లిసా మార్టిన్ (రన్నర్)
లిసా ఫ్రాన్సిస్ ఒండికీ ( జననం: 12 మే 1960) ఒక ఆస్ట్రేలియా మాజీ లాంగ్-డిస్టెన్స్ రన్నర్. మారథాన్లో , ఆమె 1988 ఒలింపిక్ రజత పతకం, రెండు కామన్వెల్త్ గేమ్స్ బంగారు పతకాలను గెలుచుకుంది . ఇతర మారథాన్ విజయాలలో 1988 ఒసాకా ఇంటర్నేషనల్ లేడీస్ మారథాన్, 1992 న్యూయార్క్ సిటీ మారథాన్ ఉన్నాయి . ఆమె గ్రేట్ నార్త్ రన్ హాఫ్ మారథాన్‌ను కూడా మూడుసార్లు గెలుచుకుంది. 1988లో సెట్ చేయబడిన 2:23:51 మారథాన్‌కు ఆమె ఉత్తమ సమయం, ఆ సమయంలో ఆమెను చరిత్రలో నాల్గవ వేగవంతమైన మహిళా మారథాన్ రన్నర్‌గా చేసింది.[1][2]
కెరీర్
[మార్చు]లిసా ఓ'డియా దక్షిణ ఆస్ట్రేలియాలోని గావ్లర్ లో జన్మించింది. ఆమె గావ్లర్ ఉన్నత పాఠశాలలో చదువుకుంది. ఆమె మొదట 400 మీటర్ల హర్డిలర్, ఆమె ఒరెగాన్ డక్స్ ట్రాక్ అండ్ ఫీల్డ్ జట్టు కోసం ఎఐఎడబ్ల్యులో మిడిల్-డిస్టెన్స్ ఈవెంట్లలో పోటీపడింది. మొదట్లో మారథాన్ చేపట్టడానికి విముఖత చూపిన ఆమె 1983 లో హంట్స్విల్లే యుఎస్ఎలో జరిగిన రాకెట్ సిటీ మారథాన్లో తన మొదటి మారథాన్ పోటీని గెలుచుకుంది, ఆమె సమయం 2:32:22 తో ఆస్ట్రేలియన్ రికార్డు నుండి దాదాపు ఐదు నిమిషాలు అధిగమించింది. 1984 లాస్ ఏంజిల్స్ ఒలింపిక్స్ లో తొలి మహిళల ఒలింపిక్ మారథాన్ లో లీసా మార్టిన్ గా ఏడో స్థానంలో నిలిచింది. ఆమె సమయం 2:29:03 ఆమె పదకొండు సబ్ 2:30 మారథాన్లలో మొదటిది. మూడు నెలల తరువాత, ఆమె చికాగో మారథాన్ లో 2:27:40 కొత్త వ్యక్తిగత ఉత్తమ సమయంతో రెండవ స్థానంలో నిలిచింది.[3][4]
1985 పిట్స్‌బర్గ్ మారథాన్లో , ఆమె తన భర్త, అమెరికన్ దూర పరుగు పందెం కెన్ మార్టిన్‌తో కలిసి పోటీ పడింది ; వారు వరుసగా 2:12:57, 2:31:54 సమయంలో పురుషుల, మహిళల రేసులను గెలుచుకున్న మారథాన్లో అత్యంత వేగవంతమైన వివాహిత జంటగా నిలిచారు. ఆ సంవత్సరం తరువాత, ఆమె న్యూయార్క్ సిటీ మారథాన్లో గ్రెట్ వైట్జ్ తర్వాత రెండవ స్థానంలో నిలిచింది. 1986లో ఎడిన్‌బర్గ్‌లో జరిగిన కామన్వెల్త్ గేమ్స్‌లో మారథాన్లో ఆమె 2:26:07 వ్యక్తిగత ఉత్తమ స్కోరుతో బంగారు పతకాన్ని గెలుచుకుంది, న్యూజిలాండ్‌కు చెందిన లోరైన్ మోల్లర్ రెండవ స్థానంలో నిలిచింది. ఒక నెల తర్వాత, ఆమె తన మూడు గ్రేట్ నార్త్ రన్ హాఫ్ మారథాన్ టైటిళ్లలో మొదటిదాన్ని 69:45 వ్యక్తిగత ఉత్తమ స్కోరుతో గెలుచుకుంది. ఆమె 1986 సీజన్‌ను న్యూయార్క్ మారథాన్లో వైట్జ్ తర్వాత రెండవ స్థానంలో నిలిచింది. ఆమె 1987 ఒసాకా మారథాన్లో మోల్లర్ తర్వాత రెండవ స్థానంలో నిలిచింది, ఆపై రోమ్‌లో జరిగిన 1987 ప్రపంచ ఛాంపియన్‌షిప్ మారథాన్‌ను పూర్తి చేయడంలో విఫలమైంది.
