మోంటుసెర్రాటు
Montserrat | |
---|---|
Motto(s): "A people of excellence, moulded by nature, nurtured by God" | |
Anthem: "God Save the King" | |
National song: "Motherland" | |
![]() Location of మోంటుసెర్రాటు (circled in red) | |
![]() Topographic map of Montserrat showing the "exclusion zone" due to volcanic activity, and the new airport in the north. The roads and settlements in the exclusion zone have mostly been conquered by natural forces. | |
Sovereign state | ![]() |
English settlement | 1632 |
Treaty of Paris | 3 September 1783 |
Federation | 3 January 1958 |
Separate colony | 31 May 1962 |
Capital | Plymouth (de jure)[a] Brades (de facto)[b] Little Bay (under construction) 16°45′N 62°12′W / 16.750°N 62.200°W |
Largest city | Brades |
Official languages | English |
Demonym(s) | Montserratian |
Government | Parliamentary dependency under a constitutional monarchy |
• Monarch | Charles III |
• Governor | Harriet Cross |
• Premier | Reuben Meade |
Legislature | Legislative Assembly |
Government of the United Kingdom | |
• Minister | Stephen Doughty |
Area | |
• Total | 102 కి.మీ2 (39 చ. మై.) |
• Water (%) | negligible |
Highest elevation | 1,050 మీ (3,440 అ.) |
Population | |
• 2022 estimate | 4,390[1] (194th) |
• 2018 census | 4,649[2] (intercensal count) |
• Density | 46/చ.కి. (119.1/చ.మై.) (not ranked) |
GDP (PPP) | 2014 estimate |
• Total | US$63 million[3] |
• Per capita | US$12,384 |
GDP (nominal) | 2019 estimate |
• Total | US$181,680,000[4] |
Currency | East Caribbean dollar (XCD) |
Time zone | UTC-4:00 (AST) |
Driving side | left |
ISO 3166 code | MS |
Internet TLD | .ms |
Website | https://www.gov.ms/ |
మోంట్సెరాటు (/మోంట్సా‘రాట్/మోంట్- సా - రాట్ / స్థానికంగా /మోంట్సరాట్ˈ/[5]) అనేది కరేబియనులోని ఒక బ్రిటిషు ఓవర్సీసు టెరిటరీ. ఇది వెస్టిండీసులోని లెస్సరు ఆంటిల్లెసు గొలుసు ఉత్తర భాగమైన లీవార్డు దీవులలో భాగంగా ఉంది. మోంట్సెరాటు దాదాపు 16 కి.మీ (10 మైళ్ళు) పొడవు, 11 కి.మీ (7 మైళ్ళు) వెడల్పుతో, దాదాపు 40 కి.మీ (25 మైళ్ళు) తీరప్రాంతాన్ని కలిగి ఉంది. [6] తీరప్రాంత ఐర్లాండును పోలి ఉండటం, దాని నివాసులలో చాలా మంది ఐరిషు పూర్వీకుల కారణంగా దీనిని "ది ఎమరాల్డు ఐల్ ఆఫ్ ది కరేబియను" అని పిలుస్తారు.[7][8] మోంట్సెరాటు కరేబియను కమ్యూనిటీ, తూర్పు కరేబియను రాజ్యాలలో సంస్థలో పూర్తిగా సార్వభౌమాధికారం లేని ఏకైక పూర్తి సభ్యదేశంగా ఉంది అయినప్పటికీ ఇది కరేబియనులో మొత్తం మీద ఆధారపడటం లేదు.
1995 జూలై 18న ద్వీపం దక్షిణ చివరన గతంలో నిద్రాణంగా ఉన్న సౌఫ్రియరు హిల్సు అగ్నిపర్వతం చురుగ్గా మారింది. దాని విస్ఫోటనాలు పశ్చిమ తీరంలో ఉన్న మోంట్సెరాటు జార్జియను శకం రాజధాని నగరం ప్లైమౌతును నాశనం చేశాయి. 1995 - 2000 మధ్య, ద్వీపం జనాభాలో మూడింట రెండు వంతుల మంది పారిపోవలసి వచ్చింది. ఎక్కువగా యునైటెడు కింగ్డంకు వెళ్లారు. 1997లో ద్వీపంలో 1,200 కంటే తక్కువ మంది మాత్రమే మిగిలిపోయారు. (2016 నాటికి జనాభా దాదాపు 5,000కి పెరిగింది). [9][10] అగ్నిపర్వత కార్యకలాపాలు కొనసాగుతున్నాయి, ఇవి ఎక్కువగా ప్లైమౌతు పరిసరాలను, దాని డాకులను, పూర్వపు డబల్యూ.హెచ్. బ్రాంబులు విమానాశ్రయం చుట్టూ ఉన్న ద్వీపం తూర్పు వైపును ప్రభావితం చేస్తున్నాయి. వీటి అవశేషాలు 2010 ఫిబ్రవరి 11న మరింత అగ్నిపర్వత కార్యకలాపాల నుండి ప్రవాహాల ద్వారా పూడ్చివేయబడ్డాయి.
ప్రస్తుత అగ్నిపర్వత గోపురం పరిమాణం, పైరోక్లాస్టికు కార్యకలాపాల అవకాశం కారణంగా ద్వీపం దక్షిణ భాగాన్ని ఉత్తరాన ఉన్న బెల్హాం లోయలోని కొన్ని ప్రాంతాల వరకు కవరు చేస్తూ ఒక మినహాయింపు జోన్ విధించబడింది. సందర్శకులను సాధారణంగా మినహాయింపు జోన్లోకి ప్రవేశించడానికి అనుమతి లేదు. కానీ నాశనం చేయబడిన ప్లైమౌరు దృశ్యాన్ని ఐల్సు బేలోని గారిబాల్డి కొండ మీద నుండి చూడవచ్చు. అగ్నిపర్వతం 2010 ప్రారంభం నుండి సాపేక్షంగా నిశ్శబ్దంగా ఉంది. మోంట్సెరాటు అగ్నిపర్వత అబ్జర్వేటరీ ద్వారా నిశితంగా పరిశీలించబడుతోంది.[11][12]
2015లో ద్వీపం వాయువ్య తీరంలో లిటిలు బే ఓడరేవు వద్ద ఒక కొత్త పట్టణం, ప్రణాళిక ప్రారంభమవుతుందని ప్రకటించబడింది. ప్రభుత్వం, వ్యాపారాల కేంద్రం తాత్కాలికంగా బ్రాడ్సుకు తరలించబడింది.[13] 2017లో ఇర్మా, మారియా తుఫానులు,[14] 2020 ప్రారంభంలో ప్రారంభమైన కోవిడ్-19 మహమ్మారి వంటి అనేక జాప్యాల తర్వాత,[15] యుకె, కరేబియను డెవలపుమెంటు బ్యాంకు నిధులు సమకూర్చిన £28 మిలియన్ల యూరోలు ప్రాజెక్టు అయిన లిటిలు బే పోర్టు డెవలప్మెంటు ప్రాజెక్టు 2020 జూన్ లో ప్రారంభమైంది.
పేరువెనుక చరిత్ర
[మార్చు]1493లో క్రిస్టోఫరు కొలంబసు ఈ ద్వీపానికి శాంటా మారియా డి మోంట్సెరేటు అని పేరు పెట్టారు. దీనిని స్పెయిన్లోని కాటలోనియాలోని బార్సిలోనా సమీపంలోని మోంట్సెరాటు మొనాస్టరీ మోంట్సెరాటు వర్జిను పేరు మీదగా పెట్టారు.[16] మోంట్సెరాటు అంటే కాటలానులో "సెరేటెడు పర్వతం" అని అర్థం.
చరిత్ర
[మార్చు]ప్రధాన వ్యాసాలు: బ్రిటిషు వెస్టిండీసు, బ్రిటిషు లీవార్డు దీవులు, వెస్టిండీసు సమాఖ్య

వలసవాదానికి ముందు యుగం
[మార్చు]మోంట్సెరాటు సెంటరు హిల్సులో 2012లో పురావస్తు క్షేత్ర పరిశోధన సా.శ.పూ 2000 - 500 మధ్య పురాతన (అరావాకుకు ముందు) ఆక్రమణ జరిగిందని సూచించింది.[17] తరువాతి తీరప్రాంత ప్రదేశాలు సలాడాయిడు సంస్కృతి ఉనికిని చూపించాయి (క్రీ.శ. 550 వరకు).[18] స్థానిక కారిబులు ఈ ద్వీపాన్ని అల్లియౌగానా అని పిలిచారని విశ్వసిస్తున్నారు. దీని అర్థం 'ముళ్ళ పొద భూమి'. [19]
2016లో సోల్జరు ఘాటు సమీపంలోని అటవీ ప్రాంతంలో స్థానిక నివాసితులు హైకింగు చేస్తున్నప్పుడు తొమ్మిది రాతిరాతలను కనుగొన్నారు. .[20][21] ద్వీపంలోని అదే ప్రాంతంలో 2018లో మరొకటి కనుగొనబడింది. [21] ఈ చెక్కడాలు 1,000–1,500 సంవత్సరాల నాటివని విశ్వసిస్తున్నారు. [20]
ప్రారంభ యూరోపియను కాలం
[మార్చు]ప్రధాన వ్యాసం: మోంటుసెరాటుకు ఐరిషు వలస
1493 నవంబరులో కారిబుల దాడుల కారణంగా ద్వీపం ఖాళీగా ఉందని చెప్పబడిన తర్వాత క్రిస్టోఫరు కొలంబసు తన రెండవ సముద్రయానంలో మోంటుసెరాటును దాటాడు. [22][19]
1632లో అనేక మంది ఐరిషువాసులు మోంటుసెరాటులో స్థిరపడ్డారు.[23] ద్వీపం గవర్నరు థామసు వార్నరు ప్రోద్బలంతో సమీపంలోని సెయింటు కిట్సు నుండి ఎక్కువ మంది వచ్చారు. తరువాత వర్జీనియా నుండి ఎక్కువ మంది స్థిరనివాసులు వచ్చారు. [19]మొదటి స్థిరనివాసులు "సాగుదారులుగా కనిపించారు. ప్రతి ఒక్కరూ తమ సొంత చిన్న పొలం పని చేసుకున్నారు".[24]
యూరోపియను స్థిరనివాసుల మొదటి తరంగంలో ప్రొటెస్టంటు ఆంగ్లో-ఐరిషుల ప్రాబల్యం అధికంగా ఉండెది. అసలు స్థిరనివాసులు ఐర్లాండు రాజ్యం చట్టాన్ని ఇంగ్లాండు రాజ్యం చట్టానికి భిన్నంగా తీసుకువెళ్లారా అనే భావన కొనసాగింది.[25]
ఐరిషు వారు ఫ్రెంచి వారి చారిత్రక మిత్రులు, ముఖ్యంగా ఆంగ్లేయుల పట్ల వారికి ఉన్న అర్హత కలిగిన అసహ్యతతో 1666లో ద్వీపాన్ని క్లెయిం చేయడానికి ఫ్రెంచి వారిని ఆహ్వానించారు. అయినప్పటికీ నియంత్రణను కొనసాగించడానికి ఫ్రాన్సు ఎటువంటి దళాలను పంపలేదు. [23] 1660ల చివరలో ఫ్రెంచి వారు ద్వీపం మీద దాడి చేసి కొంతకాలం ఆక్రమించారు;[26] కొంతకాలం తర్వాత దీనిని ఆంగ్లేయులు స్వాధీనం చేసుకున్నారు. తరువాతి సంవత్సరం బ్రెడా ఒప్పందం ప్రకారం ద్వీపం మీద ఆంగ్లేయుల నియంత్రణ నిర్ధారించబడింది. [23]ఫ్రెంచి వారు బలవంతంగా ద్వీపాన్ని స్వాధీనం చేసుకున్నప్పటికీ బ్రెడా వద్ద ఉన్న ద్వీపం మీద ఫ్రెంచి వారి హక్కును వదులుకున్నందున ద్వీపం చట్టపరమైన హోదా "సెటిల్మెంటు ద్వారా సంపాదించిన కాలనీ"గా ఉంది. [23]
"రెడులెగ్సు" అని పిలవబడే వారిలో ఒక నవ-భూస్వామ్య కాలనీ అభివృద్ధి చెందింది. [27] ప్రొటెస్టంటు ఆంగ్లో-ఐరిషు వలసవాదులు సబ్-సహారా ఆఫ్రికను బానిసలను, ఐరిషు ఒప్పంద సేవకులను శ్రమ కోసం రవాణా చేయడం ప్రారంభించారు. ఇది చాలా కరేబియను దీవులకు సాధారణం. 18వ శతాబ్దం చివరి నాటికి ద్వీపంలో అనేక తోటలు అభివృద్ధి చేయబడ్డాయి.
