆహారంలో కొన్ని మార్పులు చేసుకోవలసి వచ్చింది, కానీ ఆయన ఇంకా మద్యం సేవించారు. 1959 ఆగస్టు 29న ఇంగ్లాండు పర్యటన సందర్భంగా ఆయన తలతిరుగుతున్నట్లు ఫిర్యాదు చేశాడు. ఆయన రక్తపోటును తనిఖీ చేయాల్సి వచ్చింది; అయితే ఆయన వైద్యుడు స్నైడరు మరుసటి రోజు ప్రధానమంత్రి మేనరు హౌసు చెకర్సులో భోజనానికి ముందు ఐసెన్‌హోవరు "విందుతో పాటు అనేక జిన్-టానిక్సు, రాళ్ల మీద ఒకటి లేదా రెండు జిన్లు తాగాడని మూడు లేదా నాలుగు వైన్లు తాగాడని గుర్తుచేసుకున్నాడు".[267]

ఐసెన్‌హోవరు రెండవసారి పదవీకాలంలో చివరి మూడు సంవత్సరాలలో ఆయన ఆరోగ్యం చాలా బాగుంది. వైటు హౌసు‌ను విడిచిపెట్టిన తర్వాత, ఆయన అనేక అదనపు, చివరికి వికలాంగుడై పోయేలా గుండెపోటులకు గురయ్యాడు.[268] 1965 ఆగస్టులో తీవ్రమైన గుండెపోటు ప్రజా వ్యవహారాలలో ఆయన భాగస్వామ్యాన్ని చాలావరకు ముగించింది.[3] 1966 డిసెంబరు 12న ఆయన పిత్తాశయం తొలగించబడింది. ఇందులో 16 గాల్‌స్టోన్సు [268] 1969లో ఐసెన్‌హోవరు మరణించిన తర్వాత, శవపరీక్షలో నిర్ధారణ కాని అడ్రినలు ఫియోక్రోమోసైటోమా,[269] నిరపాయకరమైన అడ్రినలిను-స్రవించే కణితి, ఇది ఆయనను గుండె జబ్బుకి మరింత హాని కలిగించేలా చేసి ఉండవచ్చు. ఐసెన్‌హోవరు‌కు 1955 నుండి మరణించే వరకు ఏడుసార్లు గుండెపోటు వచ్చింది.[268]

అధ్యక్ష పదవి ముగింపు

[మార్చు]

అధ్యక్ష పదవి మీద రెండు పదవీకాల పరిమితిని నిర్ణయించిన యుఎస్ రాజ్యాంగానికి 22వ సవరణ 1951లో ఆమోదించబడింది. మూడవసారి పదవిలో కొనసాగకుండా రాజ్యాంగబద్ధంగా నిరోధించబడిన మొదటి అధ్యక్షుడు ఐసెన్‌హోవరు.

మాజీ అధ్యక్షుల చట్టం రక్షణలోకి వచ్చిన మొదటి పదవీ విరమణ చేసిన అధ్యక్షుడు కూడా ఐసెన్‌హోవరు. ఈ చట్టం ప్రకారం ఐసెన్‌హోవరు జీవితాంతం పెన్షను, రాష్ట్రం అందించే సిబ్బంది. సీక్రెటు సర్వీసు భద్రతా వివరాలను పొందేందుకు అర్హులు.[270] 1960 ఎన్నికలో తన వారసుడిని ఎన్నుకోవడానికి ఐసెన్‌హోవరు డెమొక్రాటు జాన్ ఎఫ్. కెన్నెడీ కంటే నిక్సను‌కు మద్దతు ఇచ్చాడు. "నా కుర్చీని, దేశాన్ని కెన్నెడీకి అప్పగించకుండా ఉండటానికి నేను దాదాపు ఏదైనా చేస్తాను" అని ఆయన స్నేహితులతో అన్నారు.[144] ఆయన చివరి రోజుల్లో నిక్సను తరపున చురుకుగా ప్రచారం చేశారు. అయితే ఆయన నిక్సను‌కు కొంత హాని కలిగించి ఉండవచ్చు. టెలివిజను ప్రెస్ కాన్ఫరెన్సు ముగింపులో విలేకరులు నిక్సను స్వీకరించిన విధాన ఆలోచనలలో ఒకదానిని జాబితా చేయమని అడిగినప్పుడు, ఐసెన్‌హోవరు "మీరు నాకు ఒక వారం సమయం ఇస్తే, నేను దాని గురించి ఆలోచించవచ్చు. నాకు గుర్తులేదు" అని చమత్కరించారు. కెన్నెడీ ప్రచారం దాని ప్రచార వాణిజ్య ప్రకటనలలో ఒకదానిలో కోటు‌ను ఉపయోగించింది. నిక్సను కెనడీ చేతిలో తృటిలో ఓడిపోయాడు. 70 ఏళ్ల వయసులో ఇప్పటివరకు అధ్యక్షుడిగా ఉన్న ఐసెన్‌హోవరు స్థానంలో 43 ఏళ్ల, ఎన్నికైన అతి పిన్న వయస్కుడైన అధ్యక్షుడు వచ్చారు.[144]

కెన్నెడీ తన పరిపాలన మీద చేసిన దాడులకు ప్రతిస్పందించడానికి ఐసెన్‌హోవరు ప్రచారంలో మరింత చురుకైన పాత్ర పోషించాలని మొదట ఉద్దేశించబడింది. అయితే ప్రథమ మహిళ మామీ ఐసెన్‌హోవరు సెకండు లేడీ పాటు నిక్సనుకు ప్రచారం తన హృదయం మీద కలిగించే ఒత్తిడి గురించి ఆందోళన వ్యక్తం చేసింది. ఆమె జోక్యం గురించి తనకు తెలియజేయకుండానే అధ్యక్షుడిని వెనక్కి తీసుకోవాలని కోరింది. కెన్నెడీ దాడుల వల్ల ఆరోగ్య సమస్యలు తీవ్రమయ్యాయి. అధ్యక్షుడి కోసం భారీ ప్రచార షెడ్యూలు‌ను తాను ఆమోదించలేనని వైటు హౌసు వైద్యుడు మేజరు జనరలు హోవార్డు స్నైడరు స్వయంగా వైసు ప్రెసిడెంటు నిక్సను‌కు తెలియజేశాడు. అప్పుడు నిక్సను ఐసెన్‌హోవరు‌ను విస్తరించిన ప్రచార షెడ్యూలు‌తో ముందుకు సాగకూడదని, అసలు షెడ్యూలు‌కు తనను తాను పరిమితం చేసుకోవద్దని ఒప్పించాడు. ఐసెన్‌హోవరు తన విస్తరించిన ప్రచార షెడ్యూలు‌ను నిర్వహించి ఉంటే, ఎన్నికల ఫలితం మీద, ముఖ్యంగా కెన్నెడీ చాలా తక్కువ తేడాతో గెలిచిన రాష్ట్రాల మీద నిర్ణయాత్మక ప్రభావాన్ని చూపే అవకాశం ఉందని నిక్సను ప్రతిబింబించాడు. డ్వైటు ప్రచారం మీద నిక్సను తన మనసు మార్చుకోవడానికి గల కారణాలను మామీ డ్వైటు‌కు చాలా సంవత్సరాల తర్వాత మాత్రమే చెప్పగలిగాడు.[271]

ఐసెన్‌హోవర్ వైట్ హౌస్‌లోని ఓవల్ కార్యాలయంలో ఎన్నికైన అధ్యక్షుడితో జాన్ ఎఫ్ కెనడి ఒక ఆహ్లాదకరమైన క్షణాన్ని పంచుకున్నారు
ఐసెన్‌హోవర్ వీడ్కోలు చిరునామా, 1961 జనవరి 17

1961 జనవరి 17న ఐసెన్‌హోవరు ఓవల నుండి దేశానికి తన చివరి టెలివిజను ప్రసంగాన్ని ఇచ్చారు. ఆఫీసు.[272] తన వీడ్కోలు ప్రసంగంలో ఐసెన్‌హోవరు కోల్డు వార్, సాయుధ దళాల పాత్ర అంశాన్ని లేవనెత్తాడు. ఆయన శీతల యుద్ధాన్ని ఇలా వర్ణించారు: "మనం ప్రపంచవ్యాప్తంగా వ్యతిరేక భావజాలాన్ని ఎదుర్కొంటున్నాము. పాత్రలో నాస్తికత్వం, ఉద్దేశ్యంలో క్రూరత్వం, పద్ధతిలో కపటత్వం...", అన్యాయమైన ప్రభుత్వ వ్యయ ప్రతిపాదనలుగా తాను భావించిన దాని గురించి హెచ్చరించాడు. "సైనిక-పారిశ్రామిక సముదాయం కోరినా లేదా కోరకపోయినా, అనవసరమైన ప్రభావాన్ని పొందకుండా మనం జాగ్రత్త వహించాలి" అని ఆయన హెచ్చరికను కొనసాగించారు.[272] ఐసెన్‌హోవరు ఇలా విశదీకరించారు. "ఈ అభివృద్ధికి అత్యవసరమైన అవసరాన్ని మేము గుర్తించాము... తప్పిపోయిన శక్తి వినాశకరమైన పెరుగుదలకు సంభావ్యత ఉంది, కొనసాగుతుంది... అప్రమత్తమైన, పరిజ్ఞానం ఉన్న పౌరులు మాత్రమే మన శాంతియుత పద్ధతులు, లక్ష్యాలతో రక్షణ భారీ పారిశ్రామిక, సైనిక యంత్రాంగాన్ని సరైన రీతిలో కలపడానికి బలవంతం చేయగలరు. తద్వారా భద్రత, స్వేచ్ఛ కలిసి వృద్ధి చెందుతాయి."[272]

పౌర కార్యాలయంలో ఉన్నప్పుడు సైనిక హోదాను కలిగి ఉండటానికి సంబంధించిన చట్టపరమైన సమస్యల కారణంగా ఐసెన్‌హోవరు అధ్యక్ష పదవిని చేపట్టే ముందు జనరలు ఆఫ్ ది ఆర్మీగా తన శాశ్వత కమిషను‌కు రాజీనామా చేశారు. ఆయన అధ్యక్ష పదవీకాలం పూర్తయిన తర్వాత ఆయన కమిషను‌ను కాంగ్రెసు తిరిగి సక్రియం చేసింది.[3][273]

అధ్యక్ష పదవి తర్వాత (1961–1969)

[మార్చు]
అధ్యక్షుడు లిండను జాన్సను 1965 అక్టోబరులో ఎయిరు ఫోర్సు వన్‌లో ఐసెన్‌హోవర్‌తో
ఐసెన్‌హోవరు అంత్యక్రియల సేవ
కాన్సాసు‌లోని అబిలీను‌లో డ్వైటు డి. ఐసెన్‌హోవరు, డౌడు డ్వైటు "ఇక్కీ" ఐసెన్‌హోవరు, మామీ ఐసెన్‌హోవరు సమాధులు

అధ్యక్ష పదవి తర్వాత ఐసెన్‌హోవరు తాను, మామీ యుద్ధానంతర కాలంలో ఎక్కువ సమయం గడిపిన ప్రదేశానికి, యుద్ధభూమికి ఆనుకుని ఉన్న ఒక పని పొలానికి వెళ్లారు. గెట్టిసు‌బర్గు, పెన్సిల్వేనియా.[274][275] వారు పాం ఎడారి, కాలిఫోర్నియాలో ఒక పదవీ విరమణ గృహాన్ని కూడా నిర్వహించారు.[276]

పదవిని విడిచిపెట్టిన తర్వాత, ఐసెన్‌హోవరు రాజకీయ జీవితం నుండి పూర్తిగా వైదొలగలేదు. టెక్సాసు 20వ కాంగ్రెసు జిల్లా సీటుకు డెమొక్రాటు హెన్రీ బి. గొంజాలెజు మీద విజయం సాధించని రిపబ్లికను అభ్యర్థి జాన్ డబ్ల్యూ. గూడెకు మద్దతు ఇవ్వడానికి ఆయన సంవత్సరాల క్రితం తాను అక్కడే ఉన్న శాన్ ఆంటోనియోకు విమానంలో వెళ్లాడు.[277] ఆయన శాన్ ఫ్రాన్సిస్కోలో జరిగిన 1964 రిపబ్లికను జాతీయ సమావేశంలో ప్రసంగించాడు. పార్టీ నామినీ బారీ గోల్డు‌వాటరుతో కలిసి ఒక ప్రచార ప్రకటనలో కనిపించాడు.[278] ఆ ఆమోదం కొంత అయిష్టంగానే వచ్చింది. ఎందుకంటే 1950ల చివరలో గోల్డ్‌వాటరు ఐసెన్‌హోవరు పరిపాలనను "ఒక డైమ్-స్టోరు న్యూ డీలు"గా విమర్శించింది.[279] 1969 జనవరి 20న నిక్సన్ అధ్యక్షుడిగా పదవీ స్వీకారం చేసిన రోజు, ఐసెన్‌హోవరు తన మాజీ ఉపాధ్యక్షుడిని ప్రశంసిస్తూ ఒక ప్రకటన విడుదల చేశాడు. దానిని "సంతోషించే రోజు" అని పిలిచాడు.[280]

మరణం

[మార్చు]