1988లో, ఆమె ఒసాకాలో 2:23:51 సమయంలో తన వేగవంతమైన మారథాన్‌ను పరిగెత్తింది, ఆ సమయంలో ఆమె ఇంగ్రిడ్ క్రిస్టియన్‌సెన్ , జోన్ బెనాయిట్, రోసా మోటా తర్వాత చరిత్రలో నాల్గవ వేగవంతమైన మహిళా మారథాన్ రన్నర్‌గా నిలిచింది . ఆ సంవత్సరం తరువాత, ఆమె 1988 సియోల్ ఒలింపిక్స్‌లో 2:25:53 సమయంలో రజత పతకాన్ని గెలుచుకుంది , మోటా కంటే 13 సెకన్ల వెనుకబడి ఉంది. జనవరి 1990లో, ఆమె ఆక్లాండ్ గేమ్స్‌లో తన కామన్వెల్త్ మారథాన్ టైటిల్‌ను నిలుపుకుంది . సోలో ప్రదర్శనలో, ఆమె రజత పతక విజేత ఆస్ట్రేలియన్ జట్టు సహచరుడు టాని రకిల్ కంటే ఏడు నిమిషాల కంటే ముందు పూర్తి చేసింది. ఆమె 2:25:28 సమయం ఇప్పటికీ గేమ్స్ రికార్డుగా ఉంది (2014 నాటికి). మార్టిన్ నుండి విడాకులు తీసుకున్న ఆమె, 1990 లో కెన్యా దూరపు పరుగు పందెగాడు యోబ్స్ ఒండికీని వివాహం చేసుకుంది, గర్భం కారణంగా ఆ సీజన్‌లోని మిగిలిన ఆటలకు దూరమైంది, నవంబర్ 1990 లో వారి కుమార్తెకు జన్మనిచ్చింది. 1991 లో, ఆమె న్యూయార్క్ మారథాన్లో తన మూడవ టాప్ త్రీ ఫినిషింగ్‌ను సాధించింది, స్కాట్లాండ్‌కు చెందిన లిజ్ మెక్‌కోల్గాన్ గెలిచిన రేసులో మూడవ స్థానంలో నిలిచింది.[5][6]
అంతర్జాతీయ పోటీలు
[మార్చు]| సంవత్సరం | పోటీ | వేదిక | స్థానం | గమనికలు |
|---|---|---|---|---|
| ప్రాతినిధ్యం వహించడం. ఆస్ట్రేలియా | ||||
| 1984 | ఒలింపిక్ క్రీడలు | లాస్ ఏంజిల్స్ , యునైటెడ్ స్టేట్స్ | 7వ | 2:29:03 |
| 1986 | కామన్వెల్త్ క్రీడలు | ఎడిన్‌బర్గ్, స్కాట్లాండ్ | 1వ | 2:26:07 |
| 1987 | ప్రపంచ ఛాంపియన్‌షిప్‌లు | రోమ్, ఇటలీ | — | డిఎన్ఎఫ్ |
| 1988 | ఒలింపిక్ క్రీడలు | సియోల్, దక్షిణ కొరియా | 2వ | 2:25:53 |
| 1990 | కామన్వెల్త్ క్రీడలు | ఆక్లాండ్ , న్యూజిలాండ్ | 1వ | 2:25:28 |
| 1992 | ఒలింపిక్ క్రీడలు | బార్సిలోనా, స్పెయిన్ | — | డిఎన్ఎఫ్ |
| 1996 | ఒలింపిక్ క్రీడలు | అట్లాంటా, యునైటెడ్ స్టేట్స్ | — | డిఎన్ఎఫ్ |
రోడ్ రేసులు
[మార్చు]| సంవత్సరం | పోటీ | వేదిక | స్థానం | గమనికలు |
|---|---|---|---|---|
| 1983 | రాకెట్ సిటీ మారథాన్ | హంట్స్విల్లే , యునైటెడ్ స్టేట్స్ | 1వ | 2:32:22 |
| 1984 | కాన్‌బెర్రా మారథాన్ | కాన్‌బెర్రా , ఆస్ట్రేలియా | 1వ | 2:35:05 |
