భవానీపూర్
భవానీపూర్ దేవాలయం | |
---|---|
స్థానం | |
దేశం: | బంగ్లాదేశ్ |
జిల్లా: | బొగ్రా జిల్లా |
ప్రదేశం: | షేర్పూర్, బొగ్రా జిల్లా |
భౌగోళికాంశాలు: | 24°32′59″N 89°25′57″E / 24.5497°N 89.4326°E |
భవానీపూర్ శక్తి పీఠం (బెంగాలీ: ভবানীপুর) బంగ్లాదేశ్లోని బోగ్రా జిల్లాలో గల రాజ్షాహి డివిజన్ లోని షేర్పూర్ నుండి 28 కిలోమీటర్ల (17 మై) దూరంలో ఉన్న కరాటోయా చుట్టూ ఉన్న ఒక పవిత్ర హిందూ దేవాలయం. ఇది భారత ఉపఖండంలోని అష్టాదశ శక్తి పీఠాలలో ఒకటి.[1][2]
పురాణాల కథ
[మార్చు]పురాణాల ప్రకారం, సతీదేవిని, పార్వతి దేవి మొదటి అవతారంగా శివుని మొదటి భార్యగా చెబుతారు. ఆమె దక్ష రాజు, రాణి (బ్రహ్మ కుమార్తె)కి కుమార్తె. తన భర్తను తన తండ్రి అవమానించినందుకు తీవ్రంగా మనోవేదనకు గురైన ఆమె తన తండ్రి దక్షుడు చేసిన యజ్ఞ యాగం వద్ద ఆత్మాహుతి చేసుకుంది. ఆ యజ్ఞానికి దక్షుడు వారిద్దరినీ పిలవలేదు. తన భార్య మరణం గురించి విన్న తర్వాత శివుడు ఎంతగానో బాధపడ్డాడు, అతను సతీదేవి మృతదేహాన్ని తన భుజాలపై మోస్తూ తాండవం ("విధ్వంసక తపస్సు" లేదా విధ్వంసక నృత్యం) చేస్తూ ప్రపంచవ్యాప్తంగా తిరిగాడు. ఈ పరిస్థితితో కలత చెంది, శివుడిని సాధారణ స్థితికి తీసుకురావడానికి, విష్ణువు తన సుదర్శన చక్రాన్ని (అతని వేలి కొనపై ఉంచే ఆయుధం) ఉపయోగించాలని నిర్ణయించుకున్నాడు. అతను చక్రంతో సతీ శరీరాన్ని అనేక ముక్కలుగా చేసాడు, అపుడు ఆమె శరీర భాగాలు భూమిపై ఎక్కడ పడితే అక్కడ శివ దేవతలతో కూడిన దివ్యమైన పుణ్యక్షేత్రాలుగా శక్తి పీఠాలుగా వెలసిల్లాయి. భవానీపూర్ పుణ్యక్షేత్రంలోని శక్తిని "అపర్ణ" అని, "భైరవ" అని "వామన్" అని పిలుస్తారు. సతీదేవి ఎడమ పాదము ఈ ప్రదేశంలో పడిందని నమ్ముతారు.[3]
ఇక్కడ శక్తి దేవిని అపర్ణగా, భైరవుడిని వామన్ గా పిలుస్తారు. సతీదేవి ఎడమ చీలమండ (ఆభరణం), ఎడమ ఛాతీ పక్కటెముకలు, కుడి కన్ను వంటివి ఈ భవానీపూర్ లోనే పడ్డాయని ప్రజలు నమ్ముతారు.
