నార్వే ఏకీకరణ
Unification of Norway | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
872 860s–1020s: Successive territorial expansion | |||||||||
![]() Unification process of the petty kingdoms, about 872. | |||||||||
రాజధాని | Ǫgvaldsnes | ||||||||
సామాన్య భాషలు | Old Norse | ||||||||
మతం | Norse paganism | ||||||||
ప్రభుత్వం | Kingdoms unification | ||||||||
Kings | |||||||||
• Before 872 | petty kings and earls | ||||||||
• From 872 | Harald Fairhair | ||||||||
చారిత్రిక కాలం | Middle Ages | ||||||||
860s | |||||||||
870s | |||||||||
870s | |||||||||
870s | |||||||||
872 | |||||||||
880s | |||||||||
|
నార్వే ఏకీకరణ (నార్వేజియన్ బోక్మాల్: రిక్సామ్లింగెన్) అనేది నార్వే అనేక చిన్న రాజ్యాల నుండి ఒకే రాజ్యంగా విలీనం చేయబడిన ప్రక్రియ ఇది ఆధునిక నార్వే రాజ్యానికి ముందుంది.[1]
చరిత్ర
[మార్చు]తరువాతి సంప్రదాయం ప్రకారం, నార్వేను మొదటిసారిగా ఒకే రాజ్యంగా ఏకం చేసిన ఘనత హెరాల్డు ఫెయిర్హెయిరు రాజుకు ఉంది. [2] గాథల ప్రకారం ఆయన సుమారు 872 నుండి 930 వరకు నార్వేను పాలించాడు. క్లాజు క్రాగుతో సహా ఆధునిక చరిత్రకారులు ఆయన పాలన పశ్చిమ, దక్షిణ నార్వే తీర ప్రాంతాలకే పరిమితం అయి ఉండవచ్చని భావిస్తున్నారు. ఇటీవలి పరిశోధనలలో ధోరణి ఏమిటంటే దేశ ఏకీకరణ ఎక్కువ సమయం తీసుకునే ప్రక్రియగా భావించడం.[3]
తన తండ్రి హాల్ఫ్డాన్ ది బ్లాక్ గుడ్రోడార్సన్ మరణంతో విజయం, వారసత్వం ద్వారా తన తండ్రి చేతుల్లోకి వచ్చిన వెస్ట్ఫోల్డ్లోని అనేక చిన్న, కొంతవరకు చెల్లాచెదురుగా ఉన్న రాజ్యాల సార్వభౌమత్వాన్ని హరాల్డు సాధించాడని గాథలు చెబుతున్నాయి. 866లో స్వీడనులోని వార్మ్ల్యాండు, స్వీడిషు రాజు ఎరిక్ ఐముండ్సన్కు విధేయత చూపిన ఆధునిక ఆగ్నేయ నార్వేతో సహా నార్వేను కలిగి ఉన్న అనేక చిన్న రాజ్యాల మీద హెరాల్డు వరుస విజయాలలో మొదటిది చేశాడు. 872లో స్టావాంజరు సమీపంలోని హాఫ్ర్స్ఫ్జోర్డు యుద్ధం లో గొప్ప విజయం సాధించిన తర్వాత హెరాల్డు మొత్తం దేశానికి రాజుగా మారాడు.[4]
స్వెర్రే బాగ్గే ప్రకారం నార్వే ఏకీకరణ అద్భుతమైన సముద్ర సమాచార మార్పిడి ద్వారా అలాగే శీతాకాలంలో అరుదుగా గడ్డకట్టే సముద్రాల ద్వారా సులభతరం చేయబడింది. [2]