1969 మార్చి 28న మధ్యాహ్నం 12:25 గంటలకు ఐసెన్‌హోవరు వాషింగ్టను, డి.సి.లోని వాల్టరు రీడ్ ఆర్మీ మెడికలు సెంటరులో 78 సంవత్సరాల వయసులో రక్తస్రావం గుండె ఆగిపోవడం కారణంగా మరణించాడు. ఆయన చివరి మాటలు: "నేను ఎల్లప్పుడూ నా భార్యను, నా పిల్లలను, నా మనవరాళ్లను ప్రేమిస్తున్నాను. నేను ఎల్లప్పుడూ నా దేశాన్ని ప్రేమిస్తున్నాను. నేను వెళ్లాలనుకుంటున్నాను. దేవా, నన్ను తీసుకెళ్లు."[281] మరుసటి రోజు, ఆయన మృతదేహాన్ని వాషింగ్టను నేషనలు కేథడ్రలు బెత్లెహెం చాపెలు‌కు తరలించారు. అక్కడ ఆయన 28 గంటలు విశ్రాంతి తీసుకున్నాడు.[282] ఆ తర్వాత ఆయనను యునైటెడు స్టేట్సు కాపిటలుకు తరలించారు. అక్కడ మార్చి 30, 31 తేదీలలో కాపిటలు రోటుండాలో రాష్ట్రంలో విశ్రాంతి తీసుకున్నాడు.[283] మార్చి 31న వాషింగ్టను నేషనలు కేథడ్రలు‌లో రాష్ట్ర అంత్యక్రియలు జరిగాయి.[284] అధ్యక్షుడు, ప్రథమ మహిళ రిచర్డు, పాట్ నిక్సన్ హాజరయ్యారు. అలాగే మాజీ అధ్యక్షుడు లిండను బి. జాన్సను కూడా హాజరయ్యారు. మాజీ అధ్యక్షుడు హ్యారీ ఎస్. ట్రూమాను సెలవుల కారణంగా హాజరు కాలేకపోయారు. ఆహ్వానించబడిన 2,000 మంది అతిథులలో యుఎన్ సెక్రటరీ జనరలు యు థాంటు 78 దేశాల నుండి 191 మంది విదేశీ ప్రతినిధులు ఉన్నారు. వీరిలో 10 మంది విదేశీ దేశాధినేతలు, ప్రభుత్వాధినేతలు ఉన్నారు—వారిలో జాన్ ఎఫ్. కెన్నెడీ కూడా పాల్గొన్నాడు. ప్రభుత్వ మర్యాదలతో అంత్యక్రియలలో మొదటిసారి యునైటెడు స్టేట్సు‌లో ఉన్న ఫ్రాన్సు అధ్యక్షుడు చార్లెసు డి గల్లె ఉన్నారు.[285] ఛాన్సలరు కర్ట్-జార్జి పశ్చిమ జర్మనీకి చెందిన కీసింగరు, బెల్జియానికి చెందిన బెల్జియం రాజు బౌడౌయిను ఇరాన్‌కు చెందిన షా మొహమ్మదు రెజా పహ్లావి ఉన్నారు.[286]

వారసత్వం - జ్ఞాపకశక్తి

[మార్చు]

ప్రజా - పండిత అంచనాలు

[మార్చు]
జిం బ్రదర్సు రాసిన డ్వైటు డి. ఐసెన్‌హోవరు విగ్రహం వాషింగ్టను, డి.సి.లోని యునైటెడు స్టేట్సు కాపిటలు రోటుండాలో ఉంది.

అధ్యక్షుడిగా ఆయన రెండు పదవీకాలాలలో ఐసెన్‌హోవరు ఆమోద రేటింగులు స్థిరంగా ఎక్కువగా ఉన్నాయి. 1958లో, 1960లో మళ్ళీ 50 శాతం కంటే కొంతకాలం మాత్రమే తగ్గాయి.[287] గాలపు పోల్‌లో ఆయన మొత్తం సగటు 63 శాతం చరిత్రలో రెండవ అత్యధికంగా ఉంది.[288] ఆయన వారసుడు జాన్ ఎఫ్. కెన్నెడీ ప్రజాదరణతో ఐసెన్‌హోవరు పదవీవిరమణ చేసిన తర్వాత సంవత్సరాలలో ఆయన ఖ్యాతి క్షీణించింది. విమర్శకులు ఆయనను నిష్క్రియాత్మక, స్ఫూర్తిదాయకం కాని, గోల్ఫు ఆడే అధ్యక్షుడిగా చూశారు. ఇది ఆయన కంటే 26 సంవత్సరాలు చిన్నవాడైన కెన్నెడీకి పూర్తి విరుద్ధంగా ఉంది. విమర్శకులు ఐసెన్‌హోవరు‌ను కాల్విను కూలిడ్జు వంటి వారితో "ఏమీ చేయని అధ్యక్షుడు"గా పోల్చారు.[289] లిటిలు రాక్‌లోని సెంట్రలు హై స్కూలు వద్ద సమాఖ్య వర్గీకరణను రద్దు చేయడానికి ఆయన అపూర్వమైన సైనిక దళాలను ఉపయోగించినప్పటికీ, కార్యకర్తలు కోరుకునే స్థాయిలో పౌర హక్కుల ఉద్యమానికి మద్దతు ఇవ్వడానికి ఐసెన్‌హోవరు అయిష్టత చూపినందుకు విమర్శించారు. 1960 యు-2 సంఘటన దానికి సంబంధించిన అంతర్జాతీయ అవమానాన్ని ఐసెన్‌హోవరు నిర్వహించినందుకు విమర్శలను కూడా ఎదుర్కొన్నాడు,[290][291] అణు ఆయుధ పోటీ అంతరిక్ష పోటీలో సోవియటు యూనియను నాయకత్వం, మెక్‌కార్తీయిజంను బహిరంగంగా వ్యతిరేకించడంలో ఆయన వైఫల్యం కోసం.[292] ముఖ్యంగా జోసెఫు మెక్‌కార్తీ దాడుల నుండి జార్జి సి. మార్షలును రక్షించడంలో విఫలమైనందుకు ఐసెన్‌హోవరు విమర్శించబడ్డాడు. అయినప్పటికీ ఆయన మెక్‌కార్తీ వ్యూహాలను ప్రైవేటు‌గా ఖండించాడు.[293]

ఐసెన్‌హోవరు ప్రైవేటు పత్రాలు అందుబాటులోకి వచ్చిన తర్వాత అధ్యక్ష చరిత్రకారులలో ఆయన ఖ్యాతి మారిపోయింది.[294][295][296] చరిత్రకారులు జాన్ లూయిసు గాడిసు ఇటీవల చరిత్రకారుల మూల్యాంకనాలలో జరిగిన మార్పులను సంగ్రహించారు:

ఐసెన్‌హోవరు అధ్యక్ష పదవి విఫలమైందనే అభిప్రాయాన్ని చరిత్రకారులు చాలా కాలం క్రితమే వదలిపెట్టారు. అన్నింటికంటే, ఆయన కొరియా యుద్ధాన్ని ఇతరులలోకి రాకుండానే ముగించాడు. అతను సోవియట్-అమెరికన్ శత్రుత్వాన్ని స్థిరీకరించాడు.యూరోపియను వలసవాదం నుండి మద్దతు ఉపసంహరించుకుంటూ యూరోపియను పొత్తులను బలోపేతం చేశాడు. ఆయన రిపబ్లికను పార్టీని ఒంటరితనం, మెక్‌కార్తీయిజం నుండి రక్షించాడు. ఆయన శ్రేయస్సును కొనసాగించాడు, బడ్జెటు‌ను సమతుల్యం చేశాడు. సాంకేతిక ఆవిష్కరణలను ప్రోత్సహించాడు, (ఇష్టం లేకపోయినా) పౌర హక్కుల ఉద్యమాన్ని సులభతరం చేశాడు. వాషింగ్టను తర్వాత అత్యంత చిరస్మరణీయమైన వీడ్కోలు ప్రసంగంలో, దేశం స్వేచ్ఛలకు ముప్పు కలిగించే "సైనిక-పారిశ్రామిక సముదాయం" గురించి హెచ్చరించాడు. రీగను తాను అనుకున్నది సాధించాననే బలమైన భావనతో మరొక అధ్యక్షుడు పదవిని వదిలి వెళ్ళే వరకు కాదు.[297]

1982 నుండి మేధావులు చరిత్రకారులు సాధారణంగా పది మంది ఉత్తమ యుఎస్ అధ్యక్షులలో ఐసెన్‌హోవరు‌ను ర్యాంకు చేశారు.[298] ఫ్రాంక్లిను రూజ్‌వెల్టు‌కు అగ్ర సహాయకుడు రెక్సు‌ఫోర్డు టగ్‌వెలు, ఐసెన్‌హోవరు‌ను "జార్జు వాషింగ్టను తర్వాత అతి తక్కువ పక్షపాత అధ్యక్షుడు"గా అభివర్ణించారు. చరిత్రకారుడు గ్యారీ విల్సు ఐసెన్‌హోవరు‌ను "ఒక రాజకీయ మేధావి" అని పిలిచారు. తద్వారా మరింత ఒత్తిడిని నివారించడానికి సాధారణ ప్రజలకు క్లిష్టమైన విదేశాంగ విధాన లక్ష్యాలను "సులభంగా" కనిపించేలా చేశారు.[288]

అధ్యక్షుడు జాన్ ఎఫ్. కెన్నెడీ జనరల్ ఐసెన్‌హోవర్‌ను క్యాంప్ డేవిడు వద్ద, 1961 ఏప్రిల్ 22న విఫలమైన బే ఆఫ్ పిగ్సు దండయాత్ర తర్వాత మూడు రోజుల తర్వాత కలిశారు.

రాజకీయ ఆచరణ

[మార్చు]

1950లలో రాజకీయాలలో సంప్రదాయవాదం బలంగా ఉన్నప్పటికీ ఐసెన్‌హోవరు సాధారణంగా సంప్రదాయవాద భావాలను సమర్థించినప్పటికీ, ఆయన పరిపాలన ఎక్కువగా విదేశీ వ్యవహారాలతో సంబంధం కలిగి ఉంది. విచక్షణారహిత దేశీయ విధానాన్ని అనుసరించింది. ఐసెన్‌హోవరు పాలనకు ఒక మార్గంగా నియంత్రణ, సహకారాన్ని చూశాడు. దీనిని ఆయన "మధ్య మార్గం" అని పిలిచాడు.[299][300]

న్యూ డీలు, ఇతర సమాఖ్య కార్యక్రమాలను నెమ్మదింపజేయడానికి లేదా నియంత్రించడానికి అతను ప్రయత్నించినప్పటికీ ఆయన వాటిని పూర్తిగా రద్దు చేయడానికి ప్రయత్నించలేదు. అలా చేయడం ద్వారా, ఐసెన్‌హోవరు రిపబ్లికను పార్టీ లిబరలు విభాగంలో ప్రజాదరణ పొందాడు.[299] ఆయన పరిపాలన కన్జర్వేటివు విమర్శకులు అతను కుడి లక్ష్యాలను ముందుకు తీసుకెళ్లడానికి తగినంత చేయలేదని భావించారు; హాన్సు మోర్గెంటౌ ప్రకారం, "ఐసెన్‌హోవరు విజయాలు రిపబ్లికను పార్టీ చరిత్రలో పరిణామం లేకుండా ప్రమాదాలు మాత్రమే."[301]

19వ శతాబ్దం నుండి అందరు అధ్యక్షులు కాకపోయినా ఒక కేంద్ర వ్యక్తి లేదా "గేట్ కీపరు" సహాయం పొందారు. కొన్నిసార్లు అధ్యక్షుడి ప్రైవేటు కార్యదర్శిగా వర్ణించబడ్డారు. కొన్నిసార్లు అధికారిక బిరుదు లేకుండా.[302] ఐసెన్‌హోవరు అధికారికంగా ఈ పాత్ర వైటు హౌసు చీఫ్ ఆఫ్ స్టాఫు కార్యాలయాన్ని పరిచయం చేస్తోంది - ఆయన యునైటెడు స్టేట్సు ఆర్మీ నుండి తీసుకున్న ఆలోచన. లిండను జాన్సను తర్వాత ప్రతి అధ్యక్షుడు ఈ స్థానానికి సిబ్బందిని నియమించారు.[మూలం అవసరం]

అధ్యక్షుడిగా ఐసెన్‌హోవరు "పైకి లేదా బయటకు" విధానాన్ని కూడా ప్రారంభించాడు. ఇది ఇప్పటికీ యుఎస్ సైన్యంలో ఉంది. రెండుసార్లు పదోన్నతి కోసం ఆమోదించబడిన అధికారులను సాధారణంగా గౌరవప్రదంగా కానీ త్వరగా విడుదల చేస్తారు. తద్వారా యువ, మరింత సమర్థులైన అధికారులకు మార్గం ఏర్పడుతుంది. [మూలం అవసరం]

1944 డిసెంబరు 20న ఐసెన్‌హోవరు జనరలు ఆఫ్ ది ఆర్మీ హోదాకు నియమించబడ్డాడు. ఆయనను జార్జి మార్షలు, హెన్రీ "హాప్" ఆర్నాల్డు, డగ్లసు మాక్‌ఆర్థరు లతో పాటు ఉంచారు. వీరు రెండవ ప్రపంచ యుద్ధంలో ఈ ర్యాంకు సాధించిన ఏకైక నలుగురు వ్యక్తులు. ఒమరు బ్రాడ్లీతో పాటు 1888 ఆగస్టు 5న ఫిలిపు షెరిడాను మరణం తర్వాత ఈ ర్యాంకు సాధించిన ఏకైక ఐదుగురు వ్యక్తులు, ఫైవ్-స్టారు జనరలు హోదాను కలిగి ఉన్న ఏకైక ఐదుగురు వ్యక్తులు వారు. ఈ ర్యాంకు‌ను తాత్కాలిక ప్రాతిపదికన కాంగ్రెసు చట్టం ద్వారా సృష్టించబడింది. పబ్లికు లా 78-482 1944 డిసెంబరు 14న ఆమోదించబడినప్పుడు,[303] తాత్కాలిక ర్యాంకుగా యుద్ధం ముగిసిన ఆరు నెలల తర్వాత శాశ్వత ర్యాంకుకు తిరిగి రావడానికి లోబడి ఉంటుంది. 79వ కాంగ్రెసు పబ్లికు లా 333 ద్వారా 1946 మార్చి 23న తాత్కాలిక ర్యాంకు శాశ్వతంగా ప్రకటించబడింది. ఇది పదవీ విరమణ చేసిన జాబితాలో ఉన్నవారికి గ్రేడు‌లో పూర్తి జీతం, భత్యాలను కూడా ఇచ్చింది.[304][305] ఇది ఫీల్డు మార్షలు, అడ్మిరలు ఆఫ్ ది ఫ్లీటు, హోదాలను కలిగి ఉన్న బ్రిటిషు కమాండర్లతో సమాన హోదాను అందించడానికి అత్యంత సీనియరు అమెరికను కమాండర్లకు సృష్టించబడింది.[మూలం అవసరం]