18వ శతాబ్దం
[మార్చు]1712లో మోంట్సెరాటు మీద ఫ్రెంచి దాడి జరిగింది. [26] 1768 మార్చి17 న బానిస తిరుగుబాటు విఫలమైంది కానీ వారి ప్రయత్నాలు జ్ఞాపకం ఉంచబడ్డాయి.[28][26] 1834లో బానిసత్వాన్ని రద్దు చేశారు. 1985లో మోంట్సెరాటు ప్రజలు తిరుగుబాటును గుర్తుచేసుకోవడానికి సెయింటు పాట్రిక్సు డేను పది రోజుల ప్రభుత్వ సెలవుదినంగా చేశారు.[29] పండుగలు పాటలు, నృత్యం, ఆహారం సాంప్రదాయ దుస్తులలో మోంట్సెరాటు సంస్కృతి, చరిత్రను జరుపుకుంటాయి.[30]
1782లో అమెరికను విప్లవాత్మక యుద్ధంలో అమెరికా మొదటి మిత్రదేశంగా, ఫ్రాన్సు అమెరికన్లకు మద్దతు ఇచ్చే యుద్ధంలో మోంట్సెరాటును స్వాధీనం చేసుకుంది.[29][26] ద్వీపాన్ని వలసరాజ్యం చేయాలనే ఉద్దేశ్యం లేని ఫ్రెంచి వారు. 1783 పారిసు ఒప్పందం ప్రకారం ద్వీపాన్ని గ్రేటు బ్రిటనుకు తిరిగి ఇవ్వడానికి అంగీకరించారు. [31]
కొత్త పంటలు - రాజకీయాలు
[మార్చు]1834లో బ్రిటను మోంట్సెరాటు, దాని ఇతర భూభాగాలలో బానిసత్వాన్ని రద్దు చేసింది.[32][29][26] పంతొమ్మిదవ శతాబ్దంలో చక్కెర ధరలు తగ్గుముఖం పట్టాయి. బ్రెజిల్, ఇతర దేశాలు ఈ వాణిజ్యంలో పోటీ పడటంతో ఈ పోటీ ద్వీపం ఆర్థిక వ్యవస్థ మీద ప్రతికూల ప్రభావాన్ని చూపింది.[33][34]
ద్వీపంలో మొట్టమొదటి నిమ్మ చెట్ల తోటలను 1852లో స్థానిక ప్లాంటరు అయిన మిస్టరు బర్గు నాటారు.[35] 1857లో బ్రిటిషుకు చెందిన దాత జోసెఫు స్టర్జి బానిసలను ఉపయోగించడం కంటే జీతంతో కూడిన కార్మికులను నియమించడం ఆర్థికంగా లాభదాయకమని నిరూపించడానికి ఒక చక్కెర ఎస్టేటును కొనుగోలు చేశాడు. [19] స్టర్జి కుటుంబానికి చెందిన అనేక మంది సభ్యులు అదనపు భూమిని కొనుగోలు చేశారు. 1869లో ఆ కుటుంబం మోంట్సెరాటు కంపెనీ లిమిటెడును స్థాపించి కీ లైం చెట్లను నాటింది; 1895 నాటికి ఏటా 1,00,000 గ్యాలనులకు పైగా ఉత్పత్తి అయ్యే నిమ్మ రసం వాణిజ్య ఉత్పత్తిని ప్రారంభించింది; ఒక పాఠశాలను ఏర్పాటు చేసింది; ద్వీప నివాసితులకు భూమిని విక్రయించింది. స్వచ్ఛమైన నిమ్మ రసాన్ని ఇంగ్లాండుకు పీపాలలో రవాణా చేశారు. అక్కడ దానిని లివర్పూలుకు చెందిన ఎవాన్సు, సన్స్ & కో, శుద్ధి చేసి బాటిలు చేసింది. ప్రజలకు నాణ్యతను హామీ ఇవ్వడానికి ఉద్దేశించిన ప్రతి సీసా మీద ట్రేడుమార్కు ఉంది. [24]

మోంట్సెరాటులో ఎక్కువ భాగం చిన్న యజమానుల ఆధీనంలోకి వచ్చింది.[36][37]
1871 నుండి 1958 వరకు ఈ ద్వీపం బ్రిటిషు లీవార్డు దీవుల సమాఖ్య క్రౌన్ కాలనీలో భాగంగా నిర్వహించబడింది. 1958 నుండి 1962 వరకు స్వల్పకాలిక వెస్టిండీసు ఫెడరేషనులో ఒక ప్రావిన్సుగా మారింది.[38][19] 1960 నుండి 1970 వరకు మోంట్సెరాటు లేబరు పార్టీకి చెందిన విలియం హెన్రీ బ్రాంబులు మోంట్సెరాటు మొదటి ముఖ్యమంత్రి అయ్యాడు; ఆయన కార్మిక హక్కులను ప్రోత్సహించడానికి, ద్వీపానికి పర్యాటకాన్ని పెంచడానికి పనిచేశాడు. మోంట్సెరాటు అసలు విమానాశ్రయానికి ఆయన గౌరవార్థం పేరు పెట్టారు.[39] బ్రాంబులు కుమారుడు పెర్సివలు ఆస్టిను బ్రాంబులు, పర్యాటక సౌకర్యాల నిర్మాణం మీద విమర్శనాత్మకంగా స్పందించాడు. అతను తన సొంత పార్టీ అయిన ప్రోగ్రెసివు డెమోక్రటికు పార్టీని స్థాపించాడు. ఇది 1970 మోంట్సెరాటియను సార్వత్రిక ఎన్నికల్లో గెలిచింది. పెర్సివలు బ్రాంబులు 1970 నుండి 1978 వరకు ముఖ్యమంత్రిగా పనిచేశారు.[40] 1978 నుండి 1991 వరకు ముఖ్యమంత్రి జాన్ ఓస్బోర్ను, ఆయన పీపుల్సు లిబరేషను మూవ్మెంటు రాజకీయంగా ఆధిపత్యం చెలాయించారు. బహుశా స్వాతంత్ర్యం ప్రకటించినా అది ఎప్పుడూ కార్యరూపం దాల్చలేదు.
1991 మే 10న కరేబియను టెరిటరీసు (హత్యకు మరణశిక్ష రద్దు) ఆర్డరు 1991 అమల్లోకి వచ్చింది. ఇది మోంట్సెరాటులో హత్యకు మరణశిక్షను అధికారికంగా రద్దు చేసింది.[41]
పిఎల్ఎం పార్టీలోని అవినీతి ఆరోపణల ఫలితంగా 1991లో ఓస్బోర్ను ప్రభుత్వం కూలిపోయింది. రూబెను మీడ్ కొత్త ముఖ్యమంత్రి అయ్యారు. [42] తరువాత ముందస్తు ఎన్నికలు పిలువబడ్డాయి. [42]
1995–1999లో మోంట్సెరాటు సౌఫ్రియరు హిల్సులో వినాశకరమైన అగ్నిపర్వత విస్ఫోటనాల వల్ల నాశనమైంది. ఇది రాజధాని నగరం ప్లైమౌతును నాశనం చేసింది. ద్వీపంలో ఎక్కువ భాగాన్ని ఖాళీ చేయవలసి వచ్చింది. మోంట్సెరాటియన్లు చాలా మంది విదేశాలకు వలస వెళ్లారు. ప్రధానంగా యునైటెడు కింగ్డంకు కొందరు తిరిగి వెళ్ళారు. ఈ విస్ఫోటనాలు ద్వీపం మొత్తం దక్షిణ అర్ధభాగాన్ని నివాసయోగ్యరహితంగా మార్చాయి. ప్రస్తుతం దీనిని పరిమిత ప్రాప్యతతో మినహాయింపు జోన్గా గుర్తించారు.
విపత్తుకు మోంట్సెరాటియను ప్రభుత్వం ప్రతిస్పందన మీద విమర్శలు రావడంతో 1997లో ముఖ్యమంత్రి బెర్ట్రాండు ఓస్బోర్ను రాజీనామా చేశారు. ఆయన కేవలం ఒక సంవత్సరం పదవిలో ఉన్నారు. ఆయన స్థానంలో డేవిడు బ్రాండ్టు నియమితులయ్యారు. ఆయన 2001 వరకు పదవిలో కొనసాగారు. పదవిని విడిచిపెట్టినప్పటి నుండి బ్రాండ్టు మైనర్లతో లైంగిక నేరాలకు పాల్పడినట్లు ఆరోపణలు ఎదుర్కొంటూ బహుళ నేర పరిశోధనలకు గురయ్యారు.[43] ఆయన ఆరు లైంగిక దోపిడీ నేరాలకు పాల్పడినట్లు తేలింది. 2021 జూలైలో పదిహేను సంవత్సరాల జైలు శిక్ష విధించబడింది.[44]
2001 ఎన్నికల్లో విజయం సాధించిన తర్వాత జాన్ ఓస్బోర్ను తిరిగి ముఖ్యమంత్రి అయ్యారు. 2006లో మోంట్సెరాటు డెమోక్రటికు పార్టీకి చెందిన లోవెలు లూయిసు ఆయనను తొలగించారు. రూబెను మీడ్ 2009 నుండి 2014 వరకు తిరిగి పదవిలోకి వచ్చారు.[45] ఆయన పదవీకాలంలో ముఖ్యమంత్రి పదవిని ప్రీమియరు పదవితో భర్తీ చేశారు.
2017 శరదృతువులో మోంట్సెరాటు హరికేను ఇర్మా వల్ల ప్రభావితం కాలేదు. హరికేను మారియా నుండి స్వల్ప నష్టాన్ని మాత్రమే చవిచూసింది. [46]
2019 నవంబరు నుండి మూవ్మెంటు ఫర్ చేంజి అండు ప్రాస్పెరిటీ పార్టీకి చెందిన ఈస్టను టేలరు-ఫారెలు ద్వీపం ప్రీమియరుగా ఉన్నారు.
రాజకీయాలు - ప్రభుత్వం
[మార్చు]ప్రధాన వ్యాసం: మోంట్సెరాటు రాజకీయాలు
మోంట్సెరాటు యునైటెడ్ కింగ్డం అంతర్గతంగా స్వయం పాలన కలిగిన విదేశీ భూభాగంగా ఉంది.[47] ఐక్యరాజ్యసమితి డీకోలనైజేషను కమిటీ మోంట్సెరాటును ఐక్యరాజ్యసమితి స్వయం పాలన లేని భూభాగాల జాబితాలో చేర్చింది. ద్వీపం రాష్ట్రాధినేత కింగ్ 3వ చార్లెసు, నియమిత గవర్నరు ప్రాతినిధ్యం వహిస్తాడు. కార్యనిర్వాహక అధికారాన్ని ప్రభుత్వం నిర్వహిస్తుంది. అయితే తొమ్మిది మంది ఎన్నికైన సభ్యులతో కూడిన శాసనసభ సభ్యుల నుండి ఒకరిని గవర్నరు ప్రీమియరు ప్రభుత్వ అధిపతిగా నియమిస్తాడు. మెజారిటీ సీట్లు కలిగిన పార్టీ నాయకుడు సాధారణంగా అధిపతిగా నియమించబడతాడు. [6] శాసనసభ అధికారం ప్రభుత్వం, శాసనసభ రెండింటికీ ఉంటుంది. అసెంబ్లీలో ఇద్దరు ఎక్సు అఫీషియో సభ్యులు కూడా ఉన్నారు; అటార్నీ జనరలు, ఆర్థిక కార్యదర్శి కూడా నియమించబడతారు. [6]
న్యాయవ్యవస్థ కార్యనిర్వాహక, శాసనసభ నుండి స్వతంత్రంగా ఉంటుంది.
పరిపాలనా విభాగాలు
[మార్చు]
సెయింటు పీటరు (ఎరుపు)
సెయింటు జార్జెసు (ఆకుపచ్చ)
సెయింటు ఆంథోనీ (సియాన్)
ప్లైమౌతు (◾)
స్థానిక ప్రభుత్వ ప్రయోజనాల కోసం, మోంట్సెరాటును మూడు పారిషులుగా విభజించారు. ఉత్తరం నుండి దక్షిణానికి వెళితే, అవి:
- సెయింటు పీటరు పారిషు
- సెయింటు జార్జెసు పారిషు
- సెయింటు ఆంథోనీ పారిషు
అగ్నిపర్వత కార్యకలాపాలు ప్రారంభమైనప్పటి నుండి ద్వీపంలోని స్థావరాల స్థానాలు చాలా మారిపోయాయి. ద్వీపం వాయువ్యంలో ఉన్న సెయింటు పీటరు పారిషు మాత్రమే ఇప్పుడు నివాసయోగ్యంగా ఉంది, 4,000 - 6,000 మధ్య జనాభా ఉంది.[48][49] మిగిలిన రెండు పారిషులు ఇప్పటికీ నివసించడానికి చాలా ప్రమాదకరమైనవిగా ఉన్నాయి. గణనీయంగా మరింత నవీనమైన పరిపాలనా విభజన రకం 3 జనాభా గణన ప్రాంతాలు, ప్రధానంగా జనాభా గణన కోసం ఉపయోగించబడతాయి. .[50] ఉత్తరం నుండి దక్షిణానికి వెళితే, ఇవి:
- ఉత్తర ప్రాంతం (2,369 జనాభా)
- మధ్య ప్రాంతం (1,666 జనాభా)
- నాంటెస్ నదికి దక్షిణంగా (887 జనాభా)
జనగణన ప్రయోజనాల కోసం వీటిని 23 గణన జిల్లాలుగా విభజించారు.
పోలీసు
[మార్చు]పోలీసింగుకు ప్రధానంగా రాయలు మోంట్సెరాటు పోలీసు సర్వీసు బాధ్యత వహిస్తుంది.
సైనిక - రక్షణ
[మార్చు]మోంట్సెరాటు రక్షణ యునైటెడు కింగ్డం బాధ్యత. రాయలు నేవీ కరేబియను (హెచ్ఎంఎస్ మెడ్వే)[51] లో శాశ్వత స్టేషనులో ఒక ఓడను నిర్వహిస్తుంది. ఎప్పటికప్పుడు అట్లాంటికు పెట్రోలు (నార్తు) టాస్కింగులో భాగంగా మరొక రాయలు నేవీ లేదా రాయలు ఫ్లీటు సహాయక నౌకను పంపవచ్చు. ఈ ప్రాంతంలో ఈ నౌకల ప్రధాన లక్ష్యం విదేశీ భూభాగాల కోసం బ్రిటిషు సార్వభౌమత్వాన్ని కాపాడుకోవడం తుఫానులు వంటి విపత్తుల సమయంలో మానవతా సహాయం, విపత్తు సహాయాన్ని అందించడం, మాదకద్రవ్యాల నిరోధక కార్యకలాపాలను నిర్వహించడం. 2023 అక్టోబరులో డిస్ట్రాయరు హెచ్ఎంఎస్ డాంటులెసు (మెడ్వే స్థానంలో తాత్కాలికంగా కరేబియను టాస్కింగును చేపట్టింది)హరికేను సీజను ముగింపుకు సిద్ధం కావడానికి స్థానిక అధికారులకు సహాయం చేయడానికి ఈ భూభాగాన్ని సందర్శించింది. [52]
రాయలు మోంటుసెరాటు డిఫెన్సు ఫోర్సు
[మార్చు]ప్రధాన వ్యాసం: రాయలు మోంటుసెరాటు డిఫెన్సు ఫోర్సు
రాయలు మోంటుసెరాటు డిఫెన్సు ఫోర్సు అనేది బ్రిటిషు ఓవర్సీసు టెరిటరీ ఆఫ్ మోంటుసెరాటు హోం డిఫెన్సు యూనిటు. 1899లో స్థాపించబడిన ఈ యూనిటు నేడు దాదాపు నలభై మంది స్వచ్ఛంద సైనికులతో కూడిన దళంగా ఉంది. ప్రధానంగా ఇది పౌర రక్షణ, ఉత్సవ విధులకు సంబంధించిన బాధ్యతలు నిర్వహిస్తుంది. ఈ యూనిటు ఐరిషు గార్డులతో చారిత్రక అనుబంధాన్ని కలిగి ఉంది.
