గ్రీన్హౌస్
పంటలు సాగు చేయడానికి సరిపడే విస్తీర్ణములో సహాయక నిర్మాణం పై పారదర్శక పదార్థంతో కప్పబడి లోపల వాతవరణం పరిస్థితులను కొద్దిగా గాని పూర్తిగాగాని క్రమబద్దీకరించి మొక్కల అత్యధిక పెరుగుదల, దిగుబడి పొందడానికి నిర్దేశించిన నిర్మాణాలను ' గ్రీన్ హౌస్ (హరిత ఇల్లు) లు అంటారు .[1]
ప్రాముఖ్యత
ఈ హరిత ఇండ్లలో పైరు పెరుగుదలకు అనువైన ఉష్ణోగ్రత గాలిలో తేమ శాతము , గాలిలో కార్టన్ డై ఆక్సైడ్ శాతము , సూర్యరశ్మి పారదర్శకత , మట్టిలో ముఖ్యమైన సూక్ష్మపోషక పదార్థాలు , నీరు తగినంత మోతాదులో నియంత్రణ చేయవచ్చు . హరిత ఇండ్లలో ఉష్ణోగ్రత 18 నుండి 30 ° సెంటీగ్రేడ్ వాతావరణంలో తేమశాతము 50-70 % , సూర్యరశ్మి 400nm నుండి 700nm లలో , ' CO 2 . 300-800 ppm ఉంటే చాలా రకాలైన కూరగాయలు పూలమొక్కలను పెంచవచ్చు. హరిత ఇల్లను తక్కువ ఖర్చుతో నిర్మించుకొని సహజ పద్ధతులననుసరించి వాతావరణ నియంత్రణ చేయటం ద్వారా ఖరీఫ్ , రబీ కాలాలలో కూరగాయలు , ఆకు కూరలు , పూల మొక్కలను పెంచుకోవచ్చును . హరిత ఇల్లలో చాలా రకాలున్నాయి . కానీ ' క్వాన్సేట్ ' , సాటూత్ డిజైన్ ఎక్కువగా ఉపయోగంలో ఉన్నవి . వేసవికాలంలో హరిత ఇల్లలో ఉష్ణోగ్రత 50 ° నుండి 55 సెంటీగ్రేడ్ వరకు ఉంటుంది . అలాంటి పరిస్థితిలో హరిత ఇండ్లను మామిడి పల్ప్ , మిర్చి , కూరగాయలను ఆరబెట్టుకొని వాటి తేమశాతం తగ్గించి ఎక్కువ కాలము నిలువ ఉండే విధముగా తయారు చేసుకొనవచ్చును . కొంతమంది రైతులు ఈ హరిత ఇండ్లలో మామిడి పల్ప్ క్యాండీగా , బార్స్ గా తయారు చేసి అధిక లాభాలను పొందుతున్నారు . హరిత ఇండ్లను ఖరీఫ్ , రబీ కాలంలలో పంటలు , కూరగాయలు , పూలు పండించుకోవడానికి , వేసవి కాలంలో పంటలను ఆరబెట్టుకొనుటకు ఉపయోగపడే సాధనముగాను ఉపయోగించు కొనుట ద్వారా సంవత్సర కాలమంతా దీనిని ఉపయోగించుకోవచ్చును .
ఉపయోగాలు
i ) పంటలకు అనుకూల పరిస్థితులు కల్పించుట ద్వారా పంటలను సంవత్సరము పొడవునా సాగు చేయవచ్చును .
ii ) పంటలు దిగుబడి ఆరుబైట ప్రదేశములో కంటే చాలా రెట్లు ఎక్కువగా ఉంటుంది . iii ) పంటలకు అనుకూల పరిస్థితులు ఉండుట వలన నాణ్యమైన దిగుబడులు పొందవచ్చును .
iv ) పంటలకు కావలసిన ముఖ్య అవసరమైన నీరు , ఎరువు , విత్తనములు , సస్యరక్షణ మందులను సమర్థవంతంగా ఉపయోగించవచ్చును.
v ) పంటలను చీడపీడల బారీ నుండి సులభంగా సంరక్షించవచ్చును.
vi ) వీనియందు విత్తన మొలక శాతము అధికముగా ఉండును.
vii ) టిష్యూ కల్చర్ ద్వారా ఉత్పత్తి చేసిన మొక్కలను దృఢపరచడానికి ఉపయోగింపబడతాయి.
viii ) మార్కెట్ అవసరములను బట్టి పంటలను పండించు కాలాన్ని నిర్ధారించు కొనవచ్చును .
ix ) వివిధ రకములైన సేంద్రియ ఎరువులను ' వర్మికల్చర్ ' ( చెత్త చెదారము పైన వానపాములను వాడి సేంద్రీయ ఎరువులు తయారు చేయుట ) , ఊక మొదలైన వాటిని సమర్థవంతంగా ఉపయోగించుకొనవచ్చును.
