మైక్రొనీషియా



మైక్రోనేషియా' (UK: /ˌmaɪkrəˈiːziə/, US: /-ˈniːʒə/ ( listen))[1] అనేది ఓషియానియాకి చెందిన ఉపప్రాంతం, ఇది దాదాపు 2,000 ప్రాంతంలోని మనదేశంలో చిన్నది. పసిఫికు మహాసముద్రం. ఇది మూడు ఇతర ద్వీప ప్రాంతాలతో సన్నిహిత భాగస్వామ్య సాంస్కృతిక చరిత్రను కలిగి ఉంది: పశ్చిమాన సముద్ర ఆగ్నేయాసియా, తూర్పున పాలినేషియా, దక్షిణాన మెలనేషియా - అలాగే ఆస్ట్రోనేషియను ప్రజల విస్తృత సమాజంతో.
ఈ ప్రాంతం ఉష్ణమండల సముద్ర వాతావరణాన్ని కలిగి ఉంది. ఓషియానియను రాజ్యంలో భాగం. ఇందులో నాలుగు ప్రధాన ద్వీపసమూహం ఉన్నాయి—కరోలిను దీవులు, గిల్బర్టు దీవులు, మరియానా దీవులు, మార్షలు దీవులు — అలాగే ఏ ద్వీపసమూహంలోనూ భాగం కాని అనేక ద్వీపాలు.
మైక్రోనేషియాలోని ప్రాంతాల మీద రాజకీయ నియంత్రణ ద్వీపం మీద ఆధారపడి ఉంటుంది. ఆరు సార్వభౌమ దేశాలలో పంపిణీ చేయబడుతుంది. కరోలిన్ దీవులలో కొన్ని రిపబ్లికు ఆఫ్ పలావులో భాగంగా ఉంటాయి. మరికొన్ని ఫెడరేటెడు స్టేట్సు ఆఫ్ మైక్రోనేషియాలో భాగంగా ఉంటాయి. (తరచుగా దీనిని "ఎఫ్ఎస్ఎం" లేదా "మైక్రోనేషియా"గా కుదించారు—మొత్తం ప్రాంతానికి ఒకే పేరుతో గందరగోళం చెందకూడదు). గిల్బర్టు దీవులు, (ఫీనిక్సు దీవులు, పాలినేషియాలోని లైను దీవులతో) రిపబ్లిక్ ఆఫ్ కిరిబాటిలో భాగంగా ఉంటాయి. మరియానా దీవులు యునైటెడు స్టేట్స్తో అనుబంధంగా ఉన్నాయి; వాటిలో కొన్ని గ్వామ్ యు.ఎస్. టెరిటరీకి చెందినవి, మిగిలినవి ఉత్తర మరియానా దీవుల యు.ఎస్. కామన్వెల్తుకి చెందినవి. నౌరు ద్వీపం దాని స్వంత సార్వభౌమ దేశం. మార్షలు దీవులు అన్నీ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ ది మార్షల్ దీవులకు చెందినవి. వేక్ ఐలాండు సార్వభౌమాధికారం వివాదాస్పదంగా ఉంది: దీనిని యునైటెడు స్టేట్సు, రిపబ్లికు ఆఫ్ ది మార్షలు ఐలాండ్సు రెండూ క్లెయిమ్ చేస్తున్నాయి. యునైటెడు స్టేట్సు వైమానిక దళం తక్షణ నిర్వహణలో ఉన్న వేక్ ఐలాండు వాస్తవ ఆధీనంలో యునైటెడు స్టేట్సు ఉంది.
"మైక్రోనేషియా" అనే భావన 1832 నుండి బాగా స్థిరపడి అప్పటి నుండి చాలా ప్రజాదరణ పొందిన రచనలచే ఉపయోగించబడుతున్నప్పటికీ ఈ సమితి ఏ భౌగోళిక, పురావస్తు, భాషా, జాతి లేదా సాంస్కృతిక ఐక్యతకు అనుగుణంగా లేదు. కానీ దీనికి విరుద్ధంగా నిజమైన లోతైన ఐక్యత లేకుండా భిన్నమైన సమిష్టిని సూచిస్తుంది. నిజానికి "మైక్రోనేషియను ప్రజలు" సముద్ర వల ఆస్ట్రోనేషియను ప్రజలు ఉపసమితిగా ఉనికిలో లేరు. వీరిలో పాట్రికు వింటను కిర్చి ప్రజలు, ఊహాజనిత ఆస్ట్రేలియను-మెలనేషియను లేదా "మెలనేషియా ప్రజలు కూడా ఉండవచ్చు".[2]
భూగోళశాస్త్రం
[మార్చు]మైక్రోనేషియా అనేది ఓషియానియాలోని ఒక ప్రాంతం, ఇది దాదాపు 2100 ద్వీపాలను కలిగి ఉంది, మొత్తం భూభాగం 2,700 కి.మీ2 (1,000 చ. మై.), వీటిలో అతిపెద్దది గువాం, ఇది 582 కి.మీ2 (225 చ. మై.)ని కలిగి ఉంది. దీవుల చుట్టుకొలతలో మొత్తం సముద్ర ప్రాంతం 7,400,000 కి.మీ2 (2,900,000 చ. మై.).[3]
మైక్రోనేషియాలో నాలుగు ప్రధాన ద్వీప సమూహాలు ఉన్నాయి:
- కరోలిను దీవులు (మైక్రోనేషియా సమాఖ్య రాష్ట్రాలు, పలావు)
- గిల్బర్టు దీవులు (కిరిబాటి)
- మరియానా దీవులు (ఉత్తర మరియానా దీవులు, గువాం, యుఎస్)
- మార్షల్ దీవులు
ఇందులో నౌరు అనే ప్రత్యేక ద్వీప దేశం. ఇతర విభిన్న ద్వీపాలు, చిన్న ద్వీప సమూహాలు లేవు.
కరోలిన్ దీవులు
[మార్చు]కరోలిను దీవులు విస్తృతంగా చెల్లాచెదురుగా ఉన్న ద్వీపసమూహం, ఇందులో న్యూ గినియాకి ఉత్తరాన. ఫిలిప్పీన్స్కి తూర్పున దాదాపు 500 చిన్న పగడపు దీవులు ఉన్నాయి. కరోలిన్లు రెండు దేశాలను కలిగి ఉన్నాయి: మైక్రోనేషియా సమాఖ్య రాష్ట్రాలు, గొలుసు తూర్పు వైపున దాదాపు 600 దీవులను కలిగి ఉన్నాయి. కోస్రే అత్యంత తూర్పున ఉంది; పలావు పశ్చిమ వైపున 250 దీవులను కలిగి ఉంది.
గిల్బర్టు దీవులు
[మార్చు]
గిల్బర్టు దీవులు పదహారు అటోలులు, పగడపు దీవుల గొలుసు, ఇవి సుమారుగా ఉత్తరం నుండి దక్షిణ రేఖలో అమర్చబడి ఉన్నాయి. భౌగోళిక కోణంలో భూమధ్యరేఖ ఉత్తర గిల్బర్టు దీవులు. దక్షిణ గిల్బర్టు దీవుల మధ్య విభజన రేఖగా పనిచేస్తుంది. రిపబ్లిక్ ఆఫ్ కిరిబాటి దేశ రాజధాని ప్రదేశమైన తారావా ద్వీపంతో సహా అన్ని గిల్బర్టులను కలిగి ఉంది.
మరియానా దీవులు
[మార్చు]మరియానా దీవులు పదిహేను అగ్నిపర్వత పర్వతాల శిఖరాలతో రూపొందించబడిన ఆర్క్ ఆకారంలో ఉన్న ద్వీపసమూహం. పసిఫికు ప్లేటు పశ్చిమ అంచు పశ్చిమ దిశగా కదులుతూ. భూమి మీద అత్యంత అగ్నిపర్వత క్రియాశీల కన్వర్జెంటు ప్లేటు సరిహద్దు అయిన మరియానా ప్లేటు క్రిందకు పడిపోవడం వల్ల ద్వీప గొలుసు పెరిగింది. ట్రీటీ ఆఫ్ పారిసు 1898 ప్రకారం యునైటెడు స్టేట్సు గ్వామ్ మీద హక్కును పొందినప్పుడు. మరియానాస్ రాజకీయంగా విభజించబడ్డాయి, దీనితో స్పానిషు-అమెరికను యుద్ధం ముగిసింది. ఆ తరువాత స్పెయిను 1899లో మిగిలిన ఉత్తర దీవులను జర్మనీ కు విక్రయించింది. మొదటి ప్రపంచ యుద్ధం చివరిలో జర్మనీ తన కాలనీలన్నింటినీ కోల్పోయింది. ఉత్తర మరియానా దీవులు జపాన్ తప్పనిసరి లీగ్ ఆఫ్ నేషన్సు ఆదేశం అయింది. రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం తర్వాత, దీవులు యునైటెడు నేషన్సు ట్రస్టు టెరిటరీ వ్యవస్థలోకి బదిలీ చేయబడ్డాయి. యునైటెడు స్టేట్సు ట్రస్టీగా ఉన్నారు. 1976లో ఉత్తర మరియానా దీవులు. యునైటెడు స్టేట్సు రాజకీయ యూనియను ఒడంబడికలోకి ప్రవేశించాయి. దీని కింద ఉత్తర మరియానా దీవులకు కామన్వెల్తు హోదా లభించింది. దాని నివాసితులు యునైటెడు స్టేట్సు పౌరసత్వం పొందారు.
మార్షలు దీవులు
[మార్చు]
మార్షల్ దీవులు, నౌరు, కిరిబాటి లకు ఉత్తరాన ఫెడరేటెడు స్టేట్స్ ఆఫ్ మైక్రోనేషియా తూర్పున వేక్ ఐలాండు అనే యుఎస్ భూభాగానికి దక్షిణాన ఉన్నాయి. ఈ దీవులు 29 లోతట్టు అటోలులు, 5 వివిక్త దీవులను కలిగి ఉన్నాయి.[4] 1,156 ప్రత్యేక ద్వీపాలు ఉన్నాయి. పగడపు దిబ్బలు, ద్వీపాలు రెండు సమూహాలను ఏర్పరుస్తాయి: రటకు గొలుసు, రాలికు గొలుసు (అంటే "సూర్యోదయం", "సూర్యాస్తమయం" గొలుసులు). గొలుసులోని అన్ని ద్వీపాలు రిపబ్లిక్ ఆఫ్ ది మార్షలు దీవులలో భాగం, ఇది యునైటెడు స్టేట్సుతో ఫ్రీ అసోసియేషనులో అధ్యక్ష రిపబ్లికు. కొన్ని సహజ వనరులు కలిగి ఉండటం వలన ఈ దీవుల సంపద సేవా ఆర్థిక వ్యవస్థ, అలాగే కొన్ని చేపలు పట్టడం, వ్యవసాయం మీద ఆధారపడి ఉంటుంది. 29 అటాల్సులో వాటిలో 24 జనావాసాలు ఉన్నాయి.
బికిని అటాలూ మార్షలు దీవులలోని ఒక అటాలు. బికిని అటాలులో 23 ద్వీపాలు ఉన్నాయి. బోకోనిజియను, ఏరోకోజ్లోలు, నాంలోని కొంత భాగం దీవులు అక్కడ జరిగిన అణు పరీక్షల సమయంలో నాశనం చేయబడ్డాయి.[5][6] ఈ ద్వీపాలు తక్కువ పగడపు సున్నపురాయి, ఇసుకతో కూడి ఉన్నాయి.[7] సగటు ఎత్తు తక్కువ అలల స్థాయి కంటే 2.1 మీటర్లు (7 అ.) మాత్రమే.[8]
-
కాజిల్ బ్రావో న్యూక్లియర్ టెస్టు చిత్రం, 1 మార్చి 1954 న బికినీ అటోలు వద్ద పేలింది
-
అణు బాంబు పరీక్షల కోసం ఉపయోగించే అనేక మార్షలు ద్వీపాలలో ఒకటైన బికినీ అటోలులోని యుఎస్ నేవీ క్రాస్ స్పైక్సు క్లబ్బు [9] యొక్క ఉదాహరణ.