కమ్యూనికేషన్సు
[మార్చు]ఈ ద్వీపం ల్యాండులైను టెలిఫోనుల ద్వారా, పూర్తిగా డిజిటలైజు చేయబడింది. 3000 మంది సబ్స్క్రైబరులతో, మొబైలు సెల్యులారు ద్వారా సేవలు అందిస్తోంది. అంచనా వేసిన సంఖ్య 5000 హ్యాండ్సెట్లు వినియోగంలో ఉన్నాయి. అంచనా వేసిన 2860 మంది వినియోగదారులకు ఇంటర్నెటు సదుపాయం ఉంది. ఇవి జూలై 2016 అంచనాలు. పబ్లికు రేడియో సేవను రేడియో మోంటుసెరాటు అందిస్తుంది. ఒకే టెలివిజను బ్రాడుకాస్టరు, పిటివి ఉంది. [53] కేబులు, ఉపగ్రహ టెలివిజను సేవ అందుబాటులో ఉంది. [6]
మోంట్సెరాటుకు మెయిలు పంపడానికి యుకె పోస్టు కోడు ఎంఎస్ఆర్, తరువాత గమ్యస్థాన పట్టణం ప్రకారం నాలుగు అంకెలు ఉంటాయి; ఉదాహరణకు, లిటిల్ బే పోస్టు కోడు ఎంఎస్ఆర్1120. .[54]
భౌగోళికం
[మార్చు]
ప్రధాన వ్యాసం: మోంట్సెరాటు భౌగోళిక శాస్త్రం
మోంట్సెరాటు ద్వీపం ఆంటిగ్వాకు నైరుతి దిశలో దాదాపు 25 మైళ్ళు (40 కి.మీ), రెడోండాకు ఆగ్నేయంగా 13 మైళ్ళు (21 కి.మీ) (ఆంటిగ్వా&బార్బుడా యాజమాన్యంలోని ఒక చిన్న ద్వీపం), ఫ్రెంచి విదేశీ ప్రాంతమైన గ్వాడెలోప్కు వాయువ్యంగా 35 మైళ్ళు (56 కి.మీ) దూరంలో ఉంది. రెడోండా దాటి నెవిస్ ద్వీపం (ఇది సెయింట్ కిట్స్ అండ్ నెవిస్ సమాఖ్యలో భాగం), వాయువ్య దిశలో దాదాపు 30 మైళ్ళు (48 కి.మీ) దూరంలో ఉంది.
మోంట్సెరాటు 104 కి.మీ2 (40 చదరపు మైళ్ళు) విస్తీర్ణంలో ఉంది. ఆగ్నేయ తీరంలో అగ్నిపర్వత నిక్షేపాలు పేరుకుపోవడం వల్ల క్రమంగా పెరుగుతోంది. ఈ ద్వీపం 16 కి.మీ (9.9 మైళ్ళు) పొడవు, 11 కి.మీ (6.8 మైళ్ళు) వెడల్పు కలిగి ఉంది. చదునైన లిటోరలు ప్రాంతంతో చుట్టుముట్టబడిన పర్వత అంతర్గత భాగాన్ని కలిగి ఉంది. సముద్రం నుండి 15 నుండి 30 మీ (49 నుండి 98 అడుగులు) ఎత్తులో ఉన్న రాతి శిఖరాలు, ద్వీపం పశ్చిమ (కరేబియను సముద్రం) వైపున ఉన్న కోవుల మధ్య చెల్లాచెదురుగా ఉన్న అనేక మృదువైన అడుగున ఉన్న ఇసుక బీచులు ఉన్నాయి.
ప్రధాన పర్వతాలలో (ఉత్తరం నుండి దక్షిణానికి) సిల్వరు హిల్, సెంటరు హిల్సు శ్రేణిలోని కేటీ హిల్, సౌఫ్రియరు హిల్సు, సౌత్ సౌఫ్రియర్ హిల్సు ఉన్నాయి. [29] సౌఫ్రియరు హిల్సు అగ్నిపర్వతం ద్వీపం ఎత్తైన ప్రదేశంగా ఉంది. 1995కి ముందు దాని ఎత్తు 915 మీటర్లు (3,002 అడుగులు)గా ఉంది. అయితే లావా గోపురం సృష్టించడం వల్ల ఇది విస్ఫోటనం తర్వాత పెరిగింది. దాని ప్రస్తుత ఎత్తు 1,050 మీటర్లు (3,440 అడుగులు)గా అంచనా వేయబడింది. [6]
సిఐఎ 2011 అంచనా ప్రకారం ద్వీపం 30% భూమి వ్యవసాయ భూమిగా ఉండగా ఇందులో 20% వ్యవసాయ యోగ్యమైనదిగా, 25% అటవీ భూమిగా, మిగిలిన భూమి "ఇతర భూమి"గా వర్గీకరించబడింది.[6]
మోంట్సెరాటు దాని ఉత్తర తీరంలో లిటిల్ రెడోండా తూర్పున పిన్నకిలు రాక్, స్టాట్యూ రాక్ వంటి కొన్ని చిన్న ఆఫ్షోరు దీవులను కలిగి ఉంది.
అగ్నిపర్వతం - మినహాయింపు జోన్
[మార్చు]


1995 జూలైలో శతాబ్దాలుగా నిద్రాణంగా ఉన్న మోంట్సెరాటు సౌఫ్రియరు హిల్సు అగ్నిపర్వతం విస్ఫోటనం చెందింది. త్వరలోనే ద్వీపం రాజధాని ప్లైమౌతును 12 మీటర్ల (39 అడుగులు) కంటే ఎక్కువ బురదలో పూడ్చిపెట్టింది. దాని విమానాశ్రయం, డాకింగు సౌకర్యాలను నాశనం చేసింది. ఇప్పుడు అది మినహాయింపు జోన్గా పిలువబడే ద్వీపం దక్షిణ భాగాన్ని నివాసయోగ్యం కానిదిగా, ప్రయాణానికి సురక్షితం కానిదిగా చేసింది. ద్వీపం దక్షిణ భాగం ఖాళీ చేయబడింది. సందర్శనలు తీవ్రంగా పరిమితం చేయబడ్డాయి.[55] ఈ మినహాయింపు జోన్లో అగ్నిపర్వత కార్యకలాపాలు ఎక్కువగా జరిగే భూభాగాలకు ఆనుకొని ఉన్న రెండు సముద్ర ప్రాంతాలు కూడా ఉన్నాయి. [9]
ప్లైమౌతు విధ్వంసం ఆర్థిక వ్యవస్థ అంతరాయం తర్వాత జనాభాలో సగానికి పైగా ద్వీపాన్ని విడిచిపెట్టారు. ఇక్కడ నివాసాలు కూడా లేవు. 1990ల చివరలో అదనపు విస్ఫోటనాలు సంభవించాయి. 1997 జూన్ 25న పైరోక్లాస్టికు ప్రవాహం మస్కిటో ఘాటులో ప్రయాణించింది. ఈ పైరోక్లాస్టికు ఉప్పెనను ఘాటు (సముద్రానికి దారితీసే నిటారుగా ఉన్న రివైను) ఆపలేకపోయింది. దాని నుండి బయటకు వచ్చింది. (అధికారికంగా ఖాళీ చేయబడిన) స్ట్రీథం గ్రామ ప్రాంతంలో ఉన్న 19 మంది మరణించారు. ఈ ప్రాంతంలోని అనేక మంది తీవ్ర కాలిన గాయాలకు గురయ్యారు.
మోంట్సెరాటు నివాసితులకు మంజూరు చేయబడిన హోదాకు సంబంధించి బ్రిటిషు జాతీయత చట్టం కాలక్రమేణా మారిపోయింది. విపత్తును గుర్తించి 1998లో మోంట్సెరాటు ప్రజలకు యునైటెడు కింగ్డంలో పూర్తి నివాస హక్కులను మంజూరు చేశారు. వారు కోరుకుంటే వలస వెళ్ళడానికి వీలు కల్పించారు. 2002లో మోంట్సెరాటులోని బ్రిటిషు ఓవర్సీసు టెరిటరీసు పౌరులకు మరొక బ్రిటిషు ఓవర్సీసు టెరిటరీ మినహా మిగిలిన వారందరికీ బ్రిటిషు పౌరసత్వం మంజూరు చేయబడింది.[56]
2000ల ప్రారంభంలో చాలా సంవత్సరాలుగా అగ్నిపర్వతం కార్యకలాపాలు దక్షిణాన జనావాసాలు లేని ప్రాంతాలలోకి బూడిదను అరుదుగా బయటకు పంపడం ద్వారానే జరిగాయి. బూడిద జలాలు అప్పుడప్పుడు ద్వీపం ఉత్తర, పశ్చిమ ప్రాంతాలకు విస్తరించాయి. 2009 నవంబరు నుండి ఫిబ్రవరి 2010 వరకు సౌఫ్రియరు హిల్సు అగ్నిపర్వతం వద్ద పెరిగిన కార్యకలాపాల కాలంలో బూడిద బయటకు వెళ్లి పర్వతం అనేక వైపులా పైరోక్లాస్టికు ప్రవాహాలను పంపిన వల్కానియన్ పేలుడు సంభవించింది. మినహాయింపు జోన్లోని కొన్ని భాగాలలోకి ప్రయాణం అప్పుడప్పుడు అనుమతించబడింది. అయితే రాయలు మోంట్సెరాటు పోలీసు ఫోర్సు నుండి లైసెన్సు ద్వారా మాత్రమే.[57] 2014 నుండి ఈ ప్రాంతం అగ్నిపర్వత కార్యకలాపాల ఆధారంగా వివిధ ప్రవేశ, వినియోగ పరిమితులతో బహుళ ఉప మండలాలుగా విభజించబడింది: కొన్ని ప్రాంతాలు (2020లో) 24 గంటలు తెరిచి ఉండి నివాసయోగ్యంగా ఉన్నాయి. మునుపటి రాజధానితో సహా అత్యంత ప్రమాదకరమైన జోన్, అగ్నిపర్వత, ఇతర ప్రమాదాల కారణంగా, ముఖ్యంగా నాశనం చేయబడిన ప్రాంతాలలో నిర్వహణ లేకపోవడం వల్ల సాధారణ సందర్శకులకు నిషేధించబడింది. ప్రభుత్వ అనుమతి పొందిన గైడు తో కలిసి ఈ ప్రాంతాన్ని సందర్శించడం చట్టబద్ధమే.[58][59]
మోంట్సెరాటు ఉత్తర భాగం అగ్నిపర్వత కార్యకలాపాల ప్రభావానికి పెద్దగా గురికాలేదు. ఇది పచ్చగా ఉంది. 2005 ఫిబ్రవరిలో ప్రిన్సెసు అన్నే ఉత్తరాన ఇప్పుడు జాన్ ఎ. ఓస్బోర్ను విమానాశ్రయంగా పిలువబడే విమానాశ్రయాన్ని అధికారికంగా ప్రారంభించింది. 2011 నుండి ఇది ఫ్లై మోంట్సెరాటు ఎయిర్వేస్ ద్వారా ప్రతిరోజూ నిర్వహించబడుతున్న అనేక విమానాలను నిర్వహిస్తుంది. కొత్త రాజధాని పట్టణం నిర్మిస్తున్న లిటిల్ బే వద్ద డాకింగు సౌకర్యాలు ఉన్నాయి; కొత్త ప్రభుత్వ కేంద్రం కొద్ది దూరంలో బ్రాడ్సు వద్ద ఉంది.
వన్యప్రాణులు
[మార్చు]మరిన్ని సమాచారం: మోంట్సెరాటు పక్షుల జాబితా, మోంట్సెరాటు క్షీరదాల జాబితా, మోంట్సెరాటు ఉభయచరాలు, సరీసృపాల జాబితా

మోంట్సెరాటు, అనేక వివిక్త దీవుల మాదిరిగానే, అరుదైన, స్థానిక వృక్ష, జంతు జాతులకు నిలయం. రాయలు బొటానికు గార్డెన్సు సహకారంతో మోంట్సెరాటు నేషనలు ట్రస్టు చేపట్టిన పని, క్యూ సెంటరు హిల్సు ప్రాంతంలో ప్రిబ్బీ (రోండెలెటియా బక్సిఫోలియా) పరిరక్షణ మీద కేంద్రీకృతమై ఉంది. 2006 వరకు ఈ జాతి మోంట్సెరాటు వృక్షసంపద గురించి ఒక పుస్తకం నుండి మాత్రమే తెలుసు.[60] 2006లో పరిరక్షకులు ద్వీపంలోని చనిపోయిన చెట్ల నుండి అంతరించిపోతున్న మోంట్సెరాటు ఆర్చిడు (ఎపిడెండ్రం మోంట్సెరాటెన్సు) అనేక మొక్కలను రక్షించి, వాటిని ద్వీపం బొటానికు గార్డెను భద్రతలో ఉంచారు.
మోంటుసెరాటు అనేది స్థానికంగా పర్వత కోడి అని పిలువబడే తీవ్రంగా అంతరించిపోతున్న జెయింటు డిచ్ ఫ్రాగు (లెప్టోడాక్టిలసు ఫాలాక్సు) కు నిలయం, ఇది మోంటుసెరాటు, డొమినికాలో మాత్రమే కనిపిస్తుంది. 1997లో ఉభయచర వ్యాధి చైట్రిడియోమైకోసిసు, అగ్నిపర్వత విస్ఫోటనం కారణంగా ఈ జాతి వినాశకరమైన క్షీణతకు గురైంది. డ్యూరెలు వైల్డ్లైఫు కన్జర్వేషను ట్రస్టు నిపుణులు "సేవింగు ది మౌంటైను చికెను" అనే ప్రాజెక్టులో కప్పను ఇన్-సిటుగా సంరక్షించడానికి మోంటుసెరాటు డిపార్టుమెంటు ఆఫ్ ఎన్విరానుమెంటుతో కలిసి పనిచేస్తున్నారు.[61] డ్యూరెలు వైల్డులైఫు కన్జర్వేషను ట్రస్టు, జూలాజికలు సొసైటీ ఆఫ్ లండను, చెస్టరు జూ, పార్కెని జూ, మోంటుసెరాటు, డొమినికా ప్రభుత్వాల భాగస్వామ్యంతో ఎక్సు-సిటు క్యాప్టివు బ్రీడింగు జనాభాను ఏర్పాటు చేశారు. కప్పల సంఖ్యను పెంచడం, చైట్రిడియోమైకోసిసు నుండి విలుప్త ప్రమాదాన్ని తగ్గించడం అనే ఆశతో ఈ కార్యక్రమం నుండి ప్రయోజనాలు ఇప్పటికే జరిగాయి.
జాతీయ పక్షి స్థానిక మోంటుసెరాటు ఓరియోలు (ఇక్టెరస్ ఒబెరి). [62] ఐయుసిఎన్ రెడ్ లిస్టు దీనిని దుర్బలమైనదిగా వర్గీకరిస్తుంది. గతంలో దీనిని తీవ్రంగా అంతరించిపోతున్నట్లు జాబితా చేసింది.[63] ప్రస్తుతం ఇవి చెస్టరు జూ, లండను జూ, జెర్సీ జూ, ఎడినుబర్గు జూ వంటి యుకెలోని అనేక జంతుప్రదర్శనశాలలలో బందీ అయిన కొన్ని పక్షులు ఉన్నాయి.
