Jump to content

రోల్డ్ అముండ్సెన్

లంకెలను మార్చు
వికీపీడియా నుండి
రోల్డ్ అముండ్సెన్
రోల్డ్ అముండ్సెన్ నలుపు తెలుపు చిత్రం
అముండ్సెన్ సుమారు 1923
జననంరోల్డ్ ఎంగెల్‌బ్రెక్ట్ గ్రావ్నింగ్ అముండ్సెన్
(1872-07-16)1872 జూలై 16 [1]
బోర్గే, ఓస్ట్‌ఫోల్డ్, నార్వే
Disappeared18 జూన్ 1928 (వయస్సు 55)
బేరెంట్స్ సముద్రం
వృత్తిఅన్వేషకుడు
ప్రసిద్ధి
  • ఉత్తర దక్షిణ ధ్రువాలను చేరిన తొలి వ్యక్తి
  • ఈశాన్య మార్గాన ప్రయాణించిన తొలి యాత్రికుడు
పురస్కారాలు
సంతకం

రోల్డ్ ఎంగెల్‌బ్రెగ్ట్ గ్రావ్నింగ్ అముండ్సెన్ నార్వేకు చెందిన ధ్రువ అన్వేషకుడు. అంటార్కిటిక్ సాహస యాత్రా యుగంలో అతనొక ముఖ్యమైన వ్యక్తి.

నార్వేలోని ఓస్ట్‌ఫోల్డ్‌లోని బోర్జ్‌లో జన్మించిన అముండ్సెన్, 1897–1899లో అడ్రియన్ డి గెర్లాచే చేసిన బెల్జియన్ అంటార్కిటిక్ యాత్రలో మొదటి సహచరుడిగా చేరి, ధ్రువ అన్వేషకుడిగా తన వృత్తిని ప్రారంభించాడు. 1903 నుండి 1906 వరకు, అతను గ్జో అనే స్లూప్‌పై వాయువ్య మార్గాన్ని విజయవంతంగా దాటిన మొదటి యాత్రకు నాయకత్వం వహించాడు. 1909లో, అముండ్సెన్ దక్షిణ ధ్రువ యాత్రకు ప్రణాళికలు వేయడం ప్రారంభించాడు. అతను 1910 జూన్‌లో ఫ్రామ్ ఓడలో నార్వే నుండి బయలుదేరి 1911 జనవరిలో అంటార్కిటికా చేరుకున్నాడు. అక్టోబరులో పోల్‌కు బయలుదేరే ముందు అతని బృందం బే ఆఫ్ వేల్స్ వద్ద ఒక శిబిరాన్ని, బారియర్ (ఇప్పుడు రాస్ ఐస్ షెల్ఫ్ అని పిలుస్తారు)పై వరుస సరఫరా డిపోలనూ ఏర్పాటు చేసింది. అముండ్సెన్ నేతృత్వంలోని ఐదుగురు సభ్యుల బృందం 1911 డిసెంబరు 14న దక్షిణ ధ్రువాన్ని చేరుకున్న మొదటి బృందంగా నిలిచింది.

1918లో మౌడ్ అనే ఓడలో ఈశాన్య మార్గాన్ని దాటుకుని ఉత్తర ధ్రువాన్ని చేరుకోవడానికి చేసిన ప్రయత్నం విఫలమైన తర్వాత, అముండ్సెన్ వైమానిక యాత్రకు ప్రణాళికలు వేయడం ప్రారంభించాడు. 1926 మే 12న, అముండ్సెన్ నార్గే అనే ఎయిర్‌షిప్‌లో ఉన్న మరో 15 మంది ఉత్తర ధ్రువాన్ని చేరుకున్నట్లు ధ్రువీకరించబడిన మొదటి అన్వేషకులు అయ్యారు.[3][4] 1928 జూన్‌లో ఆర్కిటిక్‌లో ఇటాలియా ఎయిర్‌షిప్ కోసం రెస్క్యూ మిషన్‌లో ఎగురుతూ అముండ్సెన్ అదృశ్యమయ్యాడు. అతని అవశేషాల కోసం అన్వేషణ ఇంకా దొరకలేదు, కానీ ఆ సెప్టెంబరులో దానిని నిలిపివేశారు.

A young Roald Amundsen is depicted in 1875 during his childhood years.
1875 లో చిన్న పిల్లవాడిగా రోల్డ్ అముండ్సెన్

అముండ్సెన్, ఫ్రెడ్రిక్‌స్టాడ్, సర్ప్స్‌బోర్గ్ పట్టణాల మధ్య ఉన్న బోర్జ్‌లో నార్వేజియన్ ఓడల యజమానులు, కెప్టెన్ల కుటుంబంలో జన్మించాడు. అతని తల్లిదండ్రులు జెన్స్ అముండ్సెన్, హన్నా సహల్క్విస్ట్. ఆ కుటుంబంలో రోల్డ్ నాల్గవ కుమారుడు. అతను కుటుంబ సముద్ర వ్యాపారం చెయ్యకూడదని అతని తల్లి కోరుకుని, అతను డాక్టర్ కావాలని ప్రోత్సహించింది. తాను 21 సంవత్సరాల వయస్సులో ఉండగా తల్లి చనిపోయే వరకూ అముండ్సెన్ ఆ వాగ్దానాన్ని నిలబెట్టుకున్నాడు. ఆమె మరణం తరువాత వెంటనే అతను విశ్వవిద్యాలయాన్ని విడిచిపెట్టేసి, సముద్ర జీవితం వైపు వెళ్ళాడు.[5]

అముండ్సెన్ చిన్నతనంలో యురేనియన్‌బోర్గ్ పరిసరాల్లో అంటార్కిటికా అన్వేషకుడు కార్స్టెన్ బోర్చ్‌గ్రెవింక్‌ కు సహచరుడిగా ఉండేవాడు.[6]

అముండ్సెన్ పదిహేనేళ్ల వయసులో, సర్ జాన్ ఫ్రాంక్లిన్ రాసిన భూభాగ ఆర్కిటిక్ యాత్రల కథనాలను చదివి ఆకర్షితుడయ్యాడు. "నేను వాటిని చదివి తీవ్రంగా ఆకర్షితుడనయ్యాను, అది నా జీవిత గమనాన్ని పూర్తిగా మార్చింది" అని అముండ్సెన్ రాశాడు. [7]

పోలార్ ట్రెక్‌లు

[మార్చు]

బెల్జియన్ అంటార్కిటిక్ యాత్ర

[మార్చు]
RV మంచులో ఘనీభవించిన RV, 1898

1897లో 25 సంవత్సరాల వయసులో అముండ్సెన్ బెల్జియన్ అంటార్కిటిక్ యాత్రలో మొదటి సహచరుడిగా చేరాడు. ఆర్‌వి బెల్జికా అనే ఓడపై అడ్రియన్ డి గెర్లాచే నేతృత్వంలో జరిగిన ఈ యాత్ర, అంటార్కిటికాలో శీతాకాలం గడిపిన మొదటి యాత్రగా నిలిచింది.[8] బెల్జికా, పొరపాటు గానో, ఉద్దేశపూర్వకంగానోఅంటార్కిటిక్ ద్వీపకల్పానికి పశ్చిమాన అలెగ్జాండర్ ద్వీపం వద్ద 70°30′S వద్ద సముద్రపు మంచులో చిక్కుకుంది. శీతాకాలానికి ఏమాత్రం సిద్ధంగా లేని ఆ సిబ్బంది ఆ శీతాకాలాన్ని భరించాల్సి వచ్చింది.