-
మార్షలు దీవులలోని అతిచిన్న ద్వీపాలలో కిలి ద్వీపం ఒకటి.
నౌరు
[మార్చు]నౌరు అనేది నైరుతి పసిఫిక్ మహాసముద్రంలో ఉన్న ఒక ఓవల్ ఆకారంలో ఉన్న ద్వీప దేశం, భూమధ్యరేఖకి దక్షిణంగా దూరంలో ఉంది, ఇది ప్రపంచంలోని అతి చిన్న గణతంత్రంగా జాబితా చేయబడింది, ఇది కేవలం విస్తీర్ణంలో ఉంది.[10] నివాసితులతో, ఇది మూడవ అత్యల్ప జనాభా కలిగిన దేశం, తర్వాత వాటికన్ నగరం, తువాలు. ఈ ద్వీపం చుట్టూ పగడపు దిబ్బ ఉంది. ఇది తక్కువ ఆటుపోట్ల వద్ద బహిర్గతమవుతుంది. శిఖరాలతో నిండి ఉంటుంది.[11] ఈ దిబ్బ ఉండటం వలన ఓడరేవు స్థాపనకు ఆటంకం కలిగింది. అయితే కాలువలు, దిబ్బలు చిన్న పడవలు ద్వీపానికి ప్రవేశించడానికి అనుమతిస్తాయి.[12] 150 నుండి 300 మీ. (490 నుండి 980 అ.) వెడల్పు గల సారవంతమైన తీరప్రాంతం సముద్రతీరం నుండి లోపలికి ఉంది.[11]
-
నౌరు యొక్క వైమానిక వీక్షణ
-
డెనిగోమోడు నౌరు జిల్లాలు నిబోకు
వేక్ ద్వీపం
[మార్చు]వేక్ ద్వీపం అనేది మార్షలు దీవులకు ఉత్తరాన 19 కి.మీ. (12 మై.) తీరప్రాంతం కలిగిన పగడపు దీవి. ఇది యునైటెడు స్టేట్సు అవ్యవస్థీకృత, ఇన్కార్పొరేటెడు భూభాగం. ద్వీపానికి ప్రవేశం పరిమితం చేయబడింది. ద్వీపంలోని అన్ని కార్యకలాపాలను యునైటెడు స్టేట్సు వైమానిక దళం నిర్వహిస్తుంది. భౌగోళికంగా పక్కనే ఉన్నప్పటికీ ఇది మానవ నివాసం లేకపోవడం వల్ల జాతి సాంస్కృతికంగా మైక్రోనేషియాలో భాగం కాదు. మైక్రోనేషియన్లు చరిత్రపూర్వ కాలంలో చేపలను కోయడానికి వేక్ ద్వీపాన్ని సందర్శించి ఉండవచ్చు, కానీ ఏ రకమైన స్థిరనివాసాన్ని సూచించడానికి ఏమీ సమాచారం లేదు.[13]
-
యునైటెడు స్టేట్సు ఎక్స్ప్లోరింగు ఎక్స్పెడిషను ద్వారా చిత్రీకరించబడిన వేక్ ఐలాండు, ఆల్ఫ్రెడు థామసు అగేటు గీసిన
-
వైమానిక వీక్షణ వేక్ ఐలాండు, చూస్తున్నది పశ్చిమం వైపు
భూగర్భ శాస్త్రం
[మార్చు]ఈ ప్రాంతంలోని ఎక్కువ ద్వీపాలు పగడపు దిబ్బలో భాగం. పగడపు దిబ్బలు పగడపు దిబ్బలుగా ప్రారంభమవుతాయి. ఇవి మధ్య అగ్నిపర్వతం వాలులలో పెరుగుతాయి. అగ్నిపర్వతం సముద్రంలోకి తిరిగి మునిగిపోయినప్పుడు, పగడపు దిబ్బ పెరుగుతూనే ఉంటుంది, దిబ్బను నీటి మట్టం వద్ద లేదా అంతకంటే ఎక్కువగా ఉంచుతుంది. ఒక మినహాయింపు మైక్రోనేషియా సమాఖ్య రాష్ట్రాలు లోని పోన్పీ. ఇది ఇప్పటికీ కేంద్ర అగ్నిపర్వతం దాని చుట్టూ పగడపు దిబ్బలను కలిగి ఉంది.
జంతుజాలం
[మార్చు]యాప్ దీవులు నాలుగు ఇతర పరిమిత-శ్రేణి పక్షి జాతులతో పాటు, యాప్ మోనార్కు, ఆలివు వైటు-ఐ వంటి అనేక స్థానిక పక్షి జాతులను కలిగి ఉంది.[14] అంతరించిపోతున్న యాపు ఫ్లయింగు-ఫాక్సు, తరచుగా పెలేవు ఫ్లయింగు ఫాక్సు లేదా మరియానా ఫ్రూటు బ్యాటు ఉపజాతిగా పరిగణించబడుతున్నప్పటికీ యాప్లో కూడా స్థానికంగా కనిపిస్తూ ఉంటుంది.[14]

వాతావరణం
[మార్చు]ఈ ప్రాంతంలో కాలానుగుణంగా వీచే ఈశాన్య వాణిజ్య గాలులు ద్వారా నియంత్రించబడే ఉష్ణమండల సముద్ర వాతావరణం ఉంటుంది. కాలానుగుణ ఉష్ణోగ్రతలో స్వల్ప వ్యత్యాసం ఉంటుంది. పొడి కాలం డిసెంబరు లేదా జనవరి నుండి జూన్ వరకు ఉంటుంది. వర్షాకాలం జూలై నుండి నవంబరు లేదా డిసెంబరు వరకు ఉంటుంది. కొన్ని ద్వీపాల స్థానం కారణంగా వర్షాకాలంలో కొన్నిసార్లు తుఫాను కూడా ఉండవచ్చు.
పూర్వ చరిత్ర
[మార్చు]
ఉత్తర మరియానా దీవులు ఆస్ట్రోనేషియను ప్రజలు వలసరాజ్యం చేసిన ఓషియానియాలోని మొదటి ద్వీపాలు. సుమారు క్రీపూ 1500 లో ఫిలిప్పీన్స్ నుండి తూర్పు వైపుకు ప్రయాణించిన ప్రయాణీకులు ఈ దీవులలో స్థిరపడ్డాయి. ఈ జనాభా క్రమంగా దక్షిణం వైపుకు కదిలి, క్రీపూ 1300 నాటికి బిస్మార్కు ద్వీపసమూహం, సోలమన్ దీవులు చేరుకన్నారు. తీరప్రాంత న్యూ గినియా ద్వీపం మెలనేషియా గుండా ప్రయాణించే ఆస్ట్రోనేషియన్ల ఆగ్నేయ వలస శాఖ లాపిటా సంస్కృతికి చెందిన ప్రజలకు నివాసప్రాంతంగా మారింది. క్రీపూ 1200 నాటికి వారు మళ్ళీ అంతర-ద్వీప దృశ్యమానతకు మించి బహిరంగ సముద్రాలను దాటడం ప్రారంభించి వనౌటు, ఫిజి, న్యూ కాలెడోనియాకు చేరుకున్నారు; పాలినేషియా ప్రజల పూర్వీకులుగా తూర్పు వైపు కొనసాగడానికి ముందు.[15][16][17]
ఇతర జాతుల ద్వారా మరిన్ని వలసలు సులవేసి నుండి ఆస్ట్రోనేషియన్లు కూడా పలావు, యాప్ లను అనుసరించి దాదాపు క్రీపూ 1000 నాటికి స్థిరపడ్డారు. అయితే, ఈ వలసరాజ్యాల వివరాలు అంతగా తెలియవు.[15][16][18]క్రీపూ 200లో ఐలాండు మెలనేసియా నుండి లాపిటా వలసవాదులతో స్వల్పంగా అనుసంధానించబడిన సమూహం కూడా ఉత్తరం వైపుకు వలస వెళ్లి, తూర్పు మైక్రోనేషియా దీవులలో దాదాపు ఒకేసారి స్థిరపడింది. ఈ ప్రాంతం బయటికి ప్రసరించే మరొక వలస తరంగానికి కేంద్రంగా మారింది. ఫలితంగా పశ్చిమ మైక్రోనేషియాలోని ఇతర స్థిరపడిన దీవులతో వాటిని తిరిగి అనుసంధానించింది.[15][16]
సుమారు క్రీశ 800 లో ఆగ్నేయాసియా నుండి రెండవ వలస తరంగం మరియానాసులోకి వచ్చింది. దీనిని ఇప్పుడు లాట్టే కాలం అని పిలుస్తారు. ఈ కొత్త స్థిరనివాసులు హాలిగి అని పిలువబడే విలక్షణమైన కప్పబడిన రాతి స్తంభాలతో పెద్ద నిర్మాణాలను నిర్మించారు. వారు బియ్యంను కూడా తిరిగి ప్రవేశపెట్టారు (ఇది మునుపటి ప్రయాణాల నుండి బయటపడలేదు), యూరోపియను పరిచయానికి ముందు వరి పండించిన ఓషియానియాలోని ఏకైక దీవులుగా ఉత్తర మరియానాలను మార్చారు. అయితే ఇది అధిక-స్థాయి పంటగా పరిగణించబడింది. ఆచారాలలో మాత్రమే ఉపయోగించబడింది. స్పానిషు వలసరాజ్యం తర్వాత వరకు ఇది ప్రధానమైనదిగా మారలేదు.[17][19][20]
పోన్పీలో బసాల్టు లావా లాగులు నుండి తయారు చేయబడిన మెగాలితు ఐక్ కాంప్లెక్సు నాన్ మడోలు నిర్మాణం దాదాపు క్రీశ 1180 లో ప్రారంభమైంది. దీని తరువాత 1200 ప్రాంతంలో కోస్రేలో లెలుహు కాంప్లెక్సు నిర్మాణం జరిగింది.[16][21] [22]
-
సెంట్రలు నాన్ మడోలు (మ్యాపు)
-
నాన్ మడోలు
-
లేలాహు
-
లాటే స్టోన్సు
-
రై స్టోన్
ప్రారంభ యూరోపియను పరిచయం
[మార్చు]
యూరోపియన్లతో మొట్టమొదటి పరిచయం 1521లో జరిగింది ఫెర్డినాండు మాగెల్లాను ఆధ్వర్యంలో స్పానిషు యాత్ర మరియానాసుకు చేరుకుంది.[23] ఈ పరిచయం ఆంటోనియో పిగాఫెట్టా మాగెల్లాను సముద్రయానం క్రానికలులో నమోదు చేయబడింది. దీనిలో ఆయన చమోరో ప్రజలకు వారి ద్వీప సమూహం వెలుపల ఉన్న వ్యక్తుల గురించి స్పష్టమైన జ్ఞానం లేదని వివరించాడు.[24] అదే సముద్రయానం పోర్చుగీసు ఖాతా ప్రకారం ప్రయాణికులను పలకరించిన చమోరో ప్రజలు "వారు మంచి పరిచయస్తుల వలె ఎటువంటి బిడియం లేకుండా" అలా చేశారని సూచిస్తుంది.[25]
పదహారవ శతాబ్దంలో మరింత పరిచయం ఏర్పడింది. అయితే తరచుగా ప్రారంభ ఎన్కౌంటర్లు చాలా క్లుప్తంగా ఉండేవి. 1525 డియోగో డా రోచా సముద్రయానానికి సంబంధించిన పత్రాలు ఆయన కరోలిను దీవుల నివాసులతో మొదటి యూరోపియనుగా సంబంధాన్ని ఏర్పరచుకున్నాడని సూచిస్తున్నాయి. బహుశా ఉలితి అటోలులో నాలుగు నెలలు ఉండి యాప్ను ఎదుర్కొన్నాడు. 1529లో స్పానిషు నావికుడు అల్వారో డి సావేద్రా సెరోను యాత్ర ద్వారా మార్షలు ద్వీపవాసులు ఎదుర్కొన్నారు.[26] యాప్ దీవులతో మరొక సంబంధం 1625లో సంభవించింది.[27]
వలసవాదం - మార్పిడి
[మార్చు]
17వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో స్పెయిన్ గ్వామ్, ఉత్తర మరియానా దీవులు, కరోలిన్ దీవులు (తరువాత ఫెడరేటెడు స్టేట్సు ఆఫ్ మైక్రోనేషియా, రిపబ్లిక్ ఆఫ్ పలావుగా మారింది) వలసరాజ్యం చేసింది. స్పానిషు ఈస్టు ఇండీసును సృష్టించింది. దీనిని స్పానిషు ఫిలిప్పీన్సు నుండి పరిపాలించారు.