మోంటుసెరాటు గల్లివాస్పు (డిప్లోగ్లోససు మోంటిస్సెరాటి), ఒక రకమైన బల్లి, మోంటుసెరాటుకు చెందినది. ఐయుసిఎన్ రెడ్ లిస్టులో తీవ్రంగా అంతరించిపోతున్నట్లు జాబితా చేయబడింది.[64][65] ఈ జాతి కోసం ఒక జాతుల కార్యాచరణ ప్రణాళికను అభివృద్ధి చేశారు. [66] 2005లో సెంటరు హిల్సు కోసం జీవవైవిధ్య అంచనాను నిర్వహించారు. స్థానిక పరిరక్షకుల పనికి మద్దతు ఇవ్వడానికి, డ్యూరెలు వైల్డులైఫు కన్జర్వేషను ట్రస్టు, రాయలు బొటానికు గార్డెన్సు, క్యూ, రాయలు సొసైటీ ఫర్ ది ప్రొటెక్షను ఆఫ్ బర్డ్సు, మోంటానా స్టేటు యూనివర్శిటీతో సహా అంతర్జాతీయ భాగస్వాముల బృందం విస్తృతమైన సర్వేలు నిర్వహించి జీవసంబంధమైన డేటాను సేకరించింది.[67] మోంటానా స్టేటు యూనివర్శిటీ పరిశోధకులు ఈ ద్వీపంలో అకశేరుక జంతుజాలం ముఖ్యంగా గొప్పదని కనుగొన్నారు. మోంట్సెరాటులో కనిపించే అకశేరుక జాతుల సంఖ్య 1241 అని నివేదిక కనుగొంది. తెలిసిన బీటిలు జాతుల సంఖ్య 63 కుటుంబాలకు చెందిన 718 జాతులు. 120 అకశేరుకాలు మోంట్సెరాటుకు చెందినవని అంచనా వేయబడింది.[67]
మోంట్సెరాటు దాని పగడపు దిబ్బలు తీరం వెంబడి ఉన్న గుహలకు ప్రసిద్ధి చెందింది. ఈ గుహలు అనేక జాతుల గబ్బిలాలకు నిలయంగా ఉన్నాయి. పది జాతుల గబ్బిలాలను అంతరించిపోకుండా పర్యవేక్షించడానికి, రక్షించడానికి ప్రయత్నాలు జరుగుతున్నాయి.[68][69]
మోంట్సెరాటు టరాన్టులా (సైర్టోఫోలిసు ఫెమోరాలిసు) ఈ ద్వీపానికి చెందిన ఏకైక టరాన్టులా జాతి. దీనిని మొదట 2016 ఆగస్టులో చెస్టరు జూలో బందిఖానాలో పెంచారు.[70]

వాతావరణం
[మార్చు]మోంట్సెరాటు ఉష్ణమండల వర్షారణ్య వాతావరణాన్ని కలిగి ఉంటుంది (కొప్పెను వాతావరణ వర్గీకరణ ప్రకారం ఎ ఎఫ్), ఉష్ణోగ్రత ఏడాది పొడవునా వెచ్చగా, స్థిరంగా ఉంటుంది. చాలా అవపాతం ఉంటుంది. అట్లాంటికు తుఫానుల కారణంగా వేసవి, శరదృతువు తడిగా ఉంటాయి.
శీతోష్ణస్థితి డేటా - Plymouth | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
నెల | జన | ఫిబ్ర | మార్చి | ఏప్రి | మే | జూన్ | జూలై | ఆగ | సెప్టెం | అక్టో | నవం | డిసెం | సంవత్సరం |
అత్యధిక రికార్డు °C (°F) | 32 (90) |
33 (91) |
34 (93) |
34 (93) |
36 (97) |
37 (99) |
37 (99) |
37 (99) |
36 (97) |
34 (93) |
37 (99) |
33 (91) |
37 (99) |
సగటు అధిక °C (°F) | 29 (84) |
30 (86) |
31 (88) |
31 (88) |
32 (90) |
32 (90) |
33 (91) |
33 (91) |
32 (90) |
31 (88) |
30 (86) |
29 (84) |
31 (88) |
సగటు అల్ప °C (°F) | 23 (73) |
23 (73) |
24 (75) |
24 (75) |
24 (75) |
25 (77) |
25 (77) |
25 (77) |
24 (75) |
24 (75) |
24 (75) |
23 (73) |
24 (75) |
అత్యల్ప రికార్డు °C (°F) | 17 (63) |
18 (64) |
18 (64) |
18 (64) |
19 (66) |
21 (70) |
22 (72) |
22 (72) |
21 (70) |
19 (66) |
19 (66) |
18 (64) |
17 (63) |
సగటు అవపాతం mm (inches) | 122 (4.8) |
86 (3.4) |
112 (4.4) |
89 (3.5) |
97 (3.8) |
112 (4.4) |
155 (6.1) |
183 (7.2) |
168 (6.6) |
196 (7.7) |
180 (7.1) |
140 (5.5) |
1,640 (64.6) |
Source: BBC Weather[71] |
ఆర్థిక వ్యవస్థ
[మార్చు]ప్రధాన వ్యాసం: మోంట్సెరాటు ఆర్థిక వ్యవస్థ

1995 విస్ఫోటనం, దాని పర్యవసానాల వల్ల మోంట్సెరాటు ఆర్థిక వ్యవస్థ నాశనమైంది; ;[29] ప్రస్తుతం ద్వీపం నిర్వహణ బడ్జెటును బ్రిటిషు ప్రభుత్వం ఎక్కువగా సరఫరా చేస్తుంది. అంతర్జాతీయ అభివృద్ధి శాఖ (డిఎఫ్ఐడి) ద్వారా నిర్వహించబడుతుంది. ఇది సంవత్సరానికి సుమారు £25 మిలియన్లు యూరోలు ఉంటాయి. అదనపు మొత్తాలు ఆదాయం, ఆస్తి పన్నులు, లైసెన్సు ఇతర రుసుములతో పాటు దిగుమతి చేసుకున్న వస్తువుల మీదవిధించే కస్టమ్స్ సుంకాల ద్వారా సురక్షితం చేయబడతాయి.
5000 కంటే తక్కువ జనాభా కలిగిన మోంట్సెరాటు పరిమిత ఆర్థిక వ్యవస్థ 2.5 మెగావాట్లు విద్యుత్తు శక్తిని వినియోగిస్తుంది,[72]ఐదు డీజిలు జనరేటర్ల ద్వారా ఉత్పత్తి చేయబడుతుంది. [73] రెండు అన్వేషణాత్మక భూఉష్ణ బావులు మంచి వనరులను కనుగొన్నాయి. మూడవ భూఉష్ణ బావి కోసం ప్యాడు 2016లో తయారు చేయబడింది.[74]భూఉష్ణ బావులు కలిసి ద్వీపానికి అవసరమైన దానికంటే ఎక్కువ శక్తిని ఉత్పత్తి చేస్తాయని భావిస్తున్నారు.[75] 2019లో 250 కెడబల్యూ సౌర పివి స్టేషనును ప్రారంభించారు. మరో 750 కెడబల్యూ కోసం ప్రణాళికలు సిద్ధం చేశారు. [72]
సిఐఎ ప్రచురించిన నివేదిక ప్రకారం ఎగుమతుల విలువ యుఎస్$5.7 మిలియన్ల డలర్లకు (2017 అంచనా) సమానం. ఇందులో ప్రధానంగా ఎలక్ట్రానికు భాగాలు, ప్లాస్టికు సంచులు, దుస్తులు, మిరపకాయలు, నిమ్మకాయలు, సజీవ మొక్కలు, పశువులు ఉన్నాయి. దిగుమతుల విలువ US$31.02 మిలియన్ల డాలర్లు (2016 అంచనా) ఇందులో ప్రధానంగా యంత్రాలు, రవాణా పరికరాలు, ఆహార పదార్థాలు, తయారు చేసిన వస్తువులు, ఇంధనాలు, కందెనలు ఉన్నాయి. [6]

1979లో బీటిల్సు నిర్మాత జార్జి మార్టిని ఎఐఆర్ స్టూడియోసు మోంట్సెరాటును ప్రారంభించారు.[76] ద్వీపం వాతావరణం, అందమైన పరిసరాలను సద్వినియోగం చేసుకుంటూ తరచుగా అక్కడికి రికార్డు చేయడానికి వెళ్ళే సంగీతకారులతో ఈ ద్వీపాన్ని ప్రసిద్ధి చెందింది.[77] 1989 సెప్టెంబరు 17 తెల్లవారుజామున హరికేను హ్యూగో ద్వీపాన్ని కేటగిరీ 4 హరికేనుగా దాటింది. ద్వీపంలోని 90% కంటే ఎక్కువ నిర్మాణాలను దెబ్బతీసింది. [19] ఎయిర్ స్టూడియోసు మోంట్సెరాటు మూసివేయబడింది. పర్యాటక ఆర్థిక వ్యవస్థ దాదాపుగా తుడిచిపెట్టుకుపోయింది.[78] నెమ్మదిగా కోలుకుంటున్న పర్యాటక పరిశ్రమ 1995లో సౌఫ్రియరు హిల్సు అగ్నిపర్వతం విస్ఫోటనం చెందడంతో మళ్ళీ తుడిచిపెట్టుకుపోయింది. అయినప్పటికీ అది పదిహేను సంవత్సరాలలో పాక్షికంగా కోలుకోవడం ప్రారంభించింది.[79]
రవాణా
[మార్చు]జాన్ ఎ. ఓస్బోర్న్ విమానాశ్రయం
విమానయానం
[మార్చు]జాన్ ఎ. ఓస్బోర్ను విమానాశ్రయం ఈ ద్వీపంలోని ఏకైక విమానాశ్రయం (1997లో అగ్నిపర్వత విస్ఫోటనం ద్వారా డబల్యూ.హెచ్. బ్రాంబులు విమానాశ్రయం ధ్వంసమైన తర్వాత నిర్మించబడింది). ఆంటిగ్వాకు షెడ్యూల్డు సర్వీసును ఫ్లైమాంట్సెరాటు [80],ఎబిఎం ఎయిర్ అందిస్తున్నాయి. [81] చుట్టుపక్కల దీవులకు చార్టరు విమానాలు కూడా అందుబాటులో ఉన్నాయి.
సముద్రం
[మార్చు]ద్వీపానికి ఫెర్రీ సర్వీసును జాడెను సన్ ఫెర్రీ అందించింది. ఇది సెయింటు జాన్సు, ఆంటిగ్వా&బార్బుడా లోని హెరిటేజు క్వే నుండి మోంట్సెరాటులోని లిటిల్ బే వరకు నడిచింది. ఈ రైడు దాదాపు గంటన్నర పాటు ప్రయాణిస్తాయి. ఈ సేవ వారానికి ఐదు రోజులు నిర్వహించబడుతుంది. .[82]
ఆర్థికంగా నిలకడలేని కారణంగా ఈ సర్వీసు 2020లో ఆగిపోయింది. మోంట్సెరాటుకు ఇప్పుడు ఉన్న ఏకైక యాక్సెసు విమానం ద్వారా మాత్రమే. [83]
జనాభా వివరాలు
[మార్చు]ప్రధాన వ్యాసం: మోంట్సెరాట్ జనాభా వివరాలు

1842లో మోంట్సెరాటు జనాభా 7,119.[84]
2008 అంచనా ప్రకారం ఈ ద్వీపంలో జనాభా 5,879 మంది ఉన్నారు. 1995 జూలైలో అగ్నిపర్వత కార్యకలాపాలు తిరిగి ప్రారంభమైన తర్వాత 8,000 మంది శరణార్థులు ద్వీపం నుండి (ప్రధానంగా యుకెకి) వెళ్లిపోయారని అంచనా; 1994లో జనాభా 13,000. 2011 మోంట్సెరాటు జనాభా లెక్కల ప్రకారం జనాభా 4,922.[85] 2016 ప్రారంభంలో అంచనా వేసిన జనాభా దాదాపు 5,000కి చేరుకుంది. ప్రధానంగా ఇతర దీవుల నుండి వలసల కారణంగా.[10]
వయస్సు నిర్మాణం (2003 అంచనాలు):
- 14 సంవత్సరాల వరకు: 23.4% (పురుషులు 1,062; స్త్రీలు 1,041)
- 15 నుండి 64 సంవత్సరాలు: 65.3% (పురుషులు 2,805; స్త్రీలు 3,066)
- 65 సంవత్సరాలు, అంతకంటే ఎక్కువ వయస్సు: 11.3% (పురుషులు 537; స్త్రీలు 484)
- 2002 నాటికి జనాభా సగటు వయస్సు 28.1, 2000 నాటికి లింగ నిష్పత్తి 0.96 పురుషులు/స్త్రీలు.
జనాభా పెరుగుదల రేటు 6.9% (2008 అంచనా), జనన రేటు 1,000 జనాభాకు 17.57 జననాలు, మరణ రేటు 7.34 మరణాలు/1,000 జనాభా (2003 అంచనా), నికర వలస రేటు 195.35/1,000 జనాభా (2000 అంచనా) ఉంది. 1000 సజీవ జననాలకు 7.77 మరణాలు (2003 అంచనా). జనన సమయంలో ఆయుర్దాయం 75.9 సంవత్సరాలు: పురుషులకు 76.8, స్త్రీలకు 75.0 (2023 అంచనా).. .[86] ప్రపంచవ్యాప్తంగా, మోంట్సెరాటులో మాత్రమే స్త్రీల కంటే పురుషుల ఆయుర్దాయం ఎక్కువగా ఉంది, 1.8 సంవత్సరాల తేడా. [87][87] మొత్తం సంతానోత్పత్తి రేటు 1.8 మంది పిల్లలు/స్త్రీలు (2003 అంచనా).
