దీపాంకర్ బేనర్జీ
 | ఈ వ్యాసాన్ని వికీకరించి ఈ మూసను తొలగించండి. |
దీపాంకర్ బెనర్జీ (జననం 1952 ఫిబ్రవరి 15) భారతీయ భౌతిక మెటలర్జిస్ట్, మెటీరియల్స్ ఇంజనీర్ డిఫెన్స్ రీసెర్చ్ అండ్ డెవలప్మెంట్ ఆర్గనైజేషన్ (DRDO) లో R&D మాజీ చీఫ్ కంట్రోలర్. ప్రస్తుతం, ఆర్యభట్ట రీసెర్చ్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ అబ్జర్వేషనల్ సైన్సెస్‌లో డైరెక్టర్‌గా పనిచేస్తున్నారు. టైటానియం మిశ్రమాలపై తన అధ్యయనాలకు పేరుగాంచిన బెనర్జీ ఇండియన్ అకాడమీ ఆఫ్ సైన్సెస్, ఇండియన్ నేషనల్ సైన్స్ అకాడమీ నేషనల్ అకాడమీ ఆఫ్ సైన్సెస్, భారతదేశంతో పాటు ఇండియన్ నేషనల్ అకాడమీ ఆఫ్ ఇంజనీరింగ్ అనే మూడు ప్రధాన భారతీయ సైన్స్ అకాడమీలలో ఎన్నికైన సహచరుడు[1]. శాస్త్రీయ పరిశోధనల కోసం భారత ప్రభుత్వ అత్యున్నత ఏజెన్సీ అయిన కౌన్సిల్ ఆఫ్ సైంటిఫిక్ అండ్ ఇండస్ట్రియల్ రీసెర్చ్ అతనికి 1993 లో ఇంజనీరింగ్ సైన్సెస్‌కు చేసిన కృషికి అత్యున్నత భారతీయ సైన్స్ అవార్డులలో ఒకటైన శాంతి స్వరూప్ భట్నాగర్ సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీకి బహుమతి ఇచ్చింది 2005 లో భారత ప్రభుత్వం నుండి పద్మశ్రీకి నాల్గవ అత్యున్నత భారతీయ పౌర గౌరవం లభించింది[2].
జననం, ప్రారంబంలో[మార్చు]
1952 ఫిబ్రవరి 15 న జన్మించిన దీపాంకర్ బెనర్జీ 1974 లో మద్రాసులోని ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ నుండి మెటలర్జికల్ ఇంజనీరింగ్‌లో మాస్టర్స్ డిగ్రీ పొందిన తరువాత, అతను 1979 లో పిహెచ్‌డి సంపాదించడానికి ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ సైన్స్ (ఐఐఎస్సి) లో డాక్టరల్ అధ్యయనాలను అభ్యసించాడు. అతని పోస్ట్-డాక్టోరల్ పని ఏరోనాటికల్ రీసెర్చ్ అండ్ డెవలప్మెంట్ బోర్డ్ ఆఫ్ ఇండియా ఆఫ్ డిఫెన్స్ రీసెర్చ్ అండ్ డెవలప్మెంట్ ఆర్గనైజేషన్ (DRDO) లో పరిశోధనా సహచరుడిగా పనిని పూర్తి చేసిన తరువాత, అతను తన వృత్తిని DRDO డిఫెన్స్ మెటలర్జికల్ రీసెర్చ్ లాబొరేటరీ (DMRL) లో ప్రారంభించాడు. 1979 లో. అతను 1996 లో DMRL డైరెక్టర్ అయ్యాడు. 2003 వరకు DRDO పరిశోధన అభివృద్ధికి చీఫ్ కంట్రోలర్‌గా నియమితుడయ్యాడు, సంస్థ ఏరోనాటికల్ మెటీరియల్ ప్రోగ్రామ్‌లను పర్యవేక్షించాడు. 2010 లో, అతను మెటీరియల్స్ ఇంజనీరింగ్ విభాగంలో ప్రొఫెసర్‌గా తన అల్మా మేటర్ ఐఐఎస్సికి తిరిగి వచ్చాడు ప్రాసెసింగ్, స్ట్రక్చర్ అండ్ ప్రాపర్టీస్ ఆఫ్ మెటీరియల్స్ లాబొరేటరీ (పిఎస్‌పిఎం) కి దాని సమూహ నాయకుడిగా నాయకత్వం వహించాడు. ఈ కాలంలో, అతను కార్నెగీ మెల్లన్ విశ్వవిద్యాలయం, లాస్ అలమోస్ నేషనల్ లాబొరేటరీ జనరల్ ఎలక్ట్రిక్ రీసెర్చ్ లాబొరేటరీలో ఉన్నవారిలో యుఎస్ లో పరిశోధన పనులపై అనేక చర్యలు తీసుకున్నాడు. అతను