ఫ్రాంకు గ్యాస్పారో జూన్ 20 నుండి 25, 1960 వరకు ఐసెన్‌హోవర్ హవాయి రాష్ట్రానికి అధికారిక పర్యటన సందర్భంగా ప్రెసిడెన్షియల్ మెడల్ ఆఫ్ అప్రిసియేషన్ అవార్డు ముఖభాగం డిజైను (ఎడమ) రివర్సు డిజైను (కుడి)

పౌరుల పరస్పర చర్య సాంస్కృతిక పరస్పర చర్యను ప్రపంచ శాంతిని ప్రోత్సహిస్తుందని నమ్మి, ఐసెన్‌హోవరు 1956లో పీపులు టు పీపులు ఇంటర్నేషనలును స్థాపించారు. ఈ కార్యక్రమంలో స్టూడెంటు అంబాసిడరు కాంపోనెంటు ఉంది. ఇది అమెరికను యువతను ఇతర దేశాలకు విద్యా పర్యటనలకు పంపుతుంది.[306]

అధ్యక్షుడిగా తన రెండవ పదవీకాలంలో ఐసెన్‌హోవరు ప్రత్యేకంగా రూపొందించిన యుఎస్ మింట్ ప్రెసిడెన్షియలు ప్రశంస పతకాల శ్రేణిని ప్రదానం చేశారు. ఐసెన్‌హోవరు తన ప్రశంసలకు వ్యక్తీకరణగా ఈ పతకాన్ని వ్యక్తులకు బహుకరించారు.[307] ప్రశంస పతకాల అభివృద్ధిని వైటు హౌసు ప్రారంభించింది. యునైటెడు స్టేట్సు మింటు ద్వారా ఫిలడెల్ఫియా మింటు ద్వారా అమలు చేయబడింది. 1958 సెప్టెంబరు నుండి 1960 అక్టోబరు వరకు పతకాలను ముద్రించారు. మొత్తం ఇరవై డిజైను‌లు జాబితా చేయబడ్డాయి. మొత్తం 9,858 ముద్రణలు. అధ్యక్షుడిగా ఆయన రెండవ పదవీకాలం ముగిసే ముందు. 1,451 పతకాలను బ్యూరో ఆఫ్ ది మింటు‌కు అప్పగించి నాశనం చేశారు.[307] ఐసెన్‌హోవరు ప్రశంస పతకాలు ప్రెసిడెన్షియలు మెడలు ఆఫ్ అప్రిసియేషను అవార్డు పతక శ్రేణిలో భాగం.[307]

నివాళులు - స్మారక చిహ్నాలు

[మార్చు]
ఐసెన్‌హోవర్ డాలర్ 1971 నుండి 1978 వరకు అధికారిక డాలర్ నాణెం.

ఇంటర్స్టేటు హైవే సిస్టం‌ను అధికారికంగా "డ్వైట్ డి. ఐసెన్‌హోవరు నేషనలు సిస్టం ఆఫ్ ఇంటర్‌స్టేటు అండ్ డిఫెన్సు హైవేసు" అని పిలుస్తారు. ఇది రెండవ ప్రపంచ యుద్ధంలో ఐసెన్‌హోవరు అనుభవాల నుండి కొంతవరకు ప్రేరణ పొందింది. అక్కడ ఆయన జర్మనీలో ఆటోబాను వ్యవస్థ ప్రయోజనాలను గుర్తించాడు.[176] "ఐసెన్‌హోవరు ఇంటర్‌స్టేటు సిస్టం" చదివే ఐసెన్‌హోవరు శాశ్వత 5-స్టారు ర్యాంకు చిహ్నాలను కలిగి ఉన్న స్మారక చిహ్నాలు 1993లో ప్రవేశపెట్టబడ్డాయి. ఇప్పుడు ఇంటరు‌స్టేటు సిస్టం అంతటా ప్రదర్శించబడుతున్నాయి. చికాగో సమీపంలోని ఐసెన్‌హోవరు ఎక్స్‌ప్రెసు‌వే (ఇంటరు‌స్టేటు 290), డెన్వర్ పశ్చిమాన ఇంటర్స్టేటు 70 ఉన్న ఐసెన్‌హోవరు టన్నెలు కాలిఫోర్నియాలోని ఇంటర్స్టేటు 80 వంటి అనేక రహదారులకు కూడా ఆయన పేరు పెట్టారు.[308]

డ్వైటు డి. ఐసెన్‌హోవరు స్కూలు ఫర్ నేషనలు సెక్యూరిటీ అండ్ రిసోర్సు స్ట్రాటజీ అనేది వాషింగ్టను, డిసిలోని డిపార్ట్మెంటు ఆఫ్ డిఫెన్సు,నేషనలు డిఫెన్సు యూనివర్సిటీ సీనియరు వార్ కళాశాల. ఐసెన్‌హోవరు ఈ పాఠశాల నుండి పట్టభద్రుడయ్యాడు. అది ఆర్మీ ఇండస్ట్రియలు కాలేజు‌గా పిలువబడింది. ఐసెన్‌హోవరు 1971 నుండి 1978 వరకు ముద్రించబడిన ఐసెన్‌హోవరు డాలరు మీద సత్కరించబడ్డాడు. ఆయన శతాబ్ది జ్ఞాపకార్థం 1990లో జారీ చేయబడిన ఐసెన్‌హోవరు స్మారక డాలరు మీద సత్కరించబడ్డాడు.[309]

1969లో నాలుగు ప్రధాన రికార్డ్ కంపెనీలు– ఎబిసి రికార్డ్సు, ఎంజిఎం రికార్డ్సు, బుద్ధ రికార్డ్సు కేడ్మను ఆడియో– ఐసెన్‌హోవరు గౌరవార్థం నివాళి ఆల్బం‌లను విడుదల చేశాయి.[310]

1999లో యునైటెడు స్టేట్సు కాంగ్రెసు వాషింగ్టను, డి.సి.లో శాశ్వత జాతీయ స్మారక చిహ్నాన్ని రూపొందించడానికి డ్వైటు డి. ఐసెన్‌హోవరు స్మారక చిహ్నం కమిషను‌ను ఏర్పాటు చేసింది. 2009లో కమిషను స్మారక చిహ్నాన్ని రూపొందించడానికి ఆర్కిటెక్టు ఫ్రాంకు గెహ్రీను ఎంచుకుంది.[311][312] స్మారక చిహ్నం శంకుస్థాపన కార్యక్రమం 2017 నవంబరున జరిగింది.2020 సెప్టెంబరు 17న అంకితం చేయబడింది.[313][314] ఇది మేరీల్యాండు అవెన్యూలోని నేషనలు మాలు సమీపంలోని 4-ఎకరం (1.6 హె.) స్థలంలో ఉంది. నేషనలు ఎయిరు అండ్ స్పేసు మ్యూజియం వీధికి ఎదురుగా ఉంది.[315]

గౌరవాలు

[మార్చు]

అవార్డులు - అలంకరణలు

[మార్చు]
ఐసెన్‌హోవర్‌కు లభించిన సోవియటు స్టారు ఆర్డరు ఆఫ్ విక్టరీ [316]
1950లో డానిషు ఆర్డరు ఆఫ్ ది ఎలిఫెంటు నైటు ఆఫ్ ది ఐసెన్‌హోవర్‌గా చేరినప్పుడు కోటు ఇవ్వబడింది.[317] అన్విల్ అనే పదం జర్మన్ పదం "ఇనుప నరికివేత" నుండి ఉద్భవించిందనే వాస్తవాన్ని సూచిస్తుంది, ఇది క్యాంటింగ్ ఆర్మ్స్కి ఉదాహరణగా నిలుస్తుంది.
US సైనిక అలంకరణలు[318]
మూస:Ribbon devices/alt ఆర్మీ విశిష్ట సేవా పతకం 4 ఓక్ ఆకు సమూహంతో
మూస:Ribbon devices/alt నేవి విశిష్ట సేవా పతకం
మూస:Ribbon devices/alt లెజియన్ ఆఫ్ మెరిట్
US సర్వీస్ మెడల్స్[318]'
మూస:Ribbon devices/alt మెక్సికన్ బోర్డర్ సర్వీస్ మెడల్
మూస:Ribbon devices/alt మొదటి ప్రపంచ యుద్ధం విజయ పతకం
మూస:Ribbon devices/alt అమెరికను డిఫెన్సు సర్వీసు మెడలు
మూస:Ribbon devices/alt యూరోపియను-ఆఫ్రికను-మిడిలు ఈస్టర్ను క్యాంపెయిను మెడలు w/ 7 ప్రచారం నక్షత్రంలు
మూస:Ribbon devices/alt రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం విజయ పతకం
మూస:Ribbon devices/alt ఆర్మీ ఆఫ్ ఆక్యుపేషను మెడలు "జర్మనీ" క్లాస్ప్‌తో
మూస:Ribbon devices/alt నేషనలు డిఫెన్సు సర్వీసు మెడలు 1 సేవా నక్షత్రంతో
అంతర్జాతీయ, విదేశీ అవార్డులు[319]
మూస:Ribbon devices/alt ఆర్డరు ఆఫ్ ది లిబరేటరు శాన్ మార్టిను, గ్రాండు క్రాసు (అర్జెంటీనా)
మూస:Ribbon devices/alt సాషు‌తో బంగారు రంగులో గౌరవం గ్రాండు డెకరేషను (ఆస్ట్రియా)[320]
మూస:Ribbon devices/alt ఆర్డర్ ఆఫ్ లియోపోల్డు, గ్రాండు కార్డను (బెల్జియం) – 1945
మూస:Ribbon devices/alt డబల్యూ/పామ్ (బెల్జియం)
మూస:Ribbon devices/alt ఆర్డరు ఆఫ్ ది సదరను క్రాసు, గ్రాండు క్రాసు (బ్రెజిల్)
మూస:Ribbon devices/alt ఆర్డరు ఆఫ్ మిలిటరీ మెరిటు (బ్రెజిల్), గ్రాండు క్రాసు
మూస:Ribbon devices/alt ఆర్డర్ ఆఫ్ ఏరోనాటికలు మెరిటు, గ్రాండు క్రాసు (బ్రెజిల్)
మూస:Ribbon devices/alt వార్ మెడల్ (బ్రెజిల్)
మూస:Ribbon devices/alt పోరాట పతకం (బ్రెజిల్)
మూస:Ribbon devices/alt ఆర్డర్ ఆఫ్ మెరిటు, గ్రాండు క్రాసు (చిలీ)
మూస:Ribbon devices/alt ఆర్డర్ ఆఫ్ ది క్లౌడ్ అండ్ బ్యానరు, స్పెషలు గ్రాండు కార్డను, (చైనా)తో
మూస:Ribbon devices/alt మిలిటరీ ఆర్డర్ ఆఫ్ ది వైట్ లయను, గ్రాండు క్రాసు (చెకోస్లోవేకియా)
మూస:Ribbon devices/alt వార్ క్రాసు 1939–1945 (చెకోస్లోవేకియా)
మూస:Ribbon devices/alt ఆర్డర్ ఆఫ్ ది ఎలిఫెంటు, నైటు (డెన్మార్కు) – 1945 1945 డిసెంబరు 15
మూస:Ribbon devices/alt ఆర్డర్ ఆఫ్ అబ్డాన్ కాల్డెరాను, ఫస్ట్ క్లాస్ (ఈక్వెడార్)
మూస:Ribbon devices/alt ఆర్డర్ ఆఫ్ ఇస్మాయిలు, గ్రాండ్ కార్డాన్ (ఈజిప్ట్)
మూస:Ribbon devices/alt ఆర్డర్ ఆఫ్ సోలమను, నైట్ గ్రాండ్ క్రాస్ విత్ కార్డాన్ (ఇథియోపియా)
మూస:Ribbon devices/alt ఆర్డర్ ఆఫ్ ది క్వీన్ ఆఫ్ షెబా, సభ్యుడు (ఇథియోపియా)
మూస:Ribbon devices/alt లెజియన్ ఆఫ్ ఆనర్, గ్రాండ్ క్రాస్ (ఫ్రాన్స్) – 1943
మూస:Ribbon devices/alt ఆర్డర్ ఆఫ్ లిబరేషను, కంపానియను (ఫ్రాన్స్)
మూస:Ribbon devices/alt మిలిటరీ మెడలు (ఫ్రాన్స్)[321]
మూస:Ribbon devices/alt క్రాయిక్సు డీ క్యూరె w/ పామ్ (ఫ్రాన్స్)
మూస:Ribbon devices/alt రాయల్ ఆర్డరు ఆఫ్ జార్జి I, కత్తులతో నైటు గ్రాండు క్రాసు (గ్రీస్)
మూస:Ribbon devices/alt ఆర్డర్ ఆఫ్ ది రిడీమరు, నైట్ గ్రాండ్ క్రాస్ (గ్రీస్)
మూస:Ribbon devices/alt సైనిక మెరిటు క్రాసు, ఫస్ట్ క్లాస్ (గ్వాటెమాల)
మూస:Ribbon devices/alt నేషనల్ ఆర్డర్ ఆఫ్ ఆనర్ అండ్ మెరిటు, గోల్డ్ బ్యాడ్జ్‌తో గ్రాండ్ క్రాస్ (హైతీ)
మూస:Ribbon devices/alt ఆర్డర్ ఆఫ్ ది హోలీ సెపల్చరు, నైట్ గ్రాండ్ క్రాస్ (హోలీ సీ)
మూస:Ribbon devices/alt మిలిటరీ ఆర్డర్ ఆఫ్ ఇటలీ, నైట్ గ్రాండ్ క్రాస్ (ఇటలీ)
మూస:Ribbon devices/alt ఆర్డర్ ఆఫ్ ది క్రిసాన్తిమం, కాలరు (జపాన్)
మూస:Ribbon devices/alt ఆర్డర్ ఆఫ్ ది ఓక్ క్రౌన్, గ్రాండ్ క్రాస్ (లక్సెంబోర్గ్)
సైనిక పతకం (లక్సెంబోర్గ్)
మూస:Ribbon devices/alt ఆర్డర్ ప్రో మెరిటో మెలిటెన్సి, కెజిసి (సావరిను మిలిటరీ ఆర్డరు ఆఫ్ మాల్టా)
మూస:Ribbon devices/alt ఆర్డర్ ఆఫ్ ది అజ్టెక్ ఈగిల్, కాలర్ (మెక్సికో) – 1945
మూస:Ribbon devices/alt మెడికల్ మెరిట్ మెడలు (మెక్సికో)
మూస:Ribbon devices/alt పతకం ఆఫ్ సివిక్ మెరిట్ (మెక్సికో)
మూస:Ribbon devices/alt ఆర్డర్ ఆఫ్ ముహమ్మదు, (మొరాకో)
మూస:Ribbon devices/alt ఆర్డర్ ఆఫ్ క్వాసిం అలౌటే, గ్రాండ్ క్రాస్ (మొరాకో)
మూస:Ribbon devices/alt ఆర్డర్ ఆఫ్ ది నెదర్లాండ్సు లయన్, నైట్ గ్రాండ్ క్రాస్ (నెదర్లాండ్సు) – 1945 అక్టోబరు 6,
మూస:Ribbon devices/alt రాయల్ నార్వేజియను ఆర్డర్ ఆఫ్ సెయింటు ఓలావు, గ్రాండ్ క్రాస్ (నార్వే)
మూస:Ribbon devices/alt ఆర్డర్ ఆఫ్ నిషాన్-e-పాకిస్తాన్, ఫస్ట్ క్లాస్ (పాకిస్తాన్) – 1957 డిసెంబరు 7,
మూస:Ribbon devices/alt ఆర్డర్ ఆఫ్ మాన్యుయేలు అమడోరు గెర్రెరో, గ్రాండ్ ఆఫీసర్ (పనామా)
మూస:Ribbon devices/alt ఆర్డెన్ వాస్కో నూనెజ్ డి బాల్బోవా, గ్రాండ్ క్రాస్ (పనామా)
మూస:Ribbon devices/alt ఆర్డరు ఆఫ్ సికట్యునా, గ్రాండు కాలరు (ఫిలిప్పీన్స్)
మూస:Ribbon devices/alt లెజియన్ ఆఫ్ ఆనర్ (ఫిలిప్పీన్స్), చీఫ్ కమాండర్ (ఫిలిప్పీన్స్)
మూస:Ribbon devices/alt విశిష్ట సేవా స్టారు, (ఫిలిప్పీన్స్)
మూస:Ribbon devices/alt ఆర్డర్ ఆఫ్ పోలోనియా రెస్టిట్యూటా, గ్రాండ్ క్రాస్ (పోలాండ్)
మూస:Ribbon devices/alt ఆర్డరు ఆఫ్ వర్చుటి మిలిటారీ, ఫస్ట్ క్లాస్ (పోలాండ్)
మూస:Ribbon devices/alt క్రాస్ గ్రున్వాల్డు, ఫస్ట్ క్లాస్ (పోలాండ్)
మూస:Ribbon devices/alt [చక్రి రాయల్ హౌస్ ఆర్డరు, నైట్ (థాయిలాండ్)
మూస:Ribbon devices/alt ఆర్డరు ఆఫ్ గ్లోరీ, గ్రాండు కార్డాను (ట్యునీషియా)
మూస:Ribbon devices/alt ఆర్డరు ఆఫ్ ది బాతు, నైట్ గ్రాండ్ క్రాస్ (యునైటెడ్ కింగ్‌డమ్)
  • మిలిటరీ డివిజన్ 1945
  • సివిల్ డివిజన్ 1957
మూస:Ribbon devices/alt ఆర్డరు ఆఫ్ మెరిటు (యునైటెడ్ కింగ్‌డమ్)
  • సభ్యుడు సైనిక విభాగం 1945 జూన్ 12
మూస:Ribbon devices/alt ఆఫ్రికా స్టారు, 8వ ఆర్మీ క్లాస్ప్‌తో (యునైటెడ్ కింగ్‌డమ్)
వార్ మెడల్ 1939–1945 (యునైటెడ్ కింగ్‌డమ్)
మూస:Ribbon devices/alt ఆర్డర్ ఆఫ్ విక్టరీ (సోవియట్ సోషలిస్ట్ రిపబ్లిక్‌ల యూనియన్)[322]
మూస:Ribbon devices/alt ఆర్డర్ ఆఫ్ సువరోవ్ ఫస్టు క్లాస్ (యూనియన్ ఆఫ్ సోవియట్ సోషలిస్ట్ రిపబ్లిక్స్)[323]
మూస:Ribbon devices/alt ది రాయల్ యుగోస్లావ్ కమెమోరేటివ్ వార్ క్రాస్ (యుగోస్లేవియా)

