చిలుక: కూర్పుల మధ్య తేడాలు

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search
చి r2.6.4) (యంత్రము తొలగిస్తున్నది: ne:सुगा మార్పులు చేస్తున్నది: jv:Manuk Bèthèt
చి r2.7.3) (బాటు: th:นกแก้ว వర్గాన్ని th:อันดับนกแก้วకి మార్చింది
పంక్తి 176: పంక్తి 176:
[[sv:Papegojfåglar]]
[[sv:Papegojfåglar]]
[[sw:Kasuku]]
[[sw:Kasuku]]
[[th:นกแก้ว]]
[[th:อันดับนกแก้ว]]
[[tl:Pikoy]]
[[tl:Pikoy]]
[[tr:Papağan]]
[[tr:Papağan]]

01:34, 3 నవంబరు 2012 నాటి కూర్పు

చిలుక
Yellow-crowned Amazon
Amazona ochrecephala ochrecephala
శాస్త్రీయ వర్గీకరణ
Kingdom:
Phylum:
Class:
Order:
సిట్టసిఫార్మిస్

Systematics

(but see below)

Family Cacatuidae (cockatoos)
Family Psittacidae (true parrots)

(paraphyletic)

చిలుక లేదా చిలక (ఆంగ్లం Parrot) ఒక రంగుల పక్షి. ఇది అందముగా ఉండుట వలన చాలామంది దీనిని పెంపుడు జంతువుగా పెంచుకొంటుంటారు.

ఇది ఒక జాతి చిలుక

సుమారు 350 జాతుల చిలుకలు 85 ప్రజాతులులో ఉన్నాయి. ఇవి సిట్టసిఫార్మిస్ (Psittasiformes) క్రమానికి చెందినవి. ఇవి ఉష్ణ మరియు సమశీతోష్ణ మండలాలలో నివసిస్తాయి. వీటిని సిట్టసైనెస్ (psittacines) అని కూడా పిలుస్తారు.[1][2] వీటిని సామాన్యంగా రెండు కుటుంబాలుగా వర్గీకరిస్తారు: నిజమైన చిలుకలు (true parrots) మరియు కాక్కటూ (cockatoos). ఇవి ప్రపంచవ్యాప్తంగా విస్తరించినా కూడా ఆస్ట్రేలియా మరియు దక్షిణ అమెరికా ఖండాలలో ఎక్కువ రకాలు కనిపిస్తాయి.

చిలకలకు బలమైన వంకీ తిరిగిన ముక్కు, బలమైన కాళ్ళు ఉంటాయి. ఎక్కువ చిలుకలు పచ్చరంగులో ఉంటాయి; అయితే కొన్ని పంచరంగుల చిలుకలు కూడా ఉంటాయి. చిలుకలు పరిమాణంలో 3.2 అంగుళాల నుండి 1.0 మీటరు పొడవు మధ్యలో ఉంటాయి.

ఇవి ఎక్కువగా గింజలు, పండ్లు, మొగ్గలు మరియు చిన్న మొక్కల్ని తింటాయి. కొన్ని జాతులు పురుగుల్ని మరియు చిన్న జంతువుల్ని తింటాయి. సుమారు అన్ని చిలకలు చెట్టు తొర్రలలో గూళ్ళు కట్టుకుంటాయి.

చిలుకలు చాలా తెలివైన పక్షులు. ఇవి మనుషుల గొంతును పోల్చి అదేవిధంగా తిరిగి మాట్లాడతాయి. అయితే పెంపుడు జంతువుల వ్యాపారం, వేట, పోటీ మొదలైన కారణాల మూలంగా ఇవి తొందరగా అంతరించిపోతున్నాయి.

భారతదేశములో చిలుక

భారతదేశములో చులుకను పెంపుడు పక్షిగానే కాక, భగవదంశగా కొలుస్తారు. రాముని ప్రతిరూపంగా ఎక్కువగా కొలవడం చూడవచ్చు. జ్యోతిష్యంలో చిలుక ప్రధాన పాత్ర పోషిస్తుంది. భారతదేశము నందే కాక మరికొన్ని దేశాలలో సైతం జ్యోతిష్యంలో చిలుకను ఉపయోగించుట కలదు. భారతదేశమునందు పల్లెపల్లెలో ఎక్కడైనా చిలుకజోస్యం వారు చిలుకలతో కనిపిస్తారు.

