Jump to content

పీటరు వెస్సెలు

వికీపీడియా నుండి
Peter Tordenskjold
1719 portrait by Balthasar Denner
జననం(1690-10-28)1690 అక్టోబరు 28
Trondheim, Denmark-Norway
మరణం1720 నవంబరు 12(1720-11-12) (వయసు: 30)
Hildesheim, Cologne
ఖనన స్థలంHolmen Church
రాజభక్తిమూస:Country data Denmark-Norway
సేవలు/శాఖమూస:Country data Denmark-Norway
సేవా కాలం1705–1720
ర్యాంకుVice admiral
పోరాటాలు / యుద్ధాలుGreat Northern War

వైస్-అడ్మిరలు పీటరు జాన్సెను వెస్సెలు టోర్డెను‌స్కియోల్డు (1690 28 అక్టోబరు - 1720 12 నవంబరు) రాయల్ డానో-నార్వేజియను నేవీ అధికారి. ట్రోండు‌హీం‌లో జన్మించిన ఆయన 1704లో కోపెను‌హాగను‌కు ప్రయాణించి చివరికి డానో-నార్వేజియను నేవీలో చేరాడు. గ్రేట్ నార్తర్ను వార్ సమయంలో తన చర్యలకు వైస్-అడ్మిరలు హోదాకు ఎదిగాడు. [1] ఆయన ధైర్యం, సాహసం ద్వారా తనకంటూ ఒక పేరు సంపాదించుకున్నాడు. 1716లో డెన్మార్కు‌కు చెందిన 4వ ఫ్రెడరికు చేత పీటరు టోర్డెను‌స్కియోల్డు‌గా బిరుదు పొందాడు. ఆ సంవత్సరం చివర్లో ఆయన గొప్ప దోపిడీ జరిగింది.ఆయన డైనెకిలెను యుద్ధంలో స్వీడిషు నావికాదళ సరఫరా నౌకాదళాన్ని నాశనం చేశాడు, ఫ్రెడ్రికు‌స్టెను ముట్టడి వైఫల్యంతో ముగిసేలా చూసుకున్నాడు. 1720లో ఆయన ఒక ద్వంద్వ పోరాటంలో చంపబడ్డాడు. ఆయన డెన్మార్కు, నార్వేలో అత్యంత ప్రసిద్ధ నావికా కెప్టెన్లలో ఒకడు. అయన అసాధారణంగా వేగవంతమైన ర్యాంకు పెరుగుదలను అనుభవించాడు. ఆయన కేవలం 30 సంవత్సరాల వయసులో మరణించాడు.

పేరు

[మార్చు]

ఆయన జన్మనామం పీటరు జాన్సెను వెస్సెలు. ఆయన పేరు పెడెరు, పిట్టరు అనే స్పెల్లింగు‌లతో కనిపిస్తుంది. 1716లో ఆయన ఉన్నత స్థాయికి చేరుకున్న తర్వాత ఆయనకు 'ఉరుము కవచం' అని అర్థం వచ్చే టోర్డెను‌స్కియోల్డు అనే పేరు వచ్చింది. [2] ఇది ఆయన ఉపయోగించిన ఆర్థోగ్రాఫికలు రూపం కూడా. కొత్త కాలంలో, టోర్డెన్స్‌క్‌జోల్డు అనే రూపం సర్వసాధారణమైంది.

జీవిత చరిత్ర

[మార్చు]

నార్వేలోని ట్రోండు‌హీం‌లో జన్మించిన ఆయన ఆల్డరు‌మన్ జాన్ వెస్సెలు పదవ సంతానం. తరువాత రియరు-అడ్మిరలు కాస్పరు వాన్ వెస్సెలు (da). సోదరుడు. పీటరు వెస్సెలు ఒక క్రూరమైన, వికృత బాలుడు, ఆయన తన భక్తిగల తల్లిదండ్రులకు చాలా ఇబ్బంది పెట్టాడు. [1] చివరికి 1704లో కోపెను‌హాగను‌కు వెళ్లే ఓడలో తరిమివేయబడ్డాడు. కోపెను‌హాగను‌లో, ఆయన నేవీ క్యాడెటు‌గా మారడానికి విఫలమయ్యాడు.[3] ఆయన రాజు చాప్లిను పెడరు జెస్పెర్సెను‌తో స్నేహం చేశాడు.ఆయన వెస్సెలు‌ను వెస్టిండీసు‌కు సముద్రయానానికి పంపాడు. చివరికి ఆయనకు ఖాళీగా ఉన్న క్యాడెటు‌షిపు‌ను సంపాదించాడు. మరిన్ని ప్రయాణాల తర్వాత ఈసారి తూర్పు ఇండీసు‌కు వెస్సెలు 1711 జూలై 7న రాయల్ డానిషు-నార్వేజియను నేవీలో రెండవ లెఫ్టినెంటు‌గా నియమితుడయ్యాడు. ఫ్రిగేటు పోస్ట్లియను‌లో సేవ చేయడానికి వెళ్ళాడు. పోస్టిలియను‌లో ఉన్నప్పుడు ఆయన నార్వేజియన్ అడ్మిరలు బారను వాల్డెమారు లోవెండాలు‌తో స్నేహం చేశాడు. [1] ఆయన నావికా అధికారిగా ఆ యువకుడి సామర్థ్యాన్ని గుర్తించిన మొదటి వ్యక్తి. [4] లోవెండాలు త్వరలోనే పీటరు వెస్సెలు‌ను నాలుగు తుపాకుల స్లూపు ఓర్మెను (హెచ్‌ఎంఎస్ సర్పెంటు) కెప్టెను‌గా నియమించాడు. [1]

