నెల్లికుదురు
| నెల్లికుదురు | |
| — రెవెన్యూ గ్రామం — | |
  నెల్లికుదురు |
|
| అక్షాంశరేఖాంశాలు: 17°35′04″N 79°45′15″E / 17.584332°N 79.754236°E | |
|---|---|
| రాష్ట్రం | తెలంగాణ |
| జిల్లా | మహబూబాబాదు |
| మండలం | నెల్లికుదురు |
| ప్రభుత్వం | |
| - సర్పంచి | |
| జనాభా (2011) | |
| - మొత్తం | 8,016 |
| - పురుషుల సంఖ్య | 4,022 |
| - స్త్రీల సంఖ్య | 3,994 |
| - గృహాల సంఖ్య | 2,020 |
| పిన్ కోడ్ | 506368 |
| ఎస్.టి.డి కోడ్ | |
నెల్లికుదుర్, తెలంగాణ రాష్ట్రం, మహబూబాబాద్ జిల్లా, నెల్లికుదుర్ మండలానికి చెందిన గ్రామం.[1]
ఇది సమీప పట్టణమైన వరంగల్ నుండి 70 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2016 అక్టోబరు 11 న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత వరంగల్ జిల్లా లోని ఇదే మండలంలో ఉండేది.[2]
గ్రామ జనాభా
[మార్చు]2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 2020 ఇళ్లతో, 8016 జనాభాతో 1959 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 4022, ఆడవారి సంఖ్య 3994. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1082 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 2054. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 578562[3].పిన్ కోడ్: 506368.
వరంగల్ జిల్లా నుండి మహబూబాబాద్ జిల్లాకు మార్పు
[మార్చు]లోగడ నెల్లికుదుర్ గ్రామం/మండలం వరంగల్ జిల్లా, మహబూబాబాద్ రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలో ఉంది. 2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా నెల్లికుదుర్ మండలాన్ని (1+16) పదిహేడు గ్రామాలుతో కొత్తగా ఏర్పాటైన మహబూబాబాద్ జిల్లా పరిధిలో, అదే రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలో చేర్చుతూ ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీచేసింది.[1]
గ్రామ చరిత్ర
[మార్చు]నెల్లికుదురు గ్రామానికి గొప్ప చరిత్ర ఉంది. అతి పురాతనమైన రంగనాయకుల గుడి ఊరికే తలమానికం. గొప్ప కవులకు, కళాకారులకు ఈ ఊరు పుట్టినిల్లు.నెల్లికుదురులో కాకతీయ మహా రాణి రుద్రమదేవి తన చివరి యుద్ధంలో పాల్గొన్టానికి నకిరేకల్ కు వెళ్లే సమయంలో ఈ ప్రాంతంలో ఉండి కొన్ని వ్యూహాలు రచించడం జరిగిందని ఆధారాలు ఉన్నాయు, కాకతీయుల కొన్ని ఆయుధాలు విలువైన బంగారు ఆభరణాలు గుప్తానిధులు ఈ ప్రాంతంలో ఉన్నాయి అని ప్వూరికుల నమ్మకం.
ప్రముఖులు
[మార్చు]విద్యా సౌకర్యాలు
[మార్చు]గ్రామంలో నాలుగుప్రైవేటు బాలబడులు ఉన్నాయి. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు 9, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు ఆరు, ప్రైవేటు ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు మూడు, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాలలు నాలుగు, ప్రైవేటు మాధ్యమిక పాఠశాలలు మూడు ఉన్నాయి. ఒక ప్రభుత్వ జూనియర్ కళాశాల ఉంది.సమీప ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల తొర్రూరులోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల వరంగల్లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ వరంగల్లో ఉన్నాయి.సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల వరంగల్లో ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
[మార్చు]ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
[మార్చు]ప్రభుత్వ ఆసుపత్రి ఉంది. నెల్లికుదురులో ఉన్న ఒకప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఇద్దరు డాక్టర్లు, నలుగురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు.సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
[మార్చు]గ్రామంలో7 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ఏడుగురు ఉన్నారు.
తాగు నీరు
[మార్చు]మంచినీటి వసతికి ట్యాంక్ ఉంది.గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. కాలువ/వాగు/నది ద్వారా, చెరువు ద్వారా కూడా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది.
పారిశుధ్యం
[మార్చు]గ్రామంలో భూగర్భ మురుగునీటి వ్యవస్థ ఉంది. మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
[మార్చు]నెల్లికుదురులో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు ఉన్నాయి. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
[మార్చు]గ్రామంలో వాణిజ్య బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి.
ఏటీఎమ్, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
[మార్చు]గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
విద్యుత్తు
[మార్చు]గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 7 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
[మార్చు]నెల్లికుదురులో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
- వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 123 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 87 హెక్టార్లు
- శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 12 హెక్టార్లు
- తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 24 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 50 హెక్టార్లు
- సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 29 హెక్టార్లు
- బంజరు భూమి: 373 హెక్టార్లు
- నికరంగా విత్తిన భూమి: 1261 హెక్టార్లు
- నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 263 హెక్టార్లు
- వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 1400 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
[మార్చు]నెల్లికుదురులో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
- బావులు/బోరు బావులు: 600 హెక్టార్లు* చెరువులు: 800 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
[మార్చు]నెల్లికుదురులో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
[మార్చు]దేవాలయాలు
[మార్చు]- ఊరి ప్రధాన కూడలిలో పురాతన శివాలయము ఉంది.
- ఊరి చివరలో ఆంజనేయ ఆలయము ఉంది.
- ట్యాంకు ప్రక్కగా రంగనాయుకుల గుడి ఉంది.
- ఊరి చివరలో గ్రామదేవత ముత్యాలమ్మ గుడి ఉంది.
- ఊరిలో రెండు సినిమా టాకీలున్నవి. కానీ టీవీల పుణ్యమాని అని ఆ రెండు థియేటర్లు మూతపడ్డవి.
- ఊరి నడిబొడ్డులో ఉన్న గడి గోడ చాలా పురాతనమైనది. ఇప్పటికీ అది చెక్కుచెదరలేదంటే ఆనాటి నైపుణ్యం ఏంటో అర్ధం చేసుకోవచ్చు
- బొడ్రాయికి కూడా పెద్ద చరిత్రే ఉంది. అది ఈ మధ్యనే రెనోవేట్‌ చేశారు.
గ్రామంలో ఇతర సౌకర్యాలు
[మార్చు]- పోలీస్ స్టేషను కలదు, స్టేట్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా ఉన్నాయి
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ 1.0 1.1 తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 235 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016
- ↑ "మహబూబాబాదు జిల్లా" (PDF). తెలంగాణ గనుల శాఖ. Archived (PDF) from the original on 2022-01-06. Retrieved 2021-01-06.
- ↑ "Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011".
వెలుపలి లింకుల
[మార్చు][1] ఈనాడు వరంగల్లు, 2013 నవంబరు 20. 1వ పేజీ.