Jump to content

నార్వా యుద్ధం (1700)

అక్షాంశ రేఖాంశాలు: 59°22′30″N 28°10′48″E / 59.375°N 28.180°E / 59.375; 28.180
వికీపీడియా నుండి
Battle of Narva (1700)
the Great Northern Warలో భాగము

The Battle of Narva (1700). Daniel Stawert, 1713
తేదీ19 November 1700 (O.S.)
20 November 1700 (S.S.)
30 November 1700 (N.S.)
ప్రదేశంNarva, Ingria, Swedish Empire
(present-day Estonia)
59°22′30″N 28°10′48″E / 59.375°N 28.180°E / 59.375; 28.180
ఫలితంSwedish victory[1][2]
రాజ్యసంబంధమైన
మార్పులు		Russia evacuates its forces from Ingria[3]
ప్రత్యర్థులు
మూస:Country data Swedish Empireమూస:Country data Tsardom of Russia
సేనాపతులు, నాయకులు
బలం
Narva garrison:
1,800 men,
297 artillery pieces
Relief force:
10,500 men,
37 cannons[a]		33,384[5]–37,000 men
195 artillery pieces[b]
ప్రాణ నష్టం, నష్టాలు
667 killed
1,247 wounded[c]		8,000–9,000 killed, wounded, or drowned[6][7]
20,000 surrendered[6]
700 men captured along with 177 artillery pieces (incl. 145 cannons) and 171 standards/banners[d]
An unknown number of deserters frozen to death. Total: >18,000[8]
Notes
  • ^[a] About 12,300 men of which 1,800 were stationed in Narva with 297 artillery pieces and 10,537 (5,889 infantry, 4,314 cavalry, 37 cannons with 334 crew) assaulting the Russians.[9]
  • ^[b] Up to 37,000 men of which 4,000 were deployed at the siege-works with 125 artillery pieces and 33,000 (23,652 infantry, 9,000 cavalry, 70 cannons with 321 crew) facing the Swedes.[10][11][12]
  • ^[c] Reports of 31 officers and 636 privates dead, 66 officers and 1,181 privates wounded.[13] Another report claims almost 900 dead Swedish troops[14]
  • ^[d] Almost the entire Russian force was either killed or captured during the battle (except for some 4,000 cavalry who managed to escape over the Kamperholm bridge).[15] 8,000 Russians were reported killed and another 1,000 drowned.[13] Over 20,000 were captured and disarmed but later set free and allowed to march to Russia (except for 700 men [134 officers] who were set prisoners).[13][16][17] 23,000 out of initially 37,000 Russians managed to return to Russian territory, estimating the Russian final casualties to be about 14,000 either dead during the battle or the harsh march back to Russia.[13] The Swedes also seized 171 standards and banners, 145 cannons, 28 mortars and four howitzers as well as 24,000 muskets.[14][18]

నార్వా యుద్ధం (రష్యన్: Битва при Нарве, బిట్వా ప్రి నార్వే; స్వీడిష్: స్లాగెట్ విడ్ నార్వా) నవంబరు 30 [O.S. 19 నవంబరు] 1700 (స్వీడిషు పరివర్తన క్యాలెండరు‌లో నవంబరు 20) గ్రేటు నార్తర్ను యుద్ధంలో ఇది ప్రారంభ యుద్ధం. స్వీడన్‌కు చెందిన 12వ చార్లెసు నేతృత్వంలోని స్వీడిషు రిలీఫు సైన్యం దాని పరిమాణంలో మూడు నుండి నాలుగు రెట్లు ఎక్కువ ఉన్న రష్యను ముట్టడి దళాన్ని ఓడించింది. గతంలో 12వ చార్లెసు డెన్మార్కు-నార్వేను ట్రావెండలు ఒప్పందం మీద సంతకం చేయమని బలవంతం చేశాడు. నార్వా తర్వాత స్వీడిషు సైన్యం రష్యాలోకి మరింత ముందుకు సాగలేదు; బదులుగా 12వ చార్లెసు లివోనియా, పోలాండ్-లిథువేనియా నుండి ఆగస్టు ది స్ట్రాంగు‌ను బహిష్కరించడానికి దక్షిణం వైపు తిరిగింది. రష్యాకు చెందిన జార్ పీటరు ది గ్రేటు 1704లో రెండవ యుద్ధంలో నార్వాను స్వాధీనం చేసుకున్నాడు.

నేపథ్యం

[మార్చు]

17వ శతాబ్దంలో రష్యా మిగిలిన యూరప్ కంటే సాంకేతికంగా తక్కువ అభివృద్ధి చెందింది. ఈ పరిస్థితి దాని సాయుధ దళాలకు కూడా విస్తరించింది. [19] ఈ లోపం ఉన్నప్పటికీ రష్యాకు చెందిన పీటర్ ది గ్రేట్, సమస్యల సమయంలో రష్యా కోల్పోయిన స్వీడన్ బాల్టికు ప్రావిన్సులలోని కొన్ని భాగాలను జయించడం ద్వారా "బాల్టికు‌కు తగిన అవకాశం" పొందాలని ఆసక్తి చూపాడు. [20] అయితే ఒక సమస్య ఉంది: ఆ సమయంలో చాలా దేశాల సైన్యాలు పేలవంగా శిక్షణ పొందిన మిలీషియా కిరాయి సైనికుల చిన్న బృందాలను కలిగి ఉన్నప్పటికీ స్వీడన్ ఒక ప్రొఫెషనలు సైన్యాన్ని కలిగి ఉంది. ఇది ఉత్తర ఐరోపాలో అతిపెద్ద, అత్యంత క్రమశిక్షణ కలిగిన వాటిలో ఒకటిగా ఉండేది.[19][21]

