రాష్ట్రీయ సేవికా సమితి
రాష్ట్రీయ సేవికా సమితి అనేది హిందూ ధర్మం, జాతీయవాదాలకు సంభందించిన మహిళా సంస్థ. ఈ సమితిని ఆర్ ఎస్ ఎస్ "మహిళా విభాగం" అని పిలుస్తారు, సంస్థ తన భావజాలాన్ని పంచుకునేటప్పుడు ఇది ఆర్ ఎస్ ఎస్ నుండి స్వతంత్రంగా ఉందని పేర్కొంది. సభ్యత్వం, నాయకత్వం మహిళలకు మాత్రమే పరిమితం చేయబడింది, దాని కార్యకలాపాలు జాతీయవాద భక్తి,[1] హిందూ మహిళల సమీకరణకు నిర్దేశించబడతాయి.[2]
చరిత్ర[మార్చు]
రాష్ట్రీయ సేవిక సమితి స్థాపకురాలు లక్ష్మీబాయి కేల్కర్. ఈమె సంస్థను స్థాపించడానికి ముందు 1936 లో ఆర్ఎస్ఎస్ వ్యవస్థాపకుడు డాక్టర్ కె.బి. హెడ్గేవార్ను సందర్శించారు. [3]రాష్ట్రీయ స్వయంసేవక్ సంఘంలోనే మహిళా విభాగాన్ని ప్రారంభించాల్సిన అవసరం గురించి అతనిని ఒప్పించడానికి సుదీర్ఘ చర్చలు జరిపారు.[4] ఏదేమైనా, రెండు సమూహాలు సైద్ధాంతికంగా ఒకేలా ఉన్నందున, RSS నుండి స్వయంప్రతిపత్తి , స్వతంత్రంగా ఉండే ప్రత్యేకమైన సంస్థను ఏర్పాటు చేయాలని హెడ్గేవర్ లక్ష్మీబాయి కెల్కర్‌కు సలహా ఇచ్చారు అలాగే హెడ్గేవర్ కేల్కర్కు బేషరతుగా , మద్దతు ఇస్తానని హామీ ఇచ్చారు. దీని తరువాత, కెల్కర్ 25 అక్టోబర్ 1936 న వార్ధాలో రాష్ట్రీయ సేవిక సమితిని స్థాపించారు . [5]
"స్త్రీ కుటుంబానికి, దేశానికి స్ఫూర్తిదాయక శక్తి. ఈ శక్తి మేల్కోనంత కాలం, సమాజం పురోగతి చెందదు ""
లక్ష్మీ బాయి కెల్కర్, సేవికా సమితి స్థాపకురాలు[6]
సంస్థ చేపడుతున్న చర్యలు[మార్చు]
భారతీయ సంస్కృతి , సంప్రదాయాలను నిలబెట్టడానికి పనిచేస్తున్న అతిపెద్ద హిందూ మహిళా సంస్థ నేడు రాష్ట్రీయ సేవికా సమితి. ఆర్ఎస్ఎస్ మహిళలు సామాజిక-సాంస్కృతిక కార్యక్రమాల్లో చురుకుగా పాల్గొంటారు. భారతదేశంలోని అన్ని ప్రాంతాలలో వివిధ స్థాయిలలో వివిధ రకాల విద్యను , అవగాహన శిబిరాలను తరచూ నిర్వహిస్తూ ఉంటారు.[7][8]
సమితి, చురుకైన శాఖలను నిర్వహిస్తుంది. ఇందులో సభ్యుల సమావేశాలు, జాతీయవాద / దేశభక్తి గీతాలు పాడటం, సైనిక శిక్షణ , చర్చలను నిర్వహిస్తారు. సమితి ప్రస్తుతం 5215 కేంద్రాలలో పనిచేస్తోంది. 875 కేంద్రాలు రోజూ శాఖలను నిర్వహిస్తాయి. [9]
మతం, కులం, వర్గం, లింగం, జాతికి సంబంధం లేకుండా సమితి భారతదేశం అంతటా 475 సేవా ప్రాజెక్టులను నిర్వహిస్తుంది. వీటిలో గోశాలలు, గ్రంథాలయాలు, కంప్యూటర్ శిక్షణా కేంద్రాలు, అనాథాశ్రమాలు కూడా ఉన్నాయి.[10]
సంస్థ బోధనలు[మార్చు]
సానుకూల సామాజిక సంస్కరణకు నాయకులుగా సమాజంలో హిందూ మహిళల పాత్రపై రాష్ట్రీయ సేవిక సమితి దృష్టి సారించింది. సమితి తన సభ్యులకు మూడు ఆదర్శాలను బోధిస్తుంది. అవి:
1 మాత్రుత్వం (మహిళలందరినీ మాతృ భావంతో చూడటం)
2.కర్త్రుత్వం (సామాజిక సేవ చేసే సామర్థ్యం)
3.నేతృత్వం (నాయకత్వ లక్షణాలు)[11]
ఈ ఆదర్శాల కోసం నిలబడిన వ్యక్తులు : జిజియాబాయి , అహల్యబాయి హోల్కర్, ఝాన్సీరాణి. వీరు ప్రతీ సేవకు ఆదర్శంగా ఉన్నారు. మహిళలందరికీ సమాజంలో సానుకూల మార్పును సృష్టించగల సామర్థ్యం ఉందని ఈ సంస్థ నమ్ముతుంది.[4]