మూలాలు

[మార్చు]
  1. Ferrell, Robert H. (1990). "Eisenhower Was a Democrat" (PDF). Kansas History. 13: 134. Retrieved June 2, 2024.
  2. "The Eisenhowers". Dwight D. Eisenhower Presidential Library, Museum and Boyhood Home. Archived from the original on August 18, 2021. Retrieved October 1, 2021.
  3. 3.0 3.1 3.2 "Post-presidential years". The Eisenhower Presidential Library and Museum. Archived from the original on October 23, 2013. Retrieved September 5, 2012.
  4. 4.0 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 Barnett, Lincoln (నవంబర్ 9, 1942). "జనరల్ "ఐక్" ఐసెన్‌హోవర్". Life. p. 112. Retrieved మే 31, 2011. {{cite news}}: Check date values in: |date= (help)
  5. "Ike: ఒక అమెరికన్ హీరో". Harper Collins. 2007. ISBN 9780061744969. Retrieved జూలై 22, 2012. {{cite news}}: Unknown parameter |పేజీ= ignored (help); Unknown parameter |రచయిత= ignored (help)
  6. 6.0 6.1 Ambrose 1983, pp. 16–18
  7. Ambrose 1983, p. 19
  8. D'Este, Carlo (2003). Iesenhower: A Soldier's Life. Macmillan. pp. 21–22. ISBN 0805056874. Retrieved సెప్టెంబర్ 13, 2016. {{cite book}}: Check date values in: |access-date= (help)
  9. Ambrose 1983, p. 18
  10. ఐసెన్‌హోవర్, డ్వైట్ డేవిడ్ "ఐకె"., రెండవ ప్రపంచ యుద్ధ సమాధుల వెబ్‌సైటు‌లో జీవిత చరిత్ర
  11. Ambrose 1983, p. 22
  12. D'Este, Carlo. ఐసెన్‌హోవర్: ఎ సోల్జర్స్ జీవితం. ISBN 0805056874. Retrieved జూన్ 12, 2020. {{cite book}}: Unknown parameter |పేజీ= ignored (help); Unknown parameter |ప్రచురణకర్త= ignored (help); Unknown parameter |సంవత్సరం= ignored (help)
  13. 13.0 13.1 ఐసెన్‌హోవర్, డ్వైట్ డి. (1967). ఎట్ ఈజ్: స్టోరీస్ ఐ టెల్ టు ఫ్రెండ్స్, గార్డెన్ సిటీ, న్యూయార్కు, డబుల్ డే & కంపెనీ, ఇంక్.
  14. డి'ఎస్టే, కార్లో (2002). ఐసెన్‌హోవర్: ఎ సోల్జర్స్ లైఫ్, పేజీ. 25.
  15. "సరైనదాన్ని పొందడం TRRACC" (PDF). Lesson Plans: ది మోల్డింగ్ ఆఫ్ ఎ లీడర్. Iesenhower National Historic Site. Archived from the original (PDF) on March 26, 2014. Retrieved April 27, 2013. ... ఐక్ తన వారాంతాలను స్మోకీ హిల్ నదిపై ఉన్న డేవిస్ శిబిరంలో గడిపాడు.
  16. Ambrose 1983, p. 32
  17. Ambrose 1983, p. 25
  18. 18.0 18.1 "విశ్వాసం నిలిచిపోయింది" Archived ఆగస్టు 20, 2010 at the Wayback Machine, సమయం, ఫిబ్రవరి 9, 1953.
  19. బెర్గ్‌మాన్, జెర్రీ. "మతంలో మునిగిపోయాడు: అధ్యక్షుడు ఐసెన్‌హోవరు, యెహోవాసాక్షుల ప్రభావం", కాన్సాసు చరిత్ర (శరదృతువు 1998).
  20. డి'ఎస్టే, కార్లో (2002). ఐసెన్‌హోవర్: ఎ సోల్జర్స్ లైఫ్, పేజీ 58.
  21. "పబ్లిక్ స్కూల్ ఉత్పత్తులు". Time. సెప్టెంబర్ 14, 1959. Archived from the original on 2025-06-11. Retrieved 2025-08-21. {{cite news}}: Check date values in: |date= (help)
  22. Ambrose 1983, p. 36
  23. Ambrose 1983, p. 37
  24. "Eisenhower: Soldier of Peace". Time. April 4, 1969. Archived from the original on మే 24, 2008. Retrieved May 23, 2008.
  25. 25.0 25.1 "జీవిత చరిత్ర: డ్వైట్ డేవిడ్ ఐసెన్‌హోవర్". Eisenhower Foundation. Archived from the original on May 23, 2008. Retrieved May 23, 2008.
  26. Ambrose 1983, pp. 44–48
  27. "President Dwight D. Eisenhower బేస్‌బాల్ సంబంధిత ఉల్లేఖనాలు". Baseball Almanac. Archived from the original on May 21, 2008. Retrieved May 23, 2008.
  28. "Eisenhower BOQ 1915". Fort Sam Houston. Archived from the original on జూలై 17, 2007. Retrieved August 23, 2012.లో చేరాడు
  29. "లెఫ్టినెంట్ ఐసెన్‌హోవర్ మరియు ఫుట్‌బాల్ జట్టు". ఫోర్ట్ సామ్ హూస్టన్. Archived from the original on జూలై 17, 2007. Retrieved ఆగస్టు 23, 2012.
  30. మూస:సైట్ న్యూస్
  31. "Ike మరియు బృందం". డ్వైట్ డి. ఐసెన్‌హోవర్ మెమోరియల్. Archived from the original on July 25, 2008. Retrieved మే 23, 2008.
  32. 32.0 32.1 మూస:సైట్ బుక్
  33. "డ్వైట్ డేవిడ్ ఐసెన్‌హోవర్". ఇంటర్నెట్ పబ్లిక్ లైబ్రరీ. Archived from the original on మే 11, 2008. Retrieved మే 23, 2008.
  34. Ambrose 1983, p. 56
  35. "We Remember". Sigma Beta Chi. Archived from the original on 2025-08-05. Retrieved March 20, 2018.
  36. "ది మ్యాన్ హూ చేంజ్డ్ అమెరికా, పార్ట్ I". Archived from the original on మే 9, 2013. {{cite web}}: Unknown parameter |చివరి= ignored (help); Unknown parameter |తేదీ= ignored (help); Unknown parameter |ప్రచురణకర్త= ignored (help); Unknown parameter |మొదటి= ignored (help); Unknown parameter |యాక్సెస్-తేదీ= ignored (help)
  37. మూస:సైట్ బుక్
  38. Ambrose 1983, pp. 59–60
  39. మూస:సైట్ బుక్
  40. ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని <ref> ట్యాగు; బెకెట్ అనే పేరుగల ref లలో పాఠ్యమేమీ ఇవ్వలేదు
  41. వీల్, మార్టిన్; లాంగర్, ఎమిలీ (డిసెంబర్ 21, 2013). "జాన్ S.D. ఐసెన్‌హోవర్ మరణం; చరిత్రకారుడు మరియు అధ్యక్షుడి కుమారుడు 91". Archived from the original on ఆగస్టు 17, 2017. Retrieved ఆగస్టు 16, 2017. {{cite news}}: Check date values in: |date= (help); Unknown parameter |వార్తాపత్రిక= ignored (help)
  42. "Camp David". Dwight D. Eisenhower Presidential Library, Museum, and Boyhood Home. Archived from the original on July 6, 2017. Retrieved August 16, 2017. Ike తన మనవడు డేవిడ్ Eisenhower గౌరవార్థం దీనికి 'క్యాంప్ డేవిడ్' అని పేరు పెట్టారు
  43. Owen 1999, pp. 165–167
  44. Owen 1999, p. 169
  45. Owen 1999, pp. 172–173
  46. "కొత్త ప్రదర్శన ఐసెన్‌హోవర్ ది ఆర్టిస్ట్‌ను ఒక లుక్‌లో చూపిస్తుంది". లాస్ ఏంజిల్స్ టైమ్స్. Archived from the original on March 9, 2012. {{cite news}}: Unknown parameter |తేదీ= ignored (help); Unknown parameter |యాక్సెస్-డేట్= ignored (help); Unknown parameter |రచయిత= ignored (help)
  47. "ప్రెసిడెంట్ ఐసెన్‌హోవర్: పెయింటర్" (PDF). Archived from the original (PDF) on జూన్ 5, 2012. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help); Unknown parameter |ఇష్యూ= ignored (help); Unknown parameter |జర్నల్= ignored (help); Unknown parameter |పేజీలు= ignored (help); Unknown parameter |రచయిత= ignored (help)
  48. Erickson, Hal (2013). "ఏంజెల్స్ ఇన్ ది అవుట్‌ఫీల్డ్ (1951): సమీక్ష సారాంశం". Movies & TV Dept. ది న్యూయార్క్ టైమ్స్. Archived from the original on September 28, 2013. Retrieved September 25, 2013.
  49. Schaeper, Thomas J. (2010). Rhodes Scholars, Oxford, and the Creation of an American Elite. Berghahn Books. p. 210. ISBN 978-1845457211.
  50. Smith, Jean Edward (2012). ఐసెన్‌హోవర్ ఇన్ వార్ అండ్ పీస్. Random House. pp. 31–32, 38. ISBN 978-0679644293.
  51. "మాన్యుయేల్ ఎల్. క్యూజోన్: ఫిలిప్పీన్స్ 2వ అధ్యక్షుడు గురించి 15 మంత్రముగ్ధులను చేసే వాస్తవాలు". FilipiKnow. June 3, 2019. Retrieved October 27, 2020.
  52. Walker, Karen (June 2009). "D-Day Memories of the Bridge Player in Chief". ACBL District 8. Archived from the original on June 30, 2016. Retrieved May 25, 2016.
  53. Ambrose 1983, pp. 61–62
  54. Ambrose 1983, p. 62
  55. Ambrose 1983, p. 63
  56. Ambrose 1983, p. 65
  57. "డ్వైట్ డేవిడ్ ఐసెన్‌హోవర్". MilitaryTimes.com. Sightline Media Group. Retrieved January 30, 2021.
  58. Ambrose 1983, p. 68
  59. Ambrose 1983, p. 14
  60. Ambrose 1983, p. 69
  61. Sixsmith, E. K. G. (1973). Iesenhower, His Life and Campaigns. Conshohoken, PA కంబైన్డ్ పబ్లిషింగ్. p. 6.
  62. Ambrose 1983, pp. 70–73
  63. Ambrose 1983, pp. 73–76
  64. Bender, Mark C. (1990). "వాటర్‌షెడ్ ఎట్ లీవెన్‌వర్త్". U.S. ఆర్మీ కమాండ్ అండ్ జనరల్ స్టాఫ్ కాలేజ్. Archived from the original on అక్టోబర్ 29, 2008. Retrieved సెప్టెంబర్ 6, 2008. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= and |archive-date= (help)
  65. అమెరికన్ ప్రెసిడెంట్: ఆన్ లైన్ రిఫరెన్స్ రిసోర్స్, డ్వైట్ డేవిడ్ ఐసెన్‌హోవర్ (1890–1969), "లైఫ్ బిఫోర్ ది ప్రెసిడెన్సీ", Archived 2011-06-05 at the Wayback Machine మిల్లరు సెంటరు ఆఫ్ పబ్లికు అఫైర్సు, వర్జీనియా విశ్వవిద్యాలయం.
  66. Trout, Steven (2010). ఆన్ ది బాటిల్‌ఫీల్డ్ ఆఫ్ మెమరీ: ది ఫస్టు వరల్డు వార్ అండ్ అమెరికను రిమెంబరెన్సు, 1919–1941. pp. xv–xxxii.
  67. Ambrose 1983, p. 82
  68. "జనరల్ ఆఫ్ ది ఆర్మీ డ్వైట్ డేవిడ్ ఐసెన్‌హోవర్". ఆర్మీ హిస్టారికల్ ఫౌండేషన్. జనవరి 22, 2015. Archived from the original on మార్చి 24, 2016. Retrieved మార్చి 16, 2016.
  69. "డ్వైట్ డేవిడ్ ఐసెన్‌హోవర్, ది సెంటెనియల్". U.S. ఆర్మీ సెంటర్ ఆఫ్ మిలిటరీ హిస్టరీ. 1990. Archived from the original on మార్చి 5, 2016. Retrieved మార్చి 16, 2016.
  70. Ambrose 1983, p. 88
  71. Wukovits, John F. (2006). Eisenhower. Palgrave Macmillan. p. 43. ISBN 978-0-230-61394-2. Retrieved June 15, 2011.