పీటర్ ది గ్రేట్ రాబోయే సంవత్సరాల్లో రష్యాను తీవ్రంగా ఆధునీకరిస్తాడు. కానీ 1700లో ఆయన ప్రయాణించిన సైన్యం ఇప్పటికీ పేలవంగా డ్రిల్లింగు చేయబడింది. యుద్ధానికి సిద్ధమవుతూ ఆయన 31 కొత్త రెజిమెంట్లను ఏర్పాటు చేయాలని నిర్ణయించుకున్నాడు. అదే సమయంలో 1700 వసంతకాలంలో ఆఫీసరు కార్ప్సు సవరణ చేయబడింది. దీని ద్వారా చాలా మంది అధికారులను పదవీ విరమణకు లేదా జీతం లేకుండా సేవ చేయడానికి గ్యారిసన్ యూనిట్లకు పంపారు. కమాండున్ సిబ్బంది కొరత (కంపెనీ స్థాయిలో 70% వరకు) ఏర్పడింది. ఆ ఖాళీలు మాస్కో యువకులతో నిండిపోయాయి. వారికి కమాండు అనుభవం లేదా పదాతిదళంలో సేవ అనుభవం లేదా సాధారణ సైనిక శిక్షణ లేదు - వారి సాంప్రదాయ స్థలాలు ఎలైట్ క్రమరహిత అశ్వికదళం లేదా కోర్టు సేవ. నాన్-కమిషన్డు అధికారులు కూడా తీవ్రమైన సమస్యలను ఎదుర్కొన్నారు - వారు అనుభవజ్ఞులైన సైనికులు కాదు కానీ నియామకాల ద్వారా ఎన్నికయ్యారు.[22]

ముందుమాట

[మార్చు]

రష్యా డెన్మార్క్-నార్వే రాజు 4వ ఫ్రెడరికు తో సైనిక ఒప్పందం కుదుర్చుకుంది; పోలాండు-లిథువేనియా రాజు, సాక్సోనీ ఎన్నికదారుడు అగస్టసు ది స్ట్రాంగు తో స్వీడన్ మీద యుద్ధం చేయడానికి ఒక సైనిక ఒప్పందం కుదుర్చుకున్నాడు. ఆ తర్వాత మూడు దేశాలు వేర్వేరు దిశల నుండి స్వీడన్ మీద దాడి చేశాయి.[23] డానిషు, సాక్సను సైన్యాలు నిర్ణయాత్మకంగా వ్యవహరించాయి. కోటల ముట్టడి విజయవంతం కాలేదు. పోలిషు-లిథువేనియన్ కామన్వెల్తు దాని రాజుకు మద్దతు ఇవ్వడానికి నిరాకరించింది.[24] రష్యా తన పోరాటాన్ని దక్షిణం నుండి ఉత్తరానికి బదిలీ చేయడానికి ఒట్టోమన్ సామ్రాజ్యంతో శాంతి ఒప్పందం కోసం వేచి ఉంది.[23]

రాయల్ నేవీ డచ్ నేవీ సహాయంతో 12వ చార్లెసు, మొదట కోపెన్‌హాగన్‌కు ఉత్తరాన ఉన్న హమ్లెబాకు‌లో అడుగుపెట్టాడు. డెన్మార్కు-నార్వేను ఆగస్టు 1700లో (1709 వరకు) కూటమిని విడిచిపెట్టమని బలవంతం చేశాడు.[25] తరువాత ఆయన బాల్టికు సముద్రం మీదుగా స్వీడిషు సైన్యంలో కొంత భాగాన్ని ఎస్టోనియాకు తరలించాడు. అక్కడ స్వీడిషు సైన్యం ఎస్టోనియన్, ఫిన్నిష్ రెజిమెంట్లు దానిలో చేరాయి.[26]

నవంబరు నెలలో రష్యన్ దళాలు ఎస్టోనియాలోని నార్వా నగరాన్ని (ఆ సమయంలో స్వీడిషు సామ్రాజ్యంలో భాగం) చుట్టుముట్టి ముట్టడి ద్వారా దాని లొంగిపోవడాన్ని భద్రపరచడానికి ప్రయత్నించాయి. ఆగస్టు రెండవ సాక్సన్-పోలిషు సైన్యానికి నాయకత్వం వహించింది. స్టెయినౌ స్వీడిషు లివోనియాలోని రిగా వెలుపల ఉంది. అయితే, సాక్సన్-పోలిషు సైన్యం డౌగావా నదికి దక్షిణంగా ఉన్న శీతాకాల శిబిరంలోకి వెళ్ళింది. అందువలన 12వ చార్లెసు పీటరు దళాల ముట్టడిలో ఉన్న నార్వా మీద మరింత తక్షణ రష్యన్ ముప్పును ఎదుర్కోవాలని నిర్ణయించుకున్నాడు. [27]: 686 

హై కమాండు

[మార్చు]

స్వీడిషు సైన్యాన్ని 12వ చార్లెసు స్వయంగా నడిపించాడు. లెఫ్టినెంటు-జనరలు కార్లు గుస్తావు రెహ్న్‌స్కియోల్డు [4] అశ్వికదళ జనరలు ఒట్టో వెల్లింగ్కు సహాయం చేశాడు. 1675–1679లో జరిగిన స్కానియన్ యుద్ధంలో వెల్లింగ్కు అప్పటికే కల్నలు‌గా ఉన్నాడు. అశ్వికదళ రెజిమెంటు‌కు నాయకత్వం వహించాడు. రెహ్న్‌స్కియోల్డు లెఫ్టినెంటు నుండి లెఫ్టినెంటు-కల్నలు‌గా ఎదిగాడు. ఇద్దరికీ విదేశీ సైన్యాలలో సేవ చేసిన అనుభవం కూడా ఉంది: వెల్లింగ్కు ఫ్రాన్సులో 10 సంవత్సరాలు పనిచేశాడు. ఆ సమయంలో ఆయన కల్నల్ స్థాయికి ఎదిగాడు. రెహ్న్‌స్కియోల్డు ఫ్రాంకో-డచ్ యుద్ధంలో (1688—1697) పాల్గొన్నాడు. 1698 నుండి వెల్లింగ్కు ఇంగర్‌మాన్‌ల్యాండ్‌లో గవర్నరు‌గా ఉన్నాడు. గ్రేటు నార్తర్ను వార్ ప్రారంభంలో ముట్టడి చేయబడిన రిగాకు సహాయం చేయడానికి పంపబడిన ఒక చిన్న దళానికి నాయకత్వం వహించాడు.[28][29]