మోంట్సెరాటు ప్రభుత్వం 2024 జనాభా లెక్కల ప్రకారం ఈ ద్వీపంలో మొత్తం జనాభా 4,386, ఇది 2011తో పోలిస్తే 10.9% తగ్గుదల. .[88]
భాష
[మార్చు]ఇంగ్లీషు ఏకైక అధికారిక భాష, ప్రధాన మాట్లాడే భాషగా ఉంది. కొన్ని వేల మంది లీవార్డు కరేబియను క్రియోలు ఇంగ్లీషు మాండలికం అయిన మోంట్సెరాటు క్రియోలును మాట్లాడతారు.చారిత్రాత్మకంగా, ఐరిషు గేలికు మాట్లాడేవారు. కానీ ప్రస్తుతం వారు ఉపయోగం నుండి అదృశ్యమయ్యారు. .[89]
మోంట్సెరాటులో ఐరిషు భాష
[మార్చు]1628లో కాలనీ స్థాపించబడినప్పటి నుండి ఐరిషు శ్వేతజాతి జనాభాలో అత్యధిక నిష్పత్తిలో ఉంది. వారిలో ఎక్కువ మంది ఒప్పంద సేవకులు; మరికొందరు వ్యాపారులు లేదా తోటల యజమానులు. భౌగోళిక శాస్త్రవేత్త థామసు జెఫ్రీ ది వెస్టు ఇండియా అట్లాసు (1780)లో మోంట్సెరాటులో ఉన్నవారిలో ఎక్కువ మంది ఐరిషు లేదా ఐరిషు సంతతికి చెందినవారని పేర్కొన్నారు. "తద్వారా ఐరిషు భాష వాడకం ద్వీపంలో నీగ్రోలలో కూడా భద్రపరచబడింది."[90]
అన్ని తరగతులకు చెందిన ఆఫ్రికను బానిసలు, ఐరిషు ఒప్పంద సేవకులు నిరంతరం సంబంధంలో ఉన్నారు. లైంగిక సంబంధాలు సాధారణంగా ఉన్నాయి. ఫలితంగా మిశ్రమ సంతతికి చెందిన జనాభా కనిపించింది. [91] కరేబియను వాణిజ్యంలో కూడా ఐరిషు ప్రముఖులు, వారి వ్యాపారులు గొడ్డు మాంసం, పంది మాంసం, వెన్న, హెర్రింగు వంటి ఐరిషు వస్తువులను దిగుమతి చేసుకున్నారు. బానిసలను కూడా దిగుమతి చేసుకున్నారు.[92]
మోంట్సెరాటులో కనీసం 19వ శతాబ్దం మధ్యకాలం వరకు ఐరిషు భాష వాడకం కొనసాగిందని పరోక్ష ఆధారాలు ఉన్నాయి. కౌంటీ కిల్కెన్నీ డైరిస్టు ఐరిషు మేధావి అంహ్లాయిబు సయిల్లెబైను 1831లో మోంట్సెరాటులో నలుపు, తెలుపు నివాసితులు ఇప్పటికీ ఐరిషు మాట్లాడుతున్నారని తాను విన్నానని పేర్కొన్నాడు.[93]
1852లో హెన్రీ హెచ్. బ్రీను నోట్సు అండు క్వరీసులో ఇలా వ్రాశాడు, "'వెస్ట్ ఇండియా దీవులలో ఐరిషు భాష మాట్లాడతారు. వాటిలో కొన్నింటిలో ఇది దాదాపు స్థానిక భాష అని చెప్పవచ్చు' అనే ప్రకటన మోంట్సెరాటు అనే చిన్న ద్వీపానికి సంబంధించినది, కానీ ఇతర కాలనీలకు సంబంధించి ఎటువంటి ఆధారం లేదు."[94]
1902లో ది ఐరిషు టైమ్సు మాంట్సెరాటు గురించిన వివరణలో మాంట్రియలు ఫ్యామిలీ హెరాల్డును ఉటంకిస్తూ, "ఈ రోజు వరకు నీగ్రోలు పాత ఐరిషు గేలికు భాష లేదా ఐరిషు బ్రోగుతో ఇంగ్లీషు మాట్లాడతారు. కన్నాటు వ్యక్తి గురించి ఒక కథ చెప్పబడింది. ఆయన ద్వీపానికి చేరుకున్నప్పుడు ఆయన ఆశ్చర్యానికి, నల్లజాతి ప్రజలు స్థానిక ఐరిషులో ప్రశంసించారు.[95]
ది అథీనియం (15 జూలై 1905)లో డబల్యూ.ఎఫ్. బట్లరు రాసిన లేఖ, కార్కు సివిలు సర్వెంటు, సి. క్రెమెను రాసిన కథనాన్ని ఉటంకించింది. జాన్ ఓ'డోనోవను అనే రిటైర్డు నావికుడు, ఆయన నిష్ణాతుడైన ఐరిషు నుండి విన్న దాని గురించి. స్పీకరు:
1852 సంవత్సరంలో బ్రిగు కలూలా సహచరుడిగా ఉన్నప్పుడు ఆయన మోంట్సెరాటు ద్వీపంలో ఒడ్డుకు వెళ్లాడని ఆయన తరచుగా నాకు చెప్పేవాడు. అది అప్పట్లో సాధారణ షిప్పింగు ట్రాకు నుండి బయటపడింది. నీగ్రోలు తమలో తాము ఐరిషు మాట్లాడుకోవడం విని తాను చాలా ఆశ్చర్యపోయానని సంభాషణలో తాను కూడా చేరానని ఆయన చెప్పాడు.... [93]
బ్రిటిషు ఫొనెటిషియను జాన్ సి. వెల్సు 1977–78లో మోంట్సెరాటులో ప్రసంగం మీద పరిశోధన నిర్వహించారు (ఇందులో లండనులో నివసించే మోంట్సెరాటియన్లు కూడా ఉన్నారు).[96] ఆంగ్లో-ఐరిషు లేదా ఐరిషు గేలికు అయినా, ఐరిషు ప్రసంగం సమకాలీన మోంట్సెరాటియను ప్రసంగాన్ని ఎక్కువగా ప్రభావితం చేసిందని మీడియా వాదనలను ఆయన కనుగొన్నాడు. [96] ఐరిషు ప్రభావానికి కారణమయ్యే ఫోనాలజీ, పదనిర్మాణం లేదా వాక్యనిర్మాణంలో ఆయన చాలా తక్కువగా కనుగొన్నాడు. వెల్సు నివేదికలో వాడుకలో ఉన్న ఐరిషు పదాలు తక్కువ సంఖ్యలో ఉన్నాయి. ఒక ఉదాహరణ మిన్సీచు [మింఫాక్స్] ఆయన మేక అనే నామవాచకం సూచించాడు. [96]
మతం
[మార్చు]2001లో సిఐఎ ప్రాథమిక మతాన్ని ప్రొటెస్టంటుగా అంచనా వేసింది (67.1%, ఆంగ్లికను 21.8%, మెథడిస్టు 17%, పెంటెకోస్టలు 14.1%, సెవెంతు-డే అడ్వెంటిస్టు 10.5%, చర్చి ఆఫ్ గాడ్ 3.7%), కాథలిక్కులు 11.6%, రాస్తాఫేరియను 1.4%, ఇతర 6.5%, ఎవరూ కాదు 2.6%, పేర్కొనబడని 10.8%. [6] 2018 నాటికి, గణాంకాలు ప్రొటెస్టంటు 71.4% (ఆంగ్లికను 17.7%, పెంటెకోస్టలు/ఫులు గోస్పెలు 16.1%, సెవెంతు డే అడ్వెంటిస్టు 15%, మెథడిస్టు 13.9%, చర్చి ఆఫ్ గాడ్ 6.7%, ఇతర ప్రొటెస్టంటు 2%), రోమను కాథలిక్కు 11.4%, రాస్తాఫేరియను 1.4%, హిందూ 1.2%, యెహోవాసాక్షులు 1%, ముస్లిం 0.4%, పేర్కొనబడనివారు 5.1%, ఎవరూ 7.9% (2018 అంచనా) [97]
జాతి సమూహాలు
[మార్చు]మోంట్సెరాటు నివాసితులను మోంట్సెరాటియన్లు అని పిలుస్తారు. జనాభా ప్రధానంగా కానీ ప్రత్యేకంగా మిశ్రమ ఆఫ్రికను-ఐరిషు సంతతికి చెందినవారు. [98] వెస్టిండీసుకు ఎంత మంది ఆఫ్రికను బానిసలు, ఒప్పంద ఐరిషు కార్మికులను తీసుకువచ్చారో ఖచ్చితంగా తెలియదు. అయితే ఒక అంచనా ప్రకారం దాదాపు 60,000 మంది ఐరిషులను ఆలివరు క్రోంవెల్ "బార్బడోసు" చేశారు, [99] వీరిలో కొందరు మోంట్సెరాటుకు చేరుకునేవారు.
సెంట్రలు ఇంటెలిజెన్సు ఏజెన్సీ ప్రచురించిన డేటా ఈ క్రింది విధంగా జాతి సమూహ మిశ్రమాన్ని సూచిస్తుంది (2011 అంచనా): [6]
- 88.4%: ఆఫ్రికను/నల్లజాతి
- 3.7%: మిశ్రమ
- 3.0%: హిస్పానికు/స్పానిషు (తెల్లజాతితో సహా ఏదైనా జాతికి చెందినది)
- 2.7%: హిస్పానికు కాని కాకేసియను/తెలుపు
- 1.5%: తూర్పు భారతీయ/భారతీయ
- 0.7%: ఇతర
- 2018 నాటికి గణాంకాలు ఇలా అంచనా వేయబడ్డాయి: [97]
- ఆఫ్రికను/నల్లజాతి 86.2%,
- మిశ్రమ 4.8%
- హిస్పానికు/స్పానిషు 3%
- కాకేసియను/తెలుపు 2.7%
- తూర్పు భారతీయ/భారతీయ 1.6%
- ఇతర 1.8%
విద్య
[మార్చు]మోంట్సెరాటులో 5 నుండి 14 సంవత్సరాల మధ్య వయస్సు గల పిల్లలకు విద్య తప్పనిసరి. 17 సంవత్సరాల వయస్సు వరకు ఉచితం. ఈ ద్వీపంలో ఉన్న ఏకైక మాధ్యమిక పాఠశాల (16 సంవత్సరాల ముందు) సేలంలోని మోంట్సెరాటు సెకండరీ స్కూలు (ఎంఎస్ఎస్).[100] మోంట్సెరాటు కమ్యూనిటీ కాలేజి (ఎంసిసి) సేలంలోని ఒక కమ్యూనిటీ కళాశాల (16 తర్వాత, తృతీయ విద్యా సంస్థ).[101] వెస్టు ఇండీసు విశ్వవిద్యాలయం దాని మోంట్సెరాటు ఓపెను క్యాంపసును నిర్వహిస్తుంది.[102]
యూనివర్శిటీ ఆఫ్ సైన్సు, ఆర్ట్సు అండు టెక్నాలజీ ఓల్వెస్టనులోని ఒక ప్రైవేటు వైద్య పాఠశాల.[103]
సంస్కృతి
[మార్చు]ఇవి కూడా చూడండి: వెస్టు ఇండీసులో మోంట్సెరాటు సంగీతం, క్రికెటు
వంటకాలు
[మార్చు]ప్రధాన వ్యాసం: మోంట్సెరాటు వంటకాలు
మోంట్సెరాటు జాతీయ వంటకం మేక నీరు, ఇది మేక మాంసంతో తయారు చేయబడిన రుచికరమైన వంటకం. దీనిని సాధారణంగా క్రస్టీ బ్రెడ్డు రోల్సుతో వడ్డిస్తారు. [10] మోంట్సెరాటు వంటకాలు బ్రిటిషు, కరేబియను పాక సంప్రదాయాల మిశ్రమాన్ని ప్రతిబింబిస్తాయి. దీనికి కరేబియనులో బ్రిటిషు ఓవర్సీసు టెరిటరీ హోదా ఉంది. స్థానిక ఆహారంలో చేపలు, సముద్ర ఆహారం, చికెను వంటి వివిధ రకాల తేలికపాటి మాంసాలు ఉంటాయి. వీటిని సాధారణంగా కాల్చిన లేదా కాల్చినవి. మోంట్సెరాటు, పాక వారసత్వం స్పానిషు, ఫ్రెంచి, ఆఫ్రికను, ఇండియను, అమెరిండియను వంటి బహుళ సాంస్కృతిక ప్రభావాల కలయిక. ఇది కరేబియను వంటకాల సంక్లిష్టత, వైవిధ్యానికి దోహదం చేస్తుంది. రమ్ము, దాల్చిన చెక్క అరటిపండ్లు, క్రాన్బెర్రీతో రుచిగల మోంట్సెరాటు జెర్కు రొయ్యల వంటి అధునాతన వంటకాలు ఈ బహుళ సాంస్కృతిక ప్రభావాన్ని ప్రదర్శిస్తాయి. గ్రామీణ ప్రాంతాలలో, మాహి మాహి, స్థానికంగా కాల్చిన రొట్టెలు వంటి సాంప్రదాయ ఇంట్లో తయారుచేసిన వంటకాలు ప్రజాదరణ పొందాయి. తాజా స్థానిక పదార్థాలను నొక్కి చెబుతున్నాయి.
మీడియా
[మార్చు]
మోంట్సెరాటు ఒకే జాతీయ రేడియో స్టేషనుగా రేడియో మోంట్సెరాటు ద్వారా సేవలు అందిస్తోంది. ఈ స్టేషను సంగీతం, వార్తలతో సహా విభిన్న శ్రేణి కార్యక్రమాలను అందిస్తుంది. స్థానిక నివాసితులకు, మోంట్సెరాటియను డయాస్పోరాకు ఆన్లైను స్ట్రీమింగు ద్వారా సేవలు అందిస్తుంది. ప్రముఖ కార్యక్రమాలలో బాసిలు చాంబర్సు హోస్టు చేసే మార్నింగు షో, రోజు విల్లాకు ప్రదర్శించే కల్చరలు షో ఉన్నాయి.
మోంట్సెరాటు ప్రముఖ మీడియా ప్రాజెక్టులకు చిత్రీకరణ ప్రదేశంగా ఉంది. 1980లలో ఈ ద్వీపాన్ని రాక్ బ్యాండు ది పోలీసు మ్యూజికు వీడియోలకు నేపథ్యంగా ఉపయోగించింది. ముఖ్యంగా వారి "ఎవ్రీ లిటిల్ థింగు షీ డస్ ఈజు మ్యాజికు" "స్పిరిట్సు ఇన్ ది మెటీరియలు వరల్డు" పాటలు. అదనంగా 2020 చిత్రం వెండిలోని ముఖ్యమైన భాగాలను 2017లో ఈ ద్వీపంలో చిత్రీకరించారు. [104][105]
2023లో బెను ఫోగలు నిర్మించిన బెను ఫోగలు అండ్ ది బరీడు సిటీ అనే డాక్యుమెంటరీ అగ్నిపర్వత బూడిదతో నాశనమైన ప్లైమౌతు వదిలివేయబడిన రాజధానిని అన్వేషించింది. 90 నిమిషాల ఈ చిత్రం యునైటెడు కింగ్డంలోని ఛానలు 5లో ప్రీమియరు చేయబడింది. మోంట్సెరాటు కల్చరలు సెంటర్లో కూడా ప్రదర్శించబడింది. ఇది గణనీయమైన స్థానిక ప్రేక్షకులను ఆకర్షించింది. [106][107][108][106][109]
ఎయిర్ మోంట్సెరాటు స్టూడియో
[మార్చు]ప్రధాన వ్యాసం: అసోసియేటెడు ఇండిపెండెంటు రికార్డింగు § ఎయిర్ మోంట్సెరాటు (1979–1989)
ఎయిర్ మోంట్సెరాటు అనేది సేలం, మోంట్సెరాటులో 16°44′28″ ఉ 62°12′53″డబల్యూ వద్ద ఉన్న ఒక నివాస రికార్డింగు స్టూడియో. అసోసియేటెడు ఇండిపెండెంటు రికార్డింగు (ఎయిర్) ద్వారా స్థాపించబడింది. నిర్మాత జార్జ్ మార్టిని నివాసానికి సమీపంలో నిర్మించబడింది.ఈ స్టూడియో జూలై 1979లో ప్రారంభించబడింది. రికార్డింగు సెషనుల సమయంలో క్లయింటులకు వసతి కల్పించడానికి ఇది అనేక విల్లాలను కలిగి ఉంది. స్టూడియోలో 46-ఛానలు నెవ్ మిక్సింగు కన్సోలు, రెండు ఎంసిఐ 24-ట్రాక్ రికార్డర్లు, మూడు ఆంపెక్సు ఎటిఆర్-102 2-ట్రాకు టేపు రికార్డర్లు, 46-ట్రాకు పని కోసం ఎంసిఐ సింక్రొనైజరు,జెబిఎల్, టానోయి మానిటరులు ఉన్నాయి.