  72. D'Este, Carlo (2002). Eisenhower: A Soldier's Life. Henry Holt & Co. p. 223. ISBN 0-8050-5687-4. Retrieved June 15, 2011.
  73. ఐరిష్, కెర్రీ. "డ్వైట్ ఐసెన్‌హోవర్ మరియు డగ్లస్ మాక్‌ఆర్థర్ ఇన్ ఫిలిప్పీన్స్: దేర్ మస్ట్ బి ఎ డే ఆఫ్ రెకనింగ్", జర్నల్ ఆఫ్ మిలిటరీ హిస్టరీ, ఏప్రిల్ 2010, వాల్యూమ్. 74, ఇష్యూ 2, పేజీలు. 439–473.
  74. Ambrose 1983, p. 94
  75. విల్లామోర్, జీసస్; స్నైడర్, గెరాల్డ్ (1968). వారు ఎప్పుడూ లొంగిపోలేదు. Vera-Reyes, Inc.
  76. "డ్వైట్ డి. ఐసెన్‌హోవర్ ప్రీ-ప్రెసిడెన్షియల్ పేపర్స్, 1916–52" (PDF). Archived (PDF) from the original on ఫిబ్రవరి 9, 2017. {{cite web}}: Unknown parameter |కోట్= ignored (help); Unknown parameter |పేజీ= ignored (help); Unknown parameter |ప్రచురణకర్త= ignored (help); Unknown parameter |యాక్సెస్-తేదీ= ignored (help); Unknown parameter |సంవత్సరం= ignored (help)
  77. Komons, Nick (August 1989). "unknown title". Air Progress: 62.
  78. Merrit, Jésus V. (1962). Our presidents: profiles in history. p. 77.
  79. కోర్డా (2007), పేజీలు 239–243
  80. "ది ఐసెన్‌హోవర్స్: ది జనరల్". Dwightdeisenhower.com. Archived from the original on డిసెంబర్ 30, 2010. Retrieved మే 3, 2010. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (help)
  81. Ambrose 1983
  82. "మేజర్ జనరల్ జేమ్స్ ఇ. చానీ". Air Force. U.S. వైమానిక దళం. Archived from the original on June 13, 2018. Retrieved August 16, 2017. జనవరి 1942 నుండి జూన్ 1942 వరకు ఆయన బ్రిటిషు దీవులలో యుఎస్ ఆర్మీ దళాలకు కమాండింగు జనరలు‌గా ఉన్నాడు.
  83. ఐసెన్‌హోవర్ 1942 నుండి 1944 వరకు కూంబేలోని వారెన్ రోడ్‌లోని 'టెలిగ్రాఫ్ కాటేజ్'లో నివసించాడు. 1995లో, దీనిని స్మరించే ఒక ఫలకాన్ని రాయల్ బరో ఆఫ్ కింగ్‌స్టన్ అపాన్ థేమ్స్ అక్కడ ఉంచింది. దీనిని వారెన్ రోడ్ యొక్క ఉత్తర చివరలో చూడవచ్చు.
  84. Huston, John W. (2002). Maj. Gen. John W. Huston, USAF (ed.). American Airpower Comes of Age: General Henry H. "Hap" Arnold's World War II Diaries. Air University Press. pp. 288, 312. ISBN 1585660930.
  85. Gallagher, Wes (December 1942). "ఐసెన్‌హోవర్ జిబ్రాల్టర్‌ను ఆదేశించాడు". The Lewiston Daily Sun. Archived from the original on సెప్టెంబర్ 20, 2015. Retrieved April 29, 2013. {{cite news}}: Check date values in: |archive-date= (help)
  86. అట్కిన్సన్, యాన్ ఆర్మీ ఎట్ డాన్, పేజీలు 251–252.
  87. Ambrose 1983, pp. 204–210
  88. Ambrose 1983, pp. 230–233
  89. Ambrose 1983, pp. 254–255
  90. Ambrose 1983, pp. 275–276
  91. మూస:సైట్ బుక్
  92. Ambrose 1983, pp. 280–281
  93. Ambrose 1983, p. 284
  94. Ambrose 1983, pp. 286–288
  95. Ambrose 1983, p. 289
  96. Ambrose 1983, pp. 250, 298
  97. Ambrose 1983, p. 278
  98. విలియం సఫైర్, మీ చెవులను నాకు ఇవ్వండి: చరిత్రలో గొప్ప ప్రసంగాలు (2004), పేజీ 1143
  99. గ్రాంట్ 2001.
  100. Ambrose 1983, pp. 340–354
  101. జీన్ ఎడ్వర్డ్ స్మిత్, ఐసెన్‌హోవర్ ఇన్ వార్ అండ్ పీస్ (2012) పేజీ. 451.
  102. Ambrose 1983, pp. 375–380
  103. Ambrose 1983, pp. 395–406
  104. Hobbs 1999, p. 223
  105. జింక్, హెరాల్డ్ (1947). జర్మనీలో అమెరికన్ మిలిటరీ ప్రభుత్వం, పేజీలు 39–86
  106. గోడ్డే, పెట్రా. "విలన్స్ నుండి బాధితుల వరకు: ఫ్రాటెర్నైజేషన్ అండ్ ది ఫెమినైజేషన్ ఆఫ్ జర్మనీ, 1945–1947", డిప్లొమాటిక్ హిస్టరీ, వింటర్ 1999, వాల్యూమ్. 23, ఇష్యూ 1, పేజీలు. 1–19
  107. టెంట్, జేమ్స్ ఎఫ్. (1982), మిషన్ ఆన్ ది రైన్: రీఎడ్యుకేషన్ అండ్ డెనాజిఫికేషన్ ఇన్ అమెరికన్-ఆక్రమిత జర్మనీ
  108. జింక్, హెరాల్డ్ (1957). జర్మనీలో యునైటెడ్ స్టేట్స్, 1944–1955
  109. Ambrose 1983, pp. 421–425
  110. గోడ్డే, పెట్రా (2002). జిఐలు మరియు జర్మన్లు: సంస్కృతి, లింగం మరియు విదేశీ సంబంధాలు, 1945–1949
  111. రిచర్డ్ రోడ్స్, ది మేకింగు ఆఫ్ ది అటామికు బాంబు, రోడ్సు 1963లో "ఐక్ ఆన్ ఐక్, ఇన్ న్యూసు‌వీకు 1963 నవంబరు 11
  112. Ambrose 1983, pp. 432–452
  113. "Dwight Eisenhower in Poland=". {{cite web}}: Cite has empty unknown parameter: |publishdherio= (help); Text "publishdherio 2016 20, 2016" ignored (help)CS1 maint: url-status (link)
  114. ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని <ref> ట్యాగు; ఆంబ్రోస్ అనే పేరుగల ref లలో పాఠ్యమేమీ ఇవ్వలేదు
  115. 115.0 115.1 ఐసెన్‌హోవర్, ది ప్రెసిడెంట్. {{cite book}}: External link in |ఆర్కైవ్-url= (help); Unknown parameter |ఆర్కైవ్-url= ignored (help); Unknown parameter |ఆర్కైవ్-తేదీ= ignored (help); Unknown parameter |పేజీలు= ignored (help); Unknown parameter |ప్రచురణకర్త= ignored (help); Unknown parameter |యాక్సెస్-తేదీ= ignored (help); Unknown parameter |రచయిత= ignored (help); Unknown parameter |సంవత్సరం= ignored (help)CS1 maint: url-status (link)
  116. "ట్రూమాన్ '48 ఆఫర్ టు ఐసెన్‌హోవర్ గురించి రాశాడు Archived జూన్ 3, 2017 at the Wayback Machine" ది న్యూయార్క్ టైమ్స్, జూలై 11, 2003.
  117. Ambrose 1983, pp. 455–460
  118. "ΦΒΚ U.S. అధ్యక్షులు" (PDF). ఫై బీటా కప్పా. Archived (PDF) from the original on అక్టోబర్ 8, 2016. Retrieved ఆగస్టు 16, 2017. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (help)
  119. Ambrose 1983, ch. 24
  120. యూరోప్‌లో క్రూసేడ్, డబుల్‌డే; 1వ ఎడిషన్ (1948), 559 పేజీలు, ISBN 1125300914
  121. 121.0 121.1 Owen 1999, pp. 171–172
  122. పీట్రుస్జా, డేవిడ్, 1948: హ్యారీ ట్రూమాన్స్ విక్టరీ అండ్ ది ఇయర్ దట్ ట్రాన్స్‌ఫార్మ్డ్ అమెరికా, యూనియన్ స్క్వేర్ పబ్లిషింగ్, 2011, పేజీ. 201
  123. 123.0 123.1 Jacobs 1993, p. 20
  124. Cook 1981, ch. 3
  125. Cook 1981, p. 79
  126. 126.0 126.1 జాకబ్స్ 1993, p. 18
  127. Jacobs 2001, pp. 140–141
  128. Jacobs 2001, pp. 145–146
  129. Jacobs 2001, pp. 162–164
  130. Jacobs 2001, pp. 168–169, 175
  131. Jacobs 2001, pp. 152, 238–242, 245–249
  132. Ambrose 1983, pp. 479–483
  133. 133.0 133.1 జాకబ్స్ 2001, pp. 235–236
  134. Ambrose 1983, pp. 484–485
  135. Young & Schilling 2019, p. ix
  136. జాకబ్స్ 1993, pp. 17ff
  137. జాకబ్స్ 2001, pp. 251–254
  138. జాకబ్స్ 2001, p. 279
  139. జాకబ్స్ 2001, p. 299
  140. Ambrose 1983, pp. 502–511
  141. Ambrose 1983, p. 512
  142. Ambrose 1983, pp. 524–528
  143. Ambrose 1983, p. 530
  144. 144.0 144.1 144.2 144.3 Gibbs, Nancy (November 10, 2008). "కొత్త అధ్యక్షుడు పాతవారిని కలిసినప్పుడు, అది ఎల్లప్పుడూ అందంగా ఉండదు". Time. Archived from the original on November 11, 2008. Retrieved November 12, 2008.
  145. Ambrose 1983, pp. 541–546
  146. హెర్బర్ట్ హెచ్. హైమాన్, మరియు పాల్ బి. షీట్స్లీ, "అధ్యక్షుడు ఐసెన్‌హోవర్ యొక్క రాజకీయ ఆకర్షణ." పబ్లికు ఒపీనియను క్వార్టర్లీ 17.4 (1953): 443–460 ఆన్‌లైన్.
  147. Ambrose 1983, pp. 556–567
  148. జాన్సన్, డేవిడ్ కె. (మార్చి 22, 2023). ది లావెండర్ స్కేర్. ది యూనివర్సిటీ ఆఫ్ చికాగో ప్రెస్. p. 121. ISBN 978-0226825724.
  149. Ambrose 1983, p. 571
  150. Frum 2000, p. 7
  151. Crockett, Zachary (జనవరి 23, 2017). "డొనాల్డ్ ట్రంప్ రాజకీయ లేదా సైనిక అనుభవం లేని ఏకైక అమెరికా అధ్యక్షుడు". vox.com. Archived from the original on జనవరి 6, 2017. Retrieved జనవరి 8, 2019.
  152. Campbell, Angus; Converse, Philip L.; Miller, Warren E.; Stokes, Donald E. (1960). The American Voter. University of Chicago Press. p. 56. ISBN 978-0226092546. {{cite book}}: ISBN / Date incompatibility (help)
  153. Ambrose 1984, p. 14
  154. Ambrose 1984, p. 24
  155. Ambrose 1984, pp. 20–25
  156. Ambrose 1984, p. 32
  157. Ambrose 1984, p. 43
  158. Ambrose 1984, p. 52
  159. Black, Allida; Hopkins, June; et al., eds. (2003). "Teaching Eleanor Roosevelt: డ్వైట్ ఐసెన్‌హోవర్". Eleanor Roosevelt National Historic Site. Archived from the original on January 5, 2007. Retrieved November 26, 2011.
  160. Eisenhower, David; Julie Nixon Eisenhower (October 11, 2011). Going Home To Glory: A Memoir of Life with Dwight D. Eisenhower, 1961–1969. Simon and Schuster. p. 126. ISBN 978-1439190913.
  161. ఐసెన్‌హోవర్, డ్వైట్ డి. (1959). యునైటెడ్ స్టేట్స్ అధ్యక్షుల పబ్లిక్ పేపర్స్: డ్వైట్ డి. ఐసెన్‌హోవర్. Best Books on. p. 270. ISBN 978-1623768300. {{cite book}}: ISBN / Date incompatibility (help)
  162. మిల్లర్, జేమ్స్ A. (నవంబర్ 21, 2007). "ఐసెన్‌హోవర్ పౌర హక్కుల రికార్డుపై అంతర్గత పరిశీలన". ది బోస్టన్ గ్లోబ్. Archived from the original on January 7, 2012. {{cite news}}: Check date values in: |date= (help)
  163. Mayer, Michael S. (2009). The Eisenhower Years. Facts On File. p. xii. ISBN 978-0-8160-5387-2.
