లంగర్ (సిక్కుమతం)

సిక్కుమతంలో, లంగర్ (పంజాబీ: ਲੰਗਰ, ఉచ్చారణ: [lʌŋɾ], 'వంటగది'^[1]) అనేది గురుద్వారాలోని కమ్యూనిటీ వంటగది, ఇది మతం, కులం, లింగం, ఆర్థిక స్థితి లేదా జాతితో సంబంధం లేకుండా అందరికీ ఉచితంగా భోజనం అందిస్తుంది. ప్రజలు నేలపై కూర్చుని కలిసి తింటారు, సేవ ("నిస్వార్థ సేవలు") చేస్తున్న సిక్కు కమ్యూనిటీ స్వచ్ఛంద సేవకులు వంటగదిని నిర్వహిస్తారు, సేవ చేస్తారు.^[2] లంగర్‌లో వడ్డించే భోజనం ఎల్లప్పుడూ లాక్టో-శాఖాహారం.^[3]

మూలశాస్త్రం

లంగర్ అనేది ఒక పర్షియన్ పదం, ఇది చివరికి పంజాబీ భాష, నిఘంటువులో కలిసిపోయింది.^[4]^[5]

మూలాలు

దాతృత్వం అనే భావన, సన్యాసులకు, సంచరించే యోగులుకు వండిన భోజనం లేదా వండని ముడి పదార్థాలను అందించడం తూర్పు సంస్కృతులలో 2000 సంవత్సరాలకు పైగా ప్రసిద్ది చెందింది. అయితే, ఢిల్లీ సుల్తానేట్ (మొఘల్ సామ్రాజ్యం వరకు) అనేక మంది రాజులు, చక్రవర్తుల నుండి సంస్థాగత మద్దతు ఉన్నప్పటికీ, దీనిని స్థిరమైన కమ్యూనిటీ వంటగదిగా సంస్థాగతీకరించలేకపోయారు, కానీ స్వచ్ఛంద సేవకులు నిర్వహించే ఉచిత ఆహార అవకాశాలుగా కొనసాగింది.

జమ్మూ కొండలలో, సూఫీ మిషనరీల సామాజిక కార్యకలాపాలలో ముఖ్యమైన భాగం స్థానికంగా లంగర్ అని పిలువబడే కమ్యూనిటీ కిచెన్‌లను నిర్వహించడం. అవసరమైన వారికి భోజనం అందించడంతో పాటు, వారు తమ సమాజంలో చేరికను ప్రోత్సహించడానికి, భారత ఉపఖండం అంతటా విస్తృతంగా ఆచరించబడిన విభజన, అంటరానితనాన్ని నిరుత్సాహపరచడానికి కూడా ఉద్దేశించబడ్డారు. ఈ ఆచారం ఎక్కువగా విరాళాల ద్వారా సులభతరం చేయబడింది, పాల్గొనేవారు వారి సామాజిక గుర్తింపును విస్మరించడానికి అనుమతించింది, దీనిని పవిత్ర విధిగా పరిగణించారు. ఈ సంప్రదాయాన్ని 12-13వ శతాబ్దంలో షేక్ ఫరీద్ ప్రారంభించారు.^[6]

సిక్కు గురువులు ప్రారంభించిన కమ్యూనిటీ కిచెన్ సార్వత్రికమైనది, అన్ని విశ్వాసాలు, నేపథ్యాల నుండి ప్రజలను అంగీకరించేది, ఈ సంప్రదాయం నేటికీ కొనసాగుతోంది. వడ్డించే ఆహారం రకం, ఉపయోగించే వంట పద్ధతి, సిక్కు లంగర్‌ను అన్ని విశ్వాసాలు, కులాలు విశ్వవ్యాప్తంగా ఆమోదించడానికి మరింత సహాయపడ్డాయి.

