భూసావల్ రైల్వే డివిజను
భూసావల్ రైల్వే డివిజను పశ్చిమ భారతదేశం లోని మహారాష్ట్ర రాష్ట్రంలోని జల్గావ్ జిల్లాలోని భుసావల్లో ఉన్న భారత రైల్వేల సెంట్రల్ రైల్వే (భారతదేశం) జోన్లోని ఐదు రైల్వే డివిజన్లలో ఒకటి.[1] దీని ప్రధాన కార్యాలయం భారతదేశంలోని మహారాష్ట్రలోని జల్గావ్ జిల్లాలోని భూసావల్లో ఉంది. ఇతర రైల్వే డివిజన్లు ముంబై సిఎస్టిఏం, నాగ్పూర్, సోలాపూర్, పూణే. భూసావల్ రైల్వే డివిజన్లో 115 రైల్వే స్టేషన్లు ఉన్నాయి. 1920 సం.లో, భూసావల్ డివిజను గ్రేట్ ఇండియన్ పెనిన్సులా రైల్వే (GIPR) కింద ఏర్పాటైంది. తరువాతి రెండు సంవత్సరాలలో, భూసావల్ - బద్నేరా విభాగం యొక్క డబ్లింగ్ పూర్తయింది. బ్రాడ్ గేజ్లో 727 కి.మీ అలాగే నారో గేజ్లో 244 కి.మీ. మార్గం దూరం కలిగినది భూసావల్ డివిజను.[2]
చరిత్ర
[మార్చు]మైలురాళ్ళు 1853 సం.లో, ముంబై-థానే లైన్ను ఇగత్పురి దాటి ఖాందేష్ వైపు విస్తరించడానికి సర్వే పూర్తయింది. 1860 నాటికి, ఒకే ప్లాట్ఫామ్తో భూసావల్ స్టేషన్ భవనం నిర్మించబడింది. మరుసటి సంవత్సరం, అక్టోబర్ 1న ఇగత్పురి - భూసావల్ విభాగం ప్రారంభించబడింది. 1866 నాటికి, భూసావల్ - ఖాండ్వా విభాగం ప్రారంభించబడింది. 1867లో, భూసావల్ - బద్నేరా విభాగం ఒకే లైన్గా క్రియాశీలకంగా మారింది.
1920 సం.లో, గ్రేట్ ఇండియన్ పెనిన్సులా రైల్వే (GIPR) కింద భూసావల్ డివిజన్ ఏర్పడింది. తరువాతి రెండు సంవత్సరాలలో, భూసావల్ - బద్నేరా సెక్షన్ డబ్లింగ్ పూర్తయింది.[3]
చివరికి, 1951 సం.లో భుసావల్ మధ్య రైల్వే జోన్ లో భాగమైంది. 1962 సం.లో భుసావల్లో సెంట్రల్ రైల్వే జోనల్ ట్రైనింగ్ స్కూల్ ఏర్పాటు చేయబడింది. 1969 సం.లో ఇగత్పురి - భూసావల్ విభాగానికి 25 KV AC ట్రాక్షన్తో విద్యుదీకరణ పూర్తయింది. 1972 నాటికి, భూసావల్ ఎలక్ట్రిక్ లోకో షెడ్ పనిచేయడం ప్రారంభించింది. 1990 సం.లో భూసావల్-బద్నేరా సెక్షన్ 25 kV AC ట్రాక్షన్తో విద్యుదీకరించబడింది. భూసావల్ ఖాండ్వా సెక్షన్ 1992 సం.లో విద్యుదీకరించబడింది. ఫలితంగా, 1993 నాటికి, భూసావల్ స్టీమ్ లోకో షెడ్ మూసివేయబడింది. చివరి స్టీమ్ లోకోను 16 డిసెంబర్ 1993న సేవ నుండి ఉపసంహరించారు.[4]
కనెక్షన్లు
[మార్చు]ఇది మధ్య రైల్వే జోన్ లోని ఇతర రైల్వే డివిజన్లను కలుపుతుంది
- ఇగత్పురి వద్ద ముంబై సిఎస్ఎంటి విభాగం.
- మన్మాడ్ జంక్షన్ వద్ద షోలాపూర్ రైల్వే డివిజను.
- బద్నేరా జంక్షన్ వద్ద నాగ్పూర్ రైల్వే డివిజను.
ఇది భారతీయ రైల్వేల యొక్క ఇతర మండలాలకు అనుసంధానిస్తుంది.