1817లో రష్యను అన్వేషకుడు ఒట్టో వాన్ కోట్జెబ్యూ మార్షల్ దీవులు సందర్శించినప్పుడు మార్షలీసు కుటుంబాలు మూడవ బిడ్డ పుట్టిన తర్వాత శిశుహత్య ఆచరించేవారని ఆయన గమనించాడు. ఎందుకంటే తరచుగా వచ్చే కరువు కారణంగా జనాభా ప్రణాళికలో భాగంగా ఈ ప్రజలు దీనిని ఆఛరించారు.[28]
1819లో అమెరికను బోర్డు ఆఫ్ కమిషనర్సు ఫర్ ఫారిను మిషన్సు-ఒక ప్రొటెస్టంటు సమూహం—వారి ప్యూరిటను మార్గాలను పాలినేషియాకు తీసుకువచ్చింది. త్వరలోనే, హవాయి మిషనరీ సొసైటీ స్థాపించబడింది. మిషనరీలను మైక్రోనేషియాకు పంపారు. స్థానిక మతాలు తక్కువగా అభివృద్ధి చెందినందున (కనీసం పాశ్చాత్య జాతి శాస్త్ర ఖాతాల ప్రకారం) మతమార్పిడికి అంత వ్యతిరేకత రాలేదు. దీనికి విరుద్ధంగా మిషనరీలు మెలనేషియా నివాసులను పూర్తిగా మతమార్పిడి చేయడానికి 19వ శతాబ్దం చివరి నుండి 20వ శతాబ్దం ప్రారంభం వరకు పట్టింది; అయితే సాంస్కృతిక వైరుధ్యాన్ని పోల్చినప్పుడు మెలనేషియా దాని చరిత్ర అంతటా వివిధ స్థాయిలలో పంపిణీలలో ఎల్లప్పుడూ మలేరియా ప్రాణాంతక జాతులు ఉన్నాయనే వాస్తవాన్ని పరిగణనలోకి తీసుకోవాలి (డి రేస్ ఎక్స్పెడిషను చూడండి), ఇప్పటి వరకు; దీనికి విరుద్ధంగా మైక్రోనేషియా గతంలో దాని ఏ దీవులలోనూ మలేరియా దోమలు లేదా వ్యాధికారకాలు లేవు, ఎప్పుడూ ఉన్నట్లు కనిపించలేదు.[29]
1899 జర్మనీ-స్పానిషు ఒప్పందం
[మార్చు]
స్పానిషు-అమెరికను యుద్ధంలో స్పెయిన్ తన మిగిలిన అనేక కాలనీలను కోల్పోయింది. పసిఫికులో యునైటెడు స్టేట్సు స్పానిషు ఫిలిప్పీన్సు, గ్వాంను స్వాధీనం చేసుకుంది. 1899 జనవరి 17న యునైటెడు స్టేట్సు ఎవరూ క్లెయిం చేయని, జనావాసాలు లేని వేక్ ద్వీపాన్ని కూడా స్వాధీనం చేసుకుంది. దీని వలన స్పెయిను స్పానిషు ఈస్టు ఇండీసులోని మిగిలిన భాగాన్ని వదిలివేసింది. దాదాపు 6,000 చిన్న దీవులు తక్కువ జనాభా కలిగినవి, అంత ఉత్పాదకత లేనివి. ఈ ద్వీపాలు మనీలా పరిపాలనా కేంద్రాన్ని కోల్పోయిన తర్వాత పాలించలేనివి, యుద్ధంలో రెండు స్పానిషు నౌకాదళాలను కోల్పోయిన తర్వాత రక్షించలేనివిగా మారాయి. అందువల్ల స్పానిషు ప్రభుత్వం మిగిలిన దీవులను కొత్త వలస శక్తికి విక్రయించాలని నిర్ణయించింది: జర్మనీ సామ్రాజ్యం.
1899 ఫిబ్రవరి 12న స్పానిషు ప్రధాన మంత్రి ఫ్రాన్సిస్కో సిల్వెలా సంతకం చేసిన ఈ ఒప్పందం, కరోలిను దీవులు (తూర్పున కోస్రే నుండి పశ్చిమాన పలావు వరకు), మరియానా దీవులు, ఇతర ఆస్తులను జర్మనీకి బదిలీ చేసింది. జర్మనీ నియంత్రణలో ఈ దీవులు ఒక రక్షిత ప్రాంతంగా మారాయి. అవి జర్మనీ న్యూ గినియా నుండి నిర్వహించబడ్డాయి. నౌరు ఇప్పటికే 1888లో జర్మనీచే ఆక్రమించబడి ఒక కాలనీగా క్లెయిం చేయబడింది.
20వ శతాబ్దం
[మార్చు]
20వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో మైక్రోనేషియా దీవులు మూడు విదేశీ శక్తుల మధ్య విభజించబడ్డాయి:
- 1898 స్పానిషు-అమెరికను యుద్ధం తర్వాత గ్వాంను నియంత్రించి వేక్ ద్వీపంను క్లెయిం చేసిన యునైటెడ్ స్టేట్స్;
- జర్మనీ నౌరును తీసుకొని స్పెయిను నుండి మార్షలు, కరోలిను, ఉత్తర మరియానా దీవులను కొనుగోలు చేసింది;
- గిల్బర్టు దీవులు (కిరిబాటి) స్వాధీనం చేసుకున్న బ్రిటిషు సామ్రాజ్యం.
మొదటి ప్రపంచ యుద్ధం సమయంలో జర్మనీ, పసిఫికు ద్వీప భూభాగాలు స్వాధీనం చేసుకుని 1923లో లీగు ఆఫ్ నేషన్సు మాండేటుగా మారాయి. నౌరు ఆస్ట్రేలియామాండేటు అయింది. మైక్రోనేషియాలోని జర్మనీ ఇతర భూభాగాలు జపాన్కు మాండేటు గా ఇవ్వబడ్డాయి. సౌతు సీస్ మాండేటుగా పేరు పొందాయి. రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం సమయంలో నౌరు ఓషను ఐలాండులను జపాన్ దళాలు ఆక్రమించాయి. గిల్బర్టు దీవులలో కొన్నింటిని జపాన్ ఆక్రమించింది. మిత్రరాజ్యాల పసిఫికు మీదుగా ముందుకు సాగడం ద్వారా దాటవేయబడ్డాయి. రెండవ ప్రపంచ యుద్ధంలో జపాన్ ఓటమి తరువాత దాని ఆదేశం యునైటెడు నేషన్సు ట్రస్టీషిపుగా మారింది. దీనిని యునైటెడు స్టేట్సు పసిఫికు దీవుల ట్రస్టు టెరిటరీగా నిర్వహిస్తుంది.[30] నౌరు 1968లో స్వతంత్రం పొందింది.90కు.ల్
21వ శతాబ్దం
[మార్చు]నేడు మైక్రోనేషియాలో ఎక్కువ భాగం స్వతంత్ర రాష్ట్రాలు, యుఎస్ కామన్వెల్తు ఆఫ్ ది ఉత్తర మరియానా దీవులు, గ్వామ్, వేక్ ద్వీపం మినహా ఇవి యుఎస్ భూభాగాలు.
రాష్ట్రాలు - డిపెండెంసీలు
[మార్చు]దేశం | జనాభా (జూలై అంచనా)[31] | వైశాల్యం (కిమీ2) | జనాభా సాంద్రత (/కిమీ2) | పట్టణ జనాభా | ఆయుర్దాయం | అక్షరాస్యత రేటు | అధికారిక భాష(లు) | ప్రధాన మతం(లు) | జాతి సమూహాలు | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() |
702 | 158 | 22% | 71.2 | 89% | ఇంగ్లీష్ | రోమన్ కాథలిక్ 50%, ప్రొటెస్టంట్ 47%, ఇతరులు 3% | చుక్స్ 48.8%, పోన్పీన్ 24.2%, కోస్రేన్ 6.2%, యాప్స్ 5.2%, యాప్ ఔటర్ దీవులు 4.5%, ఆసియన్ 1.8%, పాలినేషియన్ 1.5%, ఇతర 7.8% | ||
![]() |
540 | 299 | 93% | 78.2 | 99% | ఇంగ్లీష్ 38.3%,చమోరో 22.2% | రోమన్ కాథలిక్ 85%, బౌద్ధమతం 3.6, ఇతర మతం 11.4% | చమోరో 37.1%, ఫిలిప్పీన్స్ 26.3%, ఇతర పసిఫిక్ ద్వీపవాసులు 11.3%, తెల్లవారు 6.9%, ఇతర 8.6%, మిశ్రమ 9.8% | ||
![]() |
811 | 152 | 44% | 64.0 | 92% | ఇంగ్లీషు, గిల్బర్టీసు (వాస్తవానికి) | రోమను కాథలికు 55%, ప్రొటెస్టంటు 36% | మైక్రోనేషియను 98.8% | ||
![]() |
181 | 293 | 71% | 71.5 | 93.7% | మార్షల్లీసు 98.2%, ఇంగ్లీషు | ప్రొటెస్టంటు 54.8%, ఇతర క్రైస్తవులు 40.6% | మార్షల్లీసు 92.1%, మిశ్రమ మార్షల్లీసు 5.9%, ఇతర 2% | ||
![]() |
21 | 480 | 100% | 65.0 | 99%[32] | నౌరువానుf[›], ఇంగ్లీషు (వాస్తవంగా) | నౌరు కాంగ్రిగేషనలు చర్చి 35.4%, రోమన్ కాథలిక్ 33.2%, నౌరు స్వతంత్ర చర్చి (ప్రొటెస్టంటు)[33] 10.4%, బహాయి విశ్వాసం 10%, బౌద్ధమతం 9% | నౌరువాను 58%, ఇతర పసిఫికు ద్వీపవాసులు 26%, చైనీసు 8%, యూరోపియను 8% | ||
![]() |
464 | 113 | 91% | 76.9 | 97% | ఇంగ్లీషు, చమోరో, కరోలినియను[34] | రోమను కాథలిక్కు, బౌద్ధమతం 10.6% | ఆసియను 56.3%, పసిఫికు ద్వీపవాసులు 36.3%, తెల్లవారు 1.8%, ఇతరులు 0.8%, మిశ్రమ 4.8% | ||
![]() |
459 | 47 | 81% | 71.5 | 92% | పలావు 64.7% క్రెఫు, ఇంగ్లీషు | రోమను కాథలిక్కు 41.6%, ప్రొటెస్టంటు 23.3% | పలావుఆన్ 69.9%, ఫిలిపినో 15.3%, చైనీసు 4.9%, ఇతర ఆసియను 2.4%, తెల్లవారు 1.9%, కరోలినియను 1.4%, ఇతర మైక్రోనేషియను 1.1%, ఇతర 3.2% | ||
మొత్తం | 3,178 |
రాజకీయాలు
[మార్చు]పసిఫికు కమ్యూనిటీ (ఎస్పిసి) అనేది ఒక ప్రాంతీయ అంతర ప్రభుత్వ సంస్థ, దీని సభ్యత్వంలో పసిఫికు మహాసముద్రంలోని దేశాలు, భూభాగాలు, వాటి మెట్రోపాలిటను శక్తులు ఉన్నాయి.
