Jump to content

భారతదేశంలో మహిళా శాసనసభ స్పీకర్లు, చైర్‌పర్సన్‌ల జాబితా

వికీపీడియా నుండి

ఈ జాబితాలో భారత లోక్‌సభకు మహిళలుగా, రాష్ట్ర శాసనసభలకు, శాసనమండళ్లుకు పనిచేసిన మహిళల వివరాలను అందిస్తుంది.

లోక్‌సభ స్పీకరు: భారత పార్లమెంటు దిగువ సభ అయిన లోక్‌సభkg అధ్యక్షత వహించే అధికారి, అత్యున్నత అధికారం కలిగిన వ్యక్తి.[1] స్పీకరను సాధారణంగా సార్వత్రిక ఎన్నికల తర్వాత లోక్‌సభ మొదటి సమావేశంలో ఎన్నుకుంటారు. స్పీకర్ పదవీకాల భద్రతను కలిగిఉండరు. అతని/ఆమె పదవీకాలం సభ ఆమోదానికి లోబడి ఉంటుంది, అంటే లోక్‌సభ తీర్మానం ద్వారా అప్పటి సభలోని సభ్యులందరిలో మెజారిటీ ద్వారా ఎప్పుడైనా తొలగించబడవచ్చు.[2]

శాసనసభ స్పీకరు: భారతదేశంలోని రాష్ట్ర శాసనసభలకు శాసనసభ స్పీకర్ అధ్యక్షత వహించే అధికారం, సభా కార్యకలాపాలను నిర్వహించడానికి అత్యున్నత అధికారం కలిగి ఉంటారు. రాష్ట్ర శాసనసభ్యులు సభకు సమర్పించిన బిల్లు స్థితిని నిర్ణయించే అధికారం అతని/ఆమెకు ఉంటుంది. శాసనసభ సభ్యులచే ఎన్నుకున్న ఈ పదవిని ఇద్దరు రాజకీయ నాయకులు శాసనసభ సమావేశ కార్యకలాపాల కోసం "స్పీకర్", "డిప్యూటీ స్పీకర్" వంటి రెండు సారూప్య పాత్రల కోసం నిర్వహిస్తారు. రాజీనామా, అనారోగ్యం లేదా మరణం వంటి కొన్ని అనిశ్చితుల కారణంగా ఒకరు సమావేశానికి హాజరు కాకపోతే, కొత్త స్పీకర్ ఎన్నికయ్యే వరకు డిప్యూటీ స్పీకర్ ప్రిసైడింగ్ అధికారిగా వ్యవహరిస్తారు.[3]

ఇది భారత రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 178 ప్రకారం సృష్టించబడింది. భారత రాజ్యాంగం అన్ని రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలకు స్పీకర్ నియామకాన్ని అనుమతిస్తుంది.[4] రాష్ట్ర ఎన్నికలు ప్రకటించిన తర్వాత ఇద్దరు సభ్యులను ఎప్పుడైనా ఎన్నుకుంటారు. భారత రాజకీయ వ్యవస్థలో, స్పీకర్, డిప్యూటీ స్పీకర్ ఎన్నికకు కాలపరిమితిని రాష్ట్ర శాసనసభ్యులు స్వతంత్రంగా నిర్ణయిస్తారు.

మహిళా స్పీకర్లు

[మార్చు]

లోక్‌సభ

[మార్చు]
చిత్తరువు స్పీకర్ (జననం-మరణం)
(జననం-మరణం)
పదవీకాలం రాజకీయ పార్టీ లోక్ సభ
నుండి. కు. కాలం.
మీరా కుమార్
(జననం:1945)
2009 జూన్ 4
2014 జూన్ 11
5 సంవత్సరాల 1 రోజు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ 15వ
(2009)
సుమిత్ర మహాజన్
(జననం:1943)
2014 జూన్ 15
2019 జూన్ 17 [5]
5 సంవత్సరాల 4 రోజులు భారతీయ జనతా పార్టీ 16వ
(2014)

శాసనసభలు

[మార్చు]

భారతరాష్ట్రాలు,కేంద్రపాలితప్రాంతాల శాసనసభల మహిళా స్పీకర్లు, డిప్యూటీ స్పీకర్ల జాబితా ఇదిః

Key

కాంగ్రెస్ (1) బీజేపీ (3) బీజేడీ (1)    
వ.సంఖ్య చిత్తరువు పేరు.

(జననం–మరణం)

పదవీకాలం రాష్ట్రం/కేంద్రపాలిత ప్రాంతం రాజకీయ పార్టీ
ఊహించిన కార్యాలయం ఎడమ కార్యాలయం ఆఫీసులో సమయం
1
షన్నో దేవి 1966 డిసెంబరు 6 1967 మార్చి 17 101 రోజులు హర్యానా INC
2
సుమిత్ర సింగ్
(1930–)
2004 జనవరి 16 2009 జనవరి 1 4 సంవత్సరాల 351 రోజులు రాజస్థాన్ BJP
3
రీతూ ఖండూరి భూషణ్
(1965–)
2022 మార్చి 26 పదవిలో ఉన్నారు 3 సంవత్సరాలు, 87 రోజులు ఉత్తరాఖండ్ BJP
4
ప్రమీలా మల్లిక్
(1963–)
2023 సెప్టెంబరు 22 2024 జూన్ 3 255 రోజులు ఒడిశా BJD
5
సూరమా పాధి
(1960–)
2024 జూన్ 20 అధికారంలో ఉన్నారు 1 సంవత్సరం, 1 రోజు ఒడిశా BJP

ఇవి కూడా చూడండి

[మార్చు]

సూచనలు

[మార్చు]
  1. "The Office of Speaker Lok Sabha". speakerloksabha.nic.in. Retrieved 28 March 2018.
  2. "Vacation and Resignation of, and Removal from, the Offices of Speaker and Deputy Speaker".
  3. Roy, Chakshu (2021-07-15). "Explained: How are a Speaker and Deputy Speaker elected?". The Indian Express. Retrieved 2021-09-25.
  4. "Article 178 in The Constitution Of India 1949". indiankanoon.org. Retrieved 2021-09-25.
  5. Hebbar, Nistula (2019-04-05). "Sumitra Mahajan says she will not contest, leaves it to BJP to decide on candidate for Indore seat". The Hindu (in Indian English). ISSN 0971-751X. Retrieved 2023-12-22.