పీటరు, చార్లెసు యూజీన్ డి క్రోయ్ రష్యన్ దళాలకు నాయకత్వం వహించారు. పీటరు నార్వాను కొద్దిసేపటి క్రితం విడిచిపెట్టాడు. అసలు పోరాటంలో లేడు. ఈ చర్యను వివరించడానికి ప్రయత్నిస్తూ. కొంతమంది చరిత్రకారులు తన బాగా బలపడిన సంఖ్యాపరంగా ఉన్నతమైన సైన్యం మీద తక్షణ దాడిని అతను ఊహించలేదని లేదా అలాంటి దాడిని సులభంగా తిప్పికొట్టవచ్చని ఆయన ఖచ్చితంగా భావించాడని సూచిస్తున్నారు. పీటరు బలగాల రాకను వేగవంతం చేయాలని సరఫరా సమస్యలను పరిష్కరించాలని అగస్టసు‌తో చర్చలు జరపాలని కోరుకున్నాడని సూచించబడింది. యుద్ధానికి ముందు రోజు రాత్రి ఆయన నార్వా నుండి బయలుదేరడం పిరికితనంగా భావిస్తున్నట్లు కొన్ని వివరణలు ఉన్నాయి; యూరపు‌లోని చాలా మంది జార్‌ను ఆయన అతని పారిపోయినందుకు ఎగతాళి చేశారు. అయితే ఈ ఆరోపణకు అర్హత లేదని కొంతమంది మేధావులు భావిస్తున్నారు. ఎందుకంటే ఈ నిష్క్రమణ పిరికి చర్యగా ఉండటానికి జార్ చాలాసార్లు తనను తాను శారీరక ప్రమాదంలో పడేసుకున్నాడని నివేదించబడింది. [30]

పీటరు యుద్ధం ముందు రోజు సైన్యాన్ని విడిచిపెట్టడమే కాకుండా అధికారిక కమాండరు-ఇన్-చీఫ్-ఫీల్డ్ మార్షల్ ఫ్యోడరు గోలోవిన్‌ను కూడా తనతో తీసుకెళ్లాడు. కొత్త కమాండరు-ఇన్-చీఫ్, డి క్రోయ్, అస్సలు రష్యన్ జనరల్ కాదు -రెండవ ఆగస్టు ఆయనను దౌత్య బృందం‌తో పంపాడు. (ఆయన సహాయక రష్యన్ కార్ప్సు కోసం అడిగాడు), సెప్టెంబరు 10న నోవ్‌గోరోడు‌లో పీటరు‌ను కలిశాడు [ఒ.ఎస్. 30 ఆగస్టు] 1700.

అనుభవజ్ఞులైన కమాండర్లు లేకపోవడం వల్ల, పీటర్ డి క్రోయిని తనతో ఉంచుకున్నాడు; వారు కలిసి నార్వా కోటలను పర్యవేక్షించారు. కానీ డి క్రోయికు ఎటువంటి అధికారిక పదవి లేదు. రష్యన్ సైన్యంలోని ఏ యూనిటు‌కు నాయకత్వం వహించలేదు.[30][31] డి క్రోయ్ అనేకసార్లు ఆదేశాన్ని అంగీకరించడానికి నిరాకరించాడు. పీటరు వ్యక్తిగతంగా "ఒక గ్లాసు వైన్ తాగి తన దృఢ సంకల్పాన్ని బలోపేతం చేసుకున్న" తర్వాత మాత్రమే విరమించుకున్నాడు. ఇది యుద్ధానికి ముందు రోజు మాత్రమే జరిగింది. కమాండు బదిలీకి సంబంధించిన అధికారిక సూచన నవంబరు 30 [ఒ.ఎస్. 19 నవంబర్] 1700 నాటిది. ఇది అంటే, స్వీడిషు సహాయ దళం నార్వాకు వచ్చినప్పుడు జరిగింది.[32]

నార్వా సమీపంలోని రష్యన్ సైన్యం మూడు ప్రధాన భాగాలుగా (జనరల్'స్టో) విభజించబడింది. వీటిని అవ్టోనోం గోలోవిన్, ట్రూబెట్స్కోయ్, వీడ్ నాయకత్వం వహించారు. వారందరూ యువకులు (1667లో జన్మించారు), వారి పోరాట అనుభవం టర్కిషు కోట అజోవు రెండు ముట్టడిలకే పరిమితం చేయబడింది. కానీ వారు పీటరు‌కు ఇష్టమైన పోటేష్నీ వోయిస్కాలో పనిచేశారు. రిమోటు దండులకు నాయకత్వం వహించడానికి మరింత అనుభవజ్ఞులైన జనరలు‌లను పంపారు. [33] టర్కు మీద విజయవంతమైన చర్యలకు పేరుగాంచిన ప్రముఖ కమాండరు షెరెమెటేవుకు సాధారణ సైన్యం సోపానక్రమంలో ఎటువంటి హోదా లేదు.ఆయన భూస్వామ్య లెవీ అశ్వికదళానికి నాయకత్వం వహించమని ఆదేశించబడ్డాడు.