ఆర్థిక వ్యవస్థ
[మార్చు]జాతీయంగా ప్రధాన ఆదాయం భారీ పర్సు సీనర్లను ఉపయోగించి ట్యూనాను పండించే విదేశాలకు ఫిషింగు హక్కులను అమ్మడం ద్వారా లభిస్తుంది. కొన్ని జపనీస్ లాంగు లైనర్లు ఇప్పటికీ జలాల్లో తిరుగుతాయి. ఫిషింగు నౌకల్లోని సిబ్బంది స్థానిక ఆర్థిక వ్యవస్థకు తక్కువగా సహకరిస్తారు. ఎందుకంటే వారి ఓడలు సాధారణంగా స్థానిక వస్తువుల కంటే చౌకైన దుకాణాలు, వస్తువులతో నిండిన ప్రయాణాన్ని ప్రారంభిస్తాయి. అదనపు డబ్బు ప్రభుత్వ గ్రాంట్ల నుండి వస్తుంది. ఎక్కువగా యునైటెడు స్టేట్సు నుండి అణు పరీక్ష తర్వాత తరలించాల్సిన బికిని అటోలు నివాసితుల నష్టపరిహారం కోసం యుఎస్ ట్రస్టు ఫండు $150 మిలియన్లు చెల్లించింది. కొన్ని హై-గ్రేడు ఫాస్ఫేటు (ముఖ్యంగా నౌరులో మినహా) వెలితీతకు అవకాశం కల్పిస్తున్న విలువైన కొన్ని ఖనిజ నిక్షేపాలు ఉన్నాయి.
మైక్రోనేషియాలోని చాలా మంది నివాసితులు స్వేచ్ఛగా యునైటెడు స్టేట్సుకు వెళ్లి లోపల పని చేయవచ్చు. యుఎస్ పనిచేసే బంధువులు వ్యక్తిగతంగా తమ బంధువుల ఇంటికి డబ్బు పంపే ధనం ఆదాయానికి ప్రధాన వనరుగా ఉంది. అదనపు వ్యక్తిగత ఆదాయం ప్రధానంగా ప్రభుత్వ ఉద్యోగాల నుండి వస్తుంది. వారు అధికంగా దుకాణాలు, రెస్టారెంట్లలో పని చేస్తారు.
పర్యాటక పరిశ్రమలో ప్రధానంగా పగడపు దిబ్బలను చూడటానికి వాల్ డైవులు చేయడానికి, రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం నుండి మునిగిపోయిన ఓడలను సందర్శించడానికి వచ్చే స్కూబా డైవర్లు ఉన్నారు. స్కూబా డైవర్లకు సుమారుగా పలావు, చుక్, యాప్, పోన్పేయి ప్రధాన స్టాపులుగా ఉన్నాయి. కొంతమంది ప్రైవేటు యాచు యజమానులు నెలలు లేదా సంవత్సరాలకు ఒకేసారి ఈ ప్రాంతాన్ని సందర్శిస్తారు. అయితే వారు ప్రధానంగా ప్రవేశ నౌకాశ్రయాలలో ఉంటారు. ప్రధాన ఆదాయ వనరుగా లెక్కించడానికి వారు చాలా తక్కువ సంఖ్యలో ఉంటారు.
కొబ్బరి ఉత్పత్తి గతంలో మరింత ముఖ్యమైన ఆదాయ వనరుగా ఉండేది. అయితే ఇప్పుడు బోర్నియో వంటి ప్రదేశాలలో నాటబడిన పెద్ద తాటి తోటల కారణంగా ప్రపంచ ధరలు కొంతవరకు తగ్గాయి.
జనాభా వివరాలు
[మార్చు]నేటి ప్రజలు అనేక జాతులను ఏర్పరుస్తున్నారు. కానీ అందరూ మైక్రోనేషియను సంస్కృతి నుండి వచ్చారు. దానికి చెందినవారు.[35]
ఈ సంతతి మిశ్రమం కారణంగా మైక్రోనేషియాలోని అనేక జాతులు మెలనేషియా లేదా ఫిలిప్పీన్స్లోని కొన్ని సమూహాలకు దగ్గరగా ఉన్నట్లు భావిస్తారు. దీనికి మంచి ఉదాహరణ యాపీసు ప్రజలు ఉత్తర ఫిలిప్పీన్స్లోని ఆస్ట్రోనేషియను తెగలకు సంబంధించినవారు.[36] జన్యుశాస్త్రం కూడా గణనీయమైన సంఖ్యలో మైక్రోనేషియన్లకు జపనీస్ పితృ వంశపారంపర్యత ఉందని చూపిస్తుంది: మైక్రోనేషియా నుండి 9.5% పురుషులు అలాగే తూర్పు తైమూర్లో 0.2% మంది హాప్లోగ్రూపు డి-ఎం55ను కలిగి ఉన్నారు.[37]
ఈ ప్రాంతం అంతటా గణనీయమైన ఆసియా సమాజాలు కూడా ఉన్నాయి, ముఖ్యంగా ఉత్తర మరియానా దీవులు వారు యునైటెడు స్టేట్సు నుండి వలస వచ్చిన లేదా మైక్రోనేషియాలో యూరోపియను వలస పాలనలో స్థిరపడిన వారి వారసులు అయిన యూరోపియన్ల మెజారిటీ, చిన్న సమాజాలను ఏర్పరుస్తారు.
భౌగోళికంగా అవన్నీ ఒకే ప్రాంతంలో భాగమైనప్పటికీ అవన్నీ చాలా భిన్నమైన వలస చరిత్రలను కలిగి ఉన్నాయి. యుఎస్-పరిపాలనలో ఉన్న మైక్రోనేషియా ప్రాంతాలు పసిఫికులోని మిగిలిన ప్రాంతాల నుండి వాటిని వేరు చేసే ఒక ప్రత్యేకమైన అనుభవాన్ని కలిగి ఉన్నాయి. మైక్రోనేషియా దాని పూర్వ లేదా ప్రస్తుత మాతృభూమి మీద గొప్పగా ఆర్థికంగా ఆధారపడె స్వభావాన్ని కలిగి ఉంది. ఇది ఫ్రెంచి పసిఫికుతో మాత్రమే పోల్చదగినది. కొన్నిసార్లు సాంస్కృతిక వారసత్వంలోని వ్యత్యాసాన్ని గుర్తించడానికి అమెరికను మైక్రోనేషియా అనే పదాన్ని ఉపయోగిస్తారు.[38]
2011 సర్వేలో 93.1% మంది మైక్రోనేషియన్లు క్రైస్తవులు అని తేలింది;[39] 2022లో జరిగిన ఒక సర్వేలో 99% మంది క్రైస్తవులు ఉన్నారని తేలింది.[40]
జనాభా పట్టిక
[మార్చు]ఈ పట్టికలోని దేశాలు, భూభాగాలు ఐక్యరాజ్యసమితి ఉపయోగించే భౌగోళిక ఉపప్రాంతాల పథకం ప్రకారం వర్గీకరించబడ్డాయి. చూపబడిన సమాచారం క్రాస్-రిఫరెన్సు చేయబడిన కథనాలలో మూలాలను అనుసరిస్తుంది; మూలాలు భిన్నంగా ఉన్న చోట, నిబంధనలు స్పష్టంగా సూచించబడ్డాయి. ఈ భూభాగాలు, ప్రాంతాలు ప్రతి వివరణ మూలం, ఉద్దేశ్యాన్ని బట్టి వివిధ అదనపు వర్గీకరణలకు లోబడి ఉంటాయి
చిహ్నం | జండా | ప్రాంతం పేరు తరువాత దేశాలు[41] | విస్తీర్ణం (km2) |
జనాభా (2016)[31] |
జనాభా సాంద్రత (కిమీకి2) |
రాజధాని | ఐఎస్ఒ 3166-1 |
---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() |
'మైక్రోనేషియా సమాఖ్య రాష్ట్రాలు | 702 | 149.5 | పాలికిరు | ఎఫ్ఎమ్ | ||
![]() |
గ్వామ్ (యునైటెడ్ స్టేట్స్) | 549 | 296.7 | హగాట్నా | జియు | ||
![]() |
![]() |
''కిరిబాటి | 811 | 141.1 | దక్షిణ తారావా | కేఐ | |
![]() |
మార్షల్ దీవులు | 181 | 293.2 | మజురో | ఎంహెచ్ | ||
![]() |
![]() |
నౌరు | 21 | 540.3 | యారెను (వాస్తవానికి) | ఎన్ఆర్ | |
![]() |
ఉత్తర మరియానా దీవులు (యునైటెడు స్టేట్సు) | 477 | 115.4 | సైపాను | ఎమ్పి | ||
![]() |
'పలావు | 458 | 21,503 | 46.9 | జెరిల్ముడు[42] | పిడబల్యూ | |
![]() |
మూస:Country data Wake Island | వేక్ ద్వీపం (యునైటెడు స్టేట్సు) | 2 | 150 | 75 | వేక్ ఐలాండు | యుఎం |
''మైక్రోనేషియా (మొత్తం) | 3,307 | 526,343 | 163.5 |
కరోలినియను ప్రజలు
[మార్చు]కరోలినియను ప్రజల పూర్వీకులు సుమారు 2,000 సంవత్సరాల క్రితం ఆసియా ప్రధాన భూభాగం, ఇండోనేషియా నుండి మైక్రోనేషియాకు వలస వచ్చి ఉండవచ్చని భావిస్తున్నారు. వారి ప్రాథమిక భాష కరోలినియను. దీనిని స్థానిక మాట్లాడేవారు రెఫాలువాషు అని పిలుస్తారు, ఇది మొత్తం 5,700 మంది మాట్లాడేవారు. కరోలినియన్లు మాతృస్వామ్య సమాజాన్ని కలిగి ఉన్నారు. ఈ గౌరవం వారి దైనందిన జీవితంలో ముఖ్యంగా మాతృస్వామ్యల పట్ల ఆసక్తి చాలా ముఖ్యమైన అంశంగా ఉంది. చాలా మంది కరోలినియన్లు రోమను కాథలికు విశ్వాసానికి చెందినవారు.
స్పానిష్ చమోరో స్థానికుల స్థానిక జనాభాను కేవలం 3,700కి తగ్గించిన తర్వాత సైపానుకు కరోలినియన్ల వలస 19వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో ప్రారంభమైంది. వారు వలస ప్రారంభించారు. ఎక్కువగా ఇతర దీవుల నుండి చిన్న పడవలు నుండి ప్రయాణించడం ప్రారంభించారు. వీటిని గతంలో తుఫాను నాశనం చేసింది. కరోలినియన్లు స్థానిక చమోరోలు కంటే చాలా ముదురు రంగును కలిగి ఉంటారు.
చమోరో ప్రజలు
[మార్చు]
చమోరో ప్రజలు మరియానా దీవుల స్థానిక ప్రజలు. వీరు రాజకీయంగా గ్వామ్ యునైటెడు స్టేట్సు భూభాగం, మైక్రోనేషియాలోని యునైటెడు స్టేట్సు ఉత్తర మరియానా దీవుల కామన్వెల్తు మధ్య విభజించబడ్డారు. చమోరోలు సాధారణంగా సా.యు 2000 లో ఆగ్నేయాసియా నుండి వచ్చారని నమ్ముతారు. వారు ఫిలిప్పీన్స్, తైవాన్ పశ్చిమాన ఉన్న ఆస్ట్రోనేషియను స్థానికులతో అలాగే దక్షిణాన ఉన్న కరోలిన్లతో అత్యంత దగ్గరి సంబంధం కలిగి ఉన్నారు.