అముండ్సెన్ సొంత అంచనా ప్రకారం, యాత్ర వైద్యుడైన అమెరికన్ ఫ్రెడరిక్ కుక్, జంతువులను వేటాడి, సిబ్బందికి తాజా మాంసం తినిపించడం ద్వారా సిబ్బందిని స్కర్వీ నుండి కాపాడాడు. సిట్రస్ పండ్లు లోపించిన సందర్భాల్లో, జంతువుల నుండి వచ్చే పచ్చి మాంసంలో - ముఖ్యంగా ఓఫాల్‌లో - స్కర్వీని నివారించడానికి తగినంత విటమిన్ సి ఉంటుంది.[9]

వాయవ్య మార్గం

[మార్చు]
అముండ్సెన్ సుమారు 1908

1903 లో అట్లాంటిక్, పసిఫిక్ మహాసముద్రాల మధ్య కెనడా లోని వాయవ్య మార్గం గుండా వెళ్ళే మొదటి యాత్రకు అముండ్సెన్ నాయకత్వం వహించాడు. అతను 45 టన్నుల ఫిషింగ్ ఓడ గ్జోయాలో ఆరుగురు పురుషులతో కూడిన చిన్న యాత్రను ప్లాన్ చేశాడు. అతని టెక్నిక్ ఏమిటంటే, ఒక చిన్న ఓడను ఉపయోగించి తీరామ్నికి దగ్గరగా ఉంటూ ప్రయాణించడం. అముండ్సెన్ ఆ ఓడకు 13 హార్స్‌పవర్ సామర్థ్యం గల సింగిల్-స్క్రూ పారాఫిన్ (డీజిల్) ఇంజిన్ను బిగించాడు.[10]

వారు బాఫిన్ బే, ప్యారీ ఛానల్ మీదుగా ప్రయాణించి, ఆపై పీల్ సౌండ్, జేమ్స్ రాస్ స్ట్రెయిట్, సింప్సన్ స్ట్రెయిట్, రే స్ట్రెయిట్ మీదుగా దక్షిణానికి ప్రయాణించారు. వారు రెండు శీతాకాలాలు కింగ్ విలియం ద్వీపంలో గడిపారు. అది నేటి గ్జోవా హెవెన్ నౌకాశ్రయంలో ఉంది.[8][10] ఈ సమయంలో, అముండ్సెన్, అతని సిబ్బంది స్థానిక నెట్‌సిలిక్ ఇనుయిట్‌ల నుండి ఆర్కిటిక్‌లో మనుగడ సాగించే నైపుణ్యాలను నేర్చుకున్నారు. తరువాత దక్షిణ ధ్రువానికి చేసిన యాత్రలో అతను దానిని అమూల్యమైనదిగా భావించాడు. ఉదాహరణకు, అతను వస్తువులను రవాణా చేయడానికి స్లెడ్జి కుక్కలను ఉపయోగించడం నేర్చుకున్నాడు. తడిసినప్పుడు చలిని తట్టుకోలేని బరువైన ఉన్ని పార్కాలకు బదులుగా జంతువుల చర్మాలను ధరించడం నేర్చుకున్నాడు.

గ్జోవా హావెన్‌ను విడిచిపెట్టి, అతను పశ్చిమానికి ప్రయాణించి కేంబ్రిడ్జ్ బేను దాటాడు. ఇక్కడికి 1852 లో, రిచర్డ్ కాలిన్సన్ పశ్చిమం నుండి చేరుకున్నాడు. విక్టోరియా ద్వీపానికి దక్షిణంగా కొనసాగుతూ, ఆ ఓడ 1905 ఆగస్టు 17 న కెనడియన్ ఆర్కిటిక్ ద్వీపసమూహాన్ని దాటేసింది. అలాస్కా పసిఫిక్ తీరంలోని నోమ్‌కు వెళ్లే ముందు శీతాకాలం కారణంగా అది ఆగాల్సి వచ్చింది. దగ్గరలోని టెలిగ్రాఫ్ స్టేషన్ 500 మై. (800 కి.మీ.) దూరంలో ఈగిల్ లో ఉంది. డిసెంబరు 5 న విజయ సందేశాన్ని అందించడానికి అముండ్సెన్ అక్కడికి భూమార్గాన ప్రయాణించి, 1906 లో నోమ్‌కు తిరిగి వచ్చాడు. ఆ సంవత్సరం తరువాత అతను అమెరికన్ యాంటిక్వేరియన్ సొసైటీకి ఎన్నికయ్యాడు.[11]

నార్వే, స్వీడన్‌ల మధ్య యూనియన్ రద్దు గురించి, దేశానికి కొత్త రాజు వచ్చాడని అముండ్సెన్ తెలుసుకున్నాడు. వాయువ్య మార్గం గూండా దాటడం "నార్వేకు గొప్ప విజయం" అని కొత్త రాజు హాకాన్ VIIకి వార్త పంపాడు. [12] ఇంకా ఎక్కువ చేయాలని ఆశిస్తున్నానని చెప్పి, "మీ నమ్మకమైన సేవకుడు, రోల్డ్ అముండ్సెన్" అని దానిపై సంతకం చేశాడు.[12] దాదాపు మూడున్నర సంవత్సరాలు విదేశాలలో గడిపిన తర్వాత, ఆ సిబ్బంది 1906 నవంబరులో ఓస్లోకు తిరిగి వచ్చారు. గ్జోను 1972 లో నార్వేకు తిరిగి ఇచ్చారు. శాన్ ఫ్రాన్సిస్కో నుండి బల్క్ క్యారియర్‌లో 45 రోజుల ప్రయాణం తర్వాత, దాన్ని ఓస్లోలోని ఫ్రామ్ మ్యూజియం వెలుపల నేలపై ఉంచారు. ప్రస్తుతం అది, ఆ మ్యూజియంలోని తన సొంత భవనంలో ఉంది. [12]

దక్షిణ ధ్రువ యాత్ర

[మార్చు]
ప్రధాన వ్యాసం: అముండ్సెన్ దక్షిణ ధ్రువ యాత్ర
దక్షిణ ధ్రువం వద్ద నార్వేజియన్ జెండా
Photograph of Roald Amundsen, Ernest Shackleton and Peary
1913 జనవరిలో ఫిలడెల్ఫియాలో చిత్రీకరించబడిన ముగ్గురు ధ్రువ నక్షత్రాలు: అముండ్సెన్, షాకిల్టన్, రాబర్ట్ పియరీ .

అముండ్సెన్ తరువాత ఉత్తర ధ్రువానికి యాత్ర చేసి ఆర్కిటిక్ బేసిన్‌ను అన్వేషించాలని ప్లాన్ చేశాడు. 1909 లో అమెరికన్లు ఫ్రెడరిక్ కుక్, రాబర్ట్ పియరీ రెండు వేర్వేరు యాత్రలలో ఉత్తర ధ్రువానికి చేరుకున్నారని విన్నప్పుడు, అందుకోసం నిధులు సేకరించడం కష్టమని భావించి, అతను అంటార్కిటికాకు వెళ్ళాలని నిర్ణయించుకున్నాడు.[13] తన ఉద్దేశాలేమిటో అతను స్పష్టంగా చెప్పలేదు. రాబర్ట్ ఎఫ్. స్కాట్, నార్వేజియన్ మద్దతుదారులు తమను తప్పుదారి పట్టించాడని భావించారు.[13] ఆ సంవత్సరం స్కాట్ దక్షిణ ధ్రువానికి తన సొంత యాత్రను ప్లాన్ చేసుకుంటున్నాడు. ఫ్రిడ్ట్జోఫ్ నాన్సెన్ గతంలో ఉపయోగించిన ఫ్రామ్‌ ఓడను ఉపయోగించి అముండ్సెన్, 1910 జూన్ 3 న ఓస్లో నుండి దక్షిణానికి బయలుదేరాడు.[13][14] మదీరాలో అముండ్సెన్, తాము వెళ్ఖ్తున్నది అంటార్కిటికాకు అని తన మనుషులకు చెప్పాడు. స్కాట్‌కు ఒక టెలిగ్రామ్ పంపాడు: "ఫ్రామ్ అంటార్కిటిక్‌కు వెళ్తున్నట్లు మీకు తెలియజేస్తున్నాను - అముండ్సెన్."[13]

