బద్రీనాథ్ దేవస్థానం

బద్రీనాథ్ దేవాలయం
బద్రీనాథ్ దేవాలయం class=notpageimage| ఉత్తరాఖండ్ లో ఆలయ ఉనికి
భౌగోళికాంశాలు :	30°44′40″N 79°29′28″E
ప్రదేశం
దేశం:	భారతదేశం
రాష్ట్రం:	ఉత్తరాఖండ్
జిల్లా:	చమోలీ జిల్లా
ప్రదేశం:	బద్రీనాథ్
ఇతిహాసం
సృష్టికర్త:	ఆది శంకరాచార్యులు

బద్రీనాథ్ లేదా బద్రీనారాయణ ఆలయం విష్ణువుకు అంకితం చేయబడిన హిందూ దేవాలయం, ఇది భారతదేశంలోని ఉత్తరాఖండ్ రాష్ట్రం లోని బద్రీనాథ్ పట్టణంలో ఉంది. ఈ ఆలయం చార్ ధామ్, చోటా చార్ ధామ్ తీర్థయాత్రలలో ఒకటి . విష్ణువుకు అంకితం చేసిన 108 దివ్య దేశాలలో ఈ ఆలయం కూడా ఒకటి, విష్ణు మూర్తి అక్కడ బద్రినాథుడిగా ఉన్నారు — ఇవి వైష్ణవుల పవిత్ర మందిరాలు. హిమాలయ ప్రాంతంలో తీవ్రమైన వాతావరణ పరిస్థితుల కారణంగా ఇది ప్రతి సంవత్సరం ఆరు నెలలు (ఏప్రిల్ చివరి నుండి నవంబర్ ప్రారంభం మధ్య) తెరిచి ఉంటుంది. ఈ ఆలయం 3,133 మీ. (10,279 అ.) ఎత్తులో అలకనంద నది ఒడ్డున చమోలి జిల్లాలోని గర్హ్వాల్ హిల్ దారిలో ఉంది . 1,060,000 సందర్శనలు నమోదు అయిన భారతదేశంలో సందర్శించే తీర్థయాత్రలలో ఇది ఒకటి.

ఆలయంలో పూజించే బద్రీనారాయణ రూపం నల్ల రాతి విగ్రహం 1 అ. (0.30 మీ.) ఉంటుంది . ఈ విగ్రహాన్ని చాలా మంది హిందువులు ఎనిమిది స్వయం వ్యాక్త క్షేత్రాలలో ఒకటిగా లేదా విష్ణువు యొక్క స్వయంబుగా వెలిసిన విగ్రహాలలో ఒకటిగా భావిస్తారు.

మాతృ భూమిపై గంగా నది సంతతికి గుర్తుగా ఉన్న మాతా మూర్తి కా మేళ బద్రీనాథ్ ఆలయంలో జరుపుకునే ప్రముఖ పండుగ. బద్రీనాథ్ ఉత్తర భారతదేశంలో ఉన్నప్పటికీ, ప్రధాన పూజారి లేదా రావల్ సాంప్రదాయకంగా దక్షిణ భారత రాష్ట్రమైన కేరళ నుండి ఎన్నుకోబడిన నంబుదిరి బ్రాహ్మణుడు . ఈ ఆలయాన్ని ఉత్తర ప్రదేశ్ రాష్ట్ర ప్రభుత్వ చట్టం నెంబర్ 30/1948 లో యాక్ట్ నెం. 16,1939, తరువాత నుంచి దీనిని శ్రీ బదరీనాథ్, శ్రీ కేదార్‌నాథ్ మందిర్ చట్టం అని పిలుస్తారు. రాష్ట్ర ప్రభుత్వం నామినేట్ చేసిన కమిటీ రెండు దేవాలయాలను నిర్వహిస్తుంది, దాని బోర్డులో పదిహేడు మంది సభ్యులు ఉన్నారు.

విష్ణు పురాణం, స్కంద పురాణం వంటి ప్రాచీన మత గ్రంథాలలో ఈ ఆలయం ప్రస్తావించబడింది. క్రీస్తుశకం 6 వ -9 వ శతాబ్దాల నుండి అజ్వర్ సాధువుల మధ్యయుగపు ప్రారంభ తమిళ నియమావ్యం దివ్య ప్రబంధంలో ఇది మహిమపరచబడింది.

