లాలా అమర్నాథ్
 Amarnath batting at Lord's in 1936 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| వ్యక్తిగత సమాచారం | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| పుట్టిన తేదీ | 1911 సెప్టెంబరు 11 Kapurthala, Punjab, British India | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| మరణించిన తేదీ | 2000 ఆగస్టు 5 (వయసు: 88) New Delhi, India | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| బ్యాటింగు | Right-handed | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| బౌలింగు | Right-arm medium | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| అంతర్జాతీయ జట్టు సమాచారం | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| జాతీయ జట్టు |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| తొలి టెస్టు (క్యాప్ 12) | 1933 15 December - England తో | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| చివరి టెస్టు | 1955 12 December - Pakistan తో | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| కెరీర్ గణాంకాలు | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
మూలం: Lala Amarnath, 2020 12 May | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
లాలా అమర్నాథ్ భరద్వాజ్ (1911 సెప్టెంబరు 11 - 2000 ఆగస్టు 5 ) భారత క్రికెట్ పితామహుడిగా పరిగణించబడ్డాడు. అతను 1933లో భారతదేశం తరపున టెస్ట్ క్రికెట్‌లో మొట్టమొదటి సెంచరీని సాధించాడు.[1] అతను స్వతంత్ర భారతదేశం యొక్క మొదటి క్రికెట్ కెప్టెన్, 1952లో పాకిస్తాన్‌పై వారి మొదటి టెస్ట్ సిరీస్ విజయంలో భారతదేశానికి నాయకత్వం వహించాడు.[2]
అతను రెండవ ప్రపంచ యుద్ధానికి ముందు మూడు టెస్ట్ మ్యాచ్‌లు మాత్రమే ఆడాడు (యుద్ధ సమయంలో భారతదేశం అధికారిక టెస్ట్ మ్యాచ్‌లు ఆడలేదు). ఈ సమయంలో అతను ఆస్ట్రేలియా, ఇంగ్లాండ్ జట్లతో కూడిన ఫస్ట్-క్లాస్ క్రికెట్‌లో 30 సెంచరీలతో సుమారు 10,000 పరుగులు చేశాడు. యుద్ధం తర్వాత, అతను భారతదేశం తరపున మరో 21 టెస్ట్ మ్యాచ్‌లు ఆడాడు. తరువాత అతను సీనియర్ సెలక్షన్ కమిటీ, BCCI చైర్మన్ అయ్యాడు. అతను క్రికెట్ వ్యాఖ్యాత కూడా. అతని శిష్యులలో చందు బోర్డే, ఎం.ఎల్. జైసింహ, భారతదేశం తరపున ఆడిన జాసు పటేల్ ఉన్నారు. అతని కుమారులు సురీందర్ అమరనాథ్, మొహిందర్ అమర్నాథ్ కూడా భారతదేశం తరపున టెస్ట్ క్రీడాకారులుగా మారారు. అతని మనవడు దిగ్విజయ్ కూడా ప్రస్తుత ఫస్ట్ క్లాస్ ప్లేయర్. భారత ప్రభుత్వం అతనికి 1991లో పద్మభూషణ్ పౌర పురస్కారాన్ని అందించింది [3] అమర్నాథ్ 1994లో ప్రారంభ సి కె నాయుడు లైఫ్‌టైమ్ అచీవ్‌మెంట్ అవార్డును అందుకున్నాడు, ఇది మాజీ ఆటగాడికి బిసిసిఐ అందించే అత్యున్నత గౌరవం.[4]
ప్రారంభ జీవితం
[మార్చు]అమర్నాథ్ పంజాబ్‌లోని కపుర్తలాలో పేద పంజాబీ మాట్లాడే బ్రాహ్మణ కుటుంబంలో [5][6][7] జన్మించాడు. లాహోర్‌లో అతని ప్రతిభను గుర్తించి, ఒక ముస్లిం క్రికెట్ కుటుంబం అమర్‌నాథ్‌ని దత్తత తీసుకుంది.[8] అతను 1933 లో సౌత్ బాంబేలోని బాంబే జింఖానా మైదానంలో ఇంగ్లండ్‌తో తన తొలి మ్యాచ్ ఆడాడు. బొంబాయి క్వాడ్రాంగులర్ లో కూడా అమర్నాథ్ హిందువుల తరపున ఆడాడు. ఒక బ్యాట్స్‌మెన్‌గా కాకుండా, లాలా అమర్నాథ్ బౌలర్ కూడా, డొనాల్డ్ బ్రాడ్‌మాన్ హిట్ వికెట్‌ను ఔట్ చేసిన ఏకైక వ్యక్తి.