దాదాపు ఆరు నెలల తర్వాత, ఈ యాత్ర 1911 జనవరి 14న బే ఆఫ్ వేల్స్ అని పిలువబడే పెద్ద ఇన్లెట్ వద్ద ఉన్న రాస్ ఐస్ షెల్ఫ్ (అప్పుడు "గ్రేట్ ఐస్ బారియర్" అని పిలువబడేది)తూర్పు అంచుకు చేరుకుంది. అముండ్సెన్ అక్కడ తన స్థావర శిబిరాన్ని స్థాపించి, దానికి ఫ్రామ్‌హీమ్‌ అని పేరు పెట్టాడు. అముండ్సెన్ మునుపటి అంటార్కిటిక్ ప్రయత్నాలలో ధరించే భారీ ఉన్ని దుస్తులను విడిచిపెట్టి, ఇన్యూట్ -శైలి బొచ్చుగల తోలు దుస్తులను ధరించాడు.[5]

రవాణా కోసం స్కీలు, డాగ్ స్లెడ్‌లను ఉపయోగించి, అముండ్సెన్, అతని సహచరులు బారియర్‌పై దక్షిణంగా, ధ్రువానికి నేరుగా దక్షిణంగా ఉన్న రేఖ వెంట 80°, 81°, 82° ల వద్ద సరఫరా డిపోలను ఏర్పరచారు.[5] అముండ్సెన్ తన కుక్కలను చాలా వరకు దారిలో చంపి తాజా మాంసం కోసం వాటిని ఉపయోగించాలని కూడా ప్లాన్ చేసుకున్నాడు. అతను వెళ్ళేటప్పుడు కొన్ని కుక్కలను వధించి, మిగిలిన కుక్కలకు తినిపించాడు, అలాగే కొన్నింటిని స్వయంగా తిన్నాడు. [15] హ్యాల్మార్ జోహన్‌సెన్, క్రిస్టియన్ ప్రెస్ట్రూడ్, జోర్గెన్ స్టుబ్బరెడ్ లతో సహా ఒక చిన్న సమూహం సెప్టెంబరు 8న బయలుదేరింది. కానీ తీవ్రమైన ఉష్ణోగ్రతల కారణంగా వారి ట్రెక్‌ను విడిచిపెట్టవలసి వచ్చింది. కష్టాలతో కూడిన తిరుగు ప్రయాణంలో సమూహంలో గొడవలు వచ్చాయి. అముండ్సెన్, జోహన్సేన్‌ను మిగిలిన ఇద్దరు వ్యక్తులనూ కింగ్ ఎడ్వర్డ్ VII భూమిని అన్వేషించడానికి పంపాడు.

ఒలావ్ బ్జాలాండ్, హెల్మెర్ హాన్సెన్, స్వెర్రే హాసెల్, ఆస్కార్ విస్టింగ్, అముండ్‌సేన్‌లతో కూడిన ఐదుగురు సభ్యుల బృందం రెండవ ప్రయత్నంలో అక్టోబరు 19 న బేస్ క్యాంప్ నుండి బయలుదేరింది. వారు నాలుగు స్లెడ్జ్‌లు, 52 కుక్కలనూ తీసుకున్నారు. గతంలో తెలియని ఆక్సెల్ హీబర్గ్ హిమానీనదం వెంట ఒక మార్గాన్ని ఉపయోగించి, వారు నాలుగు రోజుల అధిరోహణ తర్వాత నవంబరు 21 న పోలార్ పీఠభూమి అంచుకు చేరుకున్నారు. ఈ జట్టు, 16 కుక్కలు స్కాట్ బృందం రావడానికి నెల ముందే, డిసెంబరు 14 న ధ్రువం వద్దకు చేరుకున్నారు. [a] అముండ్సెన్, తమ సౌత్ ధ్రువ శిబిరానికి పోల్హీమ్ అని పేరు పెట్టారు. అముండ్సెన్ అంటార్కిటిక్ పీఠభూమిని రాజు హాకోన్ VII పీఠభూమిగా పేరు మార్చాడు. వారు ఫ్రామ్‌హీమ్‌కు సురక్షితంగా తిరిగి రాలేని పక్షంలో, తమ గురించి తెలియజేసేందుకు ఒక చిన్న గుడారాన్ని, తమ విజయాన్ని తెలియజేసే లేఖనూ వదిలి వెళ్ళారు.

ఆ బృందం 1912 జనవరి 25న బతికి ఉన్న 11 కుక్కలతో సహా ఫ్రామ్‌హీమ్‌కు చేరుకుంది. వారు ఖండం నుండి బయలుదేరి ఆస్ట్రేలియాలోని హోబర్ట్‌కు చేరుకున్నారు. అక్కడ అముండ్సెన్ 1912 మార్చి 7న తన విజయాన్ని బహిరంగంగా ప్రకటించాడు. అతను మద్దతుదారులకు వార్తల టెలిగ్రాఫ్‌లు పంపించాడు.

అముండ్సెన్ తన యాత్ర కోసం జాగ్రత్తగా సిద్ధపడే తీరు అతనికి ఎంతో దోహదపడింది. మంచి పరికరాలు, తగిన దుస్తులు, సరళమైన ప్రాథమిక పని, కుక్కలు, వాటి నిర్వహణ గురించి అవగాహన, స్కీలను సమర్థవంతంగా ఉపయోగించడం వల్ల ప్రయోజనం లభించింది. స్కాట్ బృందం ఎదుర్కొన్న దురదృష్టాలకు భిన్నంగా, అముండ్సెన్ ప్రయాణం సాపేక్షంగా సజావుగా, ఎటువంటి సమస్యలు లేకుండా సాగింది.

ఉత్తర ధ్రువ యాత్రలు, ఈశాన్య మార్గం

[మార్చు]

ఈశాన్య మార్గం

[మార్చు]
జూన్ 1918లో Maud

1918 లో అముండ్‌సేన్ కొత్త ఓడ మౌడ్పై ప్రారంభించిన యాత్ర 1925 వరకు కొనసాగింది. మౌడ్‌ను ఈశాన్య మార్గం ద్వారా పశ్చిమం నుండి తూర్పుకు మంచు గుండా జాగ్రత్తగా నావిగేట్ చేశారు. ఈ యాత్రలో అతనితో పాటు ఆస్కార్ విస్టింగ్, హెల్మెర్ హాన్సెన్ ఉన్నారు. వీరిద్దరూ దక్షిణ ధ్రువాన్ని చేరుకోవడానికి చేసిన బృందంలో సభ్యులుగా ఉన్నారు. అదనంగా, హెన్రిక్ లిండ్‌స్ట్రోమ్‌ను వంటవాడిగా చేర్చారు. అతనికి స్ట్రోక్ రావడంతో శారీరకంగా చాలా కుంగిపోయాడు, పాల్గొనలేకపోయాడు.

