భావప్రకటన: కూర్పుల మధ్య తేడాలు
K.Venkataramana (చర్చ | రచనలు) చి clean up, replaced: , మరియు → , (12) ట్యాగులు: AutoWikiBrowser విశేషణాలున్న పాఠ్యం |
చి clean up, replaced: మరియు → , (59), typos fixed: వేసినది. → వేసింది., , → , (45), ) → ) ట్యాగులు: AutoWikiBrowser విశేషణాలున్న పాఠ్యం |
||
| పంక్తి 2: | పంక్తి 2: | ||
'''భావప్రకటన ''' లేదా '''భావవ్యక్తీకరణ ''' (ఆంగ్లం: [[:en:Communication|'''Communication''']]) అనగా భావములని, ఆలోచనలని, అభిప్రాయములని, సలహాలని, సూచనలని లేదా ఏ ఇతర [[సమాచారము]] నైనను ఒక వనరు నుండి మరియొక దానికి బదిలీచేసే విధానం. ల్యాటిన్ లో '''commūnicāre''' అనగా పంచుకోవటం. |
'''భావప్రకటన ''' లేదా '''భావవ్యక్తీకరణ ''' (ఆంగ్లం: [[:en:Communication|'''Communication''']]) అనగా భావములని, ఆలోచనలని, అభిప్రాయములని, సలహాలని, సూచనలని లేదా ఏ ఇతర [[సమాచారము]] నైనను ఒక వనరు నుండి మరియొక దానికి బదిలీచేసే విధానం. ల్యాటిన్ లో '''commūnicāre''' అనగా పంచుకోవటం. |
||
కనీసం ఇద్దరు కారకుల మధ్య సంజ్ఞల మాధ్యమం ద్వారా కొన్ని గుర్తులు |
కనీసం ఇద్దరు కారకుల మధ్య సంజ్ఞల మాధ్యమం ద్వారా కొన్ని గుర్తులు, భాషానియమాల ద్వారా ఒకరి అభిప్రాయాలను మరొకరితో పంచుకోవడాన్నే భావప్రకటన అని అంటారు. భావప్రకటనని సాధారాణంగా "ఆలోచనలు, అభిప్రాయాలను తెలియచేయడం లేదా పంచుకోవడంగా లేదా ప్రసంగం, వ్రాత లేదా సంజ్ఞల ద్వారా సామాచారాన్నివ్వడం"గా నిర్వచింపవచ్చు. ఆలోచనలను, భావాలను, అభిప్రాయాలను పరస్పర అంగీకారం కుదిరే ఒక ఉమ్మడి లక్ష్యం లేదా దిశ వైపుగా పురోగమించే ద్విమార్గ పద్ధతిగా భావప్రకటనని అవగాహన చేసుకొనవచ్చు. |
||
మానవ భావప్రకటన భాషాప్రయుక్తం అయి ఉండటంతో ఇది ప్రత్యేకంగా పరిగణించబడుతుంది. ఇతర చరాచరాలలో భావప్రకటన దృశ్య, శ్రవణ లేదా జీవరసాయనాల గుండా జరుగుతుంది. |
మానవ భావప్రకటన భాషాప్రయుక్తం అయి ఉండటంతో ఇది ప్రత్యేకంగా పరిగణించబడుతుంది. ఇతర చరాచరాలలో భావప్రకటన దృశ్య, శ్రవణ లేదా జీవరసాయనాల గుండా జరుగుతుంది. |
||
| పంక్తి 10: | పంక్తి 10: | ||
== అవలోకనము == |
== అవలోకనము == |
||
[[File:Interaction comm model.svg|పరస్పర సంప్రదింపులతో జరిగే భావప్రకటన|thumb|270px]] |
[[File:Interaction comm model.svg|పరస్పర సంప్రదింపులతో జరిగే భావప్రకటన|thumb|270px]] |
||
భావప్రకటన విధానంలో సమాచారం కూర్చబడి ఒక వాహకం /మాధ్యమం ద్వారా పంపేవారి నుండి జాగ్రత్తగా గ్రహీతలకు అందుతుంది. అప్పుడు గ్రహీత ఆ సమాచారాన్ని సాధారణ భాషలోనికి మార్చుకొని పంపిన వారికి ప్రతిస్పందనని తెలియజేస్తాడు. సమాచారమార్పిడి జరగాలంటే అన్ని వర్గాలు పంచుకోదగిన ఒక సామాన్య సమాచార రంగాన్ని కలిగి ఉండాలి. వాక్ సంబంధసాధనాలు (టెలిఫోన్, మొబైల్, ధ్వనిని నమోదు చేసే పరికరాలు, నమోదు చేసిన ధ్వనిని మరల వినిపించే పరికరాలు, స్పీకర్లు, మెగాఫోన్లు వంటివి), మాట్లాడడం, పాటలు పాడడం |
భావప్రకటన విధానంలో సమాచారం కూర్చబడి ఒక వాహకం /మాధ్యమం ద్వారా పంపేవారి నుండి జాగ్రత్తగా గ్రహీతలకు అందుతుంది. అప్పుడు గ్రహీత ఆ సమాచారాన్ని సాధారణ భాషలోనికి మార్చుకొని పంపిన వారికి ప్రతిస్పందనని తెలియజేస్తాడు. సమాచారమార్పిడి జరగాలంటే అన్ని వర్గాలు పంచుకోదగిన ఒక సామాన్య సమాచార రంగాన్ని కలిగి ఉండాలి. వాక్ సంబంధసాధనాలు (టెలిఫోన్, మొబైల్, ధ్వనిని నమోదు చేసే పరికరాలు, నమోదు చేసిన ధ్వనిని మరల వినిపించే పరికరాలు, స్పీకర్లు, మెగాఫోన్లు వంటివి), మాట్లాడడం, పాటలు పాడడం, కొన్ని సార్లు శబ్ద స్వరం వంటివి, అశాబ్దికవనరులు, శారీరక సాధనాలు, శరీర భాష, సంజ్ఞల భాషవంటివి, భాషానుబంధ నైపుణ్యాలు, స్పర్శ, కనుసైగ, రాతను ఉపయోగించడం వంటివి ఉన్నాయి. |
||
ఏ ప్రక్రియతో అయితే మనం ఒక ఉమ్మడి అవగాహన కలిగించే ప్రయత్నంలో అర్థాన్ని ఆపాదించి అందిస్తామో, ఆ ప్రక్రియనే భావప్రకటన అంటాము. ఈ ప్రక్రియకి వ్యక్తిగత |
ఏ ప్రక్రియతో అయితే మనం ఒక ఉమ్మడి అవగాహన కలిగించే ప్రయత్నంలో అర్థాన్ని ఆపాదించి అందిస్తామో, ఆ ప్రక్రియనే భావప్రకటన అంటాము. ఈ ప్రక్రియకి వ్యక్తిగత, వ్యక్తుల మధ్య, వినటం, గమనించటం, మాట్లాడటం, ప్రశ్నించడం, విశ్లేషించటం, మూల్యాంకనం వంటి విస్తృతమైన అనేక రంగాల నైపుణ్యం అవసరం. భావప్రకటన ద్వారానే సహకార, సహాయాలు లభిస్తాయి. |
||
విజయవంతమైన భావప్రకటనకి అనేక సాధారణ అడ్డంకులు కూడా ఉంటాయి, వాటిల్లో మొదటిది '''అధిక సమాచారం''' (ఒకే సమయంలో అనేక వార్తలు రావటం), రెండవది '''వార్తా సంక్లిష్టత'''. |
విజయవంతమైన భావప్రకటనకి అనేక సాధారణ అడ్డంకులు కూడా ఉంటాయి, వాటిల్లో మొదటిది '''అధిక సమాచారం''' (ఒకే సమయంలో అనేక వార్తలు రావటం), రెండవది '''వార్తా సంక్లిష్టత'''. |
||
| పంక్తి 18: | పంక్తి 18: | ||
== సమాచార పధ్ధతులు == |
== సమాచార పధ్ధతులు == |
||
[[File:Linear comm model.svg|భావప్రకటన యొక్క రేఖాత్మక నమూనా|thumb|270px]] |
[[File:Linear comm model.svg|భావప్రకటన యొక్క రేఖాత్మక నమూనా|thumb|270px]] |
||
మానవుల ముఖాముఖి భావప్రకటన పద్ధతులలో మూడు ముఖ్య భాగములు ఉన్నాయి. మొదటిది హావభావ ప్రకటన, రెండవది శబ్ద ప్రకటన |
మానవుల ముఖాముఖి భావప్రకటన పద్ధతులలో మూడు ముఖ్య భాగములు ఉన్నాయి. మొదటిది హావభావ ప్రకటన, రెండవది శబ్ద ప్రకటన, మూడవది పదప్రయోగం. పరిశోధనల ప్రకారం:<ref>మేహ్రబియన్ అండ్ ఫెర్రిస్ (1967). "ఇంఫెరెంస్ అఫ్ ఆటిట్యూడ్ ఫ్రొం నోన్వేర్బల్ కమ్యూనికేషన్ ఇన్ టూ చానల్స్". In: ''ది జర్నల్ అఫ్ కోన్సేల్లింగ్ సైకాలజీ '' Vol.31, 1967, pp.248-52.</ref> |
||
*55% ప్రభావం శారీరక కదలికలైన-భంగిమలు, హావభావాలు, కనుసైగలచే నిర్ణయింపబడుతుంది. |
*55% ప్రభావం శారీరక కదలికలైన-భంగిమలు, హావభావాలు, కనుసైగలచే నిర్ణయింపబడుతుంది. |
||
*38% స్వరస్థాయి చేత, |
*38% స్వరస్థాయి చేత, |
||
*7% విషయము లేదా పదముల చేత భావప్రకటన ప్రక్రియ జరుగుతుంది. |
*7% విషయము లేదా పదముల చేత భావప్రకటన ప్రక్రియ జరుగుతుంది. |
||
మాట్లాడేవారు |
మాట్లాడేవారు, వినేవారిపై ఆధారపడి ఈ కచ్చితమైన ప్రభావశాతం మారినప్పటికీ, భావప్రకటన ఒకే లక్ష్యం కలిగి ఉండి అందరికీ ఒకే విధంగా ఉంటుంది. శబ్ద ధ్వని, స్వరము లేదా స్థితి, హావభావాల వంటి సంకేత పద్ధతులు లేదా వ్రాత గుర్తుల వంటివి, ఆలోచనల లేదా భావాల ప్రకటన చేస్తాయి. ఒక భాష అనేది గుర్తులు, ధ్వని, శబ్దాలు, హావభావాలు, లేదా వ్రాత గుర్తుల ద్వారా భావప్రకటన చేస్తే, జంతువుల భావప్రకటనని ఒక భాషగా గుర్తించవచ్చా? జంతువులకు వ్రాత పూర్వకమైన భాషలేదు, కానీ తమలో తాము భావప్రకటనని చేసుకొనేందుకు భాషను ఉపయోగిస్తాయి. ఆ భావంలో, జంతువుల భావప్రకటనని ఒక ప్రత్యేక భాషగా గుర్తించవచ్చు. |
||
గుర్తుల పద్ధతి (lexims) |
గుర్తుల పద్ధతి (lexims), వ్యాకరణం (నియమాలు) ద్వారా అభివృద్ధి చేయబడిన గుర్తులనే మానవులు మాట్లాడే లేదా వ్రాసే భాషలుగా వివరించవచ్చు. భాషల సామాన్యగుణాలను తెలియజేయడానికి "భాష" అనే పదం వాడతారు. మానవులు భాష నేర్చకోవడం సాధారణంగా బాల్యంలో జరుగుతుంది. చాలా వరకు మానవుల భాషలు శబ్దాల అమరిక లేదా హావభావాల గుర్తులద్వారా తమ చుట్టుప్రక్కల వారిచే భావప్రకటనని చేసుకోడానికి దోహదం చేస్తాయి. మానవులు అనేక వేలభాషలను కలిగి ఉన్నారు, ఈ భాషలు కొన్నిసామాన్య గుణాలను కలిగి ఉన్నాయి, అయితే ఈ సామాన్యగుణాలకు కొన్ని మినహాయింపులు ఉన్నాయి. |
||
ఒక భాషకు |