| చికాగో మారథాన్ | చికాగో , యునైటెడ్ స్టేట్స్ | 2వ | 2:27:40 | |
| 1985 | పిట్స్‌బర్గ్ మారథాన్ | పిట్స్‌బర్గ్ , యునైటెడ్ స్టేట్స్ | 1వ | 2:31:54 |
| న్యూయార్క్ సిటీ మారథాన్ | న్యూయార్క్ నగరం, యునైటెడ్ స్టేట్స్ | 2వ | 2:29:48 | |
| 1986 | గ్రేట్ నార్త్ రన్ హాఫ్ మారథాన్ | న్యూకాజిల్ అపాన్ టైన్, ఇంగ్లాండ్ | 1వ | 1:09:45 |
| న్యూయార్క్ సిటీ మారథాన్ | న్యూయార్క్ నగరం, యునైటెడ్ స్టేట్స్ | 2వ | 2:29:12 | |
| 1987 | ఒసాకా ఇంటర్నేషనల్ లేడీస్ మారథాన్ | ఒసాకా, జపాన్ | 2వ | 2:30:59 |
| గ్రేట్ నార్త్ రన్ హాఫ్ మారథాన్ | న్యూకాజిల్ అపాన్ టైన్, ఇంగ్లాండ్ | 1వ | 1:10:00 | |
| 1988 | ఒసాకా ఇంటర్నేషనల్ లేడీస్ మారథాన్ | ఒసాకా, జపాన్ | 1వ | 2:23:51 |
| 1989 | గ్రేట్ నార్త్ రన్ హాఫ్ మారథాన్ | న్యూకాజిల్ అపాన్ టైన్, ఇంగ్లాండ్ | 1వ | 1:11:03 |
| 1991 | న్యూయార్క్ సిటీ మారథాన్ | న్యూయార్క్, యునైటెడ్ స్టేట్స్ | 3వ | 2:29:01 |
| 1992 | టోక్యో హాఫ్ మారథాన్ | టోక్యో, జపాన్ | 2వ | 1:08:33 |
| న్యూయార్క్ సిటీ మారథాన్ | న్యూయార్క్, యునైటెడ్ స్టేట్స్ | 1వ | 2:24:40 | |
| 1993 | లండన్ మారథాన్ | లండన్, ఇంగ్లాండ్ | 2వ | 2:27:27 |
| 1994 | లండన్ మారథాన్ | లండన్, ఇంగ్లాండ్ | 2వ | 2:33:17 |
| టోక్యో అంతర్జాతీయ మహిళల మారథాన్ | టోక్యో, జపాన్ | 3వ | 2:31:01 | |
| 1995 | టోక్యో అంతర్జాతీయ మహిళల మారథాన్ | టోక్యో, జపాన్ | — | డిఎన్ఎఫ్ |
| 1996 | ఒసాకా ఇంటర్నేషనల్ లేడీస్ మారథాన్ | ఒసాకా, జపాన్ | 9వ | 2:30:27 |
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ "Lisa Ondieki-Martin". Sport Australia Hall of Fame. Retrieved 25 September 2020.
- ↑ "ONDIEKI, Lisa Frances: Australian Sports Medal". It's An Honour. Retrieved 15 December 2013.
- ↑ "AIAW CHAMPIONSHIPS" (PDF). Women's Track & Field World. p. 8. Retrieved 12 February 2025.
- ↑ "1981 AIAW Division I National Track & Field Championships" (PDF). AIAW. Retrieved 15 February 2025.
- ↑ "Briefs-Lisa Martin". Chicago Tribune. Retrieved 28 October 2014.
- ↑ "Women's Marathon". Track & Field All-time. Retrieved 28 October 2014.