Jump to content

రాజకీయ అర్ధశాస్త్రం

వికీపీడియా నుండి
రాజకీయ అర్థశాస్త్రం పై కృషి చేసిన ఆడం స్మిత్

రాజకీయ అర్ధశాస్త్రం రాజకీయం, ఆర్థిక శాస్త్రం, న్యాయ శాస్త్రం కలిసిన ఒక పరస్పరాధారిత అధ్యయనం. రాజకీయ వ్యవస్థ, రాజకీయ వాతావరణం, పెట్టుబడిదారీ వ్యవస్థల మధ్య ఉన్న సంబంధాన్ని వివరించగల శాస్త్రం. రాజకీయ ఆర్థిక వ్యవస్థ భావనపై బ్రిటిషు పండితులు ఆడమ్ స్మిత్, థామస్ మాల్టస్, డేవిడ్ రికార్డోలు పనిచేసినట్లుగా భావిస్తారు. అయితే వీరికంటే ముందే ఫ్రెంచ్ ఫిజియోక్రాట్లు ఫ్రాంకోయిస్ క్యూస్నే (1694–1774), అన్నే-రాబర్ట్-జాక్వెస్ టర్గోట్ (1727-1781) ఈ విషయంపై పనిచేసారు [1]

రాజకీయ ఆర్థిక వ్యవస్థ, ఆర్థిక శాస్త్రానికి పర్యాయపదంగా ఉపయోగించబడని చోట, అది చాలా భిన్నమైన విషయాలను సూచించవచ్చు. అకాడెమిక్ దృక్కోణంలో, ఈ పదం మార్క్సియన్ ఎకనామిక్స్, చికాగో పాఠశాల, వర్జీనియా పాఠశాల నుండి వెలువడే ప్రజా ఎంపిక విధానాలను సూచిస్తుంది. సాధారణ పరిభాషలో, "రాజకీయ ఆర్థిక వ్యవస్థ" అనేది ఆర్థికవేత్తలు ప్రభుత్వానికి లేదా ప్రజలకు సాధారణ ఆర్థిక విధానంపై లేదా రాజకీయ శాస్త్రవేత్తలు అభివృద్ధి చేసిన నిర్దిష్ట ఆర్థిక ప్రతిపాదనలపై ఇచ్చిన సలహాలను సూచిస్తుంది.[2] 1970 ల నుండి వేగంగా పెరుగుతున్న ప్రధాన స్రవంతి సాహిత్యం ఆర్థిక విధాన నమూనాకు మించి విస్తరించింది.[3] ఇది కొన్ని కళాశాలలు, విశ్వవిద్యాలయాలలో స్వతంత్ర అధ్యయన ప్రాంతంగా అందుబాటులో ఉంది.

చాలా ఉన్నత విద్యాసంస్థలు రాజకీయ ఆర్థిక శాస్త్రాన్ని ఆర్థిక శాస్త్ర విభాగం లేదా రాజకీయ శాస్త్ర విభాగం క్రింద ఓ విశిష్ట అధ్యయనంగా అందిస్తున్నాయి. ఈ శాస్త్ర అధ్యయనం అందించే ప్రముఖ సంస్థలలో వార్విక్ విశ్వవిద్యాలయం, లండన్ స్కూల్ ఆఫ్ ఎకనామిక్స్, గ్రాడ్యుయేట్ ఇన్స్టిట్యూట్ జెనీవా, పాల్ హెచ్. నిట్జ్ స్కూల్ ఆఫ్ అడ్వాన్స్డ్ ఇంటర్నేషనల్ స్టడీస్, బాల్సిల్లీ స్కూల్ ఆఫ్ ఇంటర్నేషనల్ అఫైర్స్ ఉన్నాయి.

భాగాలు

[మార్చు]

ఆర్థిక శాస్త్ర విద్యావిషయక ప్రచురణలని విభజించే JEL వర్గీకరణ[4] ప్రకారం రాజకీయ అర్ధశాస్త్రం విభజించబడింది.

  • ప్రతి ఆర్థిక వ్యవస్థలో నిధులు, వనరుల కేటాయింపులో ప్రభుత్వం, ఇతర వర్గాల పాత్ర, వారి మధ్య ఉన్న అధికార రాజకీయాలు.
  • అంతర్జాతీయ ఆర్థిక శాస్త్రం - అంతర్జాతీయ సంబంధాల వలన కలిగే ఆర్థిక ప్రభావాలు.
  • వర్గ దోపిడీ కాని రాజకీయ క్రమములో ఆర్థిక ప్రతిరూపాలు.

మూలాలు

[మార్చు]
  1. Steiner (2003), pp. 61–62
  2. Groenwegen, Peter. (1987 [2008]). "'political economy' and 'economics'", The New Palgrave: A Dictionary of Economics, v. 3, pp. 905–06. [Pp. 904–07.]
  3. Alesina, Alberto F. (2007:3) "Political Economy," NBER Reporter, pp. 1–5. Abstract-linked-footnotes version.
  4. "JEL Classification System / EconLit Subject Descriptors". American Economic Association. American Economic Association. Retrieved 1 June 2017.