ఒక భాషకు, మాండలికానికి మధ్య స్పష్టమైనరేఖ ఏదీ లేదు, కానీ భాషావేత్త అయిన మాక్స్ వీన్రిచ్ ఈ విధంగా తెలిపారు, "ఒక భాష అనేది సైన్యం , నావికా దళంతో కూడిన మాండలికం". ఎస్పెరాంటో వంటి నిర్మితభాషలు, ప్రోగ్రామింగు భాషలు, అనేక గణిత సూత్రీకరణలు మానవభాషల సామాన్య గుణాలకే పరిమితం కాలేదు. |
||
అన్ని విధాల భావప్రకటనలో అపార్థాలకి ఆస్కారం ఉంది. అపార్థాలకి చోటు ఇవ్వకుండా ఉండాలంటే పరిస్థితులని బట్టి, సందర్భాన్ని బట్టి ప్రకటనదారు స్పష్టతతో కూడిన భావప్రకటనలని మాత్రమే చేయాలి. |
అన్ని విధాల భావప్రకటనలో అపార్థాలకి ఆస్కారం ఉంది. అపార్థాలకి చోటు ఇవ్వకుండా ఉండాలంటే పరిస్థితులని బట్టి, సందర్భాన్ని బట్టి ప్రకటనదారు స్పష్టతతో కూడిన భావప్రకటనలని మాత్రమే చేయాలి. |
||
| పంక్తి 34: | పంక్తి 34: | ||
[[File:Transactional comm model.jpg|లావాదేవీ పద్ధతిలో జరిగే భావప్రకటన|thumb|270px]] |
[[File:Transactional comm model.jpg|లావాదేవీ పద్ధతిలో జరిగే భావప్రకటన|thumb|270px]] |
||
{{Main|శాబ్దిక భావప్రకటన}} |
{{Main|శాబ్దిక భావప్రకటన}} |
||
సంవాదము (Dialog) అనేది ఇద్దరు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ మంది మధ్య జరిగే పరస్పర సంభాషణ. పదోత్పత్తి శాస్త్రం ప్రకారం ఈ పదం యొక్క పుట్టుక ( [[గ్రీక్ భాష|గ్రీక్]] διά (డయా, అనగా నుండి) + λόγος (లోగోస్, పదము, మాట) అర్ధాన్ని అనుసరించేది అనే అర్ధంలో) ప్రజలు దానిని ఏవిధంగా ఉపయోగిస్తారనే అర్దాన్నివ్వక, διά- (డయా-నుండి, ) |
సంవాదము (Dialog) అనేది ఇద్దరు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ మంది మధ్య జరిగే పరస్పర సంభాషణ. పదోత్పత్తి శాస్త్రం ప్రకారం ఈ పదం యొక్క పుట్టుక ( [[గ్రీక్ భాష|గ్రీక్]] διά (డయా, అనగా నుండి) + λόγος (లోగోస్, పదము, మాట) అర్ధాన్ని అనుసరించేది అనే అర్ధంలో) ప్రజలు దానిని ఏవిధంగా ఉపయోగిస్తారనే అర్దాన్నివ్వక, διά- (డయా-నుండి, ), δι- (డై-, రెండు) అనే ఉపసర్గాలతో కొంత అయోమయానికి గురిచేసి సంభాషణ అనేది కేవలం రెండు పక్షాల మధ్య జరిగేదిగా ఊహించుకునేటట్లు చేస్తుంది. |
||
శాబ్దిక భావప్రకటన ఒకదానితో మరొకటి అనుసంధానమై ఉన్న ప్రకటనదారుని నైపుణ్యం, స్పష్టత |
శాబ్దిక భావప్రకటన ఒకదానితో మరొకటి అనుసంధానమై ఉన్న ప్రకటనదారుని నైపుణ్యం, స్పష్టత, వినికిడిలో నైపుణ్యం వంటి అనేక అంశాలపై ఆధారపడి ఉంటుంది. మానవ భాష సంజ్ఞల, వ్యాకరణ నియమాల వ్యవస్థగా నిర్వచించవచ్చు. భాషని చాలా మటుకు చిన్నతనంలోనే నేర్చుకోవటం జరుగుతుంది. తల్లి మాటలని, మాటలతో కూడిన సంజ్ఞలని శిశవు తెలుసుకోవటం; శిశువు యొక్క అసౌకర్యాలని ఏడుపు, మూలుగుల ద్వారా తల్లి తెలుసుకోవటం వంటివి శాబ్దిక భావప్రకటన క్రిందకే వస్తాయి. ప్రకటనని అందుకోవటం, ప్రకటనని చేయటం శిశువు తల్లిదండ్రుల నుండే మొదలు పెడతాడు. తన వయస్కుల శిశువులతో ప్రకటనలు చేయటంతో కూడా శిశువు శాబ్దిక భావప్రకటననే నేర్చుకొంటాడు. |
||
శాబ్దిక భావప్రకటనలో మరల వివిధ అంశాలు ఉన్నాయి. భాషలు, అవి ప్రయోగింపబడే తీరు, యాసలు, మాండలికాలు భావప్రకటనపై ప్రభావం చూపుతాయి. |
శాబ్దిక భావప్రకటనలో మరల వివిధ అంశాలు ఉన్నాయి. భాషలు, అవి ప్రయోగింపబడే తీరు, యాసలు, మాండలికాలు భావప్రకటనపై ప్రభావం చూపుతాయి. |
||
| పంక్తి 48: | పంక్తి 48: | ||
=== అశాబ్దిక భావప్రకటన === |
=== అశాబ్దిక భావప్రకటన === |
||
{{Main|అశాబ్దిక భావప్రకటన}} |
{{Main|అశాబ్దిక భావప్రకటన}} |
||
పదములు లేని సమాచారాన్ని పంపడం లేదా అందుకోవడం అనే ప్రక్రియను అశాబ్దిక భావప్రకటనగా పేర్కొనవచ్చు. హావభావాలు, శారీరక కదలికలు లేక భంగిమలు; ముఖ వైఖరి |
పదములు లేని సమాచారాన్ని పంపడం లేదా అందుకోవడం అనే ప్రక్రియను అశాబ్దిక భావప్రకటనగా పేర్కొనవచ్చు. హావభావాలు, శారీరక కదలికలు లేక భంగిమలు; ముఖ వైఖరి, కనుసైగలద్వారా, వస్త్ర ధారణ, కేశాలంకరణ లేదా [[వాస్తు శాస్త్రం]] వంటి విషయ భావప్రకటన, లేక గుర్తులు, ఇన్ఫోగ్రాఫిక్స్ గుర్తులు, ప్రవర్తన వంటి పైవాటిని అన్నిటినీ కలిపిన విధానం ద్వారా కూడా అటువంటి భావప్రకటన చేయవచ్చు. ప్రేమ వ్యవహారాల నుండి ఉద్యోగం వరకు, ఒక వ్యక్తి యొక్క నిత్య జీవితంలో అశాబ్దిక భావప్రకటన ముఖ్యపాత్ర వహిస్తుంది. |
||
ప్రసంగంలో అశాబ్దిక అంశాలైన స్వర నాణ్యత, భావం |
ప్రసంగంలో అశాబ్దిక అంశాలైన స్వర నాణ్యత, భావం, మాట్లాడే విధానం వంటిభాషా సంబంధ నైపుణ్యాలు, సామాన్య భాషా రూపాలైన లయ, శృతి, వత్తి పలకడం వంటివి ఉన్నాయి. అదేవిధంగా, వ్రాత గ్రంథాలు కూడా అశాబ్దిక అంశాలైన వ్రాతశైలి, మాటల అమరిక, లేక అవ్యయాల (emoticons) ను కలిగి ఉంటాయి. వ్రాయబడిన లేదా ఇతర సమాచార రూపానికి భావ పరనైన అర్థాన్నిచ్చే గుర్తు ఎమోటైకాన్ అనేది రెండు ఆంగ్ల పదాలైన emotion, icon ల సంయోగమైన ఒక గుర్తు లేదా గుర్తుల కూర్పు. |
||
[[టెలిగ్రఫీ]] వంటి ఇతర సమాచార పద్ధతులు ఈవర్గానికి చెందుతాయి, వీటిలో సంకేతాలు ఒక వ్యక్తి నుండి మరొకరికి ఇతర పద్ధతులలో వ్యాప్తి చెందుతాయి. ఈ సంకేతాలు మాటల, వస్తువుల ప్రతినిధులుగా లేదా కేవలం ప్రతిక్షేపణలుగా ఉంటాయి. మానవులు ఈ పద్ధతిలో ఏవిధమైన శారీరక కదలికలతో గాని, శబ్ద లేదా మాటల శ్రావ్యతతో సంబంధం లేకుండా సమాచార మార్పిడి చేయగలుగుతారని ప్రయోగాలద్వారా తెలిసినది .<ref>[[కెవిన్ వార్విక్|వార్విక్, కె]], [[మార్క్ గాస్సన్|గాస్సన్, ఎమ్]], హట్, బి, గుడ్ హెవ్, ఐ, [[పీటర్ కిబెర్డ్|కిబర్డ్, పి]], స్చుల్జ్ రిన్నె, హెచ్ అండ్ వు, ఎక్స్: “థాట్ కమ్యూనికేషన్ అండ్ కంట్రోల్: ఎ ఫస్ట్ స్టెప్ యుసింగ్ రేడియోటెలిగ్రఫీ”, ''ఐ ఇఇ పోసీడింగ్స్ ఆన్ కమ్యూనికేషన్స్'' , 151(3), pp.185-189, 2004</ref> |
[[టెలిగ్రఫీ]] వంటి ఇతర సమాచార పద్ధతులు ఈవర్గానికి చెందుతాయి, వీటిలో సంకేతాలు ఒక వ్యక్తి నుండి మరొకరికి ఇతర పద్ధతులలో వ్యాప్తి చెందుతాయి. ఈ సంకేతాలు మాటల, వస్తువుల ప్రతినిధులుగా లేదా కేవలం ప్రతిక్షేపణలుగా ఉంటాయి. మానవులు ఈ పద్ధతిలో ఏవిధమైన శారీరక కదలికలతో గాని, శబ్ద లేదా మాటల శ్రావ్యతతో సంబంధం లేకుండా సమాచార మార్పిడి చేయగలుగుతారని ప్రయోగాలద్వారా తెలిసినది .<ref>[[కెవిన్ వార్విక్|వార్విక్, కె]], [[మార్క్ గాస్సన్|గాస్సన్, ఎమ్]], హట్, బి, గుడ్ హెవ్, ఐ, [[పీటర్ కిబెర్డ్|కిబర్డ్, పి]], స్చుల్జ్ రిన్నె, హెచ్ అండ్ వు, ఎక్స్: “థాట్ కమ్యూనికేషన్ అండ్ కంట్రోల్: ఎ ఫస్ట్ స్టెప్ యుసింగ్ రేడియోటెలిగ్రఫీ”, ''ఐ ఇఇ పోసీడింగ్స్ ఆన్ కమ్యూనికేషన్స్'' , 151(3), pp.185-189, 2004</ref> |
||
| పంక్తి 61: | పంక్తి 61: | ||
* చిత్రాల ద్వారా జరిగే లిఖితపూర్వక భావప్రకటన మొదట రాతిపై చేయబడింది. ఇది కదలికకి వీలు లేకుండా ఉండేది. |
* చిత్రాల ద్వారా జరిగే లిఖితపూర్వక భావప్రకటన మొదట రాతిపై చేయబడింది. ఇది కదలికకి వీలు లేకుండా ఉండేది. |
||
* కాగితం కనుగొనబడటంతో ఉత్తర ప్రత్యుత్తరాలు జరిగినవి. భావప్రకటన ఒక చోటు నుండి మరొక చోటుకి పయనించింది. |
* కాగితం కనుగొనబడటంతో ఉత్తర ప్రత్యుత్తరాలు జరిగినవి. భావప్రకటన ఒక చోటు నుండి మరొక చోటుకి పయనించింది. |
||
* ప్రస్తుత ఇంటర్నెట్ యుగం లిఖితపూర్వక భావప్రకటన యొక్క స్వరూపాన్నే |
* ప్రస్తుత ఇంటర్నెట్ యుగం లిఖితపూర్వక భావప్రకటన యొక్క స్వరూపాన్నే మార్చివేసింది. కాగితం అవసరం లేకుండానే ఈ-మెయిల్ ఫేస్ బుక్, వాట్సాప్ వంటి సాధనాలతో అనునిత్యం లెక్కలేనన్ని లిఖితపూర్వక భావప్రకటనలు జరుగుతున్నాయి. |
||
