నీలాంబుర్ ఆయిషా
నిలంబూర్ ఆయిషా ఒక భారతీయ నటి, ఆమె మలయాళ చిత్ర పరిశ్రమ, మలయాళ నాటక పరిశ్రమలో పనిచేస్తుంది. ఆమె తన కెరీర్ను థియేటర్ ఆర్టిస్ట్గా ప్రారంభించింది. తరువాత ఆమె 1960ల చివర, 1970లలో మలయాళ చిత్రాలలో సహాయ నటిగా మారింది. ఆమె 50 కి పైగా సినిమాల్లో నటించింది. ఆమె ముస్లిం సమాజం నుండి మలయాళ సినిమాలు, నాటకాల్లో నటించిన మొదటి మహిళ.[1]
మంజు వారియర్ 2023లో మలయాళం భాషలో ఆమె జీవితం గురించిన జీవిత చరిత్ర చిత్రం అయిన ఆయిషాలో నిలంబూర్ ఆయిషా పాత్రను పోషించారు.[2] ఈ చిత్రానికి ఆమిర్ పల్లిక్కల్ దర్శకత్వం వహించగా, జకారియా మొహమ్మద్ నిర్మించారు.
ప్రారంభ జీవితం
[మార్చు]ఆయిషా పూర్వపు మద్రాస్ ప్రెసిడెన్సీలోని నిలంబూర్లో జన్మించింది. ధనిక కుటుంబంలో జన్మించిన ఆమెకు కళలంటే ఆసక్తి ఉండేది. 13 సంవత్సరాల వయసులో, ఆమెను 47 ఏళ్ల వ్యక్తితో వివాహం చేయించారు. కానీ ఐదవ రోజున ఆమె వివాహం రద్దు చేయబడింది. అప్పటి నుండి ఆమె ఒంటరి తల్లి.
నటనా వృత్తి
[మార్చు]ఆయిషా 1950లలో నాటకాల్లో నటించడం ప్రారంభించింది. ఆమె తన 16వ ఏట 1953లో నాటక రచయిత ఇ.కె.అయము యొక్క ఇజ్జు నల్లూరు మన్సనకన్ నోక్కు (1953)తో రంగప్రవేశం చేసింది. దేశంలోని వివిధ ప్రాంతాలలో 2,500 కి పైగా వేదికలపై ఈ ప్రదర్శన జరిగింది. తరువాత ఆమె కె.టి. ముహమ్మద్, వైకోమ్ ముహమ్మద్ బషీర్, ఖాన్ కవిల్, పి.జె. ఆంటోనీ వంటి ప్రముఖ కళాకారులతో కలిసి నాటక రంగంలో పనిచేసింది. ఆమె కె.టి. ముహమ్మద్ రచన, దర్శకత్వం వహించిన ఇతు భూమియాను, తీక్కనల్, సృష్టి, కాఫీర్ వంటి నాటకాల్లో ప్రధాన పాత్ర పోషించింది.
ఆమె 1961లో రాజేంద్ర దర్శకత్వం వహించిన హిందీ చిత్రం ఎలిఫెంట్ క్వీన్ ద్వారా బిగ్ స్క్రీన్ ఎంట్రీ ఇచ్చింది. ఇతర తారాగణంలో హెలెన్, ఆజాద్ ఉన్నారు. ఆమె వేట కుటుంబంలోని స్త్రీ పాత్రను పోషించింది. ఆమె స్వస్థలంలో చిత్రీకరించబడినందున ఆమెకు ఆ సినిమాలోకి ఎంట్రీ లభించింది. ఆ సంవత్సరం తరువాత ఆమె మలయాళంలో తన తొలి చిత్రం కందం బెచ్చ కొట్టు కూడా చేసింది. ఆ తర్వాత సుబైదా, కుట్టికుప్పాయమ్, ఒలవుమ్ తీరవుమ్, కుప్పివాలా వంటి సినిమాలు వచ్చాయి.
అవార్డులు, గౌరవాలు
[మార్చు]2002లో ఆయిషా నాటకానికి కేరళ సంగీత నాటక అకాడమీ అవార్డును అందుకుంది.[3] నాటక రంగానికి ఆమె చేసిన సమగ్ర కృషికి ఆమెకు SL పురం రాష్ట్ర బహుమతి లభించింది. 2011 లో ఊమక్కుయిల్ పదుంబోల్ చిత్రంలో ఆమె పాత్రకు రెండవ ఉత్తమ నటిగా కేరళ రాష్ట్ర చలనచిత్ర అవార్డును గెలుచుకుంది. ఆమెకు 2011 సంవత్సరంలో ప్రేమ్జీ అవార్డు కూడా లభించింది.
ఫిల్మోగ్రఫీ
[మార్చు]- వేట కుటుంబంలో స్త్రీగా ఏనుగు (1961) (హిందీ చిత్రం)
- కందం బెచ్చ కొట్టు (1961) బేతాతగా
- లైలా మజ్ను (1962)
- కుట్టి కుప్పాయం (1964)
- సుబైదా తల్లిగా సుబైదా (1965).
- పత్తిరి అమీనుమ్మగా కుప్పివల (1965).
- అమీనాగా కాతిరున్న నిక్కా (1965).
- కట్టుపూక్కల్ (1965)
- తొమ్మంటే మక్కల్ (1965)
- కావ్యమేళ (1965) భవానీయమ్మగా
- పాయసక్కరన్ భార్యగా థంకక్కుడం (1965).
- చెమ్మీన్ (1966)
- ఒలావుమ్ తీరవుమ్ (1970) ఆయిషాగా
- పతిరావుం పకల్వెలిచావుం (1974)
- రాముని తల్లిగా కాతిరున్న నిమిషం (1978).
