వీరగసే

వీరగాసె/గుగ్గల

వీరభద్ర ప్రభువు యొక్క వీరగాసె/గుగ్గల
Instrument(s)	సంబల్ దిమ్ము సైంబల్స్ షెహనాయ్ కరాడి చామల
Origin	కర్ణాటక, భారతదేశం

వీరగసే/గుగ్గల భారతదేశంలోని కర్ణాటక రాష్ట్రంలో ప్రబలంగా ఉన్న ఒక నృత్య రూపం. ఇది హిందూ పురాణాల ఆధారంగా ఒక శక్తివంతమైన నృత్యం, జంగమ ప్రదర్శించే చాలా తీవ్రమైన శక్తినిచ్చే నృత్య కదలికలను కలిగి ఉంటుంది. మైసూరులో జరిగే దసరా ఊరేగింపులో ప్రదర్శించే నృత్యాలలో వీరగసే ఒకటి. ఈ నృత్యాన్ని పండుగల సమయంలో, ప్రధానంగా హిందూ మాసాలైన శ్రావణ, కార్తీక మాసాలలో ప్రదర్శిస్తారు. వీరశైవ లింగాయత్ ఇంటి యొక్క అన్ని ముఖ్యమైన కార్యక్రమాలలో దీనిని ప్రదర్శిస్తారు, వీరగసే కళాకారులను గ్రామ వైపు పురవంత అని పిలుస్తారు.

వీరశైవవాదం, వీరగాసే/గుగ్ల

గుగ్గల యొక్క ప్రాథమిక సూత్రాలు వీరగామ (28 కీలక శైవ ఆగమాలలో ఒకటి) నుండి తీసుకోబడ్డాయి, సాధారణంగా వీరగసే కళాకారులు వారి చర్యల సమయంలో శివ / లింగం / స్కంద / అగ్ని / మత్స్య / కూర్మ - పురాణాలు వంటి ప్రధాన ఆరు శైవ పురాణాల నుండి, గిరిజా కళ్యాణం / ప్రభులింగలీలే / బసవ పురాణం / చెన్నబసవేశ్వర పురాణాల నుండి కొన్ని కథలను తెలియజేస్తారు... కంకి. అత్యంత ప్రాచుర్యం పొందిన కథ దక్షయజ్ఞం.

వీరశైవ లింగాయత్ కుటుంబంలో జరిగే ప్రతి ముఖ్యమైన కార్యక్రమాలకు (వివాహం, ఇల్లు వేడెక్కడం, నామకరణం, లింగధారణ... ) సమీపంలోని నీటి వనరుల నుంచి (సాధారణంగా బావుల నుంచి) దేవగంగుడిని (గంగే తరువుడు - లింగధారణ) తీసుకురావడం ఆనవాయితీగా వస్తోంది. కర్ణాటకలోని కొందరు వొక్కలిగలు కూడా ఈ ఆచారాన్ని పాటిస్తారు - ఈ ఆచారంలో వీరభద్రుడిని గంగమాతను ప్రసన్నం చేసుకోవడానికి తీసుకుంటారు, ఆమెను ఇంటికి తీసుకువచ్చేటప్పుడు వీరగాత్రం చేస్తారు - వీరగామ గంగలో వీరభద్రుడు శివుని వెంట్రుకల నుండి మొలకెత్తినందున అతని తల్లిగా భావిస్తారు, గంగ శివుని శిరస్సుపై నివసిస్తుంది.