X ) నాణ్యమైన దిగుబడి వల్ల ఎక్కువ విదేశీ మారక ద్రవ్యాన్ని ఆర్జించవచ్చును.
xi ) పంటలు పండించని కాలంలో ఎండబెట్టుకొనవచ్చును .
xii ) ఆటోమేటిక్ కంట్రోలర్ ద్వారా నీటిని , ఎరువులను మొదలైనవాటిని అవసరమై నంత వరకు వాడవచ్చును .
xiii ) నిరుద్యోగ యువతీ , యువకులకు పని కల్పించుటకు ఉపయోగపడును . xiv ) తక్కువ సమయంలో తక్కువ విస్తీర్ణంలో ఎక్కువ మొక్కలు , నారు అంట్లు కటింగ్స్ఉత్పత్తి చేయవచ్చును .
XV ) హరిత ఇల్లను ఉపయోగించుకొని పనికిరాని నేలలో కూడా పంటలు పండించ వచ్చును .
xvi ) అసాధారణ ఔషద , సుగంధ మొక్కలను పెంచడానికి హరిత ఇల్లు చాలా అనుకూలం.
గ్రీన్ హౌస్ రకాలు
ఆకారాన్ని బట్టి గ్రీన్ హౌస్
లీన్ టు టైప్
ఈ గ్రీన్ హౌస్ లను ఇది వరకు నిర్మించిన కట్టడం గోడకు నిర్మించుటకు ఉపయోగపడును.దీని వలన సూర్యరశ్మిని బాగుగా ఉపయోగించుకొనవచ్చును. దీని వలన పై కప్పుకు అవసరమైన సామగ్రిని కూడా తగ్గించుకొనవచ్చును .
ఈవెన్ స్పాన్ టైప్
దీనియందు పైకప్పు రెండు ప్రక్కలకు సమానముగా వంచబడి ఉండును . ఇటువంటి నిర్మాణాలను సమతల ప్రదేశములలో చిన్న చిన్న కమతాలలో నిర్మించెదరు . సామాన్యముగా దీని పొడవు 24 metre , వెడల్పు 5 నుండి 9 metre ఎత్తు 25 నుండి 4.3 మీటర్లు .
అనెవెన్ స్పాన్ టైప్
ఇది కొండ ప్రాంతములలో నిర్మించుటకు అనుకూలంగా ఉంటుంది . దీని పై కప్పు రెండువైపుల సమానముగా ఉండదు . ఇది ఆటోమేటిక్ గా ( అసంకల్పితం ) పనిచేయుటకు ఉపయోగపడదు .
రిడ్జ్ అండ్ ఫర్రో టైప్
రెండు లేక ఎక్కువ ' ఈవెన్ స్పాన్ గ్రీన్ హౌస్ ' లను ప్రక్క ప్రక్కన అమర్చిన దానిని రిడ్జ్ అండ్ ఫర్రో టైప్ అని అంటారు . ఈ విధముగా అమర్చిన రెండు గ్రీన్ హౌస్ లకు ఒక గోడ అమర్చిన సరిపోతుంది . దీని వలన లోపల స్థలము ఏర్పడి కూలీ ఖర్చులు , ' ఆటోమిషన్ ' ఖర్చులు , ఇంధన ఖర్చులు తగ్గి కూలీలను చక్కగా ఆజమాయిషీ చేయుటకు వీలు ఉన్నవి . మన దేశ కాలమాన పరిస్థితులకు ఇది ఎంతో అనుకూలమైనది .
సాటూత్ టైప్
ఇది పై కప్పు రంపము పండ్లవలె అమర్చబడి ఉండును . దీనిలోనికి ప్రకృతి సిద్దముగా గాలి , వెలుతురు ధారాలముగా వచ్చును .