గురిందర్ సింగ్ మాన్, అరవింద్-పాల్ సింగ్ మందైర్ వంటి అనేక మంది రచయితలు ప్రయాణికులు, సన్యాసులు, సంచార యోగులకు వండిన ఆహారం (లేదా ముడి పదార్థం) అందించబడుతుందని,^[7] పదిహేనవ శతాబ్దంలో హిందూ, నాథ్, యోగులు, ముస్లిం సూఫీ, సాధువులు వంటి వివిధ మత సమూహాలలో ఉచిత ఆహార పంపిణీ పద్ధతులు వాడుకలో ఉన్నాయని సూచించారు.^[8]^[9] అయితే, ఏదైనా నిర్దిష్ట సమాజం ద్వారా నిరంతరంగా వండిన ఉచిత భోజనాన్ని అందించే అధికారిక సంస్థాగత కమ్యూనిటీ వంటశాలల ఆధారాలు లేవు.

స్వచ్ఛందంగా నిర్వహించే దాతృత్వ దాణా మూలాలు భారతీయ సంప్రదాయంలో చాలా పురాతనమైనవి; ఉదాహరణకు: గుప్త సామ్రాజ్యం కాలం నాటి హిందూ దేవాలయాలు ప్రయాణికులకు, పేదలకు ఆహారం ఇవ్వడానికి లేదా వారు వదిలి వెళ్ళే ఏదైనా విరాళం కోసం ధర్మ-శాల లేదా ధర్మ-సత్రం అని పిలువబడే వంటగది, దానధర్మశాలను అనుసంధానించాయి.^[10]^[11] ఈ కమ్యూనిటీ వంటశాలలు, విశ్రాంతి గృహాలు శిలాశాసన ఆధారాలలో రుజువు చేయబడ్డాయి, కొన్ని సందర్భాల్లో భారతదేశంలోని కొన్ని ప్రాంతాలలో సత్రం (ఉదాహరణకు, అన్నస్య సత్రం), చౌల్ట్రీ లేదా చాత్రం అని పిలుస్తారు.^[12]^[13] వాస్తవానికి, సిక్కు చరిత్రకారుడు కపూర్ సింగ్ లంగర్‌ను ఆర్య సంస్థగా పేర్కొన్నాడు.^[14]

చైనీస్ బౌద్ధ యాత్రికుడు ఐ చింగ్ (7వ శతాబ్దం CE) స్వచ్ఛంద సేవకులచే నిర్వహించబడే వంటశాలలు కలిగిన మఠాల గురించి రాశాడు.^[15]^[16] లంగర్ సంస్థ 13వ శతాబ్దంలో పంజాబ్ ప్రాంతంలో నివసించిన సూఫీ ముస్లిం సాధువు ఫరీదుద్దీన్ గంజ్‌షాకర్^[17]^[18] నుండి ఉద్భవించింది. ఈ భావన మరింత వ్యాపించింది, 1623 CEలో సంకలనం చేయబడిన జవాహిర్ అల్-ఫరిదిలో నమోదు చేయబడింది.^[19]

మతం, కులం, రంగు, మతం, వయస్సు, లింగం లేదా సామాజిక హోదాతో సంబంధం లేకుండా అన్ని ప్రజలలో పాటించేలా రూపొందించబడిన లంగర్ భావన, ఉత్తర భారతదేశంలోని పంజాబ్ రాష్ట్రంలో 1500 CE ప్రాంతంలో దాని స్థాపకుడు గురునానక్ సిక్కు మతంలోకి ప్రవేశపెట్టిన ఒక వినూత్న దాతృత్వం, సమానత్వ చిహ్నం.

సిక్కు మతం రెండవ గురువు, గురు అంగద్, సిక్కు గురుద్వారా ప్రాంగణంలోని అన్ని ప్రాంతాలలో లంగర్ వ్యవస్థను క్రమబద్ధీకరించినందుకు గుర్తుంచుకుంటారు, ఇక్కడ సమీప, దూర ప్రాంతాల నుండి వచ్చే సందర్శకులు సరళమైన, సమానమైన సీట్లలో ఉచిత సాధారణ భోజనం పొందవచ్చు.^[9]^: 35–7 ^[20] వంటగదిని నిర్వహించే స్వచ్ఛంద సేవకులు (సేవదారులు) కోసం నియమాలు, శిక్షణా పద్ధతిని కూడా ఆయన నిర్దేశించారు, దానిని విశ్రాంతి, ఆశ్రయ స్థలంగా పరిగణించడంపై ప్రాధాన్యతనిస్తూ, సందర్శకులందరికీ ఎల్లప్పుడూ మర్యాదగా, ఆతిథ్యం ఇవ్వడంపై దృష్టి పెట్టారు.^[9]^: 35–7