చమోర్రో భాష ఆస్ట్రోనేషియను కుటుంబంలోని మలయో-పాలినేషియను ఉప సమూహంలో చేర్చబడింది. గ్వామ్ 300 సంవత్సరాలకు పైగా స్పెయిను చేత వలసరాజ్యం చేయబడినందున, అనేక పదాలు స్పానిషు భాష నుండి ఉద్భవించాయి. సాంప్రదాయ చమోర్రో సంఖ్యా వ్యవస్థను స్పానిషు సంఖ్యలతో భర్తీ చేశారు.[43]
చుకేసు ప్రజలు
[మార్చు]చుకేసు ప్రజలు ఓషియానియాలోని జాతి సమూహం. వారు ఫెడరేటెడు స్టేట్సు ఆఫ్ మైక్రోనేషియా జనాభాలో 48% ఉన్నారు. వారి భాష చుకేసు. చుక్ స్వస్థలమైన అటాలును పూర్వపు పేరు ట్రక్ అని కూడా పిలుస్తారు.
నౌరు ప్రజలు
[మార్చు]నౌరు ప్రజలు నౌరు లోన పసిఫికు ద్వీపంలో నివసించే జాతి. వారు ఎక్కువగా ఇతర పసిఫికు ప్రజల మిశ్రమంగా ఉంటారు.[44]
నౌరు ప్రజల మూలం ఇంకా చివరకు నిర్ణయించబడలేదు. దీనిని బహుశా చివరి మలయో-పసిఫికు మానవ వలస ( సాశ 1200) ద్వారా వివరించవచ్చు. నౌరులో స్థిరపడినది. సముద్రయానం లేదా ఓడ ధ్వంసమైన పాలినేషియన్లు లేదా మెలనేషియన్లు ఎందుకంటే అప్పటికే ఇక్కడ స్థానిక ప్రజలు లేరు. అయితే మైక్రోనేషియన్లు ఇప్పటికే ఈ ప్రాంతంలో మెలనేషియన్లతో సంకరం చేయబడ్డారు.
కాపింగు ప్రజలు
[మార్చు]'కాపింగ్సు' అనే మారుపేరుతో ఉన్న కపింగమరంగిలో నివసించే ఫెడరేటెడు స్టేట్సు ఆఫ్ మైక్రోనేషియాలోని దాదాపు 3000 మంది నివాసితులు మైక్రోనేషియాలోని ప్రపంచవ్యాప్తంగా అత్యంత మారుమూల ప్రాంతాలలో ఒకదానిలో నివసిస్తున్నారు. వారి స్వస్థలమైన అటాలు వలసదారులకు అత్యంత సమీపంలోని స్థానం నుండి దాదాపు 320 కి.మీ. (200 మై.) దూరంలో ఉంది.[45] సాధారణ విమానాలు లేవు; చట్టబద్ధంగా సందర్శించడానికి ఏకైక నమ్మదగిన మార్గం అటాలుకు హై-స్పీడు సెయిలు బోటులో ప్రయాణించడం. ఈ కష్టం కారణంగా పసిఫికులో ప్రయాణించే కొద్దిమంది నావికులు సందర్శించడానికి ప్రయత్నిస్తారు. స్థానిక భాష కపింగమరంగి భాష. 1970ల నుండి ఉన్నత పాఠశాలలో చేరడానికి పిల్లలు పోన్పేకి ప్రయాణించాల్సి వచ్చింది. ద్వీపంలో కాపింగుల సంఘాలను సృష్టించడానికి వారి తల్లిదండ్రులను వారితో తీసుకురావాల్సి వచ్చింది.[46]
వలస సమూహాలు
[మార్చు]తూర్పు, దక్షిణ, ఆగ్నేయాసియా ప్రజలు
[మార్చు]కొన్ని మైక్రోనేషియను దేశాలలో పెద్ద తూర్పు, దక్షిణ, ఆగ్నేయ ఆసియా సమాజాలు ఉన్నాయి. వారిలో వలసదారులు, విదేశీ కార్మికులు లేదా ఒకరి వారసులు ఎక్కువగా 1800లు, 1900లలో దీవులకు వలస వచ్చారు.[47] 2010 జనాభా లెక్కల ఫలితాల ప్రకారం గ్వామ్ 26.3% ఫిలిపినో, 2.2% కొరియను, 1.6% చైనీసు, 2% ఇతర ఆసియన్లు ఉన్నారు.[48] 2010 జనాభా లెక్కల ప్రకారం ఉత్తర మరియానా దీవులు 50% ఆసియన్లు, అందులో 35.3% ఫిలిప్పీనోలు, 6.8% చైనీసు, 4.2% కొరియన్లు, 3.7% ఇతర ఆసియన్లు (ప్రధానంగా జపనీసు, బంగ్లాదేశ్, థాయి).[49] 2010లో జరిగిన మైక్రోనేషియా సమాఖ్య రాష్ట్రాల జనాభా లెక్కల ప్రకారం 1.4% మంది ఆసియన్లు కాగా, నౌరు గణాంకాల ప్రకారం నౌరువాసులలో 8% మంది చైనీయులు.[50][51] పలావు కోసం 2005 జనాభా లెక్కల ఫలితాలలో 16.3% ఫిలిప్పీన్సు, 1.6% చైనీసు, 1.6% వియత్నామీసు, 3.4% ఇతర ఆసియన్లు (ఎక్కువగా బంగ్లాదేశు, జపనీసు, కొరియన్లు) ఉన్నారు.[52]
మైక్రోనేషియాలో జపనీస్ పాలన జపనీస్ ప్రజలు ద్వీపాలలో స్థిరపడటానికి, స్థానిక జీవిత భాగస్వాములను వివాహం చేసుకోవడానికి దారితీసింది. మార్షల్ దీవుల మాజీ అధ్యక్షుడు కెస్సాయి నోటు తన తండ్రి తాత ద్వారా పాక్షిక జపనీస్ వంశపారంపర్యంగా ఉన్నారు. ఫెడరేటెడు స్టేట్సు ఆఫ్ మైక్రోనేషియా మాజీ అధ్యక్షుడు ఇమాన్యుయేలు మోరి జపాన్ నుండి వచ్చిన మొదటి స్థిరనివాసులలో ఒకరైన కోబెను మోరి వారసుడు.
గణనీయమైన సంఖ్యలో మైక్రోనేషియన్లు జపనీస్ హాప్లోగ్రూపు డి-ఎమ్55 పితృ జన్యు సంబంధాలను కలిగి ఉన్నట్లు చూపబడింది. జన్యు పరీక్ష మైక్రోనేషియా నుండి 9.5% మంది పురుషులు అలాగే తూర్పు తైమూర్లో 0.2% మంది ఉన్నారని కనుగొన్నారు][53] జపాన్ నుండి ఇటీవలి మిశ్రమాన్ని ప్రతిబింబిస్తుందని నమ్ముతున్నారు. అంటే, డి-ఎమ్116.1 (డి1బి1) సాధారణంగా డి-ఎమ్64.1 (డి1బి) ప్రాథమిక ఉపవర్గం అని నమ్ముతారు. బహుశా రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం సమయంలో ఆగ్నేయాసియాను జపనీసు సైనిక ఆక్రమణ ఫలితంగా ఉండవచ్చు.[37]
యూరోపియను ప్రజలు
[మార్చు]2010 జనాభా లెక్కల ప్రకారం గ్వామ్ లో 7.1% మంది తెల్లవారు కాగా, 2005 నౌరు జనాభా లెక్కల ప్రకారం 8% మంది యూరోపియన్లు ఉన్నారు. పలావులో 1.9%, ఉత్తర మరియానా దీవులలో 1.8% మంది చిన్న సంఖ్యలో "తెల్లవారు" గా నమోదు చేయబడ్డారు. యూరోపియను సమాజాలతో కలిపి పెద్ద మొత్తంలో మిశ్రమ మైక్రోనేషియన్లు ఉన్నారు. వీరిలో కొందరు యూరోపియను పూర్వీకులను కలిగి ఉన్నారు.
భాషలు
[మార్చు]మైక్రోనేషియాలో మాట్లాడే అతిపెద్ద భాషల సమూహం మైక్రోనేషియను భాషలు. వారు ఓషియానికు భాషల కుటుంబంలో ఉన్నారు. ఇది ఆస్ట్రోనేషియను భాష సమూహంలో భాగం. వారు ప్రోటో-ఓషియానికు నుండి వచ్చారు. ఇది ప్రోటో-మలయో-పాలినేషియను ద్వారా ప్రోటో-ఆస్ట్రోనేషియను నుండి వచ్చింది.
మైక్రోనేసియను కుటుంబంలోని భాషలు మార్షలీసు, గిల్బర్టీసు, కోస్రియను, నౌరు, అలాగే చూకికు-పోహ్ను 1 భాషలను కలిగి ఉన్న పెద్ద ఉప-కుటుంబం.
ఫెడరేటెడు స్టేట్సు ఆఫ్ మైక్రోనేషియా తూర్పు అంచున నుకురో, కపింగమరంగి భాషలు ఓషియానికు పాలినేషియను శాఖ తీవ్ర పశ్చిమ దిశగా విస్తరణను సూచిస్తాయి.
చివరగా మైక్రోనేషియాలో మాట్లాడే రెండు మలయో-పాలినేషియను భాషలు ఉన్నాయి. అవి ఓషియానికు భాషలకు చెందవు: మరియానా దీవులలో చమోరో పలావులో పలావును.
సంస్కృతి
[మార్చు]జంతువులు - ఆహారం
[మార్చు]పాశ్చాత్య సంబంధాలు ఏర్పడే సమయానికి పలావుకు కుక్కలు లేనప్పటికీ వాటికి కోళ్లు, బహుశా పందులు ఉండేవి. పందులు మైక్రోనేషియాకు చెందినవి కావు. పండ్ల గబ్బిలం పలావుకు చెందినవి. కానీ ఇతర క్షీరదాలు చాలా అరుదు. సరీసృపాలు చాలా ఉన్నాయి. మొలస్కులు, చేపలు రెండూ ఒక ముఖ్యమైన ఆహార వనరుగా ఉన్నాయి.[54] పలావు, మరియానాసు, యాప్ ప్రజలు తరచుగా సున్నం, మిరియాల ఆకుతో రుచికోసం అరెకా గింజ (పచ్చి వక్క కాయ)నమలుతారు. కోస్రేలో సాకా, పోన్పేలో సాకౌ అని పిలువబడే ఆచార పానీయం గురించి పశ్చిమ మైక్రోనేషియాకు తెలియదు.[55]
ఆర్కిటెక్చరు
[మార్చు]ప్రీ హిస్టారికు ఆర్కిటెక్చరు ఇన్ మైక్రోనేషియా అనే పుస్తకం వలసరాజ్యాలకు ముందు మైక్రోనేషియా వాస్తుశిల్పం అత్యంత ఫలవంతమైనది "పలావు స్మారక శిల్పకళా కొండలు, మెగాలిథికు రాతి శిల్పాలు, ఎత్తైన రాతి వేదికల పైన ఉన్న స్తంభాల మీద ఉంచబడిన చెక్కతో అలంకరించబడిన నిర్మాణం" అని వాదిస్తుంది.[56] 1520లలో మాగెల్లాను భూగోళాన్ని చుట్టి వచ్చిన సమయంలో ఈ ప్రాంతంతో మొదటి యూరోపియను పరిచయం తర్వాత కూడా యాపీసు ప్రజల పురాతన సంప్రదాయాలు సాపేక్షంగా మారలేదు.[55]
కళ
[మార్చు]మైక్రోనేషియా కళాత్మక సంప్రదాయం లాపిటా సంస్కృతి నుండి అభివృద్ధి చెందింది. ఈ ప్రాంతంలోని అత్యంత ప్రముఖమైన రచనలలో నాను మడోలు అనే మెగాలిథిక్ తేలియాడే నగరం ఒకటి. ఈ నగరం 1200 సిఇ లో ప్రారంభమైంది. 1600 ప్రాంతంలో యూరోపియను అన్వేషకులు రావడం ప్రారంభించే వరకు ఇంకా నిర్మాణంలో ఉంది. అయితే ఈ నగరం 1800 నాటికి సౌడెలూరు రాజవంశంతో పాటు క్షీణించింది. 1820ల నాటికి పూర్తిగా వదిలివేయబడింది. 19వ శతాబ్దంలో ఈ ప్రాంతం వలసవాద శక్తులు మధ్య విభజించబడింది, కానీ కళ అభివృద్ధి చెందుతూనే ఉంది. చెక్క చెక్కడం, (ముఖ్యంగా పురుషుల చేత), ఈ ప్రాంతంలో వృద్ధి చెందింది. దీని ఫలితంగా బెలావులో గొప్పగా అలంకరించబడిన ఉత్సవ గృహాలు, శైలీకృత గిన్నెలు, పడవ ఆభరణాలు, ఉత్సవ పాత్రలు, కొన్నిసార్లు శిల్పకళా బొమ్మలు వచ్చాయి. మహిళలు వస్త్రాలు, బ్రాసులెటులు, హెడ్బ్యాండులు వంటి ఆభరణాలను సృష్టించారు. శైలీకృతంగా, సాంప్రదాయ మైక్రోనేషియను కళ క్రమబద్ధీకరించబడింది. దాని పనితీరుకు ఆచరణాత్మక సరళతతో ఉంటుంది. కానీ సాధారణంగా అధిక నాణ్యతతో పూర్తి చేయబడుతుంది. [57] వారికి అందుబాటులో ఉన్న కొన్ని సహజ పదార్థాలను ఉత్తమంగా ఉపయోగించుకోవడం ఇందులో ప్రాధాన్యత సంతరించుకుంది. [58]
వంటకాలు
[మార్చు]మరియానా దీవుల వంటకాలు ఉష్ణమండల స్వభావం కలిగి ఉంటాయి. వీటిలో కెలాగుయెను వంటి వంటకాలు అలాగే అనేక ఇతర వంటకాలు ఉన్నాయి.