స్వీడిషు ఫిరంగిని అనుభవజ్ఞుడైన మాస్టరు-జనరలు ఆఫ్ ది ఆర్డినెన్సు జోహన్ సియోబ్లాడు. ఆదేశించారు. ఆయన ఫిరంగిదళంలో దాదాపు నలభై సంవత్సరాలు సేవ చేసాడు. 1690 నాటి మొదటి స్వీడిషు ఆర్టిలరీ రెగ్యులేషన్ రచయిత. నార్వాకు పశ్చిమాన పద్దెనిమిది మైళ్ల దూరంలో ఉన్న పైహాజోగ్గి పాస్ వద్ద జరిగిన ఘర్షణలో స్వీడిషు ఫిరంగిదళం అద్భుతమైన చర్యలను మాస్సీ గమనించాడు. వారి డ్రాగన్‌ల తెర కింద ఫిరంగులు త్వరగా మోహరించబడ్డాయి. అకస్మాత్తుగా రష్యన్ అశ్వికదళ సమూహాల మీద సమీప దూరం నుండి కాల్పులు జరిపాయి. పైహాజోగ్గి వద్ద రష్యన్లకు ఫిరంగిదళం లేకపోవడంతో వారు ఈ ప్రయోజనకరమైన స్థానాన్ని కలిగి ఉండలేకపోయారు. అందువలన వెనక్కి తగ్గాల్సి వచ్చింది. [34]

రష్యన్ ఫిరంగిదళానికి అధికారిక కమాండరు ఇమెరెటి. యువకుడు ప్రిన్స్ అలెగ్జాండరు (ఆయన 26 ఏళ్ల యువకుడు) పరివారంలో పీటరు సన్నిహితుడు. 1697లో హేగు‌లో గన్నరీ సైద్ధాంతిక పునాదులను అధ్యయనం చేయడంలో ఆయన అనుభవం చాలా నెలలకే పరిమితం చేయబడింది. మాస్కోకు తిరిగి వచ్చిన తర్వాత, అతను త్వరలోనే జనరల్ ఫెల్డ్‌జ్యూగ్‌మెయిస్టర్ (మే 1700) అత్యున్నత ఫిరంగిదళ హోదాను పొందాడు. నార్వా మీద రష్యన్ ముట్టడి ఫిరంగిదళం విఫల చర్యలకు చాలా ఆధారాలు ఉన్నాయి.[33][35]

యుద్ధం

[మార్చు]

ఏర్పాట్లు

[మార్చు]

1700 నవంబరు 29 మధ్యాహ్నం [ఒ.ఎస్. 18 నవంబరు], 3వ చార్లెసు నార్వా నుండి 7 మైళ్ల దూరంలో ఉన్న లగేనా గ్రామాన్ని సమీపించింది. రరువాత ఆయన తన సైన్యాన్ని తుది తనిఖీ చేశాడు. నార్వా ఇంకా ఆధీనంలో ఉన్నదో లేదో చార్లెసు‌కు ఖచ్చితంగా తెలియదు. కాబట్టి ఆయన ఫిరంగి కాల్పుల ద్వారా స్వీడిషు గుర్తింపు సంకేతాన్ని ఇవ్వమని ఆదేశించాడు. తరువాత కోట నుండి అదే ప్రతిస్పందనను పొందాడు. ముందుగా షెరెమెటెవు అశ్వికదళం ప్రధాన దళాలలో చేరింది. [36] అందువలన రష్యన్ ముట్టడి శిబిరాన్ని శత్రువుల సమీపం గురించి హెచ్చరించారు. డి క్రోయ్ సైన్యాన్ని తనిఖీ చేసి అప్రమత్తతను పెంచాలని, తుపాకీలను సిద్ధం చేయాలని, రాత్రంతా సైన్యంలో సగం మందిని అప్రమత్తంగా ఉంచాలని ఆదేశించాడు. మరుసటి రోజు ఉదయం "సూర్యోదయానికి ముందు" సైనికులకు ఛార్జీలు ఇవ్వాలని, మొత్తం సైన్యాన్ని నిర్మించాలని ఆదేశించబడింది. ఇతర సూచనలలో శత్రువుకు 20–30 మెట్ల కంటే ముందుగా కాల్పులు జరపకుండా నిషేధం ఉంది.[37]

19 (ఒఎస్), 20 (ఎస్.ఎస్)[38] లేదా 30 (ఎన్‌ఎస్) నవంబరు 1700 [39] న12వ చార్లెసు తన 10,500 మంది సైనికులను[40] (మరో 2,000 మంది సైనికులను నగరంలో సైనిక స్థావరంగా ఉంచారు. తరువాత దశలో యుద్ధంలో పాల్గొంటారు) ముట్టడి చేస్తున్న దాదాపు 34,000 నుండి 40,000 మంది సైనికుల రష్యన్ సైన్యానికి ఎదురుగా ఉంచాడు.[9][15][39][41]

స్వీడన్లు ఉదయం 10 గంటలకు రష్యన్ సైన్యాన్ని సంప్రదించి దాడికి సిద్ధం కావడం ప్రారంభించారు. చార్లెసు, ఆయన జనరల్స్ రష్యన్ స్థానాన్ని పరిశీలించారు. సైనికులు దాని చుట్టూ ఉన్న గుంటలను అధిగమించడానికి ఫాసిన్‌లను నిల్వ చేశారు. డి క్రోయ్ స్వీడిషు సైన్యం చిన్న పరిమాణం గురించి ఆందోళన చెందాడు. ఇది ప్రధాన దళాల వాన్గార్డు మాత్రమే అని అనుమానించాడు. షెరెమెటెవు సైన్యాన్ని మైదానంలో ఉన్న స్థావరం నుండి బయటకు నడిపించి స్వీడన్ల మీద దాడి చేయాలని ప్రతిపాదించాడు. కానీ ఇతర జనరల్సు ఆయనకు మద్దతు ఇవ్వలేదు.[42] డి క్రోయ్ సైన్యాన్ని 4 మైళ్ళు (6.4 కి.మీ) విస్తరించి, రెండు వరుసల ప్రాకారాల మధ్య ఉంచాలని నిర్ణయించుకున్నాడు.[43] ప్రాకారాల మధ్య స్థలం అసమానంగా ఉంది: కుడి రష్యన్ పార్శ్వంలో దాదాపు 1,200 మీటర్లు (3,900 అడుగులు), మధ్యలో దాదాపు 250 మీటర్లు (820 అడుగులు), ఎడమ పార్శ్వంలో - కేవలం 60–100 మీటర్లు (200–330 అడుగులు). ప్రాకారాల మధ్య సైనికుల కోసం చాలా బ్యారకు‌లు ఉన్నాయి. ఇది సైనిక వ్యూహరచనను కష్టతరం చేసింది.[44]