ఈ యాత్ర లక్ష్యం ఆర్కిటిక్ మహాసముద్రంలోని తెలియని ప్రాంతాలను అన్వేషించడం. ఫ్రిడ్జోఫ్ నాన్సెన్ ఫ్రామ్‌పై గతంలో చేసిన యాత్ర నుండి వారు ప్రేరణ పొందారు. సైబీరియా తీరం వెంబడి ప్రయాణించి, నాన్సెన్ కంటే ఉత్తరం, తూర్పున మంచులోకి వెళ్లాలనేది ప్రణాళిక. అముండ్సెన్ మునుపటి యాత్రలకు భిన్నంగా, ఇది విద్యా పరిశోధనలకు మరిన్ని విషయాలను అందిస్తుందని భావించారు. అతను భూభౌతిక శాస్త్రవేత్త హెరాల్డ్ స్వెర్డ్రప్‌ను విమానంలో తీసుకెళ్లాడు.

ఆ ప్రయాణం కారా సముద్రం మీదుగా ఈశాన్య దిశకు సాగింది. మౌడ్‌ను ధ్రువ మంచు పొరల్లోకి గడ్డకట్టించి ఉత్తర ధ్రువం వైపు మళ్లించాలని అముండ్సెన్ ప్రణాళిక వేశాడు. – నాన్సెన్ ఫ్రామ్‌తో చేసినట్లుగా – అతను కేప్ చెల్యుస్కిన్ నుండి అలా చేశాడు. కానీ, మంచు చాలా దట్టంగా మారి, ఓడ ఫ్దాన్నుండి విడిపించుకోలేకపోయింది - భారీ మంచులో ప్రయాణానికే దాన్ని రూపొందించినప్పటికీ. 1919 సెప్టెంబరులో సిబ్బంది ఓడను మంచు నుండి విడిపించారు. కానీ పదకొండు రోజుల తర్వాత న్యూ సైబీరియన్ దీవులు, రాంగెల్ ద్వీపం మధ్య ఎక్కడో అది మళ్ళీ కూరుకుపోయింది.

ఈ సమయంలో, అముండ్సెన్ చేయి విరిగింది. ఒక ధ్రువ ఎలుగుబంటి అతనిపై దాడి చేసింది.[17] ఫలితంగా, అతను స్లీ రైడ్‌లు, వేట వంటి బహిరంగ పనులలో తక్కువగా పాల్గొనేవాడు. అతను, హాన్సెన్, విస్టింగ్, మరో ఇద్దరు వ్యక్తులతో కలిసి, 1,000 కిలోమీటర్లు (620 మై.) దూరంలో అలాస్కాలో ఉన్న నోమ్‌కు కుక్కల బండిపై యాత్ర మొదలుపెట్టారు. కానీ బేరింగ్ జలసంధిలో మంచు ఘనీభవించలేదనీ, తాము దానిని దాటలేమనీ వారు కనుగొన్నారు. వారు తమ స్థానాన్ని సూచించడానికి అనాడైర్ నుండి ఒక టెలిగ్రామ్ పంపారు.

రెండు శీతాకాలాలు మంచులో గడ్డకట్టిన తర్వాత, ఉత్తర ధ్రువం మీదుగా ప్రయాణించే లక్ష్యాన్ని సాధించకుండానే, అముండ్సెన్ ఓడను మరమ్మతు చేయడానికి, ఆహార సామాగ్రిని కొనుగోలు చేయడానికి నోమ్‌కు వెళ్లాలని నిర్ణయించుకున్నాడు. హాన్సెన్‌తో సహా అక్కడ ఒడ్డున ఉన్న అనేక మంది సిబ్బంది సమయానికి ఓడ వద్దకు తిరిగి రాలేదు. హాన్సెన్ ఒప్పందాన్ని ఉల్లంఘించాడని అముండ్సెన్ భావించి, అతన్ని సిబ్బంది నుండి తొలగించాడు.

మూడవ శీతాకాలంలో, మౌడ్ పశ్చిమ బేరింగ్ జలసంధిలో కూరుకుపోయింది. ఎట్టకేలకు అది బయటపడ్డాక, యాత్ర దక్షిణం వైపు ప్రయాణించి, మరమ్మతుల కోసం 1921లో అమెరికన్ పసిఫిక్ వాయువ్య ప్రాంతంలోని సియాటిల్‌కు చేరుకుంది. అముండ్సెన్ నార్వేకు తిరిగి వచ్చాడు. తన ఆర్థిక పరిస్థితులను చక్కదిద్దుకోవాల్సిన అవసరం ఏర్పడింది. అతను తనతో పాటు ఇద్దరు స్వదేశీ బాలికలను - అతను దత్తత తీసుకున్న నాలుగేళ్ల పాప కకోనిటాను, ఆమె సహచరురాలు కెమిల్లానూ - తీసుకెళ్లాడు. అయితే, రెండు సంవత్సరాల తరువాత అముండ్సెన్ దివాలా తీసినప్పుడు, అతను ఆ బాలికలను తూర్పు రష్యాలో నివసించే కెమిల్లా తండ్రి వద్దకు వారి సంరక్షణ కోసం పంపాడు.[18]

1922 జూన్‌లో అముండ్సెన్ నోమ్‌కు ప్రయాణించిన మౌడ్‌కు తిరిగి వచ్చాడు.[19] అతను ప్రణాళికాబద్ధమైన నావికా యాత్ర నుండి వైమానిక యాత్రలకు మారాలని నిర్ణయించుకున్నాడు. ఒక విమానాన్ని అద్దెకు తీసుకోవడానికి ఏర్పాటు చేసుకున్నాడు. అతను యాత్ర బృందాన్ని రెండుగా విభజించాడు: తన నేతృత్వంలోని ఒక భాగం, శీతాకాలం గడిపి 1923లో ధ్రువం మీదుగా ఎగిరే ప్రయత్నం చెయ్యాలి. విస్టింగ్ నేతృత్వంలోని మౌడ్‌లోని రెండవ బృందం, మంచులో ఉత్తర ధ్రువం మీదుగా ప్రయాణించాలనే ఒరిజినల్ ప్రణాళికను తిరిగి ప్రారంభించాల్సి ఉంది. ఆ ఓడ న్యూ సైబీరియన్ దీవులకు తూర్పున మూడు సంవత్సరాలు ప్రయాణించి మంచులో కొట్టుకుపోయింది, ఉత్తర ధ్రువాన్ని చేరుకోలేదు. చివరికి దానిని అముండ్సెన్ రుణదాతలు అతని పెరుగుతున్న అప్పుకు పూచీకత్తుగా స్వాధీనం చేసుకున్నారు.

వారు ఉత్తర ధ్రువాన్ని చేరుకోలేకపోయినప్పటికీ, యాత్ర యొక్క శాస్త్రీయ ఫలితాలు, ప్రధానంగా స్వెర్డ్రప్ పని, గణనీయమైన విలువ కలిగినవని నిరూపించబడ్డాయి. అముండ్సెన్ ఒక మిషన్ కోసం పంపిన ఇద్దరు సిబ్బంది పీటర్ టెస్సెం, పాల్ నట్సేన్ ల దురదృష్టకర ప్రయాణంలో జాగ్రత్తగా సేకరించిన శాస్త్రీయ డేటాలో ఎక్కువ భాగం పోయింది. ఆ శాస్త్రీయ సామగ్రిని తరువాత 1922 లో రష్యన్ శాస్త్రవేత్త నికోలాయ్ ఉర్వంట్సేవ్ కారా సముద్రం ఒడ్డున వదిలివేయబడిన ప్రదేశం వద్ద తిరిగి సంపాదించాడు.[20]

ఉత్తర ధ్రువానికి వైమానిక యాత్రలు

[మార్చు]
స్వాల్బార్డ్‌లో తన విమానంతో అముండ్సెన్ (1925)

1923 లో ధ్రువం మీదుగా ఎగరడానికి చేసిన ప్రయత్నం విఫలమైంది. రాయల్ నార్వేజియన్ నేవీకి చెందిన అముండ్సెన్, ఆస్కార్ ఓండాల్, అలాస్కాలోని వైన్‌రైట్ నుండి ఉత్తర ధ్రువం మీదుగా స్పిట్స్‌బెర్గెన్‌కు వెళ్లడానికి ప్రయత్నించారు. వారి విమానం దెబ్బతినడంతో వారు తమ ప్రయాణాన్ని ఆపేసారు. అదనపు నిధులను సేకరించడానికి, అముండ్సెన్ 1924 లో ఉపన్యాసాలిస్తూ అమెరికాలో పర్యటించాడు.