ప్రారంభ సేవ

[మార్చు]

స్వీడన్‌ఉపై జరిగిన గ్రేట్ నార్తర్ను వార్ సమయంలో వెస్సెల్ తన నావికా సేవను ప్రారంభించాడు. ఓర్మెను‌లోని స్వీడిషు తీరంలో శత్రువు గురించి ఉపయోగకరమైన సమాచారాన్ని సేకరిస్తూ ఉన్నాడు. [4] 1712 జూన్‌లో, వెస్సెలు‌ను నమ్మదగని వ్యక్తిగా భావించిన డానిషు అడ్మిరల్టీ సలహాకు విరుద్ధంగా లోవెండాలు ఆయనను 18 తుపాకుల యుద్ధనౌక లోవెండాల్సు గలేజుగా పదోన్నతి పొందాడు. నార్వేలో తన నీరసమైన కమాండింగు ఆఫీసరు డేనియలు జాకబు విల్స్టరు గురించి అధికారికంగా ఫిర్యాదు చేసిన తర్వాత వెస్సెలు‌ను బాల్టికు సముద్ర కమాండు ఉల్రికు క్రిస్టియను గిల్డెన్లోవు‌కు బదిలీ చేశారు. ఆయన వెస్సెలు ధైర్యాన్ని అభినందించాడు. ఉపయోగించుకున్నాడు. [1] వెస్సెలు ఇప్పటికే రెండు విషయాలకు ప్రసిద్ధి చెందాడు: అవకాశాలను లెక్కచేయకుండా ఆయన ఎదుర్కొన్న ఏ స్వీడిషు నౌకలపైనా దాడి చేసే ధైర్యం, ఆయన ప్రత్యేకమైన నావికా నైపుణ్యం, ఇది ఎల్లప్పుడూ ఆయనను బంధించకుండా తప్పించుకునేలా చేసింది..[4]

గ్రేట్ నార్తర్న్ వార్ ఇప్పుడు దాని తరువాతి దశకు చేరుకుంది. ప్రతి వైపు శత్రువులచే చుట్టుముట్టబడిన స్వీడిషు పోమెరేనియా ప్రావిన్సులకు దళాలను దుకాణాలను రవాణా చేయడానికి ప్రధానంగా తన నౌకాదళాన్ని ఉపయోగించింది. వెస్సెలు ధైర్యం ప్రతి దశలోనూ దానిని అడ్డుకుంది. ఆయన నిరంతరం రవాణాలను స్నాపు చేస్తూ, ఆమె నౌకలు దాగి ఉన్న ఫ్జోర్డు‌లలోకి దూసుకెళ్లి, ఆమె విడిపోయిన యుద్ధనౌకలను పట్టుకున్నాడు. [4] ఆయన గిల్డెన్లోవు నౌకాదళంలో ఒక భాగంగా ఉన్నాడు. ఇది 1712 సెప్టెంబరు 29న రూజెను వద్ద పెద్ద సంఖ్యలో స్వీడిషు రవాణా నౌకలను నాశనం చేయడంలో విజయం సాధించింది. రెండవ లెఫ్టినెంటు నుండి కెప్టెను లెఫ్టినెంటు‌గా పదోన్నతి పొందింది.[1] ఆయన విజయాలు స్వీడను‌లను ఆయన బంధనకు బహుమతిని ఇవ్వవలసి వచ్చింది. అయితే ఆయన స్వేచ్ఛాయుతమైన, సులభమైన మార్గాలు డానిషు నావికాదళంలో ఆయనకు శత్రువులను కూడా సంపాదించాయి. వారు ఆయన దాదాపు ప్రైవేటు లాంటి ప్రవర్తనను ఖండించారు.[3]