దక్ష యజ్ఞం

వీరగసే దాని పేరు హిందూ పురాణ యోధుడైన వీరభద్ర అజతా పుత్ర (జీవసంబంధమైన బిడ్డ కానివాడు) నుండి వచ్చింది, అతను శివుడికి అధికారికంగా జన్మించలేదు. పురాణాల ప్రకారం, హిందూ అత్యున్నత దేవత అయిన శ్రీమన్మహా శంకర భగవాన్ (శివ) సతీని వివాహం చేసుకున్నాడు (ఆమె దక్షుని యొక్క అత్యంత ప్రియమైన సంతానం కాబట్టి దక్షాయినీ అని కూడా పిలుస్తారు-ఆమెకి సుదీర్ఘ తపస్సు చేసిన తరువాత అతను తన బిడ్డగా మాతా ఆదిశక్తి అవతరింపజేశాడు. దక్షుడు (ప్రజాపతి-బ్రహ్మ యొక్క ఎనిమిది మానసపుత్రులలో ఒకరు, వైష్ణవ స్థుడు-విష్ణు వాస్తు రూపాలో అతని తాత అయినందున ఈ వివాహానికి వ్యతిరేకంగా ఉన్నాడు, ఎందుకంటే శివుడు బ్రహ్మను శిరచ్ఛేదం చేశాడు (దక్ష తండ్రి అయిన మూల-పురుష శివుడు వాస్తవానికి ఏ నియమాలను పాటించలేదు (అతను నిర్గుణి అయినందున, దక్షా రూపొందించిన ఏ తరగతి వర్గాలకు చెందినవాడు కాదని, ఇది అతన్ని చేసింది) ఒక ప్రజాపతిని, విష్ణువు నుండి ప్రతి ఒక్కరినీ వర్గీకరించడం అతని కర్తవ్యం-చిన్న జీవికి, అందువల్ల శివునితో శత్రుత్వం కలిగి ఉన్నాడు. వివాహం తరువాత ఈ శత్రుత్వానికి జోడించిన శివుడు, సరైన సంప్రదాయాన్ని చేయలేదు (తన మామకు అల్లుడు చేయాల్సిన తన శాస్త్రాస భక్తి లో దక్షుడు రూపొందించిన సంప్రదాయాలు, బదులుగా శివుడు అతనిని ఆశీర్వదించాడు దక్ష యొక్క శ్రేయస్సు ఇంకా దక్షా యొక్క అహంకారాన్ని ఆగ్రహానికి గురిచేసింది, కాబట్టి అతను మహాయజ్ఞాన్ని నిర్వహించాలని నిర్ణయించుకున్నాడు, దీనికి అతను ఆదిపురుష శివుడు తప్ప అందరినీ ఆహ్వానించాడు. వాస్తు రూప లో, సతీ దక్షా కు ఇష్టమైన సంతానం కాబట్టి, ఆమె తన తండ్రి యొక్క గొప్ప యజ్ఞాలకు హాజరుకాకుండా ఉండలేకపోయింది. దీనికి, శివుని కోరికలకు విరుద్ధంగా, దక్షాయణి ఆహ్వానించకుండా యజ్ఞానికి వెళ్ళింది, అప్పటికి ఆమె వామంగి (తన శత్రువు శరీరంలో ఎడమ భాగం) అయినందున సతి పట్ల దక్షుని అభిమానాన్ని నాశనం చేసింది, అతను మహాదేవుడిని అవమానించడానికి పరిస్థితిని ఉపయోగించాడు. అవమానాలను భరించలేక-ఆమె తన తండ్రి అహంభావాన్ని శపించి, తన నిజరూపాన్ని చూపించింది (ఆదిశక్తిగా ఆమె విష్ణువు నుండి బ్రహ్మ వరకు ప్రతి ఒక్కరినీ అక్కడ ఉన్న ప్రతి వ్యక్తిని శపించింది) విష్ణు, బ్రహ్మ నుండి అనేక సంతాపం వచ్చిన తరువాత కూడా, దక్షాయణి తన శక్తివంతమైన ప్రకాశంతో తనను తాను కాల్చివేసుకుంది. ఈ వార్త విని, మహారుద్ర మహాకాలా భగవంతుడు శివుడు చాలా కోపంగా ఉండి, రుద్ర తాండవ నృత్యం చేయడం ప్రారంభించాడు, ఇది ప్రపంచంలో గందరగోళాన్ని సృష్టించింది. ఈ కోపంలో అతను తన జట (ముడిపడిన జుట్టు-మాట్స్) నుండి వీరభద్ర, భద్రకాలిలను సృష్టించాడు, అతను విష్ణువు, భాగ, పూష, ఆదిత్యులను ఓడించిన తరువాత దక్షిణానకు వెళ్లి, దానికి అంతరాయం కలిగించి, దక్షుని శిరచ్ఛేదం చేశాడు.మొదలైనవి. దక్ష భార్య దయ కోరినప్పుడు, అతను మరణించి, దక్షుడికి మేక తలను ఇచ్చాడు. ఈ కథను వీరగసే ప్రదర్శిస్తున్న నృత్యకారులు వివరిస్తారు.

కళాకారులు

వీరశైవ/లింగాయత్ సమాజానికి చెందిన మహేశ్వరాలు అని కూడా పిలువబడే జంగమ మాత్రమే వీరగాడిని ప్రదర్శించాలి. వీరగసే కళాకారులను లింగదేవరు అని కూడా పిలుస్తారు. నృత్యకారులు తెల్లని సాంప్రదాయ శిరస్త్రాణం, ప్రకాశవంతమైన ఎరుపు రంగు దుస్తులు ధరించారు. వారు రుద్రాక్ష పూసలతో చేసిన నెక్లెస్, రుద్ర ముకే అని పిలువబడే హిప్-బెల్ట్, పాముని పోలి ఉండే ఆభరణాన్ని, మెడ చుట్టూ నాగభరణ, చీలమండలు అని పిలుస్తారు. నృత్యకారులు వారి నుదిటిపై, చెవులపై, కనుబొమ్మలపై విభూతి పూస్తారు. వారు తమ ఎడమ చేతిలో లార్డ్ వీరభద్ర చెక్క ఫలకాన్ని, కుడి చేతిలో కత్తిని పట్టుకుని ఉంటారు.

ప్రదర్శన

నృత్య బృందంలో సాధారణంగా ఇద్దరు, నలుగురు లేదా ఆరుగురు సభ్యులు ఉంటారు. నృత్యం జరుగుతున్నప్పుడు బృందంలోని ఒక ప్రధాన గాయకుడు దక్ష యజ్ఞ కథను వివరిస్తాడు. పైన నారింజ జెండాను కలిగి ఉన్న నందికోలు అనే భారీ అలంకార స్తంభాన్ని నృత్యకారులలో ఒకరు పట్టుకుంటారు. సాంబల్, డిమ్ము అని పిలువబడే సాంప్రదాయ పెర్కషన్ వాయిద్యాలు నృత్యానికి సంగీతాన్ని అందిస్తాయి. సింబల్స్, షెహనాయ్, కరాడి, చమాలా వంటి ఇతర వాయిద్యాలను కూడా ఉపయోగిస్తారు. ఈ నృత్యంలో నోటికి సూదిని వ్రాతపూర్వకంగా కుట్టడం కూడా ఉంటుంది.