బాబా కాన్షీరామ్
బాబా కాన్షీరామ్ | |
|---|---|
 | |
| జననం | 1882 జూలై 11 |
| మరణం | 1943 అక్టోబరు 15 (వయసు 61) |
| ఇతర పేర్లు | పహారి గాంధీ |
| భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | |
| ఉద్యమం | భారత స్వాతంత్రోద్యమం |
బాబా కాన్షీరామ్, (1882 జులై 11- 1943 అక్టోబరు 15)[1] భారతదేశం, హిమాచల్ ప్రదేశ్ రాష్ట్రం , కాంగ్రా జిల్లా, దదాసిబా గ్రామంలో జన్మించాడు. ఇతను భారతీయ కవి, భారత స్వాతంత్ర్యోద్యమ కార్యకర్త.[2] 1931లో భగత్ సింగ్, రాజ్ గురు, సుఖ్‌దేవ్‌లకు విధించిన మరణశిక్ష అతనిపై గొప్ప ప్రభావాన్ని చూపింది. భారతదేశం స్వాతంత్ర్యం సాధించేవరకు నల్లనిదుస్తులు ధరిస్తానని ప్రతిజ్ఞ చేశాడు. అతను 1943 అక్టోబరు 15న మరణించే వరకు తన ప్రమాణానికి కట్టుబడి ఉన్నాడు [3] సియాహ్‌పోష్ జర్నైల్ (ది బ్లాక్ జనరల్) [4] 1937లో, పండిట్ జవహర్‌లాల్ నెహ్రూఅతనికి పహారి గాంధీ బిరుదును ప్రదానంచేశాడు. [5]
వివాహం, విధి విచిత్రం[మార్చు]
బాబా కాన్షి రామ్ ఏడు సంవత్సరాల వయస్సులో వివాహం చేసుకున్నాడు. వధువు సరవతీ దేవికి కేవలం ఐదు సంవత్సరాలు.విధి విచిత్రంగా కాన్షీ రామ్‌ని లాహోర్ వెళ్లాడు. అక్కడ అతనికి లాలా హార్డ్యాల్, సర్దార్ అజిత్ సింగ్, మౌల్వీ బార్కెట్ అలీ, "పగ్రి సంభాల్ జట్టా " అనే దేశభక్తి సంఖ్యను రచించిన సూఫీ అంబ పర్సాద్, లాల్ చంద్ 'ఫలక్' వంటి కవి ప్రముఖులను గొప్ప వ్యక్తులను కలిసే అవకాశం అతనికి లభించింది.[6]
విషాదాలు[మార్చు]
అతను లాహోర్‌లో స్థిరపడుతుండగా, అనేక విషాదాలు ఒకదాని తరువాత ఒకటి అతడికి సంభవించాయి.అతను 1893 లో తన తండ్రిని, ఆపై 1894 లో అతని తల్లిని కోల్పోయాడు. ఇంటి నిర్వహణ బాధ్యత అతని భుజాలపై పడినప్పుడు అతనికి వయస్సు కేవలం 13 సంవత్సరాలు. అతను తన తల్లిదండ్రులను కోల్పోయిన దుంఖాన్ని అధిగమించాడు. అతని భార్య సరవతీ దేవి మరణించినప్పుడు, ఇద్దరు కుమారులు, జియాన్ చంద్. సుయా రామ్‌ని విడిచిపెట్టాడు.[6]
జీవిత గమనం[మార్చు]
భారతదేశ స్వాతంత్ర్య పోరాటంలో హిమాచల్ ప్రదేశ్ గణనీయమైన కృషి చేసింది.స్వాతంత్ర్య పోరాటంలో బాబా కాన్షి రామ్ మెరిసే నక్షత్రాల సమూహంలో ఒక ‘పహారి గాంధీ’ అని జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ ప్రశంసిస్తూ అతనికి అందించిన ఒక ప్రియమైన పేరు.1905లో, కాంగ్రా లోయలో శక్తివంతమైన భూకంపం సంభవించింది. లాలా లజపతిరాయ్ లాహోర్ నుండి లోయ వరకు కాంగ్రెస్ కార్యకర్తల బృందానికి నాయకత్వం వహించాడు.భూకంపం సంభవించినప్పుడు బాబా కాన్షి రామ్ లాలాజీతో చేతులు కలిపి సహాయక చర్యల్లో పాల్గొన్నాడు.[2]
రాజకీయ జీవితం[మార్చు]
1919లో జలియన్‌వాలా బాగ్ మారణకాండ జరిగినప్పుడు, బాబా కాన్షి రామ్ అమృత్‌సర్‌లో ఉన్నాడు. అతను భారతదేశాన్ని విడిచిపెట్టమని బలవంతం చేయడం ద్వారా పాలకులపై ప్రతీకారం తీర్చుకోవాలని నిర్ణయించుకున్నాడు. బ్రిటిషర్లకు వ్యతిరేకంగా గొంతు పెంచినందుకు, అతనికి 1920 జనవరి 26న రెండు సంవత్సరాల కఠిన కారాగార శిక్ష విధించారు. ఒకసారి జైలు నుండి బయటకు వచ్చిన తర్వాత, అతను ఆజాది సందేశాన్ని వ్యాప్తి చేయడానికి మరొక స్వదేశీయుడు లాలా కాన్షి రామ్‌తో కలిసి కాంగ్రాకు వెళ్లాడు. సందేశాన్ని వ్యాప్తి చేయడానికి అతను తన కవితలను చదివాడు.