కోర్టు-మార్షలు

[మార్చు]
1925లో క్రిస్టియను మోలు‌స్టెడు తీసిన వెస్సెలు పెయింటింగు, ఓల్బింగు గాలీ సిబ్బందిని కాల్చి చంపుతున్న దృశ్యం

1714 జూన్‌లో లోవెండల్సు గలీకి నాయకత్వం వహిస్తున్న వెస్సెలు, బెర్గెను సమీపంలో కనిపించిన స్వీడిషు ప్రైవేటు వ్యక్తిని వెతుకుతూ నార్వేజియను తీరంలో ప్రయాణించడం ప్రారంభించాడు. ప్రైవేటు వ్యక్తిని గుర్తించలేక, వెస్సెలు గోథెను‌బర్గ్‌కు వెళ్తున్న ఉత్తర సముద్రంలో స్వీడిషు ప్రైవేటు వ్యక్తిని అడ్డగించడానికి దక్షిణం వైపుకు ప్రయాణించాడు. జూలై 26న మధ్యాహ్నం 2 గంటలకు డచ్ జెండా ఎగురుతున్న లోవెండల్సు గలీ, లిండెస్నెసు నుండి బ్రిటిషు జెండా ఎగురుతున్న ఒక ఫ్రిగేటు‌ను ఎదుర్కొన్నాడు. రెండు నౌకలు ఒకదానికొకటి సెల్యూటు చేసి వెళ్లిపోయాయి. ఆ తరువాత మరొక ఓడ అకస్మాత్తుగా తిరిగి లోవెండల్సు గలీ మీద రెండు కాల్పులు జరిపింది. వెస్సెలు త్వరగా తన సిబ్బందిని డానో-నార్వేజియను జెండాను పైకి లేపి, స్వీడిషు జెండా ఎగురవేసి ఉన్న తెలియని ఓడ మీద మూడు కాల్పులు జరపమని ఆదేశించాడు. 28 తుపాకుల స్వీడిషు ప్రైవేటు ఓల్బింగు గాలీ (ఇంగ్లాండు‌లో కొనుగోలు చేసి ఐరిషు‌కు చెందిన శామ్యూలు బ్లాకు‌మాన్ నాయకత్వం వహించాడు) అనే తెలియని ఓడ లోవెండల్సు గాలీ మీద కాల్పులు జరిపి పూర్తి స్థాయి యుద్ధాన్ని ప్రారంభించింది.[5][4]

సుమారు రాత్రి 9:15 గంటలకు ఏడు గంటలకు పైగా పోరాటం తర్వాత ఓల్బింగు గాలీ తన తెరచాపలను పైకెత్తి పారిపోవడానికి ప్రయత్నించింది. లోవెండల్సు గాలీ తీవ్రంగా వెంబడించాడు. రాత్రి 10:30 గంటలకు ఘర్షణ తిరిగి ప్రారంభమైంది. కానీ రాత్రి పొద్దుపోవడంతో రాత్రి 11:45 గంటలకు ఆగిపోయింది. జూలై 27న ఉదయం 6:00 గంటలకు రెండు నౌకలు మళ్ళీ కలుసుకున్నాయి. ఉదయం 9:30 గంటల వరకు మరొక ఘర్షణ జరిగింది. ఇప్పటికీ రెండు నౌకలు తీవ్రంగా దెబ్బతిన్నాయి. మందుగుండు సామగ్రి తక్కువగా ఉంది. వెస్సెలు ఓల్బింగు గాలీకి ఒక రాయబారిని పంపి మంచి ద్వంద్వ పోరాటానికి తన సిబ్బందికి కృతజ్ఞతలు తెలుపుతూ పోరాటాన్ని కొనసాగించడానికి మరిన్ని మందుగుండు సామగ్రిని అభ్యర్థించాడు. ఆయన అభ్యర్థన తిరస్కరించబడింది. వెస్సెలు, బాక్టు‌మాన్ విడిపోయే ముందు ఒకరి ఆరోగ్యానికి ఒకరు టోస్టు తాగారు. [5][4][6]