- దక్షిణ మధ్య రైల్వే జోన్ లోని మన్మాడ్ జంక్షన్ నుండి నాందేడ్ రైల్వే డివిజను వరకు
- పశ్చిమ రైల్వే జోన్ లోని జల్గావ్ జంక్షన్ నుండి ముంబై (పశ్చిమ) రైల్వే డివిజను
- ఖాండ్వా జంక్షన్ పశ్చిమ మధ్య రైల్వే జోన్లోని భోపాల్ జంక్షన్ రైల్వే డివిజను వరకు.
- పశ్చిమ రైల్వే జోన్లోని రత్లాం డివిజన్కు ఖాండ్వా జంక్షన్.
- దక్షిణ మధ్య రైల్వే జోన్లోని నాందేడ్ రైల్వే డివిజను నుండి ఖాండ్వా జంక్షన్.
- దక్షిణ మధ్య రైల్వే జోన్లోని అకోలా జంక్షన్ నుండి నాందేడ్ రైల్వే డివిజన్ వరకు.
రైల్వే స్టేషన్లు - పట్టణాల జాబితా
[మార్చు]ఈ జాబితాలో భూసావల్ డివిజను కింద ఉన్న స్టేషన్లు అలాగే వాటి స్టేషన్ వర్గం ఉన్నాయి.[5][6]
స్టేషను వర్గం | స్టేషన్లు మొత్తం | స్టేషన్లు పేర్లు |
---|---|---|
ఎ-1 వర్గం | 1 | నాసిక్ రోడ్డు |
ఎ వర్గం | 10 | అకోలా జంక్షన్ , అమరావతి , బద్నేరా జంక్షన్ , భుసావల్ జంక్షన్ , బుర్హాన్పూర్ , చాలిస్గావ్ జంక్షన్ , జల్గావ్ , ఖాండ్వా జంక్షన్ , షెగావ్ , ఖమ్గావ్ , మన్మాడ్ |
బి వర్గం | 4 | మల్కాపూర్ , దేవ్లాలి , పచోరా జంక్షన్ , ముర్తజాపూర్ జంక్షన్ |
సి వర్గం (సబర్బన్ స్టేషను) |
0 | - |
డి వర్గం | 7 | - |
ఈ వర్గం | 55 | - |
ఈ వర్గం హాల్ట్ స్టేషను |
38 | - |
మొత్తం | 115 | - |
భూసావల్ డివిజను
[మార్చు]- ప్రధాన కార్యాలయం: భూసావల్, మహారాష్ట్ర
- స్థానం: MSRTC బస్ స్టాండ్ దగ్గర, భూసావల్ 425201, మహారాష్ట్ర
- పొడవు: 986.61 కి.మీ.
- విస్తీర్ణం: మహారాష్ట్ర, మధ్య ప్రదేశ్లోని ఒక చిన్న భాగం
- ట్రాక్ / గేజ్ రకం: బిజి, ఎన్జి
జంక్షన్ స్టేషన్లు
[మార్చు]భూసావల్ రైల్వే డివిజన్లోని జంక్షన్ రైల్వే స్టేషన్లు: చాలిస్గావ్ జంక్షన్, పచోరా జంక్షన్, జల్గావ్ జంక్షన్, భుసావల్ జంక్షన్, మన్మాడ్ జంక్షన్, ఖాండ్వా జంక్షన్, జలంబ్ జంక్షన్, అకోలా జంక్షన్, ముర్తజాపూర్ జంక్షన్, బద్నేరా జంక్షన్. రైల్వే లైన్ మరియు మార్గమధ్యలో స్టేషన్లు ఈ రైల్వే సబ్ డివిజన్లో మూడు ప్రధాన లైన్లు మరియు అనేక బ్రాంచ్ లైన్లు ఉన్నాయి.
రైలు మార్గము, స్టేషను వివరాలు
[మార్చు]ఈ క్రింది విధంగా ఉన్నాయి:
ఇగాత్పురి-భూసావల్ రైలు మార్గము
[మార్చు]- ఇగత్పురి(మినహాయింపు)-మన్మాడ్ జంక్షన్-చాలీస్గావ్ జంక్షన్-పచోరా జంక్షన్-జల్గావ్ జంక్షన్-భూసావల్ జంక్షన్.
