కవిరాజవిరాజితము: కూర్పుల మధ్య తేడాలు
Jump to navigation
Jump to search
Content deleted Content added
Rajasekhar1961 (చర్చ | రచనలు) కొత్త పేజీ: {{పద్య విశేషాలు}} ==కవిరాజవిరాజితం== <poem> <big><big>కమల దళంబుల కైవడిఁ జెన... |
Rajasekhar1961 (చర్చ | రచనలు) దిద్దుబాటు సారాంశం లేదు |
||
| పంక్తి 2: | పంక్తి 2: | ||
==కవిరాజవిరాజితం== |
==కవిరాజవిరాజితం== |
||
<poem> |
<poem> |
||
<big><big>కమల దళంబుల కైవడిఁ జెన్నగు కన్నులు జారుముఖ ప్రభలున్<big><big> |
<big><big>కమల దళంబుల కైవడిఁ జెన్నగు కన్నులు జారుముఖ ప్రభలున్</big></big> |
||
<big><big>సమధిక వృత్తకుచంబులు నొప్పగ శైలరసర్తు విశాల యతిన్<big><big> |
<big><big>సమధిక వృత్తకుచంబులు నొప్పగ శైలరసర్తు విశాల యతిన్</big></big> |
||
<big><big>సముచితనాన్విత షడ్జలగంబు లజానుగఁ బాడిరి చక్రధరున్<big><big> |
<big><big>సముచితనాన్విత షడ్జలగంబు లజానుగఁ బాడిరి చక్రధరున్</big></big> |
||
<big><big>రమణులు సొం పలరం గవిరాజ విరాజితమున్ బహు రాగములన్,<big><big> |
<big><big>రమణులు సొం పలరం గవిరాజ విరాజితమున్ బహు రాగములన్,</big></big> |
||
<poem> |
</poem> |
||
==గణ విభజన== |
==గణ విభజన== |
||
| పంక్తి 22: | పంక్తి 22: | ||
|} |
|} |
||
<br> |
<br> |
||
<big><big>(1'న', 6 'జ', 1 'వ' గణాలు)<big><big> |
<big><big>(1'న', 6 'జ', 1 'వ' గణాలు)</big></big> |
||
<br> |
<br> |
||
| పంక్తి 47: | పంక్తి 47: | ||
<poem> |
<poem> |
||
<big><big>[[పోతన తెలుగు భాగవతము/దశమ స్కంధము (ద్వితీయ)/బలరాముని ఘోషయాత్ర|(భా-10.2-489-కవి.)]]<big><big> |
<big><big>[[పోతన తెలుగు భాగవతము/దశమ స్కంధము (ద్వితీయ)/బలరాముని ఘోషయాత్ర|(భా-10.2-489-కవి.)]]</big></big> |
||
<big><big>చని బలభద్రుని శౌర్య సముద్రుని సంచిత పుణ్యు నగణ్యునిఁ జం</big></big> |
<big><big>చని బలభద్రుని శౌర్య సముద్రుని సంచిత పుణ్యు నగణ్యునిఁ జం</big></big> |
||
<big><big>దన ఘనసార పటీర తుషార సుధా రుచికాయు విధేయు సుధా</big></big> |
<big><big>దన ఘనసార పటీర తుషార సుధా రుచికాయు విధేయు సుధా</big></big> |
||
12:09, 17 డిసెంబరు 2013 నాటి కూర్పు
| పద్య విశేషాలు |
|---|
| వృత్తాలు |
| ఉత్పలమాల, చంపకమాల |
| మత్తేభం, శార్దూలం |
| తరళం, తరలము |
| తరలి, మాలిని |
| మత్తకోకిల |
| స్రగ్ధర, మహాస్రగ్ధర |
| ఇంద్రవజ్రము, ఉపేంద్రవజ్రము |
| లయగ్రాహి, లయవిభాతి |
| జాతులు |
| కందం, ద్విపద |
| తరువోజ |
| అక్కరలు |
| ఉప జాతులు |
| తేటగీతి |
| ఆటవెలది |
| సీసము |
కవిరాజవిరాజితం
కమల దళంబుల కైవడిఁ జెన్నగు కన్నులు జారుముఖ ప్రభలున్
సమధిక వృత్తకుచంబులు నొప్పగ శైలరసర్తు విశాల యతిన్
సముచితనాన్విత షడ్జలగంబు లజానుగఁ బాడిరి చక్రధరున్
రమణులు సొం పలరం గవిరాజ విరాజితమున్ బహు రాగములన్,
గణ విభజన
| III | IUI | IUI | IUI | IUI | IUI | IUI | IU |
| న | జ | జ | జ | జ | జ | జ | వ |
| కమల | దళంబు | లకైవ | డిఁజెన్న | గుకన్ను | లుజారు | ముఖప్ర | భలున్ |
(1'న', 6 'జ', 1 'వ' గణాలు)
లక్షణములు
| • | పాదాలు: | నాలుగు |
| • | 23 | |
| • | ప్రతిపాదంలోని గణాలు: | న, జ, జ, జ, జ , జ, జ, వ |
| • | యతి : | ప్రతిపాదంలోనూ 8 వ, 14వ, 20వ అక్షరములు |
| • | ప్రాస: | పాటించవలెను |
| • | ప్రాస: యతి | చెల్లదు |
ఉదాహరణ 1:
- పోతన తెలుగు భాగవతంలో వాడిన కవిరాజవిరాజితం వృత్త పద్యాల సంఖ్య: 3
(భా-10.2-489-కవి.)
చని బలభద్రుని శౌర్య సముద్రుని సంచిత పుణ్యు నగణ్యునిఁ జం
దన ఘనసార పటీర తుషార సుధా రుచికాయు విధేయు సుధా
శనరిపుఖండను సన్మణిమండను సారవివేకు నశోకు మహా
త్మునిఁ గని గోపిక లోపిక లేక యదుప్రభు ని ట్లని రుత్కలికన్.