భాషా విశేషాలు

తెలుగు భాషలో చిలుక పదానికి వివిధ ప్రయోగాలున్నాయి.[3] చిలక లేదా చిలుక నామవాచకంగా A parrot అని అర్ధం. ఉదా: ముద్దుల చిలక my darling! my pet! చిలక పలుకులు Sweet accents. తెల్ల చిలక a cockatoo. పంచరంగు చిలక the maccaw. మైనాచిలక the maina. పుట్టల చిలక or అడివి చిలక the Sirkeer Cuckoo. Jerdon. రామచిలక. The Rose-ringed Paroquet, Palaeornis torquatus. ఆకుచిలక లేదా వడ్లచిలక a moth. గడ్డిచిలక, సీతాకోకచిలక a butterfly. చిలుకల కొలికి a bright-eyed girl or woman. చక్కని స్త్రీ. చిలకకూర or చిలక తోటకూర n. A kind of pot-herb, Amarantus fasciatus. చిలక, చిలకట or చిలుకడ n. A saddle buckle: a ring at the end of the rope used as a girth of the bullock saddle through which the other end is passed to fasten the saddle. కొలికిముడి. చిలకడతాడు n. A girth. ఎద్దు మీది కందళము, గంత బిగించే తాడు. చిలకకొయ్య or చిలుకకొయ్య n. A wooden pin fixed in the wall, on which articles are suspended. చిలగడ (చిలుక+గడ.) n. The cord that fastens a dagger, to prevent its falling out of the sheath. చిలకతాళము n. A padlock. చిలకతాళి or చిలుకతాళి n. A gold buckle in the form of a pair of parrots. చిలుకదుదుడి n. The name of a certain tree. చిలకపచ్చ n. Bright green, parrot green. చిలకమొక్క or చిలకముక్కు n. A plant called crotolaria. శుకాననము, శుకనాస. The purple red and white scentless flower called Balsam. చిలకరౌతు n. Lit: He whose steed is the parrot: an epithet of మన్మథుడు the god of love. చిలుక కోణము n. A "T bandage," or clout.

వర్గీకరణ

ఈ క్రింది వర్గీకణలో అనేక ఉపప్రజాతులు గుర్తించబడినాయి.సూక్ష్మ తులనతో చూసినప్పుడు ఆ ఉపప్రజాతులు కూడ జాతులుగానే కనిపిస్తాయి కాని ఆ వర్గీకరణ ఇంకా పూర్తికాలేదు.

Rainbow Lorikeet
(T. h. moluccanus) perching on a garden fence in Australia
Skeleton of a parrot

ప్రజాతి స్ట్రిగోపిడాయె: న్యూజీలాండ్ చిలుకలు.

  • జాతి నెస్టోరిని: రెండు జాతులు కలిగిన ఒక తెగ,

కియ మరియు కా కా న్యూజీలాండ్ దేశానికి చెందినవి.

  • తెగ స్ట్రిగోపిని : న్యూజీలాండ్ దేశానికి చెందిన అంతరించిపోవటానికి దగ్గరగా ఉన్న కకాపో

ప్రజాతి కకాటుయిడాయె: కొకాటూస్

  • ఉపప్రజాతి మైక్రోగ్లోస్సినాయె
  • ఉపప్రజాతి కాలిప్టోర్హించినాయె: ముదురురంగు కొకాటూస్
  • ఉపప్రజాతి కకాటుయినాయె: తెల్లని కొకాటూస్

ప్రజాతి సిట్టాసిడాయె: నిజమైన చిలుకలు

  • ఉపప్రజాతి అరినాయె: నిజ ఉష్ణమండల చిలుకలు, సుమారు 30 వర్గాలలో 160 జాతులు ఉన్నాయి. రండు వేర్వేరు రకాలకి చెందినవై ఉంటాయి.:[4][5]
  • ఉపప్రజాతి లోరినాయె: న్యూ గినియాలో ముఖ్యంగా ఉంటూ ఆస్ట్రేలియా,ఇండొనేషియా మరియు ఇతర దక్షిణ పసిఫిక్ మహాసముద్ర దీవులకు వ్యాపించిన,షుమారు 12 వర్గాలకు చెందిన 50 జాతుల లోరీలు,లోరికీట్లు ఉన్నాయి.

ఇతర సూచీలు

మూలాలు

  1. "Psittacine". American Heritage Dictionary of the English Language, Fourth Edition. Houghton Mifflin Company. 2000. Retrieved 2007-09-09.
  2. "Psittacine". Merriam-Webster Online Dictionary. Merriam-Webster, Inc. Retrieved 2007-09-09.
  3. బ్రౌన్ నిఘంటువు ప్రకారం చిలుక పదప్రయోగాలు.
  4. ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని <ref> ట్యాగు; deKloet అనే పేరుగల ref లలో పాఠ్యమేమీ ఇవ్వలేదు
  5. Miyaki, Y.; Matioli, R.; Burke, T.; Wajntal, A. (1998). "Parrot evolution and paleogeographical events: Mitochondrial DNA evidence" (PDF). Molecular Biology and Evolution. 15 (5): 544–551.
"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=చిలుక&oldid=769469" నుండి వెలికితీశారు