  164. Ambrose 1984, p. 220
  165. Ambrose 1984, pp. 285–288
  166. Jean Edward Smith (2012). Iisenhower in War and Peace. Random House. pp. 674–683. ISBN 978-0679644293. Retrieved June 27, 2015.
  167. Ambrose 1984, pp. 321–325
  168. Ambrose 1984, p. 297
  169. Ambrose 1984, p. 25
  170. Ambrose 1984, p. 537
  171. "శాంతి కోసం అణువులు ప్రసంగం". {{cite web}}: Unknown parameter |తేదీ= ignored (help)
  172. "అణుశక్తి చట్టం యొక్క సారాంశం". {{cite web}}: Unknown parameter |తేదీ= ignored (help)
  173. "The cracks are showing". The Economist. June 26, 2008. Archived from the original on November 20, 2007. Retrieved October 23, 2008.
  174. "ది లాస్ట్ వీక్ – ది రోడ్ టు వార్". USS వాషింగ్టన్ (BB-56). Archived from the original on మార్చి 23, 2007. Retrieved మే 23, 2008.
  175. "రచయిత గురించి". USS Washington (BB-56). Archived from the original on May 13, 2008. Retrieved మే 23, 2008.
  176. 176.0 176.1 "ఇంటర్‌స్టేట్ హైవే సిస్టమ్". ఐసెన్‌హోవర్ ప్రెసిడెన్షియల్ సెంటర్. Archived from the original on January 17, 2013. Retrieved August 21, 2012.
  177. ఆంబ్రోస్ 1984, pp. 301, 326
  178. "ఇంటర్నెట్ చరిత్ర".
  179. "ఇంటర్నెట్ జననం | మన చాతుర్యానికి ఇంజిన్లు".
  180. జాన్ ఎం. లాగ్స్‌డాన్, "అన్నోన్‌ను అన్వేషించడం: యుఎస్ సివిలు స్పేసు ప్రోగ్రాం చరిత్రలో ఎంచుకున్న పత్రాలు" (NASA; 1995)
  181. లాగ్స్‌డాన్, జాన్ ఎం., మరియు లియర్, లిండా జె. అన్‌నోన్: సెలెక్టెడ్ డాక్యుమెంట్స్ ఇన్ ది హిస్టరీ ఆఫ్ ది యు.ఎస్. సివిల్ స్పేస్ ప్రోగ్రామ్/ వాషింగ్టన్ డి.సి.
  182. W. డి. కే, నాసాను నిర్వచించడం ఏజెన్సీ మిషన్ పై చారిత్రక చర్చ, 2005.
  183. పార్మెట్, హెర్బర్ట్ ఎస్. ఐసెన్‌హోవరు, అమెరికను క్రూసేడు‌లు (న్యూయార్కు: ది మాక్‌మిలను కంపెనీ, 1972)
  184. యాంకెక్ మీజ్‌కోవ్స్కీ, ఐసెన్‌హోవర్స్ స్పుత్నిక్ మూమెంట్: ది రేస్ ఫర్ స్పేస్ అండ్ వరల్డ్ ప్రెస్టీజ్ (కార్నెల్ యూనివర్సిటీ ప్రెస్; 2013)
  185. పీటర్ జె. రోమన్, ఐసెన్‌హోవర్ మరియు క్షిపణి అంతరం (1996)
  186. The Presidents's Science Advisory Committee, "Report of the Ad Hoc Panel on Man-in-Space" December 16, 1960. NASA Historical Collection
  187. Greg Ward, "A Rough Guide History of the USA" (Penguin Group: London, 2003)
  188. గ్రెగ్ వార్డ్, "ఎ రఫ్ గైడ్ హిస్టరీ ఆఫ్ ది USA" (పెంగ్విన్ గ్రూప్: లండన్, 2003)
  189. Jackson, Michael Gordon (2005). "Beyond Brinkmanship: Eisenhower, Nuclear War Fighting, and Korea, 1953–1968". Presidential Studies Quarterly. 35 (1): 52–75. doi:10.1111/j.1741-5705.2004.00235.x. ISSN 0360-4918. JSTOR 27552659.
  190. Ambrose 1984, p. 51
  191. Jones, Matthew (2008). "Targeting China: U.S. Nuclear Planning and 'Massive Retaliation' in East Asia, 1953–1955". Journal of Cold War Studies. 10 (4): 37–65. doi:10.1162/jcws.2008.10.4.37. ISSN 1520-3972. S2CID 57564482.
  192. 192.0 192.1 Ambrose 1984, pp. 106–107
  193. Ambrose 1984, p. 173
  194. Zhai, Qiang (2000). "సంక్షోభం మరియు ఘర్షణలు: ఐసెన్‌హోవర్ పరిపాలన సమయంలో చైనీస్-అమెరికన్ సంబంధాలు". జర్నల్ ఆఫ్ అమెరికన్-ఈస్ట్ ఏషియన్ రిలేషన్స్. 9 (3/4): 221–249. doi:10.1163/187656100793645921.
  195. 195.0 195.1 Ambrose 1984, p. 231
  196. 196.0 196.1 మూస:సైట్ బుక్
  197. Ambrose 1984, pp. 245, 246
  198. Accinelli, Robert (1990). "ఐసెన్‌హోవర్, కాంగ్రెస్, మరియు 1954–55 ఆఫ్‌షోర్ ద్వీప సంక్షోభం". 20 (2): 329–348. JSTOR 27550618. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help); Unknown parameter |జర్నల్= ignored (help)
  199. 199.0 199.1 199.2 మూస:సైట్ బుక్
  200. డన్నిగన్, జేమ్సు మరియు నోఫీ, ఆల్బర్ట్ (1999), డర్టీ లిటిలు సీక్రెట్సు ఆఫ్ ది వియత్నాం వార్. సెయింటు మార్టిన్సు ప్రెస్, పేజీ 85.
  201. Ambrose 1984, p. 175
  202. Ambrose 1984, pp. 175–157
  203. Ambrose 1984, p. 185
  204. 204.0 204.1 డన్నిగను, జేమ్సు, నోఫి, ఆల్బర్టు (1999), డర్టీ లిటిలు సీక్రెట్సు ఆఫ్ ది వియత్నాం వార్, పేజీ 257
  205. Ambrose 1984, pp. 204–209
  206. Ambrose 1984, p. 215
  207. Anderson, David L. (1991). Trapped by Success: The Eisenhower Administration and Vietnam, 1953–1961. Columbia U.P. ISBN 978-0231515337.
  208. "వియత్నాం యుద్ధం". Swarthmore College Peace Collection. Archived from the original on August 3, 2016.
  209. కార్నో, స్టాన్లీ. (1991), వియత్నాం, ఎ హిస్టరీ, పేజీ 230.
  210. రీవ్స్, రిచర్డ్ (1993), ప్రెసిడెంట్ కెన్నెడీ: ప్రొఫైల్ ఆఫ్ పవర్, పేజీ 75.
  211. "స్పానిష్ ప్రశ్నపై UN జనరల్ అసెంబ్లీ తీర్మానం 39 (I)".
  212. ఐసెన్‌హోవర్ తిరుగుబాటుతో ముందుకు సాగడానికి విదేశాంగ కార్యదర్శి జాన్ ఫోస్టరు డల్లెసు సెంట్రలు ఇంటెలిజెన్సు డైరెక్టరు అలెన్ డల్లెసుకు మౌఖిక అనుమతి ఇచ్చాడు; అంబ్రోసు, ఐసెన్‌హోవరు, వాల్యూం. 2: ది ప్రెసిడెంటు పేజీ. 111; అంబ్రోసు (1990), ఐసెన్‌హోవరు: సోల్జరు అండ్ ప్రెసిడెంటు, న్యూయార్కు: సైమను అండ్ షుస్టరు, పేజీ. 333.
  213. Ambrose 1984, p. 129
  214. కింగ్‌సీడ్, కోల్ (1995), ఐసెన్‌హోవర్ అండ్ ది సూయెజ్ క్రైసిస్ ఆఫ్ 1956, అధ్యాయం 6
  215. డ్వైట్ డి. ఐసెన్‌హోవర్, వేజింగ్ పీస్: 1956–1961 (1965) పేజీ. 99
  216. Lahav, Pnina. "1956 సూయజ్ సంక్షోభం మరియు దాని పరిణామాలు: రాజ్యాంగాల తులనాత్మక అధ్యయనం, బలప్రయోగం, దౌత్యం మరియు అంతర్జాతీయ సంబంధాల". Boston University Law Review. 95.
  217. ఐజాక్ ఆల్టెరాస్, ఐసెన్‌హోవర్ మరియు ఇజ్రాయెల్: యు.ఎస్.–ఇజ్రాయెల్ సంబంధాలు, 1953–1960 (1993), పేజీ 296.
  218. Little, Douglas (1996). "His finest hour? Eisenhower, Lebanon, and the 1958 Middle East Crisis". Diplomatic History. 20 (1): 27–54. doi:10.1111/j.1467-7709.1996.tb00251.x.
  219. ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని <ref> ట్యాగు; Little 1996 27–54 అనే పేరుగల ref లలో పాఠ్యమేమీ ఇవ్వలేదు
  220. Hahn, Peter L. (2006). "సెక్యూరింగ్ ది మిడిల్ ఈస్ట్: ది ఐసెన్‌హోవర్ డాక్ట్రిన్ ఆఫ్ 1957". 36 (1): 38–47. doi:10.1111/j.1741-5705.2006.00285.x. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help); Unknown parameter |జర్నల్= ignored (help)
  221. Navari, Cornelia (2000). ఇరవయ్యవ శతాబ్దంలో అంతర్జాతీయవాదం మరియు రాష్ట్రం. Routledge. p. 316. ISBN 978-0415097475.
  222. ఐసెన్‌హోవర్, డ్వైట్ డి. (February 2, 1953). "యూనియన్ స్థితిపై కాంగ్రెస్‌కు వార్షిక సందేశం". Retrieved March 14, 2024 – via ది అమెరికన్ ప్రెసిడెన్సీ ప్రాజెక్ట్.
  223. "ఐసెన్‌హోవర్ ప్రెస్ కాన్ఫరెన్స్, మార్చి 19, 1953". Archived from the original on జనవరి 31, 2013. Retrieved అక్టోబర్ 17, 2012 – via ది అమెరికన్ ప్రెసిడెన్సీ ప్రాజెక్ట్. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (help)
  224. యునైటెడ్ స్టేట్స్ ఆఫ్ అమెరికా కాంగ్రెషనల్ రికార్డ్: ప్రొసీడింగ్స్ అండ్ డిబేట్స్ ఆఫ్ ది 84వ కాంగ్రెస్, ఫస్ట్ సెషన్, వాల్యూమ్ 101, పార్ట్ 8, జూలై 1, 1955 నుండి జూలై 19, 1955 వరకు. యునైటెడ్ స్టేట్స్ గవర్నమెంట్ పబ్లిషింగ్ ఆఫీస్. 1955. p. 9743 – via Google Books.
  225. Dudziak, Mary L. (2002). Cold War పౌర హక్కులు: జాతి మరియు అమెరికన్ ప్రజాస్వామ్య చిత్రం. Princeton University Press. p. 153. ISBN 1-4008-3988-2 – via Google Books.
  226. ఐసెన్‌హోవర్ 1963, p. 230
  227. Parmet 1972, pp. 438–439
  228. Mayer, Michael S. (1989). "The Eisenhower Administration and the Civil Rights Act of 1957". Congress & the Presidency. 16 (2). Taylor & Francis: 137–154. doi:10.1080/07343468909507929.
  229. 229.0 229.1 Nichol, David (2007). A Matter of Justice: Eisenhower and the Beginning of the Civil Rights Revolution. Simon & Schuster. ISBN 978-1416541509.
  230. 230.0 230.1 230.2 "Executive Order 10450: Eisenhower and the Lavender Scare". Washington D.C.: US National Park Service.
  231. "ది లావెండర్ స్కేర్: ది కోల్డ్ వార్ పెర్సిక్యూషన్ ఆఫ్ గేస్ అండ్ లెస్బియన్స్ ఇన్ ది ఫెడరల్ గవర్నమెంట్ రచయిత డేవిడ్ కె. జాన్సన్‌తో ఇంటర్వ్యూ". University of Chicago Press. 2004. Archived from the original on డిసెంబర్ 20, 2017. Retrieved డిసెంబర్ 16, 2017. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= and |archive-date= (help)
  232. Adkins, Judith (ఆగస్టు 15, 2016). "'ఈ వ్యక్తులు మరణానికి భయపడుతున్నారు' కాంగ్రెస్ దర్యాప్తులు మరియు లావెండర్ స్కేర్". Prologue. Vol. 48, no. 2. US నేషనల్ ఆర్కైవ్స్ అండ్ రికార్డ్స్ అడ్మినిస్ట్రేషన్. Archived from the original on జనవరి 16, 2018. Retrieved జనవరి 15, 2018. ముఖ్యంగా, 1950 కాంగ్రెస్ దర్యాప్తులు మరియు హోయ్ కమిటీ తుది నివేదిక అధ్యక్షుడు డ్వైట్ డి. ఐసెన్‌హోవర్ యొక్క 1953 ఎగ్జిక్యూటివ్ ఆర్డర్ #10450, 'ప్రభుత్వ ఉపాధికి భద్రతా అవసరాలు' కోసం పునాది వేయడం ద్వారా వివక్షను సంస్థాగతీకరించడంలో సహాయపడ్డాయి. ఆ ఉత్తర్వు సమాఖ్య ఉద్యోగానికి అనుకూలతను నిర్ణయించడానికి ఉపయోగించే ప్రమాణాలకు లైంగికతను స్పష్టంగా జోడించింది.