1925లో, లింకన్ ఎల్స్‌వర్త్, పైలట్ హ్జల్మార్ రైజర్-లార్సెన్, ఫ్లైట్ మెకానిక్ కార్ల్ ఫ్యూచ్ట్, ఇద్దరు ఇతర బృంద సభ్యులు (పైలట్ లీఫ్ డైట్రిచ్సన్, మెకానిక్ ఆస్కార్ ఓండాల్)తో కలిసి, [21] అముండ్సెన్ రెండు డోర్నియర్ డో J ఎగిరే పడవలు, N-24, N-25లను 87° 44′ఉత్తర అక్షాంశం వద్దకు తీసుకెళ్లాడు. అప్పటి వరకు విమానం ద్వారా చేరుకున్న అత్యున్నత ఉత్తర అక్షాంశం అది. రేడియో సంబంధం లేకుండానే విమానం కొన్ని మైళ్ల దూరంలో ల్యాండ్ అయింది, అయినప్పటికీ సిబ్బంది తిరిగి కలుసుకోగలిగారు. N-24 దెబ్బతింది. అముండ్సెన్, అతని సిబ్బంది మంచు నుండి బయలుదేరడానికి ఒక ఎయిర్‌స్ట్రిప్‌ను శుభ్రం చేయడానికి మూడు వారాలకు పైగా పనిచేశారు.[22] వారు రోజుకు కేవలం one పౌను (450 గ్రా.) మాత్రమే ఆహారం తీసుకుంటూ 600 టన్నుల మంచును పారతో తవ్వారు. చివరికి, ఆరుగురు సిబ్బందిని N-25 లోకి ఎక్కించారు. ఒక అద్భుతమైన ఘనకార్యంలో, రైజర్-లార్సెన్ బయలుదేరాడు. పగుళ్లు ఏర్పడిన మంచుపై చాలా ఇబ్బంది పడుతూ పరిగెత్తి ఆ ఎగిరే పడవ గాలిలోకి లేచింది. వాళ్ళు శాశ్వతంగా ఓడిపోయారని అందరూ భావించిన సమయంలో వారు విజయంతో తిరిగి వచ్చారు.

1926లో, అముండ్సెన్, మరో 15 మంది (ఎల్స్‌వర్త్, రైజర్-లార్సెన్, ఆస్కార్ విస్టింగ్, ఏరోనాటికల్ ఇంజనీర్ ఉంబెర్టో నోబిల్ నేతృత్వంలోని ఇటాలియన్ వైమానిక సిబ్బందితో సహా) నోబైల్ రూపొందించిన ఎయిర్‌షిప్ నార్గేలో ఆర్కిటిక్‌ను మొదటిసారి దాటారు.[23] వారు 1926 మే 11న స్పిట్స్‌బెర్గెన్ నుండి బయలుదేరి, మే 12 న ఉత్తర ధ్రువం మీదుగా ప్రయాణించి,[24] మరుసటి రోజు అలాస్కాలో అడుగుపెట్టారు.

ధ్రువ ప్రాధాన్యతపై వివాదం

[మార్చు]

1908లో అమెరికన్లు ఫ్రెడరిక్ కుక్ ; 1909లో రాబర్ట్ పియరీ ; 1926లో రిచర్డ్ ఇ. బైర్డ్ (నార్గేకు కొన్ని రోజుల ముందు) ఉత్తర ధ్రువానికి చేరుకున్నట్లు చేసిన మూడు మునుపటి వాదనలు సందేహాస్పదమైనవి లేదా పూర్తిగా మోసపూరితమైనవి అని కొందరు వివాదం చేసారు.[25][26] ఈ ఇతర వాదనలు అబద్ధమైతే, 1926లో నార్జ్‌లో ఉత్తర ధ్రువంపై తేలినప్పుడు, నార్జ్ సిబ్బంది ఉత్తర ధ్రువాన్ని చేరుకున్నట్లు ధృవీకరించబడిన మొదటి అన్వేషకులు అవుతారు.[3][24] నార్గే యాత్ర ఉత్తర ధ్రువానికి మొదటిది అయినట్లైతే, అముండ్సెన్, ఆస్కార్ విస్టింగ్‌లు భూమి లేదా గాలి ద్వారా రెండు భౌగోళిక ధ్రువాలను చేరుకున్న మొదటి వ్యక్తులు అవుతారు.

అదృశ్యం, మరణం

[మార్చు]
అముండ్సెన్‌కు చెందిన లాథమ్ 47 ఎగిరే పడవ

1928 జూన్ 18న ఆర్కిటిక్‌లో రెస్క్యూ మిషన్‌లో ఎగురుతూ అముండ్సెన్ అదృశ్యమయ్యాడు. అతని బృందంలో నార్వేజియన్ పైలట్ లీఫ్ డైట్రిచ్సన్, ఫ్రెంచ్ పైలట్ రెనే గిల్బాడ్, మరో ముగ్గురు ఫ్రెంచ్ వారు ఉన్నారు. వారు నోబైల్ సిబ్బందిలోని తప్పిపోయిన సభ్యుల కోసం వెతుకుతున్నారు. వారి కొత్త ఎయిర్‌షిప్ ఇటాలియా ఉత్తర ధ్రువం నుండి తిరిగి వస్తుండగా కూలిపోయింది. అముండ్సెన్ కు చెందిన లాథమ్ 47 ఎగిరే పడవ తిరిగి రాలేదు.[27]

తరువాత, విమానం నుండి ఒక వింగ్-ఫ్లోట్‌ను, దిగువ గ్యాసోలిన్ ట్యాంకునూ ట్రోమ్సో తీరానికి సమీపంలో కనుగొన్నారు. ఆ విమానం బారెంట్స్ సముద్రంలో కూలిపోయిందని, [28] అముండ్సెన్, అతని సిబ్బంది శిథిలాలలో మరణించారనీ లేదా ఆ తర్వాత కొద్దిసేపటికే మరణించారనీ భావించారు. అముండ్సెన్, అతని బృందం కోసం అన్వేషణను నార్వే ప్రభుత్వం 1928 సెప్టెంబరులో విరమించుకుంది. వారి మృతదేహాలు ఎప్పటికీ కనబడలేదు.[29]

2004 లో, 2009 ఆగస్టు చివరిలో, రాయల్ నార్వేజియన్ నేవీ అముండ్సెన్ విమానం శిథిలాల కోసం వెతకడానికి మానవరహిత జలాంతర్గామి హుగిన్ 1000ని ఉపయోగించింది. ఈ శోధనలు 40-చదరపు-మైలు (100 కి.మీ2) విస్తీర్ణం గల ప్రాంతంపై దృష్టి సారించాయి. జర్మన్ నిర్మాణ సంస్థ ContextTV ఈ అంవేషణను డాక్యుమెంటు చేసింది.[30][31] అముండ్సెన్ విమానానికి సంబంధించి వారికి ఏమీ దొరకలేదు.