లిఖితపూర్వక భావప్రకటనలో వ్యాకరణం కీలకపాత్ర పోషిస్తుంది. వ్యాకరణ దోషాలు, ఒక్కొక్క మారు అర్థాన్నే మార్చి వేసే ప్రమాదం ఉంది. |
లిఖితపూర్వక భావప్రకటనలో వ్యాకరణం కీలకపాత్ర పోషిస్తుంది. వ్యాకరణ దోషాలు, ఒక్కొక్క మారు అర్థాన్నే మార్చి వేసే ప్రమాదం ఉంది. |
||
| పంక్తి 72: | పంక్తి 72: | ||
=== దృశ్య భావప్రకటన === |
=== దృశ్య భావప్రకటన === |
||
పేరుకి తగ్గట్లుగానే దృశ్య భావప్రకటన దృశ్య పరికరం ద్వారా భావాన్ని వెల్లడిస్తుంది. చదవగల లేదా చూడగల విధానంలో అభిప్రాయాలను |
పేరుకి తగ్గట్లుగానే దృశ్య భావప్రకటన దృశ్య పరికరం ద్వారా భావాన్ని వెల్లడిస్తుంది. చదవగల లేదా చూడగల విధానంలో అభిప్రాయాలను, సమాచారాన్ని తెలియచేయడమే దృశ్య భావప్రకటన. ప్రాథమికంగా ఇది ద్విమితీయ (two-dimensional) ప్రతిబింబాలను కలిగి ఉంటుంది, దీనిలో [[గుర్తులు]], టైపోగ్రఫీ, [[చిత్ర లేఖనం]], గ్రాఫిక్ డిజైన్, బొమ్మలు, రంగులు, ఎలక్ట్రానిక్ వనరులు ఉన్నాయి. ఇది కేవలం దృష్టిమీద ఆధారపడి ఉంటుంది. ఇది దృశ్య గుణముతో చేసే భావప్రకటన. ఒక వ్యక్తికి సమాచారాన్ని అందించడానికి, తెలియ చేయడానికి, లేక సమ్మతింప చేయటానికి దృశ్యంతో కూడిన వ్రాత విధానం ఎక్కువ శక్తివంతంగా ఉంటుందనే అభిప్రాయంతో ఇది అభివృద్ధి చెందింది. ఇది సమాచారాన్ని దృశ్యరూపంలో ప్రదర్శించే భావప్రకటన విధానం. |
||
ఒకమంచి దృశ్యకల్పన యొక్క విలువ ఎంతకళాత్మకంగా లేక రసవత్తరంగా ఉందనికాక ప్రేక్షకులకు ఎంతబాగా అర్థమైందనే దానిమీద ఆధారపడి ఉంటుంది. అందానికీ |
ఒకమంచి దృశ్యకల్పన యొక్క విలువ ఎంతకళాత్మకంగా లేక రసవత్తరంగా ఉందనికాక ప్రేక్షకులకు ఎంతబాగా అర్థమైందనే దానిమీద ఆధారపడి ఉంటుంది. అందానికీ, వికారానికీ విశ్వవ్యాప్తంగా అంగీకరించబడిన సూత్రాలేవీ లేవు. హావ భావాలు, దేహభాష, వీడియో, టి.వి.వంటి వివిధ రకాల దృశ్య సమాచార మార్గాలు ఉన్నాయి. ఇక్కడ విషయం, బొమ్మలు, చిత్రాలు, ఫోటోలు మొదలైన వాటిని కంప్యూటర్లో అనుసంధానించడం పై దృష్టి పెట్టబడుతుంది. అసలైన సమాచారాన్ని ప్రదర్శించడమే దృశ్య సమర్పణ అని చెప్పవచ్చు. ఇటీవలి పరిశోధనలు [[వెబ్ డిజైన్]], గ్రాఫిక్స్ ను ఉపయోగించ గలగటం పై దృష్టి పెట్టాయి. [[గ్రాఫిక్ డిజైన్రస్|గ్రాఫిక్ డిజైనర్లు]] తమ వృత్తి పరంగా దృశ్య సమాచార మార్పిడిలో వివిధ పద్ధతులను ఉపయోగిస్తారు. |
||
=== వాణిజ్య భావప్రకటన === |
=== వాణిజ్య భావప్రకటన === |
||
| పంక్తి 100: | పంక్తి 100: | ||
* ప్రయోజనం లేదా వాస్తవ దృష్టికోణం. |
* ప్రయోజనం లేదా వాస్తవ దృష్టికోణం. |
||
ఇరువురి మధ్య భావప్రకటనలో జ్ఞానము |
ఇరువురి మధ్య భావప్రకటనలో జ్ఞానము, అనుభవాలను పంచుకోవడం, సలహాలు, సూచనలు ఇచ్చుకోవడం, ప్రశ్నించుకోవడం వంటివి ఉంటాయి. ఈ చర్యలు సమాచార మార్పిడి లోని వివిధ పద్ధతులలో ఏ రుపాన్నైనా తీసుకోవచ్చు. అది ఏ రూపమనేది సమాచారం పంపేవారి నైపుణ్యంపై ఆధారపడుతుంది సమాచార విషయము, రూపము రెండు కలసి గమ్యం చేరవలసిన సందేశాన్ని తయారు చేస్తాయి. గమ్యం అనేది మరియొక వ్యక్తి లేదా జీవి, మరియొక వ్యవస్థ (ఒక కార్పోరేషన్ లేదా వ్యక్తుల సముదాయము లాంటిది) కావచ్చు . |
||
మూడు అంచెల భాషాశాస్త్ర నియమాలు పాటిస్తూ [[సమాచార ప్రసారం]] జరిగే విధానాన్ని భావప్రకటనలో చూడవచ్చు. |
మూడు అంచెల భాషాశాస్త్ర నియమాలు పాటిస్తూ [[సమాచార ప్రసారం]] జరిగే విధానాన్ని భావప్రకటనలో చూడవచ్చు. |
||
#[[వ్యాకరణ|వ్యాకరణ యుక్తము]] (గుర్తులు |
#[[వ్యాకరణ|వ్యాకరణ యుక్తము]] (గుర్తులు, చిహ్నాల వ్యావహారిక లక్షణాలు), |
||
#[[చర్యాత్మకమైన|ఆచరణాత్మకత]] (గుర్తులు/వ్యక్తీకరణలు |
#[[చర్యాత్మకమైన|ఆచరణాత్మకత]] (గుర్తులు/వ్యక్తీకరణలు, వాటిని ఉపయోగించే వారి మధ్య సంబంధాల గురించి), |
||
#[[పదార్ధాలకు సంబంధించిన|గుర్తులు |
#[[పదార్ధాలకు సంబంధించిన|గుర్తులు, చిహ్నాల విశ్లేషణ]] (గుర్తులు, చిహ్నాలు, అవి ఏమి తెలియచేస్తాయో అధ్యయనం చేయడం). |
||
కావున, భావప్రకటన అనేది ఇద్దరు కారకులు కొన్నిసామాన్య గుర్తులు |
కావున, భావప్రకటన అనేది ఇద్దరు కారకులు కొన్నిసామాన్య గుర్తులు, భాషా శాస్త్ర నియమాలతో అభిప్రాయాలను పంచుకోవడం. ఈ సామాన్య నియమాలు కొంత అర్థంలో వ్యక్తిగత సమాచార సాధనాలైన డైరీలు లేక స్వయం భాషణ. |
||
ఒక సాధారణ నమూనాలో, సమాచారాన్ని లేదా విషయాన్ని (ఉదా.సహజ భాషలోని వర్తమానం) ఏదో ఒక రూపంలో (వాడుక భాషలో) కర్త/పంపేవ్యక్తి/[[ఎన్కోడర్]] నుండి ఒక గమ్యం/గ్రహీత/[[డికోడర్]]కు పంపబడుతుంది. కొద్దిగా క్లిష్టమైన నమూనాలో పంపేవారు |
ఒక సాధారణ నమూనాలో, సమాచారాన్ని లేదా విషయాన్ని (ఉదా.సహజ భాషలోని వర్తమానం) ఏదో ఒక రూపంలో (వాడుక భాషలో) కర్త/పంపేవ్యక్తి/[[ఎన్కోడర్]] నుండి ఒక గమ్యం/గ్రహీత/[[డికోడర్]]కు పంపబడుతుంది. కొద్దిగా క్లిష్టమైన నమూనాలో పంపేవారు, గ్రహీత పరస్పరం అనుసంధానించబడి ఉంటారు. ఒక ప్రత్యేక భావప్రకటన సందర్భాన్ని [[ప్రసంగ కళ|ప్రసంగ చర్య]]గా చెప్పవచ్చు. ప్రాంతీయ ఆచారాలు, సంప్రదాయాలు, లేక లింగ భేదం వంటి వాటిపై ఆధారపడిన, పంపేవారి, గ్రహీతల వ్యక్తిగత పరిమితుల వలన సందేశ విషయం యొక్క అర్ధం మారవచ్చు. ప్రసార వాహకం (ఈ సందర్భంలో గాలి) సమక్షంలో శబ్దం వలన విషయన్ని గ్రహించి విశ్లేషించుట దోషపూరితంగా ఉండి, ప్రసంగచర్య ఆశించిన ఫలితాన్ని ఇవ్వలేకపోవచ్చు. ఎన్కోడ్-ప్రసారం-గ్రహించుట-డికోడ్ నమూనాలో ఒక సమస్య ఏమిటంటే ఎన్కోడింగ్, డికోడింగ్ విధానం వల్ల పంపేవ్యక్తి, గ్రహీత ఇద్దరూ ఒకే విధమైన లేదా కనీసం పోలిక కలిగిన కోడ్ బుక్ వంటి ఒక సాధనాన్ని కలిగి ఉండాలి. ఈ కోడ్ బుక్స్ అనేవి నమూనా ద్వారా ఇవ్వబడినప్పటికీ అవి నమూనాకు ప్రాతినిధ్యం వహించక పోవడం వలన విషయ పరమైన ఇబ్బందులు వస్తాయి. |
||
కేవలం సమాచార వివక్త మార్పిడి కాక, [[సహక్రమబద్ధీకరణ|సహ క్రమబద్ధీకరణ]] సిద్ధాంతాలు భావప్రకటనని ఒక సృజనాత్మక |
కేవలం సమాచార వివక్త మార్పిడి కాక, [[సహక్రమబద్ధీకరణ|సహ క్రమబద్ధీకరణ]] సిద్ధాంతాలు భావప్రకటనని ఒక సృజనాత్మక, గతిశీలక నిరంతర ప్రక్రియగా నిర్వచిస్తాయి. కెనెడియన్ మీడియా వేత్త అయిన హారొల్ద్ ఇన్నీస్ సిద్ధాంతం ప్రకారం, ప్రజలు భావప్రకటనకి విభిన్న మాధ్యమాలను ఎన్నుకుంటారు, వారు ఎన్నుకునే మాధ్యమం సమాజం యొక్క రూపురేఖలను మెరుగుపరచడానికి అవకాశాలను అందించగలగాలి. (వార్క్, మక్కేంజీ 1997). దీనికి ఆయన చూపిన ప్రముఖ ఉదాహరణ ప్రాచీన ఈజిప్టులో ప్రజలు తమకుతాముగా మాధ్యమాలుగా నిర్మించుకున్న రాయి, పాపిరస్ (బెరడు నుండి తీసిన కాగితం) ఉపయోగించటాన్ని చెప్పవచ్చు. పాపిరస్ ను ఆయన '''అంతరాళ బంధనం''' అన్నారు. ఇది వ్రాత పూర్వకమైన ఆజ్ఞలను అంతరాళం, రాజ్యాలగుండా ప్రాసారంచేసి, సుదూర సైన్యకార్యకలాపాలకు, వలసపాలనకు దారితీసింది. మరి యొకటి అయిన రాయిని '''కాల బంధనం''' ' గా చెప్పారు వీటితో ఆలయాలు, పిరమిడ్ల నిర్మాణం ద్వారా ఒక తరం నుండి మరొక తరానికి వారి అధికారాన్ని పదిల పరచు కోవడమే కాక, ఈ మాధ్యమం ద్వారా వారు తమ సమాజం లోని సమాచార వ్యవస్థలో మార్పు తెచ్చి దానికొక ఆకారాన్ని ఇవ్వగలిగారు. (వార్క్, మకెన్జీ 1997). |
||
కేరళ వ్యావసాయిక విశ్వవిద్యాలయం పరిధిలోని కృషి విజ్ఞాన్ కేంద్ర, కన్నూర్ వారు వ్యవసాయ భావప్రకటనలో [[క్రియేటివ్ ఎక్స్టెన్షన్]] అనే నూతన శాఖను ఆవిష్కరించారు. |
కేరళ వ్యావసాయిక విశ్వవిద్యాలయం పరిధిలోని కృషి విజ్ఞాన్ కేంద్ర, కన్నూర్ వారు వ్యవసాయ భావప్రకటనలో [[క్రియేటివ్ ఎక్స్టెన్షన్]] అనే నూతన శాఖను ఆవిష్కరించారు. |
||
== మానవేతర జీవరాశుల సమాచార మార్పిడి == |