- మార్గంలో స్టేషన్ వివరాలు- ఇగత్పురి - ఘోటీ - పడ్లీ - అస్వాలి - లహవిత్ - దేవ్లాలీ - నాసిక్ రోడ్ - ఓధా - ఖేర్వాడి - కస్బే సుకేనే - నిఫాద్ - ఉగావ్ - లాసల్గావ్ - సమ్మిట్ - మన్మద్ జంక్షన్ - పనేవాడి - హిస్వాహల్ - పంఝన్ - నంద్గావ్ - పింపర్ఖేడ్-నయ్దొంగరి - రోహిణి - హీరాపూర్ - చలిస్గావ్ జోన్ - వఘాలి - కాజ్గావ్ - నాగర్దేవ్లా - గలాన్ - పచోర జంక్షన్ - పర్ధడే - మహేజీ - మ్హాసవద్ - షిర్సోలి - జల్గావ్ జోన్ - భడ్లీ - భూసావల్ జంక్షన్.
- చాలీస్గావ్ జంక్షన్- ధులే
- మార్గంలో స్టేషన్ వివరాలు- చాలిస్గావ్ జంక్షన్ - భోరస్ బుద్రుక్ - జంధా - రాజమనే - మోర్దాద్ తండా - శిరుద్ - బోర్విహార్ - మొహడే పి లాలింగ్ - ధూలే
- పచోర జంక్షన్- జామ్నర్ (నారో గేజ్)
- మార్గంలో స్టేషన్ వివరాలు- పచోర జంక్షన్ - వర్ఖేడి - పింపాల్గావ్ - షెందుర్ని - పహూర్ - భగ్దర - జామ్నేర్
విభాగం | ప్రధాన/బ్రాంచ్ | గేజ్ | డబుల్/సింగిల్ మార్గం | ట్రాక్షన్ | కి.మీ.లో దూరం |
---|---|---|---|---|---|
ఇగత్పురి (మినహాయింపు) నుండి మన్మాడ్ జంక్షన్ వరకు | ప్రధాన | బిజి | డబుల్ | విద్యుత్ | 124 |
మన్మాడ్ జంక్షన్ నుండి చాలిస్గావ్ జంక్షన్ వరకు ప్రధాన బిజి డబుల్ విద్యుత్ | ప్రధాన | బిజి | డబుల్ | విద్యుత్ | 67 |
చాలిస్గావ్ జంక్షన్ నుండి ధూలే వరకు | బ్రాంచ్ | బిజి | సింగిల్ | డీజిల్ | 57 |
చాలిస్గావ్ జంక్షన్ నుండి పచోరా జంక్షన్ వరకు | ప్రధాన | బిజి | డబుల్ | విద్యుత్ | 45 |
పచోరా జంక్షన్ నుండి జామ్నేర్ వరకు | బ్రాంచ్ | ఎన్జి | సింగిల్ | డీజిల్ | 50 |
పచోరా జంక్షన్ నుండి జల్గావ్ జంక్షన్ వరకు ప్రధాన బిజి డబుల్ విద్యుత్ | ప్రధాన | బిజి | డబుల్ | విద్యుత్ | 47 |
జల్గావ్ జంక్షన్ నుండి భూసావల్ జంక్షన్ వరకు | ప్రధాన | బిజి | డబుల్ | విద్యుత్ | 25 |
మొత్తం | -- మెయిన్ కి.మీ. | -- బిజి కి.మీ. | -- డబుల్ లైన్ కి.మీ. | -- కి.మీ. విద్యుద్దీకరణ ట్రాక్ | --- |
-- బ్రాంచ్ కి.మీ. | -- నారో గేజ్ కి.మీ. | -- సింగిల్ లైన్ కి.మీ. | -- డీజిల్ ట్రాక్ కి.మీ | --- |
భూసావల్-ఖాండ్వా రైలు మార్గము
[మార్చు]భూసావల్ జంక్షన్ - బుర్హాన్పూర్ - ఖాండ్వా జంక్షన్ (కలిపి) మార్గంలో స్టేషన్ వివరాలు- భుసావల్ జంక్షన్ - దుస్ఖెడ - సావ్దా - నింభోరా - రేవర్ - వాఘోడా - బుర్హాన్పూర్ - అసిర్ఘర్ రోడ్ - చాందిని - నేపా నగర్ - మాండ్వా - సగ్ఫాటా - డోంగర్గావ్ - కోహ్దాద్ - బాగ్మార్ - బడేగావ్ గుజార్ - ఖాండ్వా జంక్షన్
భూసావల్-బద్నేరా రైలు మార్గము