మూడవ గురువు గురు అమర్ దాస్, లంగర్‌ను ఒక ప్రముఖ సంస్థగా స్థాపించి, కులం, తరగతితో సంబంధం లేకుండా ప్రజలు కలిసి భోజనం చేయాలని ఆదేశించాడు.^[21] ఆయన లంగర్ అభ్యాసాన్ని ప్రోత్సహించాడు, తనను సందర్శించే వారందరూ తనతో మాట్లాడే ముందు లంగర్‌కు హాజరయ్యేలా చేశాడు.^[22]

సమకాలీన అభ్యాసం

ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న గురుద్వారాలలో లంగర్లు నిర్వహిస్తారు, వీటిలో ఎక్కువ భాగం నిరాశ్రయులైన జనాభాను ఆకర్షిస్తాయి. స్వచ్ఛంద సేవకులు సిక్కు భక్తులతో పాటు ఎటువంటి వివక్షత లేకుండా ప్రజలకు ఆహారం అందిస్తారు.^[23]^[24]^[25] దాదాపు అన్ని గురుద్వారాలు లంగర్లను నిర్వహిస్తాయి, ఇక్కడ స్థానిక సమాజాలు, కొన్నిసార్లు వందల లేదా వేల మంది సందర్శకులు ఉంటారు, సాధారణ లాక్టో-శాఖాహార భోజనం కోసం కలుస్తారు.^[26]

గ్యాలరీ

జనమసఖీలు సాచా సౌదా ఎపిసోడ్ సమయంలో ఆకలితో ఉన్న ఆరాధకులకు ఆహారం ఇచ్చే శాంత్ రెన్ తో గురు నానక్ సంభాషణ చిత్రలేఖనం.
1850లో పంజాబ్ లోని బీర్ సింగ్ నౌరాంగబాద్ శిబిరంలో లంగర్.

ఇవి కూడా చూడండి

భోగ్
పంగట్
కారా పార్షద్ (సిక్కు మతం)
ప్రసాద్ (హిందూ మతం)