== మానవేతర జీవరాశుల సమాచార మార్పిడి == |
||
భావప్రకటన దాని బహుముఖాలతో మానవులకు, లేదా వారి పూర్వీకులకు మాత్రమే పరిమితం కాలేదు. జీవ రాశుల మధ్య ప్రతి భావప్రకటన అనగా కర్త |
భావప్రకటన దాని బహుముఖాలతో మానవులకు, లేదా వారి పూర్వీకులకు మాత్రమే పరిమితం కాలేదు. జీవ రాశుల మధ్య ప్రతి భావప్రకటన అనగా కర్త, గ్రహీతలైన ఈ రెండు జీవుల మధ్య సంకేతాల ప్రసారాన్ని అయినా భావప్రకటన యొక్క రూపంగా పరిగణించవచ్చు. జంతుప్రవర్తన అధ్యయనశాస్త్రములో జంతువుల మధ్య భావప్రకటన అధిక ప్రాముఖ్యతను కలిగి ఉంది. పురాతన జీవులైన పగడాల వంటి జీవులు కూడా సమాచారమును పంచుకోగలిగేవి.<ref>విట్జానీ జి, మాడల్ పి. (2009). బయో కమ్యూనికేషన్ అఫ్ కొరల్స్. ఇంటర్నేషనల్ జర్నల్ అఫ్ ఇంటీగ్రేటివ్ బయాలజీ 5(3): 152-163.</ref> చాలా ప్రాథమిక స్థాయిలో, ప్రాథమిక జీవులైన [[బాక్టీరియా]] వంటి వాటిలో, వృక్ష, శిలీన్ద్రాలలో కణ సంకేతాలను, కణజాల భావప్రకటన, రసాయన భావప్రకటనలని గమనించ వచ్చు.<ref>విట్జానీ జి (2008). బయో-కమ్యూనికేషన్ అఫ్ బాక్టీరియా అండ్ థెయిర్ ఎవోలుషనరీ రూట్స్ ఇన్ నేచురల్ ఎడిటింగ్ కంపిటెన్సెస్ అఫ్ వైరసెస్.ఓపెన్ ఎవల్యూషన్ జర్నల్ 2: 44-54.</ref> ఈ భావప్రకటన ప్రక్రియలన్నీ గుర్తుల మాధ్యమం ద్వారా చాలా ప్రత్యేక సహకారంతో జరిగే పరస్పర చర్యలు. |
||
జంతువుల మధ్య సమాచార మార్పిడి అనేది ఒక జంతువు యొక్క ప్రవర్తన మరొక జంతువు యొక్క ప్రస్తుత లేదా భవిష్యత్ ప్రవర్తనను ప్రభావితం చేస్తుంది.బాగా అభివృద్ధి చెందిన జంతువుల మధ్య భావప్రకటనని మానవ భావప్రకటనగా పరిగణించ వచ్చు.''జూ సీమియోటిక్స్''', జంతువుల మధ్య భావప్రకటన అధ్యయనం మానవుల మధ్య భావప్రకటన అధ్యయనం అంత్రో పోసీమియోటిక్స్, కంటే భిన్నమైనది. జంతుప్రవర్తన అధ్యయనశాస్త్రం, సాంఘిక జీవశాస్త్రం, జంతువులలో జ్ఞాన శక్తి అధ్యయనాలలో ప్రముఖ పాత్ర పోషిస్తోంది.''' '' '''''మానవులు, జంతువులతో ప్రత్యేకించి డాల్ఫిన్స్ |
జంతువుల మధ్య సమాచార మార్పిడి అనేది ఒక జంతువు యొక్క ప్రవర్తన మరొక జంతువు యొక్క ప్రస్తుత లేదా భవిష్యత్ ప్రవర్తనను ప్రభావితం చేస్తుంది.బాగా అభివృద్ధి చెందిన జంతువుల మధ్య భావప్రకటనని మానవ భావప్రకటనగా పరిగణించ వచ్చు.''జూ సీమియోటిక్స్''', జంతువుల మధ్య భావప్రకటన అధ్యయనం మానవుల మధ్య భావప్రకటన అధ్యయనం అంత్రో పోసీమియోటిక్స్, కంటే భిన్నమైనది. జంతుప్రవర్తన అధ్యయనశాస్త్రం, సాంఘిక జీవశాస్త్రం, జంతువులలో జ్ఞాన శక్తి అధ్యయనాలలో ప్రముఖ పాత్ర పోషిస్తోంది.''' '' '''''మానవులు, జంతువులతో ప్రత్యేకించి డాల్ఫిన్స్, సర్కస్ లో ఉపయోగించే జంతువులతో సంభాషించడం దీనికి ప్రత్యక్ష ఉదాహరణ. ''' '' '''''ఏమైనప్పటికీ ఈ జంతువులు ప్రత్యేక భావప్రకటనల పద్ధతులను నేర్చుకోవలసి ఉంటుంది.''' '' '''''జంతు సమాచార మార్పిడి, జంతు ప్రపంచాన్ని అవగాహన చేసుకోవడం త్వరగా అభివృద్ధి చెందుతున్న రంగం, 21 వ శతాబ్దంలో ఇప్పటివరకు, ఇంతకుముందు ఉన్నటువంటి విభిన్న అంశాలకు చెందిన అవగాహనలైన వ్యక్తిగత సంకేతనామాల వాడకం, జంతువుల భావ తీవ్రతలు, జంతువుల సంస్కృతి, జంతువులలో మచ్చిక చేయడం వాటి కామ ప్రవర్తన, చాలా కాలం నుండి అవగాహన చేసుకున్నప్పటికీ ఇప్పుడు విప్లవాత్మకంగా అభివృద్ధి చెందు తున్నది.''' '' |
||
=== వృక్షాలు |
=== వృక్షాలు , ఫంగై === |
||
వృక్షకణాల లోపల |
వృక్షకణాల లోపల , వృక్షకణాల మధ్య, సజాతి లేదా విజాతీయ వృక్షాలమధ్య, వృక్షాలు , వృక్షాలు కాని జీవ రాశుల మధ్య, ముఖ్యంగా వేరు వ్యవస్థలో వృక్షజాలాలలో సమాచార మార్పిడిని గమనించడం జరిగింది. మొక్క వేర్లు, రైజోబియా బాక్టీరియాతో , వివిధ రకాల ఫంగస్ , మట్టిలోని ఇతర కీటకాలతో సమాంతర సమాచార మార్పిడిని జరుపుతాయి. ఈ విధమైన సమాంతర చిహ్న మాధ్యమచర్యలు వ్యాకరణయుక్త, ఆచరణాత్మక , అర్థ నియమాలు మొక్కలలోని వికేంద్రీకృత "నరాల వ్యవస్థ" వలన సాధ్యపడుతున్నాయి. ఆధునిక పరిశోధనల ప్రకారం మొక్క జీవ వ్యవస్థలో జరిగే భావప్రకటన ప్రక్రియలో 99% {{Fact|date=June 2009}} న్యురాన్-సంబంధం కలిగినవే. మొక్కలు తమపై ఏవైనా శాకాహారులు దాడిచేసినపుడు తమ పరిసరాలలోని మొక్కలకు ఆవిరి ద్వారా భావప్రకటన చేస్తాయి. దీనికి సమాంతరంగా అవి ఈ శాకహారులను ఎదుర్కొనే పరాన్న జీవులను ఆకర్షించే ఇతర ఆవిరులను సృష్టిస్తాయి. నిర్జీవ వత్తిడిని ఎదుర్కొనే సందర్భాలలో మొక్కలు తమ తల్లితండ్రుల నుండి అనువంశికంగా లభించిన జన్యు కోడ్ నుండి తమ తాతల లేక ముత్తాతల వాటి వైపు మరలుతాయి.<ref>విట్జానీ, జి. (2006ప్లాంట్ కమ్యూనికేషన్ ఫ్రమ్ బయో సీమియాటిక్ పెర్స్పెక్టివ్. ప్లాంట్ సిగ్నలింగ్ అండ్ బిహేవియర్ 1(4): 169-178.</ref> |
||
నాచు |
నాచు , ఫలజాతుల వంటి తమ పెరుగుదల , వికాస సమయాలలో సహాయాన్ని అందించు కోవడానికి , వ్యవస్థీకరణకు ఫంగై భావప్రకటన చేస్తాయి. అంతేగాక ఇవి తమ సజాతీయులతో పాటు అనేక ఇతర జీవులతో, ప్రత్యేకించి బాక్టీరియా, [[ఏకకణ|బహుకణయుత]] యుకర్యోట్స్, మొక్కలు , క్రిములతో పరస్పర ప్రయోజనము కొరకు భావప్రకటన చేస్తాయి.ఈ విధంగా వాడబడిన రసాయనాలు జీవ సంబంధమైనవిగా ఉంది, జీవ రాశులు ప్రత్యేక తరహాలో ప్రతిస్పందించేలా చేస్తాయి, అదేవిధమైన రసాయనాలు, జీవ సంబంధమైనవి కానపుడు, ఎటువంటి ప్రతిచర్యలను ప్రోత్సహించలేవు. దీనిని బట్టి ఫంగల్ జీవరాసులు జీవ సంబంధ సందేశం ఉన్న అణువులను, లేక అవి లేని అణువుల మధ్య తేడాను గుర్తించే సామర్ధ్యాన్ని కలిగి ఉన్నాయని తెలుస్తోంది.[[ఫిలమెన్టేషన్|సున్నితత్వం]], [[జతపరచడం|జత కట్టడం]], పెరుగుదల , [[రోగ కారక సంబంధిత|రోగాకారకత్వం]]వంటి ప్రవర్తన నమూనాలకు సహాయం చేయగల ఐదు విభిన్న ప్రాథమిక సంకేత అణువులను కనుగొన్నారు. ప్రవర్తన సహకారం లేక అటువంటి ప్రక్రియలు కేవలం వ్యాఖ్యానం ద్వారానే సాధించవచ్చు: స్వీయ లేదా అస్వీయ, నిర్జీవ సూచిక, స్వజాతీయ, సంబంధిత లేక అసంబందిత జాతులనుండి జీవ సందేశం, లేక "శబ్దం", అనగా జీవ సంబంధం కాని అవే రకమైన అణువులు.<ref>విట్జానీ, జి. (2007అప్లైడ్ బయో సీమియాటిక్స్: ఫంగల్ కమ్యూనికేషన్. ఇన్: విట్జానీ, జి. (Ed). బయో సీమియాటిక్స్ ఇన్ ట్రాన్స్ డిసిప్లినరీ కాంటేక్స్త్స్. హెల్సింకి, ఉమ్వెబ్, pp. 295-301.</ref> |
||
== సమర్థవంతమైన భావప్రకటన యొక్క అవరోధాలు == |
== సమర్థవంతమైన భావప్రకటన యొక్క అవరోధాలు == |
||
సమర్థవంతమైన భావప్రకటన లోని అవరోధాలు సందేశాన్ని వక్రీకరణకి గురయ్యేలా ఉద్దేశ్యాన్ని కలుషితం చేసేలా చేసి భావప్రకటన ప్రక్రియని నిష్ఫలం చేయటమో లేదా అవాంఛిత ప్రభావాన్ని తీసుకురావటమో చేస్తాయి. వడపోత, పాక్షిక అవగాహన, కావలసినదాని కంటే ఎక్కువ సమాచారం ఉండటం, భావోద్వేగాలు, భాష, నిషబ్దం, భావప్రకటన విశ్లేషణ |
సమర్థవంతమైన భావప్రకటన లోని అవరోధాలు సందేశాన్ని వక్రీకరణకి గురయ్యేలా ఉద్దేశ్యాన్ని కలుషితం చేసేలా చేసి భావప్రకటన ప్రక్రియని నిష్ఫలం చేయటమో లేదా అవాంఛిత ప్రభావాన్ని తీసుకురావటమో చేస్తాయి. వడపోత, పాక్షిక అవగాహన, కావలసినదాని కంటే ఎక్కువ సమాచారం ఉండటం, భావోద్వేగాలు, భాష, నిషబ్దం, భావప్రకటన విశ్లేషణ , లింగ భేధాలు అవరోధాలకి దారి తీస్తాయి. |
||
== ఒక విద్యావిభాగంగా భావప్రకటన == |
== ఒక విద్యావిభాగంగా భావప్రకటన == |
||
ఒక విద్యా విభాగంగా భావప్రకటన కొన్నిసార్లు కమ్యూనికాలజీగా పిలువబడుతూ, మనం ప్రకటించే అన్ని మార్గాలకు సంబంధించిన ఒక విస్తృత అధ్యయనం |