నేషనల్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఇంటర్ డిసిప్లినరీ సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ పరిశోధనా మండలికి మాజీ అధ్యక్షుడిగా DRDO ఏరోనాటిక్స్ రీసెర్చ్ అండ్ డెవలప్మెంట్ బోర్డ్ గ్యాస్ టర్బైన్ మెటీరియల్స్ (GTMAP) కార్యక్రమానికి ప్రస్తుత అధ్యక్షుడిగా ఉన్నారు. అతను మాజీ అధ్యక్షుడు, ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ మెటల్స్, మద్రాసులోని ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ పాలక మండలిలో కూర్చున్నాడు. మిశ్రా ధాతు నిగం గవర్నర్ల బోర్డు సభ్యత్వాల మైనింగ్ అండ్ మెటలర్జికల్ సొసైటీ ఆఫ్ అమెరికా వ్యూహాత్మక సలహా కమిటీ అతని గత నియామకాలు. అతను యునైటెడ్ కింగ్‌డమ్‌లోని అర్మాగ్ అబ్జర్వేటరీతో 1997 నుండి 2000 వరకు పోస్ట్‌డాక్టోరల్ ఫెలోగా సెంటర్ ఫర్ ప్లాస్మా ఆస్ట్రోఫిజిక్స్, కెయు లెవెన్, బెల్జియం నుండి 2002 నుండి 2004 వరకు పోస్ట్‌డాక్టోరల్ ఫెలోగా తరువాత 2012-2013 నుండి విజిటింగ్ ప్రొఫెసర్‌గా పనిచేశాడు. 2007 నుండి, అతను బెంగళూరులోని ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఆస్ట్రోఫిజిక్స్ (IIA) లో శాశ్వత భాగం. ఆయన 2016 జనవరి నుండి IIA లో ప్రొఫెసర్ పదవిలో ఉన్నారు. 2020 లో, నైనిటాల్ లోని మనోరా పీక్ లోని ఆర్యభట్ట రీసెర్చ్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ అబ్జర్వేషనల్ సైన్సెస్ లో శాశ్వత డైరెక్టర్ గా ఎన్నికయ్యారు[3].
పరిశోధనలు[మార్చు]
టైటానియం మిశ్రమాల నిర్మాణం లక్షణాలపై దృష్టి సారించిన బెనర్జీ, టైటానియం అల్యూమినిడ్ల భౌతిక లోహశాస్త్ర రంగంలో గణనీయమైన కృషి చేసినట్లు తెలుస్తుంది. అతని అధ్యయనాలు అధిక-ఉష్ణోగ్రత అనువర్తనాల కోసం మిశ్రమ వ్యవస్థలను అభివృద్ధి చేయడంలో సహాయపడ్డాయని నివేదించబడింది. గ్యాస్ టర్బైన్ ఇంజన్లలో వంటివి . అతని నేతృత్వంలోని బృందం మిశ్రమాల భౌతిక లోహ శాస్త్రాన్ని అధ్యయనం చేయడానికి అధునాతన ఎలక్ట్రాన్ మైక్రోస్కోపీ పద్ధతులను ఉపయోగించింది.Ti2AlNb దశను కనుగొనడంలో విజయవంతమైంది, చివరికి కొత్త తరం మిశ్రమాలను అభివృద్ధి చేయడంలో ఇతర శాస్త్రవేత్తలకు సహాయపడింది. DMRL లో ఉన్న రోజుల్లో, విమాన వాహక నౌకలలో ఉపయోగం కోసం ప్రత్యేక నావికాదళ స్టీల్స్ అభివృద్ధి విమాన ఇంజిన్ల కోసం టైటానియం మిశ్రమాల వంటి కార్యక్రమాలను ప్రారంభించడానికి ఆయన సహకరించారు. తరువాత, DRDO పరిశోధన అభివృద్ధి విభాగంలో, వాయుమార్గాన ఎలక్ట్రానిక్ యుద్ధం, మానవరహిత వాహనం వాయుమార్గాన ముందస్తు హెచ్చరిక వ్యవస్థలలో కార్యక్రమాలను ప్రవేశపెట్టడంలో ఆయన ముఖ్యపాత్ర పోషించారు. అతని అధ్యయనాలు అనేక వ్యాసాలలో నమోదు చేయబడ్డాయి; శాస్త్రీయ వ్యాసాల ఆన్‌లైన్ రిపోజిటరీలైన గూగుల్ స్కాలర్ రీసెర్చ్ 109 జాబితా చేశాయి[4].