ఈ సంఘటన గురించి విన్నప్పుడు డెన్మార్కు‌కు చెందిన 4వ ఫ్రెడరికు ఆగ్రహించి అడ్మిరల్టీని వెస్సెలు‌ను కోర్టు-మార్షలు‌కు ఆదేశించాడు. నవంబరు 1714లో వెస్సెలు శత్రువులకు కీలకమైన సైనిక సమాచారాన్ని (తన వద్ద మందుగుండు సామగ్రి లేకపోవడం) వెల్లడించాడని అలాగే ఉన్నతమైన యుద్ధనౌకను ఉపయోగించడం ద్వారా క్రౌను ఓడను ప్రమాదంలో పడేశాడని ఆరోపించబడి విచారణకు వచ్చాడు. వెస్సెలు తనను తాను తీవ్రంగా సమర్థించుకున్నాడు. తన సహచరులను నిందించి 4వ ఫ్రెడరికును ఆకట్టుకున్నాడు; నావికా కోడు‌లోని ఒక విభాగం పారిపోతున్న శత్రు నౌకలను వాటి పరిమాణంతో సంబంధం లేకుండా దాడి చేయాలని ఆదేశించిందని వాదిస్తూ డిసెంబరు 15న ఆయన నిర్దోషిగా ప్రకటించబడ్డాడు. వెస్సెలు తరువాత రాజు నుండి పదోన్నతి కోసం అభ్యర్థించాడు. డిసెంబరు 28న కెప్టెను‌గా నియమించబడ్డాడు.[5][4]

గొప్ప దోపిడీలు

[మార్చు]
ట్రోండ్‌హీమ్‌లో టోర్డెన్స్‌క్‌జోల్డ్ విగ్రహం.

1715లో స్వీడను రాజు 12వ చార్లెసు టర్కీ నుండి స్ట్రాలు‌సుండు‌కు తిరిగి రావడం నిరాశ చెందిన స్వీడిషు దళాలకు కొత్త ఉత్సాహాన్నిచ్చినప్పుడు వెస్సెలు స్వీడిషు పోమెరేనియా తీరంలో అనేక దాడులలో తనను తాను గుర్తించుకున్నాడు, [4] అడ్మిరలు క్రిస్టియను కార్ల్ గాబెలు నాయకత్వంలో. [3] శత్రువుల యుద్ధనౌకలను నాశనంచేసి వారి రవాణాను నాశనం చేయడం ద్వారా ఆయన వారికి గణనీయమైన నష్టం కలిగించాడు. [4] 1715 ఏప్రిలు 24న కోలు‌బర్గ్‌లో జరిగిన యుద్ధంలో వెస్సెలు స్వీడిషు రియరు-అడ్మిరలు హాన్సు వాచ్టు‌మీస్టరు‌ను, [7] అలాగే ఫ్రిగేటు హ్విటా ఓర్న్ (వైట్ ఈగిల్)ను స్వాధీనం చేసుకున్నాడు. దీనిని ఆయనకు హ్వైడు ఓర్న్ పేరుతో కొత్త ఫ్లాగుషిపు‌గా మంజూరు చేశారు. తరువాత ఆయన పీటరు రాబెను ఆధ్వర్యంలో ప్రధాన నౌకాదళానికి బదిలీ అయ్యాడు.[1]

1716 ప్రారంభంలో డెన్మార్కు‌కు తిరిగి వచ్చిన తర్వాత 4వ ఫ్రెడరికు ఆయనను టోర్డెను‌స్కియోల్డు పేరుతో ఉన్నత స్థాయికి చేర్చాడు. 1716లో 12వ చార్లెసు నార్వే మీద దాడి చేసి ఫ్రెడ్రిక్షాల్డు కోటను ముట్టడించాడు. టోర్డెను‌స్కియోల్డు చార్లెసు‌ను ముట్టడి చేసి స్వీడను‌కు పదవీ విరమణ చేయమని బలవంతం చేశాడు. టోర్డెను‌స్కియోల్డు ఇరుకైన ప్రమాదకరమైన డైనెకిలు ఫ్జోర్డు‌లో లంగరు వేసే స్వీడిషు రవాణా నౌకాదళంపైకి దూసుకెళ్లడం ద్వారా అలా చేశాడు.[4] రెండు యుద్ధనౌకలు, ఐదు చిన్న నౌకలతో, ఆయన దాదాపు 30 స్వీడిషు నౌకలను జయించాడు లేదా నాశనం చేశాడు, [3] 1716 జూలై 8న జరిగిన డైనెకిలెను యుద్ధంలో తనకు స్వల్ప నష్టం వాటిల్లింది. [4]