ఒక విద్యా విభాగంగా భావప్రకటన కొన్నిసార్లు కమ్యూనికాలజీగా పిలువబడుతూ, మనం ప్రకటించే అన్ని మార్గాలకు సంబంధించిన ఒక విస్తృత అధ్యయనం , విజ్ఞానంగా ఉంది.<ref>http://www.communicology.org/content/communicology-lexicon-definition{{Dead link|date=జనవరి 2020 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> భావప్రకటన విధానంలో శాబ్దిక , అశాబ్దిక సందేశాలు ఉంటాయి. పాఠ్య పుస్తకాలు, ఎలక్ట్రానిక్ ప్రచురణలు, విద్యా జర్నల్స్ ద్వారా సమాచార మార్పిడి వివరించబడుచున్నది. నిరంతరం విస్తృతమవుతున్న సమాచారమార్పిడి అధ్యయనాలను పరిశోధకులు జర్నల్స్ ద్వారా తెలియచేస్తున్నారు. |
||
కొన్ని యంత్రాలతో సహా, భావప్రకటన అనేక అంచెలలో (ఒక చర్యకైనా), అనేక రకాలలో, అనేక జీవులలో జరుగుతుంది. అన్నీ కాక పోయినా, కొన్ని అధ్యయననాలు ఒక వంతు భావప్రకటనకి కేటాయించడం వలన, సమాచార మార్పిడిని గురించి మాట్లాడేటపుడు, మనం దేనిని గురించి మాట్లాడుతున్నామో ఖచ్చితంగా తెలియాలి. కొన్ని భావప్రకటన నిర్వచానాలు విస్తృతంగా ఉండి, జంతువులు తమలో తాము భావప్రకటన చేసుకోవడంతో పాటు మనుష్యులతో కూడా చేస్తాయని గుర్తిస్తాయి, కొన్ని నిర్వచనాలు సంకుచితంగా ఉండి మానవులు తమలోతాము ప్రమాణాత్మక సంకేత చర్యల ద్వారా భావప్రకటన చేస్తారని తెలియజేస్తాయి. |
కొన్ని యంత్రాలతో సహా, భావప్రకటన అనేక అంచెలలో (ఒక చర్యకైనా), అనేక రకాలలో, అనేక జీవులలో జరుగుతుంది. అన్నీ కాక పోయినా, కొన్ని అధ్యయననాలు ఒక వంతు భావప్రకటనకి కేటాయించడం వలన, సమాచార మార్పిడిని గురించి మాట్లాడేటపుడు, మనం దేనిని గురించి మాట్లాడుతున్నామో ఖచ్చితంగా తెలియాలి. కొన్ని భావప్రకటన నిర్వచానాలు విస్తృతంగా ఉండి, జంతువులు తమలో తాము భావప్రకటన చేసుకోవడంతో పాటు మనుష్యులతో కూడా చేస్తాయని గుర్తిస్తాయి, కొన్ని నిర్వచనాలు సంకుచితంగా ఉండి మానవులు తమలోతాము ప్రమాణాత్మక సంకేత చర్యల ద్వారా భావప్రకటన చేస్తారని తెలియజేస్తాయి. |
||
| పంక్తి 159: | పంక్తి 159: | ||
*[http://www.knowledgebank.irri.org/communicating/Communicating_for_change_and_impact.doc కమ్యునికేటింగ్ ఫర్ చేంజ్ అండ్ ఇంపాక్ట్] – దీనిలోని మొదటి పేజీలలో అక్షరదోషాలు ఉండటంవల్ల, దీనిని విశ్వసించటం కష్టం; e.g. "In general, farmers would rather avoid risk '''then''' choose profit." |
*[http://www.knowledgebank.irri.org/communicating/Communicating_for_change_and_impact.doc కమ్యునికేటింగ్ ఫర్ చేంజ్ అండ్ ఇంపాక్ట్] – దీనిలోని మొదటి పేజీలలో అక్షరదోషాలు ఉండటంవల్ల, దీనిని విశ్వసించటం కష్టం; e.g. "In general, farmers would rather avoid risk '''then''' choose profit." |
||
*[http://www.cs.tut.fi/~jkorpela/wiio.html హౌ హ్యూమన్ కమ్యూనికేషన్ ఫెఇల్స్ ] (తమ్పెరే యూనివర్సిటీ అఫ్ టెక్నాలజీ ) |
*[http://www.cs.tut.fi/~jkorpela/wiio.html హౌ హ్యూమన్ కమ్యూనికేషన్ ఫెఇల్స్ ] (తమ్పెరే యూనివర్సిటీ అఫ్ టెక్నాలజీ ) |
||
*[http://www.invisionindia.com ఇన్విజెన్ కమ్యూనికేషన్ & రీసెర్చ్ ] (కమ్యూనికేషన్ స్ట్రాటజిస్త్స్) |
*[http://www.invisionindia.com ఇన్విజెన్ కమ్యూనికేషన్ & రీసెర్చ్ ] (కమ్యూనికేషన్ స్ట్రాటజిస్త్స్) |
||
{{Social sciences-footer}} |
{{Social sciences-footer}} |
||
07:42, 19 మార్చి 2020 నాటి కూర్పు
భావప్రకటన లేదా భావవ్యక్తీకరణ (ఆంగ్లం: Communication) అనగా భావములని, ఆలోచనలని, అభిప్రాయములని, సలహాలని, సూచనలని లేదా ఏ ఇతర సమాచారము నైనను ఒక వనరు నుండి మరియొక దానికి బదిలీచేసే విధానం. ల్యాటిన్ లో commūnicāre అనగా పంచుకోవటం.
కనీసం ఇద్దరు కారకుల మధ్య సంజ్ఞల మాధ్యమం ద్వారా కొన్ని గుర్తులు, భాషానియమాల ద్వారా ఒకరి అభిప్రాయాలను మరొకరితో పంచుకోవడాన్నే భావప్రకటన అని అంటారు. భావప్రకటనని సాధారాణంగా "ఆలోచనలు, అభిప్రాయాలను తెలియచేయడం లేదా పంచుకోవడంగా లేదా ప్రసంగం, వ్రాత లేదా సంజ్ఞల ద్వారా సామాచారాన్నివ్వడం"గా నిర్వచింపవచ్చు. ఆలోచనలను, భావాలను, అభిప్రాయాలను పరస్పర అంగీకారం కుదిరే ఒక ఉమ్మడి లక్ష్యం లేదా దిశ వైపుగా పురోగమించే ద్విమార్గ పద్ధతిగా భావప్రకటనని అవగాహన చేసుకొనవచ్చు.
మానవ భావప్రకటన భాషాప్రయుక్తం అయి ఉండటంతో ఇది ప్రత్యేకంగా పరిగణించబడుతుంది. ఇతర చరాచరాలలో భావప్రకటన దృశ్య, శ్రవణ లేదా జీవరసాయనాల గుండా జరుగుతుంది.
విద్యా విభాగంగా భావప్రకటనకి సుదీర్ఘ చరిత్ర ఉంది.[1]
అవలోకనము
భావప్రకటన విధానంలో సమాచారం కూర్చబడి ఒక వాహకం /మాధ్యమం ద్వారా పంపేవారి నుండి జాగ్రత్తగా గ్రహీతలకు అందుతుంది. అప్పుడు గ్రహీత ఆ సమాచారాన్ని సాధారణ భాషలోనికి మార్చుకొని పంపిన వారికి ప్రతిస్పందనని తెలియజేస్తాడు. సమాచారమార్పిడి జరగాలంటే అన్ని వర్గాలు పంచుకోదగిన ఒక సామాన్య సమాచార రంగాన్ని కలిగి ఉండాలి. వాక్ సంబంధసాధనాలు (టెలిఫోన్, మొబైల్, ధ్వనిని నమోదు చేసే పరికరాలు, నమోదు చేసిన ధ్వనిని మరల వినిపించే పరికరాలు, స్పీకర్లు, మెగాఫోన్లు వంటివి), మాట్లాడడం, పాటలు పాడడం, కొన్ని సార్లు శబ్ద స్వరం వంటివి, అశాబ్దికవనరులు, శారీరక సాధనాలు, శరీర భాష, సంజ్ఞల భాషవంటివి, భాషానుబంధ నైపుణ్యాలు, స్పర్శ, కనుసైగ, రాతను ఉపయోగించడం వంటివి ఉన్నాయి.
ఏ ప్రక్రియతో అయితే మనం ఒక ఉమ్మడి అవగాహన కలిగించే ప్రయత్నంలో అర్థాన్ని ఆపాదించి అందిస్తామో, ఆ ప్రక్రియనే భావప్రకటన అంటాము. ఈ ప్రక్రియకి వ్యక్తిగత, వ్యక్తుల మధ్య, వినటం, గమనించటం, మాట్లాడటం, ప్రశ్నించడం, విశ్లేషించటం, మూల్యాంకనం వంటి విస్తృతమైన అనేక రంగాల నైపుణ్యం అవసరం. భావప్రకటన ద్వారానే సహకార, సహాయాలు లభిస్తాయి.
విజయవంతమైన భావప్రకటనకి అనేక సాధారణ అడ్డంకులు కూడా ఉంటాయి, వాటిల్లో మొదటిది అధిక సమాచారం (ఒకే సమయంలో అనేక వార్తలు రావటం), రెండవది వార్తా సంక్లిష్టత.
సమాచార పధ్ధతులు
మానవుల ముఖాముఖి భావప్రకటన పద్ధతులలో మూడు ముఖ్య భాగములు ఉన్నాయి. మొదటిది హావభావ ప్రకటన, రెండవది శబ్ద ప్రకటన, మూడవది పదప్రయోగం. పరిశోధనల ప్రకారం:[2]
- 55% ప్రభావం శారీరక కదలికలైన-భంగిమలు, హావభావాలు, కనుసైగలచే నిర్ణయింపబడుతుంది.
- 38% స్వరస్థాయి చేత,
- 7% విషయము లేదా పదముల చేత భావప్రకటన ప్రక్రియ జరుగుతుంది.
మాట్లాడేవారు, వినేవారిపై ఆధారపడి ఈ కచ్చితమైన ప్రభావశాతం మారినప్పటికీ, భావప్రకటన ఒకే లక్ష్యం కలిగి ఉండి అందరికీ ఒకే విధంగా ఉంటుంది. శబ్ద ధ్వని, స్వరము లేదా స్థితి, హావభావాల వంటి సంకేత పద్ధతులు లేదా వ్రాత గుర్తుల వంటివి, ఆలోచనల లేదా భావాల ప్రకటన చేస్తాయి. ఒక భాష అనేది గుర్తులు, ధ్వని, శబ్దాలు, హావభావాలు, లేదా వ్రాత గుర్తుల ద్వారా భావప్రకటన చేస్తే, జంతువుల భావప్రకటనని ఒక భాషగా గుర్తించవచ్చా? జంతువులకు వ్రాత పూర్వకమైన భాషలేదు, కానీ తమలో తాము భావప్రకటనని చేసుకొనేందుకు భాషను ఉపయోగిస్తాయి. ఆ భావంలో, జంతువుల భావప్రకటనని ఒక ప్రత్యేక భాషగా గుర్తించవచ్చు.
గుర్తుల పద్ధతి (lexims), వ్యాకరణం (నియమాలు) ద్వారా అభివృద్ధి చేయబడిన గుర్తులనే మానవులు మాట్లాడే లేదా వ్రాసే భాషలుగా వివరించవచ్చు. భాషల సామాన్యగుణాలను తెలియజేయడానికి "భాష" అనే పదం వాడతారు. మానవులు భాష నేర్చకోవడం సాధారణంగా బాల్యంలో జరుగుతుంది. చాలా వరకు మానవుల భాషలు శబ్దాల అమరిక లేదా హావభావాల గుర్తులద్వారా తమ చుట్టుప్రక్కల వారిచే భావప్రకటనని చేసుకోడానికి దోహదం చేస్తాయి. మానవులు అనేక వేలభాషలను కలిగి ఉన్నారు, ఈ భాషలు కొన్నిసామాన్య గుణాలను కలిగి ఉన్నాయి, అయితే ఈ సామాన్యగుణాలకు కొన్ని మినహాయింపులు ఉన్నాయి.