శక్తి పీఠం అయినందున, భవానీపూర్ హిందూ ధర్మం అనుచరులకు ఒక చారిత్రాత్మక తీర్థయాత్రగా విలసిల్లుతుంది. ఈ శక్తి-పీఠం ప్రాంగణంలో అనేక దేవాలయాలు ఉన్నాయి, వీటిని మత భేదాలతో సంబంధం లేకుండా దేశ విదేశాల నుండి యాత్రికులు వచ్చి సందర్శిస్తారు.[4]
ప్రత్యేకత
[మార్చు]పురాణాల ప్రకారం, ఒకప్పుడు శంఖం-కంకణాల వ్యాపారి అప్పటి భవానీపూర్ దేవాలయం సమీపంలోని దట్టమైన అడవిలో ఒంటరిగా చెరువు వైపు వెళుతుండగా, నాటోర్ రాజ్బారి కుమార్తె అతని వద్దకు వచ్చి, అతని దగ్గర ఒక జత శంఖం-కంకణాలను కొనుగోలు చేసి, వాటి ధర ఎంతైతే అంత అప్పటి మహారాణి భవానీ రాజబరిలో ఒక నిర్దిష్ట ప్రదేశంలో ఉంచిన బుట్ట నుండి సేకరించమని అభ్యర్థించింది. ఆమె రూపురేఖలు, మర్యాదపూర్వకమైన మాటలు శంఖం వ్యాపారిని ఆకర్షించాయి. మహారాణి (రాణి) అతని నుండి ఇది విన్న వెంటనే తన మనుషులు, శంఖం వ్యాపారితో కలిసి ఆ స్థలానికి పరుగెత్తింది. శంఖు వ్యాపారి చేసిన ప్రార్థనపై, భవాని ఆ చెరువు నుండి పైకి లేచింది, ధరించిన శంఖం-కంకణాలతో తన రెండు చేతులను చూపిస్తుంది. మహారాణి, అక్కడ ఉన్న ప్రజలు ఆశ్చర్యపోయారు. తల్లి భవానీ దైవత్వం ఈ ఉపఖండం అంతటా వ్యాపించింది. ఇది పవిత్రమైన "శాఖా-పుకుర్" (శంఖం-కంకణాల చెరువు)గా మారింది. భక్తులు అక్కడికి వెళ్ళినప్పుడు అక్కడ పవిత్ర స్నానం చేస్తారు.[5]
దేవాలయాలు
[మార్చు]సరిహద్దు గోడతో చుట్టుముట్టబడిన ఈ ఆలయం నాలుగు ఎకరాల (12 బిఘాలు) విస్తీర్ణంలో ఉంది. ప్రధాన ఆలయం, బెల్బరన్ తాలా, 4 శివాలయాలు, పాతాళ్ భైరవ శివాలయం, గోపాల్ ఆలయం, బాషుదేవ్ ఆలయం, నాట్ మందిరాలు ఉన్నాయి. ఉత్తరం వైపున, షేబా అంగన్, పవిత్ర శాఖ-పుకుర్ (శంఖం-గళాల చెరువు), రెండు స్నాన ఘాట్లు, సరిహద్దు గోడ వెలుపల 4 శివాలయాలు, పంచముండ ఆసనం ఉన్నాయి.
పూజలు, ఆచారాలు, పండుగలు
[మార్చు]ప్రవతి, బాల్య భోగ్ ఆరాధన, మధ్యాహ్నం అన్నభోగ్, సాయంత్రం హారతి భోగ్ నిర్వహిస్తారు. భక్తులు ప్రతిరోజు "తారా" (భవానీ)కి భోగ్ సమర్పించి, తర్వాత ప్రసాదం తీసుకుంటారు.
ప్రతి సంవత్సరం, భవానీపూర్ ఆలయ ప్రాంగణంలో పవిత్రమైన సందర్భాలలో పండుగలు జరుగుతాయి. అవి:
- బెంగాలీ నెలలో మాఘ పూర్ణిమ
- చైత్ర మాసంలో రామ నవమి
- శరదృతువులో దుర్గోత్సవ్
- దీపన్నిత శ్యామ పూజ
ఆలయానికి దారి
[మార్చు]భక్తులు ఢాకా నుండి జమున బ్రిడ్జి మీదుగా భవానీపూర్కి వెళ్లి, సిరాజ్గంజ్ జిల్లాలోని చందైకోనా దాటిన తర్వాత, అదే హైవేలో ఘోగా బోట్-తోలా బస్ స్టాప్ కు చేరుకోవచ్చు, అక్కడి నుండి వ్యాన్ లేదా స్కూటర్ ద్వారా భవానీపూర్ ఆలయ ప్రాంగణానికి చేరుకోవచ్చు. బోగ్రాకు ఉత్తరాన ఉన్న జిల్లాల నుండి వచ్చే యాత్రికులు షెర్పూర్, మీర్జాపూర్, బోగ్రా జిల్లాలోని ఘోగా బోట్-టోలా గుండా భవానీపూర్ ఆలయ ప్రాంగణానికి చేరుకోవచ్చు.
ఆలయ నిర్వహణ
[మార్చు]భవానీపూర్ ఆలయ పునరుద్ధరణ, అభివృద్ధి, నిర్వహణ బాధ్యతలను ఆలయ కమిటీ 1991 నుండి జరుపుతూ, భవానీ మాత ఆలయాలను విజయవంతంగా పర్యవేక్షిస్తోంది.[6][7][8]
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ Togawa, Masahiko (2012). "Sakta-pitha". In Islam, Sirajul; Jamal, Ahmed A. (eds.). Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh (Second ed.). Asiatic Society of Bangladesh.
- ↑ "51 Shakti Peethas – A Compilation" (PDF). VedaRahasya.Net. Archived from the original (PDF) on 2017-12-09. Retrieved 2012-05-18.
- ↑ "Mahanirvana Tantra". Internet Sacred Text Archive.
- ↑ "51 Shakti Peethas – A Compilation" (PDF). VedaRahasya.Net. Archived from the original (PDF) on 2017-12-09. Retrieved 2012-05-18.
- ↑ "51 Shakti Peethas – A Compilation" (PDF). VedaRahasya.Net. Archived from the original (PDF) on 2017-12-09. Retrieved 2012-05-18.
- ↑ "Report". Human Rights Asia.
- ↑ "Report". Hindu Jagruti.
- ↑ "Report". Human Rights Congress for Bangladesh Minorities.