గమనికలు, మూలాలు

↑ Pashaura Singh, Louis E. Fenech, 2014, The Oxford Handbook of Sikh Studies^{[dead link]}
↑ Mark McWilliams (2014). Food & Material Culture: Proceedings of the Oxford Symposium on Food and Cookery 2013. Oxford Symposium. p. 265. ISBN 978-1-909248-40-3.
↑ William Owen Cole and Piara Singh Sambhi (1995), The Sikhs: Their Religious Beliefs and Practices, Sussex Academic Press, ISBN 978-1898723134, page 148
↑ Satish C. Bhatnagar (November 2012), My Hindu Faith and Periscope, Volume 1, Trafford, p. 245, ISBN 9781466960978
↑ Steingass, Francis Joseph (1992), A Comprehensive Persian-English Dictionary, Asian Educational Services, p. 1130, ISBN 9788120606708
↑ Mohammed, Jigar (2023-12-01). "A Panoramic Reconstruction of Sufism in the Jammu Hills". In Singh, Surinder (ed.). Sufism in Punjab: Mystics, Literature and Shrines (in ఇంగ్లీష్). Taylor & Francis. ISBN 978-1-003-83414-4.
↑ Mann, Gurinder Singh (2001-05-03). The Making of Sikh Scripture (in ఇంగ్లీష్). Oxford University Press. ISBN 978-0-19-802987-8.
↑ Singh, Pashaura; Fenech, Louis E. (March 2014). The Oxford Handbook of Sikh Studies (in ఇంగ్లీష్). OUP Oxford. ISBN 978-0-19-969930-8.
↑ ^9.0 ^9.1 ^9.2 Arvind-Pal Singh Mandair (2013). Sikhism: A Guide for the Perplexed. Bloomsbury Publishing. ISBN 978-1-4411-1708-3. ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని <ref> ట్యాగు; "Mandair2013p2522" అనే పేరును విభిన్న కంటెంటుతో అనేక సార్లు నిర్వచించారు
↑ Manabendu Banerjee (1989). Historical and Social Interpretations of the Gupta Inscriptions. Sanskrit Pustak Bhandar. pp. 83–84.
↑ Vasudeva Upadhyay (1964). The Socio-religious Condition of North India, 700-1200 A. D.: Based on Archaeological Sources. Munshi Manoharlal. p. 306.
↑ [a] Prabhavati C. Reddy (2014). Hindu Pilgrimage: Shifting Patterns of Worldview of Srisailam in South India. Routledge. p. 99. ISBN 978-1-317-80631-8.; [b] Sanctuaries of times past The Hindu (June 27, 2010)
↑ Singh, A.K. (2002). "A Śaiva Monastic Complex of the Kalacuris at Chunari in Central India". South Asian Studies. 18 (1). Taylor & Francis: 47–52. doi:10.1080/02666030.2002.9628606. S2CID 191573026.
↑ Siṅgha, Prakāsha (1994). Community Kitchen of the Sikhs (in ఇంగ్లీష్). Singh Bros. ISBN 978-81-7205-099-3.
↑ William M. Johnston (2013). Encyclopedia of Monasticism. Routledge. pp. 953–954. ISBN 978-1-136-78716-4.
↑ Nancy Auer Falk; Rita M. Gross (1980). Unspoken worlds: women's religious lives in non-western cultures. Harper & Row. pp. 210–211. ISBN 978-0-06-063492-6.
↑ Epilogue, Vol 4, Issue 1, p. 45
↑ R. Nivas (1967), Transactions, Volume 4, The word langar, and this institution has been borrowed, so to speak, from the Sufis. The khanqas of the Chisti and other Sufi saints had a langar open to the poor and the rich, though the Hindus mostly kept away from them. To make the Brahmin sit with the pariah and do away with untouch- ability, and to make the Hindus and Muslims eat from the same kitchen and destroy all social, Indian Institute of Advanced Study, p. 190
↑ Barbara D. Metcalf (1984). Moral Conduct and Authority: The Place of Adab in South Asian Islam. University of California Press. pp. 336–339. ISBN 978-0-520-04660-3.
↑ Pashaura Singh; Louis E. Fenech (2014). The Oxford Handbook of Sikh Studies. Oxford University Press. p. 319. ISBN 978-0-19-969930-8.
↑ Eleanor Nesbitt (28 April 2016). Sikhism: A Very Short Introduction. OUP Oxford. ISBN 978-0-19-106277-3.
↑ Singh, Prithi Pal (2006). "3 Guru Amar Das". The History of Sikh Gurus. New Delhi: Lotus Press. p. 38. ISBN 81-8382-075-1.
↑ "Why homeless Britons are turning to the Sikh community for food". BBC News. 22 February 2015. Retrieved 2 April 2018.
↑ Paterson, Kirsteen (July 14, 2016). "Scotland: Sikh charity feeds those most in need". The National. Retrieved September 30, 2019.
↑ Shamsher Kainth (March 8, 2017). "Sikh volunteers take hot food to homeless in Melbourne". SBS Punjabi. Retrieved September 30, 2019.
↑ Harold Coward; Raymond Brady Williams; John R. Hinnells (2000). The South Asian Religious Diaspora in Britain, Canada, and the United States. SUNY Press. pp. 196–198. ISBN 978-0-7914-4509-9.

[maha52-1] Pashaura Singh, Louis E. Fenech, 2014, The Oxford Handbook of Sikh Studies^{[dead link]}

[2] Mark McWilliams (2014). Food & Material Culture: Proceedings of the Oxford Symposium on Food and Cookery 2013. Oxford Symposium. p. 265. ISBN 978-1-909248-40-3.

[3] William Owen Cole and Piara Singh Sambhi (1995), The Sikhs: Their Religious Beliefs and Practices, Sussex Academic Press, ISBN 978-1898723134, page 148

[4] Satish C. Bhatnagar (November 2012), My Hindu Faith and Periscope, Volume 1, Trafford, p. 245, ISBN 9781466960978

[5] Steingass, Francis Joseph (1992), A Comprehensive Persian-English Dictionary, Asian Educational Services, p. 1130, ISBN 9788120606708

[6] Mohammed, Jigar (2023-12-01). "A Panoramic Reconstruction of Sufism in the Jammu Hills". In Singh, Surinder (ed.). Sufism in Punjab: Mystics, Literature and Shrines (in ఇంగ్లీష్). Taylor & Francis. ISBN 978-1-003-83414-4.