మార్షల్లీసు వంటకాలు మార్షలు దీవుల ఆహార మార్గాలను కలిగి ఉంటాయి. బ్రెడ్ఫ్రూట్, టారో రూట్, పాండనసు, సీఫుడు వంటి స్థానిక ఆహారాలను కలిగి ఉంటాయి.
పలావును వంటకాల్లో కాసావా, చేమ, యమ్, బంగాళాదుంప, చేప, పంది మాంసం వంటి స్థానిక ఆహారాలు ఉన్నాయి. యువ పలావున్లు పాశ్చాత్య వంటకాలను ఇష్టపడతారు.
విద్య
[మార్చు]మైక్రోనేషియా దేశాలలో విద్యా వ్యవస్థలు దేశాన్ని బట్టి మారుతూ ఉంటాయి. అనేక ఉన్నత స్థాయి విద్యా సంస్థలు ఉన్నాయి.
కారిపాకులో గ్వామ్, ఉత్తర మరియానా దీవులు, అమెరికను సమోవా, ప్యూర్టో రికో, యు.ఎస్.లలో ఉన్నత విద్య సంస్థలు ఉన్నాయి. వర్జిన్ దీవులు, ఫెడరేటెడు స్టేట్సు ఆఫ్ మైక్రోనేషియా, మార్షల్ దీవులు, పలావు. అమెరికను పసిఫికులో వ్యవసాయ అభివృద్ధి అనేది హవాయి విశ్వవిద్యాలయం, అమెరికను సమోవా కమ్యూనిటీ కళాశాల, కాలేజు ఆఫ్ మైక్రోనేషియా, నార్తర్ను మరియానాసు కళాశాల, గ్వామ్ విశ్వవిద్యాలయాలలో భాగస్వామ్యం వహిస్తుమ్జ్తాయి.
ఫెడరేటెడు స్టేట్సు ఆఫ్ మైక్రోనేషియాలో, 6 నుండి 13 సంవత్సరాల వయస్సు గల పౌరులకు విద్య అవసరం,[59], వారి ఆర్థిక వ్యవస్థకు ముఖ్యమైనది.[60] 15 నుండి 24 సంవత్సరాల వయస్సు గల పౌరుల అక్షరాస్యత రేటు 98.8%.[61] కాలేజి ఆఫ్ మైక్రోనేషియా-ఎఫ్ఎస్ఎం నాలుగు రాష్ట్రాలలో ప్రతి దాని రాజధాని నగరం పాలికిరు, పోహ్నుపీలో దాని జాతీయ క్యాంపసుతో ఒక క్యాంపసును కలిగి ఉంది. సిఒఎమ్-ఎఫ్ఎస్ఎం వ్యవస్థలో యాప్ దీవులలోని ఫిషరీసు అండు మారిటైం ఇన్స్టిట్యూటు (ఎఫ్ఎంఐ) కూడా ఉంది.[62][63]
గ్వాం గువామ్లోని ప్రభుత్వ విద్య గ్వాం విద్యా శాఖ ద్వారా నిర్వహించబడుతుంది. గ్వాం విశ్వవిద్యాలయం, పసిఫికు దీవుల విశ్వవిద్యాలయం, గ్వాం కమ్యూనిటీ కళాశాల వంటి అనేక విద్యా సంస్థలు కూడా గ్వాం లో ఉన్నాయి, గ్వాం పబ్లికు లైబ్రరీ సిస్టం, ఉమాటాకు అవుట్డోరు లైబ్రరీ కూడా ఉన్నాయి.
వెరియెంగు[64] అనేది మైక్రోనేషియాలోని మధ్య కరోలిను దీవులలో కనిపించే సాంప్రదాయ నావిగేషను చివరి రెండు పాఠశాలలలో ఒకటి, మరొకటి ఫనూరు.[65]
నార్తర్ను మరియానాసు కాలేజి అనేది యునైటెడు స్టేట్సు కామన్వెల్తు ఆఫ్ ది నార్తర్ను మరియానా ఐలాండ్సు, (సిఎన్ఎంఐ) లో ఉన్న రెండు సంవత్సరాల కమ్యూనిటీ కళాశాల.
కాలేజి ఆఫ్ ది మార్షలు ఐలాండ్సు అనేది మార్షలు ఐలాండ్సులోని ఒక కమ్యూనిటీ కళాశాల.
చట్టం
[మార్చు]మైక్రోనేషియాలో చట్టాన్ని అర్థం చేసుకోవడం అనే పుస్తకం, ఫెడరేటెడు స్టేట్స్ ఆఫ్ మైక్రోనేషియా చట్టాలు, చట్టపరమైన సంస్థలు "[పాశ్చాత్య దేశాల] చట్టాలకు" ఆసక్తికరంగా లేవు అని పేర్కొంది. అయితే "మైక్రోనేషియాలోని చట్టం అనేది చట్ట వ్యవస్థ లోపల, వెలుపల విరుద్ధమైన ఆలోచన, అర్థాల అసాధారణ ప్రవాహం, ప్రవాహం" అని ఇది వివరిస్తుంది. ఈ ప్రాంతంలో చట్టం గందరగోళంగా ఉందని, మెరుగుదల అవసరమని ఇది చెబుతుంది, కానీ వైఫల్యం "చట్టం స్వభావానికి లేదా చట్టం గురించి మనం కలిగి ఉన్న సైద్ధాంతిక అభిప్రాయాలకు సంబంధించినది" అని వాదిస్తుంది.[66]
యునైటెడు స్టేట్సు నిర్వహించే యునైటెడు నేషన్సు ట్రస్టీషిపు అయిన ట్రస్టు టెరిటరీ ఆఫ్ ది పసిఫికు ఐలాండ్సు, 1950ల చివరలో, 1960ల ప్రారంభంలో లా అండు డెవలప్మెంటు ఉద్యమం సమయంలో ట్రస్టు టెరిటరీ కోడును స్థాపించడంలో యునైటెడు స్టేట్సు చట్టం నుండి భారీగా అరువు తెచ్చుకుంది. 1979లో ఫెడరేటెడు స్టేట్సు ఆఫ్ మైక్రోనేషియా స్వయం పాలనలోకి వచ్చినప్పుడు ఆ నిబంధనలలో చాలా వరకు ఫెడరేటెడు స్టేట్స్ ఆఫ్ మైక్రోనేషియా కొత్త కాంగ్రెసు ద్వారా ఆమోదించబడ్డాయి.[66]
మాధ్యమం
[మార్చు]2007 సెప్టెంబరులో ఈ ప్రాంతంలోని జర్నలిస్టులు మైక్రోనేషియను మీడియా అసోసియేషనును స్థాపించారు.[67]
సంగీతం - నృత్యం
[మార్చు]మైక్రోనేషియను సంగీతం మైక్రోనేషియను దీవులలో నివసించే వారికి ప్రభావవంతమైనది.[68] కొన్ని సంగీతం పురాణాలు, పురాతన మైక్రోనేషియను ఆచారల చుట్టూ ఆధారపడి ఉంటుంది. ఇది తరతరాలుగా అందించబడిన సాంప్రదాయ పాటల నుండి సమకాలీన సంగీతం వరకు అనేక శైలులను కవరు చేస్తుంది.
సాంప్రదాయ నమ్మకాలు సంగీతాన్ని స్వరకర్త స్వయంగా వ్రాయకుండా కలలు, ట్రాన్సులలో ప్రజలకు అందించవచ్చని సూచిస్తున్నాయి. మైక్రోనేషియను జానపద సంగీతం, పాలినేషియను సంగీతం లాగా, ప్రధానంగా గాత్ర ఆధారితమైనది.
మార్షల్ దీవులలో రోరో అనేది ఒక రకమైన సాంప్రదాయ శ్లోకం, ఇది సాధారణంగా పురాతన ఇతిహాసాల గురించి ప్రసవంలో ఉన్న తల్లులకు నావిగేషను బలాన్ని సమయంలో మార్గదర్శకత్వం ఇవ్వడానికి ప్రదర్శించబడుతుంది. ఆధునిక బ్యాండ్లు దేశంలోని ప్రతి ద్వీపం ప్రత్యేకమైన పాటలను ఆధునిక సంగీతంతో మిళితం చేశాయి. డ్రమ్సు సాధారణంగా మైక్రోనేషియను సంగీతంలో సాధారణం కానప్పటికీ ఒక వైపు గంట గ్లాసు ఆకారపు డ్రమ్సు మార్షలీసు సంగీతంలో ప్రధాన భాగం.[69] బీటు అనే సాంప్రదాయ మార్షలీసు నృత్యం ఉంది. ఇది స్పానిషు జానపద నృత్యాలచే ప్రభావితమైంది; దీనిలో పురుషులు, మహిళలు సమాంతరంగా వరుసలలో అడుగులు వేస్తారు. జోబ్వా ప్రదర్శించే ఒక రకమైన స్టికు డ్యాన్సు ఉంది. ఈ రోజుల్లో చాలా ప్రత్యేక సందర్భాలలో మాత్రమే.
మైక్రోనేషియా, ప్రపంచంలోని ఇతర ప్రాంతాల నుండి ప్రసిద్ధ సంగీతం, మైక్రోనేషియాలోని రేడియో స్టేషన్లలో ప్లే చేయబడుతుంది.[68]
క్రీడలు
[మార్చు]ఈ ప్రాంతం మైక్రోనేషియను గేమ్సు కు నిలయం.[70] ఈ చతుర్వార్షిక అంతర్జాతీయ బహుళ-క్రీడా కార్యక్రమంలో వేక్ ఐలాండు మినహా మైక్రోనేషియాలోని అన్ని దేశాలు, భూభాగాలు పాల్గొంటాయి.
నౌరు రెండు జాతీయ క్రీడలను కలిగి ఉంది. వెయిటు లిఫ్టింగు, ఆస్ట్రేలియను రూల్సు ఫుటుబాలు.[71] 2007 ఆస్ట్రేలియను ఫుటుబాలు లీగు ఇంటర్నేషనలు సెన్ససు గణాంకాల ప్రకారం, నౌరు సీనియరు పోటీలో దాదాపు 180 మంది ఆటగాళ్ళు, జూనియరు పోటీలో 500 మంది ఆటగాళ్ళు ఉన్నారు.[72] దేశంలో మొత్తం మీద 30% కంటే ఎక్కువ భాగస్వామ్య రేటును సూచిస్తుంది.