  233. 233.0 233.1 మూస:Cite పుస్తకం
  234. Adkins, Judith (August 15, 2016). "'ఈ వ్యక్తులు మరణానికి భయపడుతున్నారు' కాంగ్రెస్ దర్యాప్తులు మరియు లావెండర్ స్కేర్". Prologue. Vol. 48, no. 2. US National Archives and Records Administration. Archived from the original on January 16, 2018. Retrieved January 15, 2018. లావెండర్ స్కేర్ సమయంలో 5,000 నుండి పదివేల మంది స్వలింగ సంపర్కులు తమ ఉద్యోగాలను కోల్పోయారని చరిత్రకారులు అంచనా వేస్తున్నారు.
  235. Sears, Brad; Hunter, Nan D.; Mallory, Christy (September 2009). "Chapter 5: The Legacy of Discriminatory State Laws, Policies, and Practices, 1945-Present" (PDF). Documenting Discrimination on the Basis of Sexual Orientation and Gender Identity in State Employment. Los Angeles: Williams Institute at UCLA School of Law. p. 3. Johnson has demonstrated that during this era government officials intentionally engaged in campaigns to associate homosexuality with Communism: 'homosexual' and 'pervert' became synonyms for 'Communist' and 'traitor.'
  236. Ambrose 1984, pp. 118–119
  237. Ambrose 1984, pp. 56–62
  238. Ambrose 1984, p. 140
  239. Ambrose 1984, p. 167
  240. 240.0 240.1 యంగ్ & షిల్లింగ్ 2019, p. 132
  241. Bundy 1988, pp. 305–306
  242. Bundy 1988, p. 305
  243. యంగ్ & షిల్లింగ్ 2019, p. 128
  244. Bundy 1988, pp. 310–311
  245. Bundy 1988, pp. 316–317
  246. యంగ్ & షిల్లింగ్ 2019, pp. 147, 150
  247. Ambrose 1984, pp. 188–189
  248. Ambrose 1984, p. 154
  249. Ambrose 1984, p. 157
  250. Ambrose 1984, p. 219
  251. 251.0 251.1 జోసెఫ్ డబ్ల్యూ. మార్టిన్ డోనావన్, రాబర్ట్ జె. (1960)కి చెప్పినట్లుగా, మై ఫస్ట్ ఫిఫ్టీ ఇయర్స్ ఇన్ పాలిటిక్స్, న్యూయార్క్: మెక్‌గ్రా హిల్, పే. 227
  252. "U.S. సెనేట్: అధ్యక్షుడు డ్వైట్ డి. ఐసెన్‌హోవర్ వీటోలు".
  253. న్యూటన్, ఐసెన్‌హోవర్ (2011) పేజీలు. 356–357
  254. ఐసెన్‌హోవర్, డ్వైట్ డి. (అక్టోబర్ 9, 1953). "వ్యక్తిగత మరియు గోప్యత మిల్టన్ స్టోవర్ ఐసెన్‌హోవర్‌కు". ఐసెన్‌హోవర్ మెమోరియల్. doc. 460. Archived from the original on జనవరి 18, 2012. Retrieved జనవరి 26, 2012. {{cite web}}: Check date values in: |date= (help); Unknown parameter |వర్క్= ignored (help)
  255. Thomas, Evan (2012). Ike's Bluff: President Eisenhower's Secret Battle to Save the World. Little, బ్రౌన్. p. 175. ISBN 978-0316217279. Retrieved ఏప్రిల్ 28, 2017.
  256. న్యూటన్, ఐసెన్‌హోవర్ పేజీలు 196–199.
  257. క్లారెన్స్ జి. లాస్బీ, ఐసెన్‌హోవర్స్ హార్ట్ ఎటాక్: హౌ ఐక్ బీట్ హార్ట్ డిసీజ్ అండ్ హెల్డ్ ఆన్ టు ది ప్రెసిడెన్సీ (1997) పేజీలు. 57–113.
  258. రాబర్ట్ పి. హడ్సన్, "ఐసెన్‌హోవర్స్ హార్ట్ ఎటాక్: హౌ ఐక్ బీట్ హార్ట్ డిసీజ్ అండ్ హెల్డ్ ఆన్ టు ది ప్రెసిడెన్సీ (సమీక్ష)" బులెటిన్ ఆఫ్ ది హిస్టరీ ఆఫ్ మెడిసిన్ 72#1 (1998) పేజీలు. 161–162 ఆన్‌లైన్ Archived ఏప్రిల్ 29, 2017 at the Wayback Machine.
  259. R.H. ఫెర్రెల్, ఇల్-అడ్వైజ్డ్: ప్రెసిడెన్షియల్ హెల్త్ & పబ్లిక్ ట్రస్ట్ (1992), పేజీలు 53–150
  260. Ambrose 1984, p. 272
  261. Ambrose 1984, p. 281
  262. జాన్స్టన్, రిచర్డ్ J. H. (జూన్ 13, 1956). "బట్లర్ అనారోగ్య నివేదికలను విమర్శించాడు: వార్తలను ప్రచార నిబంధనలలో నిర్వహించారని చెప్పారు—హేగర్టీ దానిని ఖండించాడు". ది న్యూయార్క్ టైమ్స్. p. 32A. Retrieved డిసెంబర్ 22, 2016. డెమోక్రటిక్ నేషనల్ చైర్మన్ పాల్ M. బట్లర్, ... అధ్యక్షుడి ఇటీవలి అనారోగ్యంలో ఆపరేషన్ చేసి ఆయనకు చికిత్స చేసిన వైద్యులు 'గుండెపోటు వచ్చి క్రోన్స్ వ్యాధితో బాధపడుతున్న వ్యక్తి శారీరకంగా మెరుగైన వ్యక్తి అని అమెరికన్ ప్రజలను ఒప్పించడానికి ప్రయత్నించడంలో అద్భుతమైన పని చేసారు' అని ప్రకటించారు. అతను ఇంకా ఇలా అన్నాడు: 'అమెరికన్ ప్రజలు దానిని కొంటారో లేదో నాకు తెలియదు.' {{cite news}}: Check date values in: |access-date= (help)
  263. Clark, Robert E (June 9, 1956). "ప్రెసిడెంట్స్ హార్ట్ రిపోర్టెడ్ సౌండ్; శస్త్రచికిత్స సూచించబడింది: వాపు, అడ్డంకి, ప్రేగును నిందించబడింది". Atlanta Daily World. p. 1. Retrieved December 22, 2016.
  264. Leviero, Anthony (June 9, 1956). "అధ్యక్షుడు తెల్లవారుజామున 2:59 గంటలకు ప్రేగు బ్లాక్‌లో శస్త్రచికిత్స చేయించుకున్నారు: వైద్యులు దీనిని విజయవంతం చేసినట్లు ప్రకటించారు: పరిస్థితి బాగుంది: ఆపరేషన్ గంట మరియు 53 నిమిషాలు ఉంటుంది–13 అతనికి హాజరు". The New York Times. p. 1. Retrieved December 22, 2016. పేగు అవరోధం నుండి ఉపశమనం కోసం అధ్యక్షుడు ఐసెన్‌హోవర్‌కు ఈరోజు తెల్లవారుజామున 2:59 గంటలకు శస్త్రచికిత్స జరిగింది. తెల్లవారుజామున 4:55 గంటలకు, ఆపరేషన్ విజయవంతమైందని సర్జన్లు ప్రకటించారు.... అధ్యక్షుడి పరిస్థితి ఇలిటిస్‌గా నిర్ధారణ అయింది. ఇది చిన్న ప్రేగులోని అత్యల్ప భాగం అయిన ఇలియం వాపు, ఇది పెద్ద ప్రేగులో కలుస్తుంది.... నిన్న అర్ధరాత్రి తర్వాత కొద్దిసేపటికే అధ్యక్షుడు మొదట అనారోగ్యానికి గురయ్యారు. గురువారం రాత్రి వైట్ హౌస్ న్యూస్ ఫోటోగ్రాఫర్సు అసోసియేషను విందుకు హాజరైన ఆయన 11 గంటలకు వైటు హౌసు‌కు తిరిగి వచ్చారు. శ్రీమతి ఐసెన్‌హోవరు నిన్న ఉదయం 12:45 గంటలకు అధ్యక్షుడి వ్యక్తిగత వైద్యుడు మేజరు జనరలు హోవార్డు మెక్‌క్ స్నైడరు‌కు ఫోన్ చేసి అధ్యక్షుడికి కడుపులో కొంత అసౌకర్యం ఉందని చెప్పారు. ఆయన కొంచెం మెగ్నీషియా పాలను సిఫార్సు చేశారు. 1:20 గంటలకు శ్రీమతి ఐసెన్‌హోవర్ మళ్ళీ ఫోన్ చేసి, అధ్యక్షుడు ఇంకా ఆరోగ్యం బాగోలేదని ఫిర్యాదు చేస్తున్నారని చెప్పారు. ఈసారి ఆమె డాక్టరు స్నైడరు‌ను కనెక్టికటు అవెన్యూలోని తన ఇంటి నుండి వైటు హౌసు‌కు రమ్మని కోరింది. ఆయన తెల్లవారుజామున 2 గంటలకు వచ్చాడు. అప్పటి నుండి అధ్యక్షుడి వైపు నుండి వెళ్ళలేదు.
  265. "ఐసెన్‌హోవర్ ప్రమాదం నుండి బయటపడతాడు; విధులను తిరిగి ప్రారంభించగలడు మరియు తిరిగి ఎన్నికను కోరుకోగలడు: వైద్యులు నాలుగు నుండి ఆరు వారాల్లో ఉద్యోగానికి పూర్తిగా తిరిగి వచ్చే అవకాశాన్ని చూస్తున్నారు: ప్రేగు యొక్క గ్యాంగ్రీన్‌ను నివారించడానికి ఆపరేషన్ చేయబడింది: రేపు లేదా మంగళవారం నాటికి అధికారిక పత్రాలపై సంతకం చేయడం సాధ్యమే". ది బాల్టిమోర్ సన్. జూన్ 10, 1956. p. 1. Retrieved డిసెంబర్ 22, 2016. {{cite news}}: |first= missing |last= (help); Check date values in: |access-date= (help); Unknown parameter |ఇlast= ignored (help)
  266. "ఆసుపత్రి నుండి బయటకు వెళ్లిన సందర్శన వాయిదా పడింది". ది న్యూయార్క్ టైమ్స్. జూలై 1, 1956. p. E2. Retrieved డిసెంబర్ 22, 2016. {{cite news}}: Check date values in: |access-date= (help)
  267. విలియమ్స్, చార్లెస్ హెరాల్డ్ మాక్‌మిలన్ (2009) పేజీ. 345
  268. 268.0 268.1 268.2 "President Dwight Eisenhower: Health & Medical History". doctorzebra.com. Archived from the original on January 17, 2013. Retrieved January 22, 2013.
  269. మెస్సెర్లి ఎఫ్. హెచ్., లౌగ్లిన్ కె. ఆర్., మెస్సెర్లి ఎ. డబ్ల్యూ., వెల్చ్ డబ్ల్యూ. ఆర్.: ది ప్రెసిడెంట్ అండ్ ది ఫియోక్రోమోసైటోమా. యామ్ జె కార్డియోల్ 2007; 99: 1325–1329.
  270. "మాజీ అధ్యక్షుల చట్టం". National Archives and Records Administration. Archived from the original on June 14, 2008. Retrieved మే 23, 2008.
  271. నిక్సన్, రిచర్డ్, ది మెమోయిర్స్ ఆఫ్ రిచర్డ్ నిక్సన్, 1978, పేజీలు 222–223.
  272. 272.0 272.1 272.2 "డ్వైట్ డి. ఐసెన్‌హోవర్ వీడ్కోలు ప్రసంగం". USA అధ్యక్షులు. జనవరి 17, 1961. Archived from the original on మే 13, 2008. Retrieved మే 23, 2008.
  273. "ది న్యూయార్క్ టైమ్స్ నుండి ఒక కాలక్రమం, మార్చి 1961". మార్చి 23, 1961. Archived from the original on మే 3, 2006. Retrieved మే 30, 2009. మిస్టర్ కెన్నెడీ తన పూర్వీకుడు డ్వైట్ డి. ఐసెన్‌హోవర్‌కు ఐదు నక్షత్రాల జనరల్ ఆఫ్ ఆర్మీ హోదాను పునరుద్ధరించే కాంగ్రెస్ చట్టంపై సంతకం చేశారు. (15:5) {{cite web}}: Unknown parameter |వెబ్‌సైట్= ignored (help)
  274. క్లాస్ (ఆగస్టు 8, 1985). "చిన్న పెన్సిల్వేనియా పట్టణం ఆధునికత నుండి తప్పించుకోవడం". Archived from the original on ఫిబ్రవరి 25, 2016. {{cite news}}: Unknown parameter |కోట్= ignored (help); Unknown parameter |మొదటి= ignored (help); Unknown parameter |యాక్సెస్-డేట్= ignored (help); Unknown parameter |వార్తాపత్రిక= ignored (help)
  275. Gasbarro, Norman (నవంబర్ 29, 2010). "ఐసెన్‌హోవర్ కుటుంబం అంతర్యుద్ధ అనుభవజ్ఞులు". సివిల్ వార్ బ్లాగ్. Archived from the original on February 25, 2016. Retrieved జనవరి 4, 2016. ఒక గంభీరమైన పాత ఇల్లు, అధ్యక్షుడు డ్వైట్ డి. ఐసెన్‌హోవర్ పూర్వీకుల నివాసంగా గుర్తించబడింది {{cite web}}: Check date values in: |date= (help)
  276. Historical Society of Palm Desert; Rover, Hal; Kousken, Kim; Romer, Brett (2009). Palm Desert. Arcadia Publishing. p. 103. ISBN 978-0738559643.