అయన ఈ గొప్ప దోపిడీకి ఆయన పోస్టు-కెప్టెను హోదాకు పదోన్నతి పొందాడు. కట్టెగాటు స్క్వాడ్రను‌కు నాయకత్వం వహించాడు - కానీ అదే సమయంలో ఆయన తన విశ్వాసంలోకి తీసుకోలేకపోయిన క్రిస్టియను కార్లు గేబెలు శత్రుత్వాన్ని పొందాడు. టోర్డెను‌స్కియోల్డు మొదటి ముఖ్యమైన కమాండు 1717 ప్రారంభంలో స్వీడిషు గోథెను‌బర్గ్ స్క్వాడ్రను‌ను నాశనం చేయడానికి ఆయనకు అప్పగించబడిన స్క్వాడ్రను. ఇది డెన్మార్కు నార్వే మధ్య సమాచార మార్పిడికి అంతరాయం కలిగించింది. యువ సాహసికుడి కింద పనిచేయడం పట్ల అసంతృప్తి చెందిన ఆయన అధికారులలో కొంతమంది నమ్మకద్రోహం కారణంగా టోర్డెన్స్‌క్‌జోల్డు ఆయన నుండి ఆశించినదంతా చేయడంలో విఫలమయ్యాడు. ఆయన శత్రువులు ఆయన పాక్షిక వైఫల్యాన్ని సద్వినియోగం చేసుకోవడానికి వెనుకాడలేదు. 1718లో జరిగిన రెండవ కోర్టు-మార్షలు‌లో ఆయన మీద పాత నేర నిర్లక్ష్యపు ఆరోపణ పునరుద్ధరించబడింది. దానికి ముందు ఆయన 1718లో పిలిపించబడ్డాడు. అయినప్పటికీ ఆయన పాత పోషకుడు ఉల్రికు క్రిస్టియను గిల్డెన్లోవు ఆయన తరపున శక్తివంతంగా జోక్యం చేసుకున్నాడు. ఆ ఆరోపణ కొట్టివేయబడింది. [4]

1718 డిసెంబరులో టోర్డెను‌స్కియోల్డు 4వ ఫ్రెడరికు 22వ చార్లెసు మరణ వార్తను తెలియజేశాడు. రియరు-అడ్మిరలు‌గా నియమించబడ్డాడు. టోర్డెను‌స్కియోల్డు 1719లో మార్స్ట్రాండు‌లోని స్వీడిషు కోట కార్లు‌స్టెను‌ను స్వాధీనం చేసుకున్నాడు. [4] గ్రేట్ నార్తర్ను వార్ సమయంలో ఆయుధాల చివరి ఘనత టోర్డెను‌స్కియోల్డు పాక్షికంగా నాశనం చేయడం. ఆయనకు చాలా కాలంగా తప్పించుకున్న గోథెను‌బర్గ్ స్క్వాడ్రను‌ను పాక్షికంగా స్వాధీనం చేసుకోవడం ఇది 1719 సెప్టెంబరు 26న ఆయన కనిపించలేదు. ఆయనకు వైసు-అడ్మిరలు హోదా లభించింది.[1]

మరణం

[మార్చు]

యుద్ధం ముగిసిన తర్వాత టోర్డెన్‌స్కియోల్డు ఎక్కువ కాలం జీవించలేకపోయాడు. 1720 నవంబరు 12న 30 సంవత్సరాల వయసులో లివోనియను కల్నలు జాకబు ఆక్సెలు స్టాలు వాన్ హోలు‌స్టెయిను చేతిలో జరిగిన ద్వంద్వ పోరాటంలో ఆయన చంపబడ్డాడు.[4] హన్నోవరు పర్యటన సందర్భంగా టోర్డెను‌స్కియోల్డు స్వీడిషు సైనిక సేవలో ఉన్న వాన్ హోలు‌స్టెయిను‌తో గొడవ పడ్డాడు. హిల్డెషీం సమీపంలోని గ్లీడిడెను‌లోని సెహ్ల్వీసు మీద జరిగిన ద్వంద్వ పోరాటంలో ఈ ఘర్షణ ముగిసింది. దీనిలో వాన్ హోల్‌స్టెయిను కత్తి టోర్డెను‌స్కియోల్డు గుండా దూసుకెళ్లింది. [1] టోర్డెను‌స్కియోల్డు మరణం చుట్టూ ఉన్న కుట్రపూరిత పరిస్థితులు వెలుగులోకి వచ్చాయి. ఇది సి. పి. రోథే రాసిన సమకాలీన మూడు-సంపుటాల టోర్డెను‌స్కియోల్డు జీవిత చరిత్ర (1747–1750)లో సంగ్రహించబడింది.[8]