[మార్చు]భుసావల్ జంక్షన్- జలంబ్ జంక్షన్- అకోలా జంక్షన్- ముర్తజాపూర్ జంక్షన్- బద్నేరా జంక్షన్ (కలిపి) మార్గంలో స్టేషన్ వివరాలు- భూసావల్ జంక్షన్ - వరంగావ్ - అచేగావ్ - బోద్వాడ్ - కొల్హాడి. - ఖమ్ఖేడ్ - మల్కాపూర్ - వడోడా - బిస్వా బ్రిడ్జ్ - కుమ్గావ్ బుర్తీ - నందూరా - జలంబ్ జోన్ - షెగావ్ - శ్రీక్షేత్ర నాగ్జారి - పరాస్ - గైగావ్ - అకోలా జంక్షన్ - యావత్మాల్ - లడ్ఖేడ్ - బోర్గావ్ - కటేపూర్ణ - ముర్తజాపూర్ జంక్షన్ - మన - మండూరా. - కురుమ్ - తక్లి - బద్నేరా జంక్షన్
- జలంబ్ జంక్షన్- ఖాంగావ్
- మార్గమధ్యలో స్టేషన్ వివరాలు- జలంబ్ జంక్షన్ - ఖామ్గావ్
- మూర్తిజాపూర్ జంక్షన్ - యావత్మాల్ (నారో గేజ్) శకుంతల రైల్వే కూడా చూడండి
- మార్గంలో స్టేషన్ వివరాలు- ముర్తిజాపూర్ జంక్షన్ - ముర్తజాపూర్ టౌన్ - కింఖేడ్ - విలేగావ్. - భద్సివ్ని - పోహే - కరంజా - కరంజా టౌన్ - సొమ్తాన్ - సాంగ్వి - వరుద్ఖేడ్ - దర్వా మోతీ బాగ్ జంక్షన్ - తపోనా - లడ్ఖేడ్ - లింగ - లసిన - యావత్మాల్
- మూర్తిజాపూర్ జంక్షన్- అచల్పూర్ (నారో గేజ్) శకుంతల రైల్వే కూడా చూడండి
- మార్గంలో స్టేషన్ వివరాలు- ముర్తాజాపూర్ జంక్షన్ - లఖ్పురి - బనోసా - లెహ్గావ్ - కోకల్దా - కపుస్తల్ని - అంజన్గావ్ - పాత్రోట్ - ఖుస్తా బుజుర్గ్ - చమక్ - నౌబాగ్ - అచల్పూర్
- బద్నేరా జంక్షన్- అమరావతి
- మార్గంలో స్టేషన్ వివరాలు- బద్నేరా జంక్షన్ - అమరావతి
సమాచారం
[మార్చు]భూసావల్ రైల్వే డివిజను మహారాష్ట్ర లోని నాసిక్ , ధులే , జల్గావ్ , బుల్దానా , అకోలా , అమరావతి , వాషిం , మహారాష్ట్రలోని యవత్మాల్ అలాగే మధ్యప్రదేశ్ లోని బుర్హాన్పూర్ , ఖాండ్వా జిల్లాలకు సేవలు అందిస్తోంది . భూసావల్ రైల్వే డివిజను మూడు ప్రధాన విభాగాలుగా విభజించబడింది. ముంబై మార్గంలో భుసావల్ - ఇగత్పురి , ఇటార్సీ మార్గంలో భుసావల్ - ఖాండ్వా , నాగ్పూర్ మార్గంలో భుసావల్ - బద్నేరా సెక్షన్ .
ఇవి కూడా చూడండి
[మార్చు]మూలాలు
[మార్చు]- ↑ "Railway Zones and Divisions in The Country". Press Information Bureau. Ministry of Railways (Government of India). 21 July 2017. Retrieved 1 January 2025.
- ↑ "rly stations". Archived from the original on 2016-03-03. Retrieved 2025-02-24.
- ↑ R.P.Saxena (ed.). "Indian Railway History Time line". Archived from the original on 14 July 2012. Retrieved 7 April 2010.
- ↑ "Bhusaval Division – Milestone". Central Railway, Mumbai CSTM. Archived from the original on 1 February 2010. Retrieved 15 February 2010.
- ↑ "Statement showing Category-wise No.of stations in IR based on Pass. earning of 2011" (PDF). Archived from the original (PDF) on 28 January 2016. Retrieved 15 January 2016.
- ↑ "PASSENGER AMENITIES - CRITERIA= For Categorisation Of Stations" (PDF). Archived from the original (PDF) on 4 March 2016. Retrieved 15 January 2016.