- చువన్న విత్తుకల్ (1978)
- తేంతుల్లి (1979)
- నలుమణిపూక్కల్ (1979)
- అన్యరుడే భూమి (1979)
- త్రాసం (1981)
- మైలాంజీ (1982) (ఆయిషుమ్మ)
- వాల్క్కన్నడి (1992)
- అమ్మక్కిల్కూడు (2003) వృద్ధాశ్రమ ఖైదీగా
- నిజలట్టం (2005)
- ఇందు తల్లిగా చంద్రోల్సవం (2005).
- మకల్కు (2005) మానసిక రోగిగా
- దైవనామతిల్ (2005) అమ్మాయిగా
- సైనుగా పరదేశి (2007)
- బీయతుగా కైయోప్పు (2007)
- మానసిక వికలాంగుడి తల్లిగా షేక్స్పియర్ ఎంఏ మలయాళం (2008)
- గ్రామస్థుడిగా శలభం (2008)
- విలపంగల్క్కప్పురం (2008) వల్యుమ్మగా
- నబీసా ఉమ్మాగా ప్యాసింజర్ (2009).
- పలేరి మాణిక్యం: ఓరు పతిరకోలపథకథింతే కథ (2009)
- బషీర్ ఉమ్మగా కేరళోత్సవం 2009 (2009).
- ఉమ్మాగా ఎంతమ్మ (2009)
- ఖిలాఫత్
- లక్ష్మికుట్టియమ్మగా ఓరు మంజుకాలమ్
- న్జంగులే వీడు
- నిలవింటే ముత్తు
- మన్సూర్ ఉమ్మగా ఊమక్కుయిల్ పడుంబోల్ (2012).
- కుతంత్ర శిరోమణి
- బయోస్కోప్ (2013)
- ఆసుపత్రిలో మరణించిన రోగిగా శ్రీమతి లేఖా థరూర్ కనున్నది (2013).
- జిన్నుమ్మగా బాల్యకళాసఖి (2014).
- తుఫైల్ తల్లిగా కూతరా (2014).
- ఉమ్మాగా పెడితోండన్ (2014)
- అలీఫ్ (2015) ఉమ్మకుంజు/ఫాతిమా అమ్మమ్మగా
- దేవి పాత్రలో కంపార్ట్మెంట్ (2015)
- ఆసియుమ్మగా నిక్కా (2015)
- పాకల్ మాయుమ్ ముమో (2016)
- నజీబ్ అమ్మాయిగా ప్రవాసలోకం (2016).
- కా బాడీస్కేప్స్ (2016) కడీసుమ్మగా
- అయిషక్కలం (2017)
- ప్రకాశన్ అమ్మమ్మగా హలో దుబాయ్క్కారన్ (2017).
- మట్టంచెరి (2018)
- ఖలీఫా (2018)
- అమ్మమ్మగా కూడే (2018)
- పూచెడి పూవింటే మొట్టు (2019)
- అమీనా అమ్మమ్మగా పంతు (2019).
- వైరస్ (2019) ఆసుపత్రిలోని OP కౌంటర్ సిబ్బందిగా
- OP కక్షి అమ్మినిపిల్ల (2019) కోర్టులో గొడవ పడే మహిళగా
- మామాంగం (2019) చంద్రోత్ కుటుంబంలో వృద్ధురాలిగా
- ఉదలజం (2019) ఇంటి పనిమనిషిగా
- టెలిఫిల్మ్లో నటిగా హలాల్ లవ్ స్టోరీ (2020)
- బాటన్ అవార్డు (2020)
- తరపోరి (2020) వాల్యుమ్మగా
- మజయతోరు వీడు (2020) ముత్తాస్సిగా
- నీయతి (2021)
- ఖదీసుమ్మగా ఉమ్మాచి (2021) బహుమతి
- ఖుబ్బూస్ (2022)
- స్వామి శరణం (2022)
- ఒలప్పురక్కెందినోరు ఇరుంబువాతిల్ (2022) గా
- అమ్మమ్మగా స్పర్షమ్ (2022)
- విష్ణువు ఉమ్మా (2022) విష్ణు ఉమ్మగా
- షఫీ తల్లిగా రోర్షాచ్ (2022)
- మినీ అమ్మమ్మగా వండర్ ఉమెన్ (2022)
- నీలంబూరిత్నే విప్లవ నక్షత్రం
- ఎన్ను స్వాంతం శ్రీధరన్
- నాట్టిల్లెల్లం పట్టాయి
- పెరుంకలియాట్టం
- కురువిపాప్ప (2023)
- రండమ్ నాల్ (2023)
టెలివిజన్ సీరియల్స్
[మార్చు]- రుద్రవీణ ( సూర్య టీవీ )
నాటకాలు
[మార్చు]- కరిన్కురంగు
- ఇతు భూమియాను
- ఉల్లతు పరంజాల్
- ఈ దునియావిల్ న్జన్ ఒట్టక్కను
- ఇజ్జు నల్లోరు మన్సనాకన్ నోక్కు
- కాఫిర్
- తీక్కనల్
- సృష్టి
ఇవి కూడా చూడండి
[మార్చు]బాహ్య లింకులు
[మార్చు]మూలాలు
[మార్చు]- ↑ "Nilambur Ayisha: India actor who survived religious hate and bullets". BBC News (in బ్రిటిష్ ఇంగ్లీష్). 2022-06-03. Retrieved 2023-07-10.
- ↑ "Manju Warrier's film is a feel-good narrative woven out of Nilambur Ayisha's life". OnManorama. Retrieved 2023-07-10.
- ↑ "Kerala Sangeetha Nataka Akademi Award: Drama". Department of Cultural Affairs, Government of Kerala. Retrieved 26 February 2023.