రష్యన్ స్థానం మధ్యలో గోల్డెన్‌హాఫు కొండ ఉంది. ఇది బ్యారకు‌లు, పదునైన కొయ్యలతో (చెవాక్స్ డి ఫ్రైజ్) అన్ని వైపులా కంచె వేయబడింది. అన్ని వైపులా రక్షణకు అనుగుణంగా ఉంది. [44] చార్లెసు తన పదాతిదళాన్ని రెండు భాగాలుగా విభజించి గోల్డెన్‌హాఫు కొండకు ఉత్తరం, దక్షిణం వైపుకు నడిపించాడు. కుడి (దక్షిణ) పార్శ్వంలో వెల్లింగ్కు ఆధ్వర్యంలో 11 "ఫీల్డ్" బెటాలియన్లు ఉన్నాయి. ఎడమ (ఉత్తర) పార్శ్వంలో రెహ్న్‌స్కియోల్డు నేతృత్వంలో 10 "ఫీల్డ్" బెటాలియన్లు ఉన్నాయి. వాటిలో చార్లెసు స్వయంగా ఉన్న మాగ్నసు స్టెన్‌బాక్ నేతృత్వంలోని రెండు బెటాలియన్ల చిన్న కాలమ్ కూడా ఉంది. ఫాసిన్‌లతో గ్రెనేడియర్లు పదాతిదళ స్తంభాల ముందు భాగంలో కవాతు చేశారు. స్వీడిషు అశ్వికదళం (≈4,300 మంది పురుషులు) పదాతిదళం పార్శ్వాలను కప్పి ఉంచారు. కోటల మీదకు ఎక్కకుండా రష్యన్ ప్రయత్నాలను నిరోధించాల్సి వచ్చింది. చిన్న ఎత్తులో ఉన్న స్వీడిషు ఫిరంగిదళం (మొత్తం 37 తుపాకులు) దాడికి ప్రణాళిక చేయబడిన ప్రదేశాల మీద బాంబు దాడి చేసింది. .[45][40][46]

రష్యన్ సైన్యం ఖచ్చితమైన యుద్ధ క్రమం తెలియదు - రష్యన్ పత్రాలు భద్రపరచబడలేదు. స్వీడిషు డేటా విరుద్ధంగా ఉంది. ట్రూబెట్స్కోయ్ "విభాగం" (జనరల్'స్టో) మధ్యలో ఉందని తెలిసింది. మూడు ప్రధాన విభాగాలలో ఇది అత్యంత బలహీనమైన భాగం: కేవలం రెండు "సాధారణ" పదాతిదళ రెజిమెంట్లు మాత్రమే ఉన్నాయి. అవి మిగిలిన వాటి కంటే దారుణంగా కవాతు చేయబడ్డాయి - అవి ఆగస్టు 1700 నాటికి ఏర్పడ్డాయి. సెప్టెంబరు‌లో ట్రూబెట్స్కోయ్ ఇప్పటికే నార్వాకు కవాతు చేశాడు. ట్రూబెట్స్కోయ్‌కు నోవ్‌గోరోడ్ ప్స్కోవ్ దండుల నుండి స్థానిక స్ట్రెల్ట్సీల నాలుగు బలహీనమైన రెజిమెంట్‌లు కూడా ఉన్నాయి. బహుశా ఇతర విభాగాల నుండి తాత్కాలికంగా వేరు చేయబడిన రెండు సాధారణ పదాతిదళ రెజిమెంటు‌లు ఉన్నాయి.[47][48]

యుద్ధం కొనసగిపు

[మార్చు]
అలెగ్జాండర్ కోట్జెబ్యూ రాసిన నార్వా యుద్ధం

మధ్యాహ్నం నాటికి స్వీడన్లు తమ సన్నాహాలు ముగించుకుని మధ్యాహ్నం 2 గంటలకు ముందుకు సాగారు. ఆ సమయంలో చలి పెరిగింది, గాలి మారింది, మంచు తుఫాను నేరుగా రష్యన్ల కళ్ళలోకి ఎగిరింది.[27]: 686   కొంతమంది స్వీడిషు అధికారులు తుఫాను ముగిసే వరకు దాడిని వాయిదా వేయమని కోరారు. అయినప్పటికీ చార్లెసు తన అవకాశాన్ని చూసి వాతావరణం ముసుగులో రష్యన్ సైన్యం మీద దడి చేయడానికి ముందుకు సాగాడు.[4][45] స్వీడన్లు రెండు అత్యంత దట్టమైన షాక్ గ్రూపులతో దాడి చేశారు. వారు త్వరగా రష్యన్ స్థానాలను చేరుకుని వాలీ ఇచ్చారు. ఆ తర్వాత రష్యన్లు "గడ్డిలా పడిపోయారు". మొదట రష్యన్లు తీవ్రంగా ప్రతిఘటించారు: "వారు భారీ కాల్పులు జరిపి చాలా మంది మంచి సహచరులను చంపారు" కానీ 15 నిమిషాల్లో స్వీడన్లు గుంటలను ఫాసిన్లతో నింపారు. చల్లని ఉక్కు చేతులతో కోటలలోకి చొరబడడంతో "భయంకరమైన మారణహోమం" ప్రారంభమైంది.[49]