స్థానం, వాస్తుశిల్పం, పుణ్యక్షేత్రాలు

ఆలయం గర్హ్వాల్ కొండ దగ్గర అలకనంద నది ఒడ్డున ఉన్న చమోలి జిల్లా లో ఉత్తరాఖండ్ లో ఉన్నది . కొండ ట్రాక్‌లు 3,133 మీ. (10,279 అ.) సగటు సముద్ర మట్టానికి పైన ఉన్నాయి . నార్ పర్బాట్ పర్వతం ఆలయానికి ఎదురుగా ఉంది, నారాయణ పర్బాట్ నీలకాంత శిఖరం వెనుక ఉంది.

ఈ ఆలయంలో మూడు నిర్మాణాలు ఉన్నాయి: గర్భగృహ (గర్భగుడి), దర్శన్ మండపం (ఆరాధన మందిరం), సభ మండపం (కన్వెన్షన్ హాల్). గర్భగుడి యొక్క శంఖాకార ఆకారపు పైకప్పును గర్భగృహ అంటారు.ఇది సుమారు 15 మీ. (49 అ.) పొడవైన చిన్న కుపోలాతో, గిల్ట్ బంగారుపు పైకప్పుతో కప్పబడి ఉంటుంది. ముందుభాగం రాతితో నిర్మించబడింది, వంపైన కిటికీలు ఉన్నాయి. విశాలమైన మెట్ల మార్గం ప్రధాన ద్వారం వరకు, ఎత్తైన, వంపైన గేట్‌వే. లోపలికి మండపం, గర్భగుడి లేదా ప్రధాన మందిర ప్రాంతానికి దారితీసే పెద్ద, స్తంభాల హాలు ఉంది. హాల్ యొక్క గోడలు, స్తంభాలు క్లిష్టమైన శిల్పాలతో కప్పబడి ఉన్నాయి.

ప్రధాన మందిరంలో 1 అ. (0.30 మీ.) బద్రి చెట్టు క్రింద బంగారు పందిరిలో ఉంచబడిన విగ్రహం సాలగ్రామం(నల్ల రాయి). బద్రినారాయణుడు ఒక చేతిలో శంఖ (నత్తగుల్ల), ఒక చేతిలో చక్ర ఎత్తిపట్టుకున్న భంగిమలో ఉంటాడు, ఇంకో రెండు చేతులు ఒక దానిలో ఒకటి ఒడిలో విశ్రాంతి యోగముద్ర (పద్మాసనం ) భంగిమ లో ఉన్నటాయి . ఈ గర్భగుడిలో ధనాధిపతి దేవుల చిత్రాలు ఉన్నాయి — కుబేరుడు, నారదముని , ఉద్ధవ, నార్, నారాయణ్ . ఆలయం చుట్టూ ఇంకా పదిహేను చిత్రాలు ఉన్నాయి . వీటిలో లక్ష్మి (విష్ణువు యొక్క భార్య), గరుడ (నారాయణుడి వాహనాము), నవదుర్గ, యొక్క అభివ్యక్తి. ఈ ఆలయంలో లక్ష్మీ నరసింహర్, సాధువులు ఆది శంకర ( AD 788-820), నార్, నారాయణ్, ఘంటకర్ణ, వేదాంత దేశికా, రామానుజచార్య . ఆలయంలో విగ్రహాలన్నీ నల్ల రాయితో నిర్మించబడ్డాయి.

ఆలయానికి కొంచెం దిగువన ఉన్న సల్ఫర్ స్ప్రింగ్‌ల సమూహం అయిన తప్త్ కుండ్, ఔషధంగా పరిగణించబడుతుంది; చాలా మంది యాత్రికులు ఆలయాన్ని సందర్శించే ముందు నీటిలో స్నానం చేయాల్సిన అవసరం ఉందని భావిస్తారు. స్ప్రింగ్స్‌లో ఏడాది పొడవునా ఉష్ణోగ్రత 55 °C (131 °F) ఉంటుంది .కానీ బయటి ఉష్ణోగ్రత సాధారణంగా 17 °C (63 °F) కంటే తక్కువగా ఉంటుంది. ఈ ఆలయంలోని రెండు నీటి చెరువులను నారద్ కుండ్, సూర్య కుండ్ అంటారు.