విమ్ల డాంగ్
విమ్లా డాంగ్ (1926-2009) ఒక భారతీయ సామాజిక కార్యకర్త, రాజకీయవేత్త, సమగ్రత, నిజాయితీ విలువలకు కట్టుబడి ఉన్న రాజకీయాల ప్రవాహంగా పేర్కొనబడిన డాంగ్ స్కూల్ ఆఫ్ పాలిటిక్స్ ప్రోత్సహించడానికి ప్రసిద్ధి చెందారు.[1] ఆమె భారత కమ్యూనిస్టు పార్టీ నాయకురాలు, అమృత్సర్ పశ్చిమ నియోజకవర్గానికి ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్న పంజాబ్ శాసనసభ సభ్యురాలు.[2] ఆమె సహ-స్థాపించిన రెండు సంస్థలు, పంజాబ్ ఇస్త్రి సభ, పంజాబ్ ఇస్త్రి సభా రిలీఫ్ ట్రస్ట్ 1970, 80 లలో పంజాబ్ తిరుగుబాటు సమయంలో ప్రాణాలు కోల్పోయిన వారి పిల్లలకు విద్యను అందించడంలో నిమగ్నమై ఉన్నాయి.[2] భారత ప్రభుత్వం 1991లో ఆమెకు నాల్గవ అత్యున్నత పౌర పురస్కారం పద్మశ్రీ ప్రదానం చేసింది.[3]
జీవితచరిత్ర
[మార్చు]విమ్లా డాంగ్, నీ విమ్లా బకాయా, 1926 డిసెంబర్ 26న బ్రిటిష్ ఇండియాలోని లాహోర్‌లో ఒక కాశ్మీరీ కుటుంబంలో [4] జన్మించారు, ఆమె ప్రాథమిక విద్యను స్థానిక పాఠశాలల్లో చేశారు.[5] ఆమె లాహోర్ స్టూడెంట్స్ యూనియన్‌లో సభ్యురాలిగా చేరినప్పటి నుండి విద్యార్థి రాజకీయాల్లో పాల్గొంది.[4] ఆమె గ్రాడ్యుయేషన్ ముంబైలోని విల్సన్ కళాశాలలో జరిగింది, ఆ సమయంలో ఆమె విద్యార్థి రాజకీయాల్లో తన ప్రమేయాన్ని కొనసాగించింది. 1943 బెంగాల్ కరువు సహాయ కార్యకలాపాలలో పాల్గొని రాష్ట్రాన్ని సందర్శించిన ఆల్ ఇండియా స్టూడెంట్స్ ఫెడరేషన్ (AISF) ప్రతినిధి బృందంలో ఆమె ఒకరు.[5] ఆమె 1943లో బొంబాయిలో జరిగిన భారత కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ మొదటి పార్టీ కాంగ్రెస్‌కు కూడా హాజరయ్యారు.[6] తరువాత, ఆమె చెకోస్లోవేకియా రాజధాని ప్రేగ్‌కు వెళ్లి, అంతర్జాతీయ విద్యార్థి సంఘం (ISU)లో చేరి, అక్కడ కొన్ని సంవత్సరాలు ఆ సంస్థ కార్యకలాపాలలో పాల్గొంది.[5]
ఆమె భారతదేశానికి తిరిగి రాకముందే, ఆమె తన అన్నయ్య, కవి అయిన శశి బకాయను కోల్పోయింది, ఆయన 1946లో 25 సంవత్సరాల వయసులో బొంబాయిలో మరణించారు.[5] భారతదేశంలో ఒకసారి, ఆమె అనేక ప్రచురణలకు కరస్పాండెంట్‌గా పనిచేసింది. ఏప్రిల్ 1952లో, ఆమె లాహోర్‌కు చెందిన కమ్యూనిస్ట్ ఆలోచనాపరుడు, ఆమెకు పరిచయస్తుడైన సత్పాల్ డాంగ్‌ను వివాహం చేసుకుంది.[5] ఈ జంట అమృత్సర్‌లోని ఉపగ్రహ పట్టణం అయిన ఛేహర్తా సాహిబ్‌లో స్థిరపడ్డారు, అక్కడ వారు ఆ ప్రాంత అభివృద్ధి కోసం తమ సామాజిక, రాజకీయ పనిని కొనసాగించారు. ఈ జంట అనేకసార్లు పట్టణ మున్సిపల్ కౌన్సిల్‌కు నాయకత్వం వహించారు, విమ్లా డాంగ్ 1968 నుండి 1978 వరకు ఛెహ్రతా మున్సిపల్ కమిటీ అధ్యక్షురాలిగా ఉన్నారు [5][7], పంజాబ్‌లో పట్టణాన్ని ఒక మోడల్ పట్టణంగా మార్చిన ఘనత ఆమెకు దక్కింది. విమ్లా డాంగ్ మున్సిపల్ కమిటీ అధిపతిగా ఉన్న కాలంలోనే, పంజాబ్ రాష్ట్రంలో మొట్టమొదటి క్రెచ్ ఛెహ్రాటాలో స్థాపించబడింది.[5] 1954లో, యుద్ధ బాధితుల పిల్లల విద్యకు సహాయం చేయడానికి ఆమె పంజాబ్ ఇస్త్రి సభను, సభ ఆధ్వర్యంలో పంజాబ్ ఇస్త్రి సభ రిలీఫ్ ట్రస్ట్‌ను సహ-స్థాపించారు. 1970ల పంజాబ్ తిరుగుబాటు సమయంలో, ఆ తరువాత సభ, ట్రస్ట్ 1990ల వరకు కొనసాగి, పిల్లల విద్యకు సహాయం చేస్తూ చురుగ్గా పనిచేశాయి.[5]