ప్రణాళిక ప్రకారం పనిచేస్తూ, స్వీడన్లు కోట రేఖ వెంట దక్షిణం, ఉత్తరం వైపుకు కదిలి రష్యన్ రక్షణను చేధించారు. వారు అనుభవం లేని రష్యన్ రెజిమెంట్ల మీద దాడి చేసి వారి రక్షణవ్యవస్థలను ఒక్కొక్కటిగా బద్దలు కొట్టారు. భయాందోళనలు, గందరగోళం నెలకొంది; రష్యన్ సైనికులు విదేశీ అధికారులను చంపడం ప్రారంభించారు. డి క్రోయ్ తన సిబ్బందితో లొంగిపోవడానికి తొందరపడ్డారు. భయాందోళనకు గురైన రష్యన్ దళాలు రక్షణ రేఖ ఉత్తర అంచున ఉన్న నార్వా నది మీద ఉన్న ఏకైక కాంపర్‌హోం వంతెన వద్దకు చేరుకున్నాయి. ఒక కీలకమైన సమయంలో వెనక్కి తగ్గుతున్న రష్యన్ దళాల కింద వంతెన కూలిపోయింది.[4]

రష్యన్ల కుడి (ఉత్తర) పార్శ్వంలో ఫ్యూచర్ గార్డు‌ల (ప్రీబ్రాజెన్స్కీ, సెమియోనోవ్స్కీ) రెండు రెజిమెంట్లు మాత్రమే యుద్ధ క్రమాన్ని నిలుపుకున్నాయి. వారు ఒక చతురస్రంలో సైన్యాలను పునర్నిర్మించారు. అధునాతనంగా వ్యాగన్ల బారికేడు‌లను ఏర్పాటు చేసి మొండిగా పట్టుకున్నారు; కొంతమంది పరిగెడుతున్న సైనికులు వారితో చేరారు. కార్లు ఈ ప్రతిఘటన కేంద్రానికి వ్యతిరేకంగా దాడులకు నాయకత్వం వహించారు. తన దళాలను ప్రోత్సహించారు కానీ వారు తిప్పికొట్టబడ్డారు. కార్లు కింద ఉన్న ఒక గుర్రం చంపబడింది. జనరల్సు గోలోవిన్ ట్రూబెట్స్కోయ్‌తో సహా చాలా మంది రష్యన్ కమాండర్లు డి క్రోయ్ లొంగిపోయినప్పటికీ ఈ సమూహంలో చేరగలిగారు. ఎడమ పార్శ్వంలో, జనరలు వీడ్ యుద్ధం ప్రారంభంలోనే తీవ్రంగా గాయపడ్డాడు కానీ అతని "విభాగం" చాలా వరకు భయాందోళనలకు గురికాలేదు. విజయవంతమైన ఎదురుదాడిని కూడా చేసింది[50] కానీ మిగిలిన సైన్యంతో తిరిగి అనుసంధానం కాలేకపోయింది.[51][52]

లొంగిపోవడం

[మార్చు]
చార్లెస్‌కు లొంగిపోతున్న రష్యన్ సైన్యం

మొదటి ఘర్షణ తర్వాత రష్యన్ సైన్యం హైకమాండు తన ధైర్యాన్ని కోల్పోయి లొంగిపోవాలని నిర్ణయించుకుంది. స్వీడన్లు అలసిపోయారు. భయాందోళనలకు గురై రష్యన్లు తమ స్థానాన్ని నిలుపుకుంటూ ముందుకు సాగలేకపోయారు. రష్యన్ సైన్యం కుడి పార్శ్వం ఆయుధాలతో స్వేచ్ఛగా నిష్క్రమించడంతో వేగంగా లొంగిపోయింది. ఎడమ పార్శ్వంలో ఉన్న జనరలు వీడ్ కూడా తరువాత లొంగిపోయాడు. ఇప్పటికే ఆయుధాలు, బ్యానరు‌లను అప్పగించవలసి వచ్చింది. అన్ని ఫిరంగి, వ్యాగన్-రైళ్లు కూడా స్వీడన్ల చేతుల్లోకి వచ్చాయి.[14][53]

స్వీడన్లు, రష్యన్లు కాంపరు‌హోం వంతెనకు మరమ్మతులు చేశారు. దీని ద్వారా లొంగిపోయిన దళాలు నార్వా నది కుడి ఒడ్డుకు దాటాయి. లొంగిపోయే నిబంధనల నెరవేర్పును నిర్ధారించడానికి అత్యున్నత రష్యన్ కమాండర్లు స్వీడన్లతోనే ఉన్నారు. మొదట బందీలుగా ఉన్నారు. కానీ తరువాత చార్లెసు ఒప్పందాన్ని ఉల్లంఘించి వారిని ఖైదీలుగా ఉంచారు. సైన్యం ఖజానాను అందుకోకపోవడం ద్వారా స్వీడన్లు ఈ చర్యను వివరించారు. [54] షెరెమెటెవ్ తన అశ్వికదళంతో నార్వా నది ఎడమ ఒడ్డున దక్షిణం వైపుకు. సైన్యాలను నడిపించి సిరెన్స్క్‌కు చేరుకున్నాడు. అక్కడి వంతెన మీద నదిని దాటి బందిఖానా నుండి తప్పించుకున్నాడు. [55]

ఫలితం

[మార్చు]