టెస్ట్ కెరీర్
[మార్చు]1933లో ఇంగ్లండ్ భారత పర్యటనలో లాలా అమర్నాథ్ అత్యధిక పరుగుల స్కోరర్‌గా నిలిచాడు. ఈ సిరీస్‌లో అతను బాంబేలో భారత బ్యాట్స్‌మెన్‌చే మొట్టమొదటి టెస్టు 100 పరుగులు చేసి చరిత్ర సృష్టించాడు.[9]
అమర్‌నాథ్‌ను 1936 ఇంగ్లాండ్ పర్యటన నుండి వివాదాస్పదంగా "క్రమశిక్షణా రాహిత్యానికి" కెప్టెన్ విజయనగరం మహారాజకుమార్ వెనక్కి పంపాడు.[10] రాజకీయాల వల్లే ఇలా జరిగిందని అమర్నాథ్ తదితరులు ఆరోపించారు. విజయనగరానికి చెందిన మహారాజ్‌కుమార్ విజ్జీ 1936 ఇంగ్లండ్ పర్యటనకు భారత క్రికెట్ జట్టుకు కెప్టెన్‌గా నియమితుడయ్యాడు, అతను లాబీయింగ్ తర్వాత ఈ పదవిని పొందాడు. లాలా అమర్నాథ్, సి.కె. నాయుడు, విజయ్ మర్చంట్‌లతో సహా జట్టులోని కొంతమంది సీనియర్ ఆటగాళ్ళు విజ్జీ యొక్క ఆట సామర్ధ్యాలు, కెప్టెన్సీని విమర్శించారు. కెప్టెన్‌ను సమర్ధించే, విమర్శించిన వారి మధ్య జట్టు చీలిపోయింది. లార్డ్స్‌లో మైనర్ కౌంటీస్‌తో జరిగిన మ్యాచ్‌లో లాలా అమర్నాథ్ ఆట సమయంలో వెన్నునొప్పితో బాధపడుతున్నాడు. విజ్జీ అమర్నాథ్ ప్యాడ్‌ను పైకి లేపాడు, కానీ అతనిని బ్యాటింగ్‌కు చేర్చలేదు, ఎందుకంటే అతని కంటే ముందు వరుస ఇతర బ్యాట్స్‌మెన్‌లు పంపబడ్డారు. ఇది అమర్‌నాథ్‌కు గాయం నుండి విశ్రాంతి తీసుకోకుండా నిరోధించింది. ఎట్టకేలకు అమర్నాథ్ బ్యాటింగ్‌కు దిగాడు. డ్రెస్సింగ్ రూమ్‌కి తిరిగి వచ్చిన తర్వాత కనిపించే కోపంతో, అతను తన కిట్‌ని బ్యాగ్‌లోకి విసిరి, "ఏమి జరుగుతుందో నాకు తెలుసు " అని పంజాబీలో గొణిగాడు. విజ్జీ దీనిని అవమానంగా భావించి, జట్టు మేనేజర్ మేజర్ జాక్ బ్రిటన్-జోన్స్‌తో కలిసి లాలా అమర్‌నాథ్‌ను మొదటి టెస్ట్ మ్యాచ్ ఆడకుండా టూర్ నుండి వెనక్కి పంపేలా కుట్ర పన్నాడు.[11] ఇంగ్లండ్‌తో జరిగిన తొలి టెస్టులో విజయ్ మర్చంట్‌ను రనౌట్ చేయడానికి విజ్జీ ముస్తాక్ అలీకి బంగారు వాచీని అందించాడని కూడా ఆరోపణలు వచ్చాయి.[11]
కెప్టెన్, మేనేజర్
[మార్చు]లాలా అమర్నాథ్ 1947-1948లో ఆస్ట్రేలియాలో పర్యటించిన భారత జట్టుకు కెప్టెన్‌గా ఉన్నాడు. 1947 ఆగస్టులో భారతదేశ విభజన జరిగినప్పుడు, అమర్నాథ్, అతని కుటుంబం ముస్లిం గుంపు నుండి తప్పించుకోవడానికి నగరం నుండి పారిపోవాల్సి వచ్చింది. అతఢిల్లీకి వెళ్ళే సమయంలో 1957 వరకు భారతదేశంలోని పంజాబ్ రాష్ట్రంలోని పాటియాలాలో నివసించాడు. లాలా అమర్నాథ్ అలీఘర్ ముస్లిం విశ్వవిద్యాలయంలో విద్యను అభ్యసించాడు.[12] రెండు దేశాల మధ్య రాజకీయ ఉద్రిక్తతల కారణంగా ఏర్పడిన భారతదేశం, పాకిస్తాన్‌ల ఆటగాళ్లు, అభిమానుల మధ్య విభజనను తగ్గించడానికి అమర్నాథ్ విస్తృతంగా గౌరవించబడ్డారు.[13] అతని నాయకత్వంలో, భారతదేశం 1952లో ఢిల్లీలో పాకిస్తాన్‌పై తన మొట్టమొదటి టెస్టును గెలుచుకుంది. సిరీస్‌ను 2-1తో గెలుచుకుంది. 1954-55లో పాకిస్తాన్‌లో పర్యటించినప్పుడు కూడా అమర్నాథ్ జట్టును నిర్వహించాడు.