మతం - పురాణాలు
[మార్చు]మైక్రోనేషియాలో ప్రధాన మతం క్రైస్తవ మతం (93%).[39] 2023 ప్రభుత్వ గణాంకాల ప్రకారం జనాభాలో 55% మంది కాథలిక్కులు, 42% మంది ప్రొటెస్టంటులు, 2% మంది ఇతర క్రైస్తవ వర్గాలకు చెందినవారు ఉన్నారు. బహాయిలు, బౌద్ధులు, హిందువులు, యూదులు, ముస్లింలు వంటి ఇతర మత సమూహాలు ఉన్నాయి.[40]
మైక్రోనేషియను పురాణాలు మైక్రోనేషియా ప్రజల సాంప్రదాయ విశ్వాస వ్యవస్థలను కలిగి ఉంది. మైక్రోనేషియా దీవులలో ఒకే నమ్మక వ్యవస్థ లేదు. ఎందుకంటే ప్రతి ద్వీప ప్రాంతానికి దాని స్వంత పౌరాణిక జీవులు ఉంటాయి. 2014లో జనాభాలో 2.7% మంది జానపద మతాలను అనుసరించారని గుర్తించబడింది.[40]
మైక్రోనేషియా, నౌరు, కిరిబాటి సమాఖ్య రాష్ట్రాల సంప్రదాయాలలో అనేక ముఖ్యమైన వ్యక్తులు, పురాణాలు ఉన్నాయి.
షింటో పుణ్యక్షేత్రం రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం సమయంలో లేదా ఆ తరువాత కొన్ని మైక్రోనేషియను దేశాలలో ఉన్నాయి.[73]
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ Ancient Greek: μικρός mikrós "చిన్న", νῆσος nêsos "ద్వీపం"
- ↑ పాట్రిక్ వింటన్ కిర్చ్, ఆన్ ది రోడ్ ఆఫ్ ది విండ్స్: ఆన్ ఆర్కియోలాజికల్ హిస్టరీ ఆఫ్ ది పసిఫిక్ ఐలాండ్స్ బిఫోర్ యూరోపియన్ కాంటాక్ట్, బర్కిలీ, యూనివర్సిటీ ఆఫ్ కాలిఫోర్నియా ప్రెస్, 2000:5.
- ↑ Kirch 2001, p. 165.
- ↑ "భూగోళ శాస్త్ర అవలోకనం". Archived from the original on 15 నవంబర్ 2013.
{{cite web}}
: Check date values in:|archive-date=
(help); Unknown parameter|పని=
ignored (help); Unknown parameter|ప్రచురణకర్త=
ignored (help) - ↑ "బికిని అటాల్ రిఫరెన్స్ ఫ్యాక్ట్స్". Retrieved 12 ఆగస్టు 2013.
{{cite web}}
: Unknown parameter|పని=
ignored (help) - ↑ "బికిని అటోల్" (PDF). UNESCO ప్రపంచ వారసత్వ కేంద్రం. జనవరి 2009. p. 20. Retrieved 2024-07-29.
- ↑ Emery, Kenneth O.; Tracey, J. I. Jr.; Ladd, H.S. (1954). "బికిని మరియు సమీపంలోని అటాల్సు, భూగర్భ శాస్త్రం" (PDF). Retrieved 20 ఏప్రిల్ 2021.
- ↑ యునైటెడ్ స్టేట్సు పసిఫికు ఫ్రీలీ అసోసియేటెడు స్టేట్సు, కోరల్ రీఫ్ ఎకోసిస్టమ్స్ స్టేట్, 2002 (Report). U.S. వాణిజ్య విభాగం, జాతీయ మహాసముద్ర మరియు వాతావరణ పరిపాలన, జాతీయ మహాసముద్ర సేవ. ISSN 1949-7105. OCLC 255883515. Retrieved June 8, 2024.
{{cite report}}
: Unknown parameter|సంవత్సరం=
ignored (help); Unknown parameter|స్థానం=
ignored (help) - ↑ "Operation Crossroads: Bikini Atoll". Navy Historical Center. Department of the Navy. Archived from the original on 21 May 2000. Retrieved 4 December 2013.
- ↑ Central Intelligence Agence (2011). "నౌరు". The World Factbook. Retrieved 12 ఫిబ్రవరి 2011.
- ↑ 11.0 11.1 "Background గమనిక: నౌరు". స్టేట్ డిపార్ట్మెంట్ బ్యూరో ఆఫ్ ఈస్ట్ ఆసియన్ అండ్ పసిఫిక్ అఫైర్స్. సెప్టెంబర్ 2005. Retrieved 11 మే 2006.
{{cite web}}
: Check date values in:|date=
(help) - ↑ Thaman, RR; Hassall, DC (1996). "నౌరు: జాతీయ పర్యావరణ నిర్వహణ వ్యూహం మరియు జాతీయ పర్యావరణ కార్యాచరణ ప్రణాళిక" (PDF). సౌత్ పసిఫిక్ ప్రాంతీయ పర్యావరణ కార్యక్రమం. p. 234. Archived from the original (PDF) on 2012-05-11. Retrieved 2025-06-11.
- ↑ "యుఎస్ పసిఫిక్ రిమోట్ ఐలాండ్ ప్రాంతాల రాష్ట్రం కోరల్ రీఫ్ పర్యావరణ వ్యవస్థలు" (PDF). Pacific Regional Environment Programme.
- ↑ 14.0 14.1 "యాప్ దీవులు రాష్ట్రం, ఫెడరేటెడ్ స్టేట్స్ ఆఫ్ మైక్రోనేషియా | పర్యావరణ ప్రాంతాలు | WWF". World Wildlife Fund (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2021-01-12.
- ↑ 15.0 15.1 15.2 15.3 Chambers, Geoff (15 January 2013). "Genetics and the Origins of the Polynesians". eLS. John Wiley & Sons, Inc. doi:10.1002/9780470015902.a0020808.pub2. ISBN 978-0470016176.
- ↑ 16.0 16.1 16.2 16.3 Wilson, Meredith; Ballard, Chris (2018). "Rock Art of the Pacific: Context and Intertextuality". In David, Bruno; McNiven, Ian J. (eds.). The Oxford Handbook of the Archaeology and Anthropology of Rock Art. Oxford University Press. pp. 221–252. ISBN 9780190844950.
- ↑ 17.0 17.1 Bellwood, Peter. "యాంగ్జీ నుండి భూమధ్యరేఖ వరకు—దేశీయ తృణధాన్యంగా దక్షిణ దిశగా వరి కదలిక యొక్క చెకర్డ్ ప్రీహిస్టరీ" (PDF). Bibcode:2011రైస్....4...93B. doi:10.1007/s12284-011-9068-9. S2CID 44675525.
{{cite journal}}
: Check|bibcode=
length (help); Cite journal requires|journal=
(help); Unknown parameter|ఇష్యూ=
ignored (help); Unknown parameter|జర్నల్=
ignored (help); Unknown parameter|తేదీ=
ignored (help); Unknown parameter|పేజీలు=
ignored (help); Unknown parameter|వాల్యూమ్=
ignored (help) - ↑ Morgan 1988, p. 30.
- ↑ Carson, Mike T. (2012). "latte కాలం పురావస్తు శాస్త్రం యొక్క అవలోకనం" (PDF). Micronesica. 42 (1/2): 1–79.
- ↑ Peterson, John A. "గువామ్ మరియు మరియానాస్లోని లాట్టే గ్రామాలు: స్మారకత్వం లేదా స్మారకత్వం?" (PDF).
{{cite journal}}
: Cite journal requires|journal=
(help); Unknown parameter|జర్నల్=
ignored (help); Unknown parameter|తేదీ=
ignored (help); Unknown parameter|పేజీలు=
ignored (help); Unknown parameter|వాల్యూమ్=
ignored (help); Unknown parameter|సంచిక=
ignored (help) - ↑ Richards, Zoe T.; Shen, Chuan-Chou; Hobbs, Jean-Paul A.; Wu, Chung-Che; Jiang, Xiuyang; Beardsley, Felicia. "లెలుహ్ (కోస్రే, మైక్రోనేషియా) యొక్క పురాతన మరియు పవిత్రమైన పగడపు పిరమిడల్ సమాధులకు కొత్త ఖచ్చితమైన తేదీలు". Bibcode:2015SciA....1E0060R. doi:10.1126/sciadv.1400060. PMC 4643814. PMID 26601144.
{{cite journal}}
: Cite journal requires|journal=
(help); Unknown parameter|జర్నల్=
ignored (help); Unknown parameter|తేదీ=
ignored (help); Unknown parameter|పేజీలు=
ignored (help); Unknown parameter|వాల్యూమ్=
ignored (help); Unknown parameter|సంచిక=
ignored (help) - ↑ Rainbird, Paul; Wilson, Meredith (2 January 2015). "Crossing the line: the enveloped cross in Pohnpei, Federated States of Micronesia". Antiquity. 76 (293): 635–636. doi:10.1017/S0003598X00091018. S2CID 161654405.
- ↑ మూస:ఉల్లేఖన పుస్తకం
- ↑ Levesque, Rodrigue, ed. (1992–1997). History of Micronesia: A collection of source documents, Vol. 1–20. Quebec, Canada: Levesque Publications. pp. 249, 251.
- ↑ Rainbird 2004, p. 13-14.
- ↑ మూస:సైట్ రిపోర్ట్
- ↑ రెయిన్బర్డ్ 2004, p. 14.
- ↑ Hezel, Francis X. (1983). The First Taint of Civilization: A History of the Caroline and Marshall Islands in Pre-colonial Days, 1521–1885. Pacific Islands Monograph Series. Honolulu: University of Hawaii Press. pp. 92–94. ISBN 9780824816438.
- ↑ Ridgell, Reilly (1995). పసిఫిక్ దేశాలు మరియు భూభాగాలు: మైక్రోనేషియా, మెలనేషియా మరియు పోలోనేషియా దీవులు (మూడవది, సవరించబడింది ed.). Honolulu, Hawai'i: Bess Press. p. 43. ISBN 9781573060011.
- ↑ మూస:సైట్ జర్నల్
- ↑ 31.0 31.1 "World Population Prospects: The 2017 Revision". ESA.UN.org (custom data acquired via website). United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division. Retrieved 10 September 2017.
- ↑ "నౌరు". TalkTalk. Tiscali UK Limited. 2010. Archived from the original on 20 జూన్ 2010. Retrieved 12 నవంబర్ 2010.
{{cite web}}
: Check date values in:|access-date=
(help) - ↑ "నౌరు". Retrieved 12 నవంబర్ 2010.
{{cite web}}
: Check date values in:|access-date=
(help); Unknown parameter|తేదీ=
ignored (help); Unknown parameter|పని=
ignored (help); Unknown parameter|ప్రచురణకర్త=
ignored (help) - ↑ "ఉత్తర మరియానా దీవుల కామన్వెల్త్: అవలోకనం". Archived from the original on 2007-06-09. Retrieved 12 నవంబర్ 2010.
{{cite web}}
: Check date values in:|access-date=
(help); External link in
(help); Unknown parameter|ఆర్కైవ్-url=
|ఆర్కైవ్-url=
ignored (help); Unknown parameter|ఆర్కైవ్-డేట్=
ignored (help); Unknown parameter|పని=
ignored (help); Unknown parameter|ప్రచురణకర్త=
ignored (help) - ↑ మూస:సైట్ జర్నల్
- ↑ "Micronesians - పరిచయం, స్థానం, భాష, జానపద కథ, మతం, ప్రధాన సెలవులు, ఆచారాలు". everyculture.com.