నార్వా యుద్ధం రష్యన్ సైన్యానికి ఘోర ఓటమి. స్వీడన్లు పది మంది జనరల్సు, పది మంది కల్నలు‌లను స్వాధీనం చేసుకున్నారు. యుద్ధంలో చాలా మంది రష్యన్ రెజిమెంటలు అధికారులు మరణించారు. జనవరి 1701 నాటి రష్యన్ రెజిమెంటలు జాబితా ప్రకారం సిబ్బంది మొత్తం నష్టం దాదాపు 25% (ట్రూబెట్స్కోయ్ "డివిజన్" రెండు సాధారణ పదాతిదళ రెజిమెంట్లలో 57–68% నష్టంతో). గోలోవిన్ "డివిజన్"లో (రెండు గార్డు రెజిమెంటు‌లను మినహాయించి), 356 మంది అధికారులలో 250 మంది మాత్రమే ప్రాణాలతో బయటపడ్డారు. అయితే వీడ్ "డివిజన్" కొంతవరకు మెరుగ్గా ఉంది. రష్యన్లు ఆయుధాలలో కూడా భారీ నష్టాలను చవిచూశారు. ఎందుకంటే స్వీడన్లు 4050 మస్కెట్లు, 173 ఫిరంగి ముక్కలను స్వాధీనం చేసుకున్నారు. వాటిలో 64 ముట్టడి ఫిరంగులు ఉన్నాయి. ఆ తర్వాత వెంటనే స్వీడన్లు యామ్ సమీపంలోని సామాను రైలు నుండి అదనంగా 22 మోర్టార్లను తీసుకున్నారు. 1701 వసంతకాలం నాటికి రష్యన్లు తమ చిన్న ఆయుధాలను ఎక్కువగా తిరిగి నింపుకున్నప్పటికీ మునుపటి గోలోవిన్, వీడ్ "విభాగాలు"లో ఇప్పటికీ రెజిమెంటలు ఫిరంగులు లేవు. చార్లెసు రష్యా మీద పోరాటాన్ని కొనసాగించి ఉంటే (జనరల్ వెల్లింగ్కు నోవ్‌గోరోడు, ప్స్కోవు మీద ‌దాడి చేయాలని సూచించినట్లుగా[56]), రష్యన్ సైన్యం మరొక ఓటమిని చవిచూసే అవకాశం ఉంది.[55]

స్మారకాలు

[మార్చు]

రష్యన్ మెమోరియల్

[మార్చు]

1900లో నార్వా యుద్ధం జరిగిన 200 సంవత్సరాల తర్వాత ప్రీబ్రాజెన్స్కీ, సెమియోనోవ్స్కీ రెజిమెంట్లు నార్వా యుద్ధంలో మరణించిన రష్యన్ సైనికులకు స్మారక చిహ్నాన్ని నిర్మించడం ప్రారంభించారు. ఈ స్మారక చిహ్నంలో ఒక గ్రానైటు పీఠం ఉంటుంది. దాని మీద ఒక శిలువ ఉంటుంది. దీనిని ఒక మట్టి దిబ్బ మీద ఉంచారు. శాసనం ఇలా చెబుతోంది: "1700 నవంబరు‌లో పడిపోయిన మా వీరోచిత పూర్వీకులు."[57]

విజయ కేతనం

[మార్చు]

2000 నవంబరు 20న స్వీడన్ విదేశాంగ మంత్రి లీనా జెల్మ్ వాలెన్ విజయోత్సవాన్ని పురస్కరించుకుని ఒక కొత్త స్మారక స్మారక చిహ్నాన్ని ప్రారంభించారు. స్వీడిషు ఇన్స్టిట్యూటు నుండి ఆర్థిక సహకారంతో నిర్మించబడిన ఇది 1936లో నిర్మించబడిన పాత స్మారక చిహ్నాన్ని భర్తీ చేసింది (ఇది రెండవ ప్రపంచ యుద్ధంలో అదృశ్యమైంది). ఈ స్మారక చిహ్నాన్ని "స్వీడిష్ సింహం" అధిరోహించింది.ఆయన ఎడమ పావు స్వీడన్ మూడు కిరీటాలతో చెక్కబడిన బంతి మీద ఉంది. ఇది గ్రానైటు పీఠం మీద ఉంది. పీఠం మీద లాటిన్ శాసనం "ఎండిసిసి" (1700), "స్వేసియా మెమోర్" ("స్వీడన్ గుర్తుంచుకుంటుంది") అని రాసి ఉంది.[58]

  • నార్వా సమీపంలో రష్యన్ స్మారక చిహ్నం
    నార్వా సమీపంలో రష్యన్ స్మారక చిహ్నం
  • నార్వాలోని స్వీడిష్ సింహం స్మారక చిహ్నం
    నార్వాలోని స్వీడిష్ సింహం స్మారక చిహ్నం

ఇవికూడా చూడండి

[మార్చు]