క్వాన్సెట్ టైప్
దీని పైకప్పు ఆర్చ్ లుగా ఉండును . దీని పైకప్పనకు పోలీహౌజ్ వాడుదురు . వీటిని తక్కువ ఖర్చుతో నిర్మించవచ్చును .
ఇంటర్ లాకింగ్ రిడ్జ్ అండ్ ఫర్రో క్వన్సెట్ టైప్
పైన తెలిపిన క్వన్సెట్ గ్రీన్ హౌస్ రెండులేక ఆపైన కలిపి కట్టిన దానిని ' ఇంటర్ లాకింగ్ రిడ్జ్ అండ్ ఫర్రో క్వన్సెట్ టైప్ ' అని అంటారు .
ఉపయోగమును బట్టి గ్రీన్ హౌస్
గ్రీన్ హౌస్ లను వేడి చేయుటకు
రాత్రి సమయములలో గ్రీన్ హౌస్ లోపల చల్లగా మారి మొక్కలు దెబ్బతీయుటకు అవకాశం ఉన్నది . అది నివారించుటకు గ్రీన్ హౌస్ లోపలికి తగినంత వేడిని పంపించి మొక్కలను కాపాడుటకు వీలున్నది . లోపలికి పంపవలసిన ఉష్ణము బయట వాతావరణముపై ఆధారపడి ఉండును . ఇది నివారించుటకు అనేక పద్ధతులు కలవు .
i ) పై కప్పుపై రెండు పొరల పాలీతీన్ కవర్ల తో కప్పవచ్చును .
ii ) తర్మోఫన్ గ్లాస్ ( వేడిని బయటికి నివారించుటకు ఉపయోగపడే గ్లాస్ )
iii ) ఉష్ణమును గ్రీన్ హౌస్ లలో పెంచుటను నాలుగు విధములుగా వేడి చేయవచ్చును .
1 ) యూనిట్ హిటర్స్ 2 ) కంట్రోల్ 3 ) రేడియంట్ హీటర్లు 4 ) సోలార్ హీటర్లు వంటి వాటిని ఉపయోగించవచ్చు.
గ్రీన్ హౌస్ లను చల్లబర్చుటకు
వేసవి కాలంలో గ్రీన్ హౌస్ లోపల బయటకంటే ఎక్కువ వేడిగా ఉండి పంట పెరుగుదలకు అవరోధంగా ఉండును . ఈ వేడిని తగ్గించి పంట పెరుగుదలకు పెంచుకొనుటకు వీలుగా ఉండును . చల్లగాలి లోనికి ప్రవేశపెట్టి ' గ్రీన్ హౌస్ ' ను చల్లబరచెదరు . ఇలా చల్లబడు పద్ధతులలో ఎవాపరేటివ్ కూలింగ్ ఆవిరవుతూ చల్ల బడుట ) పద్ధతి ద్వారా చల్లగా యుంచుదురు . ఇది రెండు రకములు : 1.ఫ్యాన్ అండ్ పాడ్ కూలింగ్ సిస్టమ్ 2. ఫాగ్ కూలింగ్ సిస్టమ్ ఈ గ్రీన్ హౌస్ నందు 90-100 % వరకు పైకప్పు తెరుచుకొనుటకు వీలుగా ఉండును.
నిర్మాణమును బట్టి
వుడెన్ ఫ్రేమ్డ్ గ్రీన్ హస్
గ్రీన్ హౌస్ పై కప్పు వాలు 60 కంటే తక్కవగా ఉన్నప్పుడు కొయ్యతో చేసిన గ్రీన్ హౌస్ లను నిర్మిస్తారు . తక్కువ ధర , ఎక్కువ ధృడత్వం వలన పైన్ వుడ్ సాధారణంగా వీటి నిర్మాణం ఉపయోగించెదరు . టింబర్ ను కూడా ఉపయోగించెదరు .
పైప్ ఫ్రేమ్డ్ గ్రీన్ హౌస్
పైకప్పు వాలు 12 మీ . ఉండేలా గ్రీన్ హౌస్ లను నిర్మించాలంటే పైప్ తో నిర్మించిన గ్రీన్ హౌస్ లను నిర్మించెదరు . పైప్ భాగాలు ఒకదానితో ఒకటి చెయ్యబడి ఉండవు . కానీ ఆధారం కోసం సైడ్ బర్స్ తో అతికించబడి ఉంటాయి . గ్రీన్ హౌస్ లకు ప్లాస్టిక్ కవర్ లను ను ఉపయోగించవచ్చును.