భారత ప్రభుత్వం ఆమెను 1991 గణతంత్ర దినోత్సవ గౌరవ జాబితాలో పద్మశ్రీ పౌర పురస్కారానికి చేర్చింది.[8] మరుసటి సంవత్సరం, ఆమె 1992 పంజాబ్ శాసనసభ ఎన్నికల్లో పోటీ చేసి, అమృత్సర్ పశ్చిమ నియోజకవర్గం నుండి గెలిచింది.[5] ఆమె నేషనల్ ఫెడరేషన్ ఆఫ్ ఇండియన్ ఉమెన్ [7] కి ఆఫీస్ బేరర్, వృద్ధాప్యం కారణంగా కౌన్సిల్ నుండి స్వచ్ఛంద పదవీ విరమణ చేసే వరకు భారత కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ జాతీయ కౌన్సిల్ సభ్యురాలిగా పనిచేశారు.[5] అయితే, ఆమె తన సామాజిక కార్యకలాపాలను కొనసాగించింది, పంజాబ్ ఇస్త్రీ సభ [9], భారతరత్న అవార్డు గ్రహీత పేరుతో 1997లో స్థాపించబడిన అరుణా అసఫ్ అలీ మెమోరియల్ ట్రస్ట్ అనే NGO తో అనుబంధం కలిగి ఉంది.[10]
విమల, సత్పాల్ డాంగ్ పార్టీ కార్యాలయంలో నివసించారు, వారి స్వంత ఎంపిక ప్రకారం పిల్లలు లేరు.[11] 2009 అంతర్జాతీయ కార్మికుల దినోత్సవం నాడు, పార్టీ చెహర్తా కార్యాలయంలో జెండా ఎగురవేసే కార్యక్రమంలో పాల్గొన్న తర్వాత విమ్లా డాంగ్ అనారోగ్యానికి గురై పది రోజుల తరువాత, మే 10, 2009న, 83 సంవత్సరాల వయసులో మరణించారు,[5] ఆమె భర్త ఆమెను మరో నాలుగు సంవత్సరాలు బతికించాడు.[5] ఆమె ఆత్మకథ, ఫ్రాగ్మెంట్స్ ఆఫ్ యాన్ ఆటోబయోగ్రఫీ,[12] ఆమె మరణానికి రెండు సంవత్సరాల ముందు ప్రచురించబడింది, దీనిని ఆమె అన్నయ్య, జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ విశ్వవిద్యాలయంలో రష్యన్ మాజీ ప్రొఫెసర్ రవి ఎం. బకాయా సవరించారు.[5]
ఇవి కూడా చూడండి
[మార్చు]మూలాలు
[మార్చు]- ↑ "Communist legend". Frontline. 12 July 2013. Retrieved 14 October 2015.
- ↑ 2.0 2.1 . "Tribute: Vimla Dang".
- ↑ "Padma Awards" (PDF). Ministry of Home Affairs, Government of India. 2015. Archived from the original (PDF) on 15 అక్టోబర్ 2015. Retrieved 21 July 2015.
{{cite web}}: Check date values in:|archive-date=(help) - ↑ 4.0 4.1 "Vimla Dang passes away". The Hindu. 11 May 2009. Retrieved 14 October 2015.
- ↑ 5.00 5.01 5.02 5.03 5.04 5.05 5.06 5.07 5.08 5.09 5.10 5.11 5.12 Error on call to Template:cite paper: Parameter title must be specified
- ↑ D N Gupta (2008). Communism and Nationalism in Colonial India, 1939-45. Sage Publications. p. 296. ISBN 9788132100089.
- ↑ 7.0 7.1 "Tribute". Academia. 2015. Retrieved 14 October 2015.
- ↑ "Padma Awards" (PDF). Ministry of Home Affairs, Government of India. 2015. Archived from the original (PDF) on 15 అక్టోబర్ 2015. Retrieved 21 July 2015.
{{cite web}}: Check date values in:|archive-date=(help) - ↑ "Pratiyogita Darpan". Pratiyogita Darpan. July 2009. Retrieved 14 October 2015.
- ↑ "Aruna Asaf Ali Memorial Trust". Aruna Asaf Ali Memorial Trust. 2015. Retrieved 14 October 2015.
- ↑ "Satpal Dang: The last of the true communists". Times of India. 17 June 2013. Retrieved 14 October 2015.
- ↑ Vimla Dang (2007). Ravi M Bakaya Pritam; Singh Parwana (eds.). Fragments of an Autobiography. Kuknas. p. 104. OCLC 650397688.