మూలాలు

[మార్చు]
  1. ↑ Kerala J. Snyder (2002), p.137. Oxford University Press, USA. 28 June 2002. ISBN 978-0-19-803293-9. Archived from the original on 2023-11-30. Retrieved 2015-12-13.
  2. ↑ "Magnus Stenbock Count and Spy". Archived from the original on 2018-06-14. Retrieved 2012-07-19.
  3. ↑ Essen, Michael Fredholm von (June 2024). Peter the Great's Disastrous Defeat: The Swedish Victory at Narva, 1700. HELION & Company. ISBN 9781804514436. The battle had the immediate effect of the Russians evacuating the whole of Ingria.
  4. ↑ 4.00 4.01 4.02 4.03 4.04 4.05 4.06 4.07 4.08 4.09 4.10 Jeremy Black (1996), p. 111
  5. ↑ Shkvarov 2012, p. 203.
  6. ↑ 6.0 6.1 Bergman, Lisa (2021-04-21). "Slaget vid Narva". Historiska Media (in స్వీడిష్). Retrieved 2024-03-07.
  7. ↑ "Slaget vid Narva". www.tacitus.nu. Retrieved 2024-03-07.
  8. ↑ Grey, Ian (2015). Peter the Great. New Word City. ISBN 978-1-61230-922-4. Archived from the original on 2023-11-30. Retrieved 2020-11-24.
  9. ↑ 9.0 9.1 Christer Kuvaja (2008), p.139
  10. ↑ Lars-Eric Höglund, Åke Sallnäs, Alexander Vespalov (2011). Great Northern War 1700–1721, II.
  11. ↑ Generalstaben (1918–1919). Karl XII på slagfältet.
  12. ↑ "Tacitus.nu, Örjan Martinsson. Russian force". Archived from the original on 2018-08-31. Retrieved 2013-09-07.
  13. ↑ 13.0 13.1 13.2 13.3 Boris Grigorjev & Aleksandr Bespalov (2012). Kampen mot övermakten. Baltikums fall 1700–1710. pp. 38
  14. ↑ 14.0 14.1 14.2 Ullgren (2008), p.57
  15. ↑ 15.0 15.1 Ericson (2003), p. 257
  16. ↑ Cathal J. Nolan (2008). Wars of the Age of Louis XIV, 1650–1715. pp. 313
  17. ↑ Hughes, Lindsey. Russia in the Age of Peter the Great. — New Haven: Yale University Press, 1998. pp. 30.
  18. ↑ Olle Larsson, Stormaktens sista krig (2009) Lund, Historiska Media. pp. 99
  19. ↑ 19.0 19.1 Peter The Great – Swift
  20. ↑ Massie 1980, p. 323.
  21. ↑ "Sweden Was a Military Giant—Until It Invaded Russia". 8 October 2016. Archived from the original on 31 January 2018. Retrieved 4 February 2018.
  22. ↑ Великанов В.С. К вопросу об офицерском корпусе русской армии накануне и на начальном этапе Великой Северной войны. // Война и оружие: Новые исследования и материалы. Труды Пятой Международной научно-практической конференции, 14–16 мая 2014 года. СПб.: ВИМАИВиВС, 2014. pp. 338–354. Russian officer corps in the beginning of the Great Northern war (English summary); Archived 2018-03-01 at the Wayback Machine
  23. ↑ 23.0 23.1 Frost 2000, p. 228.
  24. ↑ Frost 2000, p. 263.
  25. ↑ Frost (2000), p.229
  26. ↑ "Swedish army at Lagena on 19/29 Nov of 1700 (Inspection of the Royal army the day before Narva battle)". Archived from the original on 2018-03-07. Retrieved 2018-03-06.
  27. ↑ 27.0 27.1 Tucker, S.C., 2010, A Global Chronology of Conflict, Vol. Two, Santa Barbara: ABC-CLIO, LLC, ISBN 978-1-85109-667-1
  28. ↑ "Vellingk, Otto". Archived from the original on 2017-12-22. Retrieved 2018-03-05.
  29. ↑ [1] Archived 2019-08-23 at the Wayback Machine Rehnsköld, Karl Gustaf // Nordisk familjebok
  30. ↑ 30.0 30.1 Massie 1980, p. 329.
  31. ↑ Дмитрий Николаевич Бантыш-Каменский (1840). Биографии российских генералиссимусов и генерал-фельдмаршалов: Часть первая. p. 30. Archived from the original on 2023-11-30. Retrieved 2019-07-28.
  32. ↑ Петров [Petrov] 1901, pp. 218–220.
  33. ↑ 33.0 33.1 "Великанов В.С. Формирование генералитета русской армии в 1700–09 гг. // Русская военная элита. Сборник материалов научной конференции. — Севастополь: Изд-во «Шико-Севастополь», 2015. С. 97–111". Archived from the original on 2018-03-05. Retrieved 2018-03-05.
  34. ↑ Massie 1980, pp. 688–689.
  35. ↑ Massie 1980, pp. 682–683.
  36. ↑ Massie 1980, p. 328.
  37. ↑ Петров [Petrov] 1901, pp. 223–224.
  38. ↑ von Essen 2024, p. XVIII.
  39. ↑ 39.0 39.1 Frost (2003), pp. 230, 232
  40. ↑ 40.0 40.1 "Swedish BO in the battle of Narva, 19(20)/30 Nov 1700". Archived from the original on 5 March 2018. Retrieved 5 March 2018.
  41. ↑ Porfiriev (1958), p. 145
  42. ↑ Беспалов [Bespalov] 1998.
  43. ↑ Massie 1980, p. 330.
  44. ↑ 44.0 44.1 Петров [Petrov] 1901, p. 199.
  45. ↑ 45.0 45.1 Massie 1980, p. 332.
  46. ↑ Brian Davies (2011). Empire and Military Revolution in Eastern Europe: Russia's Turkish Wars in the Eighteenth Century. A&C Black. p. 65. ISBN 978-1-4411-6238-0. Archived from the original on 2023-11-30. Retrieved 2018-03-12.
  47. ↑ "Russian BO at Narva on 19/30 Nov, 1700 by Fer & Wolff". Archived from the original on 2018-03-08. Retrieved 2018-03-07.
  48. ↑ Великанов В.С. К вопросу об организации и численности русской армии в нарвском походе 1700. // "Война и мир. Новые исследования и материалы". Материалы 2-й международной научно-практической конференции. СПб, 2011. Ч. 1. С. 130–143
  49. ↑ Massie 1980, p. 332–333.
  50. ↑ "Unknown episode of Narva battle on 20/30 November 1700". Archived from the original on 13 March 2018. Retrieved 12 March 2018.
  51. ↑ Massie 1980, pp. 333–334.
  52. ↑ Петров [Petrov] 1901, p. 234.
  53. ↑ Беспалов А. В. Северная война (1998), p.43
  54. ↑ Петров [Petrov] 1901, p. 234–238.
  55. ↑ 55.0 55.1 Великанов В.С. К вопросу о состоянии русской армии после нарвского поражения, зима 1700–1701 гг. Archived 2018-03-13 at the Wayback Machine // Война и оружие: Новые исследования и материалы. Труды Седьмой Международной научно-практической конференции, 18–20 мая 2016 года. СПб.: ВИМАИВиВС, 2016. Ч. 2. С. 26–42.
  56. ↑ "Nilsson Bengt. Abraham Cronhjort and the defense of Ingria 1700–1703". Archived from the original on 2018-03-14. Retrieved 2018-03-13.
  57. ↑ Петров А. В (1901), pp. 354–355
  58. ↑ Svenska institutet och Narva Archived నవంబరు 30, 2010 at the Wayback Machine
"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=నార్వా_యుద్ధం_(1700)&oldid=4558731" నుండి వెలికితీశారు