సంస్థ అధికారులు[మార్చు]
లక్ష్మీబాయి కెల్కర్ - 1936-1978
సరస్వతి ఆప్టే 1978-1994
ఉషా-తాయ్ చాటి -1994 - 2006
ప్రమీలా-తాయ్ మేధే 2006-2012
వి.శాంత కుమారి - 2012 నుండి ఇప్పటి వరకు.
మూలాలు[మార్చు]
- ↑ "Indian Way of Life Only Option Left for World: RSS Chief Mohan Bhagwat". 11 November 2016.
- ↑ "Rashtra Sevika Samiti to open hostel for women in Dehradun". The Times of India.
- ↑ "Remembering Moushiji Kelkar, founder Pramukh Sanchalika of Rashtra Sevika Samiti on her 110th Birth Anniversary". Vishwa Samvada Kendra (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). 2015-07-06. Archived from the original on 2019-02-17. Retrieved 2019-02-16.
- ↑ 4.0 4.1 "10 things to know about Rashtra Sevika Samiti, the women wing of RSS by Rakesh Jha". www.inuth.com. inuth. Archived from the original on 2020-05-14. Retrieved 2020-05-14.
- ↑ "Holier Than Cow by Neha Dixit". www.outlookindia.com. outlookindia. Archived from the original on 2019-08-31. Retrieved 2020-05-14.
- ↑ "Vandaneeya Mausiji – Birth Centenary Year 2005". hssuk.org.[permanent dead link]
- ↑ Menon, Kalyani Devaki (2005). "We will become Jijabai: Historical Tales of Hindu Nationalist Women in India". The Journal of Asian Studies. 64 (1): 103–126. doi:10.1017/s0021911805000070. JSTOR 25075678.
- ↑ Basu, Amrita (2012) [first published in 1998]. "Hindu Women's Activism in India and the Questions it Raises". In Jeffery, Patricia; Basu, Amrita (eds.). Appropriating Gender: Women's Activism and Politicized Religion in South Asia. Routledge. pp. 167–184. ISBN 978-1136051586.
- ↑ Sarkar, Tanika (1995). "Heroic women, mother goddesses: Family and organization in Hindutva politics". In Tanika Sarkar; urvashi Butalia (eds.). Women and the Hindu Right: A Collection of Essays. New Delhi: Kali for Women. pp. 181–215. ISBN 8185107661.
- ↑ "Know about Rashtra Sevika Samithi as well by Rakesh Taneja". zeenews.india.com. zeenews. Archived from the original on 2019-12-08. Retrieved 2020-05-14.
- ↑ Banerjee, Sikata (2012). Make Me a Man!: Masculinity, Hinduism, and Nationalism in India (in ఇంగ్లీష్) (2005 ed.). In the crucible of Hindutva:Women and Masculine Hinduism: SUNY Press. pp. 121–123. ISBN 978-0-7914-8369-5.
- ↑ Banerjee, Sikata (2012). Make Me a Man!: Masculinity, Hinduism, and Nationalism in India (in ఇంగ్లీష్) (2005 ed.). In the crucible of Hindutva:Women and Masculine Hinduism: SUNY Press. pp. 121–123. ISBN 978-0-7914-8369-5.