ఒక భాషకు, మాండలికానికి మధ్య స్పష్టమైనరేఖ ఏదీ లేదు, కానీ భాషావేత్త అయిన మాక్స్ వీన్రిచ్ ఈ విధంగా తెలిపారు, "ఒక భాష అనేది సైన్యం , నావికా దళంతో కూడిన మాండలికం". ఎస్పెరాంటో వంటి నిర్మితభాషలు, ప్రోగ్రామింగు భాషలు, అనేక గణిత సూత్రీకరణలు మానవభాషల సామాన్య గుణాలకే పరిమితం కాలేదు.
అన్ని విధాల భావప్రకటనలో అపార్థాలకి ఆస్కారం ఉంది. అపార్థాలకి చోటు ఇవ్వకుండా ఉండాలంటే పరిస్థితులని బట్టి, సందర్భాన్ని బట్టి ప్రకటనదారు స్పష్టతతో కూడిన భావప్రకటనలని మాత్రమే చేయాలి.
సంభాషణ లేదా వాగ్భావప్రకటన
సంవాదము (Dialog) అనేది ఇద్దరు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ మంది మధ్య జరిగే పరస్పర సంభాషణ. పదోత్పత్తి శాస్త్రం ప్రకారం ఈ పదం యొక్క పుట్టుక ( గ్రీక్ διά (డయా, అనగా నుండి) + λόγος (లోగోస్, పదము, మాట) అర్ధాన్ని అనుసరించేది అనే అర్ధంలో) ప్రజలు దానిని ఏవిధంగా ఉపయోగిస్తారనే అర్దాన్నివ్వక, διά- (డయా-నుండి, ), δι- (డై-, రెండు) అనే ఉపసర్గాలతో కొంత అయోమయానికి గురిచేసి సంభాషణ అనేది కేవలం రెండు పక్షాల మధ్య జరిగేదిగా ఊహించుకునేటట్లు చేస్తుంది.
శాబ్దిక భావప్రకటన ఒకదానితో మరొకటి అనుసంధానమై ఉన్న ప్రకటనదారుని నైపుణ్యం, స్పష్టత, వినికిడిలో నైపుణ్యం వంటి అనేక అంశాలపై ఆధారపడి ఉంటుంది. మానవ భాష సంజ్ఞల, వ్యాకరణ నియమాల వ్యవస్థగా నిర్వచించవచ్చు. భాషని చాలా మటుకు చిన్నతనంలోనే నేర్చుకోవటం జరుగుతుంది. తల్లి మాటలని, మాటలతో కూడిన సంజ్ఞలని శిశవు తెలుసుకోవటం; శిశువు యొక్క అసౌకర్యాలని ఏడుపు, మూలుగుల ద్వారా తల్లి తెలుసుకోవటం వంటివి శాబ్దిక భావప్రకటన క్రిందకే వస్తాయి. ప్రకటనని అందుకోవటం, ప్రకటనని చేయటం శిశువు తల్లిదండ్రుల నుండే మొదలు పెడతాడు. తన వయస్కుల శిశువులతో ప్రకటనలు చేయటంతో కూడా శిశువు శాబ్దిక భావప్రకటననే నేర్చుకొంటాడు.
శాబ్దిక భావప్రకటనలో మరల వివిధ అంశాలు ఉన్నాయి. భాషలు, అవి ప్రయోగింపబడే తీరు, యాసలు, మాండలికాలు భావప్రకటనపై ప్రభావం చూపుతాయి.
ఉదా:అరవొద్దు అనే పదాన్ని వివిధ మాండలికాలలో విధవిధాలుగా పలుకుతారు.
- సప్పుడు జెయ్యక
- అరవమాక
- అర్సాకు
అశాబ్దిక భావప్రకటన
పదములు లేని సమాచారాన్ని పంపడం లేదా అందుకోవడం అనే ప్రక్రియను అశాబ్దిక భావప్రకటనగా పేర్కొనవచ్చు. హావభావాలు, శారీరక కదలికలు లేక భంగిమలు; ముఖ వైఖరి, కనుసైగలద్వారా, వస్త్ర ధారణ, కేశాలంకరణ లేదా వాస్తు శాస్త్రం వంటి విషయ భావప్రకటన, లేక గుర్తులు, ఇన్ఫోగ్రాఫిక్స్ గుర్తులు, ప్రవర్తన వంటి పైవాటిని అన్నిటినీ కలిపిన విధానం ద్వారా కూడా అటువంటి భావప్రకటన చేయవచ్చు. ప్రేమ వ్యవహారాల నుండి ఉద్యోగం వరకు, ఒక వ్యక్తి యొక్క నిత్య జీవితంలో అశాబ్దిక భావప్రకటన ముఖ్యపాత్ర వహిస్తుంది.
ప్రసంగంలో అశాబ్దిక అంశాలైన స్వర నాణ్యత, భావం, మాట్లాడే విధానం వంటిభాషా సంబంధ నైపుణ్యాలు, సామాన్య భాషా రూపాలైన లయ, శృతి, వత్తి పలకడం వంటివి ఉన్నాయి. అదేవిధంగా, వ్రాత గ్రంథాలు కూడా అశాబ్దిక అంశాలైన వ్రాతశైలి, మాటల అమరిక, లేక అవ్యయాల (emoticons) ను కలిగి ఉంటాయి. వ్రాయబడిన లేదా ఇతర సమాచార రూపానికి భావ పరనైన అర్థాన్నిచ్చే గుర్తు ఎమోటైకాన్ అనేది రెండు ఆంగ్ల పదాలైన emotion, icon ల సంయోగమైన ఒక గుర్తు లేదా గుర్తుల కూర్పు.
టెలిగ్రఫీ వంటి ఇతర సమాచార పద్ధతులు ఈవర్గానికి చెందుతాయి, వీటిలో సంకేతాలు ఒక వ్యక్తి నుండి మరొకరికి ఇతర పద్ధతులలో వ్యాప్తి చెందుతాయి. ఈ సంకేతాలు మాటల, వస్తువుల ప్రతినిధులుగా లేదా కేవలం ప్రతిక్షేపణలుగా ఉంటాయి. మానవులు ఈ పద్ధతిలో ఏవిధమైన శారీరక కదలికలతో గాని, శబ్ద లేదా మాటల శ్రావ్యతతో సంబంధం లేకుండా సమాచార మార్పిడి చేయగలుగుతారని ప్రయోగాలద్వారా తెలిసినది .[3]
లిఖితపూర్వక భావప్రకటన
సాంకేతిక అభివృద్ధి జరిగిన ప్రతిసారీ లిఖితపూర్వక భావప్రకటనలో విప్లవాత్మక మార్పులు చోటుచేసుకొన్నాయి.
- చిత్రాల ద్వారా జరిగే లిఖితపూర్వక భావప్రకటన మొదట రాతిపై చేయబడింది. ఇది కదలికకి వీలు లేకుండా ఉండేది.
- కాగితం కనుగొనబడటంతో ఉత్తర ప్రత్యుత్తరాలు జరిగినవి. భావప్రకటన ఒక చోటు నుండి మరొక చోటుకి పయనించింది.
- ప్రస్తుత ఇంటర్నెట్ యుగం లిఖితపూర్వక భావప్రకటన యొక్క స్వరూపాన్నే మార్చివేసింది. కాగితం అవసరం లేకుండానే ఈ-మెయిల్ ఫేస్ బుక్, వాట్సాప్ వంటి సాధనాలతో అనునిత్యం లెక్కలేనన్ని లిఖితపూర్వక భావప్రకటనలు జరుగుతున్నాయి.
లిఖితపూర్వక భావప్రకటనలో వ్యాకరణం కీలకపాత్ర పోషిస్తుంది. వ్యాకరణ దోషాలు, ఒక్కొక్క మారు అర్థాన్నే మార్చి వేసే ప్రమాదం ఉంది.
ఉదా:
- Kill him not, leave him (అతనిని చంపవద్దు, వదిలేయండి) / Kill him, not leave him (అతనిని చంపండి, వదిలివేయవద్దు)
- No more rape! (మానభంగం వద్దు) / No! More rape (లేదు, ఇంకా మానభంగం కావాలి)
ఇటువంటి దారుణమైన అపార్థాలు జరగకుండా ఉండటానికి ప్రకటనదారు భాష, వ్యాకరణం పై పట్టు కలిగి ఉండాలి. ప్రత్యేకించి ఈ ప్రకటన ఒకరికంటే ఎక్కువమందికి జరుగుతూ ఉంటే ప్రకటనదారు మరింత జాగరూకతతో వ్యవహరించాలి.
దృశ్య భావప్రకటన
పేరుకి తగ్గట్లుగానే దృశ్య భావప్రకటన దృశ్య పరికరం ద్వారా భావాన్ని వెల్లడిస్తుంది. చదవగల లేదా చూడగల విధానంలో అభిప్రాయాలను, సమాచారాన్ని తెలియచేయడమే దృశ్య భావప్రకటన. ప్రాథమికంగా ఇది ద్విమితీయ (two-dimensional) ప్రతిబింబాలను కలిగి ఉంటుంది, దీనిలో గుర్తులు, టైపోగ్రఫీ, చిత్ర లేఖనం, గ్రాఫిక్ డిజైన్, బొమ్మలు, రంగులు, ఎలక్ట్రానిక్ వనరులు ఉన్నాయి. ఇది కేవలం దృష్టిమీద ఆధారపడి ఉంటుంది. ఇది దృశ్య గుణముతో చేసే భావప్రకటన. ఒక వ్యక్తికి సమాచారాన్ని అందించడానికి, తెలియ చేయడానికి, లేక సమ్మతింప చేయటానికి దృశ్యంతో కూడిన వ్రాత విధానం ఎక్కువ శక్తివంతంగా ఉంటుందనే అభిప్రాయంతో ఇది అభివృద్ధి చెందింది. ఇది సమాచారాన్ని దృశ్యరూపంలో ప్రదర్శించే భావప్రకటన విధానం.
ఒకమంచి దృశ్యకల్పన యొక్క విలువ ఎంతకళాత్మకంగా లేక రసవత్తరంగా ఉందనికాక ప్రేక్షకులకు ఎంతబాగా అర్థమైందనే దానిమీద ఆధారపడి ఉంటుంది. అందానికీ, వికారానికీ విశ్వవ్యాప్తంగా అంగీకరించబడిన సూత్రాలేవీ లేవు. హావ భావాలు, దేహభాష, వీడియో, టి.వి.వంటి వివిధ రకాల దృశ్య సమాచార మార్గాలు ఉన్నాయి. ఇక్కడ విషయం, బొమ్మలు, చిత్రాలు, ఫోటోలు మొదలైన వాటిని కంప్యూటర్లో అనుసంధానించడం పై దృష్టి పెట్టబడుతుంది. అసలైన సమాచారాన్ని ప్రదర్శించడమే దృశ్య సమర్పణ అని చెప్పవచ్చు. ఇటీవలి పరిశోధనలు వెబ్ డిజైన్, గ్రాఫిక్స్ ను ఉపయోగించ గలగటం పై దృష్టి పెట్టాయి. గ్రాఫిక్ డిజైనర్లు తమ వృత్తి పరంగా దృశ్య సమాచార మార్పిడిలో వివిధ పద్ధతులను ఉపయోగిస్తారు.
వాణిజ్య భావప్రకటన
వాణిజ్య భావప్రకటనకి చాలా విశాలమైన అర్థం ఉంది. ఉదాహరణకి, వ్యూహాత్మక భావప్రకటనా ప్రణాళిక, ప్రసార మాధ్యమ సంబంధాలు, ప్రజా సంబంధాలు, సాంఘిక మాధ్యమాలు, బ్రాండ్ నిర్వహణ, వాణిజ్య ప్రకటన, వినియోగదారుల సత్సంబంధాలు వంటివన్నీ వాణిజ్య భావప్రకటన క్రిందకే వస్తాయి. ఇవి చాలా ప్రత్యేకమైన నైపుణ్యాలు కావటంతో చిన్న సంస్థలు వీటిలో ఒకటో రెండో మాత్రమే వినియోగించుకుంటూ ఉండగా, పెద్ద సంస్థలు వీటిలో చాలా మటుకు ఉపయోగించుకొంటున్నాయి.