అవార్డులు[మార్చు]
బెనర్జీ అందుకున్న ఇయర్ అవార్డు మెటలాజిస్టు లోహాలు ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ 1987 లో రక్షణ పరిశోధన అభివృద్ధి సంస్థ ఇయర్ అవార్డు సైంటిస్ట్ కౌన్సిల్ ఆఫ్ సైంటిఫిక్ అండ్ ఇండస్ట్రియల్ రీసెర్చ్ అతనికి శాంతి స్వరూప్ భట్నాగర్ బహుమతిని ఇచ్చింది, ఇది 1993 లో అత్యధిక భారతీయ సైన్స్ అవార్డులలో ఒకటి అతను 2001 లో మెటీరియల్స్ రీసెర్చ్ సొసైటీ ఆఫ్ ఇండియా సూపర్కండక్టివిటీ బహుమతిని అందుకున్నాడు, తరువాత 2003 లో మద్రాసులోని ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ విశిష్ట పూర్వ విద్యార్థి పురస్కారం పొందారు. భారత ప్రభుత్వం 2005 లో పద్మశ్రీకి నాల్గవ అత్యున్నత పౌర గౌరవాన్ని ఇచ్చింది. మూడు సంవత్సరాల తరువాత, అతను 2008 లో DRDO టెక్నాలజీ లీడర్‌షిప్ అవార్డును అందుకున్నాడు. ఇండియన్ నేషనల్ అకాడమీ ఆఫ్ ఇంజనీరింగ్ 2011 లో ప్రొఫెసర్ జై కృష్ణ మెమోరియల్ అవార్డుకు ఎంపిక చేసింది. అతను 2014 లో DRDO జీవితకాల సాధన అవార్డుకు ఎంపికయ్యాడు.
పదవులు[మార్చు]
సైన్స్ అండ్ ఇంజనీరింగ్ రీసెర్చ్ బోర్డ్ జెసి బోస్ నేషనల్ ఫెలోషిప్ నిర్వహించిన బెనర్జీ 1992 లో ఇండియన్ అకాడమీ ఆఫ్ సైన్సెస్ వారి తోటిగా ఇండియన్ నేషనల్ సైన్స్ అకాడమీ 1995 లో ఎన్నుకోబడిన ఫెలోషిప్తో అనుసరించింది. ప్రధాన భారతీయ సైన్స్ అకాడమీలలో మూడవది, నేషనల్ అకాడమీ ఆఫ్ సైన్సెస్, భారతదేశం 2001 లో అతనిని ఈ మధ్యకాలంలో, అతను 1999 లో ఇండియన్ నేషనల్ అకాడమీ ఆఫ్ ఇంజనీరింగ్ విభాగంలో ఎన్నుకోబడిన ఫెలోషిప్‌ను కూడా పొందాడు.[5]
మూలాలు[మార్చు]
- ↑ బెనర్జీ, దీపాంకర్. "అకాడమిలో ఎన్నికైన సైన్స్ శాస్త్రవేత్త".
{{cite web}}: CS1 maint: url-status (link) - ↑ బెనర్జీ, దీపాంకర్. "2005 లో పద్మశ్రీ పొందిన వ్యక్తులు".
{{cite web}}: CS1 maint: url-status (link) - ↑ బెనర్జీ, దీపాంకర్. "2020లో ఇనిస్టిట్యూట్ డైరెక్టర్ గా శాశ్వత సభ్యులుగా ఎన్నికైన".
{{cite web}}: CS1 maint: url-status (link) - ↑ బెనర్జీ, దీపాంకర్. "గూగుల్ స్కాలర్ రిసెర్చ్ 109 చేసిన".
{{cite web}}: CS1 maint: url-status (link) - ↑ బెనర్జీ, దీపాంకర్. "1999 లో ఇంజనీరింగ్ విభాగంలో ఫెలోషిప్ అవార్డు పొందిన". Archived from the original on 2018-08-30. Retrieved 2021-04-24.