అయితే ఆయన రాజ్యం బయటి నుండి వచ్చే ప్రమాదాల వల్ల ముప్పు పొంచి ఉంది. ఎందుకంటే అతని ప్రత్యర్థులు పెద్ద సంఖ్యలో ఇటీవల కనుగొనబడిన ఐస్లాండ్లో మాత్రమే కాకుండా; ఓర్క్నీ దీవులు, షెట్ల్యాండ్ దీవులు,హెబ్రిడ్స్ దీవులు, ఫారో దీవులలో కూడా ఆశ్రయం పొందారు. ఆయన ప్రత్యర్థులు వెళ్లిపోవడం పూర్తిగా స్వచ్ఛందంగా లేదు. ధనవంతులు, గౌరవనీయులైన చాలా మంది నార్వేజియన్ అధిపతులు హెరాల్డుకు ముప్పు తెచ్చారు; అందువల్ల, వారు చాలా వేధింపులకు గురయ్యారు. దీని ఫలితంగా వారు భూమిని ఖాళీ చేయవలసి వచ్చింది. కాలక్రమేణా నార్వే అంతర్యుద్ధంఆపడానికి దీవులను లొంగదీసుకోవడానికి హెరాల్డు దండయాత్ర చేయవలసి వచ్చింది.[5]
హెరాల్డు మరణం తరువాత రాజ్యం ఐక్యత కాపాడబడలేదు. తరువాతి శతాబ్దాలలో రాజ్యాన్ని పూర్తిగా లేదా పాక్షికంగా రాజు హెరాల్డు వారసులు లేదా డెన్మార్కు సుజరైంటి కింద ఉన్న ఎర్ల్స్ వివిధ రకాలుగా పరిపాలించారు. 1387లో మరణించిన రాజు 5వ ఓలావ్ వరకు నార్వే రాజులు సాధారణంగా హెరాల్డు ఫెయిర్హైరు వంశానికి చెందినవారని చెప్పుకుంటారు.[6][7]
సాగా వివరణలు
[మార్చు]స్నోరి స్టర్లుసన్ రాసిన హీమ్స్క్రింగ్లా నుండి వచ్చిన హరాల్డ్ హార్ఫాగ్రే కథలో, హరాల్డ్ ఫెయిర్హెయిర్ నార్వే పాలనను ఏకీకృతం చేయడం కొంతవరకు ఒక ప్రేమకథ లాంటిది. ఈ కథ హోర్డాలాండ్ రాజు ఐరిక్ కుమార్తె గైడా నుండి తిరస్కరణ మరియు తిరస్కారానికి దారితీసిన వివాహ ప్రతిపాదనతో ప్రారంభమవుతుంది. "అతను నార్వే మొత్తానికి రాజు కాకముందే" హరాల్డ్ను వివాహం చేసుకోవడానికి తాను నిరాకరించానని ఆమె చెప్పింది. అందువల్ల హరాల్డ్ నార్వేకు ఏకైక రాజు అయ్యే వరకు తన జుట్టును కత్తిరించుకోనని లేదా దువ్వనని ప్రతిజ్ఞ చేయవలసి వచ్చింది మరియు పది సంవత్సరాల తరువాత, దానిని కత్తిరించడంలో అతను సమర్థించబడ్డాడు; ఆ తర్వాత అతను "షాక్హెడ్" లేదా "టాంగిల్హెయిర్" అనే పేరును మార్చుకున్నాడు, దీని ద్వారా అతను సాధారణంగా తెలిసిన వ్యక్తి. ఈ కథను హీమ్స్క్రింగ్లా వ్రాసిన సమయానికి కోర్టులలో ప్రాచుర్యం పొందిన శృంగార కథల నుండి ప్రేరణ పొందిన సాహిత్య కథగా నేడు చాలా మంది పండితులు భావిస్తారు.[8][9]
నార్వేజియన్ రాజ్యాల పటాలు
[మార్చు]ఈ పటాలు ప్రధానంగా 13వ శతాబ్దానికి చెందిన తరువాతి సాగా మూలాల మీద ఆధారపడి ఉన్నాయి. వాటి చారిత్రక ఖచ్చితత్వం ఇంకా స్థాపించబడలేదు.
-
నార్వేజియన్ చిన్న రాజ్యాలు c. క్రీ.శ. 820లో గుడ్రోడ్ వేటగాడు మరణించాడు. ప్రధాన రాజ్యాలు: వెస్ట్ఫోల్డ్ (ఎరుపు), హలోగాలాండ్ (పర్పుల్), ఆల్వీమ్ (పసుపు) అగ్డర్ (ఆకుపచ్చ).