ఇతర రకాల సమాచార మార్పిడి
అనేక ఇతర ప్రత్యేక రకాల భావప్రకటనలకి ఉదాహరణలు:
- అహింసాయుత భావప్రకటన
- శాస్త్రీయ భావప్రకటన
- వ్యూహాత్మక భావప్రకటన
- సాంకేతిక భావప్రకటన
సమర్థవంతమైన భావప్రకటన
ఉద్దేశ్యపూర్వకమైన లేదా యాదృచ్ఛిక భావప్రకటన ప్రకటించబడే ఆలోచనని బహుళ అంశాలచే అర్థం చేసుకొనబడి కావలసిన దిశలో చర్యలని ఉపక్రమింపజేయగలిగితే అదే సమర్థవంతమైన భావప్రకటన. ఈ పద్ధతి సందేశాలు వక్రీకరించబడకుండా కూడా చూస్తుంది. అప్పుడే భావప్రకటన ఆశించిన ఫలితాలని ఇస్తుంది. మార్పుని అర్థమయ్యేలా చెప్పటం, కావలసిన చర్యకి ఉపక్రమింపజేయడం, ఒక ఉపాయం గురించి లేక ఒక దృక్కోణం గురించి సమాచారాన్నందించటం వంటివి చేయటం కోసం భావప్రకటన చేయవలసి వస్తుంది.
భావప్రకటన యొక్క నమూనాలు
కొన్ని ప్రధాన దిశ ద్వారా భావప్రకటనని చేయటం జరుగుతుంది:
- విషయం (ఎటువంటి విషయాలు తెలియచేయ బడుతున్నాయి )
- ఆధారము / ప్రసరణ కర్త / పంపేవారు / ఎన్కోడర్ (ఎవరి ద్వారా)
- రూపం (ఏ రూపంలో )
- మార్గం (ఏ మాధ్యమం) ద్వారా
- గమ్యం / గ్రహీత / లక్ష్యం/ డికోడర్ (ఎవరికి),
- ప్రయోజనం లేదా వాస్తవ దృష్టికోణం.
ఇరువురి మధ్య భావప్రకటనలో జ్ఞానము, అనుభవాలను పంచుకోవడం, సలహాలు, సూచనలు ఇచ్చుకోవడం, ప్రశ్నించుకోవడం వంటివి ఉంటాయి. ఈ చర్యలు సమాచార మార్పిడి లోని వివిధ పద్ధతులలో ఏ రుపాన్నైనా తీసుకోవచ్చు. అది ఏ రూపమనేది సమాచారం పంపేవారి నైపుణ్యంపై ఆధారపడుతుంది సమాచార విషయము, రూపము రెండు కలసి గమ్యం చేరవలసిన సందేశాన్ని తయారు చేస్తాయి. గమ్యం అనేది మరియొక వ్యక్తి లేదా జీవి, మరియొక వ్యవస్థ (ఒక కార్పోరేషన్ లేదా వ్యక్తుల సముదాయము లాంటిది) కావచ్చు .
మూడు అంచెల భాషాశాస్త్ర నియమాలు పాటిస్తూ సమాచార ప్రసారం జరిగే విధానాన్ని భావప్రకటనలో చూడవచ్చు.
- వ్యాకరణ యుక్తము (గుర్తులు, చిహ్నాల వ్యావహారిక లక్షణాలు),
- ఆచరణాత్మకత (గుర్తులు/వ్యక్తీకరణలు, వాటిని ఉపయోగించే వారి మధ్య సంబంధాల గురించి),
- గుర్తులు, చిహ్నాల విశ్లేషణ (గుర్తులు, చిహ్నాలు, అవి ఏమి తెలియచేస్తాయో అధ్యయనం చేయడం).
కావున, భావప్రకటన అనేది ఇద్దరు కారకులు కొన్నిసామాన్య గుర్తులు, భాషా శాస్త్ర నియమాలతో అభిప్రాయాలను పంచుకోవడం. ఈ సామాన్య నియమాలు కొంత అర్థంలో వ్యక్తిగత సమాచార సాధనాలైన డైరీలు లేక స్వయం భాషణ.
ఒక సాధారణ నమూనాలో, సమాచారాన్ని లేదా విషయాన్ని (ఉదా.సహజ భాషలోని వర్తమానం) ఏదో ఒక రూపంలో (వాడుక భాషలో) కర్త/పంపేవ్యక్తి/ఎన్కోడర్ నుండి ఒక గమ్యం/గ్రహీత/డికోడర్కు పంపబడుతుంది. కొద్దిగా క్లిష్టమైన నమూనాలో పంపేవారు, గ్రహీత పరస్పరం అనుసంధానించబడి ఉంటారు. ఒక ప్రత్యేక భావప్రకటన సందర్భాన్ని ప్రసంగ చర్యగా చెప్పవచ్చు. ప్రాంతీయ ఆచారాలు, సంప్రదాయాలు, లేక లింగ భేదం వంటి వాటిపై ఆధారపడిన, పంపేవారి, గ్రహీతల వ్యక్తిగత పరిమితుల వలన సందేశ విషయం యొక్క అర్ధం మారవచ్చు. ప్రసార వాహకం (ఈ సందర్భంలో గాలి) సమక్షంలో శబ్దం వలన విషయన్ని గ్రహించి విశ్లేషించుట దోషపూరితంగా ఉండి, ప్రసంగచర్య ఆశించిన ఫలితాన్ని ఇవ్వలేకపోవచ్చు. ఎన్కోడ్-ప్రసారం-గ్రహించుట-డికోడ్ నమూనాలో ఒక సమస్య ఏమిటంటే ఎన్కోడింగ్, డికోడింగ్ విధానం వల్ల పంపేవ్యక్తి, గ్రహీత ఇద్దరూ ఒకే విధమైన లేదా కనీసం పోలిక కలిగిన కోడ్ బుక్ వంటి ఒక సాధనాన్ని కలిగి ఉండాలి. ఈ కోడ్ బుక్స్ అనేవి నమూనా ద్వారా ఇవ్వబడినప్పటికీ అవి నమూనాకు ప్రాతినిధ్యం వహించక పోవడం వలన విషయ పరమైన ఇబ్బందులు వస్తాయి.
కేవలం సమాచార వివక్త మార్పిడి కాక, సహ క్రమబద్ధీకరణ సిద్ధాంతాలు భావప్రకటనని ఒక సృజనాత్మక, గతిశీలక నిరంతర ప్రక్రియగా నిర్వచిస్తాయి. కెనెడియన్ మీడియా వేత్త అయిన హారొల్ద్ ఇన్నీస్ సిద్ధాంతం ప్రకారం, ప్రజలు భావప్రకటనకి విభిన్న మాధ్యమాలను ఎన్నుకుంటారు, వారు ఎన్నుకునే మాధ్యమం సమాజం యొక్క రూపురేఖలను మెరుగుపరచడానికి అవకాశాలను అందించగలగాలి. (వార్క్, మక్కేంజీ 1997). దీనికి ఆయన చూపిన ప్రముఖ ఉదాహరణ ప్రాచీన ఈజిప్టులో ప్రజలు తమకుతాముగా మాధ్యమాలుగా నిర్మించుకున్న రాయి, పాపిరస్ (బెరడు నుండి తీసిన కాగితం) ఉపయోగించటాన్ని చెప్పవచ్చు. పాపిరస్ ను ఆయన అంతరాళ బంధనం అన్నారు. ఇది వ్రాత పూర్వకమైన ఆజ్ఞలను అంతరాళం, రాజ్యాలగుండా ప్రాసారంచేసి, సుదూర సైన్యకార్యకలాపాలకు, వలసపాలనకు దారితీసింది. మరి యొకటి అయిన రాయిని కాల బంధనం ' గా చెప్పారు వీటితో ఆలయాలు, పిరమిడ్ల నిర్మాణం ద్వారా ఒక తరం నుండి మరొక తరానికి వారి అధికారాన్ని పదిల పరచు కోవడమే కాక, ఈ మాధ్యమం ద్వారా వారు తమ సమాజం లోని సమాచార వ్యవస్థలో మార్పు తెచ్చి దానికొక ఆకారాన్ని ఇవ్వగలిగారు. (వార్క్, మకెన్జీ 1997).
కేరళ వ్యావసాయిక విశ్వవిద్యాలయం పరిధిలోని కృషి విజ్ఞాన్ కేంద్ర, కన్నూర్ వారు వ్యవసాయ భావప్రకటనలో క్రియేటివ్ ఎక్స్టెన్షన్ అనే నూతన శాఖను ఆవిష్కరించారు.
మానవేతర జీవరాశుల సమాచార మార్పిడి
భావప్రకటన దాని బహుముఖాలతో మానవులకు, లేదా వారి పూర్వీకులకు మాత్రమే పరిమితం కాలేదు. జీవ రాశుల మధ్య ప్రతి భావప్రకటన అనగా కర్త, గ్రహీతలైన ఈ రెండు జీవుల మధ్య సంకేతాల ప్రసారాన్ని అయినా భావప్రకటన యొక్క రూపంగా పరిగణించవచ్చు. జంతుప్రవర్తన అధ్యయనశాస్త్రములో జంతువుల మధ్య భావప్రకటన అధిక ప్రాముఖ్యతను కలిగి ఉంది. పురాతన జీవులైన పగడాల వంటి జీవులు కూడా సమాచారమును పంచుకోగలిగేవి.[4] చాలా ప్రాథమిక స్థాయిలో, ప్రాథమిక జీవులైన బాక్టీరియా వంటి వాటిలో, వృక్ష, శిలీన్ద్రాలలో కణ సంకేతాలను, కణజాల భావప్రకటన, రసాయన భావప్రకటనలని గమనించ వచ్చు.[5] ఈ భావప్రకటన ప్రక్రియలన్నీ గుర్తుల మాధ్యమం ద్వారా చాలా ప్రత్యేక సహకారంతో జరిగే పరస్పర చర్యలు.
జంతువుల మధ్య సమాచార మార్పిడి అనేది ఒక జంతువు యొక్క ప్రవర్తన మరొక జంతువు యొక్క ప్రస్తుత లేదా భవిష్యత్ ప్రవర్తనను ప్రభావితం చేస్తుంది.బాగా అభివృద్ధి చెందిన జంతువుల మధ్య భావప్రకటనని మానవ భావప్రకటనగా పరిగణించ వచ్చు.జూ సీమియోటిక్స్, జంతువుల మధ్య భావప్రకటన అధ్యయనం మానవుల మధ్య భావప్రకటన అధ్యయనం అంత్రో పోసీమియోటిక్స్, కంటే భిన్నమైనది. జంతుప్రవర్తన అధ్యయనశాస్త్రం, సాంఘిక జీవశాస్త్రం, జంతువులలో జ్ఞాన శక్తి అధ్యయనాలలో ప్రముఖ పాత్ర పోషిస్తోంది. మానవులు, జంతువులతో ప్రత్యేకించి డాల్ఫిన్స్, సర్కస్ లో ఉపయోగించే జంతువులతో సంభాషించడం దీనికి ప్రత్యక్ష ఉదాహరణ. ఏమైనప్పటికీ ఈ జంతువులు ప్రత్యేక భావప్రకటనల పద్ధతులను నేర్చుకోవలసి ఉంటుంది. జంతు సమాచార మార్పిడి, జంతు ప్రపంచాన్ని అవగాహన చేసుకోవడం త్వరగా అభివృద్ధి చెందుతున్న రంగం, 21 వ శతాబ్దంలో ఇప్పటివరకు, ఇంతకుముందు ఉన్నటువంటి విభిన్న అంశాలకు చెందిన అవగాహనలైన వ్యక్తిగత సంకేతనామాల వాడకం, జంతువుల భావ తీవ్రతలు, జంతువుల సంస్కృతి, జంతువులలో మచ్చిక చేయడం వాటి కామ ప్రవర్తన, చాలా కాలం నుండి అవగాహన చేసుకున్నప్పటికీ ఇప్పుడు విప్లవాత్మకంగా అభివృద్ధి చెందు తున్నది.
