ది స్వోర్డ్ ఆఫ్ టిప్పు సుల్తాన్
| ది స్వోర్డ్ ఆఫ్ టిప్పు సుల్తాన్ | |
|---|---|
 | |
| సృష్టికర్త | న్యూమెరో యునో ఇంటర్నేషనల్ |
| ఆధారం | భగవాన్ గిద్వానీ రచించిన టిప్పు సుల్తాన్ కత్తి |
| రచయిత | భగవాన్ గిద్వానీ |
| దర్శకత్వం | సంజయ్ ఖాన్, అక్బర్ ఖాన్ |
| తారాగణం | సంజయ్ ఖాన్,
మాళవిక తివారీ, మాయ అలఘ్, దీపికా చిఖాలియా, అనంత్ మహదేవన్, ముఖేష్ రిషి, షాబాజ్ ఖాన్, |
| స్వరకర్త | నౌషాద్ |
| దేశం | భారతదేశం |
| అసలు భాషలు | హిందుస్తానీ హిందీ ఉర్దూ |
| సిరీస్లు | సంఖ్య |
| ఎపిసోడ్ల సంఖ్య | 60 |
| నిర్మాణం | |
| నిర్మాత | సంజయ్ ఖాన్ |
| నిర్మాణ స్థానాలు | ప్రీమియర్ స్టూడియో, మైసూర్ |
| సినిమాటోగ్రఫీ | బషీర్ అలీ |
| విడుదల | |
| అసలు నెట్వర్క్ | డిడి నేషనల్ |
| అసలు విడుదల | 1990 ఫిబ్రవరి 25 – 1991 ఏప్రిల్ 14 |
ది స్వోర్డ్ ఆఫ్ టిప్పు సుల్తాన్ భారతీయ చారిత్రక నాటకం, దీనిని మొదటిసారిగా 1990 ఫిబ్రవరిలో డీడీ నేషనల్లో ప్రసారం చేశారు. భగవాన్ గిద్వానీ రాసిన నవల ఆధారంగా ఈ నాటకం 18వ శతాబ్దపు మైసూర్ పాలకుడు టిప్పు సుల్తాన్ జీవితం, కాలాల కల్పిత చిత్రణ. ఈ ధారావాహిక దాని తారాగణం, గొప్పతనానికి విస్తృతంగా ప్రశంసలు అందుకుంది.[1]
ఉత్పత్తి
[మార్చు]ఈ టెలివిజన్ నాటకాన్ని సినీ దర్శకుడు, నిర్మాత సంజయ్ ఖాన్ యాజమాన్యంలోని న్యూమెరో యునో ఇంటర్నేషనల్ సంస్థ నిర్మించింది.[2] సంజయ్ ఖాన్ సోదరుడు అక్బర్ ఖాన్ మొదటి 20 ఎపిసోడ్లకు 18 నెలల వ్యవధిలో దర్శకత్వం వహించాడు.[3] మిగిలిన ఎపిసోడ్లను సంజయ్ ఖాన్ దర్శకత్వం వహించాడు, అతను టిప్పు సుల్తాన్ పాత్రను పోషించాడు . మొత్తం 52 ఎపిసోడ్లను చిత్రీకరించారు, వాటిలో కొన్ని కర్ణాటకలోని మైసూర్లోని ప్రీమియర్ స్టూడియోలలో చిత్రీకరించబడ్డాయి. ఈ నాటకానికి సంగీతాన్ని లెజెండరీ నౌషాద్ స్వరపరిచారు , బషీర్ అలీ ఛాయాచిత్రాలు తీశారు.
ఈ సిరీస్ మాంట్రియల్కు చెందిన రచయిత భగవాన్ ఎస్ గిద్వానీ రాసిన అదే పేరుతో ఉన్న నవల ఆధారంగా రూపొందించబడింది.[4] ఈ నవల బెస్ట్ సెల్లర్గా నిలిచింది, దాదాపు 200,000 కాపీలు అమ్ముడయ్యాయి, అనేక భాషల్లోకి అనువదించబడ్డాయి & 44 ఎడిషన్లలో పునర్ముద్రించబడ్డాయి. 60 ఎపిసోడ్లకు గిద్వానీ స్క్రీన్ప్లే & స్క్రిప్ట్ రాశారు. చివరి కొన్ని ఎపిసోడ్లను కొన్ని సంవత్సరాల తర్వాత అగ్ని ప్రమాదం తర్వాత చిత్రీకరించారు.
