లఖ్మీ చంద్
లఖ్మీ చంద్ | |
|---|---|
| జననం | జాంటీ కలాన్, సోనిపట్, హర్యానా |
| వృత్తి | |
| భాష | హర్యాన్వి భాష |
| జాతీయత | భారతీయుడు |
లఖ్మీ చంద్, (1903–1945) పండిట్ లఖ్మీ చంద్ అని కూడా పిలుస్తారు, హర్యాన్వి భాషకు చెందిన భారతీయ కవి. ఆయనకు 'పండిట్' అనే బిరుదు లభించింది. ఆయనను హర్యానా కాళిదాసు అని కూడా పిలుస్తారు. హర్యాన్వి సంగీత శైలి రాగ్ని, సాంగ్ 'సూర్య హర్' గౌరవం ఆయనకు లభించింది. ఆయనను 'దాదా లఖ్మీ చంద్' అని ప్రముఖంగా పిలుస్తారు. ఆయన రచనలు నైతిక విలువలపై సందేశాలను కలిగి ఉన్న పాటలతో నిండి ఉన్నాయి, ఇది హర్యానాలోని అన్ని మూలల్లో ఆయనకు గౌరవాన్ని తెచ్చిపెట్టింది.[1][2]
ఇటీవలే, పండిట్ లఖ్మీ చంద్ జీవిత కథను చిత్రీకరించిన దాదా లఖ్మీ చిత్రం విడుదలైంది. దీనికి యశ్పాల్ శర్మ దర్శకత్వం వహించారు.
ప్రారంభ జీవితం
[మార్చు]"లఖ్మీ చంద్ హర్యానాలోని సోనేపట్ జిల్లాలోని జాతి కలాన్ (1903లో) అనే గ్రామంలో గౌర్ బ్రాహ్మణ రైతు కుటుంబంలో జన్మించాడు. సోనేపట్లోని ఖండా గ్రామానికి చెందిన పండిట్ దీప్ చంద్ బహ్మాన్ అతని ఆధ్యాత్మిక గురువు. కుటుంబం నుండి వ్యతిరేకత ఉన్నప్పటికీ కళలలో తన వృత్తిని కొనసాగించాలని ఆయన దృఢంగా నిశ్చయించుకున్నారు. ఆయన అధికారికంగా విద్యనభ్యసించకపోయినా, ఆయన హర్యాన్వి భాషలో గొప్ప కవులలో ఒకరిగా విస్తృతంగా పరిగణించబడ్డారు.[3][4]
ఆయన తన 'రాగ్ని' ప్రదర్శనలలో నైతిక సందేశాలతో కూడిన కథలు పాడేవారు, మంచి జీవితాన్ని గడపడం గురించి సందేశాలను అందించడానికి తరచుగా సాంగ్ అనే స్కిట్లను ఉపయోగించేవారు. ఆయన మరణించినప్పటి నుండి విస్తృతంగా ప్రజాదరణ పొందిన 'లఖ్మీచంద్ కా బ్రహ్మజ్ఞాన్' అనే నాటకాన్ని అనేక మంది హర్యాన్వీ కళాకారులు ప్రదర్శించారు. తన ప్రదర్శనల ద్వారా, ఆయన ప్రజలను వారి మాతృభాషలో అలరించారు, విద్యావంతులను చేశారు.[3]
రచనలు
[మార్చు]ఆయన రచనలు హర్యానా సమకాలీన సంస్కృతి, సమాజంపై గణనీయమైన ప్రభావాన్ని చూపాయి. ప్రతి సంవత్సరం, హర్యానా కళా పరిషత్ హర్యాన్వి సాహిత్యానికి చేసిన కృషికి గాను పండిట్ లఖ్మీ చంద్ అవార్డును ప్రదానం చేస్తుంది.
పండిట్ లఖ్మి చంద్ ఈ క్రింది సాంగ్స్ చేసారు:
1) రాజా హరిశ్చందర్
2) షాహి లకధర
3) జ్యానీ చోర్
4) సేథ్ తారాచంద్
5) సత్యవన్ సావిత్రి
6) హీర్ రాంజా
7) చాప్ సింగ్ సోమ్వతి
8) రాజా గోపీచంద్
9) భుప్ పురంజన్
10) మీరా బాయ్
11) భగత్ పురన్ మాల్
12) హిరామల్ జమాల్
13) రఘుబీర్ ధర్మకౌర్
14) చందర్కిరణ్
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ Sharma, S D (30 May 2008). "Saang fest gets off to majestic start". The Tribune India. Retrieved 26 November 2013.
- ↑ Malik, B S (21 January 2011). "Pandit Lakhmi Chand remembered". The Tribune India. Retrieved 26 November 2013.
- ↑ 3.0 3.1 "Life story of famous ragini singer Dada Lakhmi wins accolades at Haryana int'l film fest". Hindustan Times (in ఇంగ్లీష్). 2022-05-24. Retrieved 2023-10-19. ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని
<ref>ట్యాగు; ":0" అనే పేరును విభిన్న కంటెంటుతో అనేక సార్లు నిర్వచించారు - ↑ भारती, Kanwal bharti कंवल (2023-02-20). "हरियाणवी समाज के प्रदूषक लोक कवि लखमी चंद". Forward Press (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Retrieved 2023-10-27.