వృక్షాలు , ఫంగై
వృక్షకణాల లోపల , వృక్షకణాల మధ్య, సజాతి లేదా విజాతీయ వృక్షాలమధ్య, వృక్షాలు , వృక్షాలు కాని జీవ రాశుల మధ్య, ముఖ్యంగా వేరు వ్యవస్థలో వృక్షజాలాలలో సమాచార మార్పిడిని గమనించడం జరిగింది. మొక్క వేర్లు, రైజోబియా బాక్టీరియాతో , వివిధ రకాల ఫంగస్ , మట్టిలోని ఇతర కీటకాలతో సమాంతర సమాచార మార్పిడిని జరుపుతాయి. ఈ విధమైన సమాంతర చిహ్న మాధ్యమచర్యలు వ్యాకరణయుక్త, ఆచరణాత్మక , అర్థ నియమాలు మొక్కలలోని వికేంద్రీకృత "నరాల వ్యవస్థ" వలన సాధ్యపడుతున్నాయి. ఆధునిక పరిశోధనల ప్రకారం మొక్క జీవ వ్యవస్థలో జరిగే భావప్రకటన ప్రక్రియలో 99% [ఆధారం చూపాలి] న్యురాన్-సంబంధం కలిగినవే. మొక్కలు తమపై ఏవైనా శాకాహారులు దాడిచేసినపుడు తమ పరిసరాలలోని మొక్కలకు ఆవిరి ద్వారా భావప్రకటన చేస్తాయి. దీనికి సమాంతరంగా అవి ఈ శాకహారులను ఎదుర్కొనే పరాన్న జీవులను ఆకర్షించే ఇతర ఆవిరులను సృష్టిస్తాయి. నిర్జీవ వత్తిడిని ఎదుర్కొనే సందర్భాలలో మొక్కలు తమ తల్లితండ్రుల నుండి అనువంశికంగా లభించిన జన్యు కోడ్ నుండి తమ తాతల లేక ముత్తాతల వాటి వైపు మరలుతాయి.[6]
నాచు , ఫలజాతుల వంటి తమ పెరుగుదల , వికాస సమయాలలో సహాయాన్ని అందించు కోవడానికి , వ్యవస్థీకరణకు ఫంగై భావప్రకటన చేస్తాయి. అంతేగాక ఇవి తమ సజాతీయులతో పాటు అనేక ఇతర జీవులతో, ప్రత్యేకించి బాక్టీరియా, బహుకణయుత యుకర్యోట్స్, మొక్కలు , క్రిములతో పరస్పర ప్రయోజనము కొరకు భావప్రకటన చేస్తాయి.ఈ విధంగా వాడబడిన రసాయనాలు జీవ సంబంధమైనవిగా ఉంది, జీవ రాశులు ప్రత్యేక తరహాలో ప్రతిస్పందించేలా చేస్తాయి, అదేవిధమైన రసాయనాలు, జీవ సంబంధమైనవి కానపుడు, ఎటువంటి ప్రతిచర్యలను ప్రోత్సహించలేవు. దీనిని బట్టి ఫంగల్ జీవరాసులు జీవ సంబంధ సందేశం ఉన్న అణువులను, లేక అవి లేని అణువుల మధ్య తేడాను గుర్తించే సామర్ధ్యాన్ని కలిగి ఉన్నాయని తెలుస్తోంది.సున్నితత్వం, జత కట్టడం, పెరుగుదల , రోగాకారకత్వంవంటి ప్రవర్తన నమూనాలకు సహాయం చేయగల ఐదు విభిన్న ప్రాథమిక సంకేత అణువులను కనుగొన్నారు. ప్రవర్తన సహకారం లేక అటువంటి ప్రక్రియలు కేవలం వ్యాఖ్యానం ద్వారానే సాధించవచ్చు: స్వీయ లేదా అస్వీయ, నిర్జీవ సూచిక, స్వజాతీయ, సంబంధిత లేక అసంబందిత జాతులనుండి జీవ సందేశం, లేక "శబ్దం", అనగా జీవ సంబంధం కాని అవే రకమైన అణువులు.[7]
సమర్థవంతమైన భావప్రకటన యొక్క అవరోధాలు
సమర్థవంతమైన భావప్రకటన లోని అవరోధాలు సందేశాన్ని వక్రీకరణకి గురయ్యేలా ఉద్దేశ్యాన్ని కలుషితం చేసేలా చేసి భావప్రకటన ప్రక్రియని నిష్ఫలం చేయటమో లేదా అవాంఛిత ప్రభావాన్ని తీసుకురావటమో చేస్తాయి. వడపోత, పాక్షిక అవగాహన, కావలసినదాని కంటే ఎక్కువ సమాచారం ఉండటం, భావోద్వేగాలు, భాష, నిషబ్దం, భావప్రకటన విశ్లేషణ , లింగ భేధాలు అవరోధాలకి దారి తీస్తాయి.
ఒక విద్యావిభాగంగా భావప్రకటన
ఒక విద్యా విభాగంగా భావప్రకటన కొన్నిసార్లు కమ్యూనికాలజీగా పిలువబడుతూ, మనం ప్రకటించే అన్ని మార్గాలకు సంబంధించిన ఒక విస్తృత అధ్యయనం , విజ్ఞానంగా ఉంది.[8] భావప్రకటన విధానంలో శాబ్దిక , అశాబ్దిక సందేశాలు ఉంటాయి. పాఠ్య పుస్తకాలు, ఎలక్ట్రానిక్ ప్రచురణలు, విద్యా జర్నల్స్ ద్వారా సమాచార మార్పిడి వివరించబడుచున్నది. నిరంతరం విస్తృతమవుతున్న సమాచారమార్పిడి అధ్యయనాలను పరిశోధకులు జర్నల్స్ ద్వారా తెలియచేస్తున్నారు.
కొన్ని యంత్రాలతో సహా, భావప్రకటన అనేక అంచెలలో (ఒక చర్యకైనా), అనేక రకాలలో, అనేక జీవులలో జరుగుతుంది. అన్నీ కాక పోయినా, కొన్ని అధ్యయననాలు ఒక వంతు భావప్రకటనకి కేటాయించడం వలన, సమాచార మార్పిడిని గురించి మాట్లాడేటపుడు, మనం దేనిని గురించి మాట్లాడుతున్నామో ఖచ్చితంగా తెలియాలి. కొన్ని భావప్రకటన నిర్వచానాలు విస్తృతంగా ఉండి, జంతువులు తమలో తాము భావప్రకటన చేసుకోవడంతో పాటు మనుష్యులతో కూడా చేస్తాయని గుర్తిస్తాయి, కొన్ని నిర్వచనాలు సంకుచితంగా ఉండి మానవులు తమలోతాము ప్రమాణాత్మక సంకేత చర్యల ద్వారా భావప్రకటన చేస్తారని తెలియజేస్తాయి.
సూచనలు
- ↑ "ఆర్కైవ్ నకలు". Archived from the original on 2009-09-27. Retrieved 2009-10-05.
- ↑ మేహ్రబియన్ అండ్ ఫెర్రిస్ (1967). "ఇంఫెరెంస్ అఫ్ ఆటిట్యూడ్ ఫ్రొం నోన్వేర్బల్ కమ్యూనికేషన్ ఇన్ టూ చానల్స్". In: ది జర్నల్ అఫ్ కోన్సేల్లింగ్ సైకాలజీ Vol.31, 1967, pp.248-52.
- ↑ వార్విక్, కె, గాస్సన్, ఎమ్, హట్, బి, గుడ్ హెవ్, ఐ, కిబర్డ్, పి, స్చుల్జ్ రిన్నె, హెచ్ అండ్ వు, ఎక్స్: “థాట్ కమ్యూనికేషన్ అండ్ కంట్రోల్: ఎ ఫస్ట్ స్టెప్ యుసింగ్ రేడియోటెలిగ్రఫీ”, ఐ ఇఇ పోసీడింగ్స్ ఆన్ కమ్యూనికేషన్స్ , 151(3), pp.185-189, 2004
- ↑ విట్జానీ జి, మాడల్ పి. (2009). బయో కమ్యూనికేషన్ అఫ్ కొరల్స్. ఇంటర్నేషనల్ జర్నల్ అఫ్ ఇంటీగ్రేటివ్ బయాలజీ 5(3): 152-163.
- ↑ విట్జానీ జి (2008). బయో-కమ్యూనికేషన్ అఫ్ బాక్టీరియా అండ్ థెయిర్ ఎవోలుషనరీ రూట్స్ ఇన్ నేచురల్ ఎడిటింగ్ కంపిటెన్సెస్ అఫ్ వైరసెస్.ఓపెన్ ఎవల్యూషన్ జర్నల్ 2: 44-54.
- ↑ విట్జానీ, జి. (2006ప్లాంట్ కమ్యూనికేషన్ ఫ్రమ్ బయో సీమియాటిక్ పెర్స్పెక్టివ్. ప్లాంట్ సిగ్నలింగ్ అండ్ బిహేవియర్ 1(4): 169-178.
- ↑ విట్జానీ, జి. (2007అప్లైడ్ బయో సీమియాటిక్స్: ఫంగల్ కమ్యూనికేషన్. ఇన్: విట్జానీ, జి. (Ed). బయో సీమియాటిక్స్ ఇన్ ట్రాన్స్ డిసిప్లినరీ కాంటేక్స్త్స్. హెల్సింకి, ఉమ్వెబ్, pp. 295-301.
- ↑ http://www.communicology.org/content/communicology-lexicon-definition[permanent dead link]
ఇవి కూడా చూడండి
ప్రోత్సాహక పఠనం
- బామిస్టర్, ఆర్. ఎఫ్., & లేఅరీ, ఎం.ఆర్. (1995ది నీడ్ టు బిలాంగ్: డిసైర్ ఫర్ ఇంటర్పర్సనల్ అటాచ్మెంట్స్ అస్ ఏ ఫండమెంటల్ హ్యూమన్ మోటివేషన్ . సైకలాజికల్ బుల్లెటిన్ 117, 497-529.
- ఫెర్రరో, జి.(2002గ్లోబల్ బ్రైన్స్- నాలెడ్జ్ అండ్ కంపిటెన్సీస్ ఫర్ ది 21 స్ట్ సెంచరీ . చర్లోట్టే: ఇంటర్ కల్చరల్ అసోసియేట్స్, ఇంక్.
- సేవేరిన్, వేర్నేర్ జే., టన్కర్ద్, జేమ్స్ డబ్లుయు., Jr., (1979). కమ్యూనికేషన్ థియరీస్: అరిజిన్స్, మెథడ్స్, యుసేస్ . న్యూ యార్క్: హస్తిన్గ్స్ హౌస్, ISBN 0-8013-1703-7
- వర్క్, మక్కేంజీ 1997 ది విర్చ్యుఅల్ రిపబ్లిక్ అల్లెన్ అండ్ ఉన్విన్ St లియోనర్డ్స్ pp 22–9
- విటజానీ, జి. (2006 ) ప్లాంట్ కమ్యూనికేషన్ ఫ్రమ్ బయోసేమియోటిక్ పెర్స్పెక్టివ్. ప్లాంట్ సిగ్నలింగ్ & బిహేవియర్ 1 (4) : 169-178.
- విటజానీ, G. (2007అప్లైడ్ బయోసేమియోటిక్స్: ఫంగల్ కమ్యూనికేషన్. In: Witzany, G. (Ed.) బయో సేమియోటిక్స్ ఇన్ ట్రాన్స్ దిసిప్లినరీ కాన్టెక్స్ట్స . *హెల్సింకి. ఉమ్వేబ్, pp 295–301.
- మోన్టన, పాట్రిక్ జే. & చర్నోవ్, బ్రూస్ హెచ్. 2008. మానేజ్మెంట్. 4 త్ ఎడ్. న్యూ యార్క్. బర్రోన్స్ ఎడ్యుకేషనల్ సిరీస్, ఇంక్. Pg 326-327.
- ది ఐడియా అఫ్ వెర్బల్ కమ్యూనికేషన్ ఇన్ ఎర్లీ బుద్ధిజం[permanent dead link] విమల్ దిస్సనాయకే, యునివెర్సిటీ అఫ్ హవాయి అట్ మనోవ, యుఎస్ఎ, ఆన్ లైన్ టెక్స్ట్
బాహ్య లింకులు
- తరాలుగా సమాచార మార్పిడి యొక్క చరిత్ర
- కమ్యునికేటింగ్ ఫర్ చేంజ్ అండ్ ఇంపాక్ట్ – దీనిలోని మొదటి పేజీలలో అక్షరదోషాలు ఉండటంవల్ల, దీనిని విశ్వసించటం కష్టం; e.g. "In general, farmers would rather avoid risk then choose profit."
- హౌ హ్యూమన్ కమ్యూనికేషన్ ఫెఇల్స్ (తమ్పెరే యూనివర్సిటీ అఫ్ టెక్నాలజీ )
- ఇన్విజెన్ కమ్యూనికేషన్ & రీసెర్చ్ (కమ్యూనికేషన్ స్ట్రాటజిస్త్స్)