నటీనటులు
[మార్చు]- టిప్పు సుల్తాన్ గా సంజయ్ ఖాన్
- స్వప్నిల్ జోషి టిప్పు సుల్తాన్ (బాల)గా
- టిప్పు సుల్తాన్ (యువ)గా కిరణ్ ఖన్నా
- హైదర్ అలీగా షాబాజ్ ఖాన్
- టిప్పు తల్లిగా దీపికా చిఖాలియా
- టిప్పు అమ్మమ్మగా మాయా అలగ్
- టిప్పు భార్య రుకయ్యగా మాళవిక తివారీ
- సైదాగా సీమా కేల్కర్
- మైసూర్ మహారాజుగా సయ్యద్ బదర్-ఉల్ హసన్ ఖాన్ బహదూర్
- మైసూర్ మహారాణిగా శశి శర్మ
- దివాన్ పండిట్ పూర్ణయ్యగా అనంత్ నారాయణ్ మహదేవన్
- మీర్ సాదిక్ గా ముఖేష్ రిషి
- బాలకృష్ణగా రాధాకృష్ణ దత్తా
- నిజాం అలీ ఖాన్ గా అరుణ్ మాథుర్
- నానా ఫడ్నవీస్గా సుధీర్ కులకర్ణి
- రిచర్డ్ వెల్లెస్లీ, 1వ మార్క్వెస్ వెల్లెస్లీగా టామ్ ఆల్టర్
- జనరల్ మాథ్యూస్గా బాబ్ క్రిస్టో
- లార్డ్ కార్న్వాలిస్గా కీత్ స్టీవెన్సన్
- ఇక్రమ్ ముల్లా ఖాన్గా కన్వల్జీత్ సింగ్
- ఇక్రమ్ ముల్లా ఖాన్ భార్య యాస్మిన్గా కునిక
- శివాజీ షార్కాగా శ్రీరామ్ లాగూ
- మీర్ సయ్యద్ గా సత్యేన్ కప్పు
- జనరల్ షేక్ అయ్యాజ్గా సుధీర్ పాండే
- నంజనాథ్ గా నవతేజ్ హుండాల్
- దేవరాజ్ గా రాణా జంగ్ బహదూర్
- అహ్మద్ షా బహదూర్ పాత్రలో జస్పాల్ సంధు
- హైదర్ అలీ బాల్య స్నేహితుడు రామచంద్రన్ గా సంతోష్ గుప్తా
- షాబాజ్ అలీగా సూరజ్ థాపర్, హైదర్ అలీ అన్నయ్య
ప్రసారం
[మార్చు]ఈ నాటకం మొదటిసారిగా ఫిబ్రవరి 1990లో దూరదర్శన్ ఛానెల్లో హిందీలో ప్రసారం చేయబడింది. దీనిని తెలుగులోకి డబ్ చేసి 1996లో ఈటీవీలో ప్రసారం చేశారు. ఇది స్టార్ ప్లస్లో 2001లో ప్రసారం చేయబడింది. ఎపిసోడ్లను బెంగాలీలో డబ్ చేసి 1990ల ప్రారంభంలో బీటీవి లో, తమిళంలోకి ప్రసారం చేసి 2006లో డీడీ పోధిగై ఛానెల్లో ప్రసారం చేశారు. బీటీవి ప్రసారంలో సంభాషణలోని కొన్ని భాగాలు సెన్సార్ చేయబడ్డాయి. ఉపఖండం వెలుపల, 1990ల ప్రారంభంలో యునైటెడ్ కింగ్డమ్లోని ఛానల్ 4లో ఈ నాటకం ప్రదర్శించబడింది. ఇతర దేశాలలో ఇరాన్, ఇండోనేషియా, మారిషస్ ఉన్నాయి. 12 డీవీడీల అసలు ప్యాక్ తరువాత విడుదల చేయబడింది.[5]
అగ్ని ప్రమాదం
[మార్చు]1989 ఫిబ్రవరి 8న మైసూర్లోని ప్రీమియర్ స్టూడియోస్లో నాటకం చిత్రీకరణ జరుగుతుండగా, పెద్ద అగ్ని ప్రమాదం జరిగింది. అగ్నిమాపక పరికరాలు అందుబాటులో లేకపోవడం, అగ్నిమాపక భద్రతా ప్రమాణాల గురించి తెలియకపోవడం ప్రధాన కారణాలుగా పేర్కొనబడ్డాయి.[6] వదులుగా ఉన్న వైరింగ్, వెంటిలేటర్లు లేకపోవడం మంటలు వ్యాపించడానికి మరింత కారణాలుగా ఉన్నాయి. అగ్ని నిరోధక సామగ్రికి బదులుగా, గోడలపై గోనె సంచులు ఉన్నాయి, షూటింగ్ కోసం భారీ లైట్లు ఉపయోగించడం వల్ల ఉష్ణోగ్రత 120 °C (248 °F )కి పెరిగింది. ఈ కారణాలన్నీ భారీ అగ్నిప్రమాదానికి దోహదపడ్డాయి; చివరి మరణాల సంఖ్య 62. సంజయ్ ఖాన్ స్వయంగా తీవ్రంగా కాలిన గాయాలతో బాధపడ్డాడు, 13 నెలలు ఆసుపత్రిలో గడపవలసి వచ్చింది & 72 శస్త్రచికిత్సలు చేయించుకోవలసి వచ్చింది. బాధితులకు రూ. 5000 ఎక్స్-గ్రేషియా మొత్తం చెల్లించబడింది.[7]
అవార్డులు
[మార్చు]ఈ నాటకానికి చేసిన కృషికి సంజయ్ ఖాన్ భారత రత్నం అవార్డును అందుకున్నారు.[8]
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ "Lessons From History". Indian Express. 2009-08-21. Archived from the original on 11 April 2013. Retrieved 2013-03-13.
- ↑ "Numero Uno tie-up with Chandamama for TV series". Online edition of The Hindu Business Line, dated 2000-05-21. Archived from the original on 30 September 2007. Retrieved 2007-08-17.
- ↑ "I wanted Ash as Mumtaz Mahal". Rediff.com. 18 February 2003. Retrieved 2007-08-17.
- ↑ "Sindhis in Canada". SindhiTrade.com. Archived from the original on 22 December 2003. Retrieved 2007-08-17.
- ↑ The Sword of Tipu Sultan
- ↑ "Film studios are fire traps: Experts". Online edition of The Times of India, dated 2004-02-21. 2004-02-21. Retrieved 2007-08-17.
- ↑ "Written Answers to Questions". Online webpage of the Parliament of India. Archived from the original on 29 September 2007. Retrieved 2007-08-18.
- ↑ "The Man behind". Online Webpage of Golden Palms Hotels and Spa. Archived from the original on 10 June 2004. Retrieved 2007-08-17.