వ్యక్తిగత జీవితం

[మార్చు]

అముండ్సెన్ ఆజన్మ బ్రహ్మచారి. కానీ అతనికి నార్వేలో జన్మించిన క్రిస్టీన్ ఎలిసబెత్ ('కిస్') బెన్నెట్‌తో చాలా కాలం సంబంధం ఉండేది. ఆమె ఆంగ్లేయుడైన చార్లెస్ పెటో బెన్నెట్ భార్య.[32] అతను ఆమెను 1907 లో లండన్‌లో కలిశాడు. వారు చాలా సంవత్సరాలు సన్నిహితంగా ఉన్నారు; అముండ్సెన్ తన సన్నిహిత వృత్తం వెలుపల ఉన్నవారికి కూడా తెలియకుండా ఆ సంబంధాన్ని రహస్యంగా ఉంచాడు. తరువాత, అతను అలాస్కాలో కలిసిన అమెరికన్ బెస్ మాగిడ్స్‌తో నిశ్చితార్థం చేసుకున్నాడు.[33] ఆధారాలు పెద్దగా లేనప్పటికీ, అముండ్సెన్ ఆంట్వెర్ప్‌లోని తన ఇంటి యజమానితో కొన్నాళ్ళు సంబంధం పెట్టుకున్నాడని అంటారు. ఆమె ఆత్మహత్య చేసుకుంది. అతని జీవిత చరిత్ర రచయిత టోర్ బోమన్-లార్సెన్ కూడా దక్షిణ ధ్రువ యాత్రకు ముందు సంవత్సరాలలో అముండ్సెన్‌కు గ్జోవిక్‌కు చెందిన న్యాయవాది లీఫ్ కాస్ట్‌బర్గ్ భార్య సిగ్రిడ్ కాస్ట్‌బర్గ్ మధ్య ప్రేమ సంబంధం ఉండేదని రాసాడు. ఆ యాత్ర తర్వాత ఆ సంబంధం తెగిపోయింది.[34]

తన చిన్న వయస్సులో, అముండ్సెన్ తన లక్ష్యాలను సాధించడంలో ప్రేమ సంబంధాలను విస్మరించాడని రచయిత జూలియన్ సాంక్టన్ పేర్కొన్నాడు. "తన ధ్రువ ఆశయాలను నెరవేర్చుకోవడంలో సహాయపడని కార్యకలాపాలలో అతనికి పెద్దగా ఉపయోగం లేదు".[35]

పతకాలు

[మార్చు]

వారసత్వం

[మార్చు]
అముండ్సెన్–స్కాట్ సౌత్ పోల్ స్టేషన్

ధ్రువ అన్వేషణలో అముండ్సెన్ సాధించిన అనేక ముఖ్యమైన విజయాల కారణంగా, ఆర్కిటిక్, అంటార్కిటిక్ రెండింటిలోనూ అనేక ప్రదేశాలకు అతని పేరు పెట్టారు. యునైటెడ్ స్టేట్స్ అంటార్కిటిక్ ప్రోగ్రామ్ నిర్వహించే అముండ్సెన్-స్కాట్ సౌత్ పోల్ స్టేషన్‌కు అముండ్సెన్, అతని బ్రిటిష్ ప్రత్యర్థి రాబర్ట్ ఫాల్కన్ స్కాట్‌ల గౌరవార్థం సంయుక్తంగా పేరు పెట్టారు.[48] చంద్రునిపై ఉన్న అముండ్సెన్ బిలం అతని పేరు మీదనే పెట్టారు; బిలం అంచు వద్ద NASA వారి ఆర్టెమిస్ III చంద్ర ల్యాండర్‌ను ల్యాండింగు చెయ్యాలని భావిస్తున్నారు.[49]

చికాగోలోని రావెన్స్‌వుడ్ పరిసరాల్లో అముండ్సెన్ హై స్కూల్‌ను 1929 లో నిర్మించి 1930 లో ప్రారంభించారు.[50]

1968 నాటి చిత్రం బేర్ ఎట్ లివ్ - హిస్టోరియన్ ఓమ్ ఫ్రిడ్ట్‌జోఫ్ నాన్‌సెన్‌లో జోకిమ్ కాల్మేయర్ అముండ్సెన్ పాత్రను పోషించాడు. ఇది ఫ్రిడ్‌జోఫ్ నాన్‌సెన్ జీవితంలోని సంఘటనలను కవర్ చేస్తుంది.[51]

1969 చిత్రం ది రెడ్ టెంట్ నోబైల్ యాత్ర అముండ్సెన్ అదృశ్యం కథను చెబుతుంది. అముండ్సెన్ పాత్రను సీన్ కానరీ పోషించాడు.[52]

రోలాండ్ హంట్ఫోర్డ్ రాసిన స్కాట్ అండ్ అముండ్సెన్ అనే పుస్తకం ఆధారంగా ది లాస్ట్ ప్లేస్ ఆన్ ఎర్త్ అనే టీవీ సీరియల్ గా నిర్మించారు. ఇది 1985లో ప్రసారమైంది. స్వెర్రే అంకెర్ ఔస్డాల్‌ అముండ్‌సేన్‌గా నటించాడు.[53]

2019 ఫిబ్రవరి 15 న జీవిత చరిత్రతో ఎస్పెన్ శాండ్‌బర్గ్ దర్శకత్వం వహించిన అముండ్సెన్ అనే నార్వేజియన్ చిత్రం విడుదలైంది. [54]

యూరోపియన్-ఇన్యూట్ వారసుల వాదనలు

[మార్చు]

1903 నుండి 1905 వరకు కింగ్ విలియం ద్వీపంలో శీతాకాలం గడిపిన కాలం నుండి, యూరోపియన్ వంశానికి చెందిన గ్జోయా హెవెన్‌లోని కనీసం ఇద్దరు ఇనుయిట్‌లు అముండ్సెన్ వారసులమని చెప్పుకున్నారు. [55] యాత్ర సభ్యులు ఇన్యూట్ మహిళలతో తమ సంబంధాల గురించి చెప్పారు. అముండ్సెన్ కూడా ఒక భాగస్వామిని తీసుకుని ఉండవచ్చని చరిత్రకారులు ఊహించారు.[56] అయితే, అతను దీనికి విరుద్ధంగా హెచ్చరిక రాశాడు.[57]

ముఖ్యంగా, సవతి సోదరులు బాబ్ కోనోనా, పాల్ ఇకుల్లాక్‌లకు వారి తండ్రి ల్యూక్ ఇకుల్లాక్ మరణశయ్యపై ఉండగా, తాను అముండ్సెన్ కుమారుడనని చెప్పాడని చెప్పాడు. వారి తండ్రి ఇకుల్లాక్ పుట్టిన తర్వాత, అతని యూరోపియన్ పూర్వీకులు అతన్ని ఇన్యూట్‌ల నుండి వెలివేసారని, తమ సమాజానికి అతను ముప్పు అనీ భావించి అతన్ని మంచు మీద వదిలివేసారనీ కోనోనా చెప్పారు. అతని తాత, అమ్మమ్మలు అతన్ని కాపాడారు.