  277. "Inventory of the San Antonio Express-News Photograph Collection, 1960-1969". టెక్సాస్ విశ్వవిద్యాలయ గ్రంథాలయం. Archived from the original on June 2, 2016. Retrieved మే 17, 2016. ఐసెన్‌హోవర్, డ్వైట్ డి.: జాన్ గూడె మరియు హెన్రీ కాట్టో, జూనియర్ తరపున శాన్ ఆంటోనియో సందర్శన; డౌన్‌టౌన్ S.A. 10/29/1961
  278. "Ike at గెట్టిస్‌బర్గ్ (గోల్డ్‌వాటర్, 1964)". 1964: జాన్సన్ వర్సెస్ గోల్డ్‌వాటర్. Museum of the Moving Image. Archived from the original on October 19, 2013. Retrieved January 20, 2011.
  279. . మే 11, 2016 http://www.newsday.com/long-island/politics/dwight-eisenhower-helped-barry-goldwater-s-failed-1964-election-bid-1.11783516. {{cite news}}: |archive-date= requires |archive-url= (help); Check date values in: |archive-date= (help); External link in |ఆర్కైవ్-url= (help); Missing or empty |title= (help); Unknown parameter |ఆర్కైవ్-url= ignored (help); Unknown parameter |చివరి= ignored (help); Unknown parameter |మొదటి= ignored (help); Unknown parameter |యాక్సెస్-తేదీ= ignored (help); Unknown parameter |వార్తాపత్రిక= ignored (help); Unknown parameter |శీర్షిక= ignored (help)CS1 maint: url-status (link)
  280. "ప్రారంభం ఆనందించే రోజు: ఐకే". జనవరి 21, 1969. Archived from the original on ఆగస్టు 19, 2017. Retrieved ఆగస్టు 19, 2017. {{cite news}}: Unknown parameter |వార్తాపత్రిక= ignored (help)
  281. "ఐసెన్‌హోవర్ 78 సంవత్సరాల వయసులో గుండె వైఫల్యంతో మరణించాడు; ఆచారాలు ఈరోజే ప్రారంభమవుతాయి". {{cite news}}: Unknown parameter |చివరి= ignored (help); Unknown parameter |తేదీ= ignored (help); Unknown parameter |పేజీ= ignored (help); Unknown parameter |మొదటి= ignored (help); Unknown parameter |వార్తాపత్రిక= ignored (help)
  282. "డ్వైట్ డి. ఐసెన్‌హోవర్ – ఫైనల్ పోస్ట్". ప్రెసిడెన్షియల్ లైబ్రరీస్ సిస్టమ్, నేషనల్ ఆర్కైవ్స్ అండ్ రికార్డ్స్ అడ్మినిస్ట్రేషన్. Archived from the original on మార్చి 8, 2019. Retrieved మే 19, 2019.
  283. "రాష్ట్రంలో లేదా గౌరవంలో పడుకున్నారు". కాపిటల్ యొక్క ఆర్కిటెక్ట్. Archived from the original on మే 18, 2019. Retrieved మే 19, 2019.
  284. Belair, Felix Jr. (April 1, 1969). "ప్రపంచ నాయకులు ఐసెన్‌హోవర్ కోసం సేవలలో చేరారు". The New York Times. p. 1.
  285. Grose, Peter (March 31, 1969). "నిక్సన్ ఈరోజు డి గల్లెను కలుస్తారు". The New York Times. p. 1. ప్రెసిడెంట్ డి గల్లె పారిస్ నుండి విమానంలో వచ్చారు. 1963లో అధ్యక్షుడు కెన్నెడీ అంత్యక్రియల తర్వాత యునైటెడు స్టేట్సు‌కు తన మొదటి పర్యటనలో.
  286. ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని <ref> ట్యాగు; అంత్యక్రియలు అనే పేరుగల ref లలో పాఠ్యమేమీ ఇవ్వలేదు
  287. లిప్‌మన్, థియో జూనియర్ (సెప్టెంబర్ 19, 1979). కార్టర్‌పై పరుగు. ది బాల్టిమోర్ సన్. నవంబర్ 25, 2024న తిరిగి పొందబడింది.
  288. 288.0 288.1 రెడ్డి, పాట్రిక్ (జూలై 2, 2006). బుష్ ఐక్ లాగా ఉన్నాడా?. ది బఫెలో న్యూస్. నవంబర్ 24, 2024న తిరిగి పొందబడింది.
  289. అల్సోప్, జోసెఫ్ (జూలై 28, 1966). అధ్యక్షులను అంచనా వేయడం. ది కాల్గరీ ఆల్బర్టన్. నవంబర్ 30, 2024న తిరిగి పొందబడింది.
  290. Frum 2000, p. 27
  291. వాల్ష్, కెన్నెత్ టి. (జూన్ 6, 2008). "ప్రెసిడెన్షియల్ లైస్ అండ్ డిసెప్షన్స్". U.S. న్యూస్ & వరల్డ్ రిపోర్ట్. Archived from the original on సెప్టెంబర్ 29, 2008. {{cite news}}: Check date values in: |archive-date= (help)
  292. మూస:సైట్ బుక్
  293. "అధ్యక్ష రాజకీయాలు". Archived from the original on జూన్ 6, 2008. Retrieved మే 23, 2008. {{cite web}}: Invalid |url-status=మరణించిన (help); Unknown parameter |ప్రచురణకర్త= ignored (help)
  294. మూస:సైట్ జర్నల్
  295. మూస:సైట్ వెబ్
  296. మూస:సైట్ జర్నల్
  297. జాన్ లూయిస్ గడ్డిస్, "అతను దానిని సులభంగా చూపించాడు: 'ఐసెన్‌హోవర్ ఇన్ వార్ అండ్ పీస్', బై జీన్ ఎడ్వర్డ్ స్మిత్" మూస:వెబార్కైవ్, న్యూయార్క్ టైమ్స్ బుక్ రివ్యూ, ఏప్రిల్ 20, 2012.
  298. అధ్యక్షులు రేటింగ్ పొందారు: ట్రూమాన్, ఐకే అగ్రస్థానంలో ఉన్నారు. ది చికాగో ట్రిబ్యూను. ది వరల్డు. 1982 ఫిబ్రవరి 4. 2024 నవంబరు 24న పునరుద్ధరించబడింది.
  299. 299.0 299.1 Griffith, Robert (January 1, 1982). "డ్వైట్ డి. ఐసెన్‌హోవర్ మరియు కార్పొరేట్ కామన్వెల్త్". The American Historical Review. 87 (1): 87–122. doi:10.2307/1863309. JSTOR 1863309.
  300. "The President and His Decision". Life. March 12, 1956.
  301. మోర్గెంటౌ, హాన్స్ జె.: "గోల్డ్‌వాటర్ – ది రొమాంటిక్ రిగ్రెషన్", కామెంటరీలో, సెప్టెంబర్ 1964.
  302. Medved, Michael (1979). ది షాడో ప్రెసిడెంట్స్: ది సీక్రెట్ హిస్టరీ ఆఫ్ ది చీఫ్ ఎగ్జిక్యూటివ్స్ అండ్ దెయిర్ టాప్ ఎయిడ్స్. Times Books. ISBN 0812908163.
  303. మూస:సైట్ వెబ్ ఈ చట్టం పదవీ విరమణ చేసిన జాబితాలో ఉన్నవారికి గ్రేడ్‌కు 75% జీతం మరియు భత్యాలను మాత్రమే అనుమతించింది.
  304. "పబ్లిక్ లా 333, 79వ కాంగ్రెస్". ఏప్రిల్ 11, 2007. Archived from the original on అక్టోబర్ 13, 2007. Retrieved అక్టోబర్ 22, 2007. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= and |archive-date= (help); Unknown parameter |ప్రచురణకర్త= ignored (help) పదవీ విరమణ నిబంధనలు రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం కమాండెంటు ఆఫ్ ది మెరైను కార్ప్సు కమాండెంటు ఆఫ్ ది కోస్టు గార్డు లకు కూడా వర్తింపజేయబడ్డాయి. వీరిద్దరూ నాలుగు నక్షత్రాల ర్యాంకును కలిగి ఉన్నారు.
  305. "పబ్లిక్ లా 79-333" (PDF). legisworks.org. Legis Works. Archived from the original on November 21, 2015. Retrieved October 19, 2015.
  306. "Our Heritage". People to People International. Archived from the original on March 1, 2009. Retrieved September 29, 2009.
  307. 307.0 307.1 307.2 Gomez, Darryl (2015). Authoritative Numismatic Reference: Presidential Medal of Appreciation Award Medals 1958–1963. CreateSpace Independent Publishing Platform. ISBN 978-1511786744.
  308. "డ్వైట్ డి. ఐసెన్‌హోవర్ హైవే". Federal Highway Administration. Archived from the original on August 25, 2016. Retrieved August 22, 2016.
  309. admin (June 5, 2009). "1990 ఐసెన్‌హోవర్ సెంటెనియల్ సిల్వర్ డాలర్ స్మారక నాణెం". Modern Commemoratives (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Retrieved July 25, 2025. The 1990 ఐసెన్‌హోవర్ సిల్వర్ డాలర్ [...] శతాబ్ది జ్ఞాపకార్థం జారీ చేయబడింది. అక్టోబర్ 14, 1890న డ్వైట్ డి. ఐసెన్‌హోవర్ జన్మించిన రోజు. ఆయనను ఐదు నక్షత్రాల జనరల్‌గా మరియు యునైటెడ్ స్టేట్స్ యొక్క 34వ అధ్యక్షుడిగా గౌరవించారు.
  310. "రికార్డ్ కంపెనీలు ఐసెన్‌హోవర్ ట్రిబ్యూట్ ఆల్బమ్‌లతో నడుస్తాయి". Billboard. April 12, 1969. Retrieved December 2, 2015.
  311. మూస:ఉదహరించిన వార్తలు
  312. ట్రెస్కాట్, జాక్వెలిన్ (ఏప్రిల్ 2, 2009). "ఆర్కిటెక్ట్ గెహ్రీ ఐసెన్‌హోవర్ మెమోరియల్ కోసం డిజైన్ గిగ్‌ను పొందాడు". Archived from the original on జూలై 3, 2017. Retrieved ఆగస్టు 26, 2017. {{cite news}}: Unknown parameter |వార్తాపత్రిక= ignored (help)
  313. Horan, Tim (మే 8, 2020). "D.C.లోని ఐసెన్‌హోవర్ స్మారక చిహ్నం పూర్తయింది. కరోనావైరస్ సెప్టెంబర్‌కు అంకితభావాన్ని ఆలస్యం చేస్తుంది". ది విచిటా ఈగిల్. Retrieved మే 8, 2020.
  314. "Dedication of Dwight D. Eisenhower Memorial" (PDF). Iisenhower Memorial Commission. Archived from the original (PDF) on అక్టోబర్ 22, 2020. Retrieved April 9, 2023. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (help)
  315. Plumb, Tiereny (January 22, 2010). "ఐసెన్‌హోవర్ మెమోరియల్ డిజైన్ మరియు నిర్మాణాన్ని నిర్వహించడానికి గిల్బేన్". {{cite news}}: Unknown parameter |పని= ignored (help)
  316. Prince Bernhard of the Netherlands in an interview with H.G. Meijer, published in "Het Vliegerkruis", Amsterdam 1997, ISBN 9067073474. p. 92.
  317. "The Arms of Dwight D. Eisenhower". American Heraldry Society. Archived from the original on February 2, 2015.
  318. 318.0 318.1 "Awards & Medals | Eisenhower Presidential Library". www.eisenhowerlibrary.gov. Retrieved April 28, 2020.
  319. "USA మరియు డ్వైట్ డి. ఐసెన్‌హోవర్ యొక్క విదేశీ అలంకరణలు". ఐసెన్‌హోవర్ ప్రెసిడెన్షియల్ సెంటర్. Archived from the original on November 18, 2016. Retrieved June 10, 2012.
  320. మూస:Cite వెబ్
  321. మూస:సైట్ బుక్
  322. ఎంప్రిక్, బ్రూస్ E. (2024), అసాధారణ మిత్రులు: రెండవ ప్రపంచ యుద్ధంలో సోవియట్ సైనిక అలంకరణల US ఆర్మీ గ్రహీతలు, Teufelsberg ప్రెస్, pp. 35, 45, ISBN 979-8-3444-6807-5
  323. ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని <ref> ట్యాగు; Empric అనే పేరుగల ref లలో పాఠ్యమేమీ ఇవ్వలేదు


ఉల్లేఖన లోపం: "lower-alpha" అనే గ్రూపులో <ref> ట్యాగులు ఉన్నాయి గానీ, దానికి సంబంధించిన <references group="lower-alpha"/> ట్యాగు కనబడలేదు