బాబా కాన్షి రామ్ పాలంపూర్‌లో ఒక సభలో తన స్వీయ స్వరకర్త పద్యం చదువుతున్నప్పుడు మళ్లీ అరెస్టయ్యాడు.[7] అతను తన జీవితంలో 11 సార్లు జైలుకు వెళ్లి, తొమ్మిది సంవత్సరాలు గడిపాడు. వివిధ జైళ్లలో మంచి ఆలోచనలలో ఉన్నప్పుడు, అతను సున్నితమైన కవిత్వం రాయడం ద్వారా బ్రిటిష్ వారికి వ్యతిరేకంగా తన నిరంతర పోరాటాన్ని కొనసాగించాడు.[3]
నల్లని దుస్తుల కోడ్[మార్చు]
అది భగత్ సింగ్, సుఖ్‌దేవ్, రాజ్‌గురు లను ఉరితీసిన వార్త దేశం మొత్తం ఆందోళనకు గురైంది.దాని సందర్బంగా , బానిస సంకెళ్లు తెగిపోయే వరకు నల్లని దుస్తులు ధరిస్తానని బాబా కాన్షి రామ్ ప్రతిజ్ఞ చేశాడు. ఈ దుస్తుల కోడ్ అతనికి "షియాపోష్ జనరల్" (జనరల్ ధరించే నలుపు రంగు డ్రస్) ఆప్యాయతగల మారుపేరును సంపాదించింది. అతను 1943 అక్టోబరు15న మరణించే వరకు ప్రతిజ్ఞ పవిత్రతను కొనసాగించాడు.[3]
రచనలు[మార్చు]
ఉనా (హిమాచల్ ప్రదేశ్)లో జరిగిన మరో బహిరంగ సభలో సరోజినీ నాయుడు, బాబా కాన్షీ రామ్ తన పహారీ రచనలను చదివి వినిపించారు. చక్కగా శ్రుతి కూర్చిన గొంతుతో సందేశాలు బహుమతిగా అందించి చాలా ఆకట్టుకున్నాడు. నాయుడు అతనికి బుల్బుల్-ఇ-పహార్ బిరుదును ప్రదానం చేసింది. అతను భౌతిక విజ్ఞానానికి మించిన ఆధ్యాత్మిక విజ్ఞానం, శృంగారం, హిమాచల్ ప్రదేశ్ కొండ ప్రాంత రైతుల కష్టాలు వంటి అనేక విషయాలను వివరిస్తూ 500 కవితలు, ఎనిమిది చిన్న కథలు, ఒక నోవెలెట్‌తో కూడిన సంకలనం విడుదల చేసాడు.