ఎయిర్ మోంట్సెరాటులో రికార్డు చేసిన మొదటి బ్యాండు క్లైమాక్సు బ్లూసు బ్యాండు, ఇది వారి ఆల్బం రియలు టు రీలులో పనిచేస్తోంది. డైరు స్ట్రెయిట్సు, ఎల్టను జాన్, ఎర్తు, విండు & ఫైరు, జిమ్మీ బఫెటు, మైఖేలు జాక్సను, ది పోలీస్, ది రోలింగు స్టోన్సు, రష్ వంటి ఇతర ప్రముఖ కళాకారులు, బ్యాండులు అక్కడ రికార్డు చేయబడ్డాయి. [77] స్టూడియోలో నిర్మించిన ప్రముఖ ఆల్బంలలో ఇవి ఉన్నాయి:
- డైరు స్ట్రెయిట్సు బ్రదర్సు ఇన్ ఆర్మ్సు
- డ్యూరాన్ డ్యూరాను సెవెను అండు ది రాగ్డు టైగరు
- జిమ్మీ బఫెటు, అగ్నిపర్వతం (సౌఫ్రియరు హిల్సు పేరు పెట్టబడింది) [77]
- పోలీసు సింక్రోనిసిటీ అండు ఘోస్టు ఇన్ ది మెషిను.[110]
- రష్ పవరు విండోసు
ఎయిర్ మోంట్సెరాటు 1989లో హరికేను హ్యూగో వల్ల తీవ్రంగా దెబ్బతినే వరకు దశాబ్దానికి పైగా పనిచేసింది. దీని ఫలితంగా అది మూసివేయబడింది. 1995 - 1997 మధ్య జరిగిన అగ్నిపర్వత విస్ఫోటనాల కారణంగా ఈ ద్వీపం మరిన్ని సవాళ్లను ఎదుర్కొంది. ఈ సంఘటనలకు ప్రతిస్పందనగా జార్జి మార్టిను మోంట్సెరాటు నివాసితులకు మద్దతుగా నిధుల సేకరణ కార్యక్రమాలను నిర్వహించారు.
1997 సెప్టెంబరులో మార్టిను లండనులోని రాయలు ఆల్బర్టు హాలులో మ్యూజికు ఫర్ మోంట్సెరాటును నిర్వహించాడు. ఇందులో పాల్ మెక్కార్ట్నీ, మార్కు నాప్ఫ్లరు, ఎల్టను జాన్, స్టింగు, ఫిలు కాలిన్సు, ఎరికు క్లాప్టను, మిడ్జి యురే వంటి కళాకారుల ప్రదర్శనలు ఉన్నాయి. ఈ కార్యక్రమం స్వల్పకాలిక సహాయ చర్యల కోసం £1.5 మిలియన్ల యూరోలు సేకరించింది. అదనంగా మార్టిను తాను, పాల్ మెక్కార్ట్నీ సంతకం చేసిన బీటిల్సు పాట "యెస్టర్డే" కోసం తన సంగీతం 500 పరిమిత-ఎడిషన్ లిథోగ్రాఫులను విడుదల చేశాడు. ఈ లిథోగ్రాఫుల అమ్మకం యుఎస్$1.4 మిలియన్ల యూరోలు పైగా వసూలు చేసింది. ఇది ద్వీపం పునరుద్ధరణకు సహాయపడటానికి సాంస్కృతిక కమ్యూనిటీ సెంటరు నిర్మాణానికి నిధులు సమకూర్చింది. [77][111]
సైట్లు
[మార్చు]మోంట్సెరాటులో ప్రజలకు తెరిచిన బహుళ సాంస్కృతిక ప్రదేశాలు, మైలురాళ్ళు ఉన్నాయి: [112]
- నేషనల్ మ్యూజియం ఆఫ్ మోంట్సెరాటు, మోంట్సెరాటు చరిత్ర మీద దృష్టి సారించే జాతీయ మ్యూజియం
- మోంట్సెరాటు అగ్నిపర్వత అబ్జర్వేటరీ,
- ప్లైమౌతు (దెయ్యాల పట్టణం), అమెరికాలోని ఏకైక అగ్నిపర్వత-పూత పట్టణం
- జాక్ బాయి హిల్, ద్వీపం అగ్నిపర్వతం, పట్టణాలు, బీచ్ఉల దృశ్యాలతో వీక్షణ సౌకర్యం
క్రీడ
[మార్చు]యాచింగు మోంట్సెరాటు మోంటుసెరాటు యాచింగు అసోసియేషనుకు నిలయం. [113] అథ్లెటిక్సు
1994 నుండి ప్రతి కామన్వెల్తు క్రీడలలో మోంటుసెరాటు పోటీ పడింది. .[114]
ఇప్పుడు యునైటెడు కింగ్డంకు ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్న, గతంలో ఆంటిగ్వా, బార్బుడాకు ప్రాతినిధ్యం వహించిన మిగ్యులు ఫ్రాన్సిసు మోంటుసెరాటులో జన్మించాడు. ఆయన 19.88లో 200 మీటర్లకు పైగా ఆంటిగ్వాను జాతీయ రికార్డును కలిగి ఉన్నాడు. .[115][116]
బాస్కెటుబాలు
[మార్చు]బాస్కెటుబాలు మోంటుసెరాటులో ప్రజాదరణ పొందుతోంది. దేశం ఇప్పుడు వారి స్వంత బాస్కెటుబాలు లీగును ఏర్పాటు చేస్తోంది.[117][118] ఈ లీగులో లుకు-అవుటు షూటర్సు, డేవి హిల్ రాస్ వ్యాలీ, కుడ్జో హెడు రెనెగేడ్సు, సెయింటు పీటర్సు హిల్టాపు , సేలం జామర్సు, ఎంఎస్ఎస్ స్కూలు వారియర్సు అనే ఆరు జట్లు ఉన్నాయి. [119] వారు $1.5 మిలియన్లు ఖర్చు చేసి 800 సీట్ల సముదాయాన్ని నిర్మించారు.
క్రికెటు
[మార్చు]అనేక కరేబియను దీవులతో సమానంగా మోంటుసెరాటులో క్రికెటు చాలా ప్రజాదరణ పొందిన క్రీడ. మోంటుసెరాటు నుండి వచ్చిన ఆటగాళ్ళు వెస్టిండీసు క్రికెటు జట్టుకు ఆడటానికి అర్హులు. జిం అలెను వెస్టిండీసు తరపున ఆడిన మొదటి వ్యక్తి. ఆయన వరల్డు సిరీసు క్రికెటు వెస్టు ఇండియన్సుకు ప్రాతినిధ్యం వహించాడు. అయినప్పటికీ చాలా తక్కువ జనాభాతో లియోనెలు బేకరు 2008 నవంబరులో పాకిస్తాన్తో తన వన్డే ఇంటర్నేషనలు అరంగేట్రం చేసే వరకు మోంటుసెరాటు నుండి మరే ఇతర ఆటగాడు వెస్టిండీసుకు ప్రాతినిధ్యం వహించలేదు.[120]
మోంటుసెరాటు క్రికెటు జట్టు ప్రాంతీయ దేశీయ క్రికెటులో లీవార్డు ఐలాండ్సు క్రికెటు జట్టులో భాగం; అయితే, ఇది చిన్న ప్రాంతీయ మ్యాచ్లలో ప్రత్యేక సంస్థగా ఆడుతుంది. [121] అలాగే గతంలో స్టాన్ఫోర్డు 20/20లో ట్వంటీ20 క్రికెట్ ఆడింది.[122] ఈ ద్వీపంలోని రెండు మైదానాలు లీవార్డు దీవుల కోసం ఫస్టు-క్లాసు మ్యాచ్లను నిర్వహించాయి. మొదటిది, అత్యంత చారిత్రాత్మకమైనది ప్లైమౌతులోని స్టర్జు పార్కు, ఇది 1920ల నుండి వాడుకలో ఉంది. ఇది 1997లో అగ్నిపర్వత విస్ఫోటనం ద్వారా నాశనం చేయబడింది. 2000లో సేలం ఓవలు అనే కొత్త మైదానం నిర్మించబడి ప్రారంభించబడింది. ఇది ఫస్టు-క్లాసు క్రికెట్ను కూడా నిర్వహించింది. లిటిల్§ బే వద్ద రెండవ మైదానం నిర్మించబడింది. .[123]
ఫుట్బాలు
[మార్చు]ప్రధాన వ్యాసాలు: మోంటుసెరాటులో ఫుట్బాలు, మోంటుసెరాటు ఫుటుబాలు అసోసియేషను, మోంటుసెరాటు జాతీయ ఫుట్బాలు జట్టు మోంట్సెరాట్ దాని స్వంత ఎఫ్ఐఎఫ్ఎ అనుబంధ ఫుట్బాలు జట్టును కలిగి ఉంది. 2002 నుండి 2018 వరకు ప్రపంచ కప్పు క్వాలిఫైయర్సులో ఐదుసార్లు పోటీ పడింది కానీ 2002 నుండి 2018 వరకు ఫైనల్సుకు చేరుకోలేకపోయింది. జట్టు కోసం ఒక మైదానాన్ని ఎఫ్ఐఎఫ్ఎ విమానాశ్రయం సమీపంలో నిర్మించింది. 2002లో ఆ జట్టు ఎఫ్ఐఎఫ్ఎ రెండవ అత్యల్ప ర్యాంకులో ఉన్న జట్టు భూటాన్తో స్నేహపూర్వక మ్యాచులో పాల్గొంది. అదే రోజు 2002 ప్రపంచ కప్ ఫైనలు జరిగింది. భూటాను 4–0తో గెలిచింది. మోంట్సెరాటు ఎఫ్ఐఎఫ్ఎ ప్రపంచ కప్పుకు అర్హత సాధించడంలో విఫలమైంది. వారు గోల్డు కప్పు, కరేబియను కప్పుకు అర్హత సాధించడంలో కూడా విఫలమయ్యారు. ప్రస్తుత జాతీయ జట్టు ఇంగ్లాండులోని డయాస్పోరా నివాసితుల మీద ఎక్కువగా ఆధారపడుతుంది. కురాకావోతో జరిగిన చివరి ప్రపంచ కప్పు అర్హత ఆటలో దాదాపు అన్ని జట్టు సభ్యులు ఇంగ్లాండులో ఆడారు. వీరు ఇక్కడ నివసించారు.
మోంట్సెరాటులో మోంట్సెరాటు ఛాంపియనుషిపు అనే క్లబు లీగు ఉంది. ఇది 1974 నుండి అప్పుడప్పుడు ఆడుతోంది. ఈ లీగు ఇటీవల 2005 నుండి 2015 వరకు విరామంలో ఉంది కానీ 2016లో ఆటను తిరిగి ప్రారంభించింది.
సర్ఫింగు
[మార్చు]
1980లో యునైటెడు స్టేట్సు నుండి మోంట్సెరాటుకు తరలివెళ్లిన తల్లిదండ్రులు కార్లు రోబిలోట్టా, ద్వీపంలో సర్ఫింగు క్రీడకు మార్గదర్శకత్వం వహించారు. ఆయన, ఆయన సోదరుడు గ్యారీ 80లు, 90ల ప్రారంభంలో ద్వీపంలోని సర్ఫు స్పాటులను అన్వేషించి కనుగొని పేరు పెట్టారు.[124]
స్థిరనివాసాలు
[మార్చు]
మినహాయింపు జోన్లోని స్థావరాలు ఇకపై నివాసయోగ్యం కావు. 1997 సౌఫ్రియర్ హిల్స్ విస్ఫోటనం తర్వాత వదిలివేయబడిన స్థావరాల జాబితాను కూడా చూడండి.
సేఫు జోన్లోని స్థావరాలు;
- బేకరు హిల్
- బ్యాంక్సు
- బార్జీసు
- బ్లేక్సు
- బ్రేడ్సు
- కార్స్ బే
- కావాల్లా హిల్
- చీపు ఎండు
- కుడ్జో హెడ్
- డేవి హిల్
- డికు హిల్
- డ్రమ్మండ్స్
- ఫ్లెమ్మింగ్సు
- ఫోగార్టీ
- ఫ్రితు
- గారిబాల్డి హిల్
- జెరాల్డ్సు[సి]
- హోపు
- జాక్ బాయ్ హిల్
- జూడీ పీసు
- కేటీ హిల్
- లాయర్సు మౌంటైను
- లిటిల్ బే
- లుకౌటు
- మాంజాకు
- మొంగో హిల్
- న్యూ విండువర్డు ఎస్టేటు
- నిక్సన్సు
- ఓల్డు టౌను
- ఓల్వెస్టను
- పీస్ఫులు కాటేజ్
- సేలం
- షిన్లాండ్సు
- సెయింటు జాన్సు
- సెయింటు పీటర్సు
- స్వీనీసు
- వుడ్ల్యాడ్సు
- ఎల్లో హిల్
మినహాయింపు జోన్లో వదిలివేయబడిన స్థావరాలు
[మార్చు]1997 విస్ఫోటనం నుండి ఇటాలికులలో స్థావరాలు పైరోక్లాస్టికు ప్రవాహాల ద్వారా నాశనం చేయబడ్డాయి. 1995 నుండి ఇతరులను ఖాళీ చేయించారు లేదా నాశనం చేశారు.