వాన్ హోలు‌స్టెయిను‌తో జరిగిన వివాదం ద్వారా ద్వంద్వ పోరాటం ప్రోత్సహించబడింది. టోర్డెను‌స్కియోల్డు ఆయన మీద జూదంలో మోసగాడిగా ముద్ర వేయడం ద్వారా బాధపడ్డాడు. ఒక విందులో టోర్డెను‌స్కియోల్డు ఒక స్నేహితుడి గురించి చెప్పాడు. ఆయన హైడ్రా అనే హైడ్రా అనే వ్యక్తితో జూదం ఆడుతున్నప్పుడు మోసపోయాడు. దానికి వాన్ హోలు‌స్టీను తాను ఆ వ్యక్తి యజమాని అని ప్రకటించాడు. మోసగాడు అని పిలవడం పట్ల కోపంగా ఉన్నాడు. ఈ వివాదం గొడవగా మారింది. దీనిలో వాన్ హోలు‌స్టీను కత్తిని లాగడానికి విఫలమయ్యాడు. ఆ తర్వాత టోర్డెను‌స్కియోల్డు తన సొంత కత్తి పొమ్మెలు‌ను ఉపయోగించి ఆయనను కొట్టాడు. వాన్ హోలు‌స్టీను ద్వంద్వ పోరాటం ద్వారా సంతృప్తిని కోరాడు. ద్వంద్వ పోరాటం వివరాలు - వాన్ హోలు‌స్టీను కత్తితో ఒకే గాయంతో టోర్డెను‌స్కియోల్డు మరణించడంతో పాటు - పెద్దగా తెలియదు.

డానిషు చట్టం ప్రకారం ద్వంద్వ పోరాటం అనుమతించబడనందున టోర్డెను‌స్కియోల్డు శవాన్ని పెద్ద వేడుక లేకుండా కోపెను‌హాగను‌కు హోల్మెను చర్చికి తీసుకువచ్చారు. 1819లో ఆయన సార్కోఫాగసు‌లో ఖననం చేశారు. [3]

వారసత్వం

[మార్చు]
టోర్డెన్స్క్‌జోల్డ్-బ్రాండ్ అగ్గిపెట్టె

అయితే – డైనెకిలెను మినహాయించబడింది – టోర్డెన్స్కు‌జోల్డు వ్యక్తిగత విజయాలు స్ట్రాల్సుండు ముట్టడిలో క్రిస్టెను థోమెసెను సెహెస్టెడు, రూజెను‌లో ఉల్రిచ్ క్రిస్టియను గిల్డెను‌లోవు సాధించిన విజయాల కంటే తక్కువ ప్రాముఖ్యత కలిగి ఉన్నప్పటికీ ఆయన 12వ చార్లెసు తర్వాత గ్రేట్ నార్తర్న్ యుద్ధంలో అత్యంత వీరోచిత వ్యక్తిగా పరిగణించబడ్డాడు. [4] 1778 నుండి డానిషు జాతీయ గీతం "కాంగ్ క్రిస్టియను స్టోడు వేదు హోజెను మాస్టు" [9] , 1864 నుండి నార్వేజియను జాతీయ గీతం "జా, వి ఎల్స్కెరు డెట్టే లాండెటు" రెండింటిలోనూ ఆయన పేరుతో ప్రస్తావించబడింది.

కోపెను‌హాగను (1876), ),[10] ట్రోండు‌హీం, స్టావెర్ను, ఓస్లో, హాకోన్సు‌వెర్ను‌లలో ఆయన విగ్రహాలు నిర్మించబడ్డాయి. యునైటెడు స్టేట్సు‌లో, మిన్నెసోటా రాష్ట్రంలోని టోర్డెన్స్కు‌జోల్డు టౌను‌షిపు‌ను 1871లో డానిషు సోదరులు స్థిరపరిచారు. వారు దానికి ఆయన పేరు పెట్టారు. 2020లో మున్సిపలు విలీనం వరకు హోం‌స్ట్రాండు కోట్ ఆఫ్ ఆర్ముసులో ఆయన ఓడ హ్విడే ఒర్ను కూడా ఉంది. ఆ తర్వాత కొత్త కోట్ ఆఫ్ ఆర్ముసు ప్రవేశపెట్టబడ్డాయి.

రాయల్ డానిషు నేవీ 20వ శతాబ్దపు తొలినాళ్ల తీరప్రాంత రక్షణ నౌకతో సహా అనేక నౌకలకు ఆయన పేరు పెట్టింది. నీల్సు జుయెలు క్లాసు కార్వెటు పీటరు టోర్డెను‌స్కియోల్డు, 1980 నుండి 2009 ఆగస్టు వరకు సేవలందించింది. [11] రాయల్ నార్వేజియను నేవీ కూడా ఆయన పేరు మీద ఓడలకు కోస్టలు డిఫెన్సు షిపు టోర్డెను‌స్క్‌జోల్డు వంటి వాటి పేరు పెట్టింది. బెర్గెను‌లోని రాయల్ నార్వేజియను నావల్ ట్రైనింగు ఎస్టాబ్లిషు‌మెంటు‌కు కెఎన్ఎం టోర్డెన్‌స్క్‌జోల్డు అని పేరు పెట్టారు.

1998 నుండి డానిషు నగరం ఫ్రెడెరిక్షావును ఆయన జ్ఞాపకార్థం వార్షిక వేసవి ఉత్సవాన్ని నిర్వహించింది. టోర్డెను‌స్కియోల్డు అక్కడే ఉన్నాడు. 1717- 1719 మధ్య అక్కడి నుండి 67 లేఖలు రాశాడు. 2008లో ఈ ఉత్సవం 30,000 మందికి పైగా సందర్శకులను ఆకర్షించింది. 2009లో జూన్ 26, 27, 28 తేదీలలో టోర్డెన్స్‌కియోల్డు దినోత్సవాలను జరుపుకున్నారు.[12]

అనేక డానిషు నార్వేజియను నగరాల్లో ఆయన పేరు మీద టోర్డెన్స్‌క్‌జోల్డ్స్గేడు (టోర్డెన్స్‌క్‌జోల్డు స్ట్రీట్) అనే వీధులు ఉన్నాయి.

డెన్మార్కు‌లో అత్యంత ప్రజాదరణ పొందిన అగ్గిపెట్టెల బ్రాండు‌ను టోర్డెన్స్‌క్‌జోల్డు అని పిలుస్తారు. 1800ల చివరలో స్వీడను‌లో అగ్గిపెట్టెల ఎగుమతి పెద్ద ఉత్పత్తి ఉండేది. కాబట్టి ఒక డానిషు తయారీదారు 1882లో తన అగ్గిపెట్టెపై టోర్డెన్స్‌కియోల్డు చిత్రపటాన్ని ఉంచాడు. ఆయన మరోసారి స్వీడిషు (డానిషు: గివ్ డి స్వెన్స్కే స్ట్రైగు)పై దాడి చేయగలడనే ఆశతో.[13] టోర్డెన్స్‌క్‌జోల్డు బ్రాండు‌ను 1972లో ఒక స్వీడిషు కంపెనీ కొనుగోలు చేసింది.[14]

కల్పనలో

[మార్చు]

యుద్ధ సమయంలో ఆయన విజయాలు నిర్ణయాత్మకమైనవి కానప్పటికీ చివరికి ఆయన అత్యంత విజయవంతమైన డానో-నార్వేజియను సైనిక కమాండర్లలో ఒకరిగా పౌరాణిక హోదాను పొందాడు. 1814లో కీల్ ఒప్పందంతో డానిషు-నార్వేజియను యూనియను ముగిసింది, నెపోలియను యుద్ధాల తరువాత డెన్మార్కు తనను తాను ఒక చిన్న శక్తి హోదాకు అప్పగించుకుంది. టోర్డెన్‌స్కియోల్డు డానిషు, నార్వేజియను జాతీయ చిహ్నంగా పునరుద్ధరించబడ్డాడు. ఆయన తన శక్తివంతమైన ప్రత్యర్థులను అధిగమించే చిన్న వ్యక్తిగా చిత్రీకరించబడ్డాడు. పురాణాలు, కల్పనలలో కలపడం ద్వారా ఆయన దోపిడీలు మెరుగుపరచబడ్డాయి.[13]

1858లో ప్రసిద్ధి చెందిన "జెగ్ విల్ స్జుంజు ఓం ఎన్ హెల్టు" పాటలో సమగ్రమైన కల్పిత కథనం సేకరించబడింది. అనేక కల్పిత నాటకాలు, నవలలు తరువాత ప్రచురించబడ్డాయి.[13] ఈ కథనాలు కారిటు ఎట్లార్ నాటకం [15] 1942లో విడుదలైన "టోర్డెన్‌స్క్‌జోల్డు గార్ ఐ ల్యాండు" ఆధారంగా 1910లో విడుదలైన డానిషు చిత్రం "పీటర్ టోర్డెన్‌స్క్‌జోల్డు"కి నేపథ్యంగా పనిచేశాయి.[16] 1993లో రెండు-అంశాల సంగీత టోర్డెన్‌స్క్‌జోల్డ్ ప్రారంభమైంది, ఇది వాస్తవాలు, కల్పనల మిశ్రమం, ఇందులో ఓయ్‌స్టీన్ విక్ పీటర్ వెస్సెల్‌గా నటించాడు.[17] ఈ సంగీత నాటకాన్ని గ్లాడ్‌సాక్స్ మరియు ఆర్హస్‌లలో ప్రదర్శించారు. [18] 2016 చిత్రం "శాటిస్ఫ్యాక్షన్ 1720" అనేది గ్రేట్ నార్తర్న్ వార్ ఆయన జీవితాన్ని ముగించిన ద్వంద్వ పోరాటం తర్వాత టోర్డెన్స్క్‌జోల్డు గురించి వాస్తవం, కల్పన, ఊహాగానాల మిశ్రమం.[19]

టోర్డెన్స్క్‌జోల్డు గురించిన పురాణాలలో ఒకటి డానిషు, నార్వేజియను భాషలలోకి ప్రవేశించింది. 1719లో మార్స్ట్రాండు లొంగిపోవడానికి జరిగిన చర్చల సమయంలో మార్స్ట్రాండు కమాండరు‌ను ఆయన స్థానాల ద్వారా నడిపించేటప్పుడు టోర్డెన్స్క్‌జోల్డు మనుషులు బ్లాక్ నుండి బ్లాకు‌కు తరలివెళ్లారని తద్వారా ఆయన బలం దాని కంటే చాలా ఎక్కువ అని కమాండరు‌ను ఒప్పించారని చెప్పబడింది. ఇది "టోర్డెన్స్క్‌జోల్డ్ సైనికులు" (డానిషు: టోర్డెన్స్క్‌జోల్డ్స్ సోల్డేటరు) అనే ఇడియం‌కు జన్మనిచ్చింది. [3] ఇది ఒకే సమూహాన్ని (బలవంతం అనుభూతి చెందుతూ) పదే పదే బాధ్యతలు స్వీకరించి బహుళ పాత్రలను పోషించడాన్ని సూచిస్తుంది.

ఇవికూడా చూడండి

[మార్చు]

మూలాలు

[మార్చు]
  1. ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 Bricka, Carl Frederik, Dansk Biografisk Lexikon, vol. XVII [Svend Tveskjæg – Tøxen], 1903, pp. 442–453, C. With, "Tordenskjold, Peder".
  2. ↑ "When Scandinavia's gutsiest Admiral ran out of ammo, he asked his enemy for more". Archived from the original on 20 May 2020. Retrieved 22 January 2020.
  3. ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 Peter Wessel Tordenskiold at Gyldendals Åbne Encyklopædi.
  4. ↑ 4.00 4.01 4.02 4.03 4.04 4.05 4.06 4.07 4.08 4.09 4.10 4.11 4.12 4.13 4.14  One or more of the preceding sentences incorporates text from a publication now in the public domain: Chisholm, Hugh, ed. (1911). "Tordenskjold, Peder". ఎన్‌సైక్లోపీడియా బ్రిటానికా (in ఇంగ్లీష్). Vol. 27 (11th ed.). Cambridge University Press. p. 50.
  5. ↑ 5.0 5.1 5.2 Hans Christian Bjerg, "På kanoner og pokaler", Op-ed in Jyllands-Posten, 29 July 1964.
  6. ↑ Lauring, Palle (1986). A History of Denmark. p. 172.
  7. ↑ Store nordiske Krig Archived 2012-03-07 at the Wayback Machine at Royal Danish Naval Museum.
  8. ↑ H. D. Schepelern, Blev Tordenskjold myrdet? En Prøve paa C. P. Rothes Kildebenyttelse, Historisk Tidsskrift, vol. 11, 1960. Digitalized by the Royal Danish Library.
  9. ↑ Kong Christian stod ved højen mast Archived 10 ఏప్రిల్ 2010 at the Wayback Machine at Royal Danish Library.
  10. ↑ Tordenskjold (1690–1720) Archived 2016-10-07 at the Wayback Machine at Søfartshistorie.dk.
  11. ↑ Korvetter af NIELS JUEL-klassen Archived 10 ఏప్రిల్ 2010 at the Wayback Machine at Royal Danish Navy.
  12. ↑ Tordenskiold Festival
  13. ↑ 13.0 13.1 13.2 Gads Historie Leksikon, Gads Forlag, 2006, ISBN 87-12-04259-5, pp. 657–658, Nils Arne Sørensen & Paul Ulff-Møller, "Tordenskjold, Peder".
  14. ↑ Tordenskiold på stikkerne Archived 15 జనవరి 2010 at the Wayback Machine at Danske-Tordenskiold-Venner.
  15. ↑ ఇంటర్నెట్ మూవీ డేటాబేసు లో Peter Tordenskjold (1910)
  16. ↑ ఇంటర్నెట్ మూవీ డేటాబేసు లో Tordenskjold går i land (1942)
  17. ↑ Søren Kassebeer, "De vil sjunge om en helt", Berlingske Tidende, 5 September 1993.
  18. ↑ Ritzaus Bureau, "Klassikere og ny dramatik på Aarhus Teater", 26 May 1993.
  19. ↑ Variety, Film Review: "Satisfaction 1720", 7 July 2016.
"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=పీటరు_వెస్సెలు&oldid=4558742" నుండి వెలికితీశారు