2012 లో కుటుంబాల అనుమతితో Y-DNA విశ్లేషణలో ఇకుల్లాక్ నేరుగా అముండ్సెన్ పురుష వారసత్వానికి సరిపోలడం లేదని తేలింది.[57] యూరోపియన్ వంశపారంపర్యంగా చెప్పుకునే వారసులందరినీ అముండ్సెన్‌కు సరిపోయేలా పరీక్షించలేదు. అలాగే ఇకుల్లాక్ DNAని అముండ్సెన్ సిబ్బందిలోని ఇతర యూరోపియన్ సభ్యులతో పోల్చడం కూడా జరగలేదు.[57]

అముండ్సెన్ రచనలు

[మార్చు]
  • The North-West Passage; Being the Record of a Voyage of Exploration of the Ship "Gjöa". Vol. 1. New York: E.P. Dutton and Co. 1908. OCLC 971379351.
  • The North-West Passage; Being the Record of a Voyage of Exploration of the Ship "Gjöa". Vol. 2. New York: E.P. Dutton and Co. 1908.
  • South Pole: An Account of the Norwegian Antarctic Expedition in the "Fram". 1912. OCLC 727260901.
  • Nordost Passagen: Maudfaerden Langs Asiens Kyst 1918–1920. Kristiania: Gyldendal. 1921. OCLC 576654047.
  • Our Polar Flight: The Amundsen–Ellsworth Polar Flight. New York: Dodd, Mead. 1926. OCLC 918183295.
  • The First Flight Across the Polar Sea. London: Hutchinson. 1927. OCLC 1026703671.
  • My Life as an Explorer. New York: Doubleday. 1927. OCLC 3657624.

ఇవి కూడా చూడండి

[మార్చు]

గమనికలు

[మార్చు]
  1. ↑ Some sources give the date as 15 December. Fram crossed the International Date Line shortly before arriving at the Bay of Whales, and thereby "lost" a day. Since the western and eastern hemispheres are conjoined at the South Pole, either date can be considered as correct, though Amundsen gives 14 December, both in his first telegraphed report on arrival in Hobart, and in his fuller account The South Pole.[16]
  2. ↑ Returned on 24 October 1917 in protest of Germany's unrestricted submarine warfare.[41]

మూలాలు

[మార్చు]
  1. ↑ "Østfold county, Borge in Borge, Parish register (official) nr. I 6 (1861–1874), Birth and baptism records 1872, page 114". Archived from the original on 6 October 2013. Retrieved 25 July 2012.
  2. ↑ 2.0 2.1 2.2 "Den kongelige norske Sanct Olavs Orden", Norges Statskalender (in Norwegian), 1910, pp. 907–08, archived from the original on 17 November 2021, retrieved 17 November 2021 – via hathitrust.org{{citation}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  3. ↑ 3.0 3.1 Tierney, John (7 September 2009). "Who Was First at the North Pole?". The New York Times. Archived from the original on 4 May 2022. Retrieved 20 March 2019.
  4. ↑ Holland, Eva (18 August 2017). "Flying to the North Pole in an Airship Was Easy. Returning Wouldn't Be So Easy". Smithsonian Institution. Archived from the original on 4 May 2022. Retrieved 20 March 2019.
  5. ↑ 5.0 5.1 5.2 Thomas, Henry; Dana Lee Thomas (1972). Living Adventures in Science. Ayer Publishing. pp. 196–201. ISBN 978-0-8369-2573-9.
  6. ↑ "This small rock holds the story of Antarctic exploration before the Heroic Age". Museums Victoria. Retrieved 28 June 2024.
  7. ↑ Amundsen, Roald (1927). My Life as an Explorer. Garden City, NY: Doubleday, Page & company.
  8. ↑ 8.0 8.1 The Houghton Mifflin Dictionary of Biography. Houghton Mifflin Reference Books. 2003. pp. 43, 1696. ISBN 978-0-618-25210-7.
  9. ↑ Ferguson, Donna (16 May 2021). "The secret of how Amundsen beat Scott in race to south pole? A diet of raw penguin". The Guardian. Archived from the original on 4 June 2023. Retrieved 21 June 2023.
  10. ↑ 10.0 10.1 Derry, Thomas Kingston (1979). A History of Scandinavia: Norway, Sweden, Denmark, Finland, and Iceland. University of Minnesota Press. p. 298. ISBN 978-0-8166-3799-7. Archived from the original on 19 January 2023. Retrieved 26 September 2020.
  11. ↑ "MemberListA | American Antiquarian Society". www.americanantiquarian.org. Archived from the original on 3 April 2019. Retrieved 22 June 2022.
  12. ↑ 12.0 12.1 12.2 Roald Amundsen and the Exploration of the Northwest Passage. Oslo: Fram Museum. 2008. pp. 63–65. ISBN 978-8282350013.
  13. ↑ 13.0 13.1 13.2 13.3 Simpson-Housley, Paul (1992). Antarctica: Exploration, Perception and Metaphor. Routledge. pp. 24–37. ISBN 978-0-415-08225-9. Archived from the original on 2 May 2023. Retrieved 2 January 2016.
  14. ↑ Amundsen, Roald (1913). The South Pole: An Account of the Norwegian Antarctic Expedition ... L. Keedick. p. 1.
  15. ↑ "Canine Companions". Canterbury Museum. Retrieved 29 April 2024.
  16. ↑ Amundsen, Vol. I, p. xvii.
  17. ↑ Karpoff, Jonathan M. "Roald Amundsen: Essay prepared for The Encyclopedia of the Arctic" (PDF). University of Washington. Archived from the original (PDF) on 20 May 2013. Retrieved 16 December 2013.
  18. ↑ See Roald Amundsen Archived 20 అక్టోబరు 2012 at the Wayback Machine, Store Norske Leksikon. Accessed 17 April 2011.
  19. ↑ "The Northern Explorer Roald Amundsen" (PDF). Archived from the original (PDF) on 19 August 2020. Retrieved 13 April 2019.
  20. ↑ Barr, William (1919). The Last Journey of Peter Tessem and Paul Knutsen.
  21. ↑ "ALL SIX AMUNDSEN POLE FLYERS RETURN SAFELY— Anxiety Dispelled by Spitzbergen Word", The Indianapolis News, 18 June 1925, p.1
  22. ↑ Kenneth P. Czech (12 June 2006). "Roald Amundsen and the 1925 North Pole Expedition". Aviation History magazine. Archived from the original on 16 May 2019. Retrieved 11 March 2010.
  23. ↑ "Roald Amundsen". PBS.org. Archived from the original on 15 January 2010. Retrieved 11 March 2010.
  24. ↑ 24.0 24.1 Troy Lennon (12 May 2016). "South Pole conqueror Roald Amundsen won air race to the North Pole". The Daily Telegraph. Archived from the original on 19 August 2020. Retrieved 22 November 2019.
  25. ↑ Henderson, Bruce (2005). True North: Peary, Cook, and the Race to the Pole. W. W. Norton and Company. ISBN 978-0-393-32738-0. OCLC 63397177.
  26. ↑ Rawlins, Dennis (January 2000). "Byrd's Heroic 1926 Flight & Its Faked Last Leg" (PDF). DIO, the International Journal of Scientific History. 10: 69–76, also pages 54, 84–88, 99, 105. ISSN 1041-5440. Archived (PDF) from the original on 14 February 2012. Retrieved 13 July 2007.
  27. ↑ "The disastrous Latham-47 Polar rescue, from Caudebec-en-Caux". Normandy Then and Now (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). 1 July 2017. Archived from the original on 25 June 2021. Retrieved 18 November 2020.
  28. ↑ Alexis S. Troubetzkoy (2011). Arctic Obsession: The Lure of the Far North. Dundurn. p. 232. ISBN 978-1-55488-855-9. Archived from the original on 2 May 2023. Retrieved 29 November 2020.
  29. ↑ "Famous Antarctic Explorers: Roald Amundsen". 20 October 2017. Retrieved 15 April 2024.
  30. ↑ Rincon, Paul (24 August 2009). "BBC". BBC News. Archived from the original on 12 June 2012. Retrieved 11 March 2010.
  31. ↑ "Search for Amundsen". Archived from the original on 8 January 2010. Retrieved 30 April 2011.
  32. ↑ Hans Olav Thyvold (2012). Roald Amundsen. Font Forlag AS. p. 46. ISBN 978-82-8169-179-7. Archived from the original on 2 May 2023. Retrieved 30 November 2020.
  33. ↑ Tor Bomann-Larsen (2011). Roald Amundsen. History Press. pp. 189, 355–358. ISBN 978-0-7524-6682-8. Archived from the original on 2 May 2023. Retrieved 30 November 2020.
  34. ↑ Bomann-Larsen, Tor (2006). Roald Amundsen (in ఇంగ్లీష్). Phoenix Mill: Sutton Publishing. pp. 72–73, 117, 139. ISBN 0-7509-4343-2.
  35. ↑ Sancton, Julian (2021). Madhouse at the End of the Earth. Crown/Random House. p. 149. ISBN 978-1-9848-2433-2.
  36. ↑ "Lindstrøm, Adolf Henrik (1866-1939)". Fram Museum (in బ్రిటిష్ ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 14 May 2024. Retrieved 16 May 2024. [In] the autumn of 1906...Amundsen received The Grand Cross of the Order of St Olav
  37. ↑ 37.0 37.1 37.2 37.3 37.4 37.5 37.6 "Diktere, kunstnere og videnskapsmenn", Norges Statskalender (in Norwegian), 1922, pp. 253–54, archived from the original on 18 November 2021, retrieved 18 November 2021 – via hathitrust.org{{citation}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  38. ↑ "Ritter-Orden", Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie, 1918, p. 264, archived from the original on 10 April 2021, retrieved 9 April 2021
  39. ↑ "Egede medaillen". Geografisk Tidsskrift (in డానిష్). 84. 1984. Archived from the original on 10 February 2017. Retrieved 9 January 2018.
  40. ↑ "Grande Médaille D'or des Explorations et Voyades de Découverte" (in French). Société de géographie. Archived from the original on 6 December 2014. Retrieved 1 December 2014.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  41. ↑ Hølaas, Odd; Barlaup, Asbjørn; Storm, Henning; Solheim, John (1957). Norge under Haakon VII 1905–1957 (in నార్వేజియన్) (3rd, revised ed.). Oslo: Cappelen. p. 172. Archived from the original on 2 May 2023. Retrieved 19 November 2021.
  42. ↑ Gerhard Stäblein u. a. (1978), "Traditionen und aktuelle Aufgaben der Polarforschung", Die Erde (in German), 109: 229–67{{citation}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  43. ↑ Sveriges statskalender (in స్వీడిష్), 1915, p. 726, archived from the original on 18 November 2021, retrieved 18 November 2021 – via runeberg.org
  44. ↑ "Tidigare medaljörer" (PDF) (in స్వీడిష్). Swedish Society for Anthropology and Geography. ఆగస్టు 2018. Archived (PDF) from the original on 4 డిసెంబరు 2020. Retrieved 3 ఆగస్టు 2019.
  45. ↑ "RSGS". 3 June 2019. Archived from the original on 19 November 2021. Retrieved 19 November 2021.
  46. ↑ "American Geographical Society: Charles P. Daly Medal". Archived from the original on 22 May 2018. Retrieved 19 November 2021.
  47. ↑ Office of the Clerk. "Congressional Gold Medal Recipients: (1776 to Present)". United States House of Representatives. Archived from the original on 17 January 2018. Retrieved 19 November 2021.
  48. ↑ Amundsen–Scott South Pole Station – National Science Foundation. Archived 2 ఆగస్టు 2018 at the Wayback Machine Retrieved 16 February 2021
  49. ↑ Potter, Sean (19 August 2022). "NASA Identifies Candidate Regions for Landing Next Americans on Moon". NASA. Archived from the original on 2 November 2022. Retrieved 2 November 2022.
  50. ↑ "NEW AMUNDSEN JUNIOR SCHOOL P.-T. A. IS FORMED: Mrs. William Knoorst First President". ProQuest Historical Newspapers: Chicago Tribune. Chicago Daily Tribune. 14 June 1931. మూస:ProQuest. Retrieved 18 November 2024.
  51. ↑ "Bare et liv – historien om Fridtjof Nansen". The Swedish Film Database. Retrieved 23 January 2025.
  52. ↑ "The Red Tent (1971)". Archived from the original on 26 March 2019. Retrieved 26 March 2019 – via www.rottentomatoes.com.
  53. ↑ O'Connor, John J. (20 October 1985). "Tv View; 'the Last Place on Earth' – Not Just About the Antarctic". The New York Times. Archived from the original on 24 May 2015. Retrieved 26 March 2019.
  54. ↑ Trailer (norsk tekst) (in నార్వేజియన్), archived from the original on 5 September 2019, retrieved 22 February 2019
  55. ↑ "Polar explorer's descendant finds Nunavut relatives | CBC News". Archived from the original on 14 April 2019. Retrieved 14 April 2019.
  56. ↑ "Vi er Amundsens etterkommere" Archived 4 నవంబరు 2007 at the Wayback Machine, Aften Posten
  57. ↑ 57.0 57.1 57.2 "Roald Amundsen Descendants in Gjoa Haven?" Archived 16 ఏప్రిల్ 2013 at the Wayback Machine, Fram Museum, 27 January 2012