-
చిన్న రాజ్యాలు సుమారు 860 ADలో హాల్ఫ్డాన్ ది బ్లాక్ మరణించినప్పుడు. ఎరుపు రంగులో హెరాల్డ్ ఫెయిర్హెయిర్ వారసత్వంగా పొందిన రాజ్యం ఉంది
-
హాఫ్ర్స్ఫ్జోర్డ్ యుద్ధానికి ముందు, సుమారు 872 AD (ఎరుపు రంగులో చూపబడిన ఏకీకృత రాజ్యం) చిన్న రాజ్యాలు
-
రాజ్య విభజన సుమారు 930 AD., హెరాల్డ్ కుమారులు మరియు బంధువులకు కేటాయించబడిన చిన్న రాజ్యాలు (పసుపు), హెరాల్డ్ ప్రత్యక్ష పాలన (ఎరుపు), ఎర్ల్స్ ఆఫ్ లేడ్ (ఊదా), ఎర్ల్స్ ఆఫ్ మోరే (నారింజ)
-
స్వోల్డర్ యుద్ధం (క్రీ.శ. 1000) తర్వాత స్వీడన్ (పసుపు), డెన్మార్క్ (ఎరుపు) మరియు జార్ల్ ఆఫ్ లేడ్ (ఊదా) మధ్య రాజ్య విభజన.
-
నార్వేజియన్ చిన్న రాజ్యాలు c. 820 ADలో వేటగాడు గుడ్రోడ్ మరణించాడు. ప్రధాన రాజ్యాలు: వెస్ట్ఫోల్డ్ (ఎరుపు), హలోగాలాండ్ (పర్పుల్), ఆల్వీమ్ (పసుపు) అగ్డర్ (ఆకుపచ్చ)
ఇవికూడా చూడండి
[మార్చు]- మొదటి స్వీడిష్–నార్వేజియన్ యూనియన్
- కల్మార్ యూనియన్
- నార్వేజియన్ రాచరికం చరిత్ర
- నార్వే అంతర్యుద్ధం
- నార్వే ఏకీకరణ
- గ్రేట్ నార్తర్ను యుద్ధసమయంలో నార్వే
- స్వీడిషు–నార్వేజియను యుద్ధం
- గన్బోట్ యుద్ధం
- సిల్డా యుద్ధం
- పీటరు వెస్సెలు
- డెన్మార్కు - నార్వే - హోల్స్టెయిను సంస్కరణ
- నార్వేలో కాథలిక్ వ్యతిరేకత
- రాజ్యాంగ దినోత్సవం (నార్వే)
- టోరుస్టెన్సను యుద్ధం
- క్రిస్టియనుషోం కోట
- ఉత్తర నార్వే జాయింటు రెస్క్యూ కోఆర్డినేషను సెంటరు
- నార్వేజియను ఎయిర్ అంబులెన్సూ
- నార్వేలో విమానయానం
- నార్వేలో ఎన్నికలు
- నార్వేజియను మున్సిపలు ఎన్నికలు
- దక్షిణ నార్వే జాయింటు రెస్క్యూ కోఆర్డినేషను సెంటరు
- నార్వేజియను సాయుధ దళాలు
- రాయలు ప్యాలెసు ఓస్లో
- బైగ్డోయ్ రాయల్ ఎస్టేట్
- అకేర్షసు కోట
- టోన్సుబర్గు కోట
- హాఫ్ర్స్ఫ్జోర్డు యుద్ధం
- స్టాంఫోర్డు బ్రిడ్జి యుద్ధం
- స్కాటిషు–నార్వేజియను యుద్ధం
- ఫుల్ఫోర్డు యుద్ధం
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ Per G. Norseng. "Norsk historie fra 800 til 1130". Store norske leksikon. Retrieved June 1, 2019.
- ↑ 2.0 2.1 Bagge, Sverre (2009). Early state formation in Scandinavia. Vol. 16. Austrian Academy of Sciences Press. p. 148. ISBN 978-3-7001-6604-7. JSTOR j.ctt3fgk28.
- ↑ Rikssamling (Det Norske Kongehus)
- ↑ "Samlinga av Noreg (vikingtida.wikispaces.com)". Archived from the original on 2019-12-15. Retrieved 2025-04-20.
- ↑ Rikssamlingen i Norge fra ca. 900 til ca. 1300 (Prezi Inc.)
- ↑ Rikssamlingen (Cappelendamm.no)
- ↑ History of The Royal House of Norway (Det Norske Kongehus)
- ↑ Bruken av en heroisk fjern fortid: Kulturarvskonflikter omkring Harald Hårfagres minnetradisjon (Haugalandmuseene)
- ↑ Norway – Rulership and power before Christianization (S. Bagge and S. Nordeide)