- అమర్షాం
- బీచు హిల్
- బెథెలు
- బ్రాంబులు
- బ్రాన్సుబై
- బగ్బీ హోల్
- కార్కు హిల్
- డాగెన్హం
- డెల్విన్సు
- డైయర్సు
- ఎల్బెర్టను
- ఫామ్
- ఫెయిర్ఫీల్డు
- ఫెయిరీ వాకు
- ఫారెల్సు
- ఫారెల్సు యార్డు
- ఫ్ఫ్రైసు
- ఫాక్సు బే
- గేజెసు
- గాల్వేసు ఎస్టేటు
- గ్రింగోసు
- గన్ హిల్
- హ్యాపీ హిల్
- హారిసు
- హారిసు లుకౌటు
- హెర్మిటేజు
- హాడ్జు హిల్
- జూబ్లీ
- కిన్సేలు
- లీసు
- లోకస్టు వ్యాలీ
- లాంగు గ్రౌండు
- మోలిన్యూక్సు
- మోరిసు
- పార్సన్సు
- ప్లైమౌతు
- రిచ్మండు
- రిచ్మండు హిల్
- రోచెసు యార్డు
- రోబస్కసు మౌంటు
- షూటర్సు హిల్
- సౌఫ్రియరు
- స్పానిషు పాయింటు
- సెయింటు జార్జ్ హిల్
- సెయింటు. పాట్రిక్సు
- స్ట్రీథం
- ట్రాంట్సు
- ట్రయల్సు
- ట్యూట్సు
- విక్టోరియా
- వెబ్సు
- వారాలు
- వైట్సు
- విండీ హిలు
ప్రముఖ మోంట్సెరాషియన్లు
[మార్చు]- జిం అలెన్, వరల్డు సిరీసు క్రికెటు వెస్టు ఇండియన్సుకు ప్రాతినిధ్యం వహించిన మాజీ క్రికెటరు
- లండను అసెంబ్లీ సభ్యురాలిగా ఎన్నికైన మొట్టమొదటి మోంట్సెరాషియను జెన్నెటు ఆర్నాల్డు.
- అంతర్జాతీయ క్రికెటులో వెస్టిండీసుకు ప్రాతినిధ్యం వహించిన మొట్టమొదటి మోంట్సెరాషియను లియోనెలు బేకరు
- "హాట్ హాట్ హాట్" అనే సోకా పాటకు ప్రసిద్ధి చెందిన సంగీతకారుడు అల్ఫోన్ససు "యారో" కాసెలు
- చాడు కంబర్బ్రాచు , దృశ్య, ప్రదర్శన కళాకారిణి, కవి, నాటక రచయిత.
- మోంట్సెరాటులో క్యాబినెటు మంత్రిగా నియమితులైన రెండవ మహిళ మార్గరెటు డయ్యరు-హోవు.
- ఎట్టోరు ఎవెను, అమెరికను ప్రొఫెషనలు రెజ్లరు, మాజీ డబల్యూడబల్యూఎఫ్ హెవీవెయిటు ఛాంపియను, 11 సార్లు ట్యాగు టీం ఛాంపియను, మాజీ కళాశాల ఫుట్బాలు క్రీడాకారిణి, పవరులిఫ్టరు.
- హోవార్డ్ ఎ. ఫెర్గస్, రచయిత, కవి మరియు మోంట్సెరాటు మూడుసార్లు తాత్కాలిక గవర్నరు
- పాట్రిసియా గ్రిఫిను, మార్గదర్శక నర్సు, స్వచ్ఛంద సామాజిక కార్యకర్త
- జార్జి ఐరిషు, రచయిత, మానవ హక్కుల కార్యకర్త
- కడిఫు కిర్వాను, నటుడు
- ఇ.ఎ. మార్ఖం, కవి, రచయిత
- డీను మాసను, అసోసియేషను ఫుట్బాలు క్రీడాకారుడు
- ఎల్లెను డాలీ పీటర్సు, ఉపాధ్యాయుడు, ట్రేడు యూనియను వాద్యకారుడు
- క్యూ-టిపు, రాపరు, పాటల రచయిత, నిర్మాత; అతని తండ్రి మోంట్సెరాటు నుండి యునైటెడు స్టేట్సులోని క్లీవ్ల్యండుకు వలస వచ్చారు
- వెర్నాను రీడు, లివింగు కలరు గిటారిస్టు
- షేన్ ర్యాను, రచయిత, మానవ హక్కుల కార్యకర్త
- వెరోనికా ర్యాను, శిల్పి, 2022 టర్నరు బహుమతి గ్రహీత
- ఎం.పి. షీలు, రచయిత
- లైలు టేలరు, అసోసియేషను ఫుట్బాలు క్రీడాకారిణి
- రోవాన్ టేలరు, అంతర్జాతీయ ఫుట్బాలు క్రీడాకారిణి
- మైజీ విలియమ్సు, పాపు గ్రూపు బోనీ ఎం సభ్యుడు
మూలాలు
[మార్చు]
ఉల్లేఖన లోపం: "lower-alpha" అనే గ్రూపులో <ref>
ట్యాగులు ఉన్నాయి గానీ, దానికి సంబంధించిన <references group="lower-alpha"/>
ట్యాగు కనబడలేదు
- ↑ "World Population Prospects 2022". population.un.org. United Nations. 2022. Archived from the original on 16 August 2015. Retrieved 25 June 2023.
- ↑ "Intercensal Population Count and Labour Force Survey 2018" (PDF). Montserrat Statistics Department Labour Force Census Results. Montserrat Statistics Department. 6 December 2019. Archived (PDF) from the original on 14 November 2019. Retrieved 14 November 2019.
- ↑ "UN Data". 2014. Archived from the original on 30 December 2016. Retrieved 8 January 2017.
- ↑ "Montserrat Real Gross Domestic Product | Moody's Analytics". economy.com. Archived from the original on 10 August 2021. Retrieved 2021-08-09.
- ↑ మూస:Cite LPD
- ↑ 6.0 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 6.6 6.7 6.8 "Central America :: Montserrat — The World Factbook - Central Intelligence Agency". Cia.gov. Archived from the original on 18 February 2021. Retrieved 28 April 2019.
- ↑ "The Caribbean Irish: the other Emerald Isle". The Irish Times. 16 April 2016. Archived from the original on 16 April 2016. Retrieved 9 January 2018.
- ↑ "► VIDEO: Montserrat, the Emerald Isle of the Caribbean". The Irish Times (in ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 28 June 2023. Retrieved 9 January 2018.
- ↑ 9.0 9.1 "Montserrat Volcano Observatory". Mvo.ms. Archived from the original on 2 October 2006. Retrieved 2 October 2006.
- ↑ 10.0 10.1 10.2 Schuessler, Ryan (14 February 2016). "20 years after Montserrat volcano eruption, many still in shelter housing". Al Jazeera. Archived from the original on 27 November 2022. Retrieved 23 November 2016.
Montserrat's population has grown to nearly 5,000 people since the eruption — mostly due to an influx of immigrants from other Caribbean nations.
- ↑ Bachelor, Blane (20 February 2014). "Montserrat: a modern-day Pompeii in the Caribbean". Fox News Channel. Archived from the original on 30 June 2023. Retrieved 16 March 2016.
- ↑ Pilley, Kevin (29 February 2016). "Bar/fly: Caribbean island of Montserrat". The New Zealand Herald. Archived from the original on 28 June 2023. Retrieved 30 November 2016.
- ↑ Handy, Gemma (16 August 2015). "Montserrat: Living with a volcano". BBC News. Archived from the original on 8 August 2017. Retrieved 8 July 2017.
- ↑ "Hurricanes Irma and Maria: government response and advice". GOV.UK (in ఇంగ్లీష్). 27 September 2017. Archived from the original on 2 July 2022. Retrieved 2022-07-01.
- ↑ "UK Armed Forces step up support to the Caribbean Overseas Territories during coronavirus pandemic". GOV.UK (in ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 2 July 2022. Retrieved 2022-07-01.
- ↑ Minahan, James (1 December 2009). The Complete Guide to National Symbols and Emblems: Volume 2. Greenwood Press. p. 724. ISBN 978-0-313-34500-5. Archived from the original on 3 October 2023. Retrieved 17 October 2015.
- ↑ Cherry, John F.; Ryzewski, Krysta; Leppard, Thomas P. & Bocancea, Emanuela (September 2012). "The earliest phase of settlement in the eastern Caribbean: new evidence from Montserrat". Antiquity. 86 (333). Archived from the original on 20 June 2017. Retrieved 25 August 2013.
- ↑ Reid, Basil A. (2009). Myths and Realities of Caribbean History. University of Alabama Press. p. 21. ISBN 978-0817355340.
However, archaeological investigations of the very large site of Trants in Montserrat ... [suggest that Trants was] one of the largest Saladoid sites in the Caribbean.
- ↑ 19.0 19.1 19.2 19.3 19.4 19.5 "Encyclopædia Britannica – Monts/errat". Archived from the original on 17 October 2022. Retrieved 28 June 2019.
- ↑ 20.0 20.1 "Hikers on Caribbean island of Montserrat find ancient stone carvings". the Guardian (in ఇంగ్లీష్). 2016-06-03. Archived from the original on 18 October 2022. Retrieved 2022-10-18.
- ↑ 21.0 21.1 Cherry, John F.; Ryzewski, Krysta; Guimarães, Susana; Stouvenot, Christian; Francis, Sarita (June 2021). "The Soldier Ghaut Petroglyphs on Montserrat, Lesser Antilles". Latin American Antiquity (in ఇంగ్లీష్). 32 (2): 422–430. doi:10.1017/laq.2020.102. ISSN 1045-6635. S2CID 233932699. Archived from the original on 18 October 2022. Retrieved 18 October 2022.
- ↑ Bergreen, Laurence (2011). Columbus: The Four Voyages. Viking. p. 140. ISBN 9780670023011.
At daybreak on November 10, Columbus and his fleet departed from Guadeloupe, sailing northwest along the coast to the island of Montserrat. The handful of Indians aboard his ship explained that the island had been ravaged by the Caribs, who had 'eaten all its inhabitants'.
- ↑ 23.0 23.1 23.2 23.3 Roberts-Wray, Kenneth (1966). Commonwealth and Colonial Law. London: Stevens. p. 855.
- ↑ 24.0 24.1 24.2 "The Island of Montserrat". The Illustrated London News. 106 (Summer Number): 37. 1895 – via Internet Archive.
- ↑ Roberts-Wray, Kenneth (1966). Commonwealth and Colonial Law. London: Stevens. p. 856.
- ↑ 26.0 26.1 26.2 26.3 26.4 "Brown Archaeology- Montserrat". 9 July 2015. Archived from the original on 4 June 2023. Retrieved 28 June 2019.
- ↑ Akenson, Donald H. (1997). "Ireland's neo-Feudal Empire, 1630–1650". If the Irish ran the world: Montserrat, 1630–1730. McGill-Queen's University Press. pp. 12–57, 273. ISBN 978-0-7735-1686-1. Archived from the original on 3 October 2023. Retrieved 17 October 2015.
- ↑ Fergus, Howard A. (1996). Gallery Montserrat: some prominent people in our history. Canoe Press, University of West Indies. p. 83. ISBN 976-8125-25-X. Archived from the original on 28 September 2023. Retrieved 20 September 2020.
- ↑ 29.0 29.1 29.2 29.3 29.4 "Encyclopaedia Britannica - Montserrat". Archived from the original on 17 October 2022. Retrieved 28 June 2019.
- ↑ "Montserrat's St. Patrick's Day Commemorates a Rebellion". JSTOR Daily. 16 March 2021. Archived from the original on 20 March 2023. Retrieved 19 March 2021.
- ↑ O'Shaughnessy, A. J. (2006). "Caribbean". In Boatner, III, M. M. (ed.). Landmarks of the American Revolution: Library of Military History (2nd ed.). Detroit, MI: Charles Scribner's Sons. p. 33. ISBN 9780684314730. Archived from the original on 3 October 2023. Retrieved 20 September 2020 – via Gale Virtual Reference.
- ↑ "Slavery Abolition Act 1833; Section XII". 28 August 1833. Archived from the original on 24 May 2008. Retrieved 23 May 2016.
- ↑ Beckles, Hilary McD (1998). "Caribbean Region: English Colonies". In Finkelman, Paul; Miller, Joseph Calder (eds.). Macmillan Encyclopedia of World Slavery. Vol. 1. Simon & Schuster Macmillan. pp. 154–159. ISBN 9780028647807.
- ↑ Finkleman, Paul; Calder Miller, Joseph, eds. (1998). "Plantations: Brazil". Macmillan Encyclopedia of World Slavery. Macmillan Reference USA. Archived from the original on 28 June 2023. Retrieved 14 February 2018 – via GALE World History in Context.
- ↑ "The Island of Montserrat". The Illustrated London News. 106 (Summer Number): 37. 1895 – via Internet Archive.
- ↑ Sturge, Joseph Edward (March 2004). "The Montserrat Connection". Sturgefamily.com. Archived from the original on 4 January 2017. Retrieved 8 July 2017.
- ↑ "Montserrat". Commonwealth Secretariat. Archived from the original on 8 July 2011. Retrieved 30 January 2007.
- ↑ Hendry, Ian; Dickson, Susan (2011). British Overseas Territories Law. Oxford: Hart Publishing. p. 325. ISBN 9781849460194. Archived from the original on 3 October 2023. Retrieved 20 September 2020.
- ↑ Gallery Montserrat: some prominent people in our history By Howard A. Fergus. Publisher: Canoe Press University of the West Indies. ISBN 978-976-8125-25-5 / ISBN 976-8125-25-X [1] Archived 28 జూన్ 2023 at the Wayback Machine
- ↑ Robert J Alexander & Eldon M Parker (2004) A History of Organized Labor in the English-speaking West Indies, Greenwood Publishing Group, p144
- ↑ "The Caribbean Territories (Abolition of Death Penalty for Murder) Order 1991" (in ఇంగ్లీష్). Government of the United Kingdom. Archived from the original on 28 June 2023. Retrieved 2020-03-15.
- ↑ 42.0 42.1 South America, Central America and the Caribbean 2002, Psychology Press, p565
- ↑ "Attorney-at-Law David S. Brandt Has Been Remanded into Custody at Her Majesty's Prison on Montserrat". mnialive.com. Archived from the original on 28 June 2019. Retrieved 28 June 2019.
- ↑ "Montserrat: Ex chief minister sentenced in sexual exploitation case". July 19, 2021. Archived from the original on 22 December 2021. Retrieved 10 March 2022.
- ↑ Radio Jamaica[permanent dead link], New MCPR Gov't in Montserrat, 9 September 2009. Retrieved 10 September 2009.
- ↑ "Update on Caribbean IP Offices Following Hurricanes Irma and Maria". Inta.org. Archived from the original on 13 June 2018. Retrieved 28 April 2019.
- ↑ "Montserrat Government Profile 2018". Indexmundi.com. Archived from the original on 28 June 2023. Retrieved 28 April 2019.
- ↑ Kowalski, Jeff (11 September 2009). "Central America and Caribbean: Monserrat". Archived from the original on 28 June 2023. Retrieved 26 October 2009.
- ↑ Wittebol, Hans. "The Parishes of Montserrat". Statoids.com. Archived from the original on 28 June 2023. Retrieved 26 October 2009.
