భద్ర మారుతి ఆలయం

భద్ర మారుతీ దేవాలయం
భద్ర మారుతీ
భద్ర మారుతీ దేవాలయం
మహారాష్ట్ర లోని భద్ర మారుతీ దేవాలయం
భౌగోళికం
భౌగోళికాంశాలు	20°00′34″N 75°11′47″E
దేశం	భారతదేశం
రాష్ట్రం	మహారాష్ట్ర
జిల్లా	ఛత్రపతి శంబాజీ నగర్
ప్రదేశం	ఖుల్దాబాద్ (రత్నగిరి)
ఎత్తు	725 మీ. (2,379 అ.)
సంస్కృతి
దైవం	హనుమాన్
ముఖ్యమైన పర్వాలు	హనుమజ్జయంతి శ్రీరామనవమి
వాస్తుశైలి
దేవాలయాల సంఖ్య	ఒకటి
చరిత్ర, నిర్వహణ
నిర్మించిన తేదీ	1960s
నిర్వహకులు/ధర్మకర్త	Bhadra Maruti sansthan

భద్ర మారుతి దేవాలయం భారతదేశంలోని మహారాష్ట్రలోని ఖుల్దాబాద్ లో ఉన్న ఒక హిందూ దేవాలయం. ఈ ఆలయ ప్రధాన దైవం హనుమంతుడు

ఇది ఎల్లోరా గుహల నుండి 4 కి. మీ. ల దూరంలో ఉంది. 

ఆలయంలో హనుమంతుడి విగ్రహం నిద్రిస్తున్న భంగిమలో చిత్రీకరించారు. నిద్రిస్తున్న భంగిమలో హనుమంతుడు ప్రాతినిధ్యం వహించే మూడు ప్రదేశాలలో ఇది ఒకటి. రెండవ ముఖ్యమైన ప్రదేశం ఉత్తర ప్రదేశ్ లోని ప్రయాగ్ రాజ్ సంగం వద్ద గంగా ఒడ్డున ఉన్న ఆలయం, మూడవది మధ్యప్రదేశ్ లోని జామ్ సావలి వద్ద ఉంది.

భద్ర మారుతి ఆలయం ఛత్రపతి సంభాజీనగర్ జిల్లాలోని ప్రసిద్ధ పర్యాటక ఆకర్షణ. ఏటా హనుమాన్ జయంతి, రామనవమి శుభ సందర్భాలలో లక్షలాది మంది భక్తులు ఈ మందిరానికి చేరుకుంటారు. ఔరంగాబాద్, సమీప గ్రామాల నుండి ప్రజలు ఆలయానికి వెళ్లి దర్శన చేసుకుని, భజరంగబలి పూజ-ఆర్తి చేస్తారు. అలాగే, హిందూ క్యాలెండర్ ప్రకారం "శ్రావణ" మాసలోని శనివారాలలో భక్తులు దీనిని సందర్శిస్తారు. సాధారణంగా ప్రతి వారం శని, మంగళవారాలలో ఆలయంలో రద్దీ, చాలా మంది గుమిగూడుతారు.

చరిత్ర

మధ్యయుగ కాలంలో, ఈ మందిరం ఉన్న ప్రాంతాన్ని మొఘల్ పాలకులు స్వాధీనం చేసుకున్నప్పుడు మందిరం నాశనం చేయబడింది. అయితే మూర్తి రక్షించబడిందని, కొంతమంది దానిని చాలా సంవత్సరాలు విజయవంతంగా దాచిపెట్టారని చెబుతారు. 1960లలో కొంతమంది మూర్తి దాని అసలు ప్రదేశానికి మార్చడానికి ఉద్యమాన్ని ప్రారంభించారు. వారు మార్బల్ రాళ్లతో ఒక మందిరాన్ని నిర్మించారు. .

జానపద కథలు

జానపద కథల ప్రకారం, పురాతన కాలంలో ఖుల్దాబాద్ ను భద్రావతి అని పిలిచేవారు. ఆ ప్రాంత పాలకుడు భద్రసేన అనే గొప్ప రాజు రాముడి యొక్క గొప్ప భక్తుడు. ఆయన రాముడిని ప్రశంసిస్తూ పాటలు పాడేవాడు. ఒకరోజు హనుమాన్ ఆ ప్రదేశానికి దిగి వచ్చి, రాముని స్తుతిస్తూ పాడిన భక్తి పాటలు విన్నాడు. ఆయన మంత్రముగ్ధుడై, తనకు తెలియకుండానే, 'భావ-సమాధి' (భాభవ సమాధి అనేది ఒక యోగ భంగిమ) అనే ఆనుకుని ఉండే భంగిమను తీసుకున్నాడు. రాజు భద్రసేనుడు తన పాట పూర్తి చేసినప్పుడు, తన ముందు సమాధిలో ఉన్న హనుమంతుడిని చూసి ఆశ్చర్యపోయాడు. హనుమంతుడు అక్కడ శాశ్వతంగా నివసించాలని, తన, రాముడి భక్తులను ఆశీర్వదించాలని ఆయన అభ్యర్థించాడు.

ప్రముఖ సాధువు శ్రీ స్వామి సమర్థ రామదాసు చరిత్రతో ముడిపడి ఉన్న మరో జానపద కథ ఉంది. హనుమంతుడి ఆనుకుని ఉన్న భంగిమను సాధువు శ్రీస్వామి సమర్థ్ రామదాస్ కనుగొన్నారని నమ్ముతారు. 'భద్రా' అంటే పవిత్రమైనది, మారుతి అంటే హనుమంతుడి మరొక పేరు. అందువల్ల, దీనికి 'భద్ర మారుతి' అని పేరు పెట్టారు. అందువల్ల జానపద కథలు వేర్వేరు కాలక్రమాలలో వేర్వేరు వారసత్వాలను కలిగి ఉన్నాయి, రెండూ స్థానికంగా ఆమోదించబడ్డాయి.

నిర్మాణ శైలి

ఈ ఆలయ నిర్మాణం ఉత్తర భారత, దక్షిణ భారత నిర్మాణ శైలిల మిశ్రమంతో చాలా ప్రత్యేకమైనది. ఈ ప్రత్యేకమైన, ఆకర్షణీయమైన వాతావరణం పర్యాటకులు రెండు రకాల నిర్మాణ శైలిని ఒకేసారి అన్వేషించడానికి వీలు కల్పిస్తుంది. రాముడు, లక్ష్మణుడు, సీత కోసం నిర్మించిన విగ్రహాలు కూడా ఉన్నాయి. ఈ మందిరాలు ప్రధాన మందిరం పక్కన హనుమంతుడి శయన భంగిమతో నిర్మించబడ్డాయి.