వనరులు

[మార్చు]

మరింత చదవడానికి

[మార్చు]
  • స్టీఫెన్ బౌన్. ది లాస్ట్ వైకింగ్: ది లైఫ్ ఆఫ్ రోల్డ్ అముండ్సెన్: దక్షిణ ధ్రువాన్ని జయించినవాడు . (లండన్, ఆరం ప్రెస్, 2012)
  • టోర్ బోమన్-లార్సెన్. రోల్డ్ అముండ్సెన్ . (సట్టన్ పబ్లిషింగ్, 2006)
  • గార్త్ కామెరాన్. ధ్రువం నుండి ధ్రువం వరకు: రోల్డ్ అముండ్సెన్ విమానంలో ప్రయాణం . (న్యూయార్క్, స్కైహార్స్ పబ్లిషింగ్, 2014)
  • గార్త్ కామెరాన్. ఉంబెర్టో నోబిల్ అండ్ ఎయిర్‌షిప్ ఇటాలియా కోసం ఆర్కిటిక్ శోధన . (స్ట్రౌడ్, ఫాంథిల్ మీడియా, 2017)
  • హ్యూగో డెక్లెయిర్. రోల్డ్ అముండ్సెన్ యొక్క బెల్జికా డైరీ: అంటార్కిటిక్‌కు మొదటి శాస్త్రీయ యాత్ర . (ఎర్స్కైన్ ప్రెస్, 1999)
  • రోలాండ్ హంట్‌ఫోర్డ్. భూమిపై చివరి స్థానం: స్కాట్, అముండ్సెన్‌ల దక్షిణ ధ్రువానికి పరుగు పందెం . (1979)
  • రైనర్-కె. లాంగ్నర్. స్కాట్ అండ్ అముండ్సెన్: డ్యూయల్ ఇన్ ది ఐస్ . (లండన్, హౌస్ పబ్లిషింగ్, 2007)
  • జూలియన్ సాంక్టన్. మ్యాడ్‌హౌస్ ఎట్ ది ఎండ్ ఆఫ్ ది ఎర్త్: ది బెల్జికాస్ జర్నీ ఇన్‌టు ది డార్క్ అంటార్కిటిక్ నైట్. (న్యూయార్క్, క్రౌన్ పబ్లిషింగ్, 2021)
"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=రోల్డ్_అముండ్సెన్&oldid=4557571" నుండి వెలికితీశారు