జైలులో ఉన్నప్పుడు అతను స్వరపరిచిన పద్యాలు కొండ జానపదులలో బాగా ప్రాచుర్యం పొందాయి. వాటిలో కొన్ని స్మాజ్ నీ రోయా, నిక్కే, నిక్కే మహునవా జో దుఖ్ బారా భారి, ఉజారి కాంగ్రే డెస్ జానా, మేరా సునేహ భుఖ్యాన్ నంగియాన్ యో, నా కర్ గల్లాన్ మునున్ కనే జానే దియాన్, కాన్షి రా సునేహా. బాబా కాన్షీ రామ్ రాసిన ఎనిమిది చిన్న కథలు సూక్ష్మమైన ఇతివృత్తం నిర్వహించడంలో అతని అసాధారణమైన నేర్పు గురించి తెలియజేస్తాయి.
ఈ రచనలలో కొన్ని కునాలి డి కహానీ, కాన్షి డి జవానీ, నానా డి కహానీ, కాన్షి డి జవానీ, చారు కన్నె రెషో, పహారియ కన్నే చుఘాలియా. అతని కవితలు, గద్యాలలో ఎక్కువ భాగం ఆత్మకథ నిగూడంశంగా ఉంటాయి.[5][6]
నెహ్రూ ప్రశంస[మార్చు]
పండిట్ జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ నలుపు రంగు దుస్తులలో ఉన్న కాన్షి రామ్ ను ఒక సైనికుడనే భావనగా బాగా ఆరాధిస్తాడు.అతను మంచుగా ప్రవహంలాగా కనపడే తెలుపు గడ్డం, పెద్ద, ముదురు గోళాకార కళ్ళు, మెరిసే ముఖంతో పండితుడిలా కనిపిస్తాడు. 1937 లో, గర్డివాలా (హోషియార్‌పూర్) లో రాజకీయ సమ్మేళనం జరిగింది. దీనికి పండిట్ నెహ్రూ అధ్యక్షత వహించాడు. అతను తన సమీకరణ, ప్రేరణ, నిర్వహించడానికి ఒక అద్భుతమైన స్ఫూర్తిని అద్భుతంగా ఆకట్టుకున్నాడు. అతడిని ఆప్యాయంగా "పహారి గాంధీ" అని సంబోధించాడు. తరువాత అతను అదే పేరుతో పిలవటం, సంబోధించటం జరిగింది.[5]
జ్ఞాపకార్థం స్మారక తపాలా బిళ్ళ[మార్చు]
స్వాతంత్ర్య పోరాటంలో, ముఖ్యంగా కాంగ్రా నియెజకవర్గం నుండి అతని సహకార జ్ఞాపకార్థం, ప్రత్యేక స్మారక తపాలా బిళ్ళను 1984 ఏప్రిల్ 23 న అప్పటి ప్రధాని ఇందిరా గాంధీ జవాలాముఖి (కాంగ్రా) వద్ద విడుదల చేసింది. అకాడమీ ఆఫ్ ఆర్ట్, కల్చర్, లాంగ్వేజెస్ ద్వారా తీసుకువచ్చిన ఒక రంగురంగుల ఫోల్డర్, బాబా కాన్షి రామ్‌ను పహారీ భాషలో తిరుగులేని ప్రకాశకుడుగా ప్రకటిస్తూ ఈ సందర్భంగా పంపిణీ చేయబడింది. రాష్ట్రంలోని రాబోయే కవులు రచయితల కోసం ఈ శాఖ అతని పేరు మీద అవార్డును కూడా ఏర్పాటు చేసింది.[6]
ప్రస్తావనలు[మార్చు]
- ↑ "Baba Kanshi Ram". VSK Bharat. 2014-07-11. Retrieved 2021-10-10.
- ↑ 2.0 2.1 "History of Himachal Pradesh". Himachal government website. Archived from the original on 23 August 2006. Retrieved 28 July 2006.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 "Baba Kanshi Ram's biography on FreeIndia.org". Archived from the original on 29 September 2007. Retrieved 28 July 2006.
- ↑ "The Tribune pays a tribute to Baba Kanshi Ram". Retrieved 28 July 2006.
- ↑ 5.0 5.1 5.2 "Nehru called Kanshi Ram Pahari Gandhi". Retrieved 3 August 2003.
- ↑ 6.0 6.1 6.2 6.3 "The Tribune - Windows - Main Feature". web.archive.org. 2021-10-10. Archived from the original on 2021-10-10. Retrieved 2021-10-10.
{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ megaminds. "బాబా కాన్షి రామ్ - About baba kanshi ram history in telugu". MEGA MINDS. Retrieved 2021-10-10.