కుటుంబం, వారసత్వం
[మార్చు]అతని కుమారులు మోహిందర్, సురీందర్ కూడా భారతదేశం తరపున క్రికెట్ ఆడారు. మరొక కుమారుడు రాజిందర్ ఫస్ట్-క్లాస్ క్రికెట్ ఆడాడు. అతని మనవడు దిగ్విజయ్ కూడా ఫస్ట్ క్లాస్ ప్లేయర్. అతని చివరి సంవత్సరాలలో, అమర్నాథ్ భారత క్రికెట్‌లో సజీవ లెజెండ్‌గా పరిగణించబడ్డాడు.[14]
మొహిందర్ 2021 స్పోర్ట్స్ డ్రామా 83 సినిమాలో అతని తండ్రి పాత్రను పోషించాడు, అయితే మొహిందర్ స్వయంగా సాకిబ్ సలీమ్ పోషించాడు. వీరిద్దరూ గతంలో 2016 యాక్షన్ కామెడీ డిషూమ్‌లో స్క్రీన్ స్పేస్‌ను పంచుకున్నారు.
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ "Full Scorecard of India vs England 1st Test 1933/34 – Score Report | ESPNcricinfo.com". ESPNcricinfo. Retrieved 2022-05-04.
- ↑ "Lala Amarnath". ESPNcricinfo. Retrieved 12 May 2020.
- ↑ "Padma Awards" (PDF). Ministry of Home Affairs, Government of India. 2015. Archived from the original (PDF) on 15 October 2015. Retrieved 21 July 2015.
- ↑ "C.K. Nayudu award for Kapil Dev". The Hindu (in Indian English). 2013-12-18. ISSN 0971-751X. Retrieved 2023-04-25.
- ↑ Bhalerao, Sarang. "Lala Amarnath – the life and times of a legend". Sportskeeda (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Retrieved 2022-01-12.
- ↑ Stern, John; Williams, Marcus (2014-01-07). The Essential Wisden: An Anthology of 150 Years of Wisden Cricketers' Almanack (in ఇంగ్లీష్). A&C Black. p. 865. ISBN 978-1-4081-7896-6.
- ↑ Astill, James (2013-07-04). The Great Tamasha: Cricket, Corruption and the Turbulent Rise of Modern India (in ఇంగ్లీష్). A&C Black. ISBN 978-1-4081-9220-7.
- ↑ "The Twenty Two Families of Pakistan Test Cricket – Part III | Sports". The News International. Pakistan. 2020-06-07. Retrieved 2022-09-04.
- ↑ "भारताचे पहिले कसोटी शतकवीर कोण, तुम्हाला माहित आहेत का?". 11 September 2018.
- ↑ Lynch, Steven. "You're fired". ESPNcricinfo. Retrieved 14 April 2013.
- ↑ 11.0 11.1 "A right royal Indian mess". ESPNcricinfo. Retrieved 12 May 2020.
- ↑ "Academics – Centres – Games Committee". Aligarh Muslim University. Archived from the original on 3 April 2013.
- ↑ Kureishi, Omar (9 August 2000). "Amarnath's death a sad moment in cricket". ESPNcricinfo. Retrieved 14 January 2013.
- ↑ "India's most legendary of figures". ESPNcricinfo. August 1994. Retrieved 14 January 2013.
బాహ్య లంకెలు
[మార్చు]- లాలా అమర్నాథ్ at ESPNcricinfo
- Obituary on TheGuardian