- ↑ 37.0 37.1 Tumonggor, Meryanne K; Karafet, Tatiana M; Downey, సీన్; లాన్సింగ్, జె స్టీఫెన్; నార్క్వెస్ట్, పీటర్; సుడోయో, హెరావతి; హామర్, మైఖేల్ F; కాక్స్, ముర్రే P. "పశ్చిమ తైమూర్లో జన్యు వైవిధ్యాన్ని ఏర్పరిచిన ఒంటరితనం, పరిచయం మరియు సామాజిక ప్రవర్తన". doi:10.1038/jhg.2014.62. PMC 4521296. PMID 25078354.
{{cite journal}}
: Cite journal requires|journal=
(help); Unknown parameter|జర్నల్=
ignored (help); Unknown parameter|తేదీ=
ignored (help); Unknown parameter|పేజీలు=
ignored (help); Unknown parameter|వాల్యూమ్=
ignored (help); Unknown parameter|సంఖ్య=
ignored (help) - ↑ Kiste, Robert C.; Marshall, Mac, eds. (1999). American Anthropology in Micronesia: An Assessment. హోనోలులు, హవాయి: University of Hawai'i ప్రెస్. p. 1. ISBN 9780824820176.
- ↑ 39.0 39.1 క్రైస్తవ మతం దాని ప్రపంచ సందర్భంలో, 1970–2020: సమాజం, మతం మరియు లక్ష్యం (PDF), archived from the original (PDF) on 15 ఆగస్టు 2013
{{citation}}
: Unknown parameter|తేదీ=
ignored (help); Unknown parameter|ప్రచురణకర్త=
ignored (help); Unknown parameter|రచయిత=
ignored (help); Unknown parameter|స్థానం=
ignored (help) - ↑ 40.0 40.1 40.2 "Micronesia". యునైటెడ్ స్టేట్స్ డిపార్ట్మెంట్ ఆఫ్ స్టేట్ (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Retrieved 2025-03-21.
- ↑ UN categorisations/map ప్రకారం notes 2–3, 6. నిర్వచనాలను బట్టి, క్రింద ఉదహరించబడిన వివిధ భూభాగాలు (notes 3, 5–7, 9) ఒకటి లేదా రెండింటిలో] ఓషియానియా మరియు ఆసియా లేదా ఉత్తర అమెరికాలో ఉండవచ్చు.
- ↑ 7 2006 అక్టోబరున ప్రభుత్వ అధికారులు కొరొరు పూర్వ రాజధానిలోని వారి కార్యాలయాలను మెలెకియొకు రాష్ట్రంలోని జెరిల్ముడుకి తరలించారు. ఇది కోరోర్కు ఈశాన్యంగా బాబెల్తుపు ద్వీపంలో 20 కి.మీ. (12 మై.) దూరంలో ఉంది.
- ↑ Rodríguez-Ponga Salamanca, Rafael. Del español al chamorro: Lenguas en contacto en el Pacífico [స్పానిష్ నుండి చమోరో వరకు: పసిఫిక్లో సంబంధంలో ఉన్న భాషలు] (in స్పానిష్). ISBN 978-84-933774-4-1. OCLC 436267171.
{{cite book}}
: Unknown parameter|ప్రచురణకర్త=
ignored (help); Unknown parameter|సంవత్సరం=
ignored (help); Unknown parameter|స్థానం=
ignored (help) - ↑ Bay-Hansen, C.D. (2006). FutureFish 2001: FutureFish in Century 21: The North Pacific Fisheries Talkle Asian Markets, the Can-Am Salmon Treaty, and Micronesian Seas. Trafford Publishing. p. 277. ISBN 1-55369-293-4.
- ↑ Oliver, Douglas L. (2022). Oceania: The Native Cultures of Australia and the Pacific Islands. Vol. 1. Honolulu: University of Hawaii Press. p. 274. ISBN 978-0-82484-570-4.
- ↑ Drummond, Emily; Rudolph, Johny (2021). "నుకురో (నుకురో అటోల్, పోన్పే స్టేట్, ఫెడరేటెడ్ స్టేట్స్ ఆఫ్ మైక్రోనేషియా) – భాషా స్నాప్షాట్" (20): 149.
{{cite journal}}
: Cite journal requires|journal=
(help); Unknown parameter|జర్నల్=
ignored (help) - ↑ Crocombe, R. G. (1 జనవరి 2007). పసిఫిక్ దీవులలో ఆసియా: పశ్చిమ దేశాలను భర్తీ చేయడం. IPS పబ్లికేషన్స్, యూనివర్సిటీ ఆఫ్ ది సౌత్ పసిఫిక్. ISBN 9789820203884 – via Google Books.
- ↑ "గ్వామ్ జాతి సమూహాలు - జనాభా". indexmundi.com.
- ↑ "ఉత్తర మరియానా దీవుల జనాభా ప్రొఫైల్ 2016". indexmundi.com.
- ↑ "మైక్రోనేషియా సమాఖ్య రాష్ట్రాలు జాతి సమూహాలు - జనాభా". indexmundi.com.
- ↑ "నౌరు జాతి సమూహాలు - జనాభా". indexmundi.com.
- ↑ "Palau జాతి సమూహాలు - జనాభా". indexmundi.com.
- ↑ Hammer, Michael F.; Karafet, Tatiana M.; Park, Hwayong; Omoto, Keiichi; Harihara, Shinji; Stoneking, Mark; Horai, Satoshi (2006). "జపనీయుల ద్వంద్వ మూలాలు: వేటగాడు మరియు రైతు Y క్రోమోజోమ్లకు సాధారణ మైదానం". జర్నల్ ఆఫ్ హ్యూమన్ జెనెటిక్స్. doi:10.1007/s10038-005-0322-0. PMID 16328082.
{{cite journal}}
: Unknown parameter|పేజీలు=
ignored (help); Unknown parameter|వాల్యూమ్=
ignored (help); Unknown parameter|సంఖ్య=
ignored (help) - ↑ మోర్గాన్ 1988, p. 3.
- ↑ 55.0 55.1 మోర్గాన్ 1988, p. 30.
- ↑ మోర్గాన్ 1988, p. 2.
- ↑ "మైక్రోనేషియా, 1800–1900 a.d". Heilbrunn కళా చరిత్ర కాలక్రమం. ది మెట్రోపాలిటన్ మ్యూజియం ఆఫ్ ఆర్ట్. 2000. Archived from the original on 1 డిసెంబర్ 2008.
{{cite web}}
: Check date values in:|archive-date=
(help) - ↑ "Oceanic art". కొలంబియా encyclopedia (ఆరవ ed.).
{{cite encyclopedia}}
: Unknown parameter|ప్రచురణకర్త=
ignored (help); Unknown parameter|సంవత్సరం=
ignored (help) - ↑ "ఎడ్యుకేషన్ ప్రొఫైల్ ఆఫ్ మైక్రోనేషియా, మైక్రోనేషియా విద్య, మైక్రోనేషియాలో విద్య, మైక్రోనేషియాలోని విశ్వవిద్యాలయాలు, మైక్రోనేషియాలోని పాఠశాలలు, మైక్రోనేషియా విద్యా ప్రొఫైల్". micronesiaeducation.info. Archived from the original on 25 ఏప్రిల్ 2012. Retrieved 13 అక్టోబర్ 2011.
{{cite web}}
: Check date values in:|access-date=
(help) - ↑ Dunford, Betty; Ridgell, Reilly (1996). పసిఫిక్ పొరుగువారు: మైక్రోనేషియా ద్వీపాలు, మెలనేషియా, మరియు పాలినేషియా. Honolulu, Hawaii: Bess Press. ISBN 1-57306-023-2.
- ↑ "UNESCO ఇన్స్టిట్యూట్ ఫర్ స్టాటిస్టిక్స్". UNESCO. Archived from the original on 2012-04-02. Retrieved 13 అక్టోబర్ 2011.
{{cite web}}
: Check date values in:|access-date=
(help) - ↑ "ఫిషరీస్ అండ్ మారిటైమ్ ఇన్స్టిట్యూట్". కాలేజ్ ఆఫ్ మైక్రోనేషియా - FSM. కాలేజ్ ఆఫ్ మైక్రోనేషియా-FSM.
{{cite web}}
: Unknown parameter|తేదీ=
ignored (help) - ↑ "ఫెడరేటెడ్ స్టేట్స్ ఆఫ్ మైక్రోనేషియాలో ఫిషరీస్ శిక్షణ ప్రాజెక్టు రూపురేఖలు". జపాన్ ఇంటర్నేషనల్ కోఆపరేషన్ ఏజెన్సీ. Archived from the original on 2007-09-28.
భాగస్వామి దేశం యొక్క అమలు సంస్థ: ఫిషరీస్ అండ్ మారిటైమ్ ఇన్స్టిట్యూట్ (ఎఫ్ఎంఐ), కాలేజ్ ఆఫ్ మైక్రోనేషియా (కాం)
- ↑ Gladwin, Thomas (1970). East Is a Big Bird. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. pp. 200. ISBN 0-674-22425-6.
- ↑ Woodward, David (1998). History of Cartography. University చికాగో ప్రెస్ యొక్క సంస్థ. p. 470. ISBN 0-226-90728-7. Retrieved 2010-08-04.
- ↑ 66.0 66.1 Tamanaha, Brian Z. (1993). అండర్స్టాండింగ్ లా ఇన్ మైక్రోనేషియా: యాన్ ఇంటర్ప్రెటివ్ అప్రోచ్ టు ట్రాన్స్ప్లాంటెడ్ లా. లైడెన్, నెదర్లాండ్స్: E.J. Brill. pp. 1–2. ISBN 9004097686.
- ↑ "ప్రాంతీయ జర్నలిస్టులు మైక్రోనేషియన్ మీడియా గ్రూప్ను ఏర్పాటు చేశారు". సైపాన్ ట్రిబ్యూన్. Archived from the original on 16 జనవరి 2008.
{{cite news}}
: Invalid|url-status=చనిపోయినవారు
(help); Unknown parameter|తేదీ=
ignored (help) - ↑ 68.0 68.1 "The Music and Dance of Micronesia". ది కన్సైస్ గార్లాండ్ ఎన్సైక్లోపీడియా ఆఫ్ వరల్డ్ మ్యూజిక్, వాల్యూమ్ 1. New York: Routledge. 2013. pp. 697–706. ISBN 978-1136095702.
- ↑ "పసిఫిక్ ద్వీప దేశాల సంగీతం". స్కూల్ ఆఫ్ ఆర్ట్స్, సదరన్ క్రాస్ యూనివర్సిటీ. Archived from the original on 12 అక్టోబర్ 2007.
{{cite web}}
: Check date values in:|archive-date=
(help); Unknown parameter|చివరి=
ignored (help); Unknown parameter|తేదీ=
ignored (help); Unknown parameter|పని=
ignored (help); Unknown parameter|మొదటి=
ignored (help) - ↑ "మైక్రోనేషియన్ గేమ్స్ పలావులో ప్రారంభం". ఆసియా పసిఫిక్ న్యూస్. ఆస్ట్రేలియన్ బ్రాడ్కాస్టింగ్ కార్పొరేషన్. Archived from the original on 15 డిసెంబర్ 2013. Retrieved 15 డిసెంబర్ 2013.
{{cite web}}
: Check date values in:|access-date=
and|archive-date=
(help); Unknown parameter|తేదీ=
ignored (help) - ↑ పసిఫిక్ స్పోర్టింగ్ నీడ్స్ అసెస్మెంట్ (PDF), archived from the original (PDF) on 3 డిసెంబర్ 2007
{{citation}}
: Check date values in:|archive-date=
(help); Unknown parameter|ప్రచురణకర్త=
ignored (help); Unknown parameter|రచయిత=
ignored (help); Unknown parameter|సంవత్సరం=
ignored (help) - ↑ "INTERNATIONAL FOOTBALL CENSUS 2007: క్లబ్లు & ఆటగాళ్ళు - అంతర్జాతీయంగా" (PDF). ఆస్ట్రేలియన్ ఫుట్బాల్ లీగ్. Archived from the original (PDF) on 24 మే 2011.
- ↑ మూస:సైట్ వెబ్