ట్రస్ ఫ్రేమ్డ్ గ్రీన్ హౌస్
గ్రీన్ హౌస్ పై కప్పు వాలు 15m లు , అంతకంటే ఎక్కువగా ఉంటే వీటిని నిర్మించెదరు .
పైకప్పును ఉపయోగించు వస్తువు బట్టి గ్రీన్ హౌస్
గ్లాస్ గ్రీన్ హౌస్
గ్లాస్ గ్రీన్ హౌస్ లను 1950 నుండి ఉపయోగించుచున్నారు . గ్లాస్ ఉపయోగించుట వలన ఎక్కువగా కాంతి ప్రసరించును . కావున దీనియందు తక్కువ తేమ శాతము ఉండి మొక్కను రోగనిరోధకముగా ఉండును.
ప్లాస్టిక్ ఫిల్మ్ గ్రీన్ హౌస్
ఈ గ్రీన్ హౌస్ పై కప్పుగా పాలితీన్ , పాలిస్టర్ , పివిసి లను ఉపయోగించెదరు . వీటి నిర్మాణానికి గ్లాస్ తో వేసిన పైకప్పు కంటే చాలా ఖర్చు తక్కువ . అందువలన ఎక్కువ ఉపయోగం లో ఉన్నవి . ఈ రకమైన ప్లాస్టిక్ కవర్ కు జీవిత కాలం చాలా తక్కువ .
రిజిడ్ ప్యానల్ గ్రీన్ హౌస్
పివిసీ రిజిడ్ ప్యానెల్స్ , ఫైబర్ గ్లాస్ , రెయిన్ ఫోర్స్ డ్ ప్యానెల్స్ వాడతారు . ఉదా : - 1.క్వాన్సెట్ టైప్ , 2. రిడ్జ్ అండ్ ఫర్రో టైప్ గ్రీన్ హౌస్ పై కప్పుగా వాడుదురు . ఈ విధంగా పై కప్పు పగలకుండా గట్టిగా ఉండి గ్రీన్ హౌస్ నకు మొత్తం సమాంతరంగా కాంతి ప్రసరణ జరుగును . పై రెండు విధములైన పైకప్పు కంటే నాణ్యతగా ఉండి 20 సం వరకు పనిచేయును .
నిర్మాణమునకు అవసరమైన ఖర్చును బట్టి గ్రీన్ హౌస్
తక్కువ ధరతో నిర్మించే గ్రీన్ హౌస్
వీటిలో సపోర్టింగ్ స్ట్రక్చర్ వెదురు , ' G.I పైప్ లతోను పాలీఇతలేన్ లను పై కప్పు గాను వెంటిలేషన్ కోసము సహజముగా గాలి వెలుపలికి పోయే విధముగా ఏర్పాటు చేస్తారు .
మధ్యస్థ ధర గ్రీన్ హౌస్
ఇందులో సపోర్టింగ్ స్ట్రక్చర్ అల్యూమినియం పైప్ లు , ' uv స్టరిలైసెడ్ ప్లాస్టిక్ ఫిల్మ్ ను పైకప్పుగా , వెంటిలేషన్ కూలింగ్ కోసము ప్యాడ్ లు , క్యాన్ లు షేడ్ నేట్స్ తో బాటు వేడి చేసే పరికరాలు ఉంటాయి.
ఎక్కువ ధర గ్రీన్ హౌస్
ఇందులో 'యు వి స్టీల్ , ప్లాస్టిక్ ఫిల్మ్ లు ఫ్యాన్ , ప్యాడ్ లు డ్రిప్ నీటి యందలి నీటి మీటింగ్ పరికరము మరియు షేడ్ నెట్లు ఉంటాయి . అయితే ఈ వాతావరణ నియంత్రణ పరికరాలు డ్రిప్ పద్ధతి అన్ని కూడా కంప్యూటరీకరణ చేయబడి అటోకంట్రోల్ మేకానిజం తో అనుసంధించి ఉంటాయి.
పరిమితులు
1 ) నిర్మాణము ఖర్చు ఎక్కువ
2 ) సాంకేతిక పరిజ్ఞానం గల వ్యక్తులు అవసరం
3 ) వ్యాపార పంటలకు మాత్రము అనుకూలం
4 ) నిర్వహణ ఖర్చు ఎక్కువ .
మూలాలు
- ↑ Crop production and farm machanization. Ekalavya organic agriculture.