- ↑ "Montserrat: Census Regions & Villages - Population Statistics, Maps, Charts, Weather and Web Information". Citypopulation.de. Archived from the original on 7 May 2023. Retrieved 3 October 2023.
- ↑ "HMS Medway sets sail for the Caribbean". Archived from the original on 10 May 2022. Retrieved 12 July 2022.
- ↑ "HMS Dauntless visits trio of Caribbean Islands in disaster relief preparation mission". Royal Navy. 4 October 2023. Archived from the original on 4 October 2023. Retrieved 4 October 2023.
- ↑ "People's TV". Raffa. Archived from the original on 21 September 2014.
- ↑ "Postcode guide pamphlet" (PDF). Gov.ms. Archived (PDF) from the original on 25 February 2021. Retrieved 1 August 2018.
- ↑ Leonard, T. M. (2005). Encyclopedia of the Developing World. Routledge. p. 1083. ISBN 978-1-57958-388-0.
- ↑ "Types of British nationality: British overseas territories citizen". British Government. Archived from the original on 23 May 2023. Retrieved 8 July 2017.
- ↑ "Montserrat (British Overseas Territory) travel advice". Travel & living abroad. Foreign and Commonwealth Office. 19 December 2012. Archived from the original on 28 June 2023. Retrieved 31 December 2012.
- ↑ "Montserrat Hazard Level System Zones" (PDF). Montserrat Volcanic Observatory. 1 August 2014. Archived (PDF) from the original on 28 June 2023. Retrieved 21 August 2021.
- ↑ "Montserrat History & Facts". Archived from the original on 30 May 2023. Retrieved 10 October 2022.
- ↑ Johnson, Nick (22 October 2010). "The 'Montserrat pribby' (part one)". kew.org. Archived from the original on 22 February 2014. Retrieved 30 November 2010.
- ↑ "Saving the Mountain Chicken:A Long-Term Recovery Strategy for the Critically Endangered mountain chicken 2014-2034" (PDF). Amphibians.org. Archived from the original (PDF) on 2 August 2016. Retrieved 20 March 2018.
- ↑ "Montserrat oriole photo - Icterus oberi - G55454". Arkive.org. Archived from the original on 30 November 2016. Retrieved 8 July 2017.
- ↑ BirdLife International. (2017) [amended version of 2017 assessment]. "Icterus oberi". IUCN Red List of Threatened Species. 2017: e.T22724147A119465859. doi:10.2305/IUCN.UK.2017-3.RLTS.T22724147A119465859.en. Retrieved 12 November 2021.
- ↑ Daltry, J.C. (2017) [errata version of 2016 assessment]. "Diploglossus montisserrati". IUCN Red List of Threatened Species. 2016: e.T6638A115082920. doi:10.2305/IUCN.UK.2016-3.RLTS.T6638A71739597.en. Retrieved 8 July 2017.
- ↑ "Montserrat galliwasp videos, photos and facts - Diploglossus montisserrati". Arkive.org. Archived from the original on 3 February 2017. Retrieved 8 July 2017.
- ↑ Corry, E.; et al. (2010). A Species Action Plan for the Montserrat galliwasp: Diploglossus montisserrati (PDF). Department of Environment, Montserrat. ISBN 978-0-9559034-5-8. Archived from the original (PDF) on 9 February 2017.
- ↑ 67.0 67.1 Young, Richard P., ed. (2008). "A biodiversity assessment of the Centre Hills, Montserrat" (PDF). Durrell Wildlife Conservation Trust. Durrell Conservation Monograph No. 1. Archived from the original (PDF) on 6 April 2013. Retrieved 23 June 2016.
- ↑ "Bats". Sustainable Ecosystems Institute. Archived from the original on 6 October 2014.
- ↑ Pedersen, Scott C.; Kwiecinski, Gary G.; Larsen, Peter A.; Morton, Matthew N.; Adams, Rick A.; Genoways, Hugh H. & Swier, Vicki J. (1 January 2009). "Bats of Montserrat: Population Fluctuation and Response to Hurricanes and Volcanoes, 1978–2005". ResearchGate. Archived from the original on 6 January 2021. Retrieved 31 July 2011.
- ↑ "Montserrat tarantulas hatch in 'world first'". Chester Zoo. 12 August 2016. Archived from the original on 17 August 2016. Retrieved 19 August 2016.
- ↑ "Average Conditions Plymouth, Montserrat". BBC Weather. Archived from the original on 30 November 2010. Retrieved 14 July 2010.
- ↑ 72.0 72.1 Roach, Bennette. "Is this end of Geothermal Energy development?". Archived from the original on 31 January 2020. Retrieved 2020-01-31.
- ↑ "Energy Snapshot: Montserrat" (PDF). NREL. September 2015. Archived (PDF) from the original on 4 August 2020. Retrieved 31 January 2020.
- ↑ Richter, Alexander (2 September 2016). "Well pad ready for drilling of third geothermal well in Montserrat". Think Geoenergy. Archived from the original on 24 September 2016. Retrieved 23 September 2016.
- ↑ Handy, Gemma (8 November 2015). "Does Montserrat's volcano hold the key to its future?". BBC News. Archived from the original on 3 July 2018. Retrieved 21 June 2018.
- ↑ "Sir George Martin CBE (1926–2016)". George Martin Music. 2017. Archived from the original on 24 July 2017. Retrieved 8 July 2017.
- ↑ 77.0 77.1 77.2 77.3 "AIR Montserrat". AIR Studios. Archived from the original on 18 October 2014. Retrieved 5 January 2013.
- ↑ National Research Council (1994). Hurricane Hugo, Puerto Rico, the U.S. Virgin Islands, and Charleston, South Carolina, September 17-22, 1989. Washington, D.C.: The National Academies Press. doi:10.17226/1993. ISBN 978-0-309-04475-2.
- ↑ "Montserrat tourism arrivals up 22 percent in first seven months of 2010 | Caribbean news, Entertainment, Fashion, Politics, Business, Sports..." www.thewestindiannews.com. Archived from the original on 19 మే 2015. Retrieved 18 May 2015.
- ↑ "FlyMontserrat flight schedule". Archived from the original on 1 May 2023. Retrieved 16 May 2019. Retrieved on 16 May 2019
- ↑ "ABM route map". Archived from the original on 16 December 2014. Retrieved 16 May 2019. Retrieved on 16 May 2019.
- ↑ "Jaden Sun Ferry Schedule". Archived from the original on 4 June 2023. Retrieved 16 May 2019. Retrieved on 16 May 2019
- ↑ "St. Vincent Times ferry cancellation". Retrieved 30 December 2024.
- ↑ The National Cyclopaedia of Useful Knowledge, Vol.IV. London: Charles Knight. 1848. p. 772.
- ↑ "Census 2011 At a Glance" (PDF). Government of Montserrat. Statistics Department, Montserrat. 2011. Archived from the original (PDF) on 3 April 2019. Retrieved 23 November 2016.
- ↑ "Life expectancy at birth - The World Factbook". www.cia.gov. Archived from the original on 12 February 2021. Retrieved 2024-04-03.
- ↑ "List of Countries by Life Expectancy 2023 | life —— lines" (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). 2024-01-22. Archived from the original on 3 April 2024. Retrieved 2024-04-03.
- ↑ de Shong, Dillon (2024-04-21). "Census shows Montserrat's population is declining". Loop Caribbean News (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2024-07-19.
- ↑ Barzey, Ursula Petula (30 August 2022). "Timeline, History, and Cultural Legacy of the Irish in Montserrat - Black Irish of Montserrat". Archived from the original on 10 October 2022. Retrieved 10 October 2022.
- ↑ Cited in: Truxes, Thomas M. (2004). Irish-American Trade, 1660-1783. Cambridge University Press. p. 100. See also: The late Thomas Jefferys, Geographer to the King (1780). The West India Atlas or, A Compendious Description of the West-Indies. Fleet Street, London: Robert Sayer and John Bennett.
- ↑ Rodgers, Nini (November 2007). "The Irish in the Caribbean 1641-1837: An Overview". Irish Migration Studies in Latin America. 5 (3): 145–156. Archived from the original on 27 September 2016. Retrieved 25 March 2016.
- ↑ McGarrity, Maria (2008). Washed by the Gulf Stream: The Historic and Geographic Relation of Irish and Caribbean Literature. Associated University Presses. pp. 33–34. ISBN 9780874130287.
- ↑ 93.0 93.1 De Bhaldraithe, Tomás, ed. (1979). "Entry 2700, 1 Aibreán 1831 [1 April 1831]". Cín Lae Amhlaoibh (in Irish). Baile Átha Cliath: An Clóchomhar Tta. p. 84.
Is clos dom gurb í an teanga Ghaeilge is teanga mháthartha i Monserrat san India Thiar ó aimsir Olibher Cromaill, noch do dhíbir cuid de chlanna Gael ó Éirinn gusan Oileán sin Montserrat. Labhartar an Ghaeilge ann go coiteann le daoine dubha agus bána. [I heard that the Irish language is the mother tongue in Montserrat in the West Indies since the time of Oliver Cromwell, who banished some Gaelic Irish families there. Irish speaking is common among both blacks and whites.]
{{cite book}}
: CS1 maint: unrecognized language (link) - ↑ "Notes and Queries: A Medium of Inter-Communication for Literary Men, Artists, Antiquaries, Genealogists, Etc". Bell. 15 July 1852. Archived from the original on 3 October 2023. Retrieved 20 September 2020 – via Google Books.
- ↑ The Irish Times (Monday, 8 September 1902), page 5.
- ↑ 96.0 96.1 96.2 Wells, John C. (1980). "The brogue that isn't". Journal of the International Phonetic Association. 10 (1–2): 74–79. doi:10.1017/s0025100300002115. S2CID 144941139. Archived from the original on 16 March 2023. Retrieved 29 April 2017.
- ↑ 97.0 97.1 "Montserrat", The World Factbook (in ఇంగ్లీష్), Central Intelligence Agency, 2024-09-10, retrieved 2024-09-17
- ↑ McGinn, Brian. "How Irish is Montserrat? (The Black Irish)". RootsWeb.com. Archived from the original on 9 July 2023. Retrieved 5 April 2014.
- ↑ "Barbadosed: Africans and Irish in Barbados". Tangled Roots. Archived from the original on 8 December 2014.
- ↑ "Territories and Non-Independent Countries". 2001 Findings on the Worst Forms of Child Labor. Bureau of International Labor Affairs, US Department of Labor. 2002. Archived from the original on 28 March 2005.
- ↑ Home page Archived 16 ఏప్రిల్ 2023 at the Wayback Machine. Montserrat Community College. Retrieved 24 November 2017. "Salem, Montserrat W. I."
- ↑ "The Open Campus in Montserrat Archived 27 మే 2023 at the Wayback Machine." University of the West Indies Open Campus. Retrieved 24 November 2017.
- ↑ "Contact USAT Archived 1 డిసెంబరు 2017 at the Wayback Machine." University of Science, Arts and Technology. Retrieved 24 November 2017. "Main Campus: South Mayfield Estate Drive, Olveston, Montserrat"
- ↑ Varun, Patel (27 February 2020). "Which Island Was "Wendy" Filmed On?". TheCinemaholic. Archived from the original on 30 November 2021. Retrieved 2 December 2021.
- ↑ Bennett, Steve (2010-06-02). "Uncommon Caribbean - The Police – Ghost in the Machine: Music We Love". Uncommon Caribbean (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Retrieved 2024-12-15.
- ↑ 106.0 106.1 "Montserrat Tourism Division Announces Successful Premiere of Channel 5, Ben Fogle and the Buried City Documentary". Government of Montserrat (in బ్రిటిష్ ఇంగ్లీష్). Retrieved 2024-07-04.
- ↑ "Ben Fogle And The Buried City | Preview (Channel 5)". www.tvzoneuk.com. Retrieved 2024-07-04.
- ↑ "Ben Fogle speaks to emotional presenter in Channel 5 Buried City clip | Radio Times". www.radiotimes.com (in బ్రిటిష్ ఇంగ్లీష్). Retrieved 2024-12-15.
- ↑ "Ben Fogle and the Buried City". Channel 5. Retrieved 3 April 2025.
- ↑ Zimmerman, Lee (2021-10-19). "Story of the Ghost: Celebrating 40 Years of a Classic Police Album". Rock and Roll Globe (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Retrieved 2024-12-15.
- ↑ "The story behind 'Music for Montserrat' at Royal Albert Hall". Dire Straits Blog. September 23, 2017. Archived from the original on 13 July 2020. Retrieved 13 July 2020.
- ↑ "Places To See". Visit Montserrat (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Montserrat Tourism Authority. Retrieved 2024-12-15.
- ↑ AlMirSoft. "Yacht registration, training and certification of yachtsmen". Montserrat Yachting Association. Archived from the original on 13 September 2016. Retrieved 23 September 2016.
- ↑ "Commonwealth Games Countries: Montserrat". Commonwealth Games Federation. Archived from the original on 26 June 2014. Retrieved 24 July 2014.
- ↑ ""IT WAS SUCH AN EUPHORIC MOMENT" MANAGER SAYS OF FRANCIS' 19.88". trackalerts.com. 21 June 2016. Archived from the original on 26 March 2023. Retrieved 14 February 2022.
- ↑ "Francis moved to Antigua and Barbuda after a volcanic eruption on the island in 1995 displaced him and his family". skysports. Archived from the original on 31 December 2022. Retrieved 14 February 2022.
- ↑ "Montserrat Volcanos". Montserrat Amateur Basketball Association. Archived from the original on 27 March 2023. Retrieved 8 July 2017.
- ↑ "Village basketball league makes a comeback". The Montserrat Reporter. 11 July 2012. Archived from the original on 4 June 2023. Retrieved 8 July 2017.
- ↑ Cassell, Warren (18 July 2015). "Montserrat 2015 basketball Championship game Salem Jammers vs. Lookout Shooters". Archived from the original on 2021-10-28. Retrieved 8 July 2017 – via YouTube.
- ↑ "Late Show Wins It For Pakistan In Abu Dhabi". CricketWorld.com. 12 November 2008. Archived from the original on 24 July 2021. Retrieved 8 July 2017.
- ↑ "Other Matches played by Montserrat". CricketArchive. Archived from the original on 21 February 2014. Retrieved 12 October 2012.
- ↑ "Twenty20 Matches played by Montserrat". CricketArchive. Archived from the original on 21 February 2014. Retrieved 7 October 2012.
- ↑ "Island of Montserrat". Foreign and Commonwealth Office. Archived from the original on 1 July 2012. Retrieved 13 October 2012.
- ↑ "Montserrat Boardriders Club - About Us". www.montserratsurfvilla.com. Archived from the original on 16 August 2022. Retrieved 2022-06-15.
- ↑ "Little Bay Development". Government of the United Kingdom. 2010. Archived from the original on 25 April 2013.