ఇరుగుడు
(శింశుపా నుండి దారిమార్పు చెందింది)
| ఇరుగుడు / జిట్టేగి | |
|---|---|
| |
| జావా దీవుల వీధిలో పెరిగుతున్న Dalbergia latifolia. | |
| శాస్త్రీయ వర్గీకరణ | |
| Kingdom: | |
| (unranked): | |
| (unranked): | |
| (unranked): | |
| Order: | |
| Family: | |
| Subfamily: | |
| Genus: | |
| Species: | D. latifolia
|
| Binomial name | |
| Dalbergia latifolia | |
ఇరుగుడు లేదా జిట్టేగి (లాటిన్ Dalbergia latifolia; synonym Amerimnon latifolium) ఒక కలప చెట్టు. ఇవి తూర్పు, దక్షిణ భారతదేశంలోని ఉష్ణమండల రైన్ ఫారెస్ట్ లలో పెరుగుతుంది.[1][2] దీనికున్న కొన్ని ఇంగ్లీషు పేర్లు : blackwood, Bombay blackwood, rosewood, Roseta rosewood, East Indian rosewood, black rosewood, Indian palisandre, and Java palisandre.[1][2] వీటి వాడుక పెరులు ఇండియాలో ఏమిటి అంటే బీటి, సిట్సాల్.[1] ఈ వృక్షాలు సతతహరితంగఅ సుమారు 40 మీటర్ల ఎత్తు పెరుగుతుంది.[1][2]
లక్షణాలు[మార్చు]
- ఎత్తుగా పెరిగే వృక్షాలు.
- ఉపాంతరహిత అండాకార పత్రకాలు గల సంయుక్త పత్రాలు.
- బలహీనమైన శాఖలు గల అనిశ్చత విన్యాసంలో అమరిన తెలుపు రంగు పుష్పాలు.
- ఏక విత్తనం గల దీర్ఘవృత్తాకార రెక్కగల ఫలం.
ఉపయోగాలు[మార్చు]
- దీని బెరడును గాయం చేయగా స్రవించు ఎర్రటి ద్రవమును గాయములను మాన్పుటకు వాడెదరు.[3]
- దీని కలప నల్లగా అందముగా ఉండి కుర్చీలు, బల్లలు మొదలైనవి తయారుచేయుటకు వాడెదరు.
భారతీయ సంస్కృతి[మార్చు]
- బేతాళ కథలులో విక్రమార్కుడు ఈ శింశుపా వృక్షం ఎక్కి వేళ్ళాడుతున్న శవాన్ని తాడు కోసి కింద పడవేస్తాడు. కిందపడగానే, శవం ఏడవటం మొదలుపెడుతుంది. బేతాళుదు ఆ శవాన్ని ఆవహించి ఉన్న సంగతి తెలుసుకోలేక విక్రమార్కుడు, ఎందుకు నవ్వుతావు. ఒక క్లిష్టమైన సమస్యను పూరించమని అడుగుతాడు. పరిష్కారం చెప్పగానే శవం మల్లీ వృక్షం పైకి పోతుంది.అంతే కాకుండా రామాయణంలో సీతాదేవిని రావణుడు అపహరించి లంకలో అశోకవనంలో ఉంచుతాడు.అయితే అశోకవనంలో సీత ఈ శింశుపావృక్షము క్రిందనే ఉన్నది.
ఉపయోగాలు[మార్చు]
ఈ చెట్టు చాలా వాటికి ఉపయోగ పడుతుంది ఈ విధమైన చెట్లు అడవులు తిరిగి పెంచడానికి ఉపయోగ పడతాయి, చాలా రకమైన వస్తువులు చెయడానికి ఉపయోగపడతాయి గిటార్ తయారు చేయడంలో, కాబినెట్ బెంచిలు తయారు చేయడములోనూ ఇంకా మంచి సామానులు చేయడానికి వీటి కలప పనికివస్తుంది.
మూలాలు[మార్చు]
Look up ఇరుగుడు in Wiktionary, the free dictionary.
- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 World Agroforestry Centre, Agroforestry Tree Database, archived from the original on 2012-03-09, retrieved 2011-03-21
- ↑ 2.0 2.1 2.2 IUCN Redlist Dalbergia latifolia, archived from the original on 2010-11-14
- ↑ శింశుపా - జిట్టేగి, పవిత్రవృక్షాలు, తిరుమల తిరుపతి దేవస్థానములు,తిరుపతి, 1992, పేజీ: 145.