[7] Mann, Gurinder Singh (2001-05-03). The Making of Sikh Scripture (in ఇంగ్లీష్). Oxford University Press. ISBN 978-0-19-802987-8.

[8] Singh, Pashaura; Fenech, Louis E. (March 2014). The Oxford Handbook of Sikh Studies (in ఇంగ్లీష్). OUP Oxford. ISBN 978-0-19-969930-8.

[Mandair2013p2522-9] 9.0 ^9.1 ^9.2 Arvind-Pal Singh Mandair (2013). Sikhism: A Guide for the Perplexed. Bloomsbury Publishing. ISBN 978-1-4411-1708-3. ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని <ref> ట్యాగు; "Mandair2013p2522" అనే పేరును విభిన్న కంటెంటుతో అనేక సార్లు నిర్వచించారు

[10] Manabendu Banerjee (1989). Historical and Social Interpretations of the Gupta Inscriptions. Sanskrit Pustak Bhandar. pp. 83–84.

[11] Vasudeva Upadhyay (1964). The Socio-religious Condition of North India, 700-1200 A. D.: Based on Archaeological Sources. Munshi Manoharlal. p. 306.

[12] [a] Prabhavati C. Reddy (2014). Hindu Pilgrimage: Shifting Patterns of Worldview of Srisailam in South India. Routledge. p. 99. ISBN 978-1-317-80631-8.; [b] Sanctuaries of times past The Hindu (June 27, 2010)

[13] Singh, A.K. (2002). "A Śaiva Monastic Complex of the Kalacuris at Chunari in Central India". South Asian Studies. 18 (1). Taylor & Francis: 47–52. doi:10.1080/02666030.2002.9628606. S2CID 191573026.

[14] Siṅgha, Prakāsha (1994). Community Kitchen of the Sikhs (in ఇంగ్లీష్). Singh Bros. ISBN 978-81-7205-099-3.

[15] William M. Johnston (2013). Encyclopedia of Monasticism. Routledge. pp. 953–954. ISBN 978-1-136-78716-4.

[16] Nancy Auer Falk; Rita M. Gross (1980). Unspoken worlds: women's religious lives in non-western cultures. Harper & Row. pp. 210–211. ISBN 978-0-06-063492-6.

[17] Epilogue, Vol 4, Issue 1, p. 45

[18] R. Nivas (1967), Transactions, Volume 4, The word langar, and this institution has been borrowed, so to speak, from the Sufis. The khanqas of the Chisti and other Sufi saints had a langar open to the poor and the rich, though the Hindus mostly kept away from them. To make the Brahmin sit with the pariah and do away with untouch- ability, and to make the Hindus and Muslims eat from the same kitchen and destroy all social, Indian Institute of Advanced Study, p. 190

[19] Barbara D. Metcalf (1984). Moral Conduct and Authority: The Place of Adab in South Asian Islam. University of California Press. pp. 336–339. ISBN 978-0-520-04660-3.

[20] Pashaura Singh; Louis E. Fenech (2014). The Oxford Handbook of Sikh Studies. Oxford University Press. p. 319. ISBN 978-0-19-969930-8.

[21] Eleanor Nesbitt (28 April 2016). Sikhism: A Very Short Introduction. OUP Oxford. ISBN 978-0-19-106277-3.

[22] Singh, Prithi Pal (2006). "3 Guru Amar Das". The History of Sikh Gurus. New Delhi: Lotus Press. p. 38. ISBN 81-8382-075-1.

[23] "Why homeless Britons are turning to the Sikh community for food". BBC News. 22 February 2015. Retrieved 2 April 2018.

[24] Paterson, Kirsteen (July 14, 2016). "Scotland: Sikh charity feeds those most in need". The National. Retrieved September 30, 2019.

[25] Shamsher Kainth (March 8, 2017). "Sikh volunteers take hot food to homeless in Melbourne". SBS Punjabi. Retrieved September 30, 2019.

[26] Harold Coward; Raymond Brady Williams; John R. Hinnells (2000). The South Asian Religious Diaspora in Britain, Canada, and the United States. SUNY Press. pp. 196–198. ISBN 978-0-7914-4509-9.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]