కాయ: కూర్పుల మధ్య తేడాలు
Jump to navigation
Jump to search
Content deleted Content added
K.Venkataramana (చర్చ | రచనలు) దిద్దుబాటు సారాంశం లేదు |
K.Venkataramana (చర్చ | రచనలు) దిద్దుబాటు సారాంశం లేదు |
||
పంక్తి 5: | పంక్తి 5: | ||
[[File:Kaaya-Te.ogg]] |
[[File:Kaaya-Te.ogg]] |
||
===పిందె=== |
===పిందె=== |
||
వృక్షం యొక్క పూత కాయగా మారెందుకు మునుపు పిందె అని అంటారు. |
వృక్షం యొక్క పూత కాయగా మారెందుకు మునుపు పిందె అని అంటారు. మామిడి పిందె కొంత కాలం తర్వాత పక్వం చెంది [[పండు]]గా మారుతుంది. |
||
==ప్రాచీన సాహిత్యంలో కాయల ప్రస్థావన== |
|||
ప్రాచీన సాహిత్యంనుంచి <ref>[https://groups.google.com/forum/#!msg/telugu-unicode/VFiTA5ZbjIA/Kh2svs6ltS0J జెజ్జాల కృష్ణమోహన రావు రచ్చబండ గూగుల్ గ్రూపులో లేఖ]</ref> ఊరగాయలను గురించి ఒక మంచి పద్యం: |
|||
సీ. మామిడికాయయు, మారేడుగాయయు, <br> |
|||
:గొండముక్కిడికాయ, కొమ్మికాయ <br> |
|||
:గరుగుకాయయు, మొల్గుకాయ, యండుగుకాయ, <br> |
|||
:లుసిరికెకాయలు, నుస్తెకాయ, <br> |
|||
:లెకరక్కాయయు, వాకల్వికాయయు, <br> |
|||
:జిఱినెల్లికాయయు, జిల్లకాయ, <br> |
|||
:కలబంద, గజనిమ్మకాయ, నార్దపుకాయ, <br> |
|||
:చిననిమ్మకాయయు, జీడికాయ, <br> |
|||
తే.గీ.కుందెనపుకొమ్ము, మామెనకొమ్ము, బుడమ <br> |
|||
:కాయ, యల్లము, మిరియంపుకాయ, కలివి <br> |
|||
:కాయ, కంబాలు, కరివేపకాయ లాది <br> |
|||
:యైన యూరుగాయలు గల వతని యింట. <br> |
|||
ఈ పద్యం నుంచి 18వ శతాబ్దంలో తెలుగువాళ్ళు ఎన్నో రకాల ఊరగాయలని చేసుకొని తినేవారని తెలుస్తుంది. <ref>[https://archive.org/details/Hamsavimsati '''అయ్యలరాజు నారాయణామాత్యుడు''', ''హంసవింశతి'', 4.135, ''శృంగార కావ్య గ్రంథ మండలి ప్రబంధ పరంపర'' - 4 originally published in the later half of eighteenth century, మచిలీపట్టణం, 1938. ] </ref> ఈ పద్యం చదివినప్పుడల్లా ఏ తెలుగువారికైనా నోరు ఊరుతుంది. |
|||
మామిడి పిందె కొంత కాలం తర్వాత పక్వం చెంది [[పండు]]గా మారుతుంది. |
|||
==చిత్రమాలిక== |
==చిత్రమాలిక== |
12:58, 20 సెప్టెంబరు 2015 నాటి కూర్పు
ఈ వ్యాసం లేదా వ్యాసభాగాన్ని విస్తరించవలసి ఉంది. సముచితమైన సమాచారంతో వ్యాసాన్ని విస్తరించండి. విస్తరణ పూర్తయిన తర్వాత, ఈ నోటీసును తీసివేయండి. |
వృక్షం యొక్క పూత పిందెగా ఆ తరువాత పిందె కాయగా మారుతుంది. కూరగాయలన్నింటిని కాయలు అనవచ్చు కాని కాయలన్నింటిని కూరగాయలు అనలేము. పిందె పండుగా మారెందుకు ముందు కాయ అని అంటారు.
పిందె
వృక్షం యొక్క పూత కాయగా మారెందుకు మునుపు పిందె అని అంటారు. మామిడి పిందె కొంత కాలం తర్వాత పక్వం చెంది పండుగా మారుతుంది.
ప్రాచీన సాహిత్యంలో కాయల ప్రస్థావన
ప్రాచీన సాహిత్యంనుంచి [1] ఊరగాయలను గురించి ఒక మంచి పద్యం:
సీ. మామిడికాయయు, మారేడుగాయయు,
- గొండముక్కిడికాయ, కొమ్మికాయ
- గరుగుకాయయు, మొల్గుకాయ, యండుగుకాయ,
- లుసిరికెకాయలు, నుస్తెకాయ,
- లెకరక్కాయయు, వాకల్వికాయయు,
- జిఱినెల్లికాయయు, జిల్లకాయ,
- కలబంద, గజనిమ్మకాయ, నార్దపుకాయ,
- చిననిమ్మకాయయు, జీడికాయ,
తే.గీ.కుందెనపుకొమ్ము, మామెనకొమ్ము, బుడమ
- కాయ, యల్లము, మిరియంపుకాయ, కలివి
- కాయ, కంబాలు, కరివేపకాయ లాది
- యైన యూరుగాయలు గల వతని యింట.
ఈ పద్యం నుంచి 18వ శతాబ్దంలో తెలుగువాళ్ళు ఎన్నో రకాల ఊరగాయలని చేసుకొని తినేవారని తెలుస్తుంది. [2] ఈ పద్యం చదివినప్పుడల్లా ఏ తెలుగువారికైనా నోరు ఊరుతుంది.
చిత్రమాలిక
-
జామచెట్టుకున్న జామ పిందెలు
-
మామిడి పూత మరియు పిందెలు
-
మామిడి పిందెలు
-
కాయలు
సామెతలు
- కాయలు కాసే చెట్టుకే రాళ్ల దెబ్బలు
పాటలు
- ఆకు చాటు పిందె తడిసే కోక మాటు పిల